|
Friday, July 21, 2017
Chuyện Ǵ Xảy Ra Nếu Trái Đất Tiếp Tục Nóng Lên Băng ở hai đầu cực đang tan nhanh. Ảnh: National Geographic. Hiệu ứng nóng lên toàn cầu thay đổi lượng mưa, tăng xói ṃn ven bờ, kéo dài thời gian canh tác, làm tan băng và bùng phát dịch bệnh. Theo các nhà khoa học, ảnh hưởng của con người là nguyên nhân số một gây ra hiệu ứng nóng lên toàn cầu, đặc biệt là do phá rừng và tăng lượng khí thải carbon từ đốt cháy nhiên liệu hóa thạch. CO2, metan và các hóa chất khác do con người thải ra bầu khí quyển hoạt động như một tấm màn, giữ lại sức nóng từ mặt trời và khiến trái đất nóng lên. Điều này thay đổi hệ khí hậu của Trái đất, trong đó có đất đai, khí quyển, đại dương và băng. Nhiệt độ cao hơn cũng khiến các thảm họa thiên nhiên diễn ra nặng nề hơn, trong đó có băo, lụt, nắng nóng và hạn hán. Khí hậu nóng lên tạo ra bầu khí quyển có thể thu nạp, dự trữ và giải phóng nhiều nước hơn, khiến những vùng ngập lụt trở nên ngập lụt hơn và vùng khô hạn trở nên khô hạn hơn. Nắng nóng kéo dài Các đợt nắng nóng kéo dài khiến đất đai khô cằn, gây ra t́nh trạng khan hiếm nước sạch, cháy rừng lan rộng mất kiểm soát, băo bụi và lũ quét. Ở nhiều nơi trên thế giới, việc thiếu nước dẫn tới bệnh dịch nghiêm trọng. Trái lại, mưa lớn khiến sông hồ tràn nước, phá hủy nhà cửa, làm nguồn nước uống nhiễm bẩn, rác thải lan tràn và không khí ô nhiễm. Đồng thời, điều kiện nóng ẩm cũng tạo thuận lợi cho bệnh dịch lây lan qua nước và thức ăn phát triển, cũng như các loài côn trùng truyền bệnh như muỗi, rận... sinh trưởng. Các nhà khoa học cũng chỉ ra rằng biến đổi khí hậu là “mối đe dọa lớn sức khỏe toàn cầu lớn nhất thế kỷ 21”. Điều này tác động mạnh mẽ nhất tới trẻ em, người lớn tuổi, các cộng đồng nghèo đói và dân tộc thiểu số. Với số ngày nóng tăng lên ở những khu vực trước đây chưa từng xảy ra điều này, người dân không có điều ḥa hoặc không đủ điều kiện chi trả. Các đợt nóng kéo dài sẽ dẫn tới tổn hại nặng nề với sức khỏe con người, với những bệnh như đột quỵ, say nắng, ảnh hưởng tới tim mạch, thận... Các đợt nóng kéo dài ảnh hưởng tới sức khỏe con người. Ảnh: Vox. Không khí bẩn hơn Nhiệt độ tăng cao cũng khiến t́nh trạng ô nhiễm không khí trầm trọng hơn do làm tầng ozone mặt đất dày lên (khi khí thải từ xe cộ, nhà máy và các nguồn khác phản ứng với ánh sáng mặt trời và nhiệt độ). Tầng ozone mặt đất là nhân tố chính gây sương mù quang hóa, và nhiệt độ càng tăng th́ lớp sương mù này càng dày. Không khí bẩn khiến tỷ lệ nhập viện và tử vong ở bệnh nhân hen suyễn tăng lên, làm t́nh trạng người bị bệnh tim hay phổi trầm trọng hơn. Tỷ lệ tuyệt chủng tăng lên Khi mặt đất và đại dương trải qua những biến đổi nhanh chóng và mạnh mẽ, các loài động thực vật sẽ biến mất nếu không kịp thích nghi. Nhiều loài động vật trên cạn và dưới nước đă di chuyển tới các vùng mát hơn hoặc lên độ cao lớn hơn để thoát khỏi t́nh trạng nóng lên toàn cầu. Chúng cũng thay đổi hành vi theo mùa và quy luật di cư. Tuy nhiên, nhiều loài vẫn phải đối mặt với nguy cơ tuyệt chủng. Một nghiên cứu năm 2015 cho thấy các loài có xương sống (cá, chim, động vật có vú, ḅ sát, lưỡng cư) đang biến mất với tốc độ nhanh hơn 114 lần so với thông thường - một hiện tượng có liên hệ mật thiết với biến đổi khí hậu, ô nhiễm và phá rừng. Băng tan khiến nước biển dâng cao Các vùng cực đặc biệt nhạy cảm với hiện tượng nóng lên toàn cầu. Nhiệt độ trung b́nh ở Bắc Cực tăng nhanh gấp đôi các vùng khác và băng cũng đang tan rất nhanh. Điều này không chỉ gây ảnh hưởng nặng nề tới con người và hệ động thực vật khu vực mà c̣n khiến mực nước biển dâng cao. Đến năm 2100, nước biển sẽ dâng lên khoảng 30-130 cm, đe dọa hệ san hô và các khu vực thấp của thế giới. Các quốc đảo và những thành phố lớn như New York, Los Angeles, Mumbai, Sydney, Rio de Janeiro... sẽ ch́m dưới nước. Các thành phố ven biển như New York sẽ ch́m dưới nước. Ảnh: Rolling Stone. Bên cạnh đó, nước biển cũng có độ axit cao hơn, phần lớn là do hấp thụ khí thải. Nếu nồng độ này tiếp tục tăng lên, hệ sinh vật dưới biển sẽ phải đối mặt với nguy cơ diệt vong lớn, nhất là các loài có vỏ hoặc xương như thân mềm, cua và san hô. Rơ ràng, biến đổi khí hậu khiến tương lai loài người trở nên mong manh. Điều đáng sợ là đă quá muộn để quay ngược chiều kim đồng hồ, khi chúng ta thải vào không trung lượng khí thải khổng lồ. Dù có ngừng mọi hoạt động tạo ra CO2, con người cũng sẽ vẫn phải đối mặt với hậu quả. Tuy nhiên, nếu tích cực giảm lượng khí thải toàn cầu, hậu quả của biến đổi khí hậu sẽ nhẹ hơn. Hoàng Linh (Tổng hợp) http://news.zing.vn |
Chuẩn Bị Khi Vợ/ Chồng "Bị" Lú Lẫn…
" Chúng tôi đă sống với nhau gần 50 năm hạnh phúc. Tuổi đời cách xa nhau khá lớn, 9 năm, tôi là người vợ may mắn được cưng chiều và chồng tôi không để tôi thiếu thốn điều ǵ, từ t́nh thương đến vật chất. Năm nay tôi bước vào tuổi 70, một người đàn bà c̣n đủ sức sống, sức khỏe . Từ ngày hai vợ chồng về hưu, chúng tôi vẫn giữ nếp sống cũ, lui tới với bạn bè, du lịch khắp nơi . Và từ khi các cháu nội ngoại đua nhau ra đời, lại thêm bận rộn chuyện nuôi cháu giúp con. Trong nhà vang tiếng trẻ cười, nhất là dịp cuối tuần, con cháu về đầy nhà, tôi bận túi bụi, đi chợ nấu ăn lo bữa cơm gia đ́nh. Tôi cảm thấy hạnh phúc thật đầy đủ … Cách đây hơn một năm, các bác sĩ t́m ra nhà tôi bị bệnh Alzheimer! căn bệnh này xuất hiện từ từ rồi tăng tiến bất ngờ, mau lẹ đến phải lo ngại. Alzheimer, tôi có xa lạ ǵ với cái tên này đâu ! tôi vẫn thường cười nhạo về sự đăng trí của chồng … quên ch́a khóa …lái xe lạc đường về …để cái này qua chổ khác, rồi loay hoay kiếm t́m… Và tôi cũng đă nghe đến, biết đến từ lâu. Suốt cả cuộc đời nghề nghiệp của tôi trong 40 năm làm việc ở Canada, săn sóc thuốc men cho các bệnh nhân cao tuổi, thường thường là cuối cùng họ cũng phải chịu số phận dọn vào ở trong các viện dưỡng lăo dành cho những ông bà già mắc bệnh Alzheimer. Điều này khiến tôi đôi khi lo sợ lắm, nhưng rồi cuối cùng chúng tôi cũng phải hồi hộp, đau khổ mà chờ đợi, chuẩn bị chấp nhận một kết cuộc đau ḷng và tệ hại có thể xảy đến. Khi nhà tôi nhận được kết quả xác định bệnh Alzheimer, chúng tôi đă ôm lấy nhau và khóc vùi…Khi b́nh tĩnh lại, chúng tôi cùng lau nước mắt cho nhau và bắt đầu đề cập đến những hệ lụy có thể xảy ra…Cả hai chúng tôi đều là chuyên viên trong ngành y tế, nên sự đề cập, bàn luận đến bệnh t́nh cũng là điều dễ dàng…Chúng tôi cũng hiểu rơ những ǵ trong tương lai gần chờ đợi chúng tôi những ngày sắp tới mà không hoảng hốt, không hoang mang. Chúng tôi cũng chẳng lạ lùng ǵ với căn bệnh này v́ chính trong gia đ́nh, mẹ chồng tôi ngày xưa cũng đă mắc phải căn bệnh này trước khi qua đời vào trước tuổi 90. Phần chồng tôi th́ ông không bao giờ muốn nhắc lại những kỷ niệm đau buồn đó. Từ ngày ấy, chúng tôi vẫn tiếp tục sống bên nhau, giảm bớt dần những giao tế xă hội, bạn bè. Tôi tiếp tục săn sóc chồng cho đến ngày t́nh thế bắt buộc anh ấy phải nhập viện. Mỗi tuần năm ngày, tôi vào viện thăm chồng, mang theo những thức ăn ngày trước anh ưa thích… Mặc dầu vậy, anh ăn rất ít và trí nhớ dần dần mất đi…bạn bè thân thiết vào thăm, anh không c̣n nhớ tên, cũng không thể nhận ra người quen. Tuy vậy, với những thành viên trong gia đ́nh, anh vẫn nhận biết dễ dàng và gọi tên rơ ràng từng đứa cháu, đứa con, nét vui mừng lộ ra mặt mỗi lần tôi đến thăm. Chúng tôi càng ngày càng ít chuyện tṛ với nhau, thay vào đó chúng tôi thường cầm tay nhau. Chúng tôi tay trong tay rất lâu, tôi vuốt ve bàn tay của chồng và hôn nhẹ lên vầng trán rộng… Mỗi ngày, tôi thường đọc cho anh nghe một trang báo hay cùng đi dạo ngoài vườn vào những hôm nắng đẹp. Ông nhà tôi ngồi vững vàng trên xe lăn, tôi đẩy xe đi nhè nhẹ, ông hài ḷng ngắm những luống hoa nở rực rỡ hai bên lối đi, hoặc cùng ngước nh́n bầu trời xanh bát ngát, theo dơi những cánh chim rộn ră bay về sau nhiều tháng ngày dài trốn tuyết ở tận miền nam… Có lúc tôi cầm chiếc kéo, cẩn thận cắt xén mái tóc lưa thưa trắng bạc, ông ngồi im lặng, cười rất hiền và lộ vẻ sung sướng, hài ḷng … Nh́n ông, thật khó mà tưởng tượng một ngày kia phải rời xa người chồng, người anh, người bạn đời thân yêu này măi măi. Ḍng đời vẫn trôi…những buồn vui nối tiếp, con đường trải dài từ nhà đến viện dưỡng lăo, những cuốc xe taxi cố định, không thay đổi hướng đi bên những tàng cây xanh, chuyển vàng vào tiết thu, phủ đầy bụi tuyết trong mùa Giáng Sinh… Xuân, Hạ, Thu, Đông …Từng chu kỳ tuyết trắng… và người chồng thân yêu của tôi ch́m dần.. ch́m dần trong thế giới yên lặng. C̣n tôi, một ḿnh chiến đấu với nỗi cô đơn bất lực của chính ḿnh. Thỉnh thoảng tôi có mặc cảm so sánh, tại sao ḿnh lại c̣n được sức khỏe hơn chồng … tiếp tục với cuộc sống đơn độc, ngoài hai buổi đi về thăm viếng, c̣n được vui với con cháu vây quanh, bạn bè sum họp . Đôi khi liền sau một cuộc vui tôi cảm thấy ḿnh có lỗi, ích kỷ, chỉ biết vui cho riêng ḿnh mà quên nghĩ đến chồng … Tự hỏi như vậy, tôi có hay không đánh mất t́nh yêu, đạo đức của người vợ, có chồng đau yếu, bệnh hoạn đang chờ đợi từng phút từng giây, ở nơi chốn nào đó trong một viện dưỡng lăo của thành phố ? Nhưng mặt khác, với cuộc sống chung quanh không ngừng nghỉ, tôi thầm nhủ, nên trôi theo ḍng đời, phải có sự giao tiếp với đời sống c̣n lại, có như thế, chỉ có cách đó, tôi mới có thể giữ được nụ cười và nguồn năng lượng ít ỏi, cần thiết để tiếp sức sống cho chồng … Không muốn, cũng không dám nghĩ xa hơn về những ngày sắp tới…Hiện tại, đối với tôi, cuộc đời không phải là một màu hồng tuyệt đối, nhưng tôi c̣n có thể chịu đựng được những thăng trầm nhè nhẹ bằng cách chu toàn những nhiệm vụ, bổn phận nho nhỏ mỗi ngày… Phần riêng cho tôi, thấy cần phải tự chăm sóc ḿnh, giữ sức khỏe tốt và tâm thần thanh thản để vui sống và để đừng làm phiền hà đến những người sống chung quanh ḿnh, nhất là để đủ năng lực chăm sóc người bệnh, người chồng yêu quí của tôi, càng lâu dài càng tốt… Hy vọng những lời tâm sự này mang lại cho bạn chút vui sống, niềm hy vọng, nếu chẳng may một ngày kia, một người bạn của chúng ta gặp phải chuyện không may như tôi. Xin hăy cố gắng." Cố gắng …. Lê Thị Bạch Nga Q.V&K.L. (thoibao.com) |
Thoái Hóa Khớp Gối - BS Huỳnh Hải
Đau khớp gối và đi đứng khó khăn là triệu chứng hay gặp ở người trung niên và người già. Nguyên nhân là khớp gối bị thoái hoá. Theo thời gian khớp gối ngày càng bị già đi , bị thoái hoá nhiều hơn. Cấu trúc của xương đùi, xương cẳng chân bị thưa, yếu, dịch khớp gối bị khô, hệ thống dây chằng bị yếu, nhăo. Cuối cùng dẩn đến t́nh trạng yếu, mơi, đau nhức vùng gối. Khi điều trị bác sĩ thường cho thuốc giảm đau, kháng viêm, thư giản cơ, thuốc hổ trợ khớp như glucosamin… Loại thuốc giảm đau nhẹ nhất là thuốc giảm đau ngoại vi như Paracetamol. Mạnh hơn một chút là thuốc kháng viêm Non steroid như Ibuprofen, Meloxicam, Celecoxib… Thuốc kháng viêm giảm đau mạnh hơn nữa là corticoid ( Prednisolone, Methyl Prednisolone… Thuốc giảm đau có thể xử dụng riêng lẻ hay phối hợp. Những thuốc nói trên có tác dụng giảm đau đôi khi thật ngoạn mục. Uống vào vài hôm đă thấy hết đau. Nhưng khi ngừng thuốc, cơn đau khớp lại tái xuất hiện! Cuối cùng do uống các loại thuốc trên trong thời gian dài , người bị thoái hoá khớp vừa không hết đau do chứng thoái hoá khớp lại vừa thêm một bệnh nữa là đau dạ dày. Đôi khi có những trường hợp nặng hơn nữa là xuất huyết do tổn thương dạ dày Các bạn biết không, có một cách khác để giải quyết đau do thoái hoá khớp hữu hiệu và hầu như không có tác dụng phụ và làm mạnh khớp gối. Đó là tập thể dục vùng gối. Có nhiều động tác tập cho khớp gối Theo kinh nghiệm điều trị tôi thấy có một động tác đơn giản, dễ áp dụng và có hiệu quả tốt cho người lớn tuổi bị đau khớp gối mà không có tác dụng phụ Động tác này chủ yếu giúp hệ thống dây chằng vùng khớp gối được mạnh, dẻo dai. Các bạn xem lại h́nh minh hoạ sẽ thấy hệ dây chằng là phần chủ lực cho sự vận động khớp gối ( và tất cả khớp trong cơ thể nữa ). Do đó đây là bài tập dù vô cùng đơn giản nhưng rất hiệu quả giúp khớp gối khoẻ mạnh. BÀI TẬP THỂ DỤC KHỚP GỐI: Tay trái đặt tại thắt lưng. Bàn tay phải đặt lên tay trái. Chiều rộng 2 chân bằng chiều rộng 2 vai. Từ từ rùn gối xuống rồi đứng thẳng lên, mỗi ngày 2 lần mỗi lần ít nhất 40 lượt ( cẳng chân và đùi hợp thành một góc khoảng 120 độ = ngồi xuống giữa chừng, không cần ngồi quá thấp ) Trong khi tập động tác này, các bạn nên tập chậm và vừa tập vừa chú ư đến vùng dây chằng trước khớp gối. Buổi sáng tập đứng lên ngồi xuống 40 lần, chiều 40 lần nữa ( theo thời gian các bạn có thể tăng số lần tập ). Những bác lớn tuổi, yếu, có thể có thể tập 10 lần rồi ngồi ghế nghỉ, sau đó tập tiếp tục cho đến 40 lần. Hoặc không cần đặt 2 tay sau lưng và có thể vừa tập vừa nắm tay vào cạnh bàn cũng được Kỳ diệu thay, chỉ một động tác thể dục "đứng lên ngồi xuống" cũng đủ cải thiện chứng đau do khớp gối bị thoái hoá ( Ngoài ra các bạn nên uống bổ sung calcim D và phơi nắng sáng mỗi ngày # 30 phút , tránh ngồi xổm v́ làm căng đau dây chằng khớp gối ). Nhiều bệnh nhân đă nhận được lợi ích từ bài tập đơn giản này. Các bạn hăy thử xem! BS Huỳnh Hải |
Những Nguy Hiểm Không Ngờ Của Việc Ăn Tối Muộn
Một cuộc sống với nhịp độ nhanh, áp lực cao cùng với thời gian ăn tối kéo dài, thói quen tưởng chừng b́nh thường nhưng lại gieo rắc cho bạn những nguy hiểm khôn lường Theo một nghiên cứu mới đây của Đại học California, việc ăn tối muộn có thể làm suy giảm trí nhớ, tăng nguy cơ ung thư dạ dày. 1. Béo ph́ Thời gian đói kéo dài khiến cơ thể bạn nạp nhiều thức ăn hơn b́nh thường trong bữa tối. Sau khi ăn xong bữa tối muộn như vậy, cơ thể bạn sẽ muốn được nghỉ ngơi và thường sẽ lên giường đi ngủ luôn trong khi thức ăn chưa được chuyển hóa. Cùng với việc lười tập thể dục, bạn sẽ rất nhanh chóng trở nên béo ph́. 2. Gia tăng nguy cơ đột quỵ Năm 2011, một nghiên cứu tại cuộc họp thường niên của Hiệp hội châu Âu cho thấy, ăn tối muộn dẫn đến nguy cơ bị đột quỵ cao. Thay vào đó, hăy đảm bảo thời gian ngủ sau bữa ăn ít nhất là 60-70 phút, xác suất của sự xuất hiện của đột quỵ có thể được giảm 66%. 3. Ung thư dạ dày Nghiên cứu của đại học Tokyo Nhật Bản cho biết 38,4% dân số mắc bệnh ung thư dạ dày nếu ăn tối quá muộn. Các nhà nghiên cứu phân tích, tuổi thọ của các mô tế bào rất ngắn và thường được thay mới trong 2-3 ngày. Quá tŕnh thay đổi này diễn ra chủ yếu vào ban đêm. Ăn tối muộn, dạ dày sẽ phải liên tục tiêu hóa, ảnh hưởng đến niêm mạc dạ dày, tăng nguy cơ ung thư. 4. Ảnh hưởng đến giấc ngủ Việc dạ dày vẫn phải làm việc vào ban đêm khiến bạn khó ngủ, thậm chí là mất ngủ. Điều này dễ dẫn đến mất trí nhớ, suy nhược thần kinh. 5. Nguy cơ cao mắc bệnh sỏi thận Ăn tối muộn sau đó là lên giường đi ngủ. 4-5 tiếng sau khi ăn là hoạt động bài tiết nước tiểu để thải 1 lượng can xi ra ngoài cơ thể. Nếu lượng can xi trong nước tiểu này theo thời gian tích tụ dần sẽ dễn đến sỏi thận. 6. Dễ xảy ra tai nạn Ăn tối muộn tức là khoảng thời gian nhịn đói từ trưa đến tối kéo dài quá lâu làm lượng đường trong máu giảm, rất có hại cho chức năng của năo. Có thể gây tụt huyết áp và không tránh khỏi tai nạn nếu bạn đang di chuyển trên đường. Trang Airi/ Dịch từ QQ (Theo Congluan.vn |
Những Căn Bệnh Của Việt Nam - Nguyễn Hưng Quốc
Nghĩ đến Việt Nam, chúng ta thường nghĩ ngay đến khía cạnh chính trị với những hiểm họa đến từ Trung Quốc, đặc biệt trên Biển Đông, cũng như họa độc tài toàn trị của đảng Cộng Sản. Tuy nhiên, ở Việt Nam c̣n nhiều vấn đề nghiêm trọng khác cần được chú ư, trong đó, nổi bật nhất là về phương diện văn hóa; trong văn hóa, yếu tố đáng quan tâm nhất là tính cách của con người. Trên các trang mạng xă hội, nhiều người đă nêu lên những tính xấu của người Việt Nam hiện nay, như sự độc ác, thù hằn, tham lam, hoang tưởng và khoe khoang. Theo tôi, ba tính xấu đáng kể nhất là ích kỷ, giả dối và vô cảm. Xin nói ngay, ở đây, có hai điều cần được nhấn mạnh: Thứ nhất, những tính xấu ấy ở đâu cũng có. Vấn đề chỉ là mức độ. Cần thành thực nh́n nhận là mức độ ích kỷ, giả dối và vô cảm ở Việt Nam rất trầm trọng và đáng báo động. Thứ hai, nói tính xấu của người Việt Nam là ích kỷ, giả dối và vô cảm không có nghĩa là cho mọi người Việt Nam đều ích kỷ, giả dối và vô cảm. Không phải. Xă hội nào cũng có người tốt kẻ xấu. Vấn đề là tỉ lệ. Không thể phủ nhận được là ở Việt Nam hiện nay những người tốt, thẳng thắn, ngay thật, biết nghĩ đến người khác và biết quan tâm đến đất nước khá hiếm. Tính ích kỷ là một hiện tượng khá mới ở Việt Nam. Văn hóa Việt Nam, từ trước đến nay, dưới mắt của hầu hết các học giả, là nặng tính cộng đồng hơn tính cá nhân chủ nghĩa. Nền tảng của quan hệ giữa người và người, trước, xây dựng trên làng; sau, trên t́nh láng giềng, thường đề cao sự tương thân, tương ái. Người ta sống theo phương châm “tối lửa tắt đèn có nhau.” Rất phổ biến hiện tượng cả làng xúm vào giúp đỡ nhau trong những ngày có tang hoặc có giỗ. Mỗi người giúp một tí. Bây giờ th́ khác. Người ta thường dửng dưng trước những nỗi đau của đồng bào và đồng loại. Báo chí thường tường thuật sự kiện nhiều người bị tai nạn ngoài đường mà không có ai giúp đỡ cả. Người bị nạn nằm giẫy giụa, ngắc ngoải, thoi thóp, mọi người vẫn mặc kệ, chỉ đứng nh́n, không hề ra tay cứu giúp. Trong việc làm ăn buôn bán cũng vậy. Biết cho hóa chất độc hại vào thực phẩm sẽ gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe người khác, người ta vẫn làm, miễn là có lợi. Trong ngành du lịch, biết lừa người khác sẽ gây ảnh hưởng xấu đến h́nh ảnh thương hiệu và đất nước, người ta vẫn làm. Nhưng ích kỷ nhất là giới lănh đạo đảng Cộng Sản. Nói chuyện với các cán bộ vào ngày 4 tháng 3 vừa qua, bí thư Thành Ủy Hà Nội, ông Hoàng Trung Hải cho việc cải cách hành chính trong địa phương không có ǵ là khó. Theo ông, nguyên nhân chính là sự ích kỷ. Ông kêu gọi: “Hăy bỏ cái tôi, bỏ cái ích kỷ của từng cơ quan, tổ chức ra ngoài là chúng ta làm được cải cách hành chính.” Nhưng sự ích kỷ không phải chỉ xuất hiện ở giới lănh đạo địa phương. Ngay giới lănh đạo cao cấp nhất trong đảng và trong cả nước cũng vậy. Biết việc độc quyền sẽ gây tai họa cho đất nước, người ta vẫn làm. Biết nhiều chính sách làm hàng chục triệu người dân mất tự do cũng như mất quyền làm người, người ta vẫn làm. Biết tham nhũng làm kinh tế lụn bại, dân chúng lầm than, người ta vẫn làm. Biết việc duy tŕ quan hệ hữu nghị “viển vông” (nói theo chữ của Nguyễn Tấn Dũng) chỉ dẫn đến họa mất chủ quyền trên biển và đảo Việt Nam, người ta vẫn làm. Không đâu sự ích kỷ ấy thể hiện rơ cho bằng trong câu châm ngôn “c̣n đảng, c̣n ḿnh” của công an: Người ta chỉ nghĩ đến ḿnh, c̣n đất nước th́ mặc kệ. Đặc điểm thứ hai trong tính cách của phần lớn người Việt Nam hiện nay là giả dối. Trên trang blog và facebook của ḿnh, Giáo Sư Nguyễn Văn Tuấn, hiện sống tại Sydney, Úc, viết: “Thói giả dối ở Việt Nam lên ngôi và nó hiện diện hầu như trong tất cả giai tầng. Học sinh nói dối. Người lớn nói dối. Giới khoa bảng cũng nói dối. Càng học cao càng nói dối nhiều. Người làm chính trị đạo đức giả và nói dối. Giới kinh doanh gian dối. Học hành giả dối. Khoa học giả dối. Có thể nói không ngoa rằng xă hội Việt Nam hiện nay là một xă hội giả dối.” Tôi chỉ xin nói thêm: Cũng giống như sự ích kỷ, thành phần giả dối nhất ở Việt Nam hiện nay là giới lănh đạo. Họ nói dối về thực trạng đất nước: thay v́ nh́n nhận Việt Nam hiện nay rất nghèo nàn và lạc hậu, họ cứ ra rả tuyên truyền là đất nước văn minh và tiến bộ. Thay v́ nh́n nhận Việt Nam hiện nay là độc tài và toàn trị, họ huênh hoang tuyên bố là Việt Nam tự do và dân chủ, thậm chí, “dân chủ đến thế là cùng.” Thay v́ nh́n nhận chính đảng Cộng Sản là nguyên nhân gây nên t́nh trạng chiến tranh tàn khốc trước đây cũng như t́nh trạng tŕ trệ hiện nay, họ cho đảng của họ có công làm cho đất nước giàu mạnh và rực rỡ hơn hẳn bất cứ thời kỳ nào trong lịch sử. Thay v́ nh́n nhận Trung Quốc là mối hiểm họa lớn nhất của dân tộc, họ vẫn lặp đi lặp lại phương châm “4 tốt” và “16 chữ vàng” trong quan hệ với Trung Quốc. Họ nói dối ở khắp nơi. Trong hệ thống tuyên truyền cũng như trong hệ thống giáo dục: Ở đâu cũng đầy những dối trá. Hậu quả của hai tính cách ích kỷ và giả dối ấy khiến đa số người Việt Nam đâm ra vô cảm đối với đất nước. Kinh tế tŕ trệ: mặc kệ. Đạo đức suy đồi: mặc kệ. Xă hội băng hoại: mặc kệ. Giáo dục càng lúc càng xuống dốc: mặc kệ. Đất nước đối diện với nguy cơ bị mất biển đảo cũng như độc lập: mặc kệ. Những cuộc biểu t́nh với những lư do chính đáng nhất như lên án các hành động gây hấn ngang ngược của Trung Quốc và kêu gọi bảo vệ chủ quyền của Việt Nam chỉ lôi kéo được một số rất ít, may lắm là vài trăm trên tổng dân số hơn 90 triệu người. Qua các thước phim quay cảnh các cuộc biểu t́nh tại Việt Nam, chúng ta không chỉ thấy sự ít ỏi của những người thực sự quan tâm đến đất nước mà c̣n thấy rơ sự hờ hững và dửng dưng của khách qua đường: Không có dấu hiệu cho thấy bất cứ một sự đồng cảm hay đồng t́nh nào cả. Theo tôi, ba tính xấu vừa kể là những thử thách lớn nhất của người Việt Nam hiện nay. Với ba tính cách ấy, chúng ta không hy vọng ǵ chế độ Cộng Sản sẽ sụp đổ sớm. Ngay cả khi chế độ Cộng sản sụp đổ, ba tính cách ấy cũng sẽ trở thành những trở ngại to lớn cho quá tŕnh xây dựng một đất nước phát triển, ổn định, dân chủ và độc lập. Nguyễn Hưng Quốc (Nguồn: VOA) |
Những Căn Bệnh Của Việt Nam - Nguyễn Hưng Quốc
Nghĩ đến Việt Nam, chúng ta thường nghĩ ngay đến khía cạnh chính trị với những hiểm họa đến từ Trung Quốc, đặc biệt trên Biển Đông, cũng như họa độc tài toàn trị của đảng Cộng Sản. Tuy nhiên, ở Việt Nam c̣n nhiều vấn đề nghiêm trọng khác cần được chú ư, trong đó, nổi bật nhất là về phương diện văn hóa; trong văn hóa, yếu tố đáng quan tâm nhất là tính cách của con người. Trên các trang mạng xă hội, nhiều người đă nêu lên những tính xấu của người Việt Nam hiện nay, như sự độc ác, thù hằn, tham lam, hoang tưởng và khoe khoang. Theo tôi, ba tính xấu đáng kể nhất là ích kỷ, giả dối và vô cảm. Xin nói ngay, ở đây, có hai điều cần được nhấn mạnh: Thứ nhất, những tính xấu ấy ở đâu cũng có. Vấn đề chỉ là mức độ. Cần thành thực nh́n nhận là mức độ ích kỷ, giả dối và vô cảm ở Việt Nam rất trầm trọng và đáng báo động. Thứ hai, nói tính xấu của người Việt Nam là ích kỷ, giả dối và vô cảm không có nghĩa là cho mọi người Việt Nam đều ích kỷ, giả dối và vô cảm. Không phải. Xă hội nào cũng có người tốt kẻ xấu. Vấn đề là tỉ lệ. Không thể phủ nhận được là ở Việt Nam hiện nay những người tốt, thẳng thắn, ngay thật, biết nghĩ đến người khác và biết quan tâm đến đất nước khá hiếm. Tính ích kỷ là một hiện tượng khá mới ở Việt Nam. Văn hóa Việt Nam, từ trước đến nay, dưới mắt của hầu hết các học giả, là nặng tính cộng đồng hơn tính cá nhân chủ nghĩa. Nền tảng của quan hệ giữa người và người, trước, xây dựng trên làng; sau, trên t́nh láng giềng, thường đề cao sự tương thân, tương ái. Người ta sống theo phương châm “tối lửa tắt đèn có nhau.” Rất phổ biến hiện tượng cả làng xúm vào giúp đỡ nhau trong những ngày có tang hoặc có giỗ. Mỗi người giúp một tí. Bây giờ th́ khác. Người ta thường dửng dưng trước những nỗi đau của đồng bào và đồng loại. Báo chí thường tường thuật sự kiện nhiều người bị tai nạn ngoài đường mà không có ai giúp đỡ cả. Người bị nạn nằm giẫy giụa, ngắc ngoải, thoi thóp, mọi người vẫn mặc kệ, chỉ đứng nh́n, không hề ra tay cứu giúp. Trong việc làm ăn buôn bán cũng vậy. Biết cho hóa chất độc hại vào thực phẩm sẽ gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe người khác, người ta vẫn làm, miễn là có lợi. Trong ngành du lịch, biết lừa người khác sẽ gây ảnh hưởng xấu đến h́nh ảnh thương hiệu và đất nước, người ta vẫn làm. Nhưng ích kỷ nhất là giới lănh đạo đảng Cộng Sản. Nói chuyện với các cán bộ vào ngày 4 tháng 3 vừa qua, bí thư Thành Ủy Hà Nội, ông Hoàng Trung Hải cho việc cải cách hành chính trong địa phương không có ǵ là khó. Theo ông, nguyên nhân chính là sự ích kỷ. Ông kêu gọi: “Hăy bỏ cái tôi, bỏ cái ích kỷ của từng cơ quan, tổ chức ra ngoài là chúng ta làm được cải cách hành chính.” Nhưng sự ích kỷ không phải chỉ xuất hiện ở giới lănh đạo địa phương. Ngay giới lănh đạo cao cấp nhất trong đảng và trong cả nước cũng vậy. Biết việc độc quyền sẽ gây tai họa cho đất nước, người ta vẫn làm. Biết nhiều chính sách làm hàng chục triệu người dân mất tự do cũng như mất quyền làm người, người ta vẫn làm. Biết tham nhũng làm kinh tế lụn bại, dân chúng lầm than, người ta vẫn làm. Biết việc duy tŕ quan hệ hữu nghị “viển vông” (nói theo chữ của Nguyễn Tấn Dũng) chỉ dẫn đến họa mất chủ quyền trên biển và đảo Việt Nam, người ta vẫn làm. Không đâu sự ích kỷ ấy thể hiện rơ cho bằng trong câu châm ngôn “c̣n đảng, c̣n ḿnh” của công an: Người ta chỉ nghĩ đến ḿnh, c̣n đất nước th́ mặc kệ. Đặc điểm thứ hai trong tính cách của phần lớn người Việt Nam hiện nay là giả dối. Trên trang blog và facebook của ḿnh, Giáo Sư Nguyễn Văn Tuấn, hiện sống tại Sydney, Úc, viết: “Thói giả dối ở Việt Nam lên ngôi và nó hiện diện hầu như trong tất cả giai tầng. Học sinh nói dối. Người lớn nói dối. Giới khoa bảng cũng nói dối. Càng học cao càng nói dối nhiều. Người làm chính trị đạo đức giả và nói dối. Giới kinh doanh gian dối. Học hành giả dối. Khoa học giả dối. Có thể nói không ngoa rằng xă hội Việt Nam hiện nay là một xă hội giả dối.” Tôi chỉ xin nói thêm: Cũng giống như sự ích kỷ, thành phần giả dối nhất ở Việt Nam hiện nay là giới lănh đạo. Họ nói dối về thực trạng đất nước: thay v́ nh́n nhận Việt Nam hiện nay rất nghèo nàn và lạc hậu, họ cứ ra rả tuyên truyền là đất nước văn minh và tiến bộ. Thay v́ nh́n nhận Việt Nam hiện nay là độc tài và toàn trị, họ huênh hoang tuyên bố là Việt Nam tự do và dân chủ, thậm chí, “dân chủ đến thế là cùng.” Thay v́ nh́n nhận chính đảng Cộng Sản là nguyên nhân gây nên t́nh trạng chiến tranh tàn khốc trước đây cũng như t́nh trạng tŕ trệ hiện nay, họ cho đảng của họ có công làm cho đất nước giàu mạnh và rực rỡ hơn hẳn bất cứ thời kỳ nào trong lịch sử. Thay v́ nh́n nhận Trung Quốc là mối hiểm họa lớn nhất của dân tộc, họ vẫn lặp đi lặp lại phương châm “4 tốt” và “16 chữ vàng” trong quan hệ với Trung Quốc. Họ nói dối ở khắp nơi. Trong hệ thống tuyên truyền cũng như trong hệ thống giáo dục: Ở đâu cũng đầy những dối trá. Hậu quả của hai tính cách ích kỷ và giả dối ấy khiến đa số người Việt Nam đâm ra vô cảm đối với đất nước. Kinh tế tŕ trệ: mặc kệ. Đạo đức suy đồi: mặc kệ. Xă hội băng hoại: mặc kệ. Giáo dục càng lúc càng xuống dốc: mặc kệ. Đất nước đối diện với nguy cơ bị mất biển đảo cũng như độc lập: mặc kệ. Những cuộc biểu t́nh với những lư do chính đáng nhất như lên án các hành động gây hấn ngang ngược của Trung Quốc và kêu gọi bảo vệ chủ quyền của Việt Nam chỉ lôi kéo được một số rất ít, may lắm là vài trăm trên tổng dân số hơn 90 triệu người. Qua các thước phim quay cảnh các cuộc biểu t́nh tại Việt Nam, chúng ta không chỉ thấy sự ít ỏi của những người thực sự quan tâm đến đất nước mà c̣n thấy rơ sự hờ hững và dửng dưng của khách qua đường: Không có dấu hiệu cho thấy bất cứ một sự đồng cảm hay đồng t́nh nào cả. Theo tôi, ba tính xấu vừa kể là những thử thách lớn nhất của người Việt Nam hiện nay. Với ba tính cách ấy, chúng ta không hy vọng ǵ chế độ Cộng Sản sẽ sụp đổ sớm. Ngay cả khi chế độ Cộng sản sụp đổ, ba tính cách ấy cũng sẽ trở thành những trở ngại to lớn cho quá tŕnh xây dựng một đất nước phát triển, ổn định, dân chủ và độc lập. Nguyễn Hưng Quốc (Nguồn: VOA) |
Thursday, March 24, 2016
Những Câu Nói Hay Giúp Chúng Ta Lựa Chọn Cách Sống Cho Riêng Ḿnh Chuyện ở đời, khi đă qua đi th́ không nên hối tiếc. Dù đó là chuyện tốt hay xấu, cuối cùng cũng bất quá chỉ là một trải nghiệm. Những chuyện trước mắt mới là điều quan trọng. 1. Người càng có bản lĩnh th́ càng không tức giận. Bản lĩnh của một người là được kết hợp từ tố chất, tu dưỡng, kiềm chế, học thức, năng lực và tài lực. V́ thế người bản lĩnh sẽ không v́ bất cứ một chuyện ǵ mà trở nên tức giận. Thông thường họ luôn biết cách kiềm chế bản thân, không để áp lực bên ngoài ảnh hưởng đến quyết định của chính ḿnh. 2. Tín nhiệm giống như một trang giấy, khi đă bị nhàu th́ cho dù có vuốt thế nào đi nữa, cũng không thể hồi phục lại như ban đầu. 3. Thành công căn bản không có bí quyết, nếu có th́ cũng chỉ là 4 từ: “khiêm tốn” và “kiên tŕ”. 4. Có thể mở miệng nói ra nỗi oan khuất của ḿnh, th́ đó không c̣n là oan khuất nữa. Cũng vậy, người có thể bỏ bạn ra đi, th́ đó chưa được tính là người yêu của bạn. 5. Đáng thương nhất của người phụ nữ, không phải là già đi theo năm tháng, mà là đánh mất phương hướng của ḿnh. Đáng tiếc nhất của người phụ nữ, không phải là hồng nhan không c̣n nữa, mà là đánh mất tự tin. Một người phụ nữ có tâm hồn, là người phụ nữ có sức hấp dẫn. Một người phụ nữ có tín ngưỡng, là người phụ nữ có năng lượng. 6. Chuyện đă qua không nên hối tiếc. Nếu tốt đẹp, th́ đó là điều tuyệt vời; nếu tồi tệ, th́ coi như đó là một trải nghiệm. Những chuyện trước mắt, hiện tại, mới là quan trọng. 7. Thuận lợi, chỉ là một kiểu cuộc đời không có ǵ đặc sắc. 8. Nếu một người con trai thật sự yêu bạn, họ sẽ luôn nỗ lực để chăm sóc tốt cho bạn. C̣n nếu chuyện ǵ họ cũng so đo với bạn, nổi cáu vô cớ, vậy th́ chỉ có thể nói rằng anh ta yêu chính bản thân ḿnh, không phải yêu bạn. 9. Tâm thái không tốt, nói thẳng ra chính là v́ bản thân ḿnh c̣n nhỏ mọn. Khi tâm trí bạn cứ đặt vào những chuyện nhỏ nhoi th́ liệu cuộc sống của bạn có thể đạt được điều ǵ to lớn? Chỉ có bạn mới có thể thay đổi được chính ḿnh. Giữa người với người, là duyên phận; giữa tâm với tâm, là giao lưu; giữa yêu và yêu, chính là cảm t́nh; giữa t́nh với t́nh, là thành tâm; giữa sai và sai, là tha thứ. Ai cũng có tự trọng, ai cũng có khổ tâm, cách nghĩ, cách làm và cách sống không giống nhau. V́ thế chúng ta không cần phải khổ sở để thay đổi người khác, chỉ cần làm tốt phần của ḿnh là được rồi. Lê Hiếu, dịch từ Cmoney.tw |
Một Giờ Của Cha
– Bố ơi, con có thể hỏi bố một câu được không ? – Được chứ, ǵ vậy ? – Người cha đáp. – Bố, một giờ làm việc bố kiếm được bao nhiêu tiền ? – Đó không phải là chuyện của con, tại sao con lại hỏi bố như vậy? – Con chỉ muốn biết một giờ bố kiếm được bao nhiêu tiền thôi mà, nói cho con nghe đi, bố – Cậu bé nài nỉ. – Nếu con cần phải biết th́ bố nói đây, bố làm được 20 USD một giờ. – Vậy hả bố – Cậu bé cúi mặt đáp – ...Con có thể mượn bố 10 USD được không ? Người cha nổi giận: “Nếu con vay tiền bố chỉ để mua đồ chơi vớ vẩn hay mấy thứ vô bổ ǵ đó th́ hăy đi ngay về pḥng, lên giường nằm và suy nghĩ xem tại sao con lại có thể ích kỷ như vậy. Bố phải làm việc vất vả suốt cả ngày rồi, bố không có thời gian cho những tṛ trẻ con như thế này đâu”. Cậu bé lặng lẽ đi về pḥng, đóng cửa lại. Người đàn ông ngồi xuống và càng tức giận hơn khi nghĩ đến những điều con trai ḿnh vừa hỏi: “Tại sao nó lại dám hỏi ḿnh những câu hỏi như vậy chỉ để xin tiền thôi nhỉ ?”. Khoảng một giờ sau, khi đă b́nh tĩnh lại, anh nghĩ có lẽ ḿnh hơi nghiêm khắc với con. Có thể nó thật sự thiếu 10 USD để mua thứ ǵ đó và thực ra nó đâu có thường hay xin tiền ḿnh. Anh tiến về phía pḥng con trai và mở cửa. – Con đă ngủ chưa, con trai ? – Anh hỏi. – Chưa bố ạ, con vẫn c̣n thức. – Bố nghĩ có lẽ lúc năy bố quá nghiêm khắc với con. Hôm nay là một ngày dài và bố đă trút sự bực ḿnh lên con. Đây, 10 USD mà con đă hỏi – Người cha nói. Thằng bé ngồi bật dậy, mỉm cười và reo lên: “Ôi, cảm ơn bố!”. Rồi nó luồn tay xuống dưới gối lôi ra mấy tờ giấy bạc nhàu nát. Nh́n thấy tiền của thằng bé, người đàn ông lại bắt đầu nổi giận. Thằng bé chậm răi đếm từng tờ bạc một rồi ngước nh́n bố nó. – Tại sao con đă có tiền rồi mà c̣n xin bố nữa ? – Người cha nói trong giận dữ . – Bởi v́ con không đủ..., nhưng bây giờ th́ đủ rồi ạ… Bố ơi, bây giờ con có 20 USD, con có thể mua một giờ của bố không? Ngày mai bố hăy về nhà sớm, con xin bố, con muốn được ăn tối cùng với bố – cậu bé nói. Người cha như chết lặng người. Anh ṿng tay ôm lấy cậu con trai bé nhỏ và cầu xin sự tha thứ. Đây chỉ là một lời nhắc nhở rất ngắn ngủi gửi đến cho tất cả những ai đang làm việc vất vả cho cuộc sống của ḿnh. Chúng ta đừng để thời gian vuột mất khỏi bàn tay mà hăy dành thời gian cho những người thực sự quan trọng với chúng ta, những người gần gũi với chúng ta nhất. Hăy luôn nhớ chia sẻ giá trị một giờ của bạn cho tất cả những ai mà bạn yêu quư. Bởi, nếu ngày mai bạn chết đi, công ty nơi mà bạn đang làm việc sẽ dễ dàng thay thế người khác. C̣n gia đ́nh và bạn bè của chúng ta sẽ cảm thấy mất mát rất lớn trong suốt quăng đời c̣n lại. Hăy suy nghĩ về điều này bởi chúng ta luôn tự ép ḿnh dành nhiều thời gian cho công việc hơn là gia đ́nh. Bạn thân mến, bạn nên biết và hiểu điều nào là quan trọng hơn. Sưu tầm |
Các Nhà Khoa Học Đă Giải Mă Được Bí Ẩn Về "Tam Giác Quỷ" Bermuda.
