|
8 loại thực phẩm 'hại năo' nhất
Thiên Lan Thiên Lan 1 2 3 4 5 thienlan70@gmail.com 00:12 - 17/11/2020 1 THANH NIÊN ONLINE Tuân theo một chế độ ăn uống lành mạnh là điều cần thiết để duy tŕ sức khỏe năo bộ tối ưu. Các loại cá có hàm lượng thủy ngân cao cũng không tốt cho năo /// Ảnh minh họa: Shutterstock Các loại cá có hàm lượng thủy ngân cao cũng không tốt cho năo ẢNH MINH HỌA: SHUTTERSTOCK Sô cô la đen, bơ và cá béo, nước hầm xương, quả mọng và bông cải xanh, dầu ô liu, ngũ cốc nguyên hạt và omega-3 đều là những siêu sao giúp tăng cường trí năo. Ngược lại, cũng có nhiều loại thực phẩm có thể làm suy yếu trí thông minh, ảnh hưởng đến trí nhớ và tâm trạng, theo MSN. Sau đây là 8 loại thực phẩm gây hại cho năo nhất. 1. Đồ chiên Trong một nghiên cứu, được công bố vào năm 2016 trên Tạp chí Khoa học Dinh dưỡng (Mỹ), những người ăn nhiều đồ chiên rán đạt điểm kém trong các bài kiểm tra về khả năng học tập, trí nhớ và chức năng năo. Ngược lại, những người ăn nhiều thực phẩm có nguồn gốc thực vật đạt điểm cao hơn. Các nhà khoa học nghĩ rằng nó có thể liên quan đến chứng viêm và giảm kích thước mô năo. 2. Đồ uống có đường 8 loại thực phẩm 'hại năo' nhất - ảnh 1 Đồ uống có đường không tốt cho sức khỏe SHUTTERSTOCK Chuyên gia dinh dưỡng Wesley Delbridge, người phát ngôn của Viện Dinh dưỡng và Ẩm thực Mỹ cho biết: “Lượng đường cao gây ra tổn thương thần kinh” v́ gây ra chứng viêm. Một nghiên cứu được công bố vào năm 2017 trên tạp chí Alzheimer’s & Dementia đă chứng minh điều đó. Các nhà nghiên cứu phát hiện ra rằng những người thường xuyên tiêu thụ đồ uống có đường có nhiều khả năng có trí nhớ kém hơn, khối lượng năo tổng thể nhỏ hơn và hồi hải mă nhỏ hơn đáng kể - đây là phần năo quan trọng đối với học tập và trí nhớ. 3. Tinh bột tinh chế Bánh ḿ trắng và các sản phẩm từ bột tinh chế, có chỉ số đường huyết cao - không tốt cho năo, có thể gây ảnh hưởng xấu đến tinh thần. Một nghiên cứu được công bố vào năm 2015 trên Tạp chí Dinh dưỡng Lâm sàng Mỹ cho thấy, thực phẩm có chỉ số đường huyết cao có thể làm tăng nguy cơ trầm cảm ở phụ nữ sau măn kinh. Trong khi những phụ nữ ăn nhiều lactose, chất xơ, trái cây và rau quả lại giảm đáng kể các triệu chứng trầm cảm. Hăy thay thế bằng carb phức tạp như bánh ḿ nguyên cám, gạo lứt, quinoa và lúa mạch - giàu chất xơ, giúp nuôi dưỡng vi khuẩn đường ruột và điều chỉnh chứng viêm, tốt cho năo bộ. 4. Cá có hàm lượng thủy ngân cao Một số loại cá có hàm lượng thủy ngân khá cao. Và một nghiên cứu được công bố trên Integrative Medicine, cho thấy những người có hàm lượng thủy ngân trong máu cao, đă giảm 5% chức năng nhận thức, theo MSN. Chuyên gia Kirkpatrick nói: “Nên ăn những loại cá có hàm lượng thủy ngân cao không quá 1 lần một tuần, tốt nhất là không quá 2 lần một tháng. Những loại cá lớn nhất và lâu đời nhất ở biển có nhiều thủy ngân nhất. Thay vào đó, hăy tiêu thụ các nguồn giàu omega-3 như cá hồi hoang dă và cá hồi hồ, tốt cho năo bộ hơn". 5. Uống rượu quá mức Theo nhà thần kinh học người Mỹ, David Perlmutter, thỉnh thoảng 1 ly rượu vang đỏ có thể tốt cho sức khỏe, nhưng uống quá nhiều có thể gây độc cho chức năng năo, cho dù ở độ tuổi nào. Nghiên cứu, được công bố vào năm 2017 trên tạp chí BMJ, cho thấy uống rượu có thể gây hại cho năo. Vùng hải mă đặc biệt dễ bị tổn thương. 6. Đồ uống ngọt nhân tạo Nhiều người nghĩ đồ uống ngọt nhân tạo th́ không gây hại cho sức khỏe. Nhưng nếu uống thường xuyên, có thể tăng nguy cơ mất trí nhớ và đột quỵ, một nghiên cứu được công bố vào năm 2017 trên tạp chí Stroke cho thấy. Các nhà nghiên cứu phát hiện ra rằng những người uống soda ăn kiêng hằng ngày, có nguy cơ bị đột quỵ hoặc mắc chứng mất trí nhớ cao gấp 3 lần so với những người không uống. 7. Thịt chế biến Nếu bạn thường xuyên ăn thịt chế biến, bạn có thể có nguy cơ mắc chứng sa sút trí tuệ cao hơn, một nghiên cứu được công bố trên tạp chí Neurology vào tháng 4.2020 cho thấy. Các nhà nghiên cứu phát hiện ra rằng những người thường xuyên ăn các loại thịt chế biến, dễ bị mắc chứng mất trí nhớ hơn. Ngược lại, những người ăn nhiều trái cây, rau, hải sản và thịt gia cầm, có trí nhớ tốt hơn, theo MSN. 8. Thức ăn nhanh Hàm lượng chất béo băo ḥa cao có trong thức ăn nhanh nhiều dầu mỡ có thể khiến việc chống lại mảng bám gây bệnh Alzheimer trở nên khó khăn hơn. Hơn nữa, nghiên cứu được công bố năm 2016 trên tạp chí Hypertension, cho thấy thức ăn nhanh thường chứa nhiều natri hơn, có thể dẫn đến huyết áp cao, hạn chế máu lên năo và làm giảm khả năng tập trung, giảm kỹ năng tổ chức và trí nhớ, theo MSN. |
V́ sao thực phẩm này nên luôn có trong tủ đông nhà bạn?
