"Lật ngược thế cờ" trước Nga: NATO tuyên bố "nóng" khiến Moscow "mất ăn mất ngủ"
 

Tổng thư ký NATO Mark Rutte mới đây tuyên bố rằng liên minh đang sản xuất đạn dược “nhiều hơn những gì chúng ta làm trong nhiều thập kỷ" và đây là dấu hiệu cho thấy NATO có thể sớm hoặc thậm chí đang vượt qua - lợi thế của Nga trong lĩnh vực này.

“Chúng ta đã bắt đầu lật ngược thế cờ về đạn dược (trước Nga). Nga từng sản xuất đạn nhiều hơn tất cả các đồng minh NATO cộng lại. Nhưng giờ thì không còn như vậy nữa”, ông Rutte phát biểu tại một diễn đàn ngành công nghiệp quốc phòng ở Bucharest, Romania hôm 6/11.

Phát biểu của ông Rutte là một điểm mang sắc thái lạc quan hiếm hoi trong đánh giá về cân bằng lực lượng giữa châu Âu và Nga. Ông Rutte và người tiền nhiệm Jens Stoltenberg nhiều năm qua vẫn cảnh báo rằng NATO tụt hậu đáng kể so với Nga về khả năng sản xuất đạn dược.

Hiện chưa rõ ông Rutte ám chỉ rằng liên minh đã đạt được thế cân bằng hay chỉ đang tiến gần tới thế cân bằng với Nga về năng lực sản xuất.

Chỉ cách đây năm tháng, ông Rutte từng nói Kremlin sản xuất đạn nhiều gấp bốn lần NATO, dù nền kinh tế tổng hợp của liên minh lớn gấp khoảng 25 lần Nga.

Một quan chức NATO trả lời Business Insider rằng họ không thể công bố ước tính cụ thể về năng lực sản xuất của Nga hay của liên minh.

“Nhưng điều chúng tôi có thể nói là các đồng minh hiện ở vị thế tốt hơn nhiều so với chỉ vài tháng trước, và năng lực để sản xuất những gì cần thiết, với tốc độ cần thiết, đang tiếp tục được cải thiện”, vị quan chức viết. Quan chức NATO cho biết sản lượng vỏ đạn 155mm ở châu Âu đã tăng lên gấp sáu lần trong hai năm qua.

Trong bài phát biểu, ông Rutte cũng nhắc rằng nhiều nhà máy mới đang trong quá trình hoàn thiện. “Trên khắp liên minh, chúng ta hiện đang mở hàng chục dây chuyền sản xuất mới và mở rộng các dây chuyền hiện có", ông nói.

Một mối quan tâm chủ chốt của NATO là tồn kho vỏ đạn 155mm, loại vỏ mà các nước châu Âu đang chuyển nhiều sang Ukraine khi cuộc chiến kéo dài theo hướng tiêu hao nguồn lực. Để bổ sung kho dự trữ, các nước như Ba Lan, Đức và Anh đã đầu tư mạnh vào ngành công nghiệp nội địa để nhanh chóng mở rộng sản xuất; hơn một chục nhà máy đã được mở tại châu Âu trong hai năm qua.

Tuy vậy, tăng công suất sản xuất vỏ đạn có thể mất nhiều tháng, thậm chí nhiều năm - một số công ty ước tính chỉ đáp ứng đủ nhu cầu vào năm 2026 hoặc muộn hơn. Ví dụ, quân đội Mỹ từng đặt mục tiêu sản xuất 100.000 vỏ đạn mỗi tháng vào tháng Mười, nhưng giờ đã lùi mục tiêu đó tới giữa năm 2026.

Trong khi đó, ước tính của Ukraine cho thấy Nga đã sản xuất khoảng 3,8 triệu vỏ đạn pháo chỉ trong năm 2024, tương đương khoảng 310.000 vỏ mỗi tháng.

Việc chế tạo đạn pháo không chỉ là xây thêm nhà máy. Vỏ đạn 155mm phụ thuộc vào chuỗi cung ứng cho thép, kíp nổ, thuốc phóng và các hợp chất nổ. Thuốc phóng - yếu tố đẩy vỏ đạn ra khỏi ống phóng - thường là nút thắt vì phụ thuộc vào hợp chất nitrocellulose, hiện đang thiếu hụt. Một thành phần quan trọng khác là chất nổ trong vỏ, như TNT và RDX; nhiều quốc gia và doanh nghiệp đang xây nhà máy sản xuất TNT để giảm phụ thuộc của phương Tây vào nguồn cung châu Á.