Cuộc đua nhập cảnh vào Mỹ của những người mang visa H1B
 

Hàng loạt lao động nước ngoài hôm 20/9 gấp rút tìm cách trở về Mỹ, sau khi Tổng thống Trump thông báo áp thêm phí 100.000 USD với visa H1B.

Tổng thống Donald Trump ngày 19/9 thông báo kế hoạch áp thêm phí 100.000 USD với đơn xin cấp visa H1B, triển khai từ 0h01 ngày 21/9. Đây là visa không định cư thường được các công ty công nghệ Mỹ dùng để tuyển dụng lao động nước ngoài trình độ cao làm việc.

Khi được hỏi chính sách có áp dụng cho những người đã sở hữu visa H1B hay không, Bộ trưởng Thương mại Howard Lutnick trả lời với hàm ý dường như là "có". "Xin gia hạn hay cấp lần đầu: các công ty cần quyết định xem lao động đó có xứng đáng để họ trả 100.000 USD mỗi năm cho chính phủ Mỹ hay không. Nếu không thì họ hãy về nước và công ty nên tuyển dụng người Mỹ", ông Lutnick nói.

Thông điệp này của Bộ trưởng Lutnick khiến hàng loạt công ty công nghệ và ngân hàng Mỹ vội vã gửi thông báo khẩn tới các nhân viên nước ngoài đang sở hữu visa H1B. Những người này phải tìm mọi phương án, chạy đua với thời gian để trở về Mỹ trước hạn chót mà chính quyền Trump đặt ra, nhằm tránh phải trả mức phí khổng lồ.


Tổng thống Mỹ Donald Trump và Bộ trưởng Thương mại Howard Lutnick ở Nhà Trắng ngày 19/9. Ảnh: AP

Nhiều lao động người Ấn Độ khi đó đã quyết định rút ngắn kỳ nghỉ ở nước ngoài với người thân để trở về Mỹ trước hạn chót. "Chúng tôi phải lựa chọn giữa gia đình và việc ở lại đây", một kỹ sư làm việc tại một công ty công nghệ lớn cho biết, khi đang ở sân bay thành phố San Francisco, bang California, hôm 19/9.

Theo kỹ sư này, một chuyến bay của hãng hàng không Emirates từ San Francisco đến Dubai chiều cùng ngày bị trì hoãn hơn ba giờ, vì một số hành khách Ấn Độ đòi xuống máy bay. Tổ bay sau đó đã cho phép ít nhất 5 người rời đi.

Trên mạng xã hội Rednote của Trung Quốc, nhiều tài khoản chia sẻ hành trình chạy đua với thời gian để trở lại Mỹ trước ngày 21/9. Vài người thậm chí mới vừa đến Trung Quốc hoặc quốc gia khác được vài giờ thì phải nhanh chóng tìm mua vé máy bay về lại Mỹ.

"Cảm xúc của tôi là sự pha trộn giữa thất vọng, buồn bã và bức xúc", một tài khoản viết. Cô cho biết vừa lên máy bay của hãng United Airlines từ New York để đến Paris, Pháp thì nhận được email từ luật sư công ty, đề nghị nhân viên trở lại Mỹ. Sau khi trao đổi với hãng hàng không, cơ trưởng đã đồng ý cho máy bay trở lại cổng để cô xuống.

Đối với các lao động công nghệ nước ngoài đang ở Ấn Độ, những email và tin nhắn đầu tiên họ nhận được đến vào giữa đêm 19/9, với thông điệp rằng họ cần về Mỹ trước khi sắc lệnh của Tổng thống Trump có hiệu lực. Chuyến bay Air India 179 khởi hành từ Mumbai vào 13h25 đến San Francisco lúc 20h25 ngày 20/9 là một trong số ít lựa chọn khả thi nhất lúc đó.

