Tổ nghề sống miền Nam: Thọ 99 tuổi, được 1 NSND cho cả căn nhà nhưng từ chối thẳng
 

NSND Phùng Há tên thật Trương Phụng Hảo, sinh năm 1911, là con thứ 6 trong một gia đình nghèo, đông anh em. Tuy không chỉ thành công diễn xuất, NSND Phùng Há còn là người thầy tài giỏi, có đạo đức chuẩn mực. Sinh thời, NSND Phùng Há là một người thầy tài ba và đức hạnh, đã đào tạo nhiều nghệ sĩ danh tiếng như Thanh Nga, NSNS Bạch Tuyết, NSƯT Diệu Hiền, NSƯT Kim Tử Long…

Sự nghiệp lẫy lừng của của nữ nghệ sĩ cải lương đầu tiên được phong tặng NSND

NSND Phùng Há tên thật Trương Phụng Hảo, sinh năm 1911, là con thứ 6 trong một gia đình nghèo, đông anh em. Tuy không được đào tạo nhưng Phùng Há từ nhỏ đã bộc lộ đam mê và năng khiếu ca hát, diễn xuất.

Năm Phùng Há 9 tuổi thì cha bà qua đời. Vì hoàn cảnh khó khăn, Phùng Há phải nghỉ học để đi làm kiếm tiền nuôi gia đình. 13 tuổi, bà đi làm công trong một lò gạch để kiếm tiền.

Dù công việc vất vả nhưng giọng ca thiên phú của bà khi ấy đã lọt vào tai ông bầu Hai Cu của gánh hát Nam Đồng Ban cũ và được ông chú ý.

Năm 1924, ông bầu Hai Cu thành lập gánh hát Tái Đồng Ban và mời bà tham gia với vai trò đào chính để đóng cặp với kép chính Năm Châu. Ông cũng là người gợi ý bà sử dụng cái tên Phùng Há làm nghệ danh.

Thầy tuồng Nguyễn Công Mạnh, NSND Năm Châu và nhạc sĩ Tư Chơi là những người thầy đầu tiên của bà trong cuộc đời nghệ thuật.

Vai diễn đầu tiên đánh dấu cuộc đời hoạt động nghệ thuật của Phùng Há là vai Giả Thị trong vở cải lương Hoàng Phi Hổ quy Châu của soạn giả Nguyễn Công Mạnh. Sau đó là các vở Thôi Tử thí Tề Quân, Mổ tim Tỷ Can, Anh hùng náo Tam Môn Nhai của soạn giả Nguyễn Châu Thành; Khúc oan vô lượng; Tội của ai của soạn giả Tư Chơi. Thời gian này, bà đóng cặp với nghệ sĩ Năm Châu và được công chúng mến mộ.

Một thời gian sau, Phùng Há đã lập được gánh hát riêng, làm bầu gánh khi mới 18 tuổi và lưu diễn khắp nơi, phổ biến nghệ thuật cải lương tới mọi ngõ ngách.

Như vậy, có thể thấy, NSND Phùng Há là người có đóng góp to lớn với nghệ thuật cải lương.

Không chỉ thành công diễn xuất, NSND Phùng Há còn là người thầy tài giỏi, có đạo đức chuẩn mực. Bà là giảng viên của Trường Quốc gia Âm nhạc và Kịch nghệ tại Sài Gòn. Với những đóng góp cho nghệ thuật, năm 1984, bà là nữ nghệ sĩ cải lương duy nhất được phong tặng danh hiệu Nghệ sĩ Nhân dân đợt đầu tiên.

NSND Phùng Há cũng là thầy của nhiều thế hệ nghệ sĩ danh tiếng như huyền thoại Thanh Nga, NSND Bạch Tuyết, NSƯT Kim Tử Long, NSƯT Diệu Hiền…

Bà cũng là người sáng lập ra Viện dưỡng lão nghệ sĩ tại quận 8 Sài Gòn, được mệnh danh là viện dưỡng lão độc nhất vô nhị tại Việt Nam, nơi cưu mang nhiều nghệ sĩ già neo đơn suốt 30 năm qua.

Đến giờ, NSND Phùng Há vẫn được coi vị Tổ nghề sống của cải lương Nam Bộ.

Được cho cả một căn nhà nhưng từ chối

Sinh thời, NSND Phùng Há là một người thầy tài ba và đức hạnh, đã đào tạo nhiều nghệ sĩ danh tiếng như Thanh Nga, NSNS Bạch Tuyết, NSƯT Diệu Hiền, NSƯT Kim Tử Long…

Bà được các học trò yêu quý, kính trọng. Trong đó, NSND Bạch Tuyết luôn lấy bà làm tấm gương để noi theo.

NSND Bạch Tuyết từng tiết lộ: "Tôi may mắn có được những người thầy tuyệt vời là ba Năm Châu, má bảy Phùng Há. Má Phùng Há rất tuyệt vời, má luôn tự nhận không có học nhưng sống còn hơn một nhà bác học.

Cách sống của má Phùng Há là không cần giải thích, người ta chửi má ầm ầm cũng mặc kệ. Thậm chí, có người nói lại đích danh với má Phùng Há là ai chửi má, thì má chỉ bảo: "Thôi kệ nó, nó vô minh thì tội phước, mình tha nó đi, mai mốt nó khổ mình cứu cũng không được.

Lúc đó, má Phùng Há sống trong chùa Nghệ sĩ, tôi đi hát có tiền mua được một căn nhà mới to đẹp ở trong khu đô thị mới. Tôi dẫn má Phùng Há tới căn nhà đó và bảo má cứ ở đây cho sướng, con tặng căn nhà này cho má rồi con kiếm người tới lo cho má.

Má Phùng Há đi tới đi lui một hồi rồi bảo tôi: "Làm đào hát gian truân lắm con, ngày nay không biết ngày mai ra sao. Coi như má nhận của con rồi, con giữ lại làm của phòng thân. Má ở trong chùa Nghệ sĩ cũng an tâm rồi vì má cũng bỏ tiền hùn với mấy anh chị khác cất ngôi chùa này".