Khuê Nguyễn Khuê Nguyễn 1 2 3 4 5 minhkhue2307@gmail.c om 00:11 - 02/04/2021 0 THANH NIÊN ONLINE Nếu lần đầu tiên bạn đang muốn tích trữ các loại thực phẩm đông lạnh tốt cho sức khỏe, th́ có một loại thực phẩm không thể thiếu được, đó là một túi quả mâm xôi. Các loại quả mọng đông lạnh, trong đó có quả mâm xôi /// Ảnh: Shutterstock Các loại quả mọng đông lạnh, trong đó có quả mâm xôi ẢNH: SHUTTERSTOCK Dưới đây là những lư do tại sao một túi quả mâm xôi đông lạnh nên có một chỗ lâu dài trong tủ đông ở nhà của bạn, theo Eat This, Not That! Quả mâm xôi có nhiều lợi ích cho sức khỏe Đầu tiên, quả mâm xôi là một trong những loại trái cây lành mạnh nhất mà bạn có thể có do lượng chất xơ của nó. Một cốc quả mâm xôi chứa 8 gram chất xơ - chiếm 32% giá trị hằng ngày mà bạn cần. Hiệp hội Tim mạch Mỹ (AHA) khuyến nghị bạn nên tiêu thụ từ 25 đến 30 gram chất xơ mỗi ngày, nhiều hơn mức trung b́nh 10 đến 15 gram mà người Mỹ thường tiêu thụ. Bằng cách thêm quả mâm xôi vào chế độ ăn uống của ḿnh, bạn sẽ dễ dàng tăng lượng chất xơ mà không cần cố gắng nhiều. V́ sao thực phẩm này nên luôn có trong tủ đông nhà bạn? - ảnh 1 Quả mâm xôi tươi SHUTTERTOCK Tiếp theo, quả mâm xôi chứa vô số chất dinh dưỡng mà cơ thể bạn sẽ yêu thích. Một cốc quả mâm xôi chứa 54% lượng vitamin C được khuyến nghị, cũng như 41% lượng mangan và 12% lượng vitamin K. Quả mâm xôi cũng chứa sắt, magiê, phốt pho, kali, đồng, thiamine, canxi, kẽm, cũng như vitamin E, A và B6 Cuối cùng, quả mâm xôi cũng có một lượng chất chống ô xy hóa cao, mà cơ thể bạn cần để chống lại stress ô xy hóa. Bằng cách ăn các thực phẩm giàu chất chống ô xy hóa, stress ô xy hóa của bạn sẽ giảm đi, điều này cũng làm giảm nguy cơ mắc các bệnh như ung thư, tiểu đường và bệnh tim. Quả mâm xôi đông lạnh cực kỳ linh hoạt Cùng với tất cả những lợi ích sức khỏe của việc ăn quả mâm xôi, việc có sẵn quả mâm xôi đông lạnh có thể hữu ích khi bạn đang cố gắng tạo ra một bữa ăn lành mạnh. Theo Eat This, Not That!, một số cách yêu thích để sử dụng quả mâm xôi đông lạnh bao gồm: Hâm nóng quả mâm xôi và sử dụng chúng như một loại mứt thay thế cho bánh sandwich PB&J. Phủ quả mâm xôi ấm lên trên bột yến mạch. Trộn quả mâm xôi thành sinh tố. Trộn quả mâm xôi vào yến mạch qua đêm của bạn (chúng sẽ ră đông trong hỗn hợp qua đêm). Dùng quả mâm xôi hâm nóng làm lớp phủ thơm ngon cho món tráng miệng. |
6 sai lầm nhiều người mắc phải khi sử dụng thực phẩm đông lạnh
Thiên Lan Thiên Lan 1 2 3 4 5 thienlan70@gmail.com 15:20 - 19/03/2021 0 THANH NIÊN ONLINE Đông lạnh là một cách tuyệt vời để tích trữ thực phẩm trong thời gian dài. Tuy nhiên, chúng ta cũng hay mắc phải một số sai lầm khi sử dụng thực phẩm đông lạnh, theo Web MD. Nên làm sạch ḷ vi sóng sau mỗi lần sử dụng để không tích tụ vi khuẩn. /// Ảnh: Shutterstock Nên làm sạch ḷ vi sóng sau mỗi lần sử dụng để không tích tụ vi khuẩn. ẢNH: SHUTTERSTOCK Ră đông không an toàn Thực phẩm được bảo vệ khi bảo quản ở âm 17 độ C. Nhưng các vi sinh vật sẽ bắt đầu phát triển ngay khi thực phẩm được lấy ra khỏi tủ đông. Nên tính toán thời gian và ră đông thực phẩm trong tủ lạnh, ḷ vi sóng hoặc nước lạnh. Không bao giờ ră đông thực phẩm đông lạnh trên quầy bếp. 6 sai lầm nhiều người mắc phải khi sử dụng thực phẩm đông lạnh - ảnh 1 Phải gói kĩ các bao b́ để tránh hiện tượng cháy lạnh. ẢNH: SHUTTERSTOCK Không vệ sinh ḷ vi sóng sau khi ră đông Khi ră đông thịt trong ḷ vi sóng, nước thịt có thể chảy xuống hoặc bắn lên thành. Bất cứ thứ ǵ cho vào sau đó đều có thể bị nhiễm khuẩn chéo do nước thịt chưa được nấu chín. Nên làm sạch ḷ vi sóng bằng khăn lau khử trùng hoặc chất tẩy rửa nhẹ sau mỗi lần sử dụng, theo Web MD. Không rửa tay trước khi nấu ăn Tay dơ có thể làm thực phẩm đông lạnh bị nhiễm vi khuẩn. Để tránh lây nhiễm chéo, hăy rửa tay trước khi chạm vào bất cứ thực phẩm nào. Quên kiểm tra hạn sử dụng Trong khoảng thời gian cho thực phẩm vào tủ đông cho đến khi lấy ra, thực phẩm có thể đă hết hạn sử dụng. Hăy nhớ kiểm tra và bỏ đi nếu thực phẩm đă bị hết hạn. Không tập thói quen dùng nhiệt kế thực phẩm Nhiệt kế thực phẩm là cách tốt nhất để đảm bảo thịt đông lạnh an toàn để ăn. Để nhiệt kế vào phần dày nhất của miếng thịt. Thịt gia cầm phải được nấu ở 74 độ C hoặc cao hơn. Nhiệt độ làm món bít tết và thịt heo ít nhất là 63 độ C với thời gian chờ cho thịt nguội sau khi nấu là 3 phút. Thịt ḅ, thịt heo, thịt bê và thịt cừu xay cần phải được nấu ít nhất ở 71 độ C. Không niêm phong túi đông lạnh Khi không khí tiếp xúc với thực phẩm bị đông lạnh sẽ gây ra hiện tượng cháy lạnh, làm thức ăn bị khô, xốp và chuyển sang màu nâu, xám. Mặc dù vẫn ăn được nhưng hương vị sẽ không c̣n ngon nữa. Để tránh bị cháy lạnh, phải gói kĩ các bao b́ và đảm bảo không khí trong bao đă thoát hết ra, theo Web MD. |
5 lầm tưởng phổ biến nhất về tủ lạnh
Tủ lạnh thường được sử dụng để giảm lăng phí thực phẩm và tăng tính tiện lợi trong việc bảo quản thực phẩm tươi sống trong thời gian dài. Tủ lạnh không làm lạnh đồng đều ở các ngăn, nên bạn cần sắp xếp thực phẩm một cách hợp lư Trong những năm qua, các công ty đă giới thiệu các công nghệ tiên tiến để phù hợp với nhu cầu ngày càng tăng của người tiêu dùng, các tính năng như chống vi khuẩn, tiết kiệm năng lượng, công nghệ không mùi và nhiều tính năng khác đă được tung ra. Tuy nhiên, vẫn c̣n rất nhiều quan niệm sai lầm xoay quanh các chức năng của tủ lạnh. Dưới đây là một số điều bạn cần lưu ư để sử dụng tủ lạnh một cách tối ưu nhất, theo Times of India. 