Và bí ẩn kéo dài 165 năm về "Tam giác quỷ" Bermuda sẽ được công bố trong tháng 4. Tam giác quỷ Bermuda Vào tháng 4 tới đây, các nhà khoa học sẽ tiến hành công bố chi tiết nghiên cứu về vụ nổ khí methane - điều được cho là nguyên nhân gây ra sự mất tích bí ẩn trong thời gian dài của nhiều tàu, thuyền, máy bay ở khu vực Tam giác quỷ Bermuda (Bermuda Triangle). Trong cuộc họp thường niên của Liên đoàn Khoa học địa chất châu Âu (European Geosciences Union - EGU) diễn ra vào tháng tới, những vấn đề đặc biệt gây tranh căi trong nhiều năm qua về vụ nổ khí methane có khả năng gây hại cho tàu thuyền, máy bay sẽ được lôi ra mổ xẻ. Nhiều khả năng, lời giải cho bí ẩn "Tam giác quỷ" Bermuda kéo dài hơn 165 năm sẽ được làm rơ tại đây. Theo như ghi nhận, phía dưới đáy vùng biển ngoài khơi Na Uy có những miệng núi lửa sâu tới gần 50m, rộng 800m. Đây có thể là dấu hiệu cho thấy những vụ nổ khí methane thường xuyên xảy ra tại đây. Các chuyên gia cho biết khí gas có thể đă tích tụ trong các lớp trầm tích rồi nổ tung, tạo thành các hố nước trên mặt biển rồi nuốt trọn các con tàu đen đủi đi qua đó. Theo nhóm nghiên cứu tại ĐH Arctic thuộc Na-Uy: "Có vô số miệng hố tại đáy biển khu vực Trung Tây biển Barents (Bắc Na-Uy). Đây có thể là nguyên nhân gây nên những vụ nổ khí gas khổng lồ tại đây. Những miếng hố này cũng cho thấy khu vực là điểm nóng giải phóng khí methane tại Bắc Cực". Vào tháng 4 tới đây, các nhà khoa học sẽ tiến hành công bố chi tiết nghiên cứu về vụ nổ khí methane - điều được cho là nguyên nhân gây ra sự mất tích bí ẩn trong thời gian dài của nhiều tàu, thuyền, máy bay ở khu vực Tam giác quỷ Bermuda (Bermuda Triangle). Trong cuộc họp thường niên của Liên đoàn Khoa học địa chất châu Âu (European Geosciences Union - EGU) diễn ra vào tháng tới, những vấn đề đặc biệt gây tranh căi trong nhiều năm qua về vụ nổ khí methane có khả năng gây hại cho tàu thuyền, máy bay sẽ được lôi ra mổ xẻ. Nhiều khả năng, lời giải cho bí ẩn "Tam giác quỷ" Bermuda kéo dài hơn 165 năm sẽ được làm rơ tại đây. Theo như ghi nhận, phía dưới đáy vùng biển ngoài khơi Na Uy có những miệng núi lửa sâu tới gần 50m, rộng 800m. Đây có thể là dấu hiệu cho thấy những vụ nổ khí methane thường xuyên xảy ra tại đây. Các chuyên gia cho biết khí gas có thể đă tích tụ trong các lớp trầm tích rồi nổ tung, tạo thành các hố nước trên mặt biển rồi nuốt trọn các con tàu đen đủi đi qua đó. Những miệng hố khổng lồ có thể là lời giải cho bí ẩn 165 năm về tam giác quỷ Bermuda. Theo nhóm nghiên cứu tại ĐH Arctic thuộc Na-Uy: "Có vô số miệng hố tại đáy biển khu vực Trung Tây biển Barents (Bắc Na-Uy). Đây có thể là nguyên nhân gây nên những vụ nổ khí gas khổng lồ tại đây. Những miếng hố này cũng cho thấy khu vực là điểm nóng giải phóng khí methane tại Bắc Cực". Gần đây, các khoa học gia đă phát triển thành công hệ thống radar, cho phép mô tả chi tiết khu vực đáy biển trên toàn cầu. Hệ thống này có thể cung cấp lời giải cho hàng loạt báo cáo của các thủy thủ về hiện tượng các vùng biển sủi bọt không rơ lư do. "Tam giác Bermuda" là một thuật ngữ để chỉ vùng biển tại Tây Bắc Đại Tây Dương, tạo thành từ 3 khu vực: Bermuda, Puerto Rico và một điểm gần Melbourne (Mỹ). Khu vực này đă quá nổi tiếng trên toàn thế giới, khi rất nhiều con tàu và máy bay mất tích một cách bí ẩn tại vùng biển này. Đó cũng chính là lư do đây c̣n được mệnh danh là "Tam giác quỷ". Tính từ năm 1851, có khoảng 8127 người đă mất tích tại Tam giác quỷ. Khu vực này cũng có từ trường rất bất thường, khiến la bàn không thể hoạt động. Hơn nữa, vùng biển cũng thường xuyên xuất hiện ṿi rồng, đặc biệt là vào mùa hè, với sức gió có thể lên tới 190km/h. Nguồn: IBTimes |
Saturday, March 12, 2016
Tổng Thống Mỹ Tiêu Bao Nhiêu Tiền Mỗi Năm? Là Tổng thống của nước Mỹ - cường quốc số 1 thế giới, đương nhiên phải gánh trên vai trách nhiệm và áp lực hết sức nặng nề. Tuy nhiên, vị Tổng chỉ huy của nước Mỹ cũng được hưởng những đặc quyền, đặc lợi mà hầu hết trong chúng ta chưa bao giờ có được. Một số trong những đặc quyền, đặc lợi đó là: chiếc limo sang trọng và tiện nghi của ông sẽ được vận chuyển bằng máy bay đến bất kỳ nơi đâu mà ông tới; được xem miễn phí mọi bộ phim đầu tiên, khi nó chưa được phát hành; không bao giờ phải dừng lại trước đèn đỏ; và có mă số vùng điện thoại riêng... Vậy giá trị của “chiếc ghế” Tổng thống được đánh giá ở mức nào khi bạn cộng tất cả những đặc quyền, đặc lợi mà vị Tổng Chỉ huy này được hưởng? Chúng ta có thể sẽ chẳng bao giờ định giá được giá trị của “chiếc ghế” tổng thống thông qua giá trị của đồng đô la. Đó là bởi v́ một số trong những chi phí liên quan đến vị trí tối cao này được “giấu” trong những khoản ngân sách khác nhau và được rải rác giữa các bộ khác nhau trong chính phủ. Chúng ta hăy cùng nh́n lướt qua một số đặc quyền, đặc lợi của Tổng thống Mỹ được chi trả bằng tiền của những người nộp thuế. Những đặc quyền, đặc lợi đó không chỉ để làm cho cuộc sống của Tổng thống dễ chịu hơn mà c̣n v́ các lư do an ninh và thực tế khác. Thứ nhất, lương của Tổng thống là 400.000 USD/1 năm (tương đương với 8,3 tỉ đồng). Tổng thống Mỹ c̣n có ngân sách riêng cho các hoạt động giải trí, đi lại, du lịch... Thứ hai, trong vấn đề đi lại, Tổng thống được trang bị chuyên cơ Air Force one, trực thăng riêng Marine one và một chiếc limo. Theo một báo cáo của Cơ quan Nghiên cứu Quốc hội 2012, một giờ hoạt động của chuyên cơ Air Force one tiêu tốn khoảng 180.000 USD (khoảng 3,7 tỉ đồng). Theo Hawaii Reporter, một chuyến du lịch đến Honolulu của Tổng thống Obama hồi tháng trước tiêu tốn hết 3,2 triệu USD (gần 67 tỉ đồng). Thứ 3 là chi phí cho vận hành Nhà Trắng - nơi sinh sống và làm việc của Tổng thống Mỹ. Trong năm tài chính 2008, ông Bradley Patterson, một cố vấn cấp cao đă nghỉ hưu của Viện Brookings, ước tính, chi phí cho các hoạt động vận hành Nhà Trắng là gần 1,6 tỉ USD (tương đương 33.000 tỉ đồng). Và con số này chưa bao gồm các chi phí bí mật không được công bố. Chi phí trả cho các nhân viên phục vụ trong Nhà Trắng cũng là một con số khổng lồ. Năm 2012, Nhà Trắng công bố, lương trả cho các nhân viên của họ đă tăng từ 37 triệu USD (770 tỉ đồng) năm 2011 lên 37,8 triệu USD (787 tỉ đồng). Danh sách này bao gồm 468 cái tên, trong đó có 139 cái tên nhận mức lương trên 100.000/1 năm (hơn 2 tỉ đồng). Thứ tư là chi phí cho Cơ quan Mật vụ có nhiệm vụ bảo vệ Tổng thống và gia đ́nh. Công việc bảo vệ Tổng thống cần rất nhiều nhân lực. Ngân sách của cơ quan này trong năm nay là 1,6 tỉ USD (hơn 33.000 tỉ đồng). Một phần trong số đó được chi cho việc bảo vệ Tổng thống trong khi ông c̣n đương chức và trong suốt cuộc đời về sau này của ông. Thứ 5 là kế hoạch nghỉ hưu. Theo CNBC, Tổng thống Obama sẽ nhận được hơn 191.000 USD (xấp xỉ 4 tỉ đồng) một năm tiền lương cho đến cuối đời sau khi ông về hưu. Thu nhập của một cựu tổng thống có thể tăng lên đáng kể khi về hưu nhờ việc tham gia vào các hoạt động như viết sách, đi diễn thuyết. Trong số các cựu Tổng thống Mỹ giàu lên nhanh chóng sau khi về hưu có ông Bill Clinton. Riêng năm 2011, nhờ “tài ăn nói” của ḿnh, ông Bill Clinton đă “đút túi” 13,4 triệu USD. Một cựu tổng thống kiếm được hàng triệu USD nhờ diễn thuyết sau khi về hưu là chuyện hoàn toàn b́nh thường nhưng ông Bill Clinton có vẻ là người kiếm được nhiều tiền nhất từ hoạt động này. Một phân tích của CNN cho rằng, cựu Tổng thống Clinton đă kiếm được tổng cộng 89 triệu USD nhờ diễn thuyết ở 52 nước sau khi rời Nhà Trắng tháng 1 năm 2001. Trong khi đó, sau hai năm rưỡi rời Nhà Trắng, cựu Tổng thống George W.Bush ước tính cũng đă có 140 bài phát biểu được trả lương, thu về 15 triệu USD. Kiệt Linh - (theo Finance.Yahoo) Nguồn: VnMedia |
Tuesday, March 29, 2016
Tiến Hoá Hay Tạo Hoá - Chu Hảo Mặc dù khoa học đă đạt được những thành tựu vô cùng vĩ đại, các quy luật của thế giới tự nhiên cứ lần lượt được phơi bày, sân chơi của Chúa tưởng chừng ngày càng hẹp lại; nhưng cứ mỗi lần các nhà khoa học vén được một bức màn đen do Chúa dựng nên này th́ lại thấy một bức màn đen khác sừng sững trước mặt. Và cho đến tận ngày nay hai câu hỏi nguyên thủy “ Vũ trụ được h́nh thành thế nào?” và “Loài người xuất hiện từ đâu? Từ loài khỉ lớn (vượn hay tinh tinh) tiến hóa lên, hay do Chúa tạo ra ?”, xem ra vẫn chưa có câu trả lời cuối cùng; và liệu có thể có câu trả lời cuối cùng hay không? lại là một câu hỏi hóc búa khác. Sai lầm của Thuyết Tiến Hóa Thuyết Big Bang hầu như đă được kiểm chứng. Ngày càng có nhiều bằng chứng khách quan cho thấy Vũ trụ, mà chúng ta đang ở trong, được sinh ra từ một vụ nổ lớn trong hư không khoảng 14 tỷ năm trước rồi dăn nở không ngừng, đồng đều theo mọi hướng, chứa hàng trăm tỷ thiên hà có kích thước khoảng 100.000 năm ánh sáng (một giây ánh sáng là 30 vạn km); mỗi thiên hà lại chứa hàng trăm tỷ ngôi sao; mỗi sao lại có một hệ thống hành tinh quay quanh như kiểu hệ Mặt trời của chúng ta. Khoảng hơn mười tỷ năm nữa Vũ trụ sẽ dừng dăn nở, co sụp lại thành một điểm như lúc ban đầu.. Nếu thuyết này là đúng th́ vẫn c̣n những câu hỏi chưa thể có câu trả lời: Thế trước Big Bang là cái ǵ? V́ sao nó lại vận hành một cách trơn tru, hoàn hảo như thế? V́ sao các hằng số vật lư của Vũ trụ (tốc độ ánh sáng, điện tích của điện tử, hằng số Plank...) lại được gán cho những giá trị chính xác đến nỗi chỉ cần một trong các hằng số ấy thay đổi đi một phần triệu giá trị vốn có th́ thế giới này không có sự sống, không có chúng ta - con người có khả năng t́m hiểu Vũ trụ? Mặc dù vậy, các bằng chứng thực nghiệm về sự h́nh thành và tiến hoá của Vũ trụ cho đến nay vẫn ủng hộ thuyết Big Bang. Điều này khác hẳn với sự đáng ngờ của thuyết Tiến hóa về nguồn gốc của Loài người, rộ lên trong vài chục năm gần đây. Số người ủng hộ thuyết Tiến hóa c̣n rất nhiều (xem Nguyễn Văn Tuấn, Ykhoa.net/binhluan/), nhưng những người phản đối càng ngày càng làm tôi “nao núng”. Xin chia sẻ với bạn đọc những ǵ tôi thu nhận được từ lập luận của những người “phủ nhận sạch trơn” Darwin (xem Viethungpham.com). Chúng ta đều biết Darwin (1809 - 1882) đă công bố Thuyết Tiến hoá của ḿnh trong hai cuốn sách kinh điển: “Nguồn gốc các loài” ( 1859 ) và “Nguồn gốc con người” (1871). Trong đó ông đă khẳng định: 1) Các loài động vật tiến hoá từ bậc thấp lên bậc cao hơn theo quy luật chọn lọc tự nhiên những biến dị nhỏ ngẫu nhiên có lợi trong quá tŕnh cạnh tranh sinh tồn, được tích tụ dần. 2) Sự sống được h́nh thành một cách tự phát ngẫu nhiên từ một tập hợp các nguyên tố hoá học. 3) Loài khỉ lớn (tinh tinh) là tổ tiên trực tiếp của Loài người. Vào thời điểm ấy học thuyết này đă được hưởng ứng một cách cuồng nhiệt và tiếp tục mê hoặc các thế hệ sau cho đến tận cuối Thế kỷ 20. Ngày nay trong các trường học trên toàn thế giới, người ta vẫn vô tư rao giảng những quan điểm phi khoa học của Darwin. Sự “ngộ nhận thế kỷ” này có thể do hai nguyên nhân chính sau đây. Một là, công tŕnh của Darwin ra đời vào đúng lúc xu thế vô thần và duy vật của Thế kỷ Khai minh đang nở rộ; nó đánh trúng vào tâm lư khoa học thời đại: sự sống và con người không phải do Chúa tạo ra. Hai là, cuộc cách mạng khoa học lần thứ nhất đạt được những thành công rực rỡ với sự ra đời của Vật lư học Newton, đă làm cho cộng đồng khoa học ngây ngất với ư tưởng “sân chơi” của Chúa đang thu hẹp lại và một ngày không xa khoa học sẽ trả lời được mọi câu hỏi về vạn vật. Thế nhưng, như bạn đọc sẽ thấy, đấy là một sự ngộ nhận tai hại. Thuyết Tạo hoá Sự sai lầm của thuyết Tiến hoá và sự ngộ nhận về nó sẽ không xảy ra nếu Darwin được biết đến công tŕnh khoa học vĩ đại về Di truyền học của Gregor Mendel (1822-1884) ra đời chỉ sau cuốn “Nguồn gốc các loài” có bảy năm, 1866. Giá ông biết th́ chắc ông đă buộc phải xem xét lại các luận điểm của ḿnh. Không những chỉ Darwin không được biết mà cả thế giới cũng hầu như không biết tới công tŕnh khoa học của Mendel v́ nó đă bị rơi vào quên lăng. Ba mươi năm sau, vào năm 1900, lư thuyết di truyền của ngài Linh mục người Áo ấy mới được các nhà khoa học Đức và Hà Lan phát hiện. Từ đó di truyền học mới thực sự chào đời, và ngày càng được khẳng định đóng vai tṛ quan trọng trong Sinh học như thuyết Lượng tử trong Vật lư học. Di truyền học khẳng định những điều ngược lại hẳn với học thuyết Tiến hoá. Cụ thể là: 1) Phân tử ADN (vật liệu di truyền ở cấp độ phân tử quyết định các tính trạng của động vật) của mỗi loài là cố định, không biến đổi trong quá tŕnh chọn lọc tự nhiên để thích nghi với môi trường sinh sống. Như vậy loài này không thể “tiến hoá” lên loài khác được. 2) Phân tử tế bào sống đơn giản nhất cũng không thể h́nh thành từ sự kết hợp ngẫu nhiên của các nguyên tử hoá học. Xác suất của quá tŕnh ấy có thể coi là bằng không như đă được chứng minh bằng toán học cũng như mô phỏng trên các “siêu máy tính”. 3) Khỉ là khỉ, người là người. Bộ gene của khỉ dù có giống của người đến hơn 95% th́ vẫn c̣n đó, một sự khác biệt về chất rất lớn nằm trong số vài phần trăm chứa trong ADN cấu tạo nên các gene. ADN của người có 46 nhiễm sắc thể, của tinh tinh là 48 nằm trong nhân mỗi tế bào, và hoàn toàn cố định. Nhận được sự chào đón hồ hởi ngay từ khi mới ra đời, thuyết Tiến hóa đă “bùng nổ” sau “vụ án thế kỷ”, trong đó một giáo viên trung học người Mỹ là Scopes bị buộc tội rao giảng thuyết Tiến hóa tại một trường phổ thông ở Tiểu bang Tennesse đă thắng kiện. Người ta đồng nhất thắng lợi của Scopes với thắng lợi của thuyết Tiến hóa. Thế nhưng cũng bắt đầu từ đó các bằng chứng khách quan ngày càng chống lại Darwin về giả thuyết loài tinh tinh là tổ tiên trực tiếp của loài người. Bằng chứng quan trọng nhất là suốt từ khi giả thuyết “khỉ biến thành người” ra đời cho đến nay, đă hơn một thế kỷ rưỡi trôi qua, không có một hóa thạch trung gian nào giữa khỉ và người được phát hiện. Chỉ có một bằng chứng “ngụy khoa học” được tạo dựng nên vào năm 1912. Lúc đó có người đă cả gan ghép hóa thạch hộp sọ của người cổ đại với hóa thạch xương hàm của một con tinh tinh cùng thời để “chứng minh” rằng đă t́m thấy một loài trung gian giữa khỉ và người, đúng như sự mong đợi của những người hâm mộ thuyết Tiến hóa. Thế nhưng tṛ lừa đảo đó mau chóng bị lật tẩy, và công việc t́m kiếm hóa thạch trung gian vẫn cứ được miệt mài… Ngoài ra, phái phản đối thuyết Tiến hóa khẳng định một cách không hề thiếu sức thuyết phục rằng: Nếu Mendel đúng th́ Darwin phải sai, chứ không thể dung ḥa. Tôi e c̣n ít người biết được rằng sinh thời chính Darwin đă tuyên bố: “Nếu có bằng chứng cho thấy sự tiến hóa từ loài thấp hơn lên loài cao hơn mà không do sự tích tụ các biến đổi nhỏ liên tục th́ lư thuyết của tôi là sai!”. Đúng như sự nghi ngại của ông, những phát hiện mới nhất của Di truyền học và Khảo cổ học nhiều lắm cũng chỉ chứng minh được rằng tinh tinh và người cùng phát sinh từ vùng Nam châu Phi cách đây khoảng 200.000 năm rồi lan tỏa đi khắp địa cầu. Thế thôi, vẫn không có một hóa thạch trung gian nào được phát hiện. Cho nên ở nơi chín suối ông không thể không ân hận khi được biết chiến dịch tàn sát người da đỏ (bị coi là giống “nửa khỉ nửa người”) ở Úc cuối Thế kỷ 19, và tội ác diệt chủng của Hitler gây ra đối với người Do Thái trong Thế chiến thứ hai. Bởi không ai khác ngoài ông đă vạch đường cho quỷ dữ hoành hành khi tuyên bố: “Vào một giai đoạn nào đó, có thể tính bằng thế kỷ, các chủng tộc văn minh của loài người hầu như chắc chắn sẽ hủy diệt và thay thế các chủng tộc man rợ”. Nếu thuyết Tiến hóa là sai th́ thuyết Tạo hóa có nhiều cơ hội là đúng? Không đơn giản như vậy! Chỉ có điều càng ngày càng nhiều nhà khoa học lỗi lạc tin rằng có một lực lượng siêu nhiên nào đấy đă lập tŕnh sự sống và cài đặt nó vào các phân tử ADN dưới dạng các mă thông tin, như một bản thiết kế cực kỳ linh diệu. Đáng kinh ngạc thay, từ Thế kỷ 13 Thánh Thomas Aquine đă phán: “Bất cứ ở đâu tồn tại những thiết kế phức tạp, ở đó ắt phải có nhà thiết kế thông minh”. Nhà thiết kế thông minh ấy đă được nhân loại gán cho các tên: Đấng sáng tạo, Tạo hóa, Chúa trời của các tôn giáo; hay “Chúa phiếm thần” của các nhà khoa học. Nếu bạn đọc c̣n do dự tin hay không tin vào một trong hai giả thuyết nói trên th́ hăy nghe lời khuyên của Einstein mà vui sống. Ông nói thế này: “Có hai cách để sống: bạn chẳng tin vào phép màu nào cả, hoặc tin rằng mọi thứ đều là một phép màu”. Há chẳng thanh thản sao! Chu Hảo http://tiasang.com.vn |
Friday, August 28, 2020
Ăn Chay Tốt Hay Xấu? - Nguyễn Thượng Chánh, DVM Ăn chay (c̣n được gọi là ăn lạt) không phải là vấn đề mới mẻ ǵ đối với người VN ḿnh. Ngược lại, các dân tộc Tây phương, từ vài chục năm nay đă xem việc không ăn thịt, không ăn cá là một phương pháp dưỡng sinh mới để duy tŕ một sức khỏe tốt. Trong bài viết nầy vấn đề ăn chay được tŕnh bày qua cái nh́n của khoa học dinh dưỡng. Các lư do khác, như tôn giáo, tín ngưỡng, bảo vệ súc vật bảo vệ môi sinh và sinh thái đều nằm ngoài khả năng hiểu biết của người viết. ĂN CHAY CŨNG CÓ LẮM KIỂU Thường th́ ăn chay có nghĩa là không ăn thịt và cá cũng như bất cứ sản phẩm nào xuất phát từ loài vật. Nếu uống sữa và ăn những sản phẩm được làm từ sữa th́ gọi là lacto vegetarian... Không uống sữa nhưng lại ăn hột gà, đó là ovo vegetarian... C̣n vừa dùng cả sữa lẫn hột gà th́ người ta gọi là ovo lacto vegetarian... Những ai ăn chay trường một cách khắc khe thuần túy th́ tiếng Anh gọi là những vegan c̣n tiếng Pháp là végétarien strict hay végétalien. Kiểu ăn chay nửa vời hay ăn uyễn (semi vegetarian) th́ không ăn thịt đỏ (thịt heo, ḅ, dê, cừu) nhưng lại dùng thịt trắng (thịt gà, gà Tây), cá, trứng gà và sữa... Dễ nhất là ăn chay kiểu tài tử, nghĩa là bỏ bớt thịt cá, ăn nhiều rau đậu, tàu hũ và lúc nào cảm thấy cần, lúc nào thèm, lúc nào nhớ th́ ăn cũng như nếu cuối tuần phải tiệc tùng, party liên miên, đám cưới đám giỗ lu bù, ăn nhiều thịt nhiều dầu mỡ quá, th́ bù lại thứ hai hoặc thứ ba nên ăn chay để giúp cơ thể nghỉ xả hơi đôi chút trong 1-2 ngày...Đây là lối ăn đổi món, giúp cơ thể nghỉ ngơi, bớt dầu bớt mỡ. Ăn thịt hoài cũng ngán, lâu lâu đổi bữa, ăn chay lạ miệng cũng thấy ngon! ĂN CHAY CÓ ÍCH LỢI G̀? Một chế độ ăn chay được chuẩn bị kỹ lưỡng dựa trên cơ sở dinh dưỡng quân b́nh sẽ giúp cho chúng ta có một sức khỏe tốt. Các nhà khoa học đều cho biết là nhờ không ăn thịt, không ăn cá nên số lượng chất béo băo ḥa (saturated fat), là loại chất béo xấu tiêu thụ cũng giảm bớt đi...Chất béo băo ḥa có khuynh hướng kích thích gan sản xuất thêm cholesterol và làm tăng hàm lượng của chất nầy trong máu lên cao. Hậu quả là làm xơ cứng động mạch, làm nghẽn mạch vành của tim, gây đau thắt ngực, tăng nguy cơ đột quỵ tim, tăng áp huyết động mạch và có thể dẫn đến tai biến mạch máu năo! Thực phẩm chay thường dùng đều có nguồn gốc thực vật nên chứa nhiều chất xơ nhưng chứa rất ít chất béo băo ḥa. Tuy nhiên có 2 loại dầu thực vật cần nên để ư v́ chúng có chứa một tỷ lệ chất béo băo ḥa thật cao, đó là dầu dừa (kể cả nước cốt dừa) và dầu cọ(palm oil). Ngoài việc ngừa được các bệnh về tim mạch và giúp giảm phần nào áp huyết động mạch, người ăn chay ít mắc phải những bệnh măn tính, cũng như ít bị hiện tượng kết tụ sỏi sạn trong thận và trong túi mật. Việc ăn chay c̣n có thể làm giảm nguy cơ xuất hiện của một số bệnh ung thư,như cancer ruột già, cancer vú và cancer tiền liệt tuyến (prostate). Năm 2002, tập chí Metabolism có đăng bài khảo cứu của G.s David Jenkins về vấn đề ăn chay. Thí nghiệm đă được thực hiện tại đại học Toronto và bệnh viện St Michael’s ở Canada. Kết quả cho biết, việc ăn chay có thể làm giảm hàm lượng cholesterol xấu (LDL) trong máu xuống 29%. Hạt hạnh nhân (almond) là một loại thức ăn rất tốt để kéo cholesterol xuống một cách thật đáng kể. Thực phẩm chay chứa nhiều chất xơ,ít chất béo, ít calories nên giúp người ăn chay ít hay bị táo bón và ít bị bị béo ph́ hơn những người ăn mặn... Đối với bệnh tiểu đường loại II, là loại bệnh rất phổ biến và thường xảy ra ở những người trên 40-50 tuổi, chế độ ăn chay có thể rất có ích cho họ để ổn định phần nào đường lượng máu! Đại học North Calorina Hoa Kỳ cho biết một chế độ dinh dưỡng gồm nhiều rau đậu và trái cây tươi, cộng thêm việc năng vận động và tập thể dục thường xuyên là những nhân tố cần thiết để làm giảm nguy cơ xuất hiện bệnh chứng loăng xương (osteoporosis) ở phụ nữ. Ngoài những sự ích lợi vừa kể th́ rau quả, ngũ cốc cũng như các loại hạt c̣n chứa nhiều vitamins và các chất chống oxyt hóa (antioxydants) như vitamin E, vitamin C và chất bêta caroten. Các chất nầy thanh lọc bớt chất bẩn trong tế bào và giúp chúng hoạt động một cách hữu hiệu hơn. Các nhà khoa học đều nghĩ rằng các chất antioxydants đă dự phần quan trọng trong việc làm giảm nguy cơ xuất hiện của một vài loại bệnh ung thư! Gần đây, tập chí y học British Medical Journal có đăng kết quả khảo cứu về mối liên hệ giữa việc ăn chay và sự thông minh của 8.000 người t́nh nguyện tại University of Southampton trong ṿng 20 năm. Họ đo chỉ số thông minh IQ của các em nhỏ lúc 10 tuổi, sau đó là đo lại IQ lúc được 30 tuổi. Tờ báo nầy nói rằng những người theo chế độ ăn chay từ nhiều năm và đồng thời cũng có uống hoặc dùng sản phẩm làm từ sữa th́ đến lúc 30 tuổi họ có chỉ số thông minh IQ là 105, tức là cao hơn gần 5 điểm so với IQ của những người ăn mặn! ĂN CHAY PHẢI CHO ĐÚNG CÁCH Nguyên tắc chính là phải có sự quân b́nh giữa các chất dinh dưỡng. Để tránh t́nh trạng thiếu chất bổ, người ăn chay phải biết cách phối hợp nhiều loại thức ăn lại với nhau. Tùy theo lối ăn chay của mỗi người mà có cần nên uống thêm sữa hoặc các loại supplements như Calcium, vitamin D, vitamin B12 hoặc chất sắt (Fe) hay không. Nên quan tâm đặc biệt đến các chất dinh dưỡng sau đây: PROTEIN: Chất đạm giúp tạo lập tế bào, mô, hormones, enzyms, và các chất kháng thể. Proteins có được là do sự kết hợp của nhiều chuỗi amino acids... Có tất cả 20 amino acids, phần lớn đều do cơ thể sản xuất ra. Phần c̣n lại, gồm 9 amino acids cơ thể không tạo được mà phải nhờ thực phẩm đem vào từ bên ngoài. Người ta gọi 9 amino acids nầy là những amino acids thiết yếu (essential amino acids). Chúng rất cần thiết trong việc tổng hợp Protein. Thịt được gọi là protein trọn vẹn (complete protein) v́ có chứa hầu như đầy đủ các amino acids thiết yếu. Ngoài thịt ra, trứng (ḷng trắng) và sữa đều là nguồn Protein rất tốt...Thực phẩm gốc thực vật v́ thường thiếu một hay nhiều amino acids thiết yếu nên được xem là protein không trọn vẹn (incomplete protein) kém chất lượng hơn Protein gốc động vật. Tùy theo loại thực phẩm mà thành phần và số lượng amino acids thiết yếu chứa đựng sẽ khác nhau. Ngũ cốc, đậu (đậu trắng, đậu đỏ, đậu xanh, đậu nành, đậu lentils, đậu Lima, đậu peas, v.v…) và các loại hạt, như hạt dẻ (nut), hạt hạnh nhân (almond) đều có chứa chất đạm Protein. Trong chế độ ăn chay, việc kết hợp nhiều loại thức ăn lại với nhau là điều rất cần thiết và mới mong có đủ số amino acids thiết yếu để có thể tổng hợp được Protein trọn vẹn! KẼM (Zn): Giúp vào việc tăng trưởng và tái tạo tế bào...Kẽm cũng rất có ích trong tiến tŕnh làm lành các vết thương. Thịt là nguồn cung cấp kẽm tốt nhất, kế đến là sữa ḅ và ḷng đỏ hột gà. Các thực phẩm có nguồn gốc thực vật sau đây đều có chứa chất kẽm: rau đậu, các hạt thô (tức là chưa kinh qua quá tŕnh chà xát làm cho trắng cho nhuyễn), mọng lúa ḿ, bắp cải, carotte, củ cải đỏ, hạt hạnh nhân, v.v… Kẽm từ nguồn thực phẩm gốc động vật dễ được hấp thụ hơn kẽm từ nguồn gốc thực vật. Người ăn chay cần phải ăn nhiều rau quả mới mong thỏa măn đủ nhu cầu về chất kẽm! SẮT (Fe): Rất cần thiết cho hồng huyết cầu để chuyển vận oxy đến các mô...Muốn thỏa măn đủ nhu cầu về chất sắt, người ăn chay cần ăn thật nhiều rau cải có lá xanh đậm, nhiều đậu, mọng lúa ḿ (wheat germ), các loại bánh ḿ làm từ hạt thô (wholemeal bread), hạt dẻ, hạt hạnh nhân, v.v… Để giúp chất sắt được hấp thụ một cách dễ dàng, cần nên ăn thêm các loại thức ăn có chứa nhiều vitamin C như cam, quít, bưởi. Tránh uống chung với nước trà và café v́ 2 chất nầy ngăn trở việc hấp thụ của chất sắt...