VietBF - Tòa Tối cao Mỹ cho phép bà Lisa Cook tiếp tục giữ chức thống đốc

Tòa Tối cao Mỹ cho phép bà Lisa Cook tiếp tục giữ chức Thống đốc Cục Dự trữ Liên bang (Fed) và tổ chức tranh luận vụ việc năm sau.

Quyết định được nêu trong một phán quyết ngắn gọn, không ký tên, được Tòa án Tối cao Mỹ ban hành hôm 1/10. Theo đó, tòa từ chối xem xét khẩn cấp về đề nghị của Tổng thống Mỹ Donald Trump liên quan quyết định sa thải Thống đốc Lisa Cook và lên lịch tranh luận vào tháng 1/2026.

Khi ấy, Tòa Tối cao sẽ xem xét liệu có nên chặn phán quyết của Tòa án Phúc thẩm Liên bang khi cho rằng quyết định của ông Trump là không đủ cơ sở pháp lý.

Quyết định này đồng nghĩa bà Cook tiếp tục tham gia hai cuộc họp cuối cùng của Fed trong năm nay, gồm cuộc họp quan trọng vào cuối tháng 10, nơi Ủy ban chính sách lãi suất sẽ nhóm họp.

Thống đốc Fed Lisa Cook tại cuộc họp ở Washington ngày 25/6. Ảnh: AFP

Cuối tháng 8, Tổng thống Trump công bố lệnh sa thải Thống đốc Lisa Cook, với cáo buộc gian lận thế chấp. Chính quyền cho rằng bà khai báo cả hai bất động sản đã mua tại Michigan và Georgia là "nhà ở chính", hành vi có thể giúp hưởng lãi vay thấp hơn so với xác định là nhà thứ hai hoặc bất động sản cho thuê.

Vài hôm sau, bà Cook nộp đơn kiện quyết định này. Ngày 9/9, Thẩm phán Tòa án liên bang Washington (DC) Jia Cobb ban hành lệnh cấm tạm thời, ngăn ông Trump thực thi lệnh sa thải trong lúc vụ kiện còn đang xử lý.

Theo thẩm phán Jia Cobb, chính quyền Trump không đáp ứng điều kiện "lý do chính đáng" để sa thải, tức thống đốc vi phạm khi tại nhiệm. Quyết định cũng tước đi quyền hợp pháp của bà Cook trong việc tự bảo vệ trước tòa. Đáp lại, ông Trump tiếp tục yêu cầu Tòa Phúc thẩm Washington cho phép bãi nhiệm ngay lập tức, nhưng bị bác bỏ ngày 15/9.

Trong 112 năm qua, chưa có tổng thống nào sa thải một thống đốc đương nhiệm. Thống đốc Cook được bổ nhiệm năm 2022 bởi Tổng thống Joe Biden. Bà phủ nhận mọi sai phạm và chưa bị buộc tội.

Theo tài liệu do AP thu thập, trong bản ước tính vay tháng 5/2021, bà Cook ghi rõ căn hộ tại Atlanta là "nhà nghỉ dưỡng". Tại hồ sơ xin cấp phép an ninh, bà cũng mô tả đây là "nhà thứ hai", ngược với cáo buộc gian lận của chính quyền Trump.

Bà Cook khẳng định không từ chức và hay bị "đe dọa" bởi ông Trump. Luật sư Abbe Lowell của bà cho biết thống đốc "tiếp tục thực hiện đầy đủ trách nhiệm được Thượng viện phê chuẩn".

Giáo sư Lev Menand tại Đại học Columbia lưu ý Tòa Tối cao từng cho phép các vụ sa thải khác có hiệu lực trong khi vụ kiện đang xét xử, như trường hợp Rebecca Slaughter tại Ủy ban Thương mại Liên bang.

Tuy nhiên, phán quyết hôm 1/10 cho thấy Fed được nhìn nhận không giống với các cơ quan độc lập khác. "Có vẻ tòa đang chọn hướng đi khác trong trường hợp này, nhằm giữ nguyên hiện trạng có lợi cho tính độc lập của Fed", ông bình luận.

Người phát ngôn Nhà Trắng Kush Desai tuyên bố: "Tổng thống Trump đã hợp pháp khi bãi nhiệm bà Lisa Cook khỏi Hội đồng Thống đốc Fed. Chúng tôi mong chờ chiến thắng cuối cùng khi trình bày lập luận trước Tòa Tối cao vào tháng 1".