1. Tủ lạnh làm lạnh đồng đều ở các ngăn Thực tế là một số khu vực bên trong tủ lạnh như cửa ra vào ấm hơn những khu vực khác. Ngay cả những kệ trên cùng cũng mát hơn những ngăn dưới cùng. Hiểu được điều này sẽ giúp bạn sắp xếp các thực phẩm một cách hợp lư. Ví dụ, các mặt hàng như món ăn đă nấu chín có thể được cất trên giá cao hơn, trong khi ổ bánh ḿ, trứng… có thể được cất trên giá cửa. 2. Đồ hộp đă mở không cất vào tủ lạnh Thực phẩm đóng hộp đă mở không được để trong tủ lạnh! Các lon này được làm bằng kim loại tấm, sẽ gỉ ngay khi tiếp xúc với ô xy. Tiếp xúc với ô xy có thể làm trầm trọng thêm các chất độc hại như chất làm dẻo bisphenol A. Những chất này có thể tiếp tục được chuyển vào bên trong lon. Mặc dù có lớp bảo vệ bên trong nhưng nó vẫn thường bị hư hỏng khi mở đồ hộp. V́ vậy, giải pháp khả thi nhất để bảo quản đồ thừa là cho vào hộp thủy tinh kín hơi hoặc hộp nhựa phù hợp, trước khi cất vào tủ lạnh. 3. Thức ăn nóng cần được làm lạnh trước khi cho vào tủ lạnh Đây là một trong những quan niệm sai lầm phổ biến nhất liên quan đến tủ lạnh, nhưng thực tế là cơ chế của tủ lạnh được thiết kế để làm lạnh thực phẩm và giữ lạnh. Trên thực tế, thực phẩm để trên quầy càng lâu th́ khả năng vi khuẩn phát triển trên đó càng cao. Tốt hơn hết là chuyển thức ăn thừa vào hộp đựng và cho chúng vào tủ lạnh trong ṿng hai giờ sau khi nấu. 4. Trái cây và rau quả chỉ tươi trong một tuần Với công nghệ phát triển, tủ lạnh đă trở nên tiên tiến hơn rất nhiều và có thể giữ cho trái cây và rau quả tươi trong tối đa 30 ngày! Điều này có nghĩa là giờ đây, bạn không cần phải đi siêu thị nhiều hơn mà vẫn có thể có rau tươi cho tất cả các bữa ăn của ḿnh. 5. Tủ lạnh là một “ổ điện” Đây là một huyền thoại vẫn tồn tại nhưng không phải lúc nào cũng đúng. Hầu hết các trường hợp, cài đặt của tủ lạnh không chính xác theo thời tiết bên ngoài. Điều này dẫn đến việc tiêu thụ rất nhiều điện năng không cần thiết. Ở mức tối đa, tủ lạnh đạt đến độ âm có xu hướng làm hỏng thực phẩm. Theo định mức tiêu chuẩn, các mặt hàng thực phẩm, nấu chín/chưa nấu chín có thể để lâu nhất ở nhiệt độ 5 đến 7 độ. V́ vậy, tốt hơn hết bạn nên giảm nhiệt độ xuống giữa mức 2 và 3, theo Times of India. Một mẹo của chuyên gia để có nhiệt độ tối ưu là kiểm tra xem bơ có thể phết lên được hay không, ngay cả khi mới lấy ra khỏi tủ lạnh, điều này giúp tủ lạnh hoạt động tốt hơn và giảm điện năng. |
Cài nhiệt độ cho tủ lạnh như thế nào mới trúng?
Thiên Lan Thiên Lan 1 2 3 4 5 thienlan70@gmail.com 00:08 - 08/01/2021 1 THANH NIÊN ONLINE Đây là cách chọn nhiệt độ phù hợp cho tủ lạnh của bạn. Mọi người khi cảm thấy tủ lạnh quá lạnh, thức ăn bị đông đá, th́ thường tăng nhiệt độ lên. Hăy mua một chiếc nhiệt kế chuyên dụng đo nhiệt độ tủ lạnh, bằng thép không gỉ /// Ảnh: Shutterstock Hăy mua một chiếc nhiệt kế chuyên dụng đo nhiệt độ tủ lạnh, bằng thép không gỉ ẢNH: SHUTTERSTOCK Rồi cảm thấy tủ lạnh không đủ lạnh để an toàn, lại hạ nhiệt độ xuống. Việc tăng giảm nhiệt độ một cách cảm tính này sẽ làm hư hỏng thức ăn, gây lăng phí thức ăn, theo The List. Vậy nhiệt độ lư tưởng cho tủ lạnh là bao nhiêu? Không giống như việc nấu nướng, với đủ mọi biến tấu sáng tạo và thử nghiệm, cài đặt nhiệt độ cho tủ lạnh thực sự là một khoa học chính xác. Để giữ cho thực phẩm tươi ngon và an toàn, tủ lạnh phải luôn được giữ ở nhiệt độ từ 1,7 độ C đến 3,3 độ C, theo The List. Điều đáng ngạc nhiên là tủ lạnh đầy thực sự hoạt động tốt nhất Shutterstock Điều đáng ngạc nhiên là tủ lạnh đầy thực sự hoạt động tốt nhất ẢNH: SHUTTERSTOCK Nhưng tủ lạnh thông thường không có nhiệt kế bên trong, chỉ có một núm xoay để xoay về hướng "lạnh hơn" hoặc "ít lạnh hơn". Và ngay cả nếu có đồng hồ đo nhiệt độ bên trong, cũng khó có thể chính xác và thường chênh lệch vài độ. Vậy th́, làm sao để kiểm tra nhiệt độ của tủ lạnh, để đảm bảo tủ lạnh được cài đặt ở nhiệt độ tốt nhất? Hăy mua một chiếc nhiệt kế chuyên dụng đo nhiệt độ tủ lạnh, bằng thép không gỉ. Đặt nhiệt kế vào bên trong tủ lạnh và để yên trong ṿng 20 phút. Sau đó kiểm tra nhiệt độ và điều chỉnh cho thích hợp, theo The List. Mẹo để giữ cho tủ lạnh luôn mát mẻ Để giữ cho tủ lạnh ở nhiệt độ thích hợp, có một số thủ thuật bạn có thể làm theo. • Để tủ lạnh cách xa tường Đầu tiên, kê tủ lạnh cách tường vài centimet. Điều này ngăn các cuộn dây và máy móc trong tủ lạnh không bị áp sát tường và không bị nóng lên. Về cơ bản, để nó được thông thoáng và nguội đi. Đặt tủ lạnh cách xa tường, sẽ dễ làm sạch các cuộn dây. Sử dụng máy hút bụi để hút sạch bụi bẩn, cặn bẩn tích tụ. • Hạn chế mở cửa tủ lạnh Một mẹo đơn giản khác là cố gắng tránh để tủ lạnh mở lâu. Thay vào đó, hăy mở và đóng cửa càng hiệu quả càng tốt. • Tránh để thức ăn c̣n nóng vào tủ lạnh Đồ đặt trong tủ lạnh cũng có thể ảnh hưởng lớn đến nhiệt độ và hiệu quả. Chờ thức ăn nguội hẳn rồi mới cho vào tủ lạnh. Điều này không chỉ hạn chế tủ lạnh tăng nhiệt độ mà c̣n tránh lăng phí năng lượng bằng cách buộc tủ lạnh lại tự làm lạnh. • Nên để tủ lạnh đầy 3/4 Điều đáng ngạc nhiên là tủ lạnh đầy ¾ thực sự hoạt động tốt nhất. Mẹo tiết kiệm năng lượng là cố gắng giữ cho cả tủ lạnh và tủ đông luôn đầy 3/4. Tại sao nên để tủ lạnh và tủ đông đầy 3/4 mọi lúc Thực ra khá đơn giản. Bởi v́ thực phẩm trong tủ lạnh hoặc tủ đông đă được làm lạnh, nó sẽ giúp giữ lạnh cho các thực phẩm khác khi bạn mở cửa và đưa không khí ấm vào, theo Kitchn. V́ vậy, nếu tủ lạnh và tủ đông không đủ đầy, các thiết bị đó phải làm việc nhiều hơn để giữ lạnh mỗi khi cửa mở. V́ vậy, nếu không có nhiều thức ăn, có thể đổ đầy các b́nh nước và đặt vào bên trong. Điều này sẽ giúp tủ lạnh điều chỉnh nhiệt độ hiệu quả nhất, lại vừa có nước mát để uống, theo The List. |
SINH TỐ D VÀ SỨC KHỎE