Ở thực phẩm gốc động vật thí dụ như thịt ḅ và gan đều có chứa rất nhiều chất sắt. Chất sắt ở nguồn gốc động vật được cơ thể hấp thụ dễ dàng hơn chất sắt nguồn gốc thực vật! VITAMIN B 12(cyanocobalamin): cần trong việc tạo lập hồng huyết cầu, có ích cho tủy xương, giúp tế bào phân cắt và tăng trưởng cũng như bảo vệ bao myelin của dây thần kinh...Cobalamin c̣n dự vào việc tổng hợp của vài loại amino acids, của acids béo và của ADN. Vitamin B12 hoạt động phối hợp với chất folic acid hay folate (Vitamin B9) trong các biến dưỡng vừa kể. Vậy Vitamin B12 từ đâu mà có? B12 được tổng hợp bởi một vài loại vi sinh vật sống trong bộ máy tiêu hóa của thú vật. Ở các loài thú nhai lại (ruminant) như trâu, ḅ, dê, cừu, hươu, nai, vi sinh vật trong dạ cỏ (rumen) tức là bao tử thứ nhất có nhiệm vụ chuyển hóa chất cellulose từ rơm rạ và cỏ ra thành các chất dinh dưỡng, đồng thời cũng tổng hợp ra vitamin B12. Một khi hấp thụ vào máu, B12 được phân phối đi khắp nơi. Ở loài ḅ, gan là cơ quan chứa nhiều B12 nhất, kế đến là thận. Ở người, phần kết tràng (colon) của ruột già là nơi vi khuẩn tổng hợp B12, nhưng vitamin nầy không được hấp thụ tại đây mà lại bị thải ra ngoài theo phân... Các nhà khoa học đều xác nhận rằng hầu như tất cả các thức ăn nguồngốcthực vật đềukhông có chứa vitamin B12, ngoại trừ một vài loại thực phẩm, như đậu nành ủ lên men Miso (giống như tương) của Nhật Bản và Tempeh của Nam Dương, tảo vi sinh Spurilina,Chlorella và rong biển Nori,Wakame, v.v…Các loại thực phẩm vừa kể đều có chứa phần lớn những chất tương tự như vitamin B12, nhưng lại không có hoạt tính (inactive), khoa học gọi chúng là B12 analogues, cơ thể không thể sử dụng được. Chỉ một số rất ít B12 c̣n lại mới là B12 thật sự hữu dụng mà thôi! Ngoài ra, các loại men dinh dưỡng như men bia (brewer’s yeast)cũng có chứa B12. Men bia dưới dạng viên hoặc bột được dùng để uống hoặc pha vào nước trái cây nhằm mục đích bồi bổ sức khỏe. Spurilina và men bia được thấy bán trong các tiệm thuốc tây và trong các tiệm bán thực phẩm thiên nhiên...Nói tóm lại, nguồn cung cấp B12 tốt nhất của chúng ta vẫn là từ các sản phẩm gốc động vật. B12 có nhiều nhất trong gan ḅ (100gr gan chứa 60mcg B12), kế đến là trong thận, thịt ḅ (100gr có 0.6mcg B12), thịt gà (0.3mcg), thịt heo (0.6mcg), trong cá (4-5mcg), hột gà (0.5mcg), tôm cua ṣ và trong sữa, fromage (0.25-0.5mcg)... Khi chúng ta dùng những thực phẩm có chứa Vitamin B12, chất hydrochloricacid trong dịch vị tiêu hóa sẽ giúp phóng thích B12 ra ngoài. Đồng thời một chất khác được gọi là yếu tố nội tại (intrinsic factor) tiết ra từ niêm mạc bao tử sẽ kết hợp với vitamin B12. Lúc đi qua phần hồi tràng (ileum) của ruột non, B12 sẽ được các thụ thể chuyên biệt (specific receptors) tại đây hấp thụ vào máu. Ruột già không hấp thụ được B12. Trong cơ thể, phần lớn B12 được dự trữ trong gan. Nhu cầu hằng ngày của chúng ta về B12 rất ư là thấp, khoảng 2.5 - 3mcg (micrograms). Nhu cầu nầy phải cao hơn đối với phụ nữ trong thời gian mang thai hoặc đang cho con bú. V́ thực vật không có B12 nên các người ăn trường chay thuần túy (vegan) cần phải uống thêm các supplements có chứa B12, hoặc dùng những loại sản phẩm hay thức ăn đă được tăng cường (fortified) thêm B12. Nhờ gan có khối dự trữ dồi dào cho nên trong điều kiện ăn uống thiếu B12, th́ cũng phải từ 3 năm trở lên mới thấy các triệu chứng của việc thiếu vitamin B12 xuất hiện ra. Thường th́ bệnh nhân sẽ cảm thấy bần thần mệt mỏi, kèm theo các dấu hiệu của hiện tượng thiếu máu, dễ bị lạnh, lâu ngày sẽ có các triệu chứng thần kinh, thay đổi tâm tính, trí nhớ kém, trầm cảm, tê tay tê chân, mất thăng bằng lúc đi đứng, v.v… Bệnh thiếu máu do thiếu B12 được gọi là bệnh thiếu máu ác tính (pernicious anemia) rất nguy hiểm. Đôi khi ăn uống đầy đủ B12 nhưng vẫn bị thiếu máu như thường, trường hợp nầy xảy ra khi B12 không được hấp thụ ở ruột non v́ thiếu sự trợ giúp của hydrochloric acid hoặc thiếu chất nội tại của bao tử. Ngoài ra, rượu, thuốc lá, vài loại thuốc ngừa thai và các thuốc làm giảm độ chua (antacid) của bao tử cũng có thể làm giảm phần nào sự hấp thụ của B12. Hiện nay Vitamin B12 là đề tài tranh luận chính yếu giữa phe ăn chay và phe ăn mặn!. VITAMIN D: Giúp cơ thể hấp thụ Calcium từ thực phẩm...Tia cực tím của ánh sáng mặt trời cũng là nguồn cung cấp vitamin D cho chúng ta bằng cách chuyển hóa chất 7-dehydrocholesterolở dưới da ra thành vitamin D. Tại các quốc gia Tây phương một số thức ăn thức uống có thể được nhà sản xuất cho tăng cường thêm vitamin D chẳng hạn như sữa ḅ, sữa đậu nành, margarine hoặc các loại thực phẩm cho trẻ em. Vitamin D có nhiều trong ḷng đỏ hột gà, trong dầu cá, trong cá biển có nhiều mỡ như cá salmon,mackerel, cá ṃi sardin, trong tôm tép, trong gan, v.v…Vitamin D rất cần cho các cháu bé, cho phụ nữ mang thai hoặc đang cho con bú cũng như cho các bác lớn tuổi. CALCIUM: Rất cần cho xương và răng...Sữa ḅ là nguồn cấp calcium tốt nhất. Không ít nước trái cây, sữa đậu nành và sữa ḅ bán ở thị trường đă được tăng cường thêm Calcium và vitamin D. Các thực phẩm có nhiều Calcium là: bông cải xanh broccoli, cải pok choi, bông cải trắng (cauliflower), cải bắp (cabbage), đu đủ, carrot, hạt hoa hướng dương (sunflower), hạt dẻ Brazil (Brazil nuts), hạt hạnh nhân, sung khô, mọng lúa ḿ, cacao, rong biển (seaweed), tàu hũ (có calcium sulfate), mật đường (molass), các loại đậu, hạt mè c̣n nguyên vỏ... Nên biết rằng trà, rượu, café và các loại thực phẩm có chứa chất oxalate (thí dụ rau mồng tơi) cũng có thể chứa chất phytate (có trong cám và cereal thô) đều có thể làm giảm việc hấp thụ Calcium! ĂN CHAY KHÔNG THỂ THIẾU ĐẬU NÀNH Đậu nành là thực phẩm nồng cốt trong một chế độ ăn chay. Từ đậu nành người ta làm ra vô số món ăn chay, như các loại tàu hũ (tofu), tàu hũ ki (driedbean curd), tương miso, các loại tương ngọt, tương mặn, chao, nước tương và x́ dầu. Đậu nành chứa một tỷ lệ chất đạm cao nhất (trên 30%) trong nhóm đậu và cũng cao hơn các loại ngũ cốc (8%-15% đạm). Đậu nành chứa ít chất béo băo ḥa, là loại chất béo xấu. Ngược lại tỷ lệ chất béo không băo ḥa (chất béo tốt) của nó lại rất cao, đặc biệt là loại không băo ḥa đa thể (polyunsaturated). Chất nầy có thể giúp làm giảm cholesterol trong máu. Đậu nành có chứa alpha linolenic c̣n được gọi là oméga-3. Các nhà dinh dưỡng đều nói rằng omega 3 rất tốt để ngừa các bệnh về tim mạch, để làm giảm áp huyết và để củng cố hệ miễn dịch! Oméga-3 có nhiều trong các loại cá biển vùng nước lạnh như cá salmon và cá mackerel, v.v… Đậu nành không có cholesterol, v́ chất nầy chỉ thấy hiện diện trong các thực phẩm gốc động vật mà thôi. Đậu nành cũng không có chứa đường lactose (lactose free), v́ vậy sữa đậu nành rất thích hợp cho những người nào bị bất dung nạp với lactose (lactose intolerance) mỗi khi uống sữa ḅ. Đậu nành có chứa hầu hết các amino acids thiết yếu, có nhiều chất khoáng, chất xơ và vitamins (nhưng không có B12). Nhờ những tính chất nầy nên người ta thường dùng tàu hũ để thay thế thịt trong chế độ ăn chay...100gr đậu nành rang cho 36.5gr protein, đậu nành nấu chín cho 16.6gr, miso 11.8gr, tàu hũ cứng 15.8gr, sữa đậu nành 2.8gr. Đối với người VN ḿnh, tàu hũ có thể được chế biến ra thành rất nhiều món ăn cũng ngon lắm. Nào là kho, chiên, xào, hấp hoặc nấu canh. C̣n món tàu hũ trắng và mềm nữa, chế nước đường thắng với tí gừng, dùng để ăn chơi cũng hấp dẫn dữ lắm. Đây là chưa kể đến tài nấu nướng của các bà chị khéo tay, có thể biến tàu hũ và ḿ căn ra thành vô số «món mặn» ăn cũng bắt cơm dữ lắm. Dân Tây Mỹ th́ họ xem tofu như một loại thức ăn lành (healthy food), tốt cho sức khỏe, tuy biết vậy nhưng tofu cũng chưa phải là một món ăn hấp dẫn đối với họ. Theo người gơ th́ Tofu bán ở các siêu thị Tây ăn không mấy ngon và cũng không mấy thích hợp với «gu» của người ḿnh. Tàu hũ mua ở chợ Á Đông ăn vẫn thích hơn. Nói đến tàu hũ th́ cũng phải kể luôn món sữa đậu nành (soymilk). Đây là một loại thức uống rất bổ dưỡng. Tại các chợ Tây cũng như chợ Tàu đều có bán rất nhiều loại sữa đậu nành. Phần lớn sữa nầy đều được cho tăng cường thêm vitamins A, D, B12, riboflavin (B2), kẽm Zn, phosphorus và calcium, v.v… Cũng có nhiều loại sữa được pha thêm nước trái cây, vanilla hoặc lá dứa. Theo nhận xét riêng của người viết, th́ các loại sữa đậu nành bán ngoài chợ đều quá ngọt, v́ vậy không mấy thích hợp cho những ai phải kiêng cữ đường... Tốt nhất chúng ta nên xuống phố Tàu mua một cái máy, cuối tuần chiụ khó nhín chút ít th́ giờ xay làm 4-5 lít sữa đậu nành theo gu của ḿnh, để dành uống trong tuần, vừa bổ, vừa hạp vệ sinh mà cũng lại rẻ nữa duy chỉ hơi mất công một chút thôi...Ngoài các chất dinh dưỡng và chất đạm ra, đậu nành c̣n chứa những chất isoflavones thuộc nhóm phytoestrogens. Đây là những hormones thiên nhiên tương tợ như oestradiol là hormone sinh dục của phụ nữ. Ăn tàu hũ và uống sữa đậu nành thường xuyên rất tốt cho các bà trong thời kỳ măn kinh (menopause). Chất phytoestrogens sẽ bù đắp lại phần nào sự suy giảm oestradiol trong thời gian nầy, đồng thời nó làm nhẹ đi các triệu chứng bất lợi như các cơn bốc hỏa (flushing), hồi hộp khó chịu, niêm mạc âm hộ bị khô, tâm tính thay đổi bất thường hay x́ nẹt quạu quọ bất tử, đổ mồ hôi ban đêm, và ngăn ngừa chứng loăng xương! Có tài liệu c̣n nói ăn đậu nành có thể giúp giảm nguy cơ xuất hiện cancer vú. Đậu nành cũng có chứa chất sterol có khả năng kéo cholesterol xấu LDL trong máu xuống và giúp ngừa được các bệnh về tim mạch. Các nhà khoa học Âu Mỹ đoán rằng có thể nhờ thường ăn tàu hũ và đậu nành nên phụ nữ Á châu ít bị cancer vú hơn so với các bà đầm Mỹ châu và Âu châu? Kỹ nghệ đậu nành bùng phát quá mạnh và quá nhanh từ vài chục năm nay. Những lợi ích của đậu nành đối với sức khỏe đă được hầu như tất cả các nhà dinh dưỡng trên khắp thế giới đều nh́n nhận và ca ngợi hết lời. Có lẽ v́ lư do nầy nên kỹ nghệ đậu nành cũng có thể bị nhiều người ganh ghét v́ họ bị cạnh tranh. Đặc biệt gần dây Internet có đăng bài Tragedy and Hype của hai tác giả Sally Fallon và Mary G Inig viết trong báo Nexus Úc châu. Trong bài báo nầy, đậu nành bị kết án là nguyên nhân của nhiều thứ bệnh tật. Không biết họ viết chuyện nầy với dụng ư ǵ? Bài báo đă cảnh giác người tiêu thụ đừng nên dùng đậu nành v́ chất Isoflavone của đậu nành thuộc nhóm hormone nữ nên có thể gây hại cho tuyến giáp trạng (glande thyroide), giảm số lượng tinh trùng gây nên t́nh trạng vô sinh ở nam giới. Isoflavone c̣n ngăn trở tác dụng của hormone testosterone khiến các cháu trai trở thành pêđê hết «Soy is making kids gays». Sữa đậu nành Soy Formula dùng cho trẻ em Hoa Kỳ được ví như những viên thuốc ngừa thai đối với các cháu bé (birth control pills for babies) v́ có chứa hormone nhóm estrogen, đậu nành làm teo năo, gây bệnh Alzheimer’s, và làm tăng nguy cơ cancer vú ở phụ nữ nữa. Ghê quá! Nguồn tinh quái ác nầy rất khó kiểm chứng và cũng không có kèm theo một dẫn chứng khoa học nào đáng tin cậy cả!! Cũng không có một nhà khoa học quốc tế hay một tạp chí khoa học đứng đắn nào đề cập và hậu thuẩn đến vấn đề trên. Tuy vậy, mặc dầu là tin dỏm từ đầu tới cuối nhưng nó cũng đă gây hoang mang trong dư luận không ít! Có người cũng đặt nghi vấn và tự hỏi có phải chăng đây là một đ̣n phản công ngầm của kỹ nghệ sữa American Dairy Association hay không? MISO, TƯƠNG, CHAO, NƯỚC TƯƠNG, X̀ DẦU Các loại nước chấm dùng để ăn chay thường được làm từ đậu nành...Miso, tương, chao, nước tương, x́ dầu là những món rất phổ thông đối với người VN. Tương miso, gốc Nhật Bản, cũng thấy có bán tại các chợ Á đông. Có nhiều loại miso, như miso làm từ gạo (rice miso), từ đậu nành ủ cho lên men (soymiso) hoặc từ lúa mạch barley. Miso có thứ th́ lỏng sền sệt, có thứ đặt hơn. Miso có nhiều màu như trắng, vàng và nâu đỏ. Miso trắng là loại ngọt, các thứ khác là loại miso mặn. Soymiso có chứa vitamin B12, nhưng tỷ lệ có được cũng tùy thuộc cách biến chế… Theo phương thức cổ truyền, đậu nành được ủ cho lên men trong những thùng cây tuyết tùng (cedar) trong ṿng cả 1-2 năm nên thường cho một tỷ lệ B12 rất cao...Miso sản xuất theo lối công nghiệp, thời gian ủ rất ngắn nên được gọi là quick miso. Lẽ dĩ nhiên miso công nghiệp phẩm chất và tỷ lệ B12 không thể sánh bằng loại miso sản xuất theo lối cổ truyền được! Miso thường được dùng để nêm vào soupe gồm có tàu hũ, rong biển và nấm shiitake, v.v… theo kiểu Nhật Bản. Nói về tương th́ Trung Hoa dẫn đầu về món nầy. Có rất nhiều loại tương được chế biến từ đậu nành. Tại Bắc Mỹ, không ai mà không biết hiệu tương ngọt Hoisin sauce bán ở các chợ Á đông. Người ḿnh cũng không kém họ. Chúng ta cũng có rất nhiều loại tương quốc hồn quốc túy, chẳng hạn như tương bần và tương Cự Đà. Bên cạnh tương, th́ cũng phải nói đến chao, cũng từ đậu nành mà ra. Ngày nay, tương, chao, nước tương và x́ dầu đă trở thành những món chấm rất thông dụng cho cả ăn chay cũng như cho cả ăn mặn nữa. Ngày xưa, lúc quê hương c̣n khó khăn, tương chao là những món chấm rất phổ thông và rất b́nh dân trong những bữa cơm hằng ngày của nhiều gia đ́nh. Thời đó, vào những ngày mùng một và ngày rầm mỗi tháng, người viết thỉnh thoảng thấy ở chợ Vườn Chuối, Saigon có bán một loại chao đặc biệt gọi là chao chùa. Chao nầy có màu trắng, hơi sền sệt, và có mùi thum thủm không khác ǵ mùi hột gà ung hay blue cheese, nhưng ăn vào th́ lại rất bùi và rất béo. Mua vài trái dưa leo và một bó rau lang về luộc chấm với chao cũng xong được một bữa cơm… Nước tương (soy sauce) được sản xuất qua phương pháp thủy phân (hydrolysis) đạm đậu nành. Năm 1999, cơ quan Joint Food Safety and Standards Group của Anh Quốc đă cảnh giác mọi người về sự hiện diện của một chất độc trong các loại nước tương (soy sauce) và dầu hào (oyster sauce) nhập cảng từ Á châu. Đó là chất 3-monochloropropane-1-2 (3-MCPD). Đây là một nhiễm hóa chất trong nhóm Chloropropanolols thấy trong các loại đạm thực vật được thủy phân bằng acid (acid hydrolysed vegetal protein). Chất 3-MCPD có thể gây cancer nếu ăn thật nhiều và ăn thường xuyên. Tại Canada, Cơ quan kiểm tra thực phẩm (CFIA) vẫn thường xuyên theo dơi và kiểm tra nồng độ chất 3-MCPD của tất cả mặt hàng loại nầy nhập cảng từ Á châu. NẾP SỐNG CỦA NGƯỜI ĂN CHAY CÓ ẢNH HƯỞNG G̀? Nh́n chung th́ người ăn chay thường có sức khỏe khả quan hơn người ăn mặn. Tại sao vậy? Các nhà khoa học nghĩ rằng các người ăn chay đa số là những người có ư thức rất cao về dinh dưỡng và sức khỏe. Họ thường có một nếp sống ngăn nắp, điều độ, ít rượu chè, hút sách, nghiện ngập. Họ cũng thường là những người năng vận động, tập thể dục đều đặn và thường xuyên. Chính nhờ những điều kiện nầy cộng với việc ăn chay đă giúp cho họ có được một sức khỏe tốt. Tuy nhiên cũng có một số nhà khoa học khác nói rằng các người ăn chay ít bị bệnh hoạn không phải là tại nhờ họ không ăn thịt, nhưng chính là nhờ họ ăn rất nhiều rau đậu và trái cây tươi. Các loại thực phẩm nầy rất tốt v́ có chứa nhiều chất chống oxyt hóa và các hoạt chất (bioactive) có khả năng làm giảm nguy cơxuất hiện của một vài loại ung thư. GIỚI HẠN CỦA VIỆC ĂN CHAY Ăn chay không có ǵ nguy hiểm cho sức khỏe nếu ăn đúng cách, biết phối hợpnhiều loại thức ăn với nhau. Vấn đề nầy thay đổi tùy theo tuổi tác, tùy theo nếp sinh hoạt cũng như tùy theo kiểu ăn chay của mỗi người. Các cháu bé nhỏ tuổi, các chị đang mang thai, các lực sĩ cũng như những ai có t́nh trạng sức khỏe và nhu cầu đặc biệt th́ không nên ăn chay. Các ông thường hay nói, ăn chay thường xuyên dám làm ḿnh yếu đi bị “hết xí quách” bất tử, bài vở học lâu thuộc làm cô giáo buồn ḷng hết sức. Ăn chay mà vẫn dùng trứng và bơ sữa fromage th́ không có ǵ trở ngại cả. Ăn chay có thể là một vấn đề sức khỏe đối với người ăn chay trường theo kiểu khắt khe thuần túy, nghĩa là không đụng tới bất kỳ món ǵ xuất phát từ loài vật. Ăn kiểu nầy, “vụ đó” dám tịch ng̣i luôn nghe không các bạn già “liền ông” Nhu cầu về Calcium và B12 khó được thỏa măn đầy đủ được, ngoại trừ họ cần phải uống thêm các supplements có chứa 2 chất nói trên... Nói tóm lại, nên ăn các loại hạt và ngũ cốc thô v́ chúng c̣n giữ nhiều chất dinh dưỡng và vitamins. Tuy vậy, hạt thô lại chứa khá nhiều chất phytic acid có thể làm giảm đi phần nào sự hấp thụ calcium. Một vấn đề nan giải khác là liệu thực phẩm sử dụng có chứa đầy đủ số amino acids thiết yếu hay không? Phần lớn thức ăn gốc thực vật lại không có đầy đủ các amino acids, hoặc có nhưng ở mức quá thấp. Sự thiếu của một hay của nhiều amino acids thiết yếu sẽ ngăn trở phần nào việc hấp thụ của những amino acids khác một cách trọn vẹn và ảnh hưởng không ít đến việc tổng hợp chất đạm. Đây là lư do tại sao có rất nhiều người ăn chay bị rơi vào t́nh trạng thiếu protein. Một chế độ ăn chay đầy đủ và quân b́nh cần phải có sự đa dạng về các chất như các loại ngũ cốc thô, các loại đậu, các loại hạt có dầu (đậu phọng, mè, hạt hoa hướng dương, hạt lanh (linseed), các loại hạt dẻ (nuts), sữa và các sản phẩm làm từ sữa, trứng gà, rau cải, trái cây tươi và khô, các loại men dinh dưỡng, mọng lúa ḿ, v.v… Nhân tiện tác giả cũng xin nêu ra đây với sự dè dặt là có tin đồn một số nhà sản xuất thức ăn chay đóng hộp ở Đài Bắc và ở một số nơi khác, nhằm mục đích kinh doanh ham lời đă cố t́nh cho trộn thêm nước thịt hoặc thịt vào các mặt hàng chay giả mặn. Hèn ǵ ăn rất ngon không khác ǵ đồ mặn cũng dễ hiểu mà thôi...Các lon đồ chai bán ở chợ thường có chứa cả khối dầu và chất béo, và điểm nầy là sự thật 100%. Cẩn thận với các lon chay giả mặn bán ở các chợ Á Đông tại hải ngoại như thịt gà chay, thịt vịt chay, lẩu dê chay, cá chay… Một nhận xét khác của người viết là cơm chay ở chùa ngày chúa nhật, đặc biệt là mấy món xào và kho thường có quá nhiều dầu và chất béo. Mỡ dầu và chất béo không có tha một ai hết dù ăn ở ngoài chợ hay ăn ở trong chùa! TRẬN CHIẾN GIỮA PHE ĂN CHAY VÀ ĂN MẶN Thực tế cho thấy trên thế giới khuynh hướng ăn chay càng ngày càng bành trướng thêm lên măi. Các biến cố dồn dập, như bệnh ḅ điên, bệnh dịch cúm gà, thịt nhiễm vi khuẩn E.coli, salmonella, thịt chứa kháng sinh, hormone, hóa chất lạ, thịt bị chiếu xạ (irradiated), cá tôm nhiễm chất độc dioxin, BPC…đă làm mọi người e dè lo ngại mỗi khi ăn uống. Riêng tại Canada, thống kê cho biết có lối 4% dân số đă chọn giải pháp ăn chay. Trên thế giới cũng có rất nhiều danh nhân và tài tử nổi tiếng đă theo chế độ ăn chay. Ăn chay đă trở thành một cái mode. Giới kỹ nghệ thực phẩm cũng phải thích nghi theo thị hiếu mới của dân chúng. Phần lớn các siêu thị đều có gian hàng bán đồ chay. Sản phẩm chay thường có mang 2 chữ Vege hoặc Veggie...Nào là veggiedogs (hot dogs làm bằng tofu), veggie burger, veggie lasagna, veggie chicken, Pizza végétarien…Mc Donald’s đă cho ra ḷ món Mc Vege, nhưng cũng chưa mấy phổ biến cho lắm...Nhà hàng Subway có Sous marin végétarien...Cty Tartex chi nhánh của cty Nestlé tung ra thị trường loại pâte Raviolis chay. Tất cả đều được làm từ nguyên liệu đậu nành... Chợ Á Đông cũng có bán nhiều loại đồ hộp để ăn chay. Tại một vài thành phố lớn ở Canada, cũng có thấy xuất hiện vài tiệm cơm chay của người VN. Nhà hàng chuyên bán đồ ăn chay của Canada th́ có rất nhiều. Hình minh họa Đối với người VN chúng ta, ngon nhất vẫn là bữa cơm chay thịnh soạn do bà xă nấu ở nhà gồm có canh chua chay, b́ cuốn chay, đồ kho, mắm chưng chay hoặc mắm ruột chay, ăn với cơm nóng vừa mới chín tới. Ôi! thật là ngon hết biết... Mấy năm trước đây, tờ Thời báo ở Canada có đăng bài phóng sự về phong trào ăn chay tại Saigon. Mấy món chay được kê ra đều rất cầu kỳ và thật hấp dẫn với những cái tên rất lạ tai, tưởng chừng đâu như toàn là món mặn. Có một sự thật cần phải nói ra đây là hiện giờ trận giặc giữa phe ăn chay và phe ăn mặn đang diễn ra một cách âm thầm nhưng rất quyết liệt. Hai phía thường hay chê bai, chỉ trích và đả kích lẫn nhau. Bên nào cũng cho ḿnh là đúng, là chân lư mà thôi! Để bảo vệ quyền lợi của ḿnh, giới kỹ nghệ thực phẩm không ngớt tổ chức những cuộc vận động hành lang, và tung ra vô số quảng cáo đề cao sự bổ dưỡng vô song của thịt. Phe ăn chay cũng không thua ǵ, họ phản công lại và đe dọa mọi người về hiểm họa bệnh tật và cancer do thịt có thể gây ra…Họ c̣n tố cáo phe ăn mặn đă phóng đại các ảnh hưởng tiêu cực, như ăn chay sẽ bị mất sức khỏe, ăn chay sẽ bị thiếu vitamin B12, dễ bị thiếu máu, dễ bị hết xí quách, v.v…. Họ diện dẫn, là nếu ăn chay mà bị bệnh hoạn, thiếu máu th́ hằng triệu dân ở phía Bắc Ấn Độ, v́ hoàn cảnh hay v́ tín ngưỡng là những người đă theo chế độ ăn rau quả ngũ cốc từ cả hằng ngàn năm nay rồi mà có ai bị thiếu máu đâu, họ vẫn c̣n sống phây phây ra đó? Các nhà khoa học th́ lại nghĩ khác, và đưa ra giả thuyết như vấn đề vệ sinh yếu kém, phóng uế bừa băi ngoài đồng (trong phân có vitamin B12), sử dụng phân người trong việc trồng tỉa, sâu bọ côn trùng thải phân trên rau cải, nước nôi thiếu thốn nên rửa rau quả không sạch sẽ, và nhờ vậy mà vitamin B12 bám phía ngoài rau quả nầy không bị trôi mất đi. Tất cả những điều vừa kể đă giúp người Ấn độ thỏa măn đủ nhu cầu về B12. Một số những người nầy, sau đó may mắn được cho đi định cư ở Anh quốc. Tại nơi đây họ vẫn tiếp duy tŕ chế độ ăn chay trường, nhưng chỉ sau 3-4 năm th́ không ít người trong nhóm đă mắc phải t́nh trạng thiếu máu ác tính. Tại sao vậy? Câu trả lời của một số nhà khoa học là tại Anh quốc cuộc sống quá vệ sinh, không có ai phóng uế ngoài đồng cỏ, sâu bọ côn trùng hầu như đă bị các loại thuốc trừ sâu diệt hết, vả lại nước nôi dồi dào nên họ đă rửa trôi đi hết vitamin B12 trên rau cải. Họ bị thiếu B12 v́ ăn chay kiểu khắc khe mà không uống thêm supplement B12, hoặc không dùng những loại thực phẩm đă được tăng cường thêm vitamins... C̣n một sự kiện khác cũng khó giải thích được và thường được thiên hạ nói đến, đó là việc các nhà sư Trung Hoa và Nhật Bản ăn chay trường quanh năm suốt tháng mà họ vẫn luôn luôn khỏe mạnh, thế là sao? Có lẽ là nhờ Thiền, nhờ Zen, nhờ tập Tàichi, nhờ hít thở, nhờ tập Khí công hay nhờ họ đă áp dụng một môn phép dưỡng sinh nào đó chăng? Người ta tự hỏi phải chăng tuy là ăn chay tịnh nhưng trong thức ăn thức uống của các sư đều có chứa đầy đủ các dưỡng chất cần thiết rồi hay có một yếu tố nào đó mà khoa học chưa hề biết đến? Các nhà bác học cần phải nghiên cứu thêm và cũng cần nên đồng nhất hơn nữa các phương cách đo lường và thí nghiệm. KẾT LUẬN Để chấm dứt, tác giả xin mượn ư kiến của một nhà bác học lừng danh thế giới đă nói về vấn đề ăn chay như sau: “Không ǵ ích lợi cho sức khỏe con người, và cũng đồng thời làm tăng cơ may sinh tồn trên quả địa cầu bằng việc tiến hóa đến một chế độ ăn chay” (Nothing will benefit human health and increase chances for survival of life on Earth as much as evolution to a vegetarian diet.Albert Einstein)./. Tài liệu tham khảo: -Nguyễn Thượng Chánh- |
Nguy cơ lây nhiễm COVID-19 từ các bề mặt ở cửa hàng tạp hóa thế nào?
