Lầu Năm Góc siết kênh Quốc hội: Văn phòng Bộ trưởng Pete Hegseth yêu cầu “xin phép trước” với hàng loạt chủ đề nhạy cảm
 

Tóm tắt nhanh
Văn phòng Bộ trưởng Quốc phòng Pete Hegseth ban hành hướng dẫn mới buộc nhân sự Bộ Quốc phòng phải phối hợp/xin chấp thuận trước với Văn phòng Quan hệ Lập pháp trước khi trao đổi với Quốc hội về các chủ đề nhạy cảm, gồm “chiến dịch quân sự nhạy cảm” và các đòn tấn công tàu nghi buôn ma túy quanh Mỹ Latin. Động thái xuất hiện sau khi bản ghi nhớ trước đó của Hegseth khiến nhiều bên hiểu rằng mọi tương tác với Quốc hội đều bị chặn nếu không có phép trước.

Danh mục chủ đề “phải phối hợp trước”
Theo hướng dẫn cập nhật, các nội dung sau yêu cầu phối hợp với văn phòng của Hegseth trước khi tương tác với Quốc hội:
– DoW (Department of War) các chiến dịch quân sự nhạy cảm
– DoW hoạt động hàng hải trong khu vực trách nhiệm SOUTHCOM (bao gồm chiến dịch tăng cường chống ma túy)
– Golden Dome/Homeland Missile Defense
– Cải cách mua sắm (Acquisition Reform)
– Đạn dược trọng yếu (Critical Munitions)
– Chiến lược Quốc phòng (National Defense Strategy)
– Ngân sách & kế hoạch chi tiêu reconciliation
– Khoáng sản chiến lược (critical minerals)
– Cải cách bán vũ khí đối ngoại (Foreign Military Sales reform)
– AUKUS (liên minh an ninh ba bên Úc–Anh–Mỹ)
– Anomalous Health Incidents (Havana Syndrome)
– Spectrum (phổ điện từ phục vụ tác chiến & hạ tầng chính phủ)

Vì sao phải ra hướng dẫn mới?
Hướng dẫn này nhằm “giải toả nhầm lẫn” sau bản memo đầu tiên vốn bị hiểu là cấm toàn bộ nhân sự DoD (kể cả chỉ huy quân sự) nói chuyện với Quốc hội nếu chưa được phép. Bản cập nhật chuyển sang cơ chế “yêu cầu phối hợp trước” theo danh mục thay vì lệnh cấm phủ đầu.

Lý giải từ Lầu Năm Góc
Phát ngôn viên Sean Parnell nói đây là bước đi “thực dụng” để rà soát nội bộ quy trình truyền đạt với Quốc hội, với mục tiêu tăng độ chính xác & tốc độ phản hồi, qua đó “tăng minh bạch”. Ông nhấn mạnh việc rà soát chỉ là quy trình nội bộ, không thay đổi kênh tiếp nhận thông tin của Quốc hội.

Phản ứng gay gắt từ Quốc hội
Dân biểu Cộng hòa Don Bacon gọi chính sách là “thêm một động thái non tay”, tạo cảm giác quân nhân e ngại trao đổi với nghị sĩ: “Chúng tôi muốn chia sẻ những gì binh chủng đang làm được. Quy định mới dựng nên rào cản lớn giữa quân đội & Quốc hội.”
Tại Thượng viện, Chủ tịch và Ủy viên trưởng Ủy ban Quân vụ – Roger Wicker (R) và Jack Reed (D) – công khai hai thư yêu cầu Bộ trưởng làm rõ các hoạt động ở Caribe & đông Thái Bình Dương; cả hai nói chưa nhận được trả lời. Một cuộc họp kín khác khiến phía Dân chủ bức xúc vì không có luật sư DoD để giải thích căn cứ pháp lý của các vụ tấn công.

Điểm nóng: đánh tàu ma túy & video tên lửa
Bối cảnh căng thẳng là chuỗi đòn đánh vào các tàu nghi buôn ma túy quanh Mỹ Latin (Caribe/Đông TBD). Hegseth từng đăng video đòn tên lửa đánh trúng hai tàu ở Đông Thái Bình Dương (27/10), càng khiến lưỡng viện đòi hỏi giải trình pháp lý – thẩm quyền rõ ràng hơn.

Hegseth siết chặt thông tin bên ngoài
Từ đầu năm, trước tình trạng rò rỉ, Hegseth đã giới hạn mạnh việc nhân sự DoD tham gia think tank, báo chí, hội nghị. Nhiều phóng viên đã trả phù hiệu vì không ký bộ cam kết ràng buộc nội dung do Lầu Năm Góc đưa ra. Hướng dẫn mới được xem là bước tiếp theo trong khuôn khổ kiểm soát thông tin.

Tác động & câu hỏi còn bỏ ngỏ
– Minh bạch & giám sát: Danh mục “xin phép trước” giúp thống nhất thông tin hay sẽ tổn hại quyền giám sát của Quốc hội?
– Tinh thần đơn vị: Có khiến chỉ huy/nhân sự e dè khi cập nhật thực địa, ảnh hưởng tốc độ & chất lượng phản hồi với lập pháp?
– Căn cứ pháp lý: Khung ủy quyền sử dụng lực lượng, thẩm quyền hành pháp và quy trình thông báo cho các đòn tấn công ngoài lãnh thổ sẽ được giải thích ra sao?
– Cân bằng quyền lực: Nỗ lực “tăng độ chính xác” có thể đồng thời bị nhìn như giảm kênh trực tiếp giữa quân đội và cơ quan dân cử.


Hướng dẫn mới của Văn phòng Bộ trưởng Hegseth đặt dấu mốc chuẩn hóa luồng thông tin với Quốc hội, nhưng cũng đẩy tranh luận minh bạch–an ninh thông tin lên cao trào, nhất là khi các chiến dịch nhạy cảm (từ SOUTHCOM đến phòng thủ tên lửa, AUKUS, đạn dược trọng yếu) đều nằm trong vùng “đèn vàng”. Bước kế tiếp sẽ phụ thuộc vào việc Lầu Năm Góc giải trình kịp thời và rõ ràng cơ sở pháp lý cho các hoạt động ngoài khơi—điều mà lưỡng viện đang công khai đòi hỏi.