Tứ đại mỹ nhân Việt Nam thời phong kiến: Nhan sắc tuyệt trần
 

Lịch sử Việt Nam từng có 4 người con gái nhan sắc tuyệt trần. Cầm, kì, thi họa đều anh thông góp phần lớn trong việc hưng, vong của 1 vương triều.


Huyền Trân công chúa

Huyền Trân (1287-1340) là một công chúa đời nhà Trần, con gái vua Trần Nhân Tông, em gái vua Trần Anh Tông.

Năm 1923, Trần Nhân Tông truyền ngôi cho con trai là Trần Anh Tông và lui về làm Thái thượng Hoàng. Sau đó, ong nhận được lời mời du ngoạn đến Chiêm Thành. Để duy trì mối quan hệ hòa hiếu với Chiêm Thành, Trần Nhân Tông đã hứa gả công chúa Huyền Trân cho vua Chiêm là Chế Mân.

Huyền Trân lấy chồng được 1 năm thì Chế Mân chết. Theo tục lên hoàng hậu phải lên giàn thiêu chết cùng vua. Trần Anh Thông vì sợ em gái bị tổn thương nên sai người sang viếng rồi tìm cách cứu Huyền Trân về.

Sau khi về Thăng Long, Huyền Trân đầu gia Phật giáo ở núi Trâu Sơn. Ngày 9 tháng Giêng năm Canh Thìn 1930 công chúa Huyền Trân qua đời.

Ngọc Hân công chúa

Công chúa Ngọc Hân (1770-1799) là công chúa nhà Hậu Lê và hoàng hậu nhà Tây Sơn, vợ của vua Quang Trung.

Bà là con thứ 9 của vua Lê Hiển Tông. Mẹ là Chiêu nghi Nguyễn Thị Huyền. Tháng 5.1786, tướng nhà Tây Sơn là Nguyễn Huệ ra Bắc với chiêu bài "phù Lê diệt Trịnh". Diệt xong họ Trịnh, Nguyễn Huệ tới yết kiến vua Hiển Tông. Do sự mai mối của tướng Bắc Hà vào hàng Tây Sơn là Nguyễn Hữu Chỉnh, Ngọc Hân vâng mệnh vua cha kết duyên cùng Nguyễn Huệ. Khi đó bà mới 16 tuổi, còn Nguyễn Huệ 33 tuổi.

Sau khi Nguyễn Huệ lên ngôi Hoàng đế năm 1788, bà được phong làm Hữu Cung Hoàng hậu. Năm 1789, sau khi đại thắng quân Thanh, Nguyễn Huệ lại phong bà làm Bắc Cung Hoàng Hậu. Bà có 2 con với Nguyễn Huệ là công chúa Nguyễn Ngọc Bảo và hoàng tử Nguyễn Quang Đức.

Năm 1792, vua Quang Trung đột ngột qua đời. Bà gượng sống đến ngày mồng 8.11 năm Kỷ Mùi (4.12.1799) thì mất, lúc đó mới 29 tuổi.

Lý Chiêu Hoàng

Lý Chiêu Hoàng (1218-1278) còn gọi là Lý Phế hậu, Chiêu Thánh hoàng hậu. Bà là vị Hoàng đế thứ 9 và cuối cùng của triều đại nhà Lý từ năm 1224 đến năm 1225.

Bà là vị Nữ hoàng đầu tiên và duy nhất, được chính Phụ hoàng Lý Huệ Tông ra chỉ truyền ngôi. Tuy nhiên, đây là do sự sắp đặt đầy cưỡng ép của Điện tiền chỉ huy sứ Trần Thủ Độ. Lúc bấy giờ là người nắm quyền lực trong chiều.

Năm 1225, Trần Thủ Độ sắp xếp để Lý Chiêu Hoàng nhường ngôi cho Trần Thái Tông, kết thúc 200 năm cai trị Đại Việt của triều đại nhà Lý. Sau khi nhượng vị, Chiêu Hoàng trở thành Hoàng hậu của Thái Tông cho đến khi bị phế truất vào năm 1237, vì bấy giờ bà không sinh được con nối dõi.