Một nghiên cứu của các nhà khoa học Canada nói rơ nguy cơ lây nhiễm COVID-19 từ các bề mặt ở cửa hàng tạp hóa . Các nhà nghiên cứu tại Đại học Guelph ở Ontario (Canada) thu thập 957 mẫu xét nghiệm tại 4 cửa hàng tạp hóa trong hơn một tháng. Theo nghiên cứu, không mẫu nào cho kết quả dương tính với virus SARS-CoV-2 . Điều đó có nghĩa là các bề mặt dễ chạm vào như tay cầm của giỏ hàng hoặc cửa tủ đông sẽ an toàn khi chạm vào và các cửa hàng đă tuân theo quy tŕnh làm sạch tốt. Nguy cơ lây nhiễm COVID-19 từ các bề mặt ở cửa hàng tạp hóa thế nào? - H́nh 1 Ông Maria Corradini , Phó Giáo sư về khoa học thực phẩm cho biết: “Chúng tôi tin rằng làm sạch và khử trùng các bề mặt tiếp xúc kết hợp với việc đeo khẩu trang sẽ giảm thiểu đáng kể nguy cơ lây truyền từ các bề mặt trong cửa hàng tạp hóa sang người”. Những nghiên cứu trước đây chỉ ra rằng loại virus này có thể tồn tại trên các bề mặt trong nhiều giờ hoặc thậm chí vài ngày, khiến nhiều người phải đeo găng tay khi đi mua sắm . Đối với nghiên cứu này, các nhà nghiên cứu không chỉ lấy mẫu phẩm từ tay cầm của xe đẩy và giỏ hàng tạp hóa mà c̣n kiểm tra các thiết bị đầu cuối thanh toán, băng chuyền ở quầy thanh toán, bề mặt xung quanh quầy bán đồ ăn nhanh cũng như tay cầm bằng nhựa và kim loại trong các khu vực thực phẩm đông lạnh . Sau đó, họ làm xét nghiệm PCR ( phản ứng chuỗi polymerase ) để t́m RNA của virus. Video đang HOT Theo Phó Giáo sư Corradini , những kết quả xét nghiệm âm tính với virus SARS-CoV-2 cho thấy nếu các cửa hàng thực hiện tốt quy tŕnh vệ sinh thường xuyên và theo dơi sức khỏe của nhân viên cửa hàng, th́ nguy cơ lây nhiễm COVID-19 từ các bề mặt thường tiếp xúc nhiều trong cửa hàng tạp hóa là thấp. Các tác giả nghiên cứu cũng nhận định nghiên cứu này củng cố thêm những phát hiện trước đây của Trung tâm Kiểm soát và Pḥng ngừa Dịch bệnh (CDC) Mỹ. Mặc dù việc truyền COVID-19 qua các bề mặt là khả thi, nhưng điều này khó xảy ra v́ virus SARS-CoV-2 thường lây lan qua các giọt bắn hoặc lây truyền qua đường không khí từ những người bị nhiễm bệnh, theo CDC. Được biết, gần đây nghiên cứu đă được công bố trên Tạp chí Current Research in Food Science (CRFS). Israel thử nghiệm phương pháp xét nghiệm PCR bằng nước bọt Bộ Y tế Israel ngày 7/10 đă công bố chương tŕnh thử nghiệm phương pháp xét nghiệm PCR nhằm phát hiện bệnh COVID-19 qua mẫu nước bọt, thay v́ dùng tăm bông lấy dịch mũi khiến đa số mọi người đều cảm thấy khá khó chịu như hiện nay. Israel thử nghiệm phương pháp xét nghiệm PCR bằng nước bọt - H́nh 1 Nhân viên y tế lấy mẫu xét nghiệm COVID-19 cho hành khách tại sân bay quốc tế Ben Gurion ở Lod, Israel. Ảnh tư liệu: AFP/TTXVN Theo phóng viên TTXVN tại Tel Aviv, phương pháp xét nghiệm COVID-19 mới cũng sẽ cho kết quả nhanh hơn, chỉ mất khoảng 45 phút. Trong quá tŕnh nghiên cứu, các chuyên gia y tế sẽ lấy mẫu theo cả hai cách, dịch mũi và nước bọt, sau đó so sánh kết quả với nhau trên các tiêu chí, bao gồm tính chính xác, an toàn và sự thoải mái. Sau đó, các cơ quan chức năng sẽ xem xét kết quả để quyết định có sử dụng phương pháp mới thay thế hoàn toàn cho phương pháp cũ hay không. Phương pháp mới do Tiến sĩ Amos Danielli thuộc Đại học Bar Ilan nghiên cứu, với sự trợ giúp của pḥng thí nghiệm thuộc Bộ Y tế và một trung tâm nghiên cứu và phát triển (R&D) thuộc Bộ Quốc pḥng Israel Xét nghiệm PRC bằng nước bọt đă được đưa vào thử nghiệm kể từ tuần này tại trạm xét nghiệm lưu động ở quảng trường Rabin, trung tâm thành phố Tel Aviv và sẽ kéo dài trong nửa tháng. |
Phát hiện mới: Thói quen này tốt cho giảm cân hơn là kiêng ăn
Theo một nghiên cứu được công bố trên iScience , những người béo ph́ sẽ có kết quả tốt hơn nhiều khi họ bắt đầu tập thể dục , trái ngược với những người béo ph́ cố gắng giảm cân bằng cách ăn kiêng. Mặc dù nghiên cứu không đo lường chính xác việc ăn kiêng, nhưng nó đă tiết lộ rằng những người áp dụng chế độ ăn kiêng để giảm cân cuối cùng đă tăng cân trở lại sau khi đạt được mục tiêu, trong khi những người tập thể dục có kết quả lâu dài tốt hơn. Phát hiện mới: Thói quen này tốt cho giảm cân hơn là kiêng ăn - H́nh 1 Tập thể dục. Ảnh SHUTTERSTOCK Jay Cowin, một chuyên gia tại ASYSTEM (Mỹ), cho biết: “Tập thể dục rất quan trọng khi đề cập đến bệnh béo ph́ và bệnh tật do tác động của nó đến độ nhạy insulin”. “Nhạy cảm với insulin là khả năng cơ thể bạn kéo glucose ra khỏi máu để có thể sử dụng làm năng lượng hoặc nhiên liệu. Béo ph́ đă được phát hiện để kích hoạt hệ thống miễn dịch bẩm sinh , kích thích viêm và kháng insulin. Điều này có thể dẫn đến các triệu chứng của tiền tiểu đường và cuối cùng là bệnh tiểu đường loại 2. Tuy nhiên, các nghiên cứu cho thấy tập thể dục cải thiện độ nhạy insulin khi thực hiện hàng ngày”, chuyên gia Cowin nói tiếp, theo Eat This, Not That! Điều này là do, trong khi tập thể dục nhịp điệu , cơ bắp tăng hấp thu glucose lên tới 50 lần. Phát hiện mới: Thói quen này tốt cho giảm cân hơn là kiêng ăn - H́nh 2 Video đang HOT Tập thể dục mang lại nhiều lợi ích thiết thực cho sức khỏe . Ảnh SHUTTERSTOCK Hiệu ứng này có thể kéo dài đến 24 giờ hoặc hơn sau khi bạn tập luyện. Theo chuyên gia Cowin, điều này cho thấy rằng tập thể dục là bắt buộc để điều chỉnh độ nhạy insulin, và nó có thể ảnh hưởng đến sức khỏe tổng thể của bạn. Tập thể dục không chỉ ảnh hưởng đến cách cơ thể bạn xử lư insulin. Tiến sĩ Daniel Boyer của Viện Farr (Mỹ) cho biết: “Tập thể dục giúp ngăn ngừa hoặc đảo ngược tác động của một số bệnh nhất định. Tập thể dục vừa phải làm tăng nhịp tim khiến các cơ trên cơ thể sử dụng nhiều glucose hơn. Cùng với thời gian, nó làm giảm lượng đường trong máu, giúp giảm nguy cơ đau tim và các rối loạn liên quan”, theo Eat This, Not That! “Bằng cách kiểm soát trọng lượng cơ thể, giảm hormone giới tính và tăng cường hệ thống miễn dịch, nó có thể giảm thiểu nguy cơ mắc một số bệnh ung thư như ung thư ruột kết và ung thư vú”, tiên sĩ Boyer cho biết thêm. Theo nghiên cứu, những người tập thể dục thường xuyên có nguy cơ tử vong do mọi nguyên nhân thấp hơn 22% và nguy cơ mắc bệnh tim mạch thấp hơn 24%. Nếu bạn đang có mục tiêu giảm cân hoặc chỉ muốn sống một lối sống lành mạnh hơn, hăy chọn ưu tiên tập thể dục để giữ cho bạn có vóc dáng chuẩn và hướng tới một lối sống tốt hơn, theo Eat This, Not That! |
5 thói quen làm đều đặn vào mỗi tối giúp da trẻ đẹp, sống trường thọ
Những thói quen thường làm buổi tối dưới đây giúp bạn tiêu hao năng lượng tốt hơn, giữ ǵn làn da vóc dáng pḥng ngừa được nhiều bệnh tật. Uống một ly nước trước bữa ăn Trước bữa tối bạn nên dùng một ly nước lọc để có thể kiểm soát sự thèm ăn của bạn. Ngoài ra, khi bạn uống nước bạn sẽ cảm thấy no và không muốn ăn nhiều thức ăn kiểm soát calo tối đa có thể khi bạn thưởng thức bữa tối giúp giảm cân nhanh chóng. Ngoài ra, việc bạn thu nạp quá nhiều thức ăn, chất dinh dưỡng vào ban đêm không chỉ khó tiêu hóa ảnh hưởng tới gan thận của bạn không tốt cho sức khỏe chút nào. Nhai chậm trong khi ăn 5 thói quen làm đều đặn vào mỗi tối giúp da trẻ đẹp, sống trường thọ - H́nh 1 Một trong những việc đơn giản giúp bạn no nhanh, nạp ít năng lượng vào cơ thể là bạn nên nhai thật chậm khi ăn. Việc bạn nhai chậm cũng sẽ rất tốt cho hệ tiêu hóa của bạn khiến cho dạ dày của bạn hoạt động hiệu quả tích cực hơn rất nhiều. V́ vậy, muốn giảm cân bạn hăy nhai kỹ tạo cảm giác no nhanh và không ăn quá nhiều thức ăn một lúc. Theo các chuyên gia dinh dưỡng th́ chính việc ăn nhanh khiến cho bạn béo nhanh hơn rất nhiều bởi bạn nạp nhiều năng lượng mà không hề biết. Chơi các tṛ chơi Chúng sẽ giữ cho đầu óc bạn sự sắc bén và linh hoạt. Bạn sẽ thấy rằng việc yêu thích các tṛ chơi thể loại chiến thuật như cờ vua, cờ tướng... khi c̣n trẻ sẽ cho bạn một điều ǵ đó trội hơn khi về già. Có những ḍng suy nghĩ cạnh tranh lành mạnh sẽ giữ cho đầu óc bạn sắc bén và cuộc sống của bạn được trọn vẹn, dù ở bất cứ giai đoạn nào trong cuộc đời. Ngâm chân 5 thói quen làm đều đặn vào mỗi tối giúp da trẻ đẹp, sống trường thọ - H́nh 2 Ḷng bàn chân chứa các huyệt rất quan trọng của mọi cơ quan trên cơ thể. Nó cũng chính là cửa ngơ của ḿnh. Chính v́ thế, nếu bàn chân bị lạnh, chắc chắn cơ thể sẽ bị nhiễm lạnh. C̣n ḷng bàn chân được giữ ấm, th́ cơ thể tránh được hàn khí độc gây hại. Để chăm sóc tốt nhất, hăy ngâm chân thường xuyên vào nước ấm. Thả lỏng cơ thể, thư thăi, tĩnh tâm và an thần. Nhưng để tốt hơn cả, chúng ta nên pha một chút muối hoặc tinh dầu th́ công dụng sẽ tăng lên gấp bội. Đi ngủ trước 23h Nếu bạn muốn giảm cân và tốt cho sức khỏe làn da của ḿnh bạn nên tập thói đơn giản là đi ngủ trước 23h tối. Mặc dù việc này rất đơn giản nhưng có tới 80% số người trong chúng ta là không thể làm được. Theo các chuyên gia th́ khung giờ 22-23h tối là thời gian tốt nhất để ngủ. Nó giúp da mặt của chúng ta đẹp hơn, tiết ra nhiều hormone tươi trẻ pḥng ngừa nhiều bệnh tật. Khi bạn thức quá khuya gây nên hiện tượng ức chế sự tiết hormone của cơ thể mà c̣n khiến cortisol tăng lên, đồng thời làm ức chế sự tiết ra leptin ảnh hưởng không tốt tới làn da vóc đáng, và tế bào thần kinh khiến bạn mệt mỏi căng thẳng làm việc kém hiệu quả. |
Mới phát hiện 1 “bí kíp” cai rượu, bia
THU ANH19:54 14/04/2021 Những điều nên và không nên làm khi tập thể dục mùa hèGợi ư mẹo hay để tránh bị ốm khi trời mưa phùn, nồm ẩm Các nhà nghiên cứu Mỹ và Đan Mạch phát hiện ra rằng hội chứng cai rượu – nguyên nhân khiến nhiều người bỏ “nhậu” bất thành – có thể được giải quyết đơn giản bằng kiểu ăn kiêng keto nhiều người vẫn dùng để giảm cân . Trong bài công bố trên Science Advances, các tác giả cho biết họ đă thí nghiệm trên chuột, sau đó trên một nhóm t́nh nguyện viên đang khổ sở với việc cai rượu. Cả 2 lần thí nghiệm đều cho kết quả bất ngờ. Chế độ ăn keto là một kiểu ăn kiêng hạn chế cacbohydrates đến mức thấp nhất, tức người ăn thường loại bỏ hầu hết tinh bột khỏi bữa ăn. Ngược lại, họ ăn nhiều chất đạm , chất béo tốt và rau xanh . Video đang HOT Mới phát hiện 1 bí kíp cai rượu, bia - H́nh 1 Chế độ ăn keto có tiềm năng thành phương pháp điều trị hỗ trợ hiệu quả cho người nghiện rượu – Ảnh minh họa từ Internet Theo Medical Xpress, phản ứng có lợi đối với người cai rượu xảy ra chính nhờ việc cơ thể người áp dụng kiểu ăn keto sau một thời gian ít sử dụng glucose hơn để tạo năng lượng. Cơ thể quay sang sử dụng chất béo và nhờ đó giúp người ăn keto giảm mỡ. Nhưng không chỉ có vậy. Các nhà nghiên cứu cho biết cơ thể c̣n tăng cường sử dụng cả acetate, một chất mà cơ thể tạo ra khi chuyển hóa rượu. Acetate trong cơ thể thường thúc đẩy cảm giác thèm, phần khó chịu nhất trong hội chứng cai. Khi chế độ ăn keto giúp sử dụng bớt acetate dư thừa, cảm giác thèm khi tiếp xúc với rượu của các t́nh nguyện viên giảm thấy rơ chỉ trong 3 tuần. “Mặc dù nghiên cứu của chúng tôi c̣n cần được mở rộng, tôi tin rằng một số bác sĩ lâm sàng có thể bắt đầu khuyến nghị chế độ ăn keto cho bệnh nhân cai rượu của họ, bởi chế độ ăn này an toàn và đă được sử dụng trong điều trị bệnh động kinh” – giáo sư Nora Volkow, Giám đốc Viện Quốc gia về Lạm dụng ma túy, kiêm trưởng Pḥng thí nghiệm chẩn đoán h́nh ảnh thần kinh của Viện Quốc gia về Lạm dụng rượu và nghiện rượu, nói trong bài phỏng vấn của Hiệp hội V́ sự tiến bộ khoa học Mỹ (AAAS). |
Thức uống bảo vệ tim mạch khi căng thẳng
Theo các chuyên gia, uống cacao thường xuyên rất tốt cho tim mạch; đặc tính của thức uống này giúp bảo vệ tim mạch trong những t́nh huống căng thẳng. Nghiên cứu này được đưa ra bởi các nhà khoa học từ Đại học Birmingham công bố trên tạp chí Nutrients. Thức uống bảo vệ tim mạch khi căng thẳng - H́nh 1 Thức uống bảo vệ tim mạch khi căng thẳng. (Ảnh: Depositphotos) Cacao có nguồn gốc từ Trung Mỹ, có tên La Tinh la Theobroma cacao, co nghia la "thưc ăn cua cac vi thân" - Food of the Gods. Trong cacao có đầy đủ các dưỡng chất cơ bản như protein, carbohydrate và lipid giúp cung cấp năng lượng. Chất béo trong cacao chủ yếu là các triglyceride và các acid béo không no, hàm lượng chất béo tốt trong cacao tương đương với hàm lượng chất béo không băo ḥa đơn có trong dầu olive. Cacao c̣n được biết đến v́ chứa hàm lượng chất xơ ḥa tan cao. Hai muỗng bột cacao chứa đến 3,6g chất xơ. Ngoài việc giúp tạo cảm giác no và giảm cảm giác thèm ăn, chất xơ c̣n giúp con người chiến đấu cực tốt với căn bệnh táo bón. Không chỉ vậy, uống cacao c̣n có nghĩa là chúng ta đang đưa vào cơ thể rất nhiều khoáng chất thiết yếu, như mangan, đồng, sắt, magie,... cần cho quá tŕnh trao đổi chất và xây dựng cơ thể. Các chuyên gia đă phát hiện ra rằng chất flavonoid có trong cây họ đậu - một nhóm các hợp chất dị ṿng chứa oxy tự nhiên có nguồn gốc từ benzo-gamma-pyrone có tác động tích cực đến chức năng của mạch máu khi căng thẳng tinh thần. "Tiêu thụ cacao giàu flavonoid có thể là một cách hiệu quả để giảm sự suy giảm chức năng năo thoáng qua sau khi căng thẳng và cải thiện lưu lượng máu trong giai đoạn căng thẳng", nghiên cứu cho biết. Các nhà khoa học đă khuyến nghị rằng nên bổ sung cacao trong chế độ ăn uống hàng ngày. Ngoài ra, theo các chuyên gia, chất flavonoid cũng được t́m thấy trong các loại thực phẩm khác như trà xanh, quả mâm xôi, quả anh đào và nho. |
Bệnh nhân gan nhiễm mỡ có nên ăn trứng?
Trứng là một thực phẩm rất bổ dưỡng. Tuy nhiên trứng chứa nhiều cholesterol nên nhiều người thắc mắc liệu có nên sử dụng trứng khi mắc gan nhiễm mỡ? Gan nhiễm mỡ xảy ra khi hàm lượng mỡ tích lũy trong gan lớn hơn 5% trọng lượng gan. Do vậy ở bệnh gan nhiễm mỡ, tất cả những tác nhân làm tăng sự tích tụ mỡ ở gan đều có thể gây bất lợi cho gan và khiến bệnh trở nên nghiêm trọng hơn. Bệnh nhân gan nhiễm mỡ có nên ăn trứng? - H́nh 1 Trứng là thực phẩm có hàm lượng cao cholesterol. Một quả trứng lớn có thể chứa đến 212mg cholesterol, rất nhiều so với hầu hết các loại thực phẩm khác. Nguồn cholesterol trong thức ăn có ảnh hưởng nhất định đến lượng cholesterol trong máu. Chính lượng cholesterol cao của trứng làm nhiều bệnh nhân gan nhiễm mỡ e ngại với loại thực phẩm này. Tuy nhiên, trứng chứa nhiều vitamin và khoáng chất cần thiết cho cơ thể, cung cấp protein chất lượng cao, chất béo tốt và rất nhiều dinh dưỡng khác. Đặc biệt các axit amin có trong trứng là những loại axit amin thiết yếu cần thiết cho sự tổng hợp protein mà cơ thể không thể tự sản xuất, hơn nữa trứng lại là thực phẩm có hàm lượng calo thấp nên rất tốt cho sức khỏe và cân nặng. Không những thế, nhiều nghiên cứu khoa học cho thấy rằng trứng có khả năng cải thiện t́nh trạng cholesterol trong cơ thể khi làm tăng lượng cholesterol tốt (HDL) và có xu hướng làm thay đổi các cholesterol gây hại (LDL), đồng thời làm giảm sự đề kháng insulin trong cơ thể. Video đang HOT Bệnh nhân gan nhiễm mỡ có nên ăn trứng? - H́nh 2 Do vậy, loại bỏ hoàn toàn trứng ra khỏi thực đơn hàng ngày không phải là lựa chọn sáng suốt cho sức khỏe. Trứng với hàm lượng chất béo xấu thấp và dinh dưỡng cao là thực phẩm nên được thêm vào chế độ ăn uống cân bằng, kể cả với bệnh nhân gan nhiễm mỡ. Tuy nhiên tùy thuộc vào t́nh trạng sức khỏe cụ thể của mỗi người để lựa chọn gia giảm khẩu phần phù hợp và chế biến trứng theo cách lành mạnh như luộc, nấu, tránh việc nạp thêm calo không cần thiết vào cơ thể. |
13 cách mà nước ngọt có đường gây hại cho sức khỏe của bạn
Sử dụng đồ uống có đường quá mức sẽ gây hại cho sức khỏe của bạn, đặc biệt là các loại nước như soda có đường, nước trái cây, cà phê có độ ngọt cao và các nguồn đường lỏng khác. 1. Đồ uống có đường có liên quan chặt chẽ đến việc tăng cân Sucrose hoặc đường ăn cung cấp một lượng lớn đường đơn fructose. Fructose không làm giảm hormone đói ghrelin hoặc kích thích cảm giác no giống như glucose, loại đường h́nh thành khi bạn tiêu hóa thức ăn giàu tinh bột. Do đó, khi bạn tiêu thụ đường lỏng, bạn thường thêm nó lên trên tổng lượng calo của ḿnh, bởi v́ đồ uống có đường không làm cho bạn cảm thấy no. Trong một nghiên cứu, những người uống nước ngọt có đường cùng với chế độ ăn uống hiện tại của họ đă tiêu thụ nhiều hơn 17% calo so với trước đây. Tác hại của nước ngọt có đường từ các nghiên cứu cho thấy, những người uống đồ uống có đường thường xuyên sẽ tăng cân hơn những người không uống.. Trong một nghiên cứu ở trẻ em, thực hiện uống ly nước ngọt hàng ngày có liên quan đến việc tăng 60% nguy cơ béo ph́. Trên thực tế, đồ uống có đường là một trong những khía cạnh gây béo ph́ nhất của chế độ ăn uống hiện đại. 2. Một lượng lớn đường được biến thành chất béo trong gan Đường ăn (sucrose) và xi-rô ngô có hàm lượng fructose cao bao gồm 2 phân tử - glucose và fructose với lượng gần bằng nhau. Glucose có thể được chuyển hóa bởi mọi tế bào trong cơ thể, trong khi fructose chỉ có thể được chuyển hóa bởi gan. Đồ uống có đường là cách dễ nhất và phổ biến nhất để tiêu thụ quá nhiều đường fructose. Khi bạn tiêu thụ quá nhiều, gan của bạn sẽ trở nên quá tải và biến fructose thành chất béo. Một số chất béo được vận chuyển dưới dạng chất béo trung tính trong máu và 1 phần của nó vẫn nằm trong gan của bạn. Theo thời gian, điều này có thể góp phần gây ra bệnh gan nhiễm mỡ không do rượu. 13 cách mà nước ngọt có đường gây hại cho sức khỏe của bạn - H́nh 1 Đường ăn (sucrose) và xi-rô ngô có hàm lượng fructose cao bao gồm 2 phân tử - glucose và fructose với lượng gần bằng nhau 3. Đường làm tăng sự tích tụ mỡ ở bụng Ăn nhiều đường có liên quan đến tăng cân. Đặc biệt, đường fructose có liên quan đến sự gia tăng đáng kể chất béo nguy hiểm xung quanh bụng và các cơ quan của cơ thể - mỡ nội tạng hoặc mỡ bụng. Mỡ bụng dư thừa có liên quan đến việc tăng nguy cơ mắc bệnh tiểu đường type 2 và bệnh tim. Trong một nghiên cứu kéo dài 10 tuần, 32 người khỏe mạnh tiêu thụ đồ uống được làm ngọt bằng đường fructose hoặc glucose. Những người tiêu thụ glucose có sự gia tăng chất béo da - không liên quan đến bệnh chuyển hóa - trong khi những người tiêu thụ đường fructose thấy mỡ bụng của họ tăng lên đáng kể. 4. Soda có đường có thể gây ra t́nh trạng kháng insulin Hormone insulin điều khiển glucose từ máu vào tế bào của cơ thể. Khi bạn uống soda có đường, các tế bào của bạn có thể trở nên kém nhạy cảm hơn hoặc kháng lại tác động của insulin. Khi điều này xảy ra, tuyến tụy của bạn phải tạo ra nhiều insulin hơn để loại bỏ glucose khỏi ḍng máu. Do đó, mức insulin trong máu sẽ tăng đột biến. T́nh trạng này được gọi là kháng insulin. Kháng insulin được cho là nguyên nhân chính dẫn đến hội chứng chuyển hóa - một bước đệm dẫn đến bệnh tiểu đường loại 2 và bệnh tim. 5. Đồ uống có đường là nguyên nhân hàng đầu gây ra bệnh tiểu đường loại 2 Bệnh tiểu đường loại 2 được đặc trưng bởi lượng đường trong máu tăng cao do đề kháng hoặc thiếu hụt insulin. V́ hấp thụ quá nhiều đường fructose có thể dẫn đến kháng insulin, nên không có ǵ ngạc nhiên khi nhiều nghiên cứu liên kết việc tiêu thụ soda với bệnh tiểu đường loại 2. Trên thực tế, uống ít nhất một lon nước ngọt có đường mỗi ngày liên tục có liên quan đến việc tăng nguy cơ mắc bệnh tiểu đường loại 2. Một nghiên cứu gần đây, xem xét việc tiêu thụ đường và bệnh tiểu đường ở 175 quốc gia, cho thấy cứ 150kcal đường mỗi ngày th́ nguy cơ mắc bệnh tiểu đường loại 2 tăng 1,1%. 6. Soda có đường không chứa chất dinh dưỡng cần thiết, chỉ chứa đường Soda có đường hầu như không chứa các chất dinh dưỡng thiết yếu, không có vitamin, không có khoáng chất và không có chất xơ. Soda không bổ sung ǵ cho chế độ ăn uống của bạn ngoại trừ lượng đường bổ sung quá nhiều và calo không cần thiết. 13 cách mà nước ngọt có đường gây hại cho sức khỏe của bạn - H́nh 2 Soda có đường hầu như không chứa các chất dinh dưỡng thiết yếu 7. Đường có thể gây ra t́nh trạng kháng Leptin Leptin, hormone được sản xuất bởi các tế bào mỡ của cơ thể bạn. Nó điều chỉnh số lượng calo bạn ăn và đốt cháy. Mức độ leptin thay đổi để phản ứng với cả đói và béo ph́, v́ vậy nó thường được gọi là hoóc môn no hoặc đói. Khả năng chống lại tác động của hormone này - kháng leptin - hiện được cho là một trong những nguyên nhân hàng đầu gây tăng chất béo ở người. 8. Nước ngọt có đường có thể gây nghiện Nước ngọt có đường có tác dụng như chất gây nghiện. Khi uống nhiều đường có thể khiến năo giải phóng dopamine, mang lại cảm giác sảng khoái. Ăn nhiều đường có thể có tác dụng tương tự ở một số người, v́ năo của bạn hoạt động mạnh để t́m kiếm các hoạt động giải phóng dopamine. Trên thực tế, nhiều nghiên cứu cho thấy rằng đường và đồ ăn vặt đă qua chế biến nói chung ảnh hưởng đến năo của bạn giống như ma túy. Đối với những người có khuynh hướng nghiện, đường có thể gây ra hành vi t́m kiếm phần thưởng được gọi là nghiện thực phẩm. 9. Tăng nguy cơ mắc bệnh tim Lượng đường từ lâu có liên quan đến nguy cơ mắc bệnh tim, được chứng minh rơ ràng rằng đồ uống có đường làm tăng các yếu tố nguy cơ đối với bệnh tim, bao gồm lượng đường trong máu cao, chất béo trung tính trong máu và các hạt LDL nhỏ, dày đặc. Các nghiên cứu gần đây trên người ghi nhận mối liên hệ chặt chẽ giữa lượng đường ăn vào và nguy cơ mắc bệnh tim ở mọi quần thể 13 cách mà nước ngọt có đường gây hại cho sức khỏe của bạn - H́nh 3 Lượng đường từ lâu có liên quan đến nguy cơ mắc bệnh tim 10. Tăng nguy cơ mắc bệnh ung thư cao hơn Ung thư có xu hướng song hành với các bệnh măn tính khác như béo ph́, tiểu đường loại 2 và bệnh tim. V́ lư do này, không có ǵ ngạc nhiên khi thấy rằng đồ uống có đường thường có liên quan đến việc tăng nguy cơ ung thư. Một nghiên cứu thực hiện ở 60.000 người trưởng thành đă phát hiện ra rằng, những người uống từ 2 cốc nước ngọt có đường trở lên mỗi tuần có nguy cơ mắc ung thư tuyến tụy cao hơn 87% so với những người không uống nước ngọt. Phụ nữ sau măn kinh uống nhiều nước ngọt có đường cũng có thể có nhiều nguy cơ bị ung thư nội mạc tử cung hoặc ung thư niêm mạc bên trong tử cung. Hơn nữa, lượng đồ uống có đường có liên quan đến tái phát ung thư và tử vong ở bệnh nhân ung thư đại trực tràng. 11. Đường và axit trong soda gây hại cho sức khỏe răng miệng Soda có đường đặc biệt là lượng đường nước ngọt có ga không tốt cho răng của bạn. Bởi v́ thành phần của loại đồ uống này có chứa các axit như axit photphoric và axit cacbonic. Các axit này tạo ra một môi trường có tính axit cao trong miệng của bạn, khiến răng bạn dễ bị sâu. Mặc dù bản thân các axit trong soda có thể gây ra thiệt hại, nhưng sự kết hợp với đường làm cho soda trở nên đặc biệt có hại. Đường cung cấp năng lượng dễ tiêu hóa cho các vi khuẩn có hại trong miệng, kết hợp với axit, sẽ tàn phá sức khỏe răng miệng theo thời gian. 13 cách mà nước ngọt có đường gây hại cho sức khỏe của bạn - H́nh 4 Soda có đường đặc biệt là lượng đường nước ngọt có ga không tốt cho răng của bạn 12. Nguy cơ mắc bệnh gút tăng lên đáng kể Bệnh gút đặc trưng bởi t́nh trạng viêm và đau ở các khớp, đặc biệt là các ngón chân cái. Bệnh gút thường xảy ra khi nồng độ axit uric cao trong máu bị kết tinh. Fructose thuộc nhóm carbohydrate chính được biết đến để làm tăng nồng độ axit uric. Do đó, nhiều nghiên cứu quan sát lớn đă xác định mối liên hệ chặt chẽ giữa đồ uống có đường và bệnh gút. Hơn nữa, các nghiên cứu dài hạn cho thấy soda có đường làm tăng 75% nguy cơ mắc bệnh gút ở phụ nữ và tăng gần 50% nguy cơ ở nam giới. 13. Tăng nguy cơ sa sút trí tuệ Sa sút trí tuệ là t́nh trạng suy giảm chức năng năo ở người lớn tuổi. Dạng phổ biến nhất của bệnh Alzheimer. Nghiên cứu cho thấy rằng, bất kỳ sự gia tăng nào của lượng đường trong máu đều có liên quan chặt chẽ đến việc tăng nguy cơ mất trí nhớ. Nói cách khác, lượng đường trong máu của bạn càng cao th́ nguy cơ mắc chứng sa sút trí tuệ càng cao. V́ đồ uống có đường dẫn đến lượng đường trong máu tăng vọt nhanh chóng, điều đó có nghĩa là chúng có thể làm tăng nguy cơ mất trí nhớ của bạn. Uống nhiều đồ uống có đường có thể có nhiều tác động xấu đến sức khỏe của bạn, bao gồm từ việc tăng nguy cơ sâu răng đến nguy cơ cao mắc bệnh tim và rối loạn chuyển hóa như bệnh tiểu đường loại 2. Thường xuyên uống soda có đường cũng là một yếu tố nguy cơ nhất quán đối với tăng cân và béo ph́. |
Dấu hiệu kỳ lạ ‘tố cáo’ bạn đă bị gan nhiễm mỡ
