Công ty du lịch đổi tên để lừa đảo
 

Sau khi thông tin Công ty CP dịch vụ lữ hành quốc tế United KingDoom (P.Tân Sơn Hòa, TP.HCM) lừa đảo tiền tỉ của gần 20 người khi mua tour du lịch đi Thổ Nhĩ Kỳ được báo chí phản ánh, nhiều người phát hiện công ty này từng có nhiều tên khác nhau và đều do một ông chủ điều hành. Cứ sau một vụ lùm xùm lừa đảo, công ty này lại có tên gọi mới và tiếp tục đi... lừa.

Hồ sơ của một trong những công ty trong "hệ sinh thái" này đã được chuyển cho cơ quan công an điều tra, xử lý.

"Thay tên đổi họ" sau mỗi phi vụ lừa đảo
Ngày 22-9, trao đổi với Tuổi Trẻ, ông H.M.Đ. (61 tuổi, phường Tân Bình, TP.HCM), cùng nhóm bạn 3 người có nguy cơ mất 112 triệu đồng khi mua tour của Công ty CP dịch vụ lữ hành quốc tế United KingDoom, cho biết gần một tháng qua vẫn chưa lấy được tiền và không biết khi nào mới lấy lại được.

Giải thích lý do chọn tour của Công ty CP dịch vụ lữ hành quốc tế United KingDoom do ông Hồ Ngọc Tin (32 tuổi, thường trú Hoàng Mai, Hà Nội) làm giám đốc điều hành, ông H.M.Đ. nói năm 2022 từng là khách hàng của ông Tin với 5 tour du lịch trong và ngoài nước như đi Úc. Nhưng với các tên như Công ty du lịch Xuyên Việt, Công ty du lịch Liên minh châu Âu (Eutourist) và hiện nay là Công ty CP dịch vụ lữ hành quốc tế United KingDoom.

"Tôi có Zalo của ông Tin sau chuyến đi lần đầu. Nhưng tour sau đó, ông Tin nhắn trực tiếp cho tôi. Khi có kế hoạch đi du lịch, tôi nghĩ chỗ quen nên mua. Khi ký hợp đồng, dù thấy tên công ty thay đổi nhưng chúng tôi không đề phòng, cứ nghĩ là chỗ quen biết", ông H.M.Đ. cho biết thêm.

Trước đó, vào năm 2023, Công ty TNHH du lịch Liên minh châu Âu, tên tiếng Anh là Eutourist (số 5 Cửu Long, phường Tân Bình) đã bị lãnh đạo Hội In TP.HCM "tố" làm ăn gian dối.

Theo phản ánh của hội in, doanh nghiệp nhận hơn 1,2 tỉ đồng của khách mua tour trọn gói tham quan hội chợ triển lãm All in Print China 2023 (triển lãm quốc tế chuyên nghiệp về công nghệ và thiết bị in ấn) tại Thượng Hải, Trung Quốc nhưng sau đó... biến mất.

Hai năm sau, Eutourist "thay áo" mới thành Công ty CP dịch vụ lữ hành quốc tế United KingDoom (tòa nhà Repulic, số 18 Cộng Hòa, phường Tân Sơn Hòa), trong đó ông Hồ Ngọc Tin giữ chức vụ giám đốc điều hành.

Chuyện doanh nghiệp "thay tên đổi họ" nhằm "ăn theo" tên của các doanh nghiệp làm ăn chân chính hoặc bị phát hiện làm ăn gian dối không phải là chuyện mới mẻ trên địa bàn.

Theo bà Nguyễn Thị Khánh, chủ tịch Hiệp hội Du lịch TP.HCM, một hướng dẫn viên từng lập một công ty du lịch "có tên na ná" với công ty mà hướng dẫn viên này đang làm việc.

