Nga, Trung Quốc phản ứng gay gắt vì Mỹ triển khai tên lửa tấn công mới tới đồng minh ở Thái Bình Dương
 

Quân đội Mỹ chuẩn bị triển khai hệ thống tên lửa tầm trung mới mang tên Mid-Range Capability (MRC) hay Typhon tới Nhật Bản trong tháng này, trong khuôn khổ cuộc tập trận chung - động thái ngay lập tức khiến Nga và Trung Quốc phản ứng dữ dội.

Typhon là tổ hợp phóng tên lửa đặt trên xe tải, sử dụng ống phóng thẳng đứng, có khả năng bắn nhiều loại tên lửa khác nhau nhằm vào mục tiêu trên đất liền hoặc trên biển. Với tầm bắn xa, hệ thống này có thể tấn công cả các hạm đội ở Thái Bình Dương lẫn những vị trí sâu trong lãnh thổ Trung Quốc.

Theo thông báo của Lục quân Mỹ, Typhon sẽ được triển khai đến Căn cứ Không quân Thủy quân lục chiến Iwakuni (phía nam Hiroshima) trong khuôn khổ Resolute Dragon – cuộc tập trận thường niên giữa Thủy quân lục chiến Mỹ và Lực lượng Phòng vệ Nhật Bản. Mục tiêu là huấn luyện, tăng cường khả năng phối hợp và thử nghiệm môi trường thực tế với hệ thống mới.

Trung Quốc và Nga đồng loạt lên tiếng
Bắc Kinh lập tức phản ứng gay gắt. Phát ngôn viên Bộ Ngoại giao Trung Quốc, ông Quách Gia Khôn, tuyên bố: “Trung Quốc luôn phản đối Mỹ triển khai hệ thống Typhon ở các nước châu Á".

Moscow cũng lên án động thái này. Người phát ngôn Bộ Ngoại giao Nga Maria Zakharova gọi việc đưa Typhon đến Nhật Bản là "một bước đi gây mất ổn định khác trong chính sách của Washington, làm gia tăng tiềm lực tên lửa tầm trung trên bộ”.

Bà Zakharova nhấn mạnh việc Typhon hiện diện gần lãnh thổ Nga là “mối đe dọa chiến lược trực tiếp".

Trong khi đó, phía Mỹ khẳng định việc triển khai chỉ nhằm thúc đẩy khả năng phối hợp với đồng minh, mở rộng năng lực tấn công chính xác tầm xa, và bảo đảm một khu vực Ấn Độ Dương – Thái Bình Dương tự do, rộng mở.

Vũ khí mới thay đổi cán cân sức mạnh
Typhon có thể mang SM-6 (tầm bắn khoảng 370–460 km) và Tomahawk (tầm bắn 1.600–2.500 km), vốn thường được triển khai trên tàu chiến và tàu ngầm Mỹ. Nhờ đó, Lục quân Mỹ có thêm lựa chọn triển khai trên đất liền, phân tán lực lượng và mở rộng tầm với trước hàng loạt mục tiêu của Trung Quốc ở Thái Bình Dương.

Việc phát triển Typhon bắt nguồn từ sau khi Mỹ rút khỏi Hiệp ước Lực lượng Hạt nhân Tầm trung (INF) năm 2019, với lý do Nga vi phạm. Khoảng trống pháp lý đó cho phép Washington phát triển và triển khai các loại vũ khí từng bị cấm.

Tháng 7 vừa qua, Typhon lần đầu tiên bắn thử SM-6 trong cuộc tập trận Talisman Sabre tại Úc, đánh chìm một mục tiêu trên biển. Đây là lần đầu hệ thống được khai hỏa ở phía tây đường đổi ngày quốc tế, đánh dấu bước ngoặt trong năng lực tấn công từ đất liền vào mục tiêu trên biển.

Đây không phải lần đầu Typhon khiến Bắc Kinh nổi giận. Năm 2024, khi Mỹ đưa hệ thống này đến Philippines, Trung Quốc tố cáo đây là hành động “đẩy bánh xe lịch sử quay ngược”, đe dọa an ninh khu vực và làm dấy lên lo ngại chạy đua vũ trang.

Ngoại trưởng Philippines khi đó, ông Enrique Manalo, cho biết phía Trung Quốc đã “kịch liệt phản đối” và coi sự hiện diện của Typhon là nguy cơ bất ổn trong quan hệ song phương.

Trong thực tế, chính quá trình triển khai ở Philippines đã giúp Mỹ cải tiến Typhon. Quân nhân tham gia huấn luyện đã đóng góp nhiều ý kiến, dẫn đến “nhiều thay đổi thiết kế” trong hệ thống.

Việc Typhon có mặt ở Nhật Bản, ngay gần lãnh thổ Trung Quốc và Nga, mang ý nghĩa chiến lược sâu xa hơn một cuộc tập trận. Nó cho thấy Mỹ đang từng bước bố trí những năng lực tấn công mới nhất ngay trên tuyến đầu châu Á – Thái Bình Dương, sẵn sàng ứng phó với bất kỳ kịch bản nào liên quan đến Bắc Kinh hay Moscow.

Trong khi Trung Quốc phô diễn sức mạnh tại cuộc duyệt binh quy mô lớn ngày 3/9, thì thông điệp từ Washington rõ ràng là Mỹ sẽ không để mất lợi thế chiến lược ở khu vực châu Á – Thái Bình Dương.

VietBF@ sưu tập