THIÊN LAN10:43 24/02/2021 Hy hữu: Cứu sống kịp thời mẹ con sản phụ có nhịp tim ’siêu nhanh’ 200 lần/phútChuối chín đang ngon rẻ nhưng nếu có 1 trong 5 dấu hiệu này tốt nhất không nên ăn Bệnh gan nhiễm mỡ phát triển khi cơ thể sản xuất quá nhiều chất béo hoặc không chuyển hóa chất béo đủ hiệu quả. Dấu hiệu kỳ lạ tố cáo bạn đă bị gan nhiễm mỡ - H́nh 1 Có 2 dấu hiệu cơ thể cảnh báo t́nh trạng nguy hiểm này, là mệt mỏi và đau ở vai bên phải – ẢNH: SHUTTERSTOCK Chất béo dư thừa được lưu trữ trong các tế bào gan, nơi nó tích tụ và gây ra bệnh gan nhiễm mỡ. Cứ 4 người th́ có 1 người bị gan nhiễm mỡ và từ đó có thể tiến triển thành xơ gan , ung thư gan , tiểu đường loại 2 và bệnh tim mạch , theo Express . Bệnh gan nhiễm mỡ là một trong những bệnh lư ẩn, ít có triệu chứng rơ ràng nào để nhận biết. Tuy nhiên, có 2 dấu hiệu cơ thể cảnh báo t́nh trạng nguy hiểm này. Đó là lúc nào cũng cảm thấy mệt mỏi và đau ở vai bên phải. Dấu hiệu kỳ lạ tố cáo bạn đă bị gan nhiễm mỡ - H́nh 2 Video đang HOT Nghiên cứu đột phá chỉ ra cách dễ nhất để trị gan nhiễm mỡ là thay thế chất đường bột bằng đạm – ẢNH: SHUTTERSTOCK 1. Mệt mỏi mạn tính Mệt mỏi mạn tính hoặc khó chịu là một triệu chứng thường gặp ở những người bị bệnh gan như viêm gan, cho dù viêm gan do virus, do uống quá nhiều rượu hoặc do gan nhiễm mỡ, hay một bệnh di truyền, theo Express . Sự mệt mỏi do gan nhiễm mỡ có thể không liên tục hoặc liên tục, nhẹ hoặc nặng. Theo trang web của Hiệp hội Tiêu hóa Canada cung cấp thông tin về tiêu hóa và gan – The GI Society -, không có mối liên hệ nào giữa mức độ nghiêm trọng của bệnh gan và mức độ mệt mỏi. Những người bị bệnh gan nhẹ có thể bị kiệt sức hoàn toàn trong khi những người bị bệnh gan nặng có thể không cảm thấy mệt mỏi ǵ, hoặc ngược lại. V́ mệt mỏi có thể do nhiều vấn đề khác như thiếu máu, trầm cảm, rối loạn giấc ngủ, chế độ ăn uống kém lành mạnh, mất nước hoặc lười vận động, nên có thể khó xác định liệu đó có phải do bệnh gan gây ra hay không, hoặc là do cả hai. 2. Đau vai bên phải Hiệp hội tiêu hóa của Mỹ – Idaho Gastro – cho biết, nếu gan sưng lên do phản ứng với mỡ, th́ có thể dẫn đến đau bụng trên bên phải hoặc đau vai phải, theo Express . Thông thường, xét nghiệm máu thường cho thấy những bất thường nhẹ. Mỡ trong gan có thể nh́n thấy trên phim siêu âm, chụp CT và có thể định lượng bằng sinh thiết gan. Nguyên nhân dẫn đến bệnh gan nhiễm mỡ Uống rượu Trang web về sức khỏe WebMD cho biết, uống nhiều rượu bia khiến bạn dễ mắc bệnh hơn. Dần dần quá nhiều rượu sẽ dẫn đến sự tích tụ chất béo bên trong tế bào gan. Điều này khiến gan khó hoạt động hơn. Nhưng một người cũng có thể mắc bệnh gan nhiễm mỡ ngay cả khi không uống rượu. Các nguyên nhân khác của bệnh gan nhiễm mỡ bao gồm: Béo ph́ Đường trong máu cao Kháng insulin Mức độ cao của chất béo, đặc biệt là chất béo trung tính trong máu Người bị gan nhiễm mỡ nên làm ǵ? Lời khuyên dành cho những người bị gan nhiễm mỡ là tập thể dục, ăn hạn chế calo và giảm cân. Một bước đột phá quan trọng mà các nhà nghiên cứu tại Đại học Gothenburg (Thụy Điển) đă chỉ ra rằng mỡ có thể biến mất mà không cần giảm cân nhiều. Những người tham gia nghiên cứu chỉ đơn giản là tiếp tục ăn cùng một lượng calo, nhưng thay thế chất đường bột thành đạm. Chỉ trong ṿng 2 tuần, lượng mỡ trong gan đă giảm đáng kể, theo Express . Dấu hiệu ở bụng cảnh báo gan nhiễm mỡ Bụng của bệnh nhân có gan nhiễm mỡ sẽ ph́nh to bất thường. Nếu để t́nh trạng kéo dài, họ có thể bị xơ gan, ung thư gan. Bệnh gan nhiễm mỡ là t́nh trạng có quá nhiều chất béo tích tụ trong gan. Bạn sẽ gặp vấn đề về sức khỏe khi chất béo chiếm trên 5% trọng lượng gan. Dấu hiệu ở bụng cảnh báo gan nhiễm mỡ - H́nh 1 Ảnh minh họa: Onlymyhealth Gan khỏe mạnh giúp cơ thể chống lại nhiễm trùng, làm sạch máu và đóng vai tṛ quan trọng trong quá tŕnh trao đổi chất. Gan cũng có thể tự chữa lành khi bị tổn thương mức độ nhẹ. Khi gan suy giảm chức năng, sức khỏe của bạn sẽ bị ảnh hưởng, thậm chí nguy hiểm tới tính mạng. Cảm thấy đau bụng hoặc bụng ph́nh to bất thường cho thấy bạn có nguy cơ mắc bệnh gan nhiễm mỡ. Bụng sưng lên có thể do tích tụ chất dịch, được gọi là t́nh trạng cổ trướng. Tiến sĩ Narayanan Menon là Giám đốc y tế Cấy ghép gan tại Tổ chức y tế Cleveland Clinic (Mỹ). Ông Menon cho biết: "Áp lực trong các mạch máu xung quanh gan tăng lên dễ dẫn đến tích tụ chất lỏng trong bụng". "Bạn cần gặp bác sĩ, người sẽ cho bạn biết liệu bạn bị đầy hơi do khí, thức ăn hay chất lỏng". Cổ trướng là sự tích tụ chất lỏng giữa hai lớp màng bụng, một lớp màng lót trong ổ bụng. Hiện tượng này xuất hiện nếu ung thư đă di căn đến phúc mạc hoặc gan bị tổn thương. Đau gan có thể âm ỉ và không có dấu hiệu rơ ràng, nhưng cũng có khả năng nghiêm trọng. Ngoài sự khó chịu ở bụng, bệnh nhân cũng có thể bị đau lưng kéo dài. Ở giai đoạn đầu, gan nhiễm mỡ thường không gây ra các vấn đề lớn. Tuy nhiên, nếu không điều trị dứt điểm, không loại trừ dẫn tới xơ gan và ung thư gan. Theo thống kê của Cleveland Clinic, 7-30% người bị gan nhiễm mỡ trở nặng theo thời gian. Bệnh tiến triển qua 3 giai đoạn: - Gan bị viêm (sưng lên), tổn thương mô. Giai đoạn này được gọi là viêm gan nhiễm mỡ. - Mô sẹo h́nh thành ở khu vực gan bị tổn thương. Quá tŕnh này được gọi là quá tŕnh xơ hóa. - Mô sẹo mở rộng thay thế mô khỏe mạnh. Lúc này, bạn đă bị xơ gan. |
Không có triệu chứng, gan nhiễm mỡ “âm thầm” tiến triển viêm gan, xơ gan
HÀ AN16:18 14/11/2020 Tinh hoàn lạc chỗ có thể sinh con không?3 lư do chính khiến ngày càng nhiều người trẻ mắc ung thư Hầu hết các trường hợp mắc gan nhiễm mỡ không có triệu chứng, người bệnh chỉ t́nh cờ đi khám phát hiện ra. Khi tiến thành viêm gan nhiễm mỡ, người bệnh sẽ thấy mệt mỏi , chán ăn , gan to. Một trong những nguyên nhân gây tổn thương gan thường gặp hiện nay là gan nhiễm mỡ. Gan nhiễm mỡ được chia làm hai nhóm: gan nhiễm mỡ do rượu và không do rượu. Ở cả hai nhóm người ta đều nhận thấy các tế bào gan chứa đầy các hạt mỡ. Bệnh gan nhiễm mỡ không do rượu (Non-alcoholic fatty liver disease: NAFLD) là nguyên nhân phổ biến nhất gây tăng men gan . Tỷ lệ bệnh gan nhiễm mỡ không do rượu ở châu Âu khoảng 35%, ở châu Á khoảng 25%. Video đang HOT Theo BS Trần Văn Thanh Khoa A3-B, Bệnh viện Trung ương quân đội 108 (Hà Nội), tiến triển của bệnh gan nhiễm mỡ không do rượu có thể dẫn đến những hậu quả nặng nề nếu không được chẩn đoán và điều trị kịp thời. Khoảng 15-30 % dân số bị bệnh gan nhiễm mỡ không do rượu, khoảng 12 – 40 % trong nhóm bệnh nhân này sẽ diễn tiến tới viêm gan nhiễm mỡ không do rượu. Khoảng 15 – 25 % bệnh nhân viêm gan nhiễm mỡ không do rượu sẽ diễn tiến đến xơ gan , và khoảng 7 % trong nhóm bệnh nhân xơ gan sẽ diễn tiến tới ung thư tế bào gan. Không có triệu chứng, gan nhiễm mỡ âm thầm tiến triển viêm gan, xơ gan - H́nh 1 Đối tượng nguy cơ bệnh gan nhiễm mỡ gồm: -Tăng cholesterol, triglyceride trong máu -Béo ph́, béo bụng -Đái tháo đường -Hội chứng buồng trứng đa nang -Hội chứng ngưng thở khi ngủ - Suy giáp -Suy tuyến yên Hầu hết gan nhiễm mỡ không có triệu chứng, chỉ t́nh cờ đi khám phát hiện ra. Một số dấu hiệu gan nhiễm mỡ khi bệnh tiến triển thành viêm gan nhiễm mỡ gồm mệt mỏi, chán ăn, gan to Khi t́nh trạng xơ gan xuất hiện, có thể có các triệu chứng: vàng da vàng mắt, các sao mạch xuất hiện, ḷng bàn tay son, cổ trướng (dịch ổ bụng), lách to. Các biện pháp điều trị và dự pḥng bệnh gan nhiễm mỡ Theo BS Thanh, không có thuốc hay biện pháp nào làm hết ngay t́nh trạng gan nhiễm mỡ, nhưng nó có thể cải thiện dần dần nếu thay đổi lối sống kịp thời kết hợp với điều trị các bệnh lư đi kèm. Giảm cân Giảm cân sẽ làm giảm sự tổn thương gan, cải thiện sự đề kháng insulin, là điều bắt buộc phải thực hiện. Mục tiêu giảm từ 0,5-1kg cân nặng mỗi tuần. Đối với những người không thể đạt mục tiêu cân nặng trong 6 tháng và có t́nh trạng viêm gan nhiễm mỡ, có thể cần phải phẫu thuật cắt một phần dạ dày và nối thông dạ dày-ruột (nối vị tràng) Vitamin E Vitamin E có thể cải thiện t́nh trạng viêm ở bệnh nhân gan nhiễm mỡ mà không có đái tháo đường qua một số nghiên cứu. V́ đối tượng của các nghiên cứu này không bao gồm những bệnh nhân đái đường và xơ gan mất bù cho nên vitamin E chưa chứng minh được lợi ích cho những bệnh nhân này. Ngoài ra không nên sử dụng vitamin E cho bệnh nhân nam- những người có tiền sử hoặc tiền sử gia đ́nh ung thư tiền liệt tuyến, v́ nó làm tăng nguy cơ ung thư này ở nam giới. Cũng không nên sử dụng vitamin E liều cao quá 800UI/ ngày v́ có thể làm tăng tỉ lệ tử vong do mọi nguyên nhân. Thuốc Gan nhiễm mỡ kèm tiểu đường có thể sử dụng một số thuốc theo chỉ định của bác sĩ để cải thiện được t́nh trạng viêm và xơ hóa ở bệnh nhân gan nhiễm mỡ Omega 3 Một số nghiên cứu cho thấy acid béo omega 3 có thể cải thiện được t́nh trạng viêm gan nhiễm mỡ, tuy nhiên vẫn cần nhiều nghiên cứu hơn nữa Kiểm soát các rối loạn lipid máu Bệnh nhân nên sử dụng các statin mà không chuyển hóa kéo dài qua gan như rosuvastatin hay pravastatin. 4 hành động sau khi thức dậy vào buổi sáng làm tổn thương gan nặng hơn cả việc thức khuya Chúng ta đều biết rằng, thức khuya không hề tốt cho sức khỏe, thậm chí c̣n gây hại cho nhiều bộ phận cơ thể, đặc biệt là gan. Tuy nhiên, có 4 hành động nếu được làm vào buổi sáng sau khi thức dậy th́ nó sẽ làm gan bị tổn thương nặng nề hơn nhiều. Gan là một trong những bộ phận quan trọng của cơ thể con người, vốn được biết đến với chức năng chính là đào thải các chất độc hoặc chất cặn không hấp thụ được. Thực tế là ngày càng có nhiều bệnh nhân bị mắc các bệnh về gan. Một khi gan bị bệnh th́ rất khó phục hồi lại chức năng như ban đầu, thậm chí trong một số trường hợp nó c̣n khiến cả cuộc đời c̣n lại của bạn gắn liền với thuốc men hoặc các phương pháp chữa trị khác nhau. Thường thấy nhất hiện nay là gan bị tổn thương do thói quen thức khuya của người trẻ, khiến gan không có thời gian nghỉ ngơi theo đúng đồng hồ sinh học mà phải hoạt động liên tục, từ đó gây suy giảm chức năng gan và nhiều bệnh khác nhau. Tuy nhiên, có 4 hành động nếu được làm vào buổi sáng sau khi thức dậy th́ nó c̣n làm gan bị tổn thương nặng nề hơn nhiều, bạn nên tránh ngay. 1. Uống rượu bia Nhiều người phải uống 2-3 chén rượu vào bữa sáng, dù uống rượu hay bia th́ chắc chắn bạn cũng sẽ tiêu thụ một lượng cồn nhất định (ethanol). 90% lượng cồn khi vào cơ thể sẽ được chuyển hóa ở gan. 4 hành động sau khi thức dậy vào buổi sáng làm tổn thương gan nặng hơn cả việc thức khuya - H́nh 1 Ethanol đầu tiên sẽ được chuyển hóa thành acetaldehyde trong gan, sau đó nó được chuyển hóa thành axit acetic, và cuối cùng phân tách thành nước và carbon dioxide rồi đào thải ra khỏi cơ thể. Trong quá tŕnh chuyển hóa này sẽ tạo ra nhiều loại chất chuyển hóa gây hại cho gan, thậm chí gây ung thư. Nh́n chung, uống nhiều rượu bia sẽ làm tăng nguy cơ men gan cao, gan nhiễm mỡ, viêm gan, xơ gan, thậm chí là ung thư gan. Do đó, bạn đừng nên coi rượu bia là loại thức uống giúp bạn tỉnh táo và có "1 cái đầu lạnh" sau khi ngủ dậy vào buổi sáng. 2. Buổi sáng luôn ăn quá "xa xỉ" Không c̣n nghi ngờ ǵ nữa, gan là "trung tâm chuyển hóa" đạm, đường và mỡ trong cơ thể, sau khi thức ăn vào dạ dày được tiêu hóa và hấp thụ theo đường tiêu hóa. Một phần sẽ được vận chuyển đến gan để xử lư, cuối cùng chuyển hóa thành chất dinh dưỡng có sẵn 4 hành động sau khi thức dậy vào buổi sáng làm tổn thương gan nặng hơn cả việc thức khuya - H́nh 2 Tuy nhiên, nếu bữa sáng bạn thường xuyên nạp một lượng lớn chất dinh dưỡng cung cấp năng lượng, ăn uống quá mức và "xa xỉ" (nhiều thịt và thực phẩm quá nhiều đạm, đường, mỡ), gan dễ bị mệt mỏi, mỡ không kịp chuyển hóa thành đường sẽ tích tụ trong tế bào gan làm gan nhiễm mỡ và nhiều nguy cơ bệnh tật khác. Gan nhiễm mỡ đúng là có thể được điều trị và đẩy lùi ở một mức độ nhất định, nhưng theo thời gian nó sẽ dễ dẫn đến xơ gan nhiễm mỡ và ung thư gan. Do đó, đừng chủ quan, một chế độ ăn uống khoa học sẽ quyết định rất lớn đến sức khỏe của gan. 3. Uống thuốc vào buổi sáng Bạn cũng nên biết rằng gan là cơ quan giải độc quan trọng trong cơ thể, nó tham gia vào quá tŕnh chuyển hóa và phân hủy thuốc. Bất cứ loại thuốc nào cũng có câu này: dùng thuốc lâu dài có thể gây tăng men gan, hăy dùng thuốc theo sự hướng dẫn của bác sĩ. Uống thuốc th́ không sao, nhưng phải uống theo lời dặn của bác sĩ, đúng liều lượng và đúng giờ, không dùng hoặc uống thuốc bừa băi, dùng thuốc không khoa học là có hại cho gan. 4. Nổi giận vào buổi sáng Vài giờ vào buổi sáng là thời gian quan trọng nhất trong ngày và không nên lăng phí; nhiều người tức giận ngay sau khi thức dậy vào buổi sáng, đó là một hành vi rất không tốt. 4 hành động sau khi thức dậy vào buổi sáng làm tổn thương gan nặng hơn cả việc thức khuya - H́nh 3 Giận dữ có thể làm tổn thương gan, những cảm xúc tiêu cực kéo dài sẽ tăng nguy cơ mắc nhiều loại bệnh. Do đó, tốt nhất vào buổi sáng bạn nên giữ cho tâm trong ḿnh khoan khoái, thư giăn để bảo vệ sức khỏe của gan nói riêng và cả cơ thể nói chung. |
Phát hiện mới đáng chú ư ở người tiêm một mũi vắc xin rồi nhiễm Covid-19
THIÊN LAN09:11 14/10/2021 Thêm bước này khi chế biến sẽ tăng khả năng pḥng ung thư của tỏiHội chứng vai đông cứng liên quan tới Covid-19 Nhiều người thắc mắc, đă nhiễm Covid-19 là sinh kháng thể, vậy tiêm một mũi vắc xin rồi bị nhiễm Covid-19, liệu có cần tiêm mũi thứ 2 không? Để trả lời câu hỏi này, nghiên cứu mới được công bố trên tạp chí y khoa Epidemiology & Infection cho thấy nếu bạn bị nhiễm Covid-19 sau khi tiêm mũi vắc xin đầu tiên, bạn có thể ít được bảo vệ hơn, theo Best Life. Mặc dù các nghiên cứu trước đây đă chỉ ra rằng người bị nhiễm Covid-19 nếu được tiêm chủng đầy đủ có khả năng bảo vệ tốt nhất chống Covid-19. Cố vấn y tế của Nhà Trắng, bác sĩ Anthony Fauci, cho biết nếu bạn đă chữa khỏi Covid-19 và được tiêm pḥng, mức độ miễn dịch của bạn sẽ rất cao, vượt qua bất cứ người tiêm 2 mũi vắc xin nào. Video đang HOT Phát hiện mới đáng chú ư ở người tiêm một mũi vắc xin rồi nhiễm Covid-19 - H́nh 1 Nghiên cứu đă nhấn mạnh người đă tiêm 1 mũi vắc xin không được bỏ lỡ mũi thứ hai, ngay cả khi họ đă nhiễm Covid-19 sau khi tiêm mũi đầu tiên. Ảnh SHUTTERSTOCK Nhưng nghiên cứu mới nhất đă chỉ ra rằng nhiễm Covid-19 không phải lúc nào cũng mang lại khả năng bảo vệ cao hơn, đặc biệt đối với người bị nhiễm Covid-19 sau khi tiêm mũi vắc xin đầu tiên. Người đă tiêm một mũi vắc xin rồi nhiễm Covid-19 có cần tiêm mũi 2? Nghiên cứu phát hiện người nhiễm Covid-19 trước khi tiêm và sau khi tiêm 1 mũi vắc xin có mức kháng thể hoàn toàn khác nhau. Người nhiễm Covid-19 sau khi tiêm một mũi vắc xin có mức kháng thể thấp hơn nhiều so với người nhiễm Covid-19 trước khi tiêm chủng, theo Best Life. Chính v́ vậy, nghiên cứu đă nhấn mạnh người đă tiêm một mũi vắc xin không được bỏ lỡ mũi thứ hai, ngay cả khi họ đă nhiễm Covid-19 sau khi tiêm mũi đầu tiên. Trong nghiên cứu, các nhà khoa học đă theo dơi 541 nhân viên y tế từ Trung tâm Y tế Ziv ở miền bắc Israel bằng cách thường xuyên lấy mẫu máu để đo mức kháng thể của họ sau khi tiêm vắc xin. Kết quả cho thấy, những người nhiễm Covid-19 sau khi tiêm mũi vắc xin đầu tiên, không có mức kháng thể cao hơn những người chưa nhiễm nhưng đă tiêm đủ 2 mũi. Thực tế, các nhà nghiên cứu cho biết những người đă tiêm một mũi vắc xin rồi bị nhiễm Covid-19, sau đó không tiêm mũi thứ hai, có mức kháng thể chỉ bằng với người chưa nhiễm chỉ tiêm một mũi vắc xin. Cụ thể, mức kháng thể ở những người bị nhiễm Covid-19 sau khi tiêm một mũi vắc xin được đo vào thời điểm 21 và 50 ngày sau khi tiêm, chỉ bằng với những người chưa nhiễm mới tiêm một mũi và thấp hơn nhiều so với những người nhiễm Covid-19 trước khi tiêm chủng. Tiến sĩ Michael Edelstein, Phó giáo sư Y tế công cộng tại Đại học Bar-Ilan, Giám đốc nghiên cứu, Trung tâm Y tế Ziv (Israel), cho biết: “Nghiên cứu của chúng tôi cho thấy người mới tiêm một mũi vắc xin rồi bị nhiễm Covid-19 vẫn phải tiêm mũi vắc xin thứ hai. Mũi thứ hai cung cấp sự bảo vệ tối ưu cho những bệnh nhân bị nhiễm bệnh sau khi tiêm mũi thứ nhất”, theo Best Life. Trung tâm kiểm soát và pḥng ngừa dịch bệnh (CDC) Mỹ khuyến cáo mọi người nên tiêm đủ 2 mũi vắc xin, đặc biệt những người nhiễm Covid-19 sau khi tiêm mũi đầu tiên. Nếu bạn đă bị nhiễm Covid-19 sau mũi tiêm vắc xin đầu tiên, CDC Mỹ khuyên nên chờ cho đến khi khỏi bệnh và đáp ứng đủ các yêu cầu về tiêm chủng, th́ hăy tiêm mũi thứ hai, theo Best Life. Tiêm chủng đầy đủ giúp giảm nguy cơ tái nhiễm trong tương lai ở những người đă từng nhiễm Covid-19. |
Đối tượng dễ trở nặng khi nhiễm Covid-19 dù đă tiêm vắc xin
AN YÊN11:15 21/09/2021 Cách giúp bệnh nhân Covid-19 lấy lại khứu giác, vị giác trong 3 ngàyHơn 3 tuần bệnh viện điều trị thai phụ F0 không có ca tử vong Nam giới, người cao tuổi, đặc biệt là người ghép thận , mắc bệnh hồng cầu , có khả năng cao phải nhập viện khi nhiễm Covid-19 dù đă tiêm đủ 2 mũi vắc xin. Các chuyên gia của Đại học Oxford (Anh) đă sử dụng dữ liệu vắc xin để cập nhật một chương tŕnh mà họ phát minh vào năm 2020 nhằm t́m ra đối tượng dễ gặp nguy hiểm nhất khi nhiễm Covid-19. Thuật toán mới cho thấy những người được ghép thận, mắc hội chứng Down hoặc bệnh hồng cầu h́nh lưỡi liềm dễ trở nặng dù đă chủng ngừa đầy đủ. Vắc xin giúp giảm khả năng phải nhập viện hoặc tử vong cho họ nhưng mức độ bảo vệ không mạnh như ở các nhóm người khác. Đối tượng dễ trở nặng khi nhiễm Covid-19 dù đă tiêm vắc xin - H́nh 1 Ảnh minh họa: Paho Ngoài các đối tượng kể trên, những yếu tố nguy cơ phổ biến chính ở nhóm đă tiêm vắc xin tương tự ở nhóm chưa tiêm. Đó là tuổi cao, giới tính nam và các nhóm dân tộc thiểu số có liên quan đến tỷ lệ sống sót kém hơn. Giáo sư Carol Coupland, chuyên gia thống kê y tế tại Đại học Nottingham, cho biết: “Nh́n chung, rủi ro nhiễm và trở nặng Covid-19 của người đă tiêm thấp hơn nhiều so với trước khi tiêm nhưng vắc xin vẫn chưa loại bỏ hoàn toàn sự khác biệt giữa các nhóm đối tượng”. Các t́nh trạng khác khiến một người có nguy cơ mắc Covid-19 cao hơn mức trung b́nh dù đă tiêm đủ 2 mũi là bệnh nhân hóa trị, bị HIV, sa sút trí tuệ hoặc Parkinson. Những người gốc Ấn Độ hoặc Pakistan cũng có tỷ lệ mắc bệnh nặng cao hơn. Công cụ tính toán nguy cơ của Đại học Oxford sử dụng số liệu từ 5,2 triệu người Anh đă được tiêm chủng. Dịch vụ Y tế Quốc gia Anh dựa trên công cụ này để đánh giá bệnh nhân nào cần phải thận trọng hơn. Trong thời kỳ đỉnh dịch, các bác sĩ đă sử dụng phương pháp trên để quyết định xem ai nên nằm trong danh sách cần bảo vệ. Những người được xác định có nguy cơ cao sẽ tiêm vắc xin tăng cường vào mùa thu hoặc mùa đông này. Riêng ở Anh, có khoảng 30 triệu người trưởng thành được tiêm liều thứ ba. Giáo sư Penny Ward, Đại học King’s College London, không tham gia vào nghiên cứu, đánh giá: “Chúng ta đă biết rằng, mặc dù có hiệu quả cao trong việc ngăn ngừa nhiễm bệnh và trở nặng nhưng chủng ngừa không có hiệu quả 100%. Khả năng bệnh sẽ chuyển nặng nghiêm trọng hơn ở một số nhóm người nhất định dù đă tiêm đủ 2 mũi”. Trắng đêm giành giật sự sống cho sản phụ nhiễm Covid-19 nguy kịch Hai sản phụ mắc Covid-19 diễn tiến nguy kịch phải đặt ECMO để duy tŕ sự sống đă hồi phục sau thời gian điều trị. Trắng đêm giành giật sự sống cho sản phụ nhiễm Covid-19 nguy kịch - H́nh 1 Sản phụ mắc Covid-19 diễn tiến nguy kịch phải đặt ECMO để duy tŕ sự sống đă hồi phục sau thời gian điều trị. Ảnh BVCC Đêm 8.8, tại Khoa Hồi sức tích cực - BV Quân y 175 (TP.HCM) đă thực hiện thành công kỹ thuật ô xy hóa máu qua màng ngoài cơ thể (ECMO) cho bệnh nhân (BN) H. (33 tuổi) đang mang thai 33 tuần nhiễm Covid-19 trong t́nh trạng suy hô hấp nguy kịch. Qua hội chẩn, các bác sĩ chẩn đoán BN mắc Covid-19 ở mức độ nguy kịch, mặc dù trước đó BN đă được xử lư các t́nh huống cứu chữa ban đầu bài bản theo phác đồ của Bộ Y tế nhưng đáp ứng của người bệnh rất kém. Sau khi hội chẩn cùng các chuyên gia của Bộ Y tế, Sở Y tế TP.HCM, các chuyên gia ICU của BV Chợ Rẫy, BN được chỉ định thực hiện kỹ thuật ô xy hóa máu qua màng ngoài cơ thể (ECMO). Trước đó, sản phụ H. có chỉ số SpO2 là 80%. Sau hơn 1 giờ chuẩn bị và 30 phút thực hiện, sản phụ H. được cải thiện rơ rệt chỉ số SpO2 là 96-98%. BS Nguyễn Cảnh Chung, BS điều trị tại BV Quân y 175 cho biết: "Tất cả bệnh nhân áp dụng ECMO tại bệnh viện đều là các sản phụ, đây là bệnh nhân thứ 3 chúng tôi thực hiện kỹ thuật. Đối với sản phụ vừa qua, nếu chúng tôi không thực hiện kỹ thuật ECMO chắc chắn bệnh nhân sẽ tử vong. Chính v́ vậy trong thời gian ngắn dưới sự tư vấn của các chuyên gia về máy cùng các kỹ sư hàng đầu của Khoa Trang bị Bệnh viện Quân y 175 và sự cố gắng của toàn ê kíp, chúng tôi đă thực hiện thành công kỹ thuật này". BS Chung cũng hy vọng sẽ cứu chữa được nhiều BN nhiễm Covid-19 nặng cần đến kỹ thuật ô xy hóa máu qua màng cơ thể. 3 tháng xa gia đ́nh, vào bệnh viện tuyến cuối làm "chiến binh" chống Covid-19 Trước đó, rạng sáng 28.7, BV Chợ Rẫy cũng tiếp nhận BN Đ. (31 tuổi) được chuyển đến từ BV Nhi Đồng TP.HCM để hội chẩn can thiệp ECMO. Sản phụ Đ. đang mang thai 31 tuần và cũng là một bác sĩ của BV Nhi Đồng TP.HCM trong t́nh trạng mắc Covid-19 rất nguy kịch, phải thở máy tại BV Trưng Vương. Ê kíp các bác sĩ Hồi sức cấp cứu của BV Chợ Rẫy đang phụ trách tại BV Hồi sức Covid-19 đă nhanh chóng đến phối hợp cùng khoa sản BV Trưng Vương, khoa Hồi sức sơ sinh BV Nhi Đồng TP.HCM để mổ cứu thai và tiến hành đặt ECMO ngay tại pḥng mổ. Trắng đêm giành giật sự sống cho sản phụ nhiễm Covid-19 nguy kịch - H́nh 2 Mẹ tṛn con vuông trong đêm nhờ sự can thiệp kịp thời của các bác sĩ tại BV Chợ Rẫy. ẢNH: BVCC Sau ca mổ, bé trai nặng 2 kg được đưa về BV Nhi đồng TP.HCM tiếp tục theo dơi sức khỏe, c̣n sản phụ Đ. được chuyển đến khoa Hồi sức tích cực 2A BV Hồi sức Covid-19. Sau 1 tuần được can thiệp bằng kỹ thuật ECMO, thở máy, lọc máu tích cực, bệnh nhân Đ. đă được cai máy thở, rút nội khí quản và cai ECMO thành công. Bản tin Covid-19 ngày 9.8- Cả nước 9.340 ca bệnh, TP.HCM xin phép san sẻ vắc xin Sau khi ca cấp cứu thành công, BS.CK2 Trần Thanh Linh, Phó khoa Hồi sức Cấp cứu BV Chợ Rẫy kiêm Phó giám đốc BV Hồi sức Covid-19, chia sẻ: "Nụ cười của bệnh nhân, sự b́nh an của cháu bé thật sự đă giúp chúng tôi trút đi rất nhiều mệt mỏi trong những đêm trắng giành giật từng mạng sống của bệnh nhân nguy kịch tại BV Hồi sức Covid -19". |
Cách hay để tăng cường miễn dịch chống Covid-19
THIÊN LAN01:31 16/10/2021 Nh́n mờ thế nào th́ nguy hiểm và cần phải đi khám mắt trước khi quá muộn?Gánh nặng hậu Covid-19: Cùng giúp bệnh nhân nỗ lực vượt qua Câu hỏi Làm thế nào để tăng cường hệ thống miễn dịch luôn được nhiều người quan tâm, nhất là kể từ khi bắt đầu đại dịch Covid-19 bùng phát. Mặc dù không có thuốc tiên nào có thể cải thiện khả năng miễn dịch của bạn, nhưng bạn có thể thực hiện một bước đơn giản để tăng cường khả năng pḥng vệ của cơ thể chống lại bệnh tật. Đây là điều mà các chuyên gia tiết lộ để xây dựng khả năng miễn dịch của bạn, theo Eatthis.com. Video đang HOT Làm ǵ để tăng cường hệ thống miễn dịch? Các chuyên gia cho biết có một số điều bạn có thể làm để hỗ trợ hệ thống miễn dịch của ḿnh, bao gồm: Tập luyện thể dục đều đặn Giữ cân nặng trong phạm vi lành mạnh Ngủ ngon Giảm căng thẳng Không hút thuốc hoặc sử dụng thuốc lá Uống rượu vừa phải Nhưng có một thói quen nên thêm vào thói quen của bạn. Cách hay để tăng cường miễn dịch chống Covid-19 - H́nh 1 Bổ sung vitamin C có thể ngăn ngừa và điều trị các bệnh nhiễm trùng đường hô hấp và toàn cơ thể. Ảnh SHUTTERSTOCK Cách tốt để xây dựng miễn dịch Theo các chuyên gia, đây là cách tốt để xây dựng khả năng miễn dịch của bạn nhằm chống Covid-19. Điều số 1 bạn có thể làm để hỗ trợ hệ miễn dịch của ḿnh là ăn một chế độ ăn uống lành mạnh – một chế độ ăn uống giàu trái cây và rau quả, ít thực phẩm chế biến sẵn chứa nhiều đường và muối. Trái cây và rau quả có chứa các chất dinh dưỡng hỗ trợ trực tiếp hệ miễn dịch, đặc biệt hai chất quan trọng nhất cho hệ miễn dịch là vitamin D và vitamin C, theo Eatthis.com. Trước tiên, hăy t́m 2 loại vitamin này từ thực phẩm, không phải từ chất bổ sung. Cách tốt nhất để hấp thụ vào cơ thể những chất dinh dưỡng cần thiết là từ thực phẩm ăn vào. Cơ thể hấp thụ và sử dụng các vitamin và chất dinh dưỡng từ thực phẩm tốt hơn là từ chất bổ sung, theo Eatthis.com. Ngoài ra, trái cây và rau quả có chứa nhiều vi chất dinh dưỡng và các dưỡng chất thực vật có thể kết hợp với nhau để tạo ra các lợi ích trong cơ thể. Chế độ ăn nhiều thực phẩm chế biến sẵn – có chứa nhiều đường và natri, làm tăng nguy cơ thừa cân hoặc béo ph́, tiểu đường, bệnh tim, mỡ máu cao và huyết áp cao, tất cả đều ảnh hưởng đến hệ miễn dịch. Cách hay để tăng cường miễn dịch chống Covid-19 - H́nh 2 Nếu bạn có mức vitamin D thấp, bạn sẽ dễ bị nhiễm bệnh khi có dịch bệnh xảy ra xung quanh . Ảnh SHUTTERSTOCK Vitamin C tạo ra khả năng miễn dịch Có bằng chứng chắc chắn rằng vitamin C hỗ trợ khả năng miễn dịch. Nghiên cứu được công bố trên tạp chí dinh dưỡng Nutrients , cho biết vitamin C góp phần hệ thống miễn dịch bằng cách hỗ trợ các chức năng tế bào khác nhau của cả hệ thống miễn dịch bẩm sinh tự nhiên của cơ thể và hệ thống miễn dịch mắc phải khi cơ thể tiếp xúc với mầm bệnh. Thiếu vitamin C dẫn đến suy giảm khả năng miễn dịch và dễ bị nhiễm bệnh hơn. Bổ sung vitamin C có thể ngăn ngừa và điều trị các bệnh nhiễm trùng đường hô hấp và toàn cơ thể, theo Eatthis.com. Các nguồn thực phẩm giàu vitamin C bao gồm trái cây họ cam quưt, ớt chuông, quả mọng và các loại rau họ cải như bông cải xanh và cải mầm bruxen. Vitamin D tăng cường miễn dịch Viện Y tế Quốc gia Mỹ lưu ư rằng vitamin D giúp điều chỉnh chức năng miễn dịch, trong khi Trường Y tế Công cộng Harvard T.H. Chan (Mỹ) nói rằng các nghiên cứu trong pḥng thí nghiệm chỉ ra rằng vitamin D có thể giúp kiểm soát nhiễm khuẩn, giảm viêm và làm chậm sự phát triển của tế bào ung thư. Các nguồn cung cấp vitamin D tốt bao gồm cá béo như cá hồi, cá trích, cá thu, ḷng đỏ trứng, gan. Thực tế, rất khó để có đủ vitamin D từ thực phẩm, v́ vậy có thể nên hỏi ư kiến bác sĩ để bổ sung vitamin D, theo Eatthis.com. Tiến sĩ Anthony Fauci, chuyên gia hàng đầu về bệnh truyền nhiễm của Mỹ, cho biết khoa học đă chứng minh rằng nếu bạn có mức vitamin D thấp, bạn sẽ dễ bị nhiễm bệnh khi có dịch bệnh xảy ra xung quanh, theo Eatthis.com. Phát hiện tế bào 'điệp viên 2 mang' trong ung thư năo Theo phóng viên TTXVN tại Tel Aviv, một nghiên cứu mới công bố của trường Đại học Tel Aviv (Israel) vừa phát hiện một loại tế bào miễn dịch đă "tiếp tay" đẩy nhanh quá tŕnh phát triển và làm tăng độ nguy hiểm của khối u năo. Phát hiện tế bào điệp viên 2 mang trong ung thư năo - H́nh 1 Ảnh minh họa: timesofisrael.com Hai đối tượng được nghiên cứu bao gồm căn bệnh ung thư nguyên bào thần kinh đệm (GBM) - một trong những bệnh ung thư năo phổ biến nhất - và các bạch cầu trung tính Neutrophil - loại bạch cầu phổ biến được tủy xương tạo ra và có chức năng quan trọng là thực bào giúp tấn công các vi khuẩn ngay khi chúng xâm nhập vào cơ thể. Chủ nhiệm đề tài nghiên cứu, tiến sĩ Dinorah Friedmann-Morvinski cho biết các nhà khoa học đă theo dơi sự phát triển của khối u GBM ở một số động vật có hệ miễn dịch b́nh thường và có những đặc điểm tương đồng với con người. Họ vô cùng ngạc nhiên khi thấy các bạch cầu trung tính đă "đổi bên". Thời gian đầu khi khối u xuất hiện, các bạch cầu Neutrophil tham gia tấn công ngăn chặn khối u, nhưng sau đó chúng di chuyển vào khu vực ung thư và giúp khối u phát triển. Tiến sĩ Friedmann-Morvinski cho biết bạch cầu trung tính là những người lính tuyến đầu của hệ thống miễn dịch, nhưng sau đó chúng đă bị chính khối u "tuyển mộ". Từ vai tṛ chống ung thư, Neutrophil đă trở thành yếu tố kích thích ung thư. Kết quả là chúng làm trầm trọng thêm những tổn thương do khối u tạo ra. Ngoài ra, nhóm nghiên cứu c̣n phát hiện quá tŕnh "thoái hóa biến chất" của các bạch cầu trung tính dường như đă diễn ra trước khi chúng tiếp cận khối u. Điều này đồng nghĩa với việc khối u nằm trong năo nhưng có thể điều khiển từ xa các tế bào miễn dịch khi chúng c̣n đang ở tủy xương. GBM là một trong những căn bệnh ung thư nguy hiểm nhất ở người, với thời gian sống trung b́nh của bệnh nhân chỉ 12-15 tháng kể từ thời điểm phát hiện. Nghiên cứu của nhóm nhà khoa học Đại học Tel Aviv có thể góp phần làm tăng hiệu quả của liệu pháp điều trị miễn dịch đối với các bệnh nhân ung thư, vốn đang đạt được nhiều bước tiến bộ trong những năm gần đây. |
V́ sao ăn cơm xong huyết áp lại tăng?