Sau năm 1258, bà tái giá lấy Lê Phụ Trần, một viên tướng có công cứu giúp Thái Tông. Hai người sống với nhau hơn 20 năm, bà sinh được 1 trai, 1 gái. Bà qua đời ngay sau Thái Tông khoảng 1 năm.

2. Công chúa An Tư

An Tư công chúa, còn gọi là Thiên Tư công chúa hay An Tư Thái trưởng công chúa, là một trong 2 vị công chúa nổi tiếng nhất lịch sử nhà Trần vì các cuộc hôn nhân mang tính trọng đại, cùng với Huyền Trân công chúa.

Theo sử sách chép lại, công chúa là con gái út của Trần Thái Tông. Theo thân phận, công chúa là em gái của Trần Thánh Tông và là cô ruột của Trần Nhân Tông. Bà nổi tiếng trong việc kết hôn với Trấn Nam vương Thoát Hoan, giữ cho quân Trần rút lui an toàn trong Chiến tranh Nguyên Mông-Đại Việt lần 2 vào năm 1285. Kết cục của bà đến bây giờ vẫn là đề tài bàn luận của các sử giaCuộc đời của công chúa An Tư được ghi chép rất ít, Đại Việt Sử Ký Toàn Thư của Ngô Sĩ Liên chỉ ghi: “Tháng 2 (Ất Dậu)… sai người đưa công chúa An Tư (em gái út của Thánh Tông) đến cho Thoát Hoan, là muốn làm thư giãn loạn nước vậy.”

Việt sử tiêu án của Ngô Thì Sĩ cũng chỉ sơ lược: “Thoát Hoan lên sông Nhĩ Hà, cột liền bè vào làm cầu, cho quân qua sông, quân ta theo hai bên sông lập đồn để cự lại, không được, ngày đã về chiều, quân giặc qua được sông vào kinh thành, vua sai đưa Thiên Tư Công chúa cho chúng, để thư nạn cho nước.”

Đầu năm Ất Dậu (1285), quân nhà Nguyên đã đánh tới Gia Lâm vây hãm Thăng Long. Thượng hoàng Thánh Tông và vua Nhân Tông đã đi thuyền nhỏ ra vùng Tam Trĩ, còn thuyền ngự thì đưa ra vùng Ngọc Sơn để đánh lạc hướng đối phương. Nhưng quân Nguyên vẫn phát hiện ra. Ngày 9.3 cùng năm, thủy quân Nguyên đã bao vây Tam Trĩ suýt bắt được hai vua.

Chiến sự buổi đầu bất lợi, tướng Trần Bình Trọng lại hy sinh ở bờ sông Thiên Mạc. Trước thế mạnh của đối phương, nhiều tôn thất nhà Trần như Trần Kiện, Trần Lộng, kể cả hoàng thân Trần Ích Tắc đều quy hàng. Chi hậu cục thủ Đỗ Khắc Chung được sai đi sứ để làm chậm tốc độ tiến quân của Nguyên, nhưng không có kết quả.

Trong lúc đó, cần phải có thời gian để củng cố lực lượng, tổ chức chiến đấu, bởi vậy, Thượng hoàng Trần Thánh Tông bất đắc dĩ phải dùng đến kế mỹ nhân, tức sai người dâng em gái út của mình cho tướng Thoát Hoan để tạm cầu hòa


Sau, quân Trần bắt đầu phản công, quân Nguyên đại bại. Trấn Nam vương Thoát Hoan, con trai của Hốt Tất Liệt đã phải "chui vào cái ống đồng để lên xe bắt quân kéo chạy" và phương Bắc..

Chiến thắng, hoàng tộc Trần làm lễ tế lăng miếu, khen thưởng công thần, nhưng không ai nói đến An Tư công chúa. Không rõ công chúa còn hay mất, được mang về Trung Quốc hay đã chết trong đám loạn quân.

Trong cuốn An Nam chí lược của Lê Tắc, một thuộc hạ của Trần Kiện theo chủ chạy sang nhà Nguyên, sống lưu vong ở Trung Quốc có ghi: "Trước, Thái tử (chỉ Thoát Hoan) lấy người con gái nhà Trần sinh được hai con". Người con gái họ Trần này có thể là công chúa An Tư, tuy nhiên chưa có chứng cứ rõ ràng khẳng định điều này.