Nữ hành khách ngồi ở ghế 22D cho biết cô nhận thông báo từ bạn vào lúc 6h30. Cô làm việc ở Bay Area, San Francisco và đã sống ở Mỹ từ năm 2021 theo diện visa H1B. Cô trở về thành phố Pune, cách Mumbai khoảng ba giờ lái xe, vài ngày trước để dự một đám tang và định ở lại Ấn Độ hai tuần.

90 phút sau cuộc gọi của người bạn, cô lập tức cầm theo hộ chiếu và ít quần áo lên taxi đến Mumbai. Cô gọi cho em gái ở thành phố này nhờ in sẵn các giấy tờ có thể cần thiết như thư xác nhận việc làm và bảng lương, rồi hẹn gặp nhau ở sân bay quốc tế Chhatrapati Shivaji Maharaj.

Tuy nhiên, chuyến bay Air India 179 vẫn là một canh bạc. Nhiều hành khách đã kiểm tra lịch sử bay và nhận thấy phi cơ thường hạ cánh ở San Francisco sau 21h, đồng nghĩa họ không còn nhiều thời gian để xuống máy bay và làm thủ tục nhập cảnh vào Mỹ trước 0h01 ngày 21/9. Hành khách cũng không thể cập nhật thông tin về chính sách nhập cư của Mỹ trong lúc bay vì không có Internet.

Dù vậy, chuyến bay vẫn nhanh chóng cháy vé, phần lớn hành khách là người có visa H1B. Hai giờ sau khi khởi hành, phi cơ dừng ở Kolkata để tiếp nhiên liệu cho hành trình vượt Thái Bình Dương. Tranh thủ thời gian này, hơn 125 hành khách sở hữu visa H1B trên chuyến bay đã lập nhóm trò chuyện trên ứng dụng WhatsApp để chia sẻ thông tin.

Hành khách ghế 12B và một người nữa đã liên hệ với cơ trưởng để trao đổi về hoàn cảnh của họ lúc đó, hỏi xem có phương án nào giúp đẩy nhanh hành trình hay không. Cơ trưởng nói ông không thể kiểm soát tình hình không lưu, nhưng nghĩ có thể rút ngắn được thời gian bay 10-15 phút và sẽ thông báo thêm khi gần đến San Francisco.

18h10, chuyến bay Air India 179 cất cánh rời Kolkata. Đây là thời điểm truyền thông Mỹ cập nhật thông tin rằng mức phí 100.000 USD không áp dụng với những người đang sở hữu H1B.

"Những người đã có thị thực H-1B đang ở ngoài lãnh thổ Mỹ sẽ không bị tính phí 100.000 USD khi quay lại", thư ký báo chí Nhà Trắng Karoline Leavitt viết trên X. Nhà Trắng cũng xác nhận đây là mức phí chỉ áp dụng một lần, không phải thường niên.

Nhưng các hành khách trên chuyến bay Air India 179 không hay biết điều này và vẫn mải mê nghĩ cách "chạy đua với thời gian" trên cả chuyến bay. Thậm chí khoảng một giờ trước khi máy bay hạ cánh, một số người có visa H1B đã xin đổi chỗ để có thể xuống máy bay nhanh hơn. Cơ trưởng còn đề nghị các hành khách không có việc gấp ngồi yên tại chỗ để người có visa H1B có thể chạy nhanh nhất đến khu vực nhập cảnh.

Máy bay hạ cánh ở San Francisco lúc 19h59. Người phát ngôn của Air India cho biết chuyến bay hoạt động đúng lịch trình, "không có việc hạ cánh khẩn cấp hay bất kỳ sự hỗ trợ đặc biệt nào".

Đến lúc này, nhiều hành khách mới nhận được tin nhắn từ người thân cho biết mức phí 100.000 USD không ảnh hưởng đến họ. Nữ hành khách ghế 22D bật khóc trong lúc chờ xuống máy bay.

20h15, hành khách đầu tiên trong nhóm trò chuyện WhatsApp thông báo đã nhập cảnh vào Mỹ thành công. "Mọi chuyện suôn sẻ", người này nói với cả nhóm. "Không ai hỏi han gì cả".

VietBF@sưu tập