Sau khi đã có pháp nhân, hướng dẫn viên này kéo các khách hàng quen thuộc của công ty du lịch thật về công ty riêng của mình, đơn vị làm nhái thương hiệu. Điều đáng nói là doanh nghiệp nhái tên này lại đi đăng ký doanh nghiệp tiêu biểu ASEAN trong giải thưởng của một đơn vị trực thuộc Bộ Công Thương và được vinh danh, được trao tặng cúp...

"Sau khi nhận được nhiều phản ánh của các khách hàng, chúng tôi đã làm văn bản đề nghị tước và thu hồi danh hiệu. Thế nhưng ngay sau đó, doanh nghiệp này "thay tên đổi họ"
để tiếp tục hoạt động, cũng giới thiệu "rùm beng" nhiều tour khuyến mãi", bà Khánh cho biết.

Cơ quan quản lý bị qua mặt hay buông lỏng?

Theo Luật Du lịch năm 2017, kinh doanh du lịch là ngành nghề kinh doanh có điều kiện. Ngoài giấy phép kinh doanh du lịch, doanh nghiệp còn phải được cơ quan quản lý nhà nước về du lịch cấp giấy phép hoạt động về lĩnh vực du lịch.

Với lĩnh vực lữ hành, Cục Du lịch quốc gia Việt Nam cấp giấy phép lữ hành quốc tế và cơ quan quản lý du lịch cấp tỉnh, thành phố sẽ cấp giấy phép lữ hành nội địa. Theo thông tin từ Sở Du lịch TP.HCM, trên địa bàn đang có 7.211 doanh nghiệp kinh doanh dịch vụ du lịch, trong đó có 1.815 doanh nghiệp lữ hành.

Tuy nhiên, trao đổi với chúng tôi, ông Từ Quý Thành, giám đốc Công ty du lịch Liên Bang, cho biết việc các công ty du lịch "mọc" lên như nấm, khiến những người làm trong ngành du lịch cũng thấy "hoa mắt". Dù là ngành nghề kinh doanh có điều kiện, nhưng trong thực tế, doanh nghiệp du lịch đăng ký hoạt động lữ hành không khó.

Theo đó, chỉ cần bằng cấp ở mức đạt chuẩn chứ không yêu cầu cao nên việc tràn lan các công ty du lịch nhỏ không có năng lực về vốn, chuyên môn... Cũng theo ông Thành, lỗ hổng lớn trong ngành du lịch mà các cơ quan quản lý chưa quản lý kịp, đó là việc công ty du lịch bị phát hiện lừa đảo lập tức thay tên mới nhưng vẫn "xài" giấy phép hoạt động lữ hành cũ, vẫn tổ chức tour bình thường.

"Về nguyên tắc, khi doanh nghiệp du lịch thay tên mới, giấy phép hoạt động lữ hành phải được xin cấp mới tương đương. Nhưng trong thực tế, khi gặp lùm xùm, doanh nghiệp sẽ đề nghị thay đổi thông tin tên gọi trong giấy phép kinh doanh nhưng không xin phép giấy hoạt động lữ hành mới, vi phạm luật. Tuy nhiên, khách hàng khó mà phát hiện khi mua tour", ông Thành nói.

Trong khi đó, theo một chuyên gia du lịch, việc một công ty du lịch liên tục "thay tên đổi họ" và vẫn hoạt động bình thường sau mỗi lần vướng lùm xùm lừa đảo khách hàng cho thấy sự lỏng lẻo trong công tác quản lý, xác lập lại trật tự hoạt động của du lịch... và đây trách nhiệm của cơ quan quản lý du lịch.

Theo vị này, lẽ ra cơ quan quản lý nhà nước ngành du lịch phải tổ chức kiểm tra giám sát hoạt động của đơn vị lữ hành. Ngoài việc truyền thông điểm đến, quảng bá du lịch... cơ quan quản lý du lịch cần quan tâm truyền thông người dân nâng cao cảnh giác với những chiêu trò làm ăn gian dối của doanh nghiệp du lịch.

