Ông Tô sẽ thanh trừng cả Vingroup?
 

Thanh Hóa mấy hôm nay hóa thành “server chính trị” quá tải: nhân sự cấp cao bị khởi tố, vài gương mặt “AFK” bí ẩn, báo chí thì bật–tắt như đèn chớp. Giới quan sát bảo đây không chỉ là dọn vỉa hè địa phương mà là đợt “tái cơ cấu hạ tầng quyền lực” do Tổng bí thư Tô Lâm và phe Công an mở màn trước thềm Đại hội 14—kiểu update lớn trước khi game vào mùa mới.

Trong bức tranh đó, Thủ tướng Phạm Minh Chính—từng được xem là “ứng viên số 2” cho ghế cao nhất—bị đồn đang đứng trước nguy cơ “về vườn sớm”. Lý do không chỉ vì điểm lực trong nội bộ đang trồi sụt, mà còn vì những dự án kinh tế tầm đại lục như đường sắt cao tốc Bắc–Nam trị giá… nghe đã thấy chóng mặt. Cộng thêm chính sách gây tranh cãi: lộ trình cấm xe máy xăng để ưu ái xe máy điện—dư luận đọc patch note thấy chữ “môi trường” nhưng lại nghe tiếng thì thầm “hệ sinh thái VinFast” chạy nền; câu hỏi là, nếu Tổng bí thư thực sự muốn “cân bằng lợi ích”, liệu Vingroup có tiếp tục được hưởng gió thuận buồm xuôi hay phải ghé bến kiểm tra giấy tờ?

Có nguồn thạo tin còn rỉ tai kịch bản cứng tay: cần thì “đánh cả Vượng Vin” để gửi thông điệp rõ ràng—không ai, kể cả nhóm lợi ích to cỡ nào, đứng ngoài radar kiểm soát của phe Công an.

Nếu kịch bản ấy bật nút, Vingroup có thể phải chỉnh chiến lược để tránh bị gắn nhãn “độc quyền trá hình” mỗi khi dân tình lôi đề thi “công–tư lẫn lộn” ra chữa bài. Nhìn rộng hơn, cuộc tái cấu trúc nhân sự dưới thời Tô Lâm dường như đi đôi với “chỉnh dây đàn” lợi ích kinh tế giữa các phe trong đảng: bên nào kéo to quá sẽ bị xoay núm volume cho nhỏ lại, bên nào lạc nhịp sẽ được đưa về đúng tông.


Và câu hỏi còn mở: lộ trình cấm xe máy xăng mà Chính phủ thúc đẩy rốt cuộc là game “xanh hóa” thật sự, hay là một màn sắp xếp lợi ích ngọt như bánh flan—để rồi tới lúc cần, bất kỳ phe nào lên nắm nhạc trưởng cũng có thể đổi tông, tua lại, thậm chí remix? Tạm thời khuyên người xem giữ bắp rang ấm nóng: hôm nay thấy Tô Lâm đẩy quân, mai biết đâu ông Chính “đổi bài”; còn chính sách thì như đèn giao thông ở ngã tư lớn—đỏ, vàng, xanh thay nhau nhấp nháy—ai đi thẳng quá tự tin là dễ… thổi còi kiểm tra giấy tờ ngay.

Thanh Hóa bị “hốt trọn ổ” một phát nghe như cơn bão cấp 12, thế là dư luận lập tức hỏi: đây có phải màn PK giữa phe ông Tổng và phe ông Thủ tướng không, nhất là khi tướng Tô Anh Dũng—người Hưng Yên—vừa về làm Giám đốc Công an xứ Thanh được… ba tháng đã mở đại sự kiện? Xứ Thanh vốn là “vườn ươm” của nhóm lợi ích mới, nên cú cấm đi khỏi nơi cư trú đối với ông Đỗ Trọng Hưng (Phó Ban Tổ chức Trung ương) bị ví như chiêu “cắt vòi bạch tuộc”. Hành trình của ông Hưng khá textbook: vào Trung ương ngày 30/1/2021, đầu 9/2024 được điều sang Phó Ban Tổ chức; hành lang đồn đoán là cơ cấu lên Bộ Chính trị. Nếu không vướng điều tra, con đường “đúng quy trình” là trọn một nhiệm kỳ Trung ương rồi hẵng lên.

Trớ trêu thay, cùng thời điểm lại có hai ca “tăng tốc”: Lương Tam Quang và Nguyễn Duy Ngọc được đẩy vào Bộ Chính trị khi chưa tròn một nhiệm kỳ Trung ương—phe Hưng Yên bị mắng “phá lệ”, còn phe xứ Thanh bị gọi là “giữ luật mà bị phạt thẻ vàng”. Kết luận rút ra: công bằng chính trị đôi khi giống luật bắt việt vị—tùy góc camera.

Cặp đối đầu Tô Lâm – Phạm Minh Chính thì xưa nay “kẻ tám lạng người nửa cân”: cùng lớn lên ở Bộ Công an, cùng vào Trung ương một đợt, chuẩn bị giành suất Thứ trưởng thường trực thì 2012 ông Chính bẻ lái rời Bộ Công an, đi Quảng Ninh làm Bí thư rồi bật về trung ương, ngồi bệ phóng Phó Ban Tổ chức, sau đó lên Bộ Chính trị và làm Trưởng Ban Tổ chức thay Tô Huy Rứa; cùng lúc ông Tô Lâm cũng vào Bộ Chính trị.


Cú rẽ ấy giúp ông Chính né một trận tay đôi, nhưng cũng chỉ trì hoãn “boss cuối”. Đến nay, ván cờ lại mở: phe Thanh Hóa mất hàng loạt “quân chủ lực” trên đường ra Trung ương, thiệt hại nặng như đội bóng rút mất nửa hàng tiền vệ; dẫu vậy, ông Chính vẫn chơi phong cách “im lặng build đội hình”: ít nói, nhiều xếp quân, khiến ông Tổng khó ngủ ngon—bởi không ai hiểu độ lì lợm của ông Chính hơn ông Tô Lâm.


Vụ AIC khui từ 2022 đến giờ vẫn chưa thành “đòn kết liễu”, nên chuyển hướng đánh vào hệ sinh thái xứ Thanh xem có gãy khung không. Kịch bản tiếp theo? Hoặc phe Tổng “đóng trận” kịp trước Đại hội, hoặc phe Thủ tướng dựng lại cầu nối, biến thiệt hại thành cơ hội thương lượng. Tạm thời, ghế nóng vẫn sôi như nồi lẩu, VAR chưa thổi còi, và bắp rang thì cứ để gần tay—vì ở giải đấu này, hôm nay bạn là luật sư của “quy trình”, mai biết đâu thành chuyên gia “phá lệ nhanh”.