Phó TT Mỹ phê phán TQ về Biển Đông, né tránh chuyện Kabul
 

Mỹ nhận thức rõ rằng các quốc gia châu Á không quan tâm đến việc tham gia vào trò "xung đột lợi ích" ngay cả khi Washington làm sâu sắc hơn các mối quan hệ trong khu vực để đối trọng với mối đe dọa của Trung Quốc, Phó Tổng thống Kamala Harris cho biết.

Phó Tổng thống Hoa Kỳ Kamala Harris trong bài phát biểu tại Singapore, nơi bà đang có chặng dừng chân đầu tiên trong chuyến công du Đông Nam Á, đã công kích Trung Quốc.

Bà cáo buộc Bắc Kinh chèn ép và hăm dọa các nước khác tại Biển Đông, nơi vốn là điểm nóng trong khu vực từ nhiều năm nay.

Bà nói rằng Hoa Kỳ sẽ "sát cánh cùng các đồng minh của chúng tôi nhằm đương đầu với các đe dọa".

Chuyến đi của bà Harris được coi như nỗ lực nhằm tái khẳng định cam kết của Hoa Kỳ đối với khu vực.

Bài phát biểu của bà, với nội dung nói tới một số vấn đề khác nữa, cũng nhắc tới việc Hoa Kỳ rút quân khỏi Afghanistan, điều mà bà nói rằng đó là một quyết định "dũng cảm và đúng đắn".

Về vấn đề Trung Quốc, bà Harris chỉ trích các tuyên bố chủ quyền của nước này đối với phần lớn diện tích Biển Đông, điều mà bà nói là được đưa ra dựa trên cơ sở chèn ép và hăm dọa các nước khác.

"Những tuyên bố bất hợp pháp này đã bị bác bỏ bởi quyết định của Tòa Trọng tài hồi năm 2016, và các hành động của Bắc Kinh tiếp tục làm xói mòn trật tự theo quy định pháp luật, đe dọa tới chủ quyền của các nước," bà nói.

Bà Harris nhắc tới chiến thắng pháp lý lịch sử của Philippines trước Trung Quốc liên quan tới tranh chấp lãnh thổ ở Biển Đông.

Kể từ 2012, bất chấp phán quyết của Tòa Trọng tài Thường trực tại The Hague hồi 2016, Lực lượng Tuần duyên Trung Quốc vẫn liên tục có mặt có mặt tại đó, và các ngư dân Philippines báo cáo với chính quyền nước mình rằng họ bị quấy nhiễu.

Trong những năm gần đây, Trung Quốc đã ngày càng quyết tâm khẳng định điều mà nước này nói là quyền lịch sử có từ hàng trăm năm đối với vùng biển đang tranh chấp, và đã nhanh chóng thiết lập hiện diện quân sự của mình để củng cố cho những tuyên bố này.

Một số các nước khác, trong đó có Nhật Bản, tuyên bố chủ quyền đối với một số các đảo nhỏ và các rặng san hô nằm rải rác trên biển, và kèm theo đó là quyền tiếp cận tới các nguồn tài nguyên ở khu vực xung quanh.

Tuy Biển Đông là vấn đề lớn của khu vực, nhưng chuyến đi của bà Harris đã bị làm lu mờ bởi sự rút quân vội vã của Hoa Kỳ khỏi Afghanistan - dự kiến sẽ hoàn tất vào ngày 31/8.

Bà không nói chi tiết về chủ đề này, là chủ đề đã bị cộng đồng quốc tế chỉ trích, mà chỉ nói rằng Hoa Kỳ đã "đạt được điều chúng tôi muốn làm khi tới đó", và nói thêm rằng Hoa Kỳ nay "tập trung chú ý" vào việc sơ tán những người Afghanistan đã từng làm việc với quân đội Mỹ.

Việc Taliban nhanh chóng chiếm được toàn bộ Afghanistan chỉ trong 10 ngày đã gây sốc cho toàn thế giới.

Đã có những so sánh được đưa ra về tình hình Afghanistan với sự sụp đổ của Sài Gòn hồi 1975.

Bà Harris có chặng dừng chân thứ hai chuyến công du Đông Nam Á tới Việt Nam, vào cuối ngày thứ Ba, 24/8.