Tổng thống Trump chỉ trích gay gắt, cáo buộc nhóm nghị sĩ Dân chủ “kích động nổi loạn”
 

Nguồn cơn sự việc xuất phát từ việc nhóm nghị sĩ này công bố một đoạn video kêu gọi quân nhân Mỹ "tuân thủ Hiến pháp" và từ chối "các mệnh lệnh bất hợp pháp".

Đoạn video dài 90 giây được đăng tải lần đầu trên tài khoản X của Thượng nghị sĩ Elissa Slotkin ngày 18/11, trong đó bà Slotkin cùng Thượng nghị sĩ Mark Kelly và 4 Hạ nghị sĩ Jason Crow, Chris Deluzio, Maggie Goodlander và Chrissy Houlahan - đều là cựu quân nhân hoặc từng làm việc trong ngành an ninh - gửi thông điệp trực tiếp đến lực lượng vũ trang Mỹ. Nội dung kêu gọi các quân nhân đứng lên bảo vệ luật pháp và Hiến pháp, đồng thời từ chối thi hành những mệnh lệnh mà họ cho là trái pháp luật.

Tổng thống Trump sau đó nhanh chóng chia sẻ lại video kèm bình luận cho rằng đây là hành vi "nguy hiểm đối với đất nước". Ông gọi nhóm nghị sĩ là "những kẻ phản bội" và đặt câu hỏi "Có nên bắt giam họ?". Trong một bài đăng khác trên mạng xã hội, ông cho rằng hành động của họ là "hành vi nổi loạn, có thể bị trừng phạt bằng tử hình".

Tuy nhiên, tại cuộc họp báo ngày 20/11, Thư ký Báo chí Nhà Trắng Karoline Leavitt bác bỏ việc Tổng thống Trump kêu gọi hành quyết nhóm nghị sĩ, song cho rằng thông điệp của họ có thể vi phạm pháp luật nếu kích động quân nhân không tuân thủ mệnh lệnh hợp pháp. Theo bà Leavitt, việc kêu gọi từ chối tuân thủ chuỗi chỉ huy là hành động nguy hiểm.

Lãnh đạo phe Dân chủ tại Thượng viện, ông Chuck Schumer đã cảnh báo lời lẽ của Tổng thống Mỹ đang "châm ngòi trong một bối cảnh chính trị vốn đã căng thẳng", cho rằng ông Trump tìm cách đánh lạc hướng dư luận trước các tài liệu liên quan tới vụ tỷ phú ấu dâm Jeffrey Epstein sắp được công bố.

Chủ tịch Hạ viện Mike Johnson, thuộc đảng Cộng hòa, nói ông không tin Tổng thống Trump kêu gọi bạo lực, nhưng mô tả video của các nghị sĩ Dân chủ là "hết sức không phù hợp", gây đe dọa tới an ninh quốc gia.

Theo Bộ quy tắc Tư pháp Quân sự Mỹ (UCMJ), quân nhân có nghĩa vụ từ chối các mệnh lệnh trái pháp luật. Tuy nhiên, nếu quân nhân từ chối một mệnh lệnh được xác định là hợp pháp, họ có thể bị truy tố theo Điều 90 hoặc Điều 92 của UCMJ.

Phát ngôn viên Lầu Năm Góc Sean Parnell khẳng định: "Quân đội thực thi các mệnh lệnh hợp pháp. Chúng tôi tôn trọng Hiến pháp. Những cáo buộc về việc ban hành mệnh lệnh bất hợp pháp là vô căn cứ".

Đoạn video của các nghị sĩ Dân chủ được công bố trong bối cảnh nhiều bang phản đối kế hoạch triển khai Vệ binh Quốc gia của chính quyền Tổng thống Trump. Trong một diễn biến mới nhất, Tòa án liên bang Mỹ ngày 20/11 đã chặn lệnh điều Vệ binh Quốc gia tới thủ đô Washington D.C. của Tổng thống Trump.