"Trong một số trường hợp doanh nghiệp bị tố cáo lừa đảo, cơ quan quản lý du lịch cần phối hợp công an, an ninh để kiểm tra, xử lý đến nơi đến chốn để bảo vệ quyền lợi của du khách, cũng như uy tín của ngành du lịch trên địa bàn", vị này nói.

Cần tìm hiểu kỹ công ty du lịch trước khi đặt tour
Trao đổi với Tuổi Trẻ, giám đốc một doanh nghiệp lữ hành lớn ở TP.HCM thừa nhận cả nước hiện có cả nghìn công ty du lịch nhưng không phải công ty nào cũng đảm bảo chất lượng.

Do vậy, trước khi đặt tour, du khách cần nắm nhiều lưu ý. Chẳng hạn tham khảo kỹ các công ty du lịch từ bạn bè, người thân đã từng mua tour; từ website của cơ quan quản lý du lịch, gõ tư khóa của doanh nghiệp để kiểm tra tên trên Google, trên mạng xã hội... Thậm chí phải đến thẳng trụ sở, văn phòng hoạt động để tránh gặp trường hợp địa chỉ "ma".

"Trước khi chốt mua tour, du khách nên yêu cầu doanh nghiệp cho xem giấy phép hoạt động, giấy phép kinh doanh lữ hành nội địa và giấy phép kinh doanh lữ hành quốc tế nếu mua tour ngoại; kiểm tra lịch sử của công ty du lịch; cảnh giác với các tour "ưu đãi sốc" so với thực tế...", vị này lưu ý.

Không có giấy phép vẫn kinh doanh dịch vụ lữ hành quốc tế!
Trả lời Tuổi Trẻ liên quan đến việc liên tục "thay tên đổi họ" của các công ty du lịch đều thuộc chủ sở hữu của ông Hồ Ngọc Tin, đại diện Sở Du lịch TP.HCM cho biết ban đầu công ty có tên Công ty TNHH đầu tư và kinh doanh Xuyên Việt hoạt động ở Hà Nội. Giấy phép kinh doanh dịch vụ lữ hành quốc tế của doanh nghiệp này do Cục Du lịch quốc gia Việt Nam cấp tháng 3-2019. Tuy nhiên, đến tháng 2-2022, doanh nghiệp này đã bị thu hồi giấy phép kinh doanh dịch vụ lữ hành quốc tế.

"Còn Công ty TNHH du lịch Liên minh châu Âu (Eutourist) và Công ty CP dịch vụ lữ hành quốc tế United KingDoom (TP.HCM) không tìm thấy thông tin, dữ liệu đăng ký cấp phép kinh doanh lữ hành trên trang Hệ thống quản lý lữ hành của Cục Du lịch quốc gia Việt Nam", vị này cho biết.

Riêng đối với Eutourist, tháng 11-2023, Sở Du lịch TP.HCM đã phát hành văn bản về việc chuyển hồ sơ vụ việc đến Công an TP.HCM để xem xét, giải quyết vì khách hàng phản ánh lừa đảo. Ngoài ra, cơ quan cũng nhiều lần cảnh báo người dân đề phòng, cảnh giác với những thủ đoạn lừa đảo trong lĩnh vực du lịch.

"Muốn mua tour đi du lịch, du khách cần ưu tiên lựa chọn những công ty du lịch có uy tín", vị này khuyến cáo và cho biết cơ quan này sẽ tiếp tục phối hợp với sở, ngành tăng cường công tác kiểm tra chấn chỉnh và xử lý nghiêm các doanh nghiệp vi phạm.

Ngoài ra, cơ quan này cũng sẽ phối hợp với Sở Tài chính TP.HCM và các cơ quan chức năng có liên quan để có những giải pháp phù hợp hoặc kiến nghị các bộ, ngành trung ương có những điều chỉnh, sửa đổi trong cơ chế chính sách, quy định pháp luật nhằm đảm bảo cho môi trường kinh doanh du lịch được lành mạnh.