Nữ Thủ tướng mới của Nhật Bản - Trump - "Hãy làm cho Nhật Bản trở lại"
 

Nữ Thủ tướng đầu tiên của Nhật Bản, Sanae Takaichi, đã xây dựng nền tảng lãnh đạo của mình trên một cương lĩnh đậm chất Trump, kết hợp giữa việc mở rộng quân sự , kiểm soát nhập cư chặt chẽ, độc lập kinh tế và lập trường kiên định đối với Trung Quốc. Chương trình nghị sự của bà nhấn mạnh vào khả năng sẵn sàng chiến đấu, bảo tồn văn hóa và khơi dậy lòng tự hào dân tộc. Những chính sách này phản ánh mô hình "Nước Mỹ trên hết" trong bối cảnh Nhật Bản, đánh dấu một kỷ nguyên mới của chủ nghĩa bảo thủ quyết đoán ở Tokyo.

Là đồng minh thân cận và là học trò của cố Thủ tướng Shinzo Abe, Takaichi nổi lên như một trong những nhà lãnh đạo bảo thủ nhất về mặt tư tưởng trong lịch sử hậu chiến của Nhật Bản. Nổi tiếng với quan điểm dân tộc chủ nghĩa mạnh mẽ, cam kết hiện đại hóa quân đội và lập trường cứng rắn về nhập cư, bà mô tả sứ mệnh của mình là bảo vệ chủ quyền, bản sắc và sức mạnh của Nhật Bản trong một thế giới đang thay đổi nhanh chóng.

Trong chiến dịch tranh cử lãnh đạo đảng vào tháng 9, Takaichi đã dựa vào cả di sản của Abe và năng lượng dân túy của Trump, hứa hẹn sẽ "khiến Nhật Bản hùng mạnh trở lại". Làm sống lại khẩu hiệu của Abe, bà tuyên bố, "Chúng ta phải một lần nữa tuyên bố lớn tiếng, 'Nhật Bản đã trở lại'", và nói thêm, "Tôi đứng đây với tham vọng cao cả và mong muốn cháy bỏng đưa Nhật Bản trở lại vị trí dẫn đầu thế giới". Các khẩu hiệu của bà, "Khiến Nhật Bản hùng mạnh trở lại", "Nhật Bản đã trở lại" và "Đưa Nhật Bản trở lại vị trí dẫn đầu thế giới", nắm bắt được giọng điệu phục hưng của chính quyền bà và sự lạc quan đầy tự hào thúc đẩy phong trào của bà.

Bà Takaichi đã đặt khả năng sẵn sàng chiến đấu và quốc phòng làm trọng tâm trong nhiệm kỳ của mình. Bà công bố kế hoạch tăng tốc chi tiêu quốc phòng lên 2% GDP vào tháng 3 năm 2026, sớm hơn một năm so với kế hoạch. Chương trình nghị sự quốc phòng của bà bao gồm hiện đại hóa và nâng cấp Lực lượng Phòng vệ Nhật Bản (SDF), mở rộng an ninh mạng và đầu tư vào nghiên cứu tổng hợp hạt nhân để đạt được sự độc lập năng lượng lâu dài.

Là người ủng hộ mạnh mẽ việc sửa đổi Điều 9 Hiến pháp Nhật Bản, vốn từ bỏ việc sử dụng vũ lực quân sự, Takaichi khẳng định Nhật Bản phải sở hữu đầy đủ năng lực phòng thủ để đối phó với các mối đe dọa ngày càng gia tăng từ Trung Quốc, Triều Tiên và bất ổn khu vực. Bà kêu gọi hợp tác sâu rộng hơn với Hoa Kỳ và các nước dân chủ đồng minh để duy trì hòa bình và cân bằng ở Ấn Độ Dương - Thái Bình Dương.

Chính sách đối ngoại của bà được định hình bởi lập trường chống Trung Quốc quyết liệt. Trong cuộc đua giành quyền lãnh đạo Đảng Dân chủ Tự do năm 2021, bà là ứng cử viên cứng rắn nhất về Bắc Kinh, chỉ trích các hoạt động kinh tế của Trung Quốc như đánh cắp sở hữu trí tuệ và kêu gọi Nhật Bản giảm sự phụ thuộc vào chuỗi cung ứng của Trung Quốc.

Bà Takaichi được nhiều người coi là một người theo đường lối cứng rắn cực kỳ bảo thủ, coi Trung Quốc là mối đe dọa chiến lược hàng đầu của Nhật Bản. Bà có quan điểm gần gũi với cách tiếp cận của Tổng thống Trump đối với Bắc Kinh, đặc biệt là về thương mại và an ninh.

