Nhà khoa học của trùm khủng bố Osama bin Laden
 

Malaysia vừa phóng thích nhà khoa học của trùm khủng bố Osama bin Laden, mà chỉ được phép di chuyển trong khu vực gần nhà ở quận Ampang và phải ở trong nhà từ 20h tối đến 6h sáng mỗi ngày, do ông ta phải mang thiết bị giám sát điện tử sau hai năm ngồi tù, bởi những kẻ vai vế của al-Qaeda họp ở Kuala Lumpur năm 2000, 4 trong số đó ở lại nhà của Yazid Sufaat.

Yazid Sufaat, nhà khoa học của trùm khủng bố Osama bin Laden, được Malaysia phóng thích sau hai năm ngồi tù ngày 20/11. Ông ta phải mang thiết bị giám sát điện tử, chỉ được phép di chuyển trong khu vực gần nhà ở quận Ampang và phải ở trong nhà từ 20h tối đến 6h sáng mỗi ngày.

Sufaat sinh năm 1964 tại Johor Lama, Malaysia. Năm 1987, ông ta tốt nghiệp chuyên ngành hóa sinh tại Đại học bang California ở Mỹ, sau đó trở về phục vụ trong quân đội Malaysia với tư cách là một kỹ thuật viên y tế và được thăng đến hàm đại úy trước khi xuất ngũ.

Năm 1993, khi tổ chức khủng bố Hồi giáo cực đoan Jemaah Islamiyah (JI) hoạt động ở Đông Nam Á được thành lập, Sufaat nhanh chóng gia nhập nhóm. JI là đồng minh của al-Qaeda và hai bên có liên kết về tài chính và kỹ thuật.

Nhà của Sufaat ở Kuala Lumpur được trưng dụng làm nơi hội họp của các thành viên al-Qaeda cấp cao. Tại đây, nhóm này đã thảo luận về âm mưu thực hiện vụ khủng bố ngày 11/9/2001 nhắm vào nước Mỹ. Sufaat còn cung cấp chỗ ở cho hai kẻ không tặc tham gia vụ tấn công ngày 11/9.

Hambali là chỉ huy quân sự của JI, có quan hệ thân cận với al-Qaeda và thường được gọi là "bin Laden của Đông Nam Á". Khi al-Qaeda cần một nhà khoa học để tiếp quản chương trình vũ khí sinh học, Hambali đã giới thiệu Sufaat. Năm 2001, Sufaat dành vài tháng để nghiên cứu vi khuẩn bệnh than cho al-Qaeda trong một phòng thí nghiệm gần sân bay Kandahar ở Afghanistan.

Theo giáo sư Zachary Abuza từ Đại học Chiến tranh Quốc gia ở Washington DC, Sufaat đã tiến rất gần đến việc sản xuất vũ khí sinh học hàng loạt. "Vào thời điểm diễn ra vụ 11/9, Sufaat và Hambali đang ở Kandahar và muốn sở hữu một chủng bệnh than độc hại", ông nói.

"Họ có tất cả cơ sở vật chất và bí quyết để sản xuất hàng loạt vũ khí sinh học. Thứ họ không có là chủng Ames, chủng gây chết người nhiều nhất trong các vũ khí bệnh than", ông cho biết.

Sufaat còn mua 4 tấn ammonium nitrate cho Fathur Rahman al-Ghozi, kẻ chuyên chế tạo bom của JI, để lên kế hoạch đánh bom tại đại sứ quán Mỹ và Israel, Cao ủy Anh và Australia, trường học và các tòa nhà thương mại có công ty Mỹ ở Singapore vào đầu hoặc giữa năm 2002. Singapore phá được âm mưu này khi bắt 6 người vào 9/12/2001 và khoảng hơn chục người nữa trong vòng một tháng sau.

Cảnh sát Malaysia bắt Sufaat vào năm 2002 theo Luật An ninh Nội địa (ISA). Ông ta được thả vào năm 2008, sau khi Bộ trưởng Nội vụ Malaysia tuyên bố rằng ông ta đã "cải tạo đủ".

Sufaat bị bắt lần hai vào năm 2013 vì tham gia tuyển mộ thành viên mới cho nhóm Nhà nước Hồi giáo (IS) tự xưng ở Iraq và Syria. Yazid bị giam 4 năm trong nhà tù Tapah.

Tháng 12/2017, Sufaat bị bắt lại theo Luật Phòng chống Khủng bố (POTA) sau khi chính quyền phát hiện ông ta tuyển mộ thành viên cho al-Qaeda trong thời gian ở tù. Luật này cho phép nhà chức trách Malaysia giam một nghi phạm mà không cần xét xử trong hai năm.

Ayob Khan Mydin Pitchay, lãnh đạo bộ phận chống khủng bố của cảnh sát Malaysia, cho rằng Yazid vẫn là mối đe dọa an ninh sau khi được phóng thích.

"Việc ông ta vẫn tham gia các hoạt động liên quan đến khủng bố sau khi được thả năm 2008 và còn tuyển mộ bạn tù khi bị giam ở nhà tù Tapah cho thấy ông ta không hề ăn năn hối hận", Ayob nói.

Nhưng chuyên gia chống khủng bố Ahmad El-Muhammady, người đã trò chuyện với Yazid trong tù vào tháng 11/2016, tin rằng ông ta sẽ không tái phạm. "Tôi nhận thấy sự kiệt sức, cô đơn của ông ta. Ông ta chỉ muốn về nhà, ngay lập tức", Ahmad nói. Yazid đã kết hôn và có ba con.

Nhưng khi được hỏi liệu các nhóm khủng bố có tìm đến Yazid vì ông ta là nhà khoa học hóa sinh hay không, Ahmad trả lời rằng "họ có thể".

"Câu hỏi đặt ra là ông ta có muốn hy sinh sự tự do sau một thời gian dài rời xa gia đình thân yêu không? Theo những gì tôi quan sát được thì ông ta sẽ không", Ahmad nói.