Katerina Tikhonova – con gái thứ hai của Tổng thống Vladimir Putin – đang đứng sau chiến dịch nhằm hạ bệ Ngoại trưởng Sergei Lavrov,
 

Bàn cờ quyền lực: Tikhonova xuất hiện ở trung tâm
Theo nhiều nguồn tin Nga, Katerina Tikhonova – con gái thứ hai của Tổng thống Vladimir Putin – đang đứng sau chiến dịch nhằm hạ bệ Ngoại trưởng Sergei Lavrov, với mục tiêu mở lối cho một thỏa thuận chấm dứt chiến tranh Ukraine. Tuần trước, thông tin rò rỉ cho thấy Putin đã gạt Lavrov sang một bên sau hơn 20 năm ông này định hình chính sách đối ngoại. Điện Kremlin phủ nhận mâu thuẫn, chỉ khẳng định mập mờ rằng “ông Lavrov vẫn đang làm việc như Ngoại trưởng”.

Vì sao Lavrov bị xem là “vật cản”?
Cựu cố vấn viết diễn văn của Putin, Abbas Gallyamov, cho biết Tikhonova nhiều lần nói với cha rằng Lavrov “làm tình hình tồi tệ hơn”. Theo các nguồn tin, Lavrov đã bị loại khỏi một phiên họp Hội đồng An ninh và không còn dẫn đầu phái đoàn Nga dự hội nghị G20 tại Nam Phi. Gallyamov bình luận: “Có lẽ lần này Putin đã nghe lời con gái. Thực ra, Lavrov đúng là vật cản. Ông ta là ngoại trưởng của thời chiến thắng – chứ không phải thời buộc phải nhún nhường.”

Những thất bại ngoại giao bị quy trách cho Lavrov
Chuỗi trục trặc ngoại giao gần đây bị quy về Bộ Ngoại giao Nga. Trong đó có việc Tổng thống Donald Trump được cho là đã từ chối gặp Putin tại Budapest, và cuộc gọi hồi tháng 9 với Ngoại trưởng Mỹ Marco Rubio bị đánh giá là “thảm họa”, châm ngòi cho đợt trừng phạt mới ngay sau đó. Một số quan chức Điện Kremlin thậm chí cáo buộc Lavrov “phá hoại” tiến trình hòa bình bằng giọng điệu quá diều hâu.

Mâu thuẫn cá nhân và mạng lưới lợi ích
Đằng sau tranh chấp chính sách là va chạm cá nhân. Kirill Dmitriev, giám đốc Quỹ đầu tư quốc gia Nga – người thân tín của Putin và bạn thân của Tikhonova – bị cho là từng bị Lavrov cố tình loại khỏi các bàn đàm phán với Mỹ. Điều này càng khoét sâu bất mãn của nhóm xung quanh Tikhonova đối với cách điều hành ngoại giao cứng rắn, thiên về tuyên truyền hơn là thỏa thuận.

Innopraktika, Kovalchuk và “phương án mềm”
Hiện 39 tuổi, Tikhonova là lãnh đạo Viện Innopraktika ở Moscow – đầu mối kết nối các tập đoàn công nghệ cao và, theo nhiều đánh giá, giúp Moscow lách một phần lệnh trừng phạt. Hậu thuẫn của bà được cho là đến từ Mikhail Kovalchuk, đồng minh thân cận của Putin, người đứng đầu Viện Nghiên cứu Hạt nhân Kurchatov. Mạng lưới này ủng hộ “sức mạnh mềm”, giảm đối đầu trực diện, mở đường cho các thỏa thuận thực dụng nhằm giữ nền kinh tế Nga thở được dưới sức ép cấm vận.

Giả thuyết kế vị và tín hiệu chuyển thời
Ngày càng nhiều quan sát viên cho rằng Putin có thể đang chuẩn bị một kịch bản kế vị với vai trò nổi bật dành cho Tikhonova. Nếu đúng, việc “giảm vai trò” của Lavrov là bước dọn đường cho chính sách hướng đến hạ nhiệt xung đột và tái kết nối có chọn lọc với phương Tây. Trong lăng kính đó, một ngoại trưởng biểu tượng cho thời kỳ thắng thế và đối đầu không còn là lựa chọn phù hợp.

Lavrov phản công, nhưng đòn gió đã đổi chiều
Lavrov vừa xuất hiện trở lại, cáo buộc Mỹ “phản bội các cam kết” sau cuộc gặp giữa Putin và Trump tại Alaska. Tuy nhiên, giới phân tích nhận định thời của ông trong cấu trúc quyền lực Putin có thể sắp khép lại. Ngay cả khi chưa có quyết định nhân sự tức thì, việc ông bị đẩy ra ngoài trung tâm bàn cờ là tín hiệu cho thấy Kremlin đang tìm một lối thoát mềm, nơi tiếng nói của Tikhonova và nhóm kỹ trị – công nghệ ngày càng có trọng lượng.

Dấu mốc của một sự chuyển pha
Từ các đứt gãy ngoại giao đến thế tiến thoái lưỡng nan trên chiến trường, Moscow cần một kiến trúc thương lượng mới. Sự trỗi dậy của Katerina Tikhonova phản ánh nhu cầu đó: ưu tiên giảm nhiệt, linh hoạt chiến thuật, và dựng lại các kênh trao đổi để đổi lấy nới lỏng trừng phạt. Dù kịch bản kế vị còn là ẩn số, cuộc “thay máu” về phong cách – từ diều hâu sang thực dụng – dường như đã bắt đầu.