BS Đinh Tấn Khương Hầu hết chúng ta đă nghe và biết sinh tố D cần thiết cho sức khỏe, hăy thử t́m hiểu vai tṛ của sinh tố D đối với cơ thể là ǵ và nguồn cung cấp của loại sinh tố nầy đến từ đâu. Vai tṛ của sinh tố D là ǵ: - Cơ thể chúng ta cần sinh tố D để giúp hấp thu calcium, hổ trợ sự phát triển của xương và giữ cho xương được rắn chắc và khỏe mạnh. - Sinh tố D ngăn chận sự phóng thích kích thích tố tuyến phó giáp trạng. Kích thích tố nầy tái hấp thu mô xương khiến cho xương bị ḍn, mỏng và dễ găy - Cơ thể chúng ta cũng c̣n cần sinh tố D cho một số chức năng quan trọng khác nữa. Theo một số khảo sát cho thấy sinh tố D có thể giúp ngăn ngừa ung thư đường ruột, ung thư vú, ung thư tiền liệt tuyến… và cũng c̣n giúp trong việc ngăn ngừa và điều trị bệnh tự miễn nhiễm (autoimmune diseases), loăng xương, trầm cảm, tiểu đường, bệnh tim, cao huyết áp và multiple sclerosis. - Một số khảo sát cũng cho thấy những người có lượng sinh tố D trong máu cao th́ khả năng mắc bệnh thấp mặc dù chưa minh chứng được rằng, thiếu sinh tố D là nguyên nhân gây bệnh Nguồn sinh tố D: 1. Từ ánh sáng mặt trời: Sinh tố D được tạo ra từ da một khi tiếp xúc với tia hồng ngoại trong ánh nắng mặt trời. Số lượng sinh tố D được tạo ra từ da tùy thuộc vào nhiều yếu tố chẳng hạn như màu da, thời gian trong ngày, mùa nào trong năm, nơi sinh sống và cũng tùy thuộc vào bầu trời có bị mây che mờ hay bụi phủ kín hay không. Phần lớn những phụ nữ Á đông thường sợ làn da của mính bị rám nắng cho nên mỗi khi ra đường luôn che chắn nhằm tránh cho ánh nắng mặt trời tiếp xúc với da (những người thấy rơ mặt trời nhưng mặt trời lại không thấy được họ), những người làm việc trong các hang xưởng hay văn pḥng là những người dễ bị thiếu lượng sinh tố D cần thiết cho cơ thể. 2. Từ thức ăn: Cá hồi, cá ngừ, cá ṃi, cá kiếm (swordfish), thịt ḅ, gan, sữa, bơ và trứng v.v… 3. Thuốc bổ sung: Có 2 dạng sinh tố D được bán trên thị trường hiện nay, đó là D2 (Ergocalciferol) và D3 (Cholecalciferol). Dựa theo một số khảo sát cho thấy cả hai dạng sinh tố D nầy đều tốt ngang nhau đối với sức khỏe của xương chúng ta. Những chứng bệnh có thể gây ra thiếu lượng sinh tố D trong máu: Thiếu lượng sinh tố D trong máu có thể là do một số chứng bệnh: - Bệnh thận và gan làm giảm men cần thiết cho sự chuyển dạng sinh tố D cần thiết cho cơ thể - Bệnh cystic fibrosis, Crohn’s disease, Celiac disease không cho phép ruột non hấp thu đủ lượng sinh tố D. - Béo ph́ (BMI>30) thường có lượng sinh tố D trong máu thấp, có thể do sự bám chặt, không cho phép sinh tố D phóng thích vào mạch máu. - Những người làm phẩu thuật cắt bỏ một phần bao tử và ruột non để giảm cân (Gastric bypass surgery) khiến giảm sự hấp thu sinh tố D vào máu. Những yếu tố khác có thể gây nên thiếu lượng sinh tố D trong máu: - Khả năng tạo sinh tố D bị suy giảm ở tuổi già - Da sẫm màu tạo ít lượng sinh tố D hơn người da trắng - Những người ít khi ra nắng (làm văn pḥng, hăng xưởng và ở trại dưỡng lăo…) thường thiếu lượng sinh tố D trong máu - Một số thuốc cũng có thể làm giảm lượng sinh tố D trong máu, chẳng hạn như thuốc nhuận trường, thuốc kháng viêm (prednisone), thuốc giảm mỡ, thuốc giảm cân, thuốc trị chứng kinh phong và thuốc trị bệnh lao (Rifamycin) Điều trị và ngăn ngừa sự thiếu hụt lượng sinh tố D: Mục dích của việc điều trị cũng như ngăn ngừa đều giống nhau, đó là làm thế nào để đạt mức cần thiết và duy tŕ được lượng sinh tố D cần thiết đó tồn tại trong cơ thể. Để đạt mục đích đó, cần phải kết hợp trong việc ăn nhiều thức ăn có chứa sinh tố D, tiếp xúc với ánh nắng mặt trời và nếu cần th́ dùng thêm sinh tố D bổ sung. Theo giáo sư Rebecca Mason, chuyên khoa nội tiết đại học Sydney th́ mỗi ngày bỏ ra chừng 10 phút đi bộ dưới ánh nắng mặt trời th́ tốt hơn là uống sinh tố D bổ sung. Cũng theo giáo sư Rebecca Manson, tiếp xúc với ánh sáng mặt trời c̣n có những lợi ích khác ngoài việc tạo ra sinh tố D cho cơ thể chúng ta, chẳng hạn làm giảm chứng cao huyết áp, ngăn ngừa những căn bệnh tự miễn nhiễm và tăng lượng endeorphine trong máu (Endorphine có tác dụng giúp tăng khả năng tập trung, tâm trạng vui vẻ, giảm ức chế cũng như làm giảm nhẹ những cơn đau thể chất và cơn đau cảm xúc.) Mùa hè, tiếp xúc với ánh nắng mặt trời vào giữa buổi sáng và giữa trưa. Mùa đông th́ đi bộ vào buổi trưa. Những người da trắng nên đi bộ dưới ánh nắng mặt trởi độ chừng 10 phút, tay xắn cao trong khi người có da màu sẫm th́ cần thời gian 3-4 lần lâu hơn. Những người làm việc ở các hăng xưởng và văn pḥng cũng nên t́m cách tiếp cận ánh nắng mặt trời mỗi ngày, điều nầy sẽ tốt hơn là đợi đến mùa nghỉ lễ mới dành hết thời gian để tắm nắng bù trừ. Cũng nên nhớ rằng tiếp xúc nhiều với ánh nắng mặt trời có thể có nguy cơ bị ung thư da cho nên được đề nghị là hăy dùng kem chống nắng mỗi khi tiếp xúc. Và cũng nên biết rằng, lượng sinh tố D quá cao trong máu cũng có thể gây ra buồn nôn, ói mửa, loạn nhịp tim, hư thận, yếu cơ, táo bón, giảm cân, kém ăn, khát nước, đi tiểu nhiều và có thể gây chứng ung thư tụy tạng. Sydney, ngày 08/06/2018 đinh tấn khương |
BỆNH XỐP XƯƠNG - CÁCH CHỮA TRỊ
Bác sĩ Nguyễn Văn Đức Nhờ những tiến bộ cuả y học, tuổi thọ chúng ta ngày càng tăng. Cao tuổi, chúng ta dễ găy xương. Một trong những yếu tố quan trọng khiến ta hay găy xương khi có tuổi là bệnh xốp xương. Bệnh xốp xương, hay rỗng xương (osteoporosis), khiến xương yếu dần, trở nên mềm, dễ găy. 20 triệu người ở Mỹ hiện mang bệnh xốp xương. Nhiều vị thành tàn phế, phải trông nhờ vào sự chăm sóc của người khác. Ở Việt Nam ta, h́nh ảnh của bệnh cũng đă đi vào ca dao: "Bà c̣ng đi chợ trời mưa Cái tôm cái tép đi đưa bà c̣ng" Bệnh xảy ra cho phụ nữ nhiều hơn đàn ông. Thời gian gần đây, nhiều khám phá mới đưa đến những hiểu biết cặn kẽ hơn về căn bệnh, đồng thời, những phương pháp định bệnh chính xác, nhiều cách chữa trị hữu hiệu lần lượt ra đời, giúp các bác sĩ có thêm phương tiện định bệnh, trong tay thêm nhiều vũ khí chiến đấu chống căn bệnh. Mỗi xương gồm có vỏ bên ngoài, bao bọc một ḷng bên trong. Ḷng xương b́nh thường đặc và chắc. Bệnh xốp xương do một số các chất trong ḷng xương mất đi dần theo thời gian, khiến xương không c̣n đặc, chắc như trước. Đây là hiện tượng mất xương (bone loss) theo thời gian khi ta có tuổi. Đời là một tiến tŕnh vừa phá hoại, vừa xây dựng. Xương là nơi thể hiện triết lư này triệt để nhất. Trong suốt cuộc đời ba vạn chín ngh́n ngày của chúng ta, luôn luôn trong xương lúc nào cũng có tiến tŕnh phá xương cũ, tạo