Nga nâng cấp TOS-1A thành “hỏa thần diệt UAV” từ kinh nghiệm thực chiến
 

Nga vừa chuyển giao một lô hệ thống súng phun lửa hạng nặng TOS-1A Solntsepyok mới được trang bị hệ thống phòng thủ chống máy bay không người lái nâng cấp dựa trên kinh nghiệm thực chiến cho lực lượng vũ trang nước này.
Uralvagonzavod - công ty con của tập đoàn Rostec chịu trách nhiệm sản xuất hệ thống súng phun lửa hạng nặng TOS-1A Solntsepyok mới cho biết, các hệ thống này, được đặt trên khung gầm xe tăng T-72 đã trải qua nhiều thử nghiệm thực địa nhằm đánh giá độ tin cậy về mặt cơ khí, thiết bị chỉ thị mục tiêu và hoạt động trong các điều kiện khác nhau.TOS-1A là một trong những loại vũ khí được Nga sử dụng khá rộng rãi trong chiến dịch quân sự đặc biệt tại Ukraine.

TOS-1A mới có thể đốt cháy UAV
TOS-1A Solntsepyok có khối lượng 46 tấn, dài 6,86m, rộng 3,46m, cao 2,6m, cỡ nòng 220mm, số ống phóng 24, tốc độ bắn 24 ống/12s, tầm bắn tối đa 6km, kíp xe 3 thành viên, tốc độ tối đa 65km/h, tầm hoạt động 550km. Đạn TOS-1A gồm hai kiểu: MO.1.01.04 và MO.1.01.04M với chiều dài lần lượt là 3,3 và 3,7m; nặng 173 và 217kg.

Hệ thống có sức công phá lớn nhờ sử dụng đạn nhiệt áp, với khả năng phát nổ tạo ra sóng xung kích và sóng nhiệt lớn, làm chân không hút hết oxy và gây thiệt hại nặng nề cho đối phương. Hệ thống này được mô tả là "hỏa thần nhiệt áp" với khả năng tác chiến cao, sẵn sàng tấn công nhanh chóng và có thể phóng rocket lên tới tầm 6km. TOS-1A có thể bao phủ khoảng 40.000 m2 trong vài giây, tạo ra áp suất cực lớn để phá hủy boongke, vị trí kiên cố, xe bọc thép hạng nhẹ và các khu vực tập trung binh sỹ của đối phương.

Quân đội Nga đã sử dụng hệ thống này để tiến hành các cuộc tấn công tầm ngắn và tầm trung, với khoảng cách giao tranh hiệu quả từ vài trăm mét đến vài km.

Rostec cho biết những cải tiến mới nhất đối với TOS-1A tập trung vào việc chống lại máy bay không người lái cỡ nhỏ, vốn đã trở thành mối đe dọa chính đối với xe bọc thép của Nga trên chiến trường.

Công ty không nêu cụ thể thiết bị chống UAV mới, nhưng các nhà sản xuất Nga được cho là đã tích hợp ngày càng nhiều mô-đun tác chiến điện tử, bộ thu cảnh báo radar và giáp lồng tự chế để giảm thiểu tổn thất từ ​​các cuộc tấn công bằng máy bay không người lái góc nhìn thứ nhất (FPV) của đối phương.

“Sử dụng khí tài trong thực chiến là bước đi hiệu quả nhất để thúc đẩy quá trình cải tiến liên tục. Chúng tôi không chỉ bàn giao hệ thống, mà còn nâng cấp chúng dựa trên yêu cầu tác chiến và những mối đe dọa hiện nay. Đội ngũ kỹ sư và thiết kế của chúng tôi liên tục cải tiến TOS-1A Solntsepyok,” ông Dmitry Semizorov, Phó tổng giám đốc phụ trách thiết bị chuyên dụng của Uralvagonzavod cho biết.

“Mục tiêu chính của chúng tôi là nâng cao hiệu quả của hệ thống súng phun lửa hạng nặng trước các mối đe dọa mới nổi”, ông Dmitry Semizorov nhấn mạnh.

Một trong những hệ thống mới được bàn giao cho quân đội Nga mang dòng chữ “Dành tặng Kirillov!”, nhằm vinh danh Trung tướng Igor Kirillov, cựu Tư lệnh Lực lượng Phòng vệ hạt nhân, sinh học và hóa học Nga. Theo Rostec, ông Kirillov đã có đóng góp quan trọng trong quá trình hiện đại hóa dòng TOS.

Các quan chức Nga cho biết TOS-1A hiện không có hệ thống nước ngoài nào tương đương về thiết kế và khả năng vận hành.

Khác với các tổ hợp pháo phản lực phóng loạt thông thường, Solntsepyok được phát triển trên khung gầm bọc thép, cho phép hỗ trợ trực tiếp cho các đơn vị tấn công ở cự ly ngắn.

Hiệu quả trong thực chiến
Các kênh quân sự Nga thường xuyên nhấn mạnh vai trò của TOS-1A trong việc phá hủy các tuyến phòng thủ hoặc sở chỉ huy được gia cố của Ukraine, dù các đánh giá độc lập trên chiến trường cho rằng, mức độ hiệu quả của hệ thống này vẫn còn hạn chế.

Uralvagonzavod cho biết quá trình thử nghiệm phiên bản hiện đại hóa của hệ thống dựa trên khung gầm xe tăng T-80 đang bước vào giai đoạn cuối. Biến thể mới được kỳ vọng sẽ có tầm bắn xa hơn, độ chính xác cao hơn và hệ thống điều khiển hỏa lực tự động hóa nhiều hơn.

Một quan chức của Rostec xác nhận rằng hệ thống súng phun lửa đáp ứng tất cả các yêu cầu kỹ thuật và chiến thuật của Lực lượng Vũ trang Nga: “Các cuộc thử nghiệm cho thấy chất lượng của hệ thống đáp ứng đầy đủ yêu cầu chiến thuật – kỹ thuật”. Theo một đại diện của cơ quan nghiệm thu quân sự, mỗi hệ thống trước khi bàn giao đều trải qua các cuộc thử nghiệm kiểm tra và nghiệm thu nhằm xác nhận việc tuân thủ tài liệu và thông số kỹ thuật.

Mặc dù công ty hạn chế cung cấp thông tin chi tiết về hệ thống phòng thủ chống máy bay không người lái của TOS-1A, nhưng theo các chuyên gia quân sự, nhiều khả năng hệ thống đã được nâng cấp cảm biến tầm ngắn, hệ thống nhắm mục tiêu tự động và các biện pháp đánh chặn nhắm vào các máy bay không người lái nhỏ, bay thấp.

TOS-1A đã trở thành một trong những khí tài dễ nhận biết nhất gắn với chiến dịch quân sự của Nga. Hình ảnh hệ thống này gần đây cũng xuất hiện trên huy chương kỷ niệm của tỉnh Omsk dành tặng những binh sỹ tham gia chiến dịch quân sự đặc biệt.