Hà Nội gắn 200 màn hình LED dưới gầm cầu: “Bánh vẽ” tuyên truyền – quảng cáo hay một cách rút tiền công khéo léo?
 

200 màn hình LED dưới gầm Vành đai 2: Vì dân hay vì… doanh thu?
Hà Nội thí điểm lắp hơn 200 màn hình LED dọc 4km gầm cầu cạn Vành đai 2 với danh nghĩa “phục vụ tuyên truyền và quảng cáo”. Nghe thời thượng, nhưng đặt vào thực tế tắc đường – tai nạn – mặt đường xuống cấp, dự án này khiến nhiều người khó hiểu và phản cảm: giữa dòng xe cộ hỗn độn, ai dừng lại để xem clip tuyên truyền?

Tiền công – hàng hóa công cộng – lợi ích công?
Điểm vướng lớn nhất không nằm ở công nghệ, mà ở logic sử dụng ngân sách: lấy tiền công lắp đặt hạ tầng số, rồi khai thác quảng cáo như một kinh doanh trá hình, trong khi dòng thu – chi không minh bạch với cộng đồng thụ hưởng. Nếu thực sự “vì dân”, hãy trả lời các câu hỏi cơ bản sau:

Tổng vốn (mua sắm, lắp đặt, điện năng, bảo trì) là bao nhiêu? Ai chịu rủi ro hỏng hóc?

Cơ chế khai thác quảng cáo là gì? Giá sàn – tần suất – nội dung – chia sẻ lợi nhuận ra sao?

Dòng tiền về ngân sách bao nhiêu phần trăm, định kỳ công khai thế nào?

Tiêu chí đo hiệu quả (ATGT, mỹ quan đô thị, hài lòng người dân) được định nghĩa – kiểm chứng – công bố ra sao?

Hết thí điểm: tiêu chuẩn nào để duy trì/giảm quy mô/dỡ bỏ?

Rủi ro an toàn giao thông không thể xem nhẹ
Đặt LED cường độ cao sát làn xe nguy cơ gây chói, phân tâm, đặc biệt trên trục có lưu lượng và tốc độ lớn. Chỉ một khoảnh khắc mất tập trung cũng có thể trả giá. Những nguyên tắc tối thiểu nếu (và chỉ nếu) tiếp tục thí điểm:

Giới hạn độ sáng ban đêm, cấm nhấp nháy/hiệu ứng gây hút mắt; tắt/mờ ở khung giờ cao điểm hoặc khi có mưa – sương – nắng gắt.

Cấm TVC động gần nút giao, khúc cua, điểm nhập – tách làn; giữ khoảng cách an toàn với biển báo giao thông để tránh “nhiễu thông tin”.

Nội dung chỉ cho phép thông tin công cộng thực sự cấp thiết (cảnh báo giao thông, thiên tai…), không biến đường phố thành phòng chiếu quảng cáo.

Thiết lập đường dây phản ánh để người dân báo tình trạng chói lóa/âm thanh/nhấp nháy gây nguy hiểm; xử phạt nặng nhà vận hành vi phạm.

Không gian dưới gầm cầu: thiếu cái dân cần, thừa cái dân không dùng
Đây không phải phố đi bộ để “vừa đi vừa xem TVC”. Điều Hà Nội đang thiếu là:

Chiếu sáng an toàn – đồng đều cho làn xe, thoát nước – chống ngập, giảm bụi – giảm ồn.

Cây xanh – mảng tường chống bụi/giảm nhiệt, sơn phản quang, biển báo – vạch sơn rõ ràng.

Camera ATGT (không thương mại hóa), cảm biến cảnh báo va chạm/ùn tắc, bãi đỗ xe máy – xe đạp ngắn hạn nơi phù hợp.
Những hạng mục ấy thực dụng, ít hào nhoáng nhưng cứu sinh cho hàng triệu lượt lưu thông mỗi ngày.

5 cam kết minh bạch cần làm ngay

Công khai hợp đồng: tên nhà thầu, thông số kỹ thuật, giá trúng thầu, điều khoản bảo trì.

Công khai tài chính hằng quý: doanh thu quảng cáo, chi phí vận hành, phần nộp ngân sách.

Đánh giá tác động ATGT – môi trường ánh sáng độc lập; công bố dữ liệu tai nạn trước/sau.

Cơ chế dừng khẩn cấp nếu ghi nhận rủi ro an toàn; quy trình bồi thường trách nhiệm.

Tham vấn cộng đồng: lấy ý kiến cư dân – tài xế – chuyên gia thiết kế đô thị trước khi nhân rộng.

Đừng đánh tráo ưu tiên công cộng bằng ánh đèn LED
Một Thủ đô văn minh không được đo bằng độ chói của màn hình, mà bằng độ an toàn – minh bạch – hữu ích của từng đồng ngân sách. Lắp hơn 200 LED dưới gầm cầu lúc này giống một màn trình diễn hào nhoáng hơn là giải pháp. Nếu thực sự muốn “đổi mới”, hãy dừng mở rộng, thu hẹp phạm vi thí điểm, đặt an toàn – minh bạch – hiệu quả lên trước. Còn nếu chỉ là “bánh vẽ” để bòn rút tiền dân, thì đèn có sáng mấy cũng chỉ làm lóa mắt người đi đường.