Vào tháng 4 năm 2025, Takaichi đã đến thăm Đài Loan và gặp Tổng thống Lại Thanh Đức, tái khẳng định tuyên bố của Abe rằng "Tình trạng khẩn cấp của Đài Loan cũng là tình trạng khẩn cấp của Nhật Bản". Bà kêu gọi "hợp tác với Đài Loan để cùng nhau giải quyết các thách thức quốc phòng", một động thái bị Bắc Kinh lên án là "hành động khiêu khích nguy hiểm". Takaichi mô tả Đài Loan là "người bạn đáng quý", gửi thư viết tay cho Tổng thống Lại và bày tỏ sự cởi mở trong việc hình thành quan hệ đối tác an ninh với Đài Bắc.

Các nhà phân tích dự đoán chính phủ của bà sẽ có lập trường cứng rắn hơn về quốc phòng khu vực, củng cố vai trò của Nhật Bản như một đối trọng quan trọng với sức mạnh của Trung Quốc ở Đông Á.

Bà Takaichi cũng ủng hộ việc thông qua Đạo luật An ninh Kinh tế Toàn diện nhằm ngăn chặn rò rỉ công nghệ cho các quốc gia thù địch. Luật này sẽ hạn chế sinh viên và kỹ sư nước ngoài, đặc biệt là từ Trung Quốc , chuyển giao công nghệ nhạy cảm của Nhật Bản cho mục đích quân sự. Bà đã kêu gọi Nhật Bản đa dạng hóa chuỗi cung ứng, tránh phụ thuộc vào Trung Quốc và tăng cường hợp tác với Hoa Kỳ và Liên minh Châu Âu trong lĩnh vực chất bán dẫn, đất hiếm và vật liệu tiên tiến. Kế hoạch kinh tế của bà phản ánh cả chủ nghĩa dân tộc tự cung tự cấp và sự liên kết chiến lược toàn cầu với các nền dân chủ phương Tây.

Học thuyết quốc phòng của bà bao gồm việc chuẩn bị cho xung đột nếu cần thiết. Bà đã kêu gọi triển khai tên lửa tầm trung của Mỹ tại Nhật Bản và dỡ bỏ các phao biển của Trung Quốc đặt tại vùng biển tranh chấp gần quần đảo Senkaku, nhấn mạnh niềm tin của bà rằng Nhật Bản phải sẵn sàng hành động quyết đoán để bảo vệ chủ quyền của mình.

Trong nước, chính sách của Takaichi cũng phản ánh quyết tâm cứng rắn tương tự. Bà đã cam kết “đàn áp mạnh tay tình trạng nhập cư bất hợp pháp” trên toàn quốc, tuyên bố rằng “người nước ngoài phải tuân thủ nghiêm ngặt luật pháp Nhật Bản”. Bà phân biệt rõ ràng giữa người tị nạn thực sự và người di cư kinh tế, tuyên bố: “Đối với những người đến [Nhật Bản] với động cơ tài chính và tự nhận mình là người tị nạn, tôi sẽ bắt các người về nước.”

Chính phủ của bà chỉ cho phép lao động nước ngoài làm việc trong các ngành công nghiệp đang thiếu hụt lao động trầm trọng, với quy trình thẩm định nghiêm ngặt và điều kiện cư trú hạn chế. Bà phản đối nhập cư ồ ạt và bác bỏ việc trao quyền chính trị cho người nước ngoài, lập luận rằng việc di cư không kiểm soát sẽ đe dọa sự gắn kết xã hội và bản sắc dân tộc của Nhật Bản.

Về mặt tư tưởng, Takaichi có gốc rễ sâu xa từ giới bảo thủ Nhật Bản. Là thành viên của Nippon Kaigi, bà ủng hộ các giá trị gia đình truyền thống, việc sửa đổi hiến pháp và cách diễn giải tích cực về lịch sử chiến tranh của Nhật Bản. Bà thường xuyên đến thăm Đền Yasukuni, nơi tưởng nhớ những người Nhật Bản đã hy sinh trong chiến tranh, bao gồm cả những tội phạm chiến tranh bị kết án, thể hiện niềm tin của bà vào việc tôn vinh di sản Nhật Bản bất chấp những chỉ trích của quốc tế.

Được coi rộng rãi là một trong những nhân vật bảo thủ nhất trong Đảng Dân chủ Tự do, Takaichi tự coi mình là người tiếp nối tầm nhìn của Abe về một nước Nhật Bản tự hào và tự cường. Cương lĩnh của bà, bao gồm việc mở rộng sức mạnh quân sự, đối đầu với Trung Quốc, khôi phục các giá trị truyền thống và hạn chế nhập cư, đã được so sánh với các phong trào dân túy phương Tây.

Các nhà phân tích lưu ý rằng mô hình chính trị của Tổng thống Donald Trump đã trở thành điểm tham chiếu cho các nhà lãnh đạo trên khắp Châu Á, Châu Mỹ Latinh và Châu Âu, tạo cảm hứng cho một xu hướng rộng lớn hơn mà một số người mô tả là "MAGA khiến các đồng minh vĩ đại trở lại".