xương mới. Công tác phá xương cũ được trao cho các tế bào có tên gọi "osteoclast". Công tác tạo xương mới do các tế bào có tên "osteoblast" đảm nhiệm. Tên chúng giống nhau, chỉ khác có chữ c và b ở giữa. c là cắn cấu, b là bồi bổ. Thời gian không những gặm nhấm tâm hồn ta, c̣n gặm dần xương ta. Cho đến khoảng tuổi giữa 30 vào 40, xương vẫn tiếp tục phát triển, nên ta tạo xương nhiều hơn mất xương. Sau đó, tới một giai đoạn cân bằng, xương tạo ra do các tế bào "osteoblast" cân bằng với xương lấy mất đi bởi các tế bào "osteoclast". Chỗ nào trong xương bị các tế bào osteoclast cắn phá, chỗ ấy lập tức được các tế bào osteoblast chạy tới bồi đắp những xương mới. Rồi khi về già, ít nhiều, chúng ta đều mất xương dần, do xương cũ bị phá đi, song xương mới không tạo ra kịp để trám các chỗ hổng trong xương, nơi những xương cũ không c̣n. Ai mất xương nhiều quá, sẽ bị bệnh xốp xương. Đặc biệt, phụ nữ, sau khi măn kinh, cùng với những thay đổi khác của cơ thể gây do măn kinh, như hay bị những cơn hừng nóng mặt (hot flashes), khó ngủ, buồn sầu, ngứa ngáy âm đạo, đi tiểu nhiều lần, tiểu khó, ..., người phụ nữ cũng bị mất xương nhanh chóng. Do buồng trứng nghỉ làm việc, không c̣n tiết đủ chất kích thích tố nữ estrogen cần cho cơ thể như xưa. Estrogen có tác dụng cân bằng sự phá xương và sự tạo xương. Thiếu estrogen, các tế bào osteoclast gia tăng hoạt động, cắn phá, tạo những lỗ hổng trong xương, trước con mắt bất lực của các tế bào osteoblast. Lâu dần, ḷng xương không c̣n đặc, chắc như trước, và xương trở nên xốp rỗng, mềm, dễ găy. Như vậy, chất kích thích tố nữ estrogen là lính canh cửa cần mẫn, ngăn không cho thời gian ăn cắp mất xương của người phụ nữ. Trong khoảng tuổi 45 đến 55, tuổi phụ nữ tắt kinh, chất estrogen đột ngột giảm đi trong cơ thể, trộm thời gian tha hồ tung hoành. Có vị mất đến 25% độ đặc của xương (bone density), chỉ trong ṿng 5-7 năm sau khi măn kinh. Ai dễ bị bệnh xốp xương? Nhiều yếu tố khiến t́nh bạn giữa ta và xương dễ mất, xương bỏ ta ra đi: - Tuổi tác: càng cao tuổi, ta càng mất xương dần. Nếu xương mất nhiều quá, sẽ đưa đến bệnh xốp xương. - Phụ nữ: trong 100 trường hợp bệnh xốp xương, 80 người là phụ nữ. - Di truyền: Gia đ́nh có người găy xương do bệnh xốp xương (nhất là găy xương hông ở mẹ). - Người lớn đă từng găy xương, nhất là ở những nơi hay bị bệnh xốp xương như xương sống, xương hông, xương cổ tay. - Măn kinh sớm (trước tuổi 45). - Người cả đời ít dùng chất calcium và sinh tố D. - Đời sống ít hoạt động, ít thể dục thể thao. - Hút thuốc lá. - Uống rượu nhiều quá. - Người gầy, nhẹ cân. Ngoài ra, những người mang bệnh cường tuyến giáp trạng (hyperthyroidism) hoặc dùng thuốc steroid lâu ngày cũng dễ bị xốp xương. Triệu chứng Xốp xương là một căn bệnh khởi đầu thầm lặng. Nó lặng lẽ ở với nhiều người qua những năm tháng, cho tới khi người ấy đột nhiên bị găy xương. Khi xương sống (spine) đă trở thành mềm và yếu do mất xương nhiều quá, nó cứ găy dần, từ từ, ít một. Có khi chỉ cần ho một tiếng, hoặc cúi xuống bế cháu đang khóc, cũng đủ khiến xương sống găy thêm một chút. Lâu ngày, xương sống găy đă nhiều lần, mà ta không hay biết, sẽ ngắn dần, làm người thấp đi. Nhiều người thấy quần ḿnh tự nhiên sao dài hơn trước, hoặc quần áo vẫn mặc nay hơi kỳ kỳ, không c̣n thực vừa ư. Sau cùng, một ngày kia, họ bắt đầu thấy đau, lưng c̣ng đi, rồi đi lại khó khăn. Đi chợ trời mưa hay té ngă. Té ngă như vậy lại gây găy xương ở những chỗ khác, những xương đă mềm sẵn, mỏng mảnh như pha-lê. Có người chỉ va tay vào cạnh bàn, đă găy cổ tay. Găy xương cổ tay gây trở ngại biết bao cho những công việc hàng ngày, ngay cả với những công việc giản dị nhất. Giặt dũ, cơm nước, mặc quần áo, may vá, làm vườn, đi chợ, trông cháu, ..., đều đ̣i hỏi một xương cổ tay mạnh và khéo léo. Có người găy xương hông (hip), dù chỉ ngă rất nhẹ. Găy xương hông đưa đến chết người, sống được cũng khổ lắm. Hơn một nửa số người sống sót sau khi găy xương hông vào nhà dưỡng lăo, hoặc phải nhờ người giúp khi đi lại. Định bệnh Xốp xương là căn bệnh thầm lặng, việc truy t́m căn bệnh trong giai đoạn sớm của nó không dễ. Gần đây, với những hiểu biết mới, việc truy t́m căn bệnh không c̣n khó. Bác sĩ sẽ nghi bạn mang bệnh xốp xương "osteoporosis" nếu bạn hay đau lưng, nay thấp nhỏ đi, lưng c̣ng hơn trước theo gánh nặng thời gian, hoặc bạn bị găy xương, đặc biệt tại nơi dễ bị bệnh xốp xương (như xương sống, xương hông, xương cổ tay). Nhất là bạn lại có những yếu tố dễ đưa đến bệnh xốp xương kể trên. Nghi là một chuyện, nhưng bạn có thực sự bị bệnh xốp xương hay không, chúng ta cần hỏi ư kiến của máy đo độ đặc xương (bone densitometry), v́ nó có thể cho biết thực sự ta đă mất đến bao nhiêu xương. Có nhiều cách để đo độ đặc xương. Cách đo bằng máy có tên "dual energy X-ray absorptometry", viết tắt DXA, hiện được xem là cách đo độ đặc xương hữu dụng nhất. Máy đo DXA cho kết quả nhanh chóng, chính xác, lại phóng ra chất phóng xạ tối thiểu, nên không gây hại cho người được đo xương. Máy có thể đo độ đặc của bất cứ xương nào trong cơ thể, nhưng thường được dùng để đo xương sống, xương hông, những xương hay bị bệnh xốp xương tấn công. Máy hoạt động nhanh chóng, trong ṿng 5-10 phút là xong, bạn không phải nằm lâu mỏi lưng. So với các trị số độ đặc xương của một phụ nữ b́nh thường trước tuổi măn kinh, nếu máy đo cho thấy độ đặc xương của bạn trong khoảng 1 đến 2.5 dưới các trị số b́nh thường của phụ nữ trước tuổi măn kinh ấy, xương của bạn đă bị mất đi ít nhiều rồi đấy. Nếu máy đo DXA cho thấy các trị số độ đặc xương của bạn c̣n tệ hơn thế, tức dưới 2.5, bạn quả thực đă bị bệnh xốp xương, với triển vọng bị găy xương rất cao. Vẫn c̣n một ít bàn căi về những trường hợp nào cần dùng đến máy đo độ đặc xương DXA. Nên "Đo Xương Ai"? Ai sau tuổi măn kinh cũng cần được đo xương chăng? - Các vị phụ nữ 65 tuổi trở lên nên được đo độ đặc xương. (V́ vậy, Medicare cho các vị phụ nữ 65 trở lên đo dộ đặc xương mỗi 2 năm.) - măn kinh dưới 65 tuổi, song trước từng găy xương, hoặc nhẹ cân, đang dùng thuốc steroid (như Prednisone), hút thuốc lá, uống rượu nhiều, mang bệnh viêm khớp rheumatoid (rheumatoid arthritis), có phim chụp (X-ray) cho thấy xương trông mỏng (osteopenia), hoặc có bố, mẹ từng găy xương hông, cũng nên đo độ đặc xương. - Nói chung, đo độ đặc xương không cần thiết trước tuổi măn kinh (măn kinh tự nhiên, hoặc do đă cắt buồng trứng). Tuy vậy, nên nghĩ đến việc đo độ đặc xương cho những người đang mang những bệnh, hoặc dùng những thuốc khiến xương dễ bị mất, dù họ chưa măn kinh. CHỮA TRỊ BỆNH XỐP XƯƠNG Ở Mỹ, hiện có 4 nhóm thuốc thường được dùng để chữa bệnh xốp xương: bisphosphonates, calcitonin, Evista, estrogen. Cả 4 thuốc đều có tác dụng ngăn cản sự phá xương. 