Nếu vũ trụ là một chiếc bánh sinh nhật, thì nến được thắp lúc nào?
 

Chúng ta đang sống trong một chiếc bánh khổng lồ gọi là vũ trụ, nhưng liệu chiếc bánh đó có được nướng từ một thời điểm cụ thể?

"Năm tuổi cũng hiểu" là tuyến nội dung nhằm đơn giản hóa những chủ đề vĩ mô, phức tạp thành góc nhìn dễ hiểu như thể đang giải thích cho một đứa trẻ 5 tuổi. Không lý thuyết cao siêu, không ngôn ngữ hàn lâm, loạt bài giúp độc giả ở mọi độ tuổi tiếp cận các vấn đề công nghệ, xã hội, kinh tế... một cách nhẹ nhàng, dễ tiếp thu mà vẫn đảm bảo tính chính xác và có chiều sâu.

Bạn đã bao giờ nhìn lên bầu trời đêm và tự hỏi: "Mọi thứ bắt đầu từ đâu nhỉ?" Như thể đang nhìn vào một chiếc bánh sinh nhật khổng lồ, với hàng tỉ ngọn nến là các vì sao, ta không khỏi thắc mắc: "Ai thắp những cây nến đó? Và từ khi nào?"

Câu hỏi về điểm bắt đầu của vũ trụ không chỉ khiến các nhà khoa học đau đầu mà còn làm trẻ con thích thú. Vì nếu cái gì cũng có khởi đầu, thì vũ trụ chắc cũng phải có một ngày sinh nhật chứ?

Vũ trụ - Chiếc bánh được "nướng" bằng một vụ nổ cực lớn

Theo các nhà khoa học, vũ trụ không phải lúc nào cũng rộng lớn như bây giờ. Họ tin rằng mọi thứ bắt đầu từ một điểm rất nhỏ, cực nóng, cực đặc, nhỏ đến mức bạn không thể tưởng tượng được. Và rồi, bùm! Khoảng 13,8 tỉ năm trước, nó nổ tung ra. Sự kiện này gọi là "Vụ Nổ Lớn" (Big Bang), không phải là vụ nổ bom đạn, mà là sự giãn nở siêu tốc của không gian.


Ảnh tạo bởi AI

Hãy tưởng tượng bạn trộn bột, đập trứng, bỏ vào lò nướng, đó là lúc chiếc bánh bắt đầu phồng lên. Từ một cục bột nhỏ, bánh trở thành chiếc bánh lớn. Cũng giống như vậy, từ một điểm kỳ lạ, vũ trụ phồng to ra thành thế giới mà chúng ta sống hôm nay.

Nhưng đây là phần thú vị: trước "Vụ Nổ Lớn", không có gì hết, không có không gian, không có thời gian, không có "trước đó". Vì thời gian... cũng bắt đầu từ lúc chiếc bánh phồng lên.

Nếu hỏi "trước đó có gì?" thì giống như hỏi "trước thứ Hai là thứ mấy, nếu chưa có tuần lễ nào cả?" Câu hỏi hay, nhưng... chẳng có câu trả lời. Vì khái niệm "trước" không tồn tại khi thời gian chưa bắt đầu.

Có thể chiếc bánh không chỉ có một mẻ?

Tuy nhiên, không phải ai cũng đồng ý rằng vũ trụ bắt đầu một lần là xong. Một số nhà khoa học cho rằng vũ trụ có thể "nảy ra - co lại" như một quả bóng cao su, phồng lên rồi xẹp xuống, rồi lại phồng tiếp. Có người nói vũ trụ của ta chỉ là một bong bóng trong biển bong bóng vô tận, mỗi cái là một vũ trụ khác nhau.

Nếu vậy, "chiếc bánh sinh nhật" của ta chỉ là một phần trong tiệc sinh nhật khổng lồ, và cây nến mà ta gọi là "điểm bắt đầu" có thể chỉ là một trong hàng triệu cây nến khác được thắp lên rồi vụt tắt.

Vậy, chiếc bánh vũ trụ có được nướng từ một thời điểm không? Có vẻ là có, một vụ nổ gọi là Big Bang. Nhưng chiếc đồng hồ bắt đầu đếm từ lúc đó, nên chúng ta không thể quay ngược xa hơn để xem ai bật lò nướng.

Điều tuyệt vời là, dù chưa có câu trả lời cuối cùng, mỗi lần ta nhìn lên bầu trời và tự hỏi "mọi thứ bắt đầu từ đâu?", chính câu hỏi ấy đã khiến chúng ta, những chiếc nến nhỏ bé trong vũ trụ lại trở nên đặc biệt. Vì chúng ta đang đi tìm ánh sáng, giống như cách ta thắp nến cho một chiếc bánh sinh nhật vậy.