'Cổ tức thuế quan' của ông Trump gặp rào cản
 

Tổng thống Trump muốn chi trả ít nhất 2.000 USD/người từ doanh thu thuế quan, nhưng kế hoạch vấp phải rào cản pháp lý, khó khăn ngân sách và nghi ngờ chính trị.

Trong nhiều năm cầm quyền, Trump từng nhiều lần đề xuất chi trả “cổ tức” cho người dân Mỹ từ thuế quan, nhưng đề xuất gần đây nhất được đưa ra trong cuối tuần vừa rồi, khi chính quyền ông vừa phải đối mặt với phản ứng công chúng về chi phí sinh hoạt tăng cao, vừa đối diện một vụ kiện tại Tòa án Tối cao có thể hạn chế quyền áp dụng thuế quan rộng rãi của ông.

Kevin Hassett, Giám đốc Hội đồng Kinh tế Quốc gia Nhà Trắng, cho biết các khoản thanh toán này phải được Quốc hội thông qua. Theo ông, người dân đã mất sức mua khoảng 2.000 USD so với khi Tổng thống Joe Biden nhậm chức, tờ Hill cho biết.

Ông cũng khẳng định: “Chúng tôi hiểu người dân lo lắng về chi phí sinh hoạt, nhưng với các chính sách hiện tại và khoản chi trả có thể thực hiện, khoảng cách này có thể được thu hẹp rất nhanh”.

Theo một cuộc khảo sát mới công bố của ABC News/The Washington Post/Ipsos, 65% người Mỹ không đồng tình với cách ông Trump xử lý thuế quan, trong đó 72% cử tri độc lập phản đối. Khảo sát rời bỏ lá phiếu tại các cuộc bầu cử New Jersey và Virginia tuần trước cũng cho thấy công chúng quan tâm chủ yếu đến vấn đề chi phí sinh hoạt.

Bình luận trên Wall Street Journal nhận định: “Ông Trump đang cố gắng làm dịu nỗi đau từ thuế quan bằng các khoản thanh toán trực tiếp mà ông có thể ghi nhận công lao. Đây là phiên bản mới của trò phân phối lại thu nhập: đánh thuế quá nhiều nhưng rồi trấn an người dân bằng tín dụng thuế hoặc tiền mặt một lần”.

Trước đó, ông Trump đã đăng trên Truth Social, cam kết rằng “mỗi người sẽ nhận ít nhất 2.000 USD (không tính người có thu nhập cao!)”. Ông cũng cho rằng, nếu còn dư tiền, số dư sẽ được dùng để giảm nợ công. Tuy nhiên, chi tiết về cách thức chi trả vẫn chưa được công bố rõ ràng.

Bộ trưởng Tài chính Scott Bessent cho biết ông chưa thảo luận trực tiếp với ông Trump về kế hoạch này và gợi ý rằng khoản cổ tức có thể thực hiện “bằng nhiều hình thức khác nhau”, kể cả dùng để bù đắp các giảm thuế trước đó.



Thời điểm ông Trump đưa ra đề xuất trùng với một vụ kiện quan trọng tại Tòa án Tối cao, liên quan đến quyền lực khẩn cấp để áp thuế quan. Nếu Tòa án ra phán quyết bất lợi, doanh thu thuế quan hiện tại có thể phải hoàn trả và làm lung lay chính sách thương mại cốt lõi của ông.

Các chuyên gia kinh tế cũng chỉ ra bài toán ngân sách đầy khó khăn. Erica York, Phó Chủ tịch chính sách thuế tại Tax Foundation, ước tính chi phí chi trả 2.000 USD cho mọi người lớn có thu nhập dưới 100.000 USD gần 300 tỷ USD, trong khi thuế quan mới chỉ mang lại khoảng 120 tỷ USD. Nếu áp dụng kiểu chi trả như các khoản hỗ trợ trong đại dịch, tổng chi phí sẽ vào khoảng 600 tỷ USD, vượt xa nguồn thu hiện có.

Thực tế, ông Trump đã nhiều lần nhắc tới ý tưởng này, từ mùa hè đến đầu tháng 10, và cũng từng tính dùng tiết kiệm từ nỗ lực cắt giảm chi phí chính phủ để chi trả trực tiếp cho người dân, nhưng kế hoạch không được ủng hộ. Hassett khẳng định ý tưởng “vẫn trên bàn thảo luận” để cân nhắc cách sử dụng doanh thu từ thuế quan.

“Chúng tôi chắc chắn Tổng thống sẽ thảo luận với lãnh đạo Quốc hội để xem có thể trả tiền lại cho người dân hay không”, ông nói.