PV16:39 27/09/2021 12 việc cần làm khi cách ly tại nhàVaccine COVID-19 đơn liều của Trung Quốc tạo phản ứng miễn dịch mạnh ở trẻ em Cha của tôi 61 tuổi, mỗi lần ăn cơm xong th́ huyết áp lại lên 140 hoặc 150 mmHg. Đây là t́nh trạng ǵ và thế nào là ổn định? (Tiến Trần) V́ sao ăn cơm xong huyết áp lại tăng? - H́nh 1 Trả lời: Huyết áp sẽ có cơn tăng khoảng 5h sáng và sau đó buổi chiều lại có cơn tăng nữa. Sau khi ăn, huyết áp sẽ lên. Đây là những cơ chế b́nh thường. Người ta quy định đo huyết áp là sau khi nghỉ ngơi khoảng 10 phút, tránh hiện tượng sau khi ăn làm cho huyết áp lên khiến bản thân mỗi người lo lắng không đáng có. Bạn cứ theo dơi huyết áp của người nhà sau khi cho nghỉ ngơi hoàn toàn 10 phút. Đo huyết áp th́ bạn nên có quyển sổ nhật kư. Mỗi sáng, sau khi đo huyết áp xong sẽ ghi đủ 3 con số có hiện trên máy. 12h trưa và 18h – những thời điểm mà huyết áp hay lên. So hết tất cả chỉ số đă đo, cộng trung b́nh lại sẽ thấy huyết áp ở nhà mà thấp dưới 135 mmHg là b́nh thường. Huyết áp đo tại nhà sẽ thấp hơn ở bệnh viện và pḥng khám một chút. Ở pḥng khám th́ chúng tôi lấy chuẩn 139 mmHg là b́nh thường. Nếu tại pḥng khám vượt qua con số 140 mmHg, tại nhà vượt qua con số 135 mmHg th́ lúc đó nghi ngờ là cao huyết áp . Trong trường hợp nghi ngờ như vậy, muốn chắc ăn hơn nữa th́ có biện pháp là đo huyết áp 24 tiếng. Bác sĩ sẽ có dụng cụ, quấn máy đo huyết áp sẵn và cài chế độ, chương tŕnh trong đó. Máy sẽ tự động đo và tổng kết lại hết suốt 1 ngày 1 đêm và đưa ra con số trung b́nh. Máy này cũng giúp ích cho bạn chẩn đoán được huyết áp. Như vậy có 3 phương pháp đo huyết áp: tại pḥng mạch hoặc bệnh viện, tại nhà, dùng máy đo 24 tiếng. Mỗi một công cụ ở từng địa điểm có chuẩn riêng. Nhớ những chuẩn đó để chẩn đoán được t́nh trạng cao hyết áp. BS. CKII Huỳnh Ngọc Long Trưởng khoa Thông tim can thiệp – TT Tim mạch – BVĐK Tâm Anh TP HCM Hướng dẫn F0 cách đo huyết áp, độ băo ḥa oxy tại nhà chính xác Để theo dơi được đúng t́nh trạng sức khỏe của bệnh nhân Covid-19, các chỉ số như nhiệt độ cơ thể, huyết áp và độ băo ḥa oxy cần được đo chính xác. Hướng dẫn F0 cách đo huyết áp, độ băo ḥa oxy tại nhà chính xác - H́nh 1 Một số trang thiết bị y tế cần thiết với các F0 điều trị nhà gồm nhiệt kế, máy đo SpO2 cầm tay, máy đo huyết áp. Các chỉ số này cần được đo chính xác nhằm giúp theo dơi đúng t́nh trạng sức khỏe của bệnh nhân. V́ thế, người bệnh và người chăm sóc cần sử dụng các thiết bị y tế và đọc đúng các chỉ số. Hướng dẫn F0 cách đo huyết áp, độ băo ḥa oxy tại nhà chính xác. Trong video này, các bác sĩ của Mạng lưới Thầy thuốc Đồng hành hướng dẫn cách sử dụng các thiết bị trên với các h́nh ảnh mô phỏng thực tế. Bên cạnh cách sử dụng, các bác sĩ cũng sẽ chỉ ra các khoảng an toàn của 3 chỉ số nhiệt độ cơ thể, huyết áp và độ băo ḥa oxy. Đây là video trong chuỗi video Hướng dẫn F0 và F1 nguy cơ cao do Bộ Y tế và Mạng lưới Thầy thuốc Đồng hành phối hợp sản xuất và phát hành. Khi điều trị tại nhà, người bệnh theo dơi, điền thông tin vào Bảng theo dơi sức khỏe hàng ngày. Những dấu hiệu cần theo dơi : - Nhịp thở, mạch, nhiệt độ, SpO2 (nếu có thể), huyết áp (nếu có thể). - Các triệu chứng: mệt mỏi, ho, ho ra đờm, ớn lạnh/gai rét, viêm kết mạc (mắt đỏ), mất vị giác hoặc khứu giác, tiêu chảy; ho ra máu, thở dốc/khó thở, đau tức ngực... - Triệu chứng khác như: đau họng, nhức đầu, chóng mặt, chán ăn, buồn nôn và nôn, đau nhức cơ... Các dấu hiệu cần báo ngay với nhân viên y tế để được xử trí và chuyển viện: - Khó thở. - Nhịp thở tăng: - SpO2 95% (nếu có thể đo). - Mạch nhanh> 120 nhịp/phút hoặc dưới 50 lần/phút. - Huyết áp thấp: huyết áp tối đa - Đau tức ngực thường xuyên. - Thay đổi ư thức. - Tím- nhợt môi, đầu móng tay, móng chân, da xanh... - Không thể uống, bú, nôn. - Trẻ em: Sốt cao, đỏ mắt, môi đỏ, xuất huyết... - Bất kỳ t́nh trạng nào cảm thấy không ổn, lo lắng. |
Tác động khác biệt của vắc xin Pfizer với nam và nữ
AN YÊN15:28 15/10/2021 Cảnh giác với triệu chứng rối loạn tiết niệu ở nam giớiNỗi đau từ những căn bệnh vô h́nh “lặn trong gen” Phụ nữ nhận được mức độ bảo vệ cao hơn và lâu hơn đáng kể so với nam giới sau khi tiêm vắc xin Pfizer . Trong nhiều tháng qua, các chuyên gia y tế đă phân tích khả năng bảo vệ cơ thể của vắc xin với Covid-19. Nghiên cứu gần đây chỉ ra, trong khi vắc xin Moderna khá ổn định theo thời gian, Pfizer dường như phai dần dù sử dụng công nghệ mRNA tương tự. Cơ quan Quản lư Thực phẩm và Dược phẩm Mỹ (FDA) và Trung tâm Kiểm soát và Pḥng ngừa Dịch bệnh (CDC) xác định, hiệu quả của vắc xin Pfizer giảm nên cần tiêm nhắc lại cho một số nhóm người. Ngoài ra, giới chuyên môn ghi nhận một lượng lớn người được tiêm có thể có kháng thể thấp hơn sau khi sử dụng vắc xin Pfizer. Tác động khác biệt của vắc xin Pfizer với nam và nữ - H́nh 1 Ảnh minh họa: Reuters Nghiên cứu được công bố vào ngày 6/10 trên tạp chí Y học New England xem xét phản ứng kháng thể của vắc xin Pfizer giữa các nhóm đối tượng khác nhau. Chương tŕnh khảo sát 4.800 nhân viên chăm sóc sức khỏe ở Israel đă tiêm đủ 2 liều Pfizer trong suốt 6 tháng từ tháng 12 đến tháng 7. Theo đó, kháng thể có được từ vắc xin Pfizer giảm ở tất cả mọi người 6 tháng sau liều thứ hai. Kháng thể IgG giảm với tốc độ nhất quán c̣n kháng thể trung ḥa giảm nhanh chóng trong 3 tháng đầu tiên, sau đó giảm chậm hơn. Các tác giả cũng ghi nhận phụ nữ có mức độ bảo vệ cao hơn và được bảo vệ lâu hơn đáng kể so với nam giới sau khi tiêm vắc xin Pfizer. Trong toàn bộ quá tŕnh theo dơi, nam giới có lượng kháng thể trung ḥa thấp hơn so với phụ nữ, mức giảm tổng thể là 36%. Sự cách biệt đó càng rơ ràng hơn theo tuổi tác. Vào cuối nghiên cứu, nam giới trên 65 tuổi có tỷ lệ kháng thể IgG thấp hơn 37% và tỷ lệ kháng thể trung ḥa thấp hơn 46% so với phụ nữ cùng tuổi. “Chúng tôi đă phân tích mối liên hệ giữa tuổi, giới tính với khả năng sinh miễn dịch, cả ở thời kỳ cao điểm và 6 tháng sau khi tiêm liều thứ hai. Chúng tôi nhận thấy nồng độ kháng thể ở phụ nữ đều cao hơn”, các tác giả xác nhận. Đây không phải là nghiên cứu đầu tiên cho thấy phụ nữ được vắc xin Covid-19 bảo vệ nhiều hơn. Theo CDC, phụ nữ có nhiều tác dụng phụ sau khi tiêm vắc xin hơn nam giới. Nhà dịch tễ học Julianne Gee đánh giá, dường như phụ nữ có phản ứng kháng thể cao hơn nam giới đối với một số loại vắc xin, bao gồm cả Covid-19 và cúm. “Phụ nữ thường có các đáp ứng miễn dịch mạnh mẽ hơn, bao gồm mức độ kháng thể cao và kích hoạt tế bào T mạnh hơn, dẫn đến việc kiểm soát bệnh nhanh hơn, nhưng cũng dẫn đến tăng khả năng phản ứng sau khi tiêm vắc xin,” bà Gee giải thích. Nghiên cứu của Pfizer được công bố ngày 4/10 trên tạp chí The Lancet xác nhận khả năng bảo vệ của vắc xin chống lại nguy cơ Covid-19 trở nặng vẫn mạnh mẽ theo thời gian, bất kể giới tính. Theo nghiên cứu, phân tích hơn 3 triệu người, hiệu quả của Pfizer ngăn ngừa nhập viện liên quan đến Covid-19 là 90%. Với khả năng chống nhiễm Covid-19, hiệu quả của vắc xin Pfizer giảm từ 88% trong tháng đầu tiên sau khi tiêm chủng xuống 47% sau 5 tháng. Ư: Vắc xin Covid-19 mRNA ổn định trong ṿng 7 tháng đầu Ư xác nhận trong ṿng 7 tháng sau khi tiêm liều vắc xin Covid-19 thứ hai, hiệu quả pḥng bệnh vẫn ổn định. Bộ Y tế Ư đă thống kê từ hơn 29 triệu người dân đă tiêm hai liều vắc xin Covid-19 được sản xuất theo công nghệ mRNA như Pfizer hay Moderna. Nh́n chung sau 7 tháng, hiệu quả của vắc xin vẫn ở mức 89% và chống tử vong tới 99%. Ư: Vắc xin Covid-19 mRNA ổn định trong ṿng 7 tháng đầu - H́nh 1 Một y tá đang lấy vắc xin Pfizer. ẢNH REUTERS Theo hăng tin Reuters, nghiên cứu do hăng Pfizer mới công bố trên tạp chí y khoa Lancet lại có kết quả khác. Theo đó, hiệu quả của vắc xin Pfizer đă giảm từ 88% xuống c̣n 47% trong ṿng 6 tháng kể từ khi tiêm liều thứ hai. Ở Ư, mọi người dân bắt buộc phải đeo khẩu trang trong nhà và chính phủ cũng áp dụng các biện pháp chống dịch nghiêm ngặt. Điều này có thể ảnh hưởng đến kết quả trên. Hiện tại, biến thể Delta đang phổ biến. So với biến thể Alpha th́ hiệu quả của vắc xin chống lại biến thể Delta giảm từ 84,8% xuống 67,1%. Thời gian tới, Ư sẽ cân nhắc liệu có nên tiêm vắc xin Covid-19 liều thứ ba cho toàn dân hay không. Cho đến nay, nước này chỉ tiêm liều thứ ba cho bệnh nhân suy giảm miễn dịch, trên 80 tuổi, người làm việc ở viện dưỡng lăo, nhân viên y tế trên 60 tuổi. Cơ quan quản lư dược phẩm châu Âu EMA mới đây cho rằng những người có hệ thống miễn dịch suy yếu nên tiêm vắc xin liều thứ ba của Pfizer hoặc Moderna. |
Sau nửa năm chích, hiệu quả ngăn lây nhiễm của vắc xin Pfizer c̣n 47%
BẢO DUY21:16 05/10/2021 Cây cầu 1 km chia cắt nhiều cặp vợ chồng trong dịchSốt xuất huyết vào mùa, nguy cơ dịch chồng dịch Hiệu quả của vắc xin Pfizer /BioNTech trong ngăn lây nhiễm giảm từ 88% sau khi tiêm đủ 2 mũi xuống c̣n 47% sau 6 tháng. Mặc dù vậy, vắc xin này vẫn cho hiệu quả cao trong việc giảm nguy cơ bệnh diễn biến nặng và nhập viện. Sau nửa năm chích, hiệu quả ngăn lây nhiễm của vắc xin Pfizer c̣n 47% - H́nh 1 Nhân viên y tế Mỹ chuẩn bị mũi tiêm vắc xin Pfizer cho người đến tiêm ngày 29-9 – Ảnh: REUTERS Đây là kết quả nghiên cứu do Pfizer tài trợ được công bố trên tạp chí The Lancet ngày 5-10. Theo Đài CNBC, nghiên cứu là bằng chứng khoa học xác nhận lại thông tin trước đó của Bộ Y tế Israel về sự suy giảm hiệu quả ngăn chặn lây nhiễm của vắc xin công nghệ mRNA . Nghiên cứu dựa trên 3,4 triệu hồ sơ sức khỏe điện tử từ hệ thống y tế Kaiser Permanente ở nam California từ ngày 14-12-2020 đến ngày 8-8-2021. Trong thời gian tiến hành nghiên cứu, tỉ lệ các trường hợp dương tính do biến thể Delta tăng từ 0,6% trong tháng 4 lên gần 87% vào tháng 7. Hiệu quả ngăn lây nhiễm nói chung là 88% trong tháng đầu tiên sau khi tiêm đủ 2 mũi và giảm xuống c̣n 47% trong 5 tháng kế tiếp. Video đang HOT Đi sâu vào phân tích cụ thể, nhóm nghiên cứu nhận thấy hiệu quả ngăn lây nhiễm với biến thể Delta là 93% trong tháng đầu tiên sau khi tiêm 2 mũi và giảm xuống 53% sau 4 tháng. Hiệu quả với các biến thể khác không phải biến thể Delta ở mức rất cao là 97% nhưng cũng giảm xuống c̣n 67% sau 4-5 tháng. Nh́n chung kết quả này không có ǵ bất ngờ v́ theo giới khoa học, mục tiêu cao nhất của vắc xin COVID-19 không phải là ngăn chặn lây nhiễm, mà là giảm nguy cơ bệnh trở nặng và nhập viện. Theo nghiên cứu được công bố trên The Lancet, vắc xin Pfizer/BioNTech giảm nguy cơ nhập viện của người mắc biến thể Delta tới 93% trong ṿng 6 tháng, bất kể độ tuổi và giới tính. Nghiên cứu được công bố chỉ 2 tuần sau khi Mỹ phê duyệt việc tiêm tăng cường mũi 3 cho người già và người dễ bị tổn thương v́ COVID-19. Theo Nhà Trắng, có khoảng 60 triệu người sẽ được tiêm mũi 3. Tiêm tăng cường là một vấn đề gây tranh căi ở Mỹ và trên thế giới . Những người phản đối cho rằng nên tăng độ phủ vắc xin, dành những liều tăng cường cho người chưa tiêm và dễ bị tổn thương để chấm dứt đại dịch. Pfizer thử nghiệm lâm sàng vaccine mRNA pḥng cúm mùa Ngày 27/9, hăng dược phẩm Pfizer (Mỹ) thông báo đă bắt đầu cuộc thử nghiệm lâm sàng đối với vaccine pḥng bệnh cúm mùa sử dụng công nghệ mRNA, tương tự như vaccine pḥng COVID-19 mà hăng này đă phát triển thành công. Pfizer thử nghiệm lâm sàng vaccine mRNA pḥng cúm mùa - H́nh 1 Người đứng đầu bộ phận nghiên cứu vaccine của Pfizer Kathrin Jansen nhấn mạnh đại dịch COVID-19 là yếu tố thôi thúc hăng này tận dụng lợi ích khoa học của công nghệ mRNA để phát triển các loại vaccine pḥng bệnh khác. Bà Jansen cho hay Pfizer nhận thấy cần nâng cao mức độ hiệu quả của các loại vaccine pḥng cúm mùa hiện nay và tin tưởng rằng mRNA là công nghệ lư tưởng để giải quyết thách thức này. Các loại vaccine pḥng cúm mùa hiện nay chỉ có mức hiệu quả pḥng bệnh từ 40%-60% và ước tính, mỗi năm bệnh cúm mùa có thể cướp đi sinh mạng của khoảng 650.000 người. Thông báo của Pfizer nêu rơ giai đoạn đầu của nghiên cứu vaccine mRNA pḥng cúm mùa sẽ sự tham gia của hơn 600 người Mỹ từ 65-85 tuổi. Trong nghiên cứu này, Pfizer sẽ so sánh mức độ an toàn và phản ứng miễn dịch giữa vaccine mRNA với vaccine pḥng cúm mùa đang lưu hành hiện nay. Các t́nh nguyện viên sẽ được tiêm 1 mũi, hoặc 2 mũi hoặc 4 mũi vaccine với liều lượng thuốc khác nhau. Đối với các loại vaccine pḥng cúm mùa thông thường, các nhà khoa học nuôi cấy virus trong trứng gà hoặc các tế bào động vật có vú, sau đó giảm độc lực của virus này trước khi bào chế thành vaccine. Trong khi đó, vaccine mRNA sử dụng mă di truyền RNA, đưa ra chỉ dẫn cho các tế bào của cơ thể con người cách tạo ra một loại protein hoặc thậm chí chỉ là một phần của protein và protein này sẽ kích hoạt phản ứng miễn dịch bên trong cơ thể con người. Phản ứng miễn dịch đó sẽ tạo ra kháng thể giúp bảo vệ cơ thể không bị nhiễm bệnh nếu virus thực sự xâm nhập vào cơ thể con người. Từ năm 2018, Pfizer đă "bắt tay" hăng dược BioNTech của Đức để nghiên cứu vaccine mRNA pḥng cúm mùa. Trong tương lai, Pfizer có kế hoạch nghiên cứu thuốc mRNA pḥng chống các virus gây bệnh hô hấp khác, ung thư và bệnh di truyền. Trong khi đó, một hăng dược phẩm khác của Mỹ là Moderna cũng đang nghiên cứu một loại vaccine mRNA pḥng bệnh cúm và vaccine pḥng chống virus hợp bào hô hấp (RSV). |
Có thể chỉ cần nửa liều vắc xin Moderna cho mũi tiêm tăng cường
THỤY MIÊN15:54 29/09/2021 Nhiều F0 trầm cảm nặng sau khi khỏi Covid-19Hỏi nhanh về Covid-19: Tập thở thế nào để giúp phổi khỏe? Cơ quan quản lư dược phẩm và thực phẩm Mỹ (FDA) đang nghiêng về khả năng phê chuẩn nửa liều vắc xin pḥng Covid-19 của Hăng Moderna khi cần tiêm mũi tăng cường, theo Hăng tin Bloomberg News hôm 29.9. Có thể chỉ cần nửa liều vắc xin Moderna cho mũi tiêm tăng cường - H́nh 1 Vắc xin pḥng Covid-19 của Hăng Moderna . Ảnh REUTERS FDA đă yêu cầu thông tin liên quan đến hiệu quả của liều 3 khi cần tiêm mũi tăng cường pḥng Covid-19 đối với vắc xin Moderna. Tuy nhiên, Bloomberg News dẫn các nguồn thạo tin tiết lộ cơ quan Mỹ sẵn sàng cân nhắc tiêm nửa liều vắc xin này theo đề xuất của Moderna. Trước đó, Moderna vào hôm 1.9 nộp đơn đề nghị FDA phê chuẩn mũi tăng cường cho những đối tượng tiêm đủ hai mũi trước đó và thuộc diện cần tiêm mũi 3. Một liều vắc xin Moderna chứa 100 microgram mRNA . Pfizer , Moderna nói hiệu lực vắc xin giảm dần theo thời gian Moderna cũng cung cấp dữ liệu ủng hộ tiêm mũi tăng cường sau 8 tháng kể từ khi tiêm đủ v́ hiệu lực pḥng vệ của vắc xin giảm theo thời gian, Đài CNBC đưa tin. Hỏi đáp vắc xin: Điều trị "Cánh tay Covid" có giảm hiệu quả vắc xin? T́nh trạng phản ứng quá mẫn gây sưng tấy tại chỗ tiêm vắc xin được gọi là phản ứng "Cánh tay Covid". Nhiều người lo ngại khi tay sưng đau sau vài ngày đến một tuần, cảm giác sưng tấy khó chịu. Câu hỏi: Sau tiêm vắc xin Pfizer-BioNTech, tôi bị sưng tấy, đau đến mức không nhấc được cánh tay tiêm vắc xin. Tôi phải làm ǵ, có được uống thuốc giảm đau hay không? Bác sĩ Thu Nguyệt (Bộ Y tế) trả lời: Đau và sưng tấy tại chỗ tiêm là những phản ứng phổ biến thường gặp đối với vắc xin Covid-19 mRNA của Moderna và Pfizer-BioNTech. Đôi khi, một số các triệu chứng ít gặp hơn khác cũng xuất hiện sau tiêm vắc xin như phát ban, ngứa... Các phản ứng này được gọi là phản ứng sau tiêm vắc xin Covid-19 tại cánh tay, gọi tắt là "Cánh tay Covid". Hỏi đáp vắc xin: Điều trị Cánh tay Covid có giảm hiệu quả vắc xin? - H́nh 1 Phản ứng "Cánh tay Covid" sau tiêm gây sưng tấy, khó chịu, đau đến mức không nhấc nổi tay. Phản ứng sau tiêm vắc xin Covid-19 tại cánh tay - hay "Cánh tay Covid" là một phản ứng của hệ thống miễn dịch mà một số người gặp phải sau khi tiêm vắc xin Moderna. Theo một số báo cáo, vắc xin Covid-19 của hăng Pfizer-BioNTech cũng có thể gây ra phản ứng sau tiêm này với tỉ lệ ít hơn; chưa phát hiện thấy phản ứng sau tiêm này ở Vắc xin Janssen của Johnson&Johnson. Biểu hiện của "Cánh tay Covid" thường xuất hiện sau vài ngày đến một tuần hoặc lâu hơn sau khi tiêm mũi thứ nhất hoặc mũi thứ hai. Theo nghiên cứu trên những người gặp phải t́nh trạng này cho thấy, các triệu chứng "Cánh tay Covid" thường xuất hiện khoảng 7 ngày sau mũi tiêm đầu tiên, 2 ngày sau mũi tiêm thứ hai. Các triệu chứng của "Cánh tay Covid" bao gồm: - Ngứa, có thể ngứa dữ dội - Phát ban đỏ/hoặc đổi màu vùng da quanh chỗ tiêm với các kích thước khác nhau. Trong một số trường hợp, phát ban có thể lan tới bàn tay hoặc ngón tay - Sưng tấy - Đau - Da vùng tiêm cảm thấy nóng ấm khi chạm vào - Xuất hiện các cục u cứng dưới da tại vị trí tiêm Các triệu chứng của "Cánh tay Covid" thường kéo dài từ 3 đến 5 ngày. T́nh trạng này sẽ không tiến triển nặng nề đến mức đe dọa tính mạng hoặc phản ứng dị ứng nghiêm trọng nào, và cũng không liên quan đến phản vệ sau tiêm. Khi gặp phải triệu chứng "Cánh tay Covid", nhiều người băn khoăn có thể tự điều trị t́nh trạng này hay không? Việc điều trị có làm giảm tác dụng của vắc xin mới được tiêm? Sau khi gặp hội chứng này ở mũi một, có cần tŕ hoăn, ngừng tiêm mũi 2 hay không? Trước hết, việc điều trị "Cánh tay Covid" sẽ không làm giảm phản ứng của hệ thống miễn dịch với vắc xin bạn đă tiêm. Thứ 2, t́nh trạng "Cánh tay Covid" sau mũi tiêm thứ nhất không phải là lư do để tŕ hoăn hay chống chỉ định tiêm mũi thứ hai. Việc tiêm mũi 2 là điều cần thiết để có được hiệu quả miễn dịch tốt nhất. "Cánh tay Covid" không nghiêm trọng, tuy nhiên có thể gây khó chịu và phiền toái cho người gặp phải. Do vậy, một số phương pháp điều trị tại nhà giúp giảm đau, sưng và ngứa: - Chườm mát - Dùng steroid tại chỗ - Dùng các thuốc giảm đau tại chỗ - Dùng thuốc kháng histamine dạng uống - Sử dụng thuốc giảm đau, chẳng hạn acetaminophen hoặc thuốc chống viêm không steroid (NSAID) Bạn hăy gọi cho bác sĩ hoặc nhân viên tiêm chủng trong trường hợp các dấu hiệu của "Cánh tay Covid" nặng nề hoặc kéo dài quá lâu. |
Có thể tiêm kết hợp 2 loại vắc xin ngừa Covid-19?
TRƯỜNG THỊNH10:40 22/09/2021 Dẫm phải gai, nổi mụn vùng cổ, hai bệnh nhi thập tử nhất sinhTPHCM cần thêm 10 triệu kit xét nghiệm nhanh Covid-19 T́nh trạng khan hiếm vắc xin không chỉ xảy ra tại Việt Nam mà c̣n ở nhiều nước trên thế giới . Để sớm hoàn thành tiêm vắc xin cho toàn bộ người dân đủ tuổi quy định đă có nhiều quốc gia tiêm kết hợp 2 loại vắc xin ngừa Covid-19. Có thể tiêm kết hợp vắc xin ngừa Covid-19 khác loại? Video đang HOT Có thể tiêm kết hợp 2 loại vắc xin ngừa Covid-19? - H́nh 1 T́nh trạng khan hiếm vắc xin đang xảy ra ở nhiều quốc gia trên thế giới. Để ứng phó với t́nh trạng thiếu hụt vắc xin, nhiều quốc gia đă nghiên cứu và thực hiện tiêm kết hợp 2 loại vắc xin cùng hoặc khác công nghệ sản xuất đă được WHO công nhận và cho phép sử dụng. Theo cập nhật của Reuter, nhiều quốc gia như Canada, Đan Mạch, Mỹ, Ư, Đức, Hàn Quốc, Tây Ban Nha… đă cho tiêm kết hợp 3 loại vắc xin Moderna , Pfizer , AstraZeneca . Cụ thể, người đă tiêm mũi một là AstraZeneca có thể được tiêm mũi 2 bằng vắc xin mRNA (Moderna hoặc Pfizer). Tương tự, nếu tiêm mũi một là vắc xin Moderna hoặc Pfizer th́ có thể tiêm mũi 2 là một trong 2 loại nói trên v́ vắc xin mRNA có thể thay thế cho nhau. Có thể tiêm kết hợp 2 loại vắc xin ngừa Covid-19? - H́nh 2 Tiêm kết hợp hai loại vắc xin đă được thực hiện ở nhiều quốc gia. Việc kết hợp các loại vắc xin không phải là mới mà vẫn thường được thực hiện trong tiêm chủng. Chẳng hạn như vắc xin Ebola do Johnson & Johnson nghiên cứu là một ví dụ điển h́nh về kết hợp vắc xin nhằm tạo miễn dịch lâu dài. Liều một dùng công nghệ Adenovirus Vector (tương tự như vắc xin AstraZeneca) và liều thứ 2 dùng virus đă qua hiệu chỉnh Poxvirus (Modified Vaccinia Virus Ankara MVA). Hay vắc xin pḥng Covid-19 Sputnik V của Nga thực chất là trộn 2 loại Adenovirus vector là Ad5 và Ad26 cho hai liều và vắc xin này đă được công bố trên Lancet tháng 2/2021 là đạt độ an toàn và hiệu quả đến 92%. Ngoài ra, một số loại vắc xin như cúm, viêm gan siêu vi B, thủy đậu… với các mũi sau có thể tiêm loại vắc xin tương tự từ các nhà sản xuất khác nhau. Do đó, tại thời điểm cần đẩy nhanh độ phủ tiêm vắc xin như hiện nay th́ việc phối hợp 2 loại Moderna và Pfizer là không có ǵ đáng lo ngại. Ngoài ra, dù khác nhà sản xuất nhưng Moderna và Pfizer lại được sản xuất cùng một công nghệ mRNA. Tại Việt Nam, ngày 8/9 vừa qua, Bộ Y tế cũng đă ban hành văn bản cho phép sử dụng 2 loại vắc xin ngừa Covid-19 khác nhau và yêu cầu các địa phương triển khai việc tiêm sớm. Với người đă tiêm mũi một là vắc xin AstraZeneca có thể tiêm mũi 2 bằng Pfizer. Nếu tiêm mũi một vắc xin Moderna th́ có thể tiêm mũi 2 bằng Pfizer và ngược lại. Lưu ư hạ sốt đúng cách sau tiêm vắc xin ngừa Covid-19 Có thể tiêm kết hợp 2 loại vắc xin ngừa Covid-19? - H́nh 3 Hapacol 650 giúp giảm đau hạ sốt an toàn sau tiêm vắc xin ngừa Covid-19. Theo bác sĩ Hoàng Quốc Tưởng – Giảng viên Đại học Y dược TPHCM, hiện tại, virus SARS -CoV-2 đă xuất hiện nhiều biến thể với mức độ nguy hiểm ngày càng tăng th́ việc đẩy nhanh độ phủ tiêm vắc xin là rất cần thiết. Và phải sau 2 tuần khi chúng ta hoàn thành 2 mũi tiêm th́ vắc xin mới thực sự có hiệu quả bảo vệ đầy đủ. Người được tiêm cần khai báo rơ loại thuốc tiêm trước đó, khoảng cách giữa 2 mũi tiêm như thế nào, tiền sử về dị ứng, các loại thuốc đang dùng, bệnh nền… trước khi tiêm. Về tác dụng phụ sau tiêm, WHO cũng như Bộ Y tế đă khuyến cáo các vấn đề thường gặp như đau, sưng và tấy đỏ tại chỗ tiêm, sốt, buồn nôn, đau nhức cơ, mỏi mệt… Chỉ một số ít trường hợp bị sốc phản vệ như nổi mày đay, phù mạch, khó thở, tức ngực, thở rít… V́ thế, sau khi tiêm nên theo dơi sức khỏe tại chỗ 30 phút để được y tế can thiệp kịp thời. Ngoài ra, cần đọc kỹ và làm đúng các hướng dẫn tự theo dơi được ghi ngay sau phiếu xác nhận tiêm chủng. Đặc biệt, cả những khuyến cáo về việc sử dụng thuốc hạ sốt sau khi tiêm. Nếu sốt nhẹ dưới 38 độ C chỉ cần súc miệng bằng nước muối, mặc quần áo thoải mái, uống đủ nước, ăn nhiều hoa quả và bổ sung dinh dưỡng đầy đủ, khoa học. Đo lại nhiệt độ mỗi 30 phút, nếu sốt trên 38,5 độ C cần sử dụng thuốc hạ sốt phù hợp chẳng hạn như Hapacol 650 của Dược Hậu Giang. Thuốc có công dụng hạ sốt hữu hiệu cho người lớn và những bệnh có liên quan đến sốt. Theo bác sĩ Hoàng Quốc Tưởng liều dùng phù hợp là 10-15mg/kg/lần, mỗi lần cách nhau 4-6 tiếng. Hapacol 650 được sản xuất trên dây chuyền đạt tiêu chuẩn Japan-GMP, hàm lượng 650 mg paracetamol an toàn khi cần giảm đau hạ sốt và đặc biệt phù hợp với thể trạng người Việt. Nếu vẫn liên tục sốt cao trên 39 độ mà không đáp ứng thuốc hạ sốt hăy thông báo ngay cho nhân viên y tế hoặc đến cơ sở y tế gần nhất để được xử lư kịp thời. Lưu ư, sau các mũi tiêm cơ thể cần một khoảng thời gian để tạo kháng thể giúp miễn dịch với virus SARS-CoV-2. Ngoài ra, việc tiêm đủ liều vắc xin không có nghĩa là đă an toàn v́ hiện chưa có vắc xin nào có khả năng bảo vệ tuyệt đối. V́ thế, hăy luôn thực hiện đầy đủ nghiêm túc quy định 5K để bảo vệ sức khỏe chính bạn và người thân. TP.HCM đă tiêm hơn 6,2 triệu liều vắc xin trong hơn 8 triệu liều được nhận Tính đến nay, TP.HCM tiếp nhận 8.072.820 liều vắc xin, trong đó từ Bộ Y tế là 5.622.820 liều và nguồn vắc xin tài trợ là 2.450.000 liều. TP đă tiêm 6.237.428 mũi tiêm người từ 18 tuổi trở lên, đạt tỉ lệ 77,3%. TP.HCM đă tiêm hơn 6,2 triệu liều vắc xin trong hơn 8 triệu liều được nhận - H́nh 1 Người dân TP.HCM tiêm ngừa vắc xin COVID-19 - Ảnh: XUÂN MAI Sở Y tế TP.HCM ngày 6-9 có báo cáo gửi Cục Y tế dự pḥng (Bộ Y tế) về tiến độ và kết quả tiêm chủng vắc xin pḥng COVID-19. Theo Sở Y tế, từ ngày 8-3 đến ngày 5-9, qua 28 đợt phân bổ của Bộ Y tế, trong đó 24 đợt có phân bổ vắc xin cho TP.HCM, TP đă tiếp nhận 5.622.860 liều vắc xin. Cụ thể: AstraZeneca có 4.456.490 liều, Moderna 571.200 liều, Pfizer 586.170 liều, Vero Cell 9.000 liều. Ngoài ra TP c̣n nhận được nguồn vắc xin tài trợ là 2.450.000 liều Vero Cell (sau khi đă điều chuyển 2.550.000 liều cho các tỉnh, thành gồm: Hải Pḥng 300.000 liều, Đồng Nai 500.000 liều , Tây Ninh 200.000 liều, Khánh Ḥa 300.000 liều, B́nh Dương 750.000 liều, Long An 500.000 liều). Như vậy với tổng số 8.072.820 liều vắc xin, TP tiếp nhận từ Bộ Y tế 5.622.820 liều và nguồn vắc xin tài trợ là 2.450.000 liều. Tính đến 7h30 ngày 6-9, TP đă thực hiện 6.237.428 mũi tiêm người từ 18 tuổi trở lên, đạt tỉ lệ 77,3%, trong đó 5.809.303 mũi 1 (đạt tỉ lệ 80,6 %) và 428.125 mũi 2 (đạt tỉ lệ 5,9 %). Theo đó, số lượng người từ 18 tuổi sinh sống tại TP.HCM theo điều tra của Chi cục Dân số - kế hoạch hóa gia đ́nh tính đến 30-6 là khoảng 7.208.800 người. Sở Y tế cũng cho biết sau các kế hoạch tổ chức tiêm vắc xin pḥng COVID-19 cụ thể của đợt 4 và 5, ngày 28-8 Ban Chỉ đạo pḥng chống dịch COVID-19 TP đă ban hành kế hoạch số 2917 về tổ chức tiêm chủng vắc xin pḥng COVID-19 tại TP, trong giai đoạn từ 29-8 đến 31-12. Với mục tiêu là cơ bản hoàn thành tiêm vắc xin pḥng COVID-19 cho người từ 18 tuổi trở lên, TP đề ra lộ tŕnh thực hiện gồm 4 giai đoạn và cần thêm 6.300.000 liều vắc xin, trong đó mũi 1 là 1.400.000 liều và mũi 2 là 4.900.000 liều. Tại cuộc họp đẩy nhanh tiến độ tiêm vắc xin COVID-19 với 4 địa phương gồm: TP.HCM, Đồng Nai, Long An và B́nh Dương sáng 6-9, Cục Y tế dự pḥng cho biết đến nay Bộ Y tế đă phân bổ 30 đợt vắc xin COVID-19 với tổng số 32,8 triệu liều. Riêng TP.HCM, Đồng Nai, Long An và B́nh Dương được phân bổ gần 15 triệu liều, chiếm 45% vắc xin cả nước. Trong đó, TP.HCM, B́nh Dương và Long An đă được cấp số lượng vắc xin đủ bao phủ 100% mũi 1 cho những người từ 18 tuổi trở lên. Riêng Đồng Nai đă cấp đủ 80% để tiêm cho mũi 1. |
Hỏi đáp vắc xin Covid-19: Khoảng cách giữa 2 mũi tiêm là bao lâu?
NAM PHƯƠNG17:24 04/09/2021 Những câu hỏi đáng chú ư về biến chủng Mu5 lời khuyên để pḥng bệnh ung thư của chuyên gia Hầu hết các vắc xin pḥng Covid-19 hiện nay đều tiêm 2 liều, vậy khoảng cách giữa hai liều là bao lâu? Quá thời gian trên, vắc xin liệu c̣n tác dụng? Đến nay, Bộ Y tế đă phê duyệt có điều kiện một số vắc xin cho nhu cầu cấp bách trong pḥng, chống dịch bệnh Covid-19 , bao gồm: - Vắc xin AstraZeneca do hăng AstraZeneca sản xuất. Video đang HOT - Vắc xin Gam-Covid-Vac (tên khác là Sputnik V) của JSC Generium – Liên Bang Nga. - Vắc xin Covid-19 (Vero Cell), Inactivated (tên khác là SARSCOV-2 Vaccine (Vero Cell), Inactivate) của Beijing Institute of Biological Products Co., Ltd. – Trung Quốc . - Vắc xin Comirnaty của hăng Pfizer . - Vắc xin Covid-19 Moderna của hăng Moderna. Hỏi đáp vắc xin Covid-19: Khoảng cách giữa 2 mũi tiêm là bao lâu? - H́nh 1 Lịch tiêm Hầu hết các vắc xin pḥng Covid-19 hiện nay đều tiêm 2 liều (khoảng cách giữa hai liều theo hướng dẫn của nhà sản xuất). Cụ thể theo quyết định 3588 của Bộ Y tế: - Vắc xin AstraZeneca: Mũi một cách mũi 2: 8-12 tuần. - Vắc xin Sputnik V: Mũi một cách mũi 2: 3 tuần. - Vắc xin của Pfizer: Mũi một cách mũi 2: 3 tuần. - Vắc xin Vero Cell: Mũi một cách mũi 2: 3-4 tuần. - Vắc xin của Moderna: Mũi một cách mũi 2: 4 tuần. Theo các chuyên gia, lư tưởng nhất là mọi người được tiêm vắc xin đúng lịch, nhưng nếu chậm trễ, bạn không cần phải bắt đầu tiêm lại và cũng không cần phải hoảng sợ. “Nếu mũi thứ 2 của bạn bị tŕ hoăn trong vài ngày hoặc vài tuần, bạn cũng không nên lo lắng về điều đó,” Tiến sĩ Dean Blumberg, Trưởng khoa truyền nhiễm nhi khoa tại Đại học California Davis, nói với Healthline . Chẳng hạn, khoảng cách với mũi đầu tiên của vắc xin Pfizer/BioNTech và Moderna có thể lên đến 6 tuần (42 ngày). Theo Trung tâm Kiểm soát và Pḥng ngừa Dịch bệnh Hoa Kỳ, khoảng cách giữa hai liều vắc xin là 3 hoặc 4 tuần là lư tưởng. Tuy nhiên, bạn có thể tiêm mũi thứ hai trong ṿng 6 tuần kể từ lần tiêm đầu tiên mà vẫn đạt được phản ứng miễn dịch đầy đủ. Điều đó không có nghĩa là mũi thứ hai của bạn sẽ không hiệu quả nếu nó được tiêm sau mũi một hơn 6 tuần. Nó chỉ có nghĩa là các nghiên cứu đă không đo lường cụ thể mức độ bảo vệ mà vắc xin hai liều cung cấp khi các mũi tiêm cách nhau hơn 6 tuần. Theo Reuters, một nghiên cứu tại Anh được công bố vào tháng 5 cho thấy vắc xin Covid-19 của Pfizer tạo ra phản ứng kháng thể lớn hơn gấp 3,5 lần ở người lớn tuổi khi liều thứ hai được tŕ hoăn đến 12 tuần sau liều đầu tiên. Nghiên cứu này đánh giá trên 175 người trong độ tuổi 80-99. TS Soumya Swaminathan, Trưởng nhóm các nhà khoa học của WHO cũng cho biết khoảng cách giữa 2 liều vắc xin của hầu hết các loại vắc xin là 3-4 tuần. Nhưng có một số dữ liệu từ một số loại vắc xin như vắc xin AstraZeneca cho thấy việc tŕ hoăn liều thứ 2 lên đến 12 tuần thực sự giúp tăng cường miễn dịch tốt hơn. “Không quan trọng là sớm vài ngày hay muộn vài ngày, thậm chí vài tuần. Điều quan trọng là phải quay lại và tiêm liều thứ hai v́ liều thứ hai là liều giúp tăng cường miễn dịch”, chuyên gia nhấn mạnh. TS Đặng Thị Thanh Huyền, Phó trưởng Văn pḥng Tiêm chủng mở rộng quốc gia, Bộ Y tế cũng cho biết theo hướng dẫn cập nhật của Bộ Y tế th́ đối với vắc xin AstraZeneca cần tiêm 2 mũi vắc xin, trong đó mũi 2 cách mũi thứ nhất ít nhất 8-12 tuần. Trong trường hợp thời gian tiêm chậm hơn 12 tuần th́ người tiêm cũng không phải tiêm lại từ đầu. Kể cả khi mũi 2 của AstraZeneca được tiêm chậm hơn 12 tuần cũng sẽ không ảnh hưởng hiệu lực của vắc xin. Đến nay, chưa có thời gian tối đa của việc chậm tiêm mũi 2 là bao nhiêu. Hà Nội: Người cao tuổi, có bệnh nền được ưu tiên tiêm vắc xin Covid-19 Sở Y tế Hà Nội vừa ban hành văn bản số 13827/SYT-NVY về việc triển khai tiêm chủng vắc xin Covid-19 trên địa bàn thành phố đợt 12. Theo công văn này, ngày 31/8, Bộ Y tế đă có Quyết định số 4185/QĐ-BYT về việc phân bổ vắc xin pḥng Covid-19 đợt 26, 27, 28, trong đó cấp cho thành phố Hà Nội 161.460 liều vắc xin BNT162b2 (vắc xin của Pfizer) và 800.700 liều AstraZeneca. Sở Y tế đă phân bổ lượng vắc xin Covid-19 đă tiếp nhận theo Quyết định số 4185/QĐ-BYT của Bộ Y tế ngày 30/8, đến các quận, huyện, thị xă. Sở Y tế yêu cầu trung tâm y tế các quận, huyện, thị xă khẩn trương xây dựng kế hoạch tiêm chủng vắc xin; phát huy tối đa năng lực tiêm chủng để đẩy nhanh tiến độ tiêm chủng và hoàn thành trong thời gian sớm nhất, đảm bảo an toàn nhất, tăng tốc độ diện bao phủ vắc xin. Hà Nội: Người cao tuổi, có bệnh nền được ưu tiên tiêm vắc xin Covid-19 - H́nh 1 Tiêm vắc xin Covid-19 cho người cao tuổi (Ảnh minh họa). Đáng chú ư, trong đợt tiêm chủng vắc xin lần này, Sở Y tế yêu cầu đối với 80.739 liều vắc xin của Pfizer chỉ thực hiện tiêm mũi một và tiêm cho các đối tượng c̣n lại tại đợt 11 thuộc các nhóm đối tượng ưu tiên chưa được tiêm chủng và các đối tượng theo thứ tự sau: 1. Người mắc bệnh mạn tính; 2. Người trên 65 tuổi; 3. Phụ nữ mang thai từ 13 tuần trở lên. Với nhóm đối tượng này, sau khi được giải thích nguy cơ/lợi ích nếu đồng ư tiêm chủng cần chuyển đến tiêm và theo dơi tại cơ sở y tế có khả năng cấp cứu sản khoa. Đối với 800.700 liều vắc xin AstraZeneca tiếp tục phân bổ để tiêm cho các đối tượng c̣n lại tại đợt 11 thuộc các nhóm đối tượng ưu tiên chưa được tiêm chủng: 1. Các đối tượng đến thời gian cần phải tiêm trả mũi 2. 2. Người làm trong các chuỗi cung ứng dịch vụ thiết yếu: công nhân nhà tang lễ, cắt tóc, gội đầu, công nhân vệ sinh và người làm tại các chuỗi cung ứng. 3. Người nằm trong nhóm nguy cơ, người sinh sống tại các khu vực có dịch (vùng đỏ), vùng nguy cơ cao trong khu vực vùng đỏ sau khi xét nghiệm âm tính. 4. Công nhân tại các khu công nghiệp, khu chế xuất, cụm công nghiệp, điểm công nghiệp, người nước ngoài sinh sống trên địa bàn thành phố. 5. Người lao động của các đơn vị có đóng góp cho công tác pḥng chống dịch của thành phố. Các đối tượng theo thứ tự ưu tiên đề nghị UBND các quận, huyện, thị xă thực hiện theo phương án 170/PA-UBND của thành phố và thực hiện tiêm cho các đối tượng khác khi có chỉ đạo của UBND thành phố và Ban chỉ đạo pḥng chống dịch Covid-19 nhằm đáp ứng yêu cầu công tác pḥng dịch. Theo số liệu mới nhất từ Cổng thông tin tiêm chủng Covid-19, Hà Nội đă tiêm 2.986.420 liều vắc xin Covid-19. Hiện có 51,98% người dân từ 18 tuổi trở lên đă được tiêm ít nhất một mũi. |
Đang chữa ung thư tuyến giáp có nên tiêm vaccine Covid-19?
THÙY AN - LÊ CẦM09:37 28/08/2021 Nước dừa, đường phèn, gừng có trị Covid-19?Khối u lớn chèn ép tủy sống chàng trai Ông Long, 45 tuổi, nhận thông báo tiêm vaccine Covid-19 song đắn đo v́ đang uống thuốc điều trị ung thư tuyến giáp , đă phẫu thuật ba năm trước. Đang chữa ung thư tuyến giáp có nên tiêm vaccine Covid-19? - H́nh 1 Sau phẫu thuật, ông được bác sĩ chỉ định dùng thuốc levothyroxine 100 mcg. Hiện sức khỏe của ông ổn định, muốn tiêm vaccine sớm song e ngại đang dùng thuốc hormone tuyến giáp thay thế. PGS. TS Phạm Cẩm Phương, Giám đốc Trung tâm Y học hạt nhân & Ung bướu, Bệnh viện Bạch Mai cho biết bệnh nhân ung thư thuộc nhóm nhạy cảm với Covid-19 do có hệ miễn dịch yếu. Người bệnh được chẩn đoán ung thư tuyến giáp, đă được phẫu thuật vẫn nên tiêm vaccine pḥng Covid-19 và duy tŕ uống levothyroxine theo liều đang dùng mà không phải dừng thuốc. Tuy nhiên, theo bác sĩ Phương, bệnh nhân cần xét nghiệm để kiểm tra hiện tại đă đạt b́nh giáp hay chưa. Nếu bạn đang suy giáp hoặc cường giáp, bác sĩ sẽ điều trị liều hormone tuyến giáp. “Nhiều người bệnh ung thư nhờ tư vấn về tiêm vaccine pḥng Covid 19. Họ đă điều trị ổn định ung thư hoặc đang xạ trị, hóa trị, điều trị đích, nội tiết…, phản hồi sau tiêm chủng cũng không xảy ra vấn đề ǵ quá đặc biệt”, bác sĩ Phương nói. Do đó, người bệnh ung thư cần trao đổi với bác sĩ điều trị cũng như bác sĩ khám sàng lọc để tiêm chủng hiệu quả và an toàn. Bác sĩ Lâm Quốc Trung, Phó trưởng khoa Hóa trị ung thư Bệnh viện Đại học Y Dược TPHCM, cho biết levothyroxine là một hormone tuyến giáp tổng hợp, thường được điều trị trong bệnh lư về tuyến giáp không thuộc các nhóm thuốc nhằm trong danh mục hạn chế tiêm vaccine Covid-19 . Tất cả khuyến cáo trên thế giới đều đề nghị bệnh nhân ung thư nên được tiêm pḥng ngay khi có thể nếu không có chống chỉ định, giúp giảm nhẹ triệu chứng hoặc mức độ nghiêm trọng khi mắc bệnh. Trong đó, bệnh nhân suy giảm miễn dịch nặng, ung thư giai đoạn cuối đang xạ trị và hóa trị thuộc nhóm thận trọng tiêm chủng, cần sàng lọc kỹ, theo ” Hướng dẫn tạm thời khám sàng lọc trước tiêm chủng vaccine pḥng Covid-19 ” của Bộ Y tế, ngày 10/8. Bộ Y Tế đề nghị tŕ hoăn tiêm chủng với người có tiền sử rơ ràng đă mắc Covid-19 trong ṿng 6 tháng; Người đang mắc bệnh cấp tính; Phụ nữ mang thai dưới 13 tuần. Phụ nữ mang thai trên 13 tuần và cho con bú vẫn được tiêm vaccine (nếu có cam kết), tuy nhiên không áp dụng với vaccine Sputnik V. Họ thuộc nhóm người cần thận trọng tiêm chủng. Đối tượng thận trọng tiêm chủng là người có tiền sử dị ứng với các dị nguyên khác; Người có bệnh nền, bệnh mạn tính; Người mất tri giác, mất năng lực hành vi; Người có tiền sử giảm tiểu cầu và/hoặc rối loạn đông máu; Phụ nữ mang thai trên 13 tuần; Người phát hiện thấy bất thường dấu hiệu sống gồm nhiệt độ dưới 35,5 độ C và trên 37,5 độ C, mạch dưới 60 lần/phút hoặc trên 100 lần/phút, nhịp thở trên 25 lần/phút… “Do đó, với người đă điều trị ung thư ổn định, sức khỏe b́nh thường, để tiêm vaccine pḥng Covid-19 chỉ cần tuân thủ hướng dẫn chung cho mọi người là đủ”, bác sĩ nói. Ngoài ra, trước tiêm pḥng vaccine Covid-19, bạn cần trả lời các câu hỏi sàng lọc. Bác sĩ sẽ thăm khám sàng lọc trước tiêm và đưa ra quyết định tiêm chủng cho bạn. Sau tiêm, người bệnh cần được theo dơi sát sao để phát hiện và xử lư kịp thời các tác dụng phụ, nếu có. Hỏi nhanh về Covid-19: F0 nằm sấp có tác dụng ǵ? Tôi đọc báo thấy F0 được khuyến cáo nằm sấp. Vậy khi nào th́ F0 cần nằm sấp, và nằm sấp có tác dụng ǵ? (Công Tài, ngụ quận B́nh Thạnh, TP.HCM). Hỏi nhanh về Covid-19: F0 nằm sấp có tác dụng ǵ? - H́nh 1 Ảnh minh họa: Shutterstock - Thạc sĩ, bác sĩ Nguyễn Hoàng Phú , Bệnh viện Thống Nhất (TP.HCM): Nếu cho người mắc Covid-19 nằm sấp, phần sau của phổi mở ra, cho phép phế nang hoạt động dễ dàng hơn. Ngoài ra, phần lớn phổi nằm ở phía sau cơ thể người, v́ vậy, khi bệnh nhân nằm úp sấp, áp lực lên phổi sẽ giảm, hệ thống thông khí tốt hơn, huy động được phế nang ở sau lưng nhiều hơn. Cách nằm sấp có thể áp dụng cho F0 nhẹ đang điều trị tại nhà. Tuy nhiên, các trường hợp khó thở đến nỗi phải thay đổi tư thế dứt khoát cần đưa vào bệnh viện ngay. Cung cấp 4,32 triệu viên thuốc Molnupiravir điều trị Covid-19 tại TP.HCM * Tôi bị ung thư tuyến giáp và đang sử dụng thuốc Levothyroxine, như vậy tôi có tiêm vắc xin Covid-19 được không? Xin cảm ơn. ( N.An , ngụ Tân Phú, TP.HCM). - Thạc sĩ, bác sĩ Nguyễn Hoàng Phú : Thuốc Levothyroxine là thuốc hormone tuyến giáp tổng hợp, không thuộc nhóm thuốc nằm trong danh mục hạn chế tiêm vắc xin Covid-19. Vậy nên những người đang sử dụng thuốc này vẫn có thể được tiêm vắc xin Covid-19. Những bệnh nhân điều trị ung thư ở trong giai đoạn ổn định đều có thể tiêm vắc xin Covid-19. Một vài trường hợp được khuyến khích tiêm vắc xin sớm để hạn chế những biến chứng nguy hiểm do Covid-19 gây ra. Chuyên mục HỎI NHANH VỀ COVID-19 ra mắt nhằm đáp ứng nhu cầu thông tin của bạn đọc liên quan đến t́nh h́nh dịch bệnh Covid-19. Bạn đọc có thể đặt câu hỏi cho chuyên mục này bằng h́nh thức b́nh luận bên dưới bài hoặc gửi qua email: suckhoethanhnien247@ gmail.com Câu hỏi sẽ được chuyển đến các bác sĩ, chuyên gia... để trả lời cho bạn |
Bộ Y tế: Ưu tiên tiêm vắc xin ngừa COVID-19 cho thai phụ, sản phụ
CẨM NƯƠNG12:21 23/08/2021 10 triệu chứng ban đầu của bệnh ung thư ở nam giớiSở Y tế TP.HCM giao Bệnh viện Nhi đồng 1 mua 100.000 túi thuốc điều trị F0 tại nhà Bộ Y tế ban hành công văn khẩn ưu tiên tiêm vắc xin cho 2 nhóm phụ nữ mang thai, bà mẹ đang cho con bú trong bối cảnh dịch bệnh diễn biến phức tạp, ca nhiễm tăng cao. Bộ Y tế: Ưu tiên tiêm vắc xin ngừa COVID-19 cho thai phụ, sản phụ - H́nh 1 Một thai phụ được tiêm vắc xin pḥng ngừa COVID-19 tại Bệnh viện Từ Dũ – Ảnh: DUYÊN PHAN Hơn 2 tháng trước đây, phụ nữ mang thai và cho con bú là đối tượng được hoăn tiêm vắc xin pḥng COVID-19. Tuy nhiên hiện nay, số ca nhiễm COVID-19 ở hai nhóm trên ngày càng tăng, có nhiều trường hợp chuyển biến nặng, gây suy hô hấp , thậm chí tử vong. Căn cứ vào t́nh h́nh dịch bệnh của địa phương cũng như khả năng cung ứng vắc xin, Bộ Y tế đề nghị ưu tiên tiêm vắc xin pḥng COVID-19 cho đối tượng phụ nữ mang thai, bà mẹ đang cho con bú trên địa bàn. Đồng thời yêu cầu sở y tế các tỉnh, thành, các bệnh viện cung cấp dịch vụ quản lư thai, khám thai, đỡ đẻ, chăm sóc trẻ sơ sinh… tiếp tục triển khai quyết liệt các hoạt động pḥng chống dịch. Phải luôn đảm bảo cung cấp đầy đủ dịch vụ khám bệnh, chữa bệnh, chăm sóc sức khỏe sinh sản, sản khoa và trẻ sơ sinh an toàn, không để đứt găy chuỗi cung ứng dịch vụ. Video đang HOT Bên cạnh đó, tuân thủ hướng dẫn dự pḥng và xử trí COVID-19 ở phụ nữ mang thai và trẻ sơ sinh, phù hợp với điều kiện thực tế của từng địa phương, cơ sở y tế. Trước đó, việc tiêm vắc xin COVID-19 cho phụ nữ mang thai đă được thực hiện theo quy định của quyết định số 3802/QĐ-BYT do Bộ Y tế ban hành ngày 10-8. Phụ nữ mang thai từ trên 13 tuần là đối tượng phải được khám sàng lọc kỹ lưỡng và thận trọng, phụ nữ mang thai dưới 13 tuần là đối tượng tŕ hoăn tiêm chủng. Chống chỉ định tiêm vắc xin Sputnik V cho phụ nữ mang thai và đang cho con bú. Theo Bộ Y tế, các dữ liệu hiện nay cho thấy nguy cơ mắc bệnh thể nặng ở phụ nữ mang thai nhiễm COVID-19 là thấp. Tuy nhiên, nguy cơ nằm ở khoa chăm sóc tích cực, thở máy và hỗ trợ thông khí (ECMO) và tử vong ở phụ nữ mang thai nhiễm COVID-19 có triệu chứng cao hơn so với nhóm phụ nữ không mang thai có triệu chứng. Cũng có bằng chứng cho rằng viêm phổi do virus ở phụ nữ mang thai có liên quan đến tăng nguy cơ sinh non, thai chậm phát triển và tử vong chu sinh… Bệnh viện Hùng Vương và Bệnh viện Từ Dũ là 2 đơn vị sản phụ khoa lớn nhất thành phố được giao nhiệm vụ thiết lập các khu điều trị cho thai phụ mắc COVID-19. Tiêm trộn AstraZeneca - Sputnik V không gây tác dụng phụ nghiêm trọng Nghiên cứu đầu tiên về tiêm trộn vaccine AstraZeneca và Sputnik V cho thấy sự kết hợp này không gây tác dụng phụ nghiêm trọng. "Các nghiên cứu về tính an toàn và sinh miễn dịch khi tiêm trộn vaccine Covid-19 của AstraZeneca và phiên bản một mũi của Sputnik V đă được tiến hành ở Azerbaijan hồi tháng hai. 50 t́nh nguyện viên đă được tiêm trộn và đang mời thêm những người mới. Phân tích ban đầu cho thấy tiêm trộn hai loại vaccine này không gây tác dụng phụ nghiêm trọng hay nhiễm nCoV sau tiêm chủng", Quỹ Đầu tư Trực tiếp Nga (RDIF) ra thông cáo báo chí hôm 30/7. Dữ liệu ban đầu về khả năng sinh miễn dịch khi tiêm kết hợp hai vaccine AstraZeneca và Sputnik V sẽ được công bố vào tháng sau. Giám đốc điều hành RDIF Kirill Dmitriev kỳ vọng việc tiêm trộn hai loại vaccine này sẽ thành công ở Azerbaijan và các quốc gia khác, cho phép triển khai hiệu quả hơn các chương tŕnh tiêm chủng để bảo vệ người dân trên thế giới. Lănh đạo hăng dược AstraZeneca cũng bày tỏ kỳ vọng về kết quả tiêm trộn vaccine Covid-19, cho biết kết hợp các loại vaccine khác nhau là một trong những phác đồ tiêm chủng hứa hẹn nhất để nghiên cứu. Tiêm trộn AstraZeneca - Sputnik V không gây tác dụng phụ nghiêm trọng - H́nh 1 Các mẫu vaccine Covid-19 (từ trái qua phải) của Pfizer, AstraZeneca, Sputnik V và Moderna. Ảnh: Reuters. Phiên bản vaccine Covid-19 một liều của Sputnik V là Sputnik Light. RDIF cho biết loại vaccine này có thể được dùng tiêm trộn để tăng hiệu quả, kể cả khả năng chống lại các biến chủng mới. Cơ quan đăng kư dược phẩm quốc gia Nga hôm 26/7 cho biết 5 cơ sở y tế nước này sẽ tiến hành các cuộc thử nghiệm tiêm trộn vaccine AstraZeneca và Sputnik V, dự kiến kết thúc vào đầu tháng 3/2022. Một số nghiên cứu cho thấy kết quả khả quan trong tiêm trộn vaccine Covid-19, song nhiều nhà khoa học cho rằng vẫn cần thêm nhiều nghiên cứu sâu rộng hơn để củng cố phương án này. Tiêm trộn vaccine Covid-19 c̣n được coi như lựa chọn tốt ở một số nước đang thiếu một loại vaccine nhất định. Tuy nhiên, Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) đă cảnh báo về vấn đề tiêm trộn, cho rằng quyết định chọn loại vaccine kết hợp và khoảng thời gian giữa các mũi tiêm phải được cơ quan y tế hướng dẫn cụ thể. |
Việt Nam đă đảm bảo được 105 triệu liều vaccine
ÁNH NGỌC23:58 13/07/2021 Cảnh báo chứng rối loạn thần kinh sau tiêm vaccine Johnson & JohnsonKhông khuyến cáo test dị ứng vaccine Covid-19 Việt Nam đặt mục tiêu mua 150 triệu liều vaccine Covid-19 để tiêm cho 70% dân số, tới nay đă có cam kết và kư hợp đồng khoảng 105 triệu liều. Trong số 105 triệu liều vaccine Covid-19 mà Việt Nam đă đảm bảo được, 38,9 triệu liều do chương tŕnh COVAX của Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) tài trợ, 30 triệu liều AstraZeneca kư hợp đồng với Công ty cổ phần vaccine Việt Nam VNVC, 31 triệu liều được Pfizer kư với chính phủ và 5 triệu liều Moderna ủy quyền cho công ty Zuellig Pharma Việt Nam, theo thông cáo của Bộ Ngoại giao hôm nay. Việt Nam đang đàm phán mua thêm 55 triệu liều vaccine, bao gồm 40 triệu liều Sputnik V do Tập đoàn T&T đàm phán với Quỹ Đầu tư Trực tiếp Nga và 15 triệu liều Covaxin do Bộ Y tế đàm phán với Ấn Độ. Video đang HOT Tính đến ngày 12/7, Việt Nam đă nhận được khoảng 8 triệu liều vaccine Covid-19, sắp tới sẽ tiếp tục nhận thêm từ những nguồn đă đàm phán mà các nước và hăng sản xuất đồng ư chuyển giao sớm, cùng những nguồn hỗ trợ của các đối tác song phương và tổ chức quốc tế. Việt Nam đă đảm bảo được 105 triệu liều vaccine - H́nh 1 Hơn 2 triệu liều vaccine Covid-19 do Mỹ tài trợ tại sân bay Nội Bài, Hà Nội, hôm 10/7. Ảnh: Ngọc Thành. Cụ thể, chương tŕnh COVAX sẽ phân bổ tiếp cho Việt Nam hơn một triệu liều Pfizer-BioNTech trong khoảng từ tháng 7 đến tháng 9, sau khi đă chuyển khoảng 4,5 triệu liều vaccine Covid-19, đồng thời cam kết ưu tiên hơn cho Việt Nam trong những lần phân bổ tiếp theo. Bên cạnh đó, COVAX ủng hộ hỗ trợ chuyển giao công nghệ sản xuất vaccine mRNA, cử các chuyên gia đến Việt Nam giúp nghiên cứu và sản xuất vaccine đáp ứng tiêu chuẩn quốc tế và được thế giới công nhận. Chương tŕnh của WHO cũng sẵn sàng hợp tác, hỗ trợ để Việt Nam trở thành một trong những trung tâm sản xuất vaccine trong khu vực. Trong số 80 triệu liều vaccine Covid-19 cam kết chia sẻ với các nước thông qua cơ chế COVAX, Mỹ quyết định hỗ trợ khẩn cấp Việt Nam 2 triệu liều vaccine Moderna, đưa Việt Nam vào danh sách ưu tiên nhận viện trợ vaccine. Các doanh nghiệp Mỹ cũng kư những hợp đồng chuyển giao công nghệ với các doanh nghiệp Việt Nam. Số vaccine Việt Nam đă đảm bảo được: Bên cung cấp Số liều ( Đơn vị tính: Triệu ) COVAX 38,9 AstraZeneca 30 Pfizer 31 Moderna 5 Sau khi hỗ trợ Việt Nam 2 triệu liều vaccine AstraZeneca, Nhật Bản sẽ viện trợ thêm một triệu liều trong thời gian tới, dự kiến chuyển vào ngày 16/7. Nước này cũng sẵn sàng hợp tác với các doanh nghiệp Việt Nam về thử nghiệm lâm sàng, chuyển giao và bán công nghệ sản xuất vaccine. Ngoài ra, danh sách vaccine Việt Nam đă nhận c̣n 500.000 liều Vero Cell của hăng dược phẩm Trung Quốc Sinopharm và 1.000 liều Sputnik V từ Nga. Trong khi đó, Hàn Quốc hỗ trợ 30 triệu xi lanh tiêm, tương đương khoảng 2,5 triệu USD. Chính quyền và nhân dân một số bang của Đức gửi tặng một triệu bộ kit xét nghiệm nhanh Covid-19. Nhiều nước khác cam kết hỗ trợ Việt Nam trong thời gian tới, như Australia cam kết viện trợ 13,5 triệu AUD (hơn 10 triệu USD) để mua vaccine thông qua Quỹ Nhi đồng Liên Hợp Quốc (UNICEF), đồng thời tặng thêm 1,5 triệu liều AstraZeneca từ nay đến cuối năm. Anh cũng cam kết đưa Việt Nam vào danh sách các nước ưu tiên khi xem xét phân bổ 100 triệu liều vaccine mà nước này hỗ trợ thế giới thông qua COVAX và song phương, đồng thời bày tỏ sẵn sàng trao đổi với AstraZeneca về chuyển giao công nghệ, hỗ trợ Việt Nam xây dựng năng lực tự sản xuất vaccine. Những người không nên tiêm vaccine Covid-19 của Moderna Hơn 2 triệu liều Covid-19 của Moderna vừa đến Việt Nam. Tổ chức Y tế Thế giới cho biết vaccine này có hiệu quả không đổi trước một số biến chủng nCoV mới. Ngày 29/6, Thứ trưởng Bộ Y tế Trương Quốc Cường vừa kư quyết định phê duyệt có điều kiện vaccine Spikevax (tên khác là Moderna) cho nhu cầu cấp bách trong pḥng, chống dịch Covid-19. Đây là vaccine Covid-19 thứ 5 được phê duyệt tại Việt Nam, sau AstraZeneca, Sputnik V, Pfizer và Sinopharm. Nhóm chuyên gia tư vấn chiến lược của Tổ chức Y tế Thế giới (SAGE) đă đưa ra những khuyến nghị tạm thời về việc sử dụng vaccine Covid-19 Moderna (mRNA-1273) ở nhóm người dân trên 18 tuổi. Ai nên tiêm pḥng trước? Cũng như các vaccine Covid-19 khác, chuyên gia của WHO khuyến những quốc gia trên thế giới phân loại người được tiêm thành hai cấp độ - ưu tiên cao và nhóm c̣n lại. Do nguồn cung cấp vaccine c̣n khan hiếm, các nước nên ưu tiên tiêm chủng cho nhân viên y tế có nguy cơ phơi nhiễm cao và người lớn tuổi. Khi đă có nhiều vaccine hơn, các nhóm ưu tiên bổ sung nên được tiêm chủng, đặc biệt là những người dễ bị ảnh hưởng bởi Covid-19 hoặc có bệnh lư nền. Những người không nên tiêm vaccine Covid-19 của Moderna - H́nh 1 Người dân tại TP.HCM tiêm vaccine Covid-19 trong chiến dịch lớn nhất lịch sử của thành phố. Ảnh: Chí Hùng. Theo WHO, những người trong nhóm có nguy cơ nhập viện, mắc bệnh nặng khi nhiễm nCoV cũng nên được xem xét tiêm vaccine Covid-19 của Moderna sớm. Nhóm này gồm người bị bệnh phổi mạn tính, tim nghiêm trọng, béo ph́ nặng, tiểu đường, bệnh gan và nhiễm HIV. Người bị suy giảm miễn dịch cũng nên được xem xét tiêm vaccine. Ngoài ra, theo các chuyên gia của WHO, người từng mắc Covid-19 vẫn nên tiêm vaccine. Tuy nhiên, trường hợp này có thể hoăn tiêm trong 6 tháng kể từ thời gian bị nhiễm nCoV. Vaccine của Moderna được đánh giá có hiệu quả với phụ nữ đang cho con bú tương tự những trường hợp khác. Do đó, WHO khuyến cáo người đang nuôi con bằng sữa mẹ có thể tiêm pḥng, không cần dừng cho con bú sau tiêm. Phụ nữ có được tiêm vaccine của Moderna? WHO khuyên phụ nữ mang thai vẫn nên sử dụng vaccine Covid-19 nếu lợi ích bảo vệ của nó lớn hơn nguy cơ có thể xảy ra. Trước khi quyết định tiêm hay không, các bà mẹ cần được tư vấn kỹ, cung cấp các thông tin về rủi ro khi mắc Covid-19 trong thai kỳ, lợi ích của tiêm chủng. Các vấn đề như có nên hoăn mang thai, bỏ thai v́ tiêm vaccine được nhóm chuyên gia WHO khẳng định là không nên. Ngoài ra, nhóm SAGE khuyến cáo 4 nhóm người sau đây không nên tiêm vaccine Covid-19: - Người có phản ứng dị ứng nặng sau khi tiêm liều đầu tiên của vaccine mRNA-1273. - Người đă có phản ứng dị ứng nặng với bất kỳ thành phần của vaccine này. - Người cao tuổi, sức khỏe rất yếu có tuổi thọ dự kiến dưới 3 tháng nên xem xét. - Những người dưới 18 tuổi trong khi chờ kết quả của các nghiên cứu sâu hơn. Những người không nên tiêm vaccine Covid-19 của Moderna - H́nh 2 Phụ nữ mang thai được phép tiêm vaccine Covid-19. Tuy nhiên, họ cần cân nhắc và t́m hiểu kỹ. Ảnh: CNBC. Hiệu quả SAGE khuyến cáo sử dụng vaccine Moderna mRNA-1273 đủ hai liều (100 g, mỗi liều 0,5 ml), cách nhau 28 ngày. Trong trường hợp cần thiết, thời gian giữa hai liều có thể cách nhau đến 42 ngày. Trong trường hợp nguồn vaccine khan hiếm, các quốc gia có thể tŕ hoăn việc tiêm mũi thứ 2 cho người dân đến 12 tuần để đạt tỷ lệ bao phủ liều đầu tiên cao hơn. Theo nhóm chuyên gia, người dân nên tuân thủ việc tiêm đủ 2 liều vaccine và cùng một loại để đạt hiệu quả tốt nhất. Vaccine Covid-19 của Moderna đă được chứng minh có hiệu quả 94,1% trong việc bảo vệ người dân khỏi bị lây nhiễm nCoV. Vaccine có hiệu lực sau 14 ngày tiêm mũi đầu tiên. Vaccine có an toàn không? Ngày 30/4, WHO thêm vaccine Covid-19 của Moderna vào danh sách sử dụng trong trường hợp khẩn cấp. Điều đó, có nghĩa loại vaccine này đă được hội đồng thẩm định của WHO đánh giá chất lượng, độ an toàn và hiệu quả. Đặc biệt, những vaccine trong danh sách sử dụng khẩn cấp được ưu tiên để cung cấp cho chương tŕnh COVAX. Cơ quan Dược phẩm châu Âu (EMA) đă đánh giá kỹ dữ liệu về chất lượng, độ an toàn và hiệu quả của vaccine Moderna và cho phép sử dụng trên toàn châu Âu. SAGE khuyến cáo người dân sau khi được tiêm cần ở lại điểm chủng ít nhất 15 phút. Bất kỳ ai gặp phản ứng dị ứng nghiêm trọng sau tiêm liều đầu tiên không được tiêm mũi thứ 2. Những người không nên tiêm vaccine Covid-19 của Moderna - H́nh 3 Máy bay chở vaccine Moderna do Mỹ viện trợ hạ cánh tại Việt Nam vào sáng 10/7. Ảnh: UNICEF Việt Nam. Vaccine có hiệu quả với biến chủng mới? Dựa trên các nghiên cứu hiện có, tài liệu của WHO cho biết biến chủng nCoV mới như Alpha (B.1.1.7) và Beta (501Y.V2 hay B.1.351), không làm thay đổi hiệu quả vaccine của Moderna. Do đó, đến thời điểm này, vaccine vẫn là biện pháp hữu hiệu nhất để đẩy lùi dịch bệnh. Các phát hiện mới, được công bố vào tuần cuối tháng 6 trên tạp chí Nature , bổ sung thêm bằng chứng cho thấy những người đă được tiêm vaccine mRNA chống Covid-19 có thể không cần dùng thêm thuốc tăng cường miễn dịch, với điều kiện virus SARS-CoV-2 và các biến thể không phát triển đến mức kháng những loại vaccine hiện tại. Đối với những người bệnh Covid-19 đă hồi phục và sau đó được tiêm vaccine, họ có thể không cần dùng thuốc tăng cường miễn dịch ngay cả khi virus có thêm biến thể mới. Không có loại vaccine Covid-19 nào có thể bảo vệ 100% người tiêm khỏi virus. V́ vậy, WHO khuyến cáo ngay cả khi đă được tiêm chủng, người dân vẫn cần tuân thủ các biện pháp pḥng dịch như đeo khẩu trang, giăn cách. |
Các vaccine COVID-19 được bảo quản ở nhiệt độ bao nhiêu?
PHẠM QUƯ16:32 12/07/2021 Gan rỗng tuếch chứa đầy trứng sán v́ kiểu ăn cá cực tai hại nhưng không ít người mêVaccine COVID-19 có thể bảo vệ chúng ta trong bao lâu? Các loại vaccine pḥng COVID-19 như AstraZeneca , Moderna , Pfizer hay Sputnik V… được bảo quản trong môi trường nhiệt độ lạnh bao nhiêu? Các vaccine COVID-19 được bảo quản ở nhiệt độ bao nhiêu? - H́nh 1 Hiện các vaccine COVID-19 được cấp phép sử dụng trên thế giới điều kiện bảo quản ở nhiệt độ khác nhau. Vaccine của Pfizer được bảo quản trong môi trường từ – 80 độ C đến – 60 độ C, vaccine Moderna từ – 5 độ C đến – 15 độ C; Johnson&Johnson từ – 25 độ C đến -15 độ C; vaccine Sputnik V là -18 độ C; vaccine của AstraZeneca từ 2 độ C đến 8 độ C…) Nguyên nhân hầu hết vaccine đều được bản quản trong môi trường lạnh là bởi MRNA trong vaccine là vật liệu di truyền “dạy” các tế bào miễn dịch cách tạo ra protein đột biến được t́m thấy trên virus gây ra COVID-19. Hệ miễn dịch phản ứng bằng cách tạo ra các kháng thể chống lại loại protein tăng đột biến đó, sau đó học cách bảo vệ cơ thể chống lại virus trong tương lai. Về bản chất, các phân tử mRNA không ổn định, nếu bị treo trong thời gian dài th́ các tế bào có thể tích tụ mức độ có hại do các protein mà chúng giúp tạo ra. Video đang HOT Các chuyên gia trên thế giới cho rằng, thực chất các mRNA nhanh chóng suy thoái. Ngoài ra, các enzym trong môi trường và xung quanh cũng có nguy cơ phá vỡ mRNA. Chính v́ vậy, cần phương pháp để bảo quản vaccine. Các nhà sản xuất vaccine bảo quản bằng cách phủ mRNA trong các hạt nano lipid. Những bong bóng chất béo nhỏ này giúp mang mRNA đến các tế bào của cơ thể và cung cấp mức độ bảo vệ chống lại các enzym có thể phá hủy vật liệu di truyền mỏng manh. Nếu không có lớp phủ bên ngoài, mRNA sẽ bị phá hủy. Tuy nhiên, lớp phủ hạt nano lipid không đủ để bảo vệ mRNA mà cần phải làm cho các enzyme không bị phá hủy bằng cách giữ ở nhiệt độ lạnh. Vaccine Sputnik V chống lại được biến chủng Delta và Delta Plus Theo đại diện cơ quan sản xuất vaccine Sputnik V, chế phẩm sinh học này có hiệu quả kháng biến chủng mới tới 90%. Vaccine Sputnik V chống lại được biến chủng Delta và Delta Plus - H́nh 1 Theo hăng thông tấn TASS của Nga, Deanis Logunov, Phó giám đốc Trung tâm Nghiên cứu Dịch tễ và Vi sinh vật Gamaleya, đại diện nhóm phát triển Sputnik V, cho biết vaccine này có hiệu quả chống lại sự lây nhiễm của hai biến chủng mới Delta và Delta Plus. Ông Deanis cho biết các nghiên cứu được thực hiện tại trung tâm khoa học để vô hiệu hóa những biến chủng mới bằng huyết thanh người đă tiêm đủ 2 liều vaccine Sputnik V. Kết quả cho thấy vaccine này hiệu quả kháng biến chủng mới tới 90%. Theo người đại diện Trung tâm Nghiên cứu Dịch tễ và Vi sinh vật Gamaleya, "chỉ số này thấp hơn đôi chút so với hiệu quả chống chủng nCoV ban đầu. Tuy nhiên, nó đủ để chống lại virus SARS-CoV-2 đột biến". Đồng thời, ông nhấn mạnh sự giảm sút này không đáng kể. Hiệu quả mà Sputnik V thể hiện trong quá tŕnh nghiên cứu trên cao hơn so với các loại vaccine khác, đă thực hiện thử nghiệm tương tự ở nước ngoài. Sputnik V là vaccine Covid-19 đầu tiên được phê duyệt trên thế giới. Ngày 23/3, Việt Nam phê duyệt khẩn cấp vaccine ngừa Covid-19 Sputnik V của Nga cho nhu cầu cấp bách pḥng, chống dịch. Đây là vaccine Covid-19 thứ hai được Bộ Y tế cấp phép, sau AstraZeneca. Theo kết quả thử nghiệm lâm sàng giai đoạn 3 được công bố trên tạp chí The Lancet, vaccine Sputnik V có hiệu quả lên tới 91,6 %. Đối với t́nh nguyện viên trên 60 tuổi, tỷ lệ này là 91,8%. Sau tiêm, 98% t́nh nguyện viên sản sinh kháng thể chống lại virus SARS-CoV-2. Với kết quả này, Sputnik V là một trong 3 vaccine có hiệu quả bảo vệ tốt nhất thế giới, bên cạnh Moderna và Pfizer. Hiện tại, Chính phủ Nga đồng ư cung ứng cho Việt Nam 20 triệu liều vaccine Sputnik V trong năm 2021. Theo Reuters , hôm 23/6, giới chức Ấn Độ thông báo phát hiện khoảng 40 ca nhiễm biến chủng virus corona mới, tạm gọi là "Delta Plus", mang một đột biến mới dường như khiến chúng lây lan mạnh hơn biến chủng Delta cũ. Theo WHO, biến chủng Delta Plus vẫn chưa lan rộng, mới chỉ chiếm một phần nhỏ trong số các mẫu nhiễm biến chủng Delta. Biến chủng Delta và các biến chủng gây lo ngại khác vẫn tiếp tục tạo ra rủi ro y tế cộng đồng cao hơn, bởi chúng đă cho thấy khả năng lây lan mạnh hơn các biến chủng cũ. Nhiều lo ngại biến chủng Delta Plus sẽ tạo ra một làn sóng dịch bệnh mới ở Ấn Độ, điều từng xảy ra hồi tháng 4 với sự xuất hiện của biến chủng Delta. |
Vaccine COVID-19 có thể bảo vệ chúng ta trong bao lâu?
DIỆU HOA16:13 12/07/2021 Các vaccine COVID-19 được bảo quản ở nhiệt độ bao nhiêu?Bệnh nhi mắc COVID-19 nặng nhất Việt Nam vừa được rút ống nội khí quản Câu hỏi được quan tâm hàng đầu hiện này là vaccine COVID-19 sẽ bảo vệ chúng ta trong bao lâu. Theo WHO , v́ vaccine COVID-19 mới bắt đầu được cấp phép đưa vào sử dụng trong vài tháng qua, nên c̣n quá sớm để biết khả năng bảo vệ của vaccine kéo dài bao lâu. Nghiên cứu được công bố trên tạp chí Nature vào tháng 6 cho thấy, vaccine Pfizer và Moderna sử dụng công nghệ mRNA có thể chống lại COVID-19 trong nhiều năm nếu virus không đột biến đáng kể. Thậm chí với các trường hợp từng mắc COVID-19 và tiêm vaccine, khả năng miễn dịch có thể tồn tại suốt đời. Video đang HOT Vaccine COVID-19 có thể bảo vệ chúng ta trong bao lâu? - H́nh 1 Vaccine Pfizer có thể sẽ bảo vệ chống lại COVID-19 trong nhiều năm. (Ảnh: Reuters) Nhóm nghiên cứu khẳng định những người tiêm vaccine Pfizer và Moderna không cần phải tiêm nhắc lại, trừ các trường hợp miễn dịch yếu hoặc dùng thuốc ức chế miễn dịch. “V́ vaccine đi sâu vào hệ thống miễn dịch và tạo ra các kháng thể này cũng như dạy chúng ta cách tạo những kháng thể nên nó sẽ tồn tại lâu dài”, chuyên gia về bệnh truyền nhiễm, Tiến sĩ Suman Radhakrishna tới từ Trung tâm Y tế Dignity Health California (Mỹ) cho biết. Cũng theo các nhà nghiên cứu, miễn dịch do vaccine cung cấp tốt hơn khả năng miễn dịch có được với các trường hợp từng mắc COVID-19. Nguyên nhân là bởi vaccine giúp chống lại các biến thể tốt hơn. Tuy nhiên, các nhà khoa học cho rằng với việc các biến thể COVID-19 mới xuất hiện, cần nghiên cứu thêm để đưa ra các kết luận mới. Cùng với đó, nhóm nghiên cứu lưu ư mọi người nên hoàn thành nghĩa vụ của ḿnh là tiêm vaccine, v́ điều đó sẽ phần nào giúp ngăn chặn sự xuất hiện của các biến thể mới. Israel đổi vaccine Pfizer sắp hết hạn cho Hàn Quốc Israel đạt thỏa thuận chuyển khoảng 700.000 liều vaccine Pfizer sắp hết đát sang Hàn Quốc để đổi lấy lô vaccine hạn dài hơn. Tờ Haaretz hôm 6/7 dẫn lời Thủ tướng Israel Naftali Bennett cho biết số vaccine trên sẽ được đưa tới Hàn Quốc trong tháng 7. Đổi lại, Israel sẽ nhận được các liều vaccine Pfizer tương tự từ Hàn Quốc vào tháng 9 và tháng 10. Hiện chưa rơ chính xác thời gian hết hạn của lô vaccine Pfizer Israel chuyển sang Hàn Quốc. Một phát ngôn viên Bộ Y tế Hàn Quốc trước đó cho biết "không b́nh luận về thông tin". Israel đổi vaccine Pfizer sắp hết hạn cho Hàn Quốc - H́nh 1 Một lọ vaccine Covid-19 của Pfizer tại Trung tâm Y tế Sheba ở Ramat Gan, Israel, hồi tháng 12/2020. Ảnh: Reuters. Theo truyền thông Israel, nước này đang có tổng cộng khoảng 1,4 triệu liều vaccine Covid-19 hết hạn vào cuối tháng 7. Giới chức hy vọng kịp sử dụng 600.000 liều để tiêm chủng cho 300.000 thanh thiếu niên 12-15 tuổi, song vẫn c̣n 800.000 liều có nguy cơ phải tiêu hủy nếu không t́m được bên mua hoặc trao đổi trước khi chúng hết hạn. Hàn Quốc trong khi đó đang chật vật t́m kiếm đủ vaccine Covid-19 trong bối cảnh nguồn cung toàn cầu eo hẹp, đặc biệt ở châu Á. Chính phủ Hàn Quốc tuần trước kỳ vọng đạt miễn dịch cộng đồng sớm hơn mục tiêu tháng 11 khi tiêm chủng ít nhất 70% dân số, chủ yếu dùng các loại vaccine mRNA như Pfizer. Một quan chức cấp cao Hàn Quốc hôm 5/7 cho biết đang đàm phán với các nhà sản xuất vaccine công nghệ mRNA bao gồm Pfizer và Moderna, sẵn sàng cung ứng một tỷ liều ngay lập tức. Vaccine Covid-19 phát triển dựa trên công nghệ mRNA (thông tin di truyền) được phủ bởi một lớp nano lipid (chất béo) của tế bào. Khi tiêm vaccine, cơ thể sử dụng hướng dẫn trong mRNA để tạo ra các protein đột biến. Phản ứng miễn dịch này tạo ra kháng nguyên bảo vệ cơ thể khi nCoV xâm nhập, cho hiệu quả chống lại virus khoảng 95%. Israel hiện ghi nhận hơn 840.000 ca nhiễm và hơn 6.400 ca tử vong do nCoV. Ca nhiễm và chết do Covid-19 ở Hàn Quốc lần lượt là hơn 161.000 và 2.000. Chủng Delta giảm hiệu quả vaccine Pfizer tại Israel 34 Israel có thể phải hủy 800.000 liều vaccine Pfizer 23 Israel nói vaccine Pfizer hiệu quả 94% 15 |
Bên trong nhà máy sản xuất thuốc hoàn nguyên cho vaccine Pfizer
Dung môi hoàn nguyên vaccine Covid-19 sử dụng cho chiến dịch tiêm chủng sắp tới được tài trợ bởi một công ty dược phẩm trong nước, sản xuất bằng công nghệ BFS hiện đại. Israel có thể phải hủy 800.000 liều vaccine Pfizer Bộ Y tế Israel sẽ phải tiêu hủy ít nhất 800.000 liều vaccine Pfizer sắp hết hạn nếu không t́m được bên mua trong hai tuần tới. Đài truyền h́nh Kan của Israel hôm 29/6 cho biết Israel đang có tổng cộng khoảng 1,4 triệu liều vaccine Covid-19 hết hạn vào cuối tháng 7. Giới chức hy vọng kịp sử dụng 600.000 liều để tiêm chủng cho 300.000 thanh thiếu niên 12-15 tuổi trong thời gian này. Với khoảng 800.000 liều vaccine Pfizer c̣n lại, Bộ Y tế Israel buộc phải tiêu hủy nếu không t́m được bên mua trước khi chúng hết hạn. Israel có thể phải hủy 800.000 liều vaccine Pfizer - H́nh 1 Các lọ vaccine Covid-19 của Pfizer tại một trung tâm tiêm chủng ở thành phố Safed, Israel, hôm 14/2. Ảnh: Flash90. Israel được cho là đang đàm phán với một số quốc gia để bán lô vaccine Pfizer sắp hết hạn hoặc dùng chúng để đổi lấy những lô vaccine hạn dài hơn. Trong khi Israel đau đầu với lô vaccine sắp hết hạn, nhiều quốc gia trên thế giới đang thiếu nguồn cung, đặc biệt là với vaccine Pfizer, để tiêm chủng cho người dân. Israel hồi giữa tháng lên kế hoạch gửi cho Palestine ít nhất một triệu liều vaccine Covid-19 sắp hết hạn theo thỏa thuận chia sẻ giữa hai bên. Tuy nhiên, chính quyền Palestine đă hủy thỏa thuận tiếp nhận vaccine Covid-19 từ Israel sau khi phát hiện lô vaccine này sẽ hết hạn trong tháng 6. Israel bắt đầu khuyến khích thanh thiếu niên tiêm vaccine Covid-19 sau khi ca nhiễm tăng mạnh trở lại, khiến nước này phải tái áp đặt quy định đeo khẩu trang trong nhà. Theo Bộ Y tế Israel, tính tới ngày 28/6, hơn 5,5 triệu người dân nước này đă được tiêm ít nhất một liều vaccine Covid-19. |
Cảnh giác với triệu chứng rối loạn tiết niệu ở nam giới
HỒNG HẢI16:12 15/10/2021 Khi mắc ung thư, cơ thể sẽ phát đi những dấu hiệu cảnh báo nào?Tác động khác biệt của vắc xin Pfizer với nam và nữ Xuất hiện t́nh trạng rối loạn tiết niệu như bí tiểu, tiểu nhiều lần, nhiều nam giới chủ quan. Khi các triệu chứng rầm rộ hơn, bệnh nhân đi khám tiết niệu lại được chuyển sang bệnh viện ung bướu . Ths.BS CKII Nguyễn Thị Hương Giang, Trưởng khoa Nội 3 , Bệnh viện K cho biết, thực tế điều trị tại bệnh viện cho thấy, hầu hết bệnh nhân ung thư tiền liệt tuyến đến viện khi đă ở giai đoạn tiến triển hoặc đă di căn. Theo BS Giang, đặc thù bệnh biểu hiện triệu chứng gián tiếp ở hệ tiết niệu. Hầu hết bệnh nhân sau một thời gian chịu đựng các triệu chứng ở hệ tiết niệu rồi mới đi khám. Sau đó, được chuyển sang bệnh viện chuyên về ung bướu khiến họ rất bất ngờ, bởi vốn dĩ chỉ nghĩ đến viêm tiết niệu thông thường. Video đang HOT Cảnh giác với triệu chứng rối loạn tiết niệu ở nam giới - H́nh 1 Ứng dụng chẩn đoán h́nh ảnh trong chẩn đoán ung thư tiền liệt tuyến tại Bệnh viện K. Bệnh ung thư tiền liệt tuyến triển trong nhiều năm, nhưng cái khó là ở giai đoạn đầu, bệnh không có triệu chứng lâm sàng, hoặc biểu hiện là những rối loạn tiết niệu ở nam giới và hầu hết mọi người chủ quan với các dấu hiệu này. “Mọi người phải hết sức chú ư khi xuất hiện các rối loạn tiết niệu như bí tiểu, tiểu khó, rát, nhiều lần; xuất tinh ra máu, xuất tinh bất thường. Đây có thể là những dấu hiệu cảnh báo sớm ung thư tiền liệt tuyến, nên đi khám sớm. Trong trường hợp không phải ung thư, bệnh nhân cũng được điều trị các bệnh tiết niệu gây ra triệu chứng đó để có chất lượng cuộc sống tốt hơn”, BS Giang khuyến cáo. BS Giang thông tin thêm, với bệnh nhân xuất hiện triệu chứng nghi ngờ khi đi khám, ngoài khám lâm sàng, phương pháp kinh điển không đắt tiền là thăm trực tràng, siêu âm nội trực tràng, sinh thiết tuyến tiền liệt cần phải thực hiện để chẩn đoán bệnh. Ung thư tiền liệt tuyến có rất nhiều phương pháp điều trị, từ điều trị nội tiết, phẫu thuật cắt tinh hoàn, xạ trị… Càng phát hiện sớm, tiên lượng điều trị càng tốt. Tại Bệnh viện K nhiều phương pháp điều trị hiện đại được áp dụng, hầu hết bệnh nhân ung thư tiền liệt tuyến sống thêm 5 năm, có nhiều người kéo dài cuộc sống tới 10-20 năm, được coi là khỏi hẳn, với chất lượng cuộc sống tốt. Bác sĩ Chợ Rẫy chi viện Kiên Giang chống dịch Giám đốc Bệnh viện Chợ Rẫy Nguyễn Tri Thức đưa 11 y bác sĩ đến hỗ trợ Kiên Giang chống dịch, tư vấn thiết lập đơn vị điều trị Covid-19. Đoàn công tác ngày 23/9 đă khảo sát tại Trung tâm Thu dung, điều trị Covid-19 cũng như tư vấn về vấn đề phân luồng, thu dung và điều trị bệnh nhân nhiễm Covid-19. Trung tâm này thiết lập trên cơ sở Bệnh viện Ung bướu và cơ sở cũ của Bệnh viện Đa khoa tỉnh Kiên Giang, quy mô 1.800 giường bệnh, hoạt động từ hôm 12/9. Sáng nay, đoàn họp cùng lănh đạo UBND tỉnh Kiên Giang, thảo luận các phương án pḥng chống dịch. Bác sĩ Chợ Rẫy chi viện Kiên Giang chống dịch - H́nh 1 Bác sĩ Nguyễn Tri Thức, Giám đốc Bệnh viện Chợ Rẫy (áo sơ mi trắng, ở giữa) khảo sát tại Trung tâm Thu dung, điều trị Covid-19 Kiên Giang, chiều 23/9. Ảnh: Bệnh viện cung cấp. Bác sĩ Thức cho biết từ cuối tuần trước, Chợ Rẫy đă điều động 5 y bác sĩ đến hỗ trợ chuyên môn về hồi sức cấp cứu F0 nặng và nguy kịch, theo đề nghị của Kiên Giang trong bối cảnh dịch diễn biến phức tạp ở tỉnh. Nhóm 5 người chi viện gồm bác sĩ Phạm Minh Huy (Khoa Hồi sức Cấp cứu), bác sĩ Nguyễn Văn Thuận (Khoa Bệnh Nhiệt đới), bác sĩ Nguyễn Xuân Nhật Duy (Khoa Kiểm soát nhiễm khuẩn), điều dưỡng Đồng Nguyễn Phương Uyển, điều dưỡng Lê Thị Hồng Thắm (Khoa Hồi sức cấp cứu). Từ khi Covid-19 bùng phát, các y bác sĩ Chợ Rẫy thường xuyên chi viện cho những điểm nóng như Bắc Giang, Hải Dương, Gia Lai, Đà Nẵng, B́nh Thuận, Tây Ninh... Đây là lần thứ ba Chợ Rẫy chi viện Kiên Giang chống dịch. Tính đến ngày 23/9, Kiên Giang phát hiện 4.874 ca nhiễm. Hôm qua, Kiên Giang là một trong ba tỉnh ghi nhận số ca nhiễm tăng cao nhất so với ngày hôm trước (tăng 26 ca), bên cạnh Tây Ninh (tăng 38 ca) và Đăk Lăk (tăng 25 ca). Ổ dịch tại Phú Quốc của Kiên Giang phát hiện ngày 21/9 khi vừa nới giăn cách, đến nay ghi nhận 73 ca nhiễm, nâng tổng số ca mắc ở thành phố lên 78 ca. Chùm lây nhiễm cộng đồng tại đây xuất phát từ 2 hai vợ chồng, trong đó người chồng là nhân công bốc vác tại cảng Vịnh Đầm, vợ bán bún riêu ở chợ An Thới. Địa phương đang triển khai tổng lực công tác dập dịch để truy vết hết F0 và F1. |
Ngày mới với tin tức sức khỏe: Cách pḥng dịch Covid-19 khi đi máy bay
Làm cách nào để pḥng dịch Covid-19 khi di chuyển bằng máy bay? Hăy bắt đầu ngày mới với tin tức sức khỏe để xem lời giải bạn nhé! Bắt đầu ngày mới với tin tức sức khỏe, bạn đọc c̣n có thể xem thêm các thông tin: Cách hay để tăng cường miễn dịch chống Covid-19; Tại sao người hồi phục sau khi mắc Covid-19 nhẹ vẫn bị tổn thương tim?; Nh́n mờ thế nào th́ nguy hiểm và cần phải đi khám mắt trước khi quá muộn?... 4 cách giữ an toàn khi đi máy bay trong dịch Covid-19 Di chuyển bằng máy bay hiện nay không c̣n giống như trước khi có dịch Covid-19. Nguy cơ nhiễm bệnh Covid-19 luôn hiện hữu và các biện pháp bảo vệ bản thân là rất cần thiết. Để giảm nguy cơ lây nhiễm bệnh, mọi người cần lưu ư những điều sau: Ưu tiên đi xe cá nhân đến sân bay. Việc pḥng chống Covid-19 khi đi máy bay bắt đầu không phải lúc chúng ta vào sân bay mà ngay từ khi c̣n ở nhà. Lựa chọn phương tiện từ nhà đến sân bay cũng cần phải được chú trọng. Ngày mới với tin tức sức khỏe: Cách pḥng dịch Covid-19 khi đi máy bay - ảnh 1 Để giảm nguy cơ nhiễm Covid-19 khi đi máy bay, mọi người cần phải mang khẩu trang và hạn chế đi lại trong khoang máy bay SHUTTERSTOCK Các phương tiện di chuyển công cộng hay các dịch vụ đưa rước có thể làm cho chúng ta tiếp xúc với mầm bệnh. Trong khi đó, các phương tiện cá nhân, đặc biệt là các phương tiện của gia đ́nh, sẽ giảm đáng kể nguy cơ nhiễm bệnh. Phải cẩn thận ngay khi vào sân bay. Tại sân bay, mọi người từ hành khách đến nhân viên đều phải mang khẩu trang và giữ khoảng cách. Hành khách thường lo ngại bên trong khoang máy bay là nơi dễ lây lan Covid-19. Nhưng trên thực tế, sân bay cũng là nơi tiềm ẩn nhiều nguy cơ v́ mọi người từ nhiều nơi đổ về. Nguyên tắc chung vẫn là mang khẩu trang, rửa tay bằng nước sát khuẩn và không tiếp xúc gần với người lạ. Nếu có thể, mọi người hăy làm các thủ tục cần thiết qua trực tuyến để hạn chế tiếp xúc với nhân viên sân bay. 2 cách giữ an toàn khi đi máy bay trong dịch Covid-19 tiếp theo sẽ có trên trang sức khỏe ngày 16.10. Cách hay để tăng cường miễn dịch chống Covid-19 Câu hỏi "Làm thế nào để tăng cường hệ thống miễn dịch" luôn được nhiều người quan tâm, nhất là kể từ khi bắt đầu đại dịch Covid-19 bùng phát. Mặc dù không có thuốc tiên nào có thể cải thiện khả năng miễn dịch của bạn, nhưng bạn có thể thực hiện một bước đơn giản để tăng cường khả năng pḥng vệ của cơ thể chống lại bệnh tật. Theo các chuyên gia, sau đây là cách tốt để xây dựng khả năng miễn dịch của bạn nhằm chống Covid-19. Ngày mới với tin tức sức khỏe: Cách pḥng dịch Covid-19 khi đi máy bay - ảnh 2 Bổ sung vitamin C có thể ngăn ngừa và điều trị các bệnh nhiễm trùng đường hô hấp SHUTTERSTOCK Điều số 1 bạn có thể làm để hỗ trợ hệ miễn dịch của ḿnh là ăn một chế độ ăn uống lành mạnh - một chế độ ăn uống giàu trái cây và rau quả, ít thực phẩm chế biến sẵn chứa nhiều đường và muối. Trái cây và rau quả có chứa các chất dinh dưỡng hỗ trợ trực tiếp hệ miễn dịch, đặc biệt hai chất quan trọng nhất cho hệ miễn dịch là vitamin D và vitamin C. Trước tiên, hăy t́m 2 loại vitamin D và C từ thực phẩm, không phải từ chất bổ sung. Ngoài ra, trái cây và rau quả có chứa nhiều vi chất dinh dưỡng và các dưỡng chất thực vật có thể kết hợp với nhau để tạo ra các lợi ích trong cơ thể. Bạn đọc có thể xem thêm nội dung tiếp theo của bài viết này trên trang sức khỏe ngày 16.10. Tại sao người hồi phục sau khi mắc Covid-19 nhẹ vẫn bị tổn thương tim? Hăng tin Bloomberg mới đây dẫn kết quả một nghiên cứu dựa trên dữ liệu thu thập được từ hệ thống chăm sóc sức khỏe tích hợp lớn nhất ở Mỹ cho hay tổn thương tim do Covid-19 có thể xảy ra ở cả bệnh nhân nhẹ. Cụ thể, nghiên cứu do nhóm chuyên gia thuộc Hệ thống chăm sóc sức khỏe St.Louis ở Missouri (Mỹ) thực hiện và đang được b́nh duyệt để công bố trên tập san Nature đă chỉ ra ngay cả những bệnh nhân mắc Covid-19 nhẹ, không cần nhập viện cũng có nguy cơ bị suy tim hoặc h́nh thành các cục máu đông gây chết người trong ṿng 1 năm kể từ khi khỏi bệnh. Ngày mới với tin tức sức khỏe: Cách pḥng dịch Covid-19 khi đi máy bay - ảnh 3 Tiến sĩ Ziyad Al-Aly, trưởng nhóm nghiên cứu, cho biết: “Hệ quả của Covid-19 là rất lớn. Các chính phủ và hệ thống y tế cần cảnh giác rằng đại dịch này sẽ tiếp tục phủ bóng đen lên chúng ta bằng các biến chứng sức khỏe kéo dài và gây ra hệ quả tàn khốc. Tôi lo ngại rằng chúng ta chưa thật sự xem trọng vấn đề này”. Hăy bắt đầu ngày mới 16.10 với tin tức sức khỏe để xem thêm nội dung này! |
Đau mỏi cơ kéo dài sau Covid-19
Đau mỏi cơ kéo dài sau Covid-19 ThS-BS Ngô Thị Kim Oanh ThS-BS Ngô Thị Kim Oanh Cơ sở 3 - Bệnh viện Đại học Y Dược TP.HCM BS Trần Thị Phương Thảo BS Trần Thị Phương Thảo Cơ sở 3 – Bệnh viện Đại học Y Dược TPHCM 15:37 - 15/10/2021 0 THANH NIÊN ONLINE Đau mỏi cơ kéo dài sau nhiễm Covid-19 là một t́nh trạng chiếm khoảng 20-30% các triệu chứng dai dẳng sau Covid-19. Đau cơ ở bệnh nhân Covid-19 có thể kéo dài hơn so với các trường hợp nhiễm virus khác và có thể đáp ứng kém với thuốc giảm đau thông thường. Vậy tại sao đau mỏi cơ do Covid-19 gây ra lại kéo dài và nghiêm trọng hơn chứng đau mỏi cơ do nhiễm virus khác? Nguyên nhân và cơ chế của t́nh trạng này vẫn đang được các nhà khoa học nghiên cứu, hiện tại có 3 giả thuyết được đặt ra: Đau mỏi cơ kéo dài sau Covid-19 - ảnh 1 ThS-BS Ngô Thị Kim Oanh - Mô cơ bị tổn thương do sự tấn công trực tiếp của virus - Thông qua phản ứng viêm dẫn đến t́nh trạng tăng nồng độ lactate máu, giảm pH nội bào và lượng ô xy thấp dẫn đến t́nh trạng đau mỏi cơ giống với t́nh trạng mỏi cơ sau khi vận động quá sức. Ngoài ra hiện tượng tăng đông, viêm mạch máu trong và xung quanh dây thần kinh và cơ làm trầm trọng thêm t́nh trạng thiếu máu đến nuôi dưỡng cơ. - Tác dụng phụ của thuốc điều trị: một số loại thuốc được sử dụng trong điều trị Covid-19 có thể gây ra tác dụng phụ đau cơ, ví dụ như các thuốc kháng virus (Ribavirin) và corticosteroid (Dexamethasone)... Điều trị kết hợp YHCT và YHHĐ Để điều trị đau mỏi cơ kéo dài sau Covid-19 cần loại trừ các yếu tố gây nên t́nh trạng này do đó mục tiêu là giảm mức lactate trong máu, tăng sự vận chuyển ô xy đến các mô và thuốc giảm đau có thể không hiệu quả. Người bệnh nên vận động, tập thở nhẹ nhàng giúp tuần hoàn được lưu thông, tăng cường trao đổi khí, cung cấp ô xy cho mô đồng thời đẩy nhanh quá tŕnh đào thải lactate dư thừa trong máu. Theo quan điểm của YHCT, các biểu hiện đau mỏi cơ thuộc phạm trù các chứng Tư, chứng Thống. Có hai nhóm cơ chế gây ra chứng này: 1. “Bất thông tắc thống”: Hễ thông thoáng th́ không đau, đă đau th́ nơi nào đó ắt hẳn bị nghẽn. 2. “Thất vinh tắc thống”: Thiếu nuôi dưỡng sẽ gây đau Căn cứ vào cơ chế trên và đặc điểm cụ thể của từng người bệnh, người thầy thuốc YHCT có thể kết hợp phương pháp điều trị dùng thuốc và phương pháp điều trị không dùng thuốc để giúp khí huyết lưu thông, bồi bổ khí huyết để giải quyết t́nh trạng tắc nghẽn hoặc thiếu nuôi dưỡng, đồng thời nâng cao chính khí giúp cơ thể phục hồi nhanh. Điều trị dùng thuốc Người thầy thuốc dựa trên tính chất của triệu chứng đau mỏi cơ để phân thành các thể từ đó có pháp trị, bài thuốc tương ứng. Đồng thời gia giảm bài thuốc để phù hợp thể trạng của từng người bệnh và đây được xem như việc cá thể hóa điều trị của YHCT. Nếu người bệnh cảm giác đau mỏi cơ, cảm giác cơ nặng nề, rêu trắng nhớt … cho thấy thể bệnh thiên về Thấp Tư và bài thuốc tương ứng sẽ bao gồm những vị thuốc có tác dụng trừ thấp, hành khí hoạt huyết như bài Tam tư thang, Ư dĩ nhân thang… Nếu đau mỏi cơ kèm cảm giác vận động không có sức, hơi thở ngắn, mệt mỏi, tiếng nói nhỏ, chán ăn… cho thấy thể bệnh thiên về Khí hư và bài thuốc tương ứng sẽ bao gồm các vị thuốc bổ khí như bài Sâm linh bạch truật tán, Ngọc b́nh phong tán, Bảo nguyên thang… Đau mỏi cơ kéo dài sau Covid-19 - ảnh 2 BS đang thăm khám cho người bệnh bị đau mỏi cơ Điều trị không dùng thuốc Châm cứu: Bằng cách tác động lên huyệt được lựa chọn, châm cứu giúp thúc đẩy lưu thông khí huyết trong các kinh mạch, lập lại quân b́nh cho cơ thể. Huyệt được lựa chọn có thể là huyệt tại chỗ A thị huyệt, hoặc huyệt có tác dụng điều trị đặc hiệu như Huyết hải, Lương khâu để hoạt huyết… Mỗi liệu tŕnh từ 10-15 ngày. Xoa bóp: Thông qua những tác động trực tiếp lên da, gân cơ, hệ thống tuần hoàn mao mạch dưới da, các thụ thể thần kinh dưới da… xoa bóp sẽ giúp tăng tuần hoàn, dinh dưỡng tại chỗ cho cơ, tăng thải trừ các sản phẩm chuyển hóa của cơ, tạo cho người bệnh cảm giác dễ chịu, khoan khoái. Thông thường liệu tŕnh xoa bóp là 10-15 lần, mỗi lần khoảng 15-20 phút. Dưỡng sinh: Các bài tập dưỡng sinh như thở bốn thời, thư giăn, xem xa xem gần… giúp khí huyết lưu thông, phổi hoạt động tốt hơn. Nên tập dưỡng sinh mỗi ngày từ 20-30 phút. Tóm lại, đau mỏi cơ dai dẳng làm ảnh hưởng đến chất lượng cuộc sống của người bệnh, do đó, cần được quan tâm và điều trị. Kết hợp điều y học cổ truyền và y học hiện đại trong điều trị đau mỏi cơ hậu Covid-19 tỏ ra có ưu thế vượt trội và giúp người bệnh sớm trở lại với cuộc sống thường ngày. |
50% người hồi phục sau Covid-19 bị suy giảm sức khỏe
Trà Linh Trà Linh 1 2 3 4 5 kmtrang.bctt@gmail.c om 15:03 - 13/06/2021 1 THANH NIÊN 'Đến nay, nhiều người vẫn nghĩ kết cục tồi tệ duy nhất của Covid-19 là tử vong. Tuy nhiên, nghiên cứu đă cho thấy nhiều nguy cơ sức khỏe đang thách thức những người b́nh phục...' 50% người hồi phục sau Covid-19 bị suy giảm sức khỏe /// Ảnh minh họa: Reuters 50% người hồi phục sau Covid-19 bị suy giảm sức khỏe ẢNH MINH HỌA: REUTERS Chuyên trang MedicineNet dẫn kết quả một nghiên cứu mới của Đại học Michigan (Mỹ) cho hay trong những tháng đầu sau khi hồi phục, gần 50% số bệnh nhân Covid-19 có thể bị suy giảm sức khỏe (suy giảm thể chất, chức năng hô hấp, tim...) rơ rệt so với trước khi mắc bệnh. Phát hiện này cho thấy những người sống sót sau Covid-19 vẫn cần một khoảng thời gian tương đối dài để cơ thể phục hồi. Nh́n lại gần một năm rưỡi chống dịch và dấu mốc 10.000 ca Covid-19 ở Việt Nam Tiến sĩ Alecia Daunter, Trưởng nhóm nghiên cứu, cho biết: “Đến nay, nhiều người vẫn nghĩ kết cục tồi tệ duy nhất của Covid-19 là tử vong. Tuy nhiên, nghiên cứu đă cho thấy nhiều nguy cơ sức khỏe đang thách thức những người b́nh phục. Do đó, mọi người, ngay cả những người trẻ tuổi, không nên thờ ơ với đại dịch này”. Theo tiến sĩ Daunter, sự suy giảm chức năng cơ thể có thể không đe dọa đến tính mạng, nhưng nó làm giảm chất lượng cuộc sống, khiến mọi người khó quay lại nhịp sống cũ và “khó ḥa nhập lại với thế giới”. Kết quả nghiên cứu hiện đă được công bố trên chuyên san PM&R: The Journal of Injury, Function and Rehabilitation. |
| All times are GMT. The time now is 10:55. |
VietBF - Vietnamese Best Forum Copyright ©2005 - 2025
User Alert System provided by
Advanced User Tagging (Pro) -
vBulletin Mods & Addons Copyright © 2025 DragonByte Technologies Ltd.