1. Nhóm thuốc bisphosphonates: Gồm các thuốc Fosamax, Actonel, Atelvia, Boniva, uống hàng ngày, mỗi tuần hoặc mỗi tháng một lần tùy thuốc. Các thuốc bisphosphonates giúp tạo xương mới, bớtmất xương cũ, nên dùng để chữa và ngừa xốp xương. Hiện đây là những thuốc chính để chữa căn bệnh. Thuốc uống vào sáng sớm lúc mới thức, với một ly nước đầy, trước khi ăn sáng, trước khi uống các thuốc khác ít nhất 30-60 phút. (Trừ thuốc Atelvia lại uống ngay sau bữa sáng.) Sau đó, không nên đi nằm lại, mà ngồi thẳng, đứng hoặc đi, để thuốc dễ xuống bao tử. Nếu thuốc kẹt lại tại thực quản (ống dẫn thức ăn xuống bao tử), nó có thể làm lở thực quản đâm phiền. Nó cũng không muốn ta ăn, uống ǵ cả trong ṿng 30-60 phút sau khi dùng nó, v́ thức ăn, ngay cả cà-phê và nước trái cây, làm giảm sự hấp thụ nó trong ruột. Uống nước th́ được. Thuốc có thể gây nóng ngực, viêm thực quản (esophagitis), đau bụng, tiêu chảy, hoặc các triệu chứng tiêu hóa khó chịu khác. Gần đây c̣n có hai thuốc Reclast, Zometa (truyền tĩnh mạch một năm một lần trong 15 phút). Thuốc mới nên rất đắt (trên 1.000 Mỹ-kim một mũi thuốc), và nếu dùng thuốc lâu dài nhiều năm có nguy hại ǵ cho cơ thể ta không, điều này chưa được biết rơ. 2. Thuốc Evista: Evista (raloxifene) dùng với chỉ định để chữa và ngừa xốp xương cho các phụ nữ đă măn kinh. Thuốc có tác dụng rất tương tự với chất estrogen, nhưng không làm tăng nguy cơ bị ung thư vú, bệnh tim mạch nếu dùng về lâu về dài như estrogen. Giống chất estrogen, thuốc Evista ngăn sự phá xương. Ở các phụ nữ măn kinh chưa bị xốp xương, thuốc Evista giúp ngăn sự mất xương tại tất cả các xương của cơ thể. Khác với các thuốc chứa chất estrogen, thuốc Evista không gây đau vú, hoặc ra kinh lại. Trong ṿng vài tháng đầu mới dùng thuốc, Evista có thể gây những cơn hừng nóng mặt nhẹ (hot flashes). Thuốc Evista uống mỗi ngày. So với các thuốc thuộc nhóm bisphosphonates, Evista tác dụng kém hơn. 3. Thuốc calcitonin: Thuốc calcitonin, từ lâu đă được dùng để chữa xốp xương dưới dạng chích bắp thịt và chích dưới da. Như thế th́ đau và bất tiện lắm, nên calcitonin không nổi tiếng. Gần đây, nhà thuốc đổi chiến thuật, chế thành thuốc xịt mũi cho tiện, lấy tên Miacalcin. Một xịt vào một bên mũi mỗi ngày, nay mũi phải, mai mũi trái. Kiên nhẫn dùng, thuốc xịt Miacalcin cũng làm tăng độ đặc của xương và làm giảm găy xương. Tuy vậy, so với các thuốc bisphosphonates, tác dụng của Miacalcin, trong việc tạo thêm xương mới, ngừa găy xương, không mạnh bằng. Thuốc xịt mũi Miacalcin ít gây phản ứng, nếu có, mũi bị khô, khó chịu tí tỉnh, hoặc thỉnh thoảng hắt x́. 4. Estrogen: Chất estrogen có tác dụng chữa và ngừa xốp xương rất tốt, tuy nhiên, nay không c̣n được sử dụng nhiều để ngừa và chữa xốp xương như trước, v́ về lâu về dài, estrogen có thể làm tăng nguy cơ bị ung thư vú, bệnh tim mạch. Các thuốc chứa chất estrogen trên thị trường rất nhiều (Premarin, Ogen, Estrace, Menast, Estratab, Gynodiol, Ortho-Prefest, Activella, femhrt, Premphase, Prempro, ...), Nay thường chỉ được dùng để chữa các triệu chứng gây do măn kinh như hừng nóng mặt, khó ngủ, buồn sầu, khô ngứa âm đạo, đi tiểu nhiều lần, tiểu khó, ... Một số vị phụ nữ không hợp với các thuốc chữa xốp xương khác, nên đành dùng estrogen để chữa bệnh vậy. Những cách chữa không thuốc Chữa bệnh xốp xương, không phải chỉ sử dụng một trong những thuốc kể trên là xong, chúng ta c̣n cần ăn uống đầy đủ, không thiếu calcium và sinh tố D trong người, vận động thường xuyên, ngưng hút thuốc lá, và nếu có thể, bỏ bớt những thuốc đang dùng có thể gây rỗng xương thêm. Việc ăn uống mỗi ngày cần đầy đủ để cơ thể khỏi suy dinh dưỡng. Cùng với ăn uống, mỗi ngày ta cần 1200 mg calcium (từ các nguồn thực phẩm hoặc từ viên calcium uống vào) và 800 đơn vị (International Unit) sinh tố D. Ngoài thị trường hiện có nhiều viên thuốc vừa chứa cả calcium lẫn sinh tố D như Os-Cal with vit D. Việc vận động rất quan trọng. Ở phụ nữ có tuổi, người ta thấy vận động giúp duy tŕ hoặc làm tăng độ đặc của xương, giảm nguy cơ găy xương hông. Vận động không những khiến xương chắc, các bắp thịt ta cũng dẻo dai, mạnh mẽ, những yếu tố ngừa té ngă. Các thể dục đặt sức nặng của cơ thể trên xương, như đi bộ, đều tốt. Đi bộ ít nhất 3 lần một tuần, ít nhất 30 phút mỗi lần. Nên tập thói quen vận động, và chọn môn thể dục nào chúng ta ưa thích để vận động được thường xuyên và lâu dài, v́ ngưng vận động, các lợi ích của vận động trên xương sẽ mau chóng mất. Thuốc lá độc cho xương, như độc cho nhiều cơ quan khác, khiến xương rỗng nhanh hơn, người hút thuốc lá cần bỏ hút. Một số thuốc dùng lâu ngày có thể làm xương thêm xốp, rỗng, như các thuốc Prednisone, Nexium, Omeprazole, …, nếu có thể, chúng ta nên ngưng. (Nhiều vị uống các thuốc bao tử Nexium, Omeprazole năm này sang năm khác v́ thói quen hơn là cần thiết phải uống. Đi khám bác sĩ, bác sĩ cứ thế tiếp tục cho, không buồn thẩm định lại để xem người bệnh c̣n cần thuốc này hay không, và cũng không hướng dẫn cho người bệnh biết tác dụng phụ có thể làm rỗng xương, găy xương của thuốc nếu dùng thuốc quá lâu.) Bác sĩ Nguyễn Văn Đức 8748 E. Valley Blvd., Ste. H Rosemead, CA 91770 (626) 288-3306 |
Mắt sinh học
Con mắt này có h́nh dáng lẫn chức năng đều tương tự mắt người thật. Các nhà khoa học đến từ Mỹ và Hong Kong đă phát triển được một con mắt tổng hợp hoạt động gần như giống mắt thật. Với các cảm biến nhại lại các tế bào cảm quang trong mắt người, trong một ngày không xa, con mắt sinh học mới này có thể được sử dụng để khôi phục thị lực cho những người đă không c̣n nh́n thấy ánh sáng. Được nhóm nghiên cứu gọi là "con mắt y sinh", thiết bị này là sự kết hợp giữa công nghệ hiện đại và thiết kế của tự nhiên. Nó bao gồm một vơng mạc nhân tạo h́nh bán cầu và một chuỗi các cảm biến có khả năng chụp và chuyển tiếp một h́nh ảnh trực quan. C̣n làm thế nào để nó giao tiếp được với bộ năo con người? Vấn đề đó…hơi phức tạp một chút! Y học hiện đại quả thực đă đạt được những thành tựu không tưởng. Trong nhiều năm qua, các nhà khoa học và bác sỹ đă đưa ra nhiều phương thức nhằm thay thế một vài trong số những thành phần thiết yếu của cơ thể người bằng các phiên bản nhân tạo, với mục tiêu khôi phục lại chất lượng cuộc sống của một người, hay thậm chí là cứu họ thoát khỏi lưỡi hái tử thần. Tuy nhiên, mắt là một thành phần khá đặc biệt, và cách chúng giao tiếp với bộ năo khiến việc thiết kế một phiên bản nhân tạo, rồi sau đó cấy ghép vào cơ thể, không chỉ đơn thuần là "cắm và chạy" như các thành phần khác. Để thiết bị này tương tác được với bộ năo con người là một rào cản lớn cần phải nghiên cứu sâu hơn nữa. Thách thức lớn nhất mà các nhà nghiên cứu đă vượt qua là đưa công nghệ vào một khối cầu mà sau này sẽ dùng để cấy ghép vào cơ thể. Họ thực ra chưa thử nghiệm thiết bị trên một sinh vật sống, nhưng điều đó không sớm th́ muộn cũng sẽ diễn ra. Theo tờ Daily Mail đưa tin th́ các nhà nghiên cứu hiện đă sẵn sàng thử nghiệm trên cả động vật lẫn con người. Tuy nhiên, vẫn c̣n nhiều việc phải làm, và các nhà khoa học nhấn mạnh rằng thiết bị ở t́nh trạng hiện tại chỉ là khởi đầu của những điều khả thi khác sẽ xuất hiện trong vài năm tới. Ở t́nh trạng hiện nay, khả năng dựng h́nh của con mắt sinh học chưa phải ở mức tốt nhất. Nó cho ra một h́nh ảnh độ phân giải thấp, phù hợp cho việc dựng h́nh các kư tự trong bảng chữ cái, nhưng các h́nh ảnh phức tạp hơn sẽ đ̣i hỏi mật độ các cảm biến cao hơn. Nghe có vẻ như là một vấn đề khó nhằn, nhưng các nhà nghiên cứu nói rằng khi công nghệ tiến hóa hơn, mật độ cảm biến và độ phân giải của h́nh ảnh cho ra sẽ có thể đánh bại cả mắt thật của con người. Mắt tổng hợp c̣n đang được xem xét để ứng dụng vào ngành công nghiệp robot. Có thể bạn cho rằng một con robot với trí tuệ nhân tạo bước đi loanh quanh, nh́n ngó mọi thứ bằng cặp mắt c̣n tinh tường hơn cả những người tạo ra nó quả thật hơi…rợn tóc gáy, nhưng đó là chuyện của tương lai. Tham khảo: BGR |
Người hồi phục sau Covid-19 có thể mắc một bệnh nguy hiểm là Xơ phổi
Thùy Linh (Daily Mail) Tiến sĩ Sassan Rafi Tiến sĩ Sassan Rafi là người đă thực hiện các cuộc nghiên cứu sâu rộng về bệnh xơ phổi, một trong những t́nh trạng liên quan đến bệnh nhân Covid-19 cấp tính. Ông tuyên bố hàng ngàn người Mỹ nhập viện v́ virus này sẽ phải đối mặt với một ‘quả bom hẹn giờ’ ngay cả khi họ đă khỏi bệnh, theo Daily Mail. Các nhà nghiên cứu cho biết những người sử dụng máy thở nhiều tuần phải đối mặt với tỷ lệ mắc bệnh xơ phổi đáng kinh ngạc. Tỷ lệ này cao hơn nhiều so với nhiều căn bệnh ung thư. Xơ phổi là bệnh xảy ra khi mô phổi bị tổn thương và để lại sẹo, gây ra bởi các loại virus mạnh như virus Vũ Hán. Lớp mô dày và cứng này làm cho phổi bệnh nhân khó hoạt động b́nh thường và trao đổi oxy, có thể dẫn đến suy hô hấp, thậm chí tử vong. Tiến sĩ Rafi cho biết nhiều bệnh nhân COVID-19 nhập viện, ngay cả khi họ đă hồi phục hoàn toàn, họ vẫn có thể tử vong v́ xơ phổi. “Xơ phổi được tiên lượng sẽ xảy ra trong 3 năm, tệ hơn so với nhiều bệnh ung thư và hiện tại không có phương pháp điều trị tối ưu”, ông giải thích. “V́ vậy, những ǵ chúng ta cần làm là quét phổi, nếu thấy xơ hóa trong phổi có nghĩa là cuộc sống của họ có thể gặp nguy hiểm. Đó là một căn bệnh lũy tiến, có nghĩa là bạn có thể cảm thấy ổn, nhưng t́nh trạng xơ hóa ngày càng tồi tệ hơn và đó là một lĩnh vực không ai giải quyết được”. Một số bệnh nhân có thể phải phụ thuộc vào máy thở suốt quăng đời c̣n lại, một số có thể cần ghép phổi. (Ảnh qua Daily Mail) Một số bệnh nhân có thể phải phụ thuộc vào máy thở suốt quăng đời c̣n lại, một số có thể cần ghép phổi. Tiến sĩ Rafi khẳng định nếu chính phủ không chú ư đến nghiên cứu của ông và những người khác, th́ một cuộc khủng hoảng sức khỏe có thể đang chờ phía trước. “Đây không chỉ là chuyện ai sẽ tử vong v́ virus, mà c̣n là những ǵ sẽ xảy ra trong nhiều năm tới, khi virus đă biến mất”, ông nói. Đồng nghiệp của Tiến sĩ Rafi, Giám đốc điều hành Upright Enterprises, Andrew Young, cũng đồng t́nh với tuyên bố của Rafi. Ông cho rằng hậu quả và mức độ tiềm năng của vấn đề này là một mối quan tâm lớn. Ông Young cho biết 40% bệnh nhân virus corona cấp tính sẽ gặp phản ứng miễn dịch cực độ, được gọi là hội chứng suy hô hấp cấp tính (ARDS), dẫn đến xơ hóa phổi. Ít nhất 20% trường hợp ARDS là nghiêm trọng. Dữ liệu từ vụ dịch SARS-CoV năm 2003 cũng cho thấy tỷ lệ cao những người sống sót phải trải qua t́nh trạng xơ phổi kéo dài và chức năng phổi suy giảm. Tiến sĩ Rafi đă nghiên cứu về xơ phổi từ năm 2005 trong khi hoàn thành bằng tiến sĩ về phân tử, tế bào và hệ thống sinh lư học ở Đại học California. Ông cũng là người sáng lập công ty dược Upright Enterprises. Nghiên cứu này được đưa ra khi các ca nhiễm virus corona trên khắp Hoa Kỳ đang gia tăng sau khi có xu hướng giảm trong hơn 6 tuần. Hiện tại, Mỹ đă ghi nhận hơn 2,9 triệu ca nhiễm virus corona, trong đó hơn 130.000 ca tử vong. Thùy Linh (Theo Daily Mail) |
Làm sao để bớt buồn và tăng hạnh phúc?
BS Nguyễn Thị Nhuận Con người là cả trời mâu thuẫn. Có những lúc chúng ta cảm thấy rất đau khổ, buồn bă và luôn than văn "Sao tôi khổ quá vậy Trời?" Nhưng cũng có những lúc chúng ta thấy tâm hồn phơi phới, đất trời ngời sáng và niềm vui dâng lên trong ḷng. Bạn có muốn những phút vui tươi và hạnh phúc kéo dài và những giây phút buồn chán giảm thiểu không? Hăy thực hiện những điều dưới đây để đạt được hạnh phúc thường xuyên 1. Đứng lên đi bộ nhiều lần trong ngày - Hiện nay th́ ai cũng biết rằng ngồi cả ngày không có lợi cho sức khỏe. Nhiều bác sĩ cho rằng thời nay, ngồi chính là hút thuốc, ngụ ư ngồi lâu cũng có hại như hút thuốc vậy. Nhiều người trong chúng ta có công việc làm ăn đ̣i hỏi phải ngồi ở máy tính gần như cả ngày, nhưng ngồi thường xuyên và thiếu tập thể dục có thể làm tăng nguy cơ ung thư, bệnh tim, tiểu đường và béo ph́. Những người này nên đứng lên đi bộ qua lại nhiều lần trong ngày và tập thể dục để giảm bớt nguy cơ lâm bệnh. - Tập thể dục không chỉ có lợi cho sức khỏe thể lư mà c̣n tốt cho sức khỏe tâm lư của chúng ta nữa. Hoạt động nhiều hơn sẽ làm tăng hạnh phúc, động lực làm việc và khả năng tập trung vào những nhiệm vụ trong tay. - Tập thể dục cũng có thể giúp chúng ta đối phó với những t́nh huống căng thẳng một cách b́nh tĩnh và hợp lư và giúp chúng ta tự tin khi giải quyết các vấn đề cá nhân. - Trung tâm CDC Hoa Kỳ khuyên chúng ta thực hiện ít nhất 150 phút mỗi tuần những hoạt động có cường độ mạnh vừa phải. V́ vậy, nếu chúng ta dành 20 phút mỗi ngày để thực hiện một hoạt động thể lư làm tăng nhịp tim và làm đổ mồ hôi, thế là đă khá đủ để ngăn ngừa rủi ro cho sức khỏe của ḿnh. - Tập thể dục làm tăng sản xuất các ty thể (mitochondria), là "các nhà máy năng lượng" trong các tế bào của bạn; càng tập thể dục nhiều th́ bạn càng tạo ra nhiều ty thể và bạn càng có nhiều năng lượng. - Khi bạn gồm việc tập thể dục vào những thói quen hàng ngày, vô h́nh trung việc này sẽ dẫn đến các quyết định lành mạnh khác, chẳng hạn như ăn một bữa ăn trưa lành mạnh. Tập thể dục đưa đến việc sống khỏe mạnh. Gắn bó với thói quen tập thể dục có thể đưa đến các hành vi khác làm tăng hạnh phúc trong suốt cả ngày của bạn. - Khi chúng ta cảm thấy buồn bă và uể oải, hoạt động thể lư thường là điều cuối cùng chúng ta nghĩ đến nhưng trên thực tế, nó có thể là cách hiệu quả nhất để cải thiện tâm trạng và động lực của chúng ta. Nếu chúng ta có thể tập thể dục khi cảm thấy thất vọng và không có động lực làm việc, nó sẽ làm tăng sự tự tin của chúng ta, làm cho chúng ta hạnh phúc hơn và cải thiện sức khỏe tổng quát của chúng ta. - V́ vậy, lần tới, khi bạn cảm thấy căng thẳng hoặc không có động lực, hăy làm tăng nguồn cung cấp năng lượng của bạn bằng cách đi bộ. Nếu bạn cảm thấy cô đơn, hăy hỏi bạn bè hoặc đồng nghiệp đi cùng bạn. Tập thể dục là hoạt động rẻ tiền, dễ làm và đă được chứng minh là sẽ làm cho bạn hạnh phúc hơn. 2. Hăy mỉm cười và đứng thẳng lên - Hăy đánh lừa bộ óc của bạn bằng cách tự mỉm cười để cảm thấy hạnh phúc hơn, và đứng thẳng lên để cảm thấy tự tin hơn. - Nếu bạn cảm thấy buồn chán và cần cải thiện tâm trạng của ḿnh ngay (cà phê không làm được việc này đâu), bạn có thể làm bộ óc nghĩ rằng bạn đang hạnh phúc bằng cách tự buộc ḿnh phải mỉm cười. Cười làm các bắp thịt mặt cũng như các bắp thịt tạo ra nụ cười hoạt động, gửi một thông điệp đến năo là chúng ta đang cảm thấy hạnh phúc. Một hành động mỉm cười đơn giản đủ để làm nên cảm xúc hạnh phúc. - Bắp thịt mặt không phải là thứ duy nhất chúng ta có thể sử dụng để đánh lừa bộ năo khiến chúng ta hạnh phúc hơn. Sự di động và vị trí của toàn bộ cơ thể chúng ta có thể ảnh hưởng đến cách chúng ta cảm nhận. Đứng thẳng và mỉm cười sẽ làm tăng sự tự tin và hạnh phúc của bạn. - Một người đă gia tăng sự tự tin của ḿnh bằng cách “tạo dáng quyền lực”. Cô đi vào nhà vệ sinh trước một cuộc phỏng vấn và đứng giang rộng hai tay và hai chân, ngực căng ra và cằm hất lên. Hăy thử 'tư thế quyền lực' này vào lần tới khi bạn cần tăng hạnh phúc hoặc sự tự tin và xem nