Su-35 chưa đến đã được dự báo "gây sóng gió" cả một lục địa
 

Sau khi các tài liệu rò rỉ xác nhận Không quân Ethiopia sẽ mua sắm ít nhất sáu tiêm kích Su-35 từ Nga, giới quan sát đã dấy lên những câu hỏi lớn về tác động của thương vụ này đối với cán cân quyền lực tại khu vực Đông Phi.

Đơn hàng Su-35 được ký kết sau khi Ethiopia tiếp nhận ít nhất hai tiêm kích hai chỗ ngồi Su-30 vào đầu năm 2024, dự kiến sẽ chủ yếu đóng vai trò huấn luyện chuyển loại cho các phi công Su-35.

Việc sở hữu Su-35 sẽ đưa Không quân Ethiopia vào hàng ngũ những lực lượng sở hữu tiêm kích hiện đại bậc nhất châu Phi, chỉ xếp sau phi đội Su-35 và Su-57 của Algeria.

Đây là một bước nhảy vọt về vị thế, mang lại cho Ethiopia nhiều lựa chọn quân sự hơn hẳn trước các quốc gia láng giềng. Hiện tại, Ethiopia đang có tranh chấp với Sudan, duy trì "xung đột lạnh" với Eritrea và bất đồng về quyền sử dụng nguồn nước với Ai Cập. Cả ba quốc gia này đều không sở hữu loại máy bay nào có năng lực tương đương Su-35.

Lợi thế áp đảo trên không

Hiện tại, Ai Cập, Sudan và Eritrea đều phụ thuộc phần lớn vào các tiêm kích MiG-29 do Nga sản xuất. Riêng Eritrea đã mua thêm hai tiêm kích chiếm ưu thế trên không Su-27 lớn hơn vào đầu những năm 2000. Mặc dù phi đội khoảng 18 chiếc Su-27 của Ethiopia về cơ bản là tương đương với các máy bay này, sự xuất hiện của Su-35 sẽ tạo ra một lợi thế công nghệ vượt trội, đảm bảo mọi cuộc không chiến với ba đối thủ tiềm tàng trên đều sẽ mang tính một chiều.

Su-35 đã nhiều lần chứng tỏ ưu thế áp đảo của mình trước MiG-29 và Su-27 trên chiến trường Ukraine, khi được Không quân Nga triển khai để bắn hạ các tiêm kích thời Liên Xô của đối phương mà không ghi nhận bất kỳ tổn thất nào trong không chiến. Do đó, một phi đội Su-35 có thể mang lại cho Addis Ababa sự tự tin cần thiết về an ninh để thúc đẩy các yêu sách của mình với Eritrea, Sudan hay Ai Cập, khi biết rằng họ gần như chắc chắn nắm giữ ưu thế trên không.
Thách thức lớn đối với Ai Cập

Trong bối cảnh Ai Cập ngày càng có nhiều khiếu nại về dự án thủy điện của Ethiopia, sự hiện diện của Su-35 được cho là sẽ gây phức tạp đáng kể cho bất kỳ hành động quân sự tiềm tàng nào từ Không quân Ai Cập. Cairo hiện không có máy bay hạng nặng tầm xa nào sánh được với Su-27 hay Su-35, sau khi kế hoạch mua Su-35 của chính họ bị hủy bỏ do các mối đe dọa trừng phạt kinh tế từ phương Tây.

Các tiêm kích F-16 của Ai Cập không có năng lực không chiến ngoài tầm nhìn và đã bị cắt giảm nhiều tính năng. Trong khi đó, các máy bay hiện đại hơn như MiG-29 và Rafale vẫn sẽ lép vế, ngay cả khi có thể tiếp cận không phận Ethiopia nhờ tiếp dầu trên không. Khả năng triển khai tên lửa không đối không R-77M và R-37M mang lại cho Su-35 một lợi thế lớn về tầm bắn, được hỗ trợ bởi bộ cảm biến mạnh hơn và lớn hơn nhiều. Ngược lại, tiêm kích Rafale và MiG-29M của Ai Cập bị giới hạn tầm tấn công trong khoảng 100 km và sử dụng radar có kích thước chỉ bằng một phần nhỏ so với radar trên các chiến đấu cơ mới của Ethiopia.
Sức hấp dẫn ngày càng tăng của Su-35

Thương vụ Su-35 của Ethiopia là một yếu tố có thể thay đổi cuộc chơi đối với cán cân quyền lực tại Đông Phi, đặt quốc gia này vào một vị thế vô cùng thuận lợi. Ethiopia là một trong ba quốc gia được xác nhận đã đặt hàng loại máy bay này trong năm 2025, bên cạnh Algeria và Iran.

Màn trình diễn ấn tượng trên chiến trường Ukraine, kinh nghiệm thử nghiệm trong thực chiến dày dặn, cùng với sự xuất hiện của tên lửa R-77M mới giúp cải thiện đáng kể hiệu suất không chiến, được xem là những yếu tố chính làm tăng sức hấp dẫn của Su-35 trên thị trường quốc tế. Nhu cầu cấp thiết của Iran về tiêm kích mới có thể khiến đơn hàng của nước này vượt tổng số của tất cả các khách hàng nước ngoài khác cộng lại, với 48 chiếc đã được xác nhận và khả năng mua thêm vẫn còn bỏ ngỏ.

Bản thân Bộ Quốc phòng Nga cũng đang đẩy nhanh tốc độ mua sắm Su-35. Thông tin vào tháng 5 cho thấy Nga đang mở rộng dây chuyền sản xuất để trang bị cho các phi đội mới nhằm đối phó với căng thẳng gia tăng với các nước phương Tây. Giới phân tích cũng đồn đoán về các đơn hàng tiềm năng từ những khách hàng mới, đáng chú ý nhất là Triều Tiên.


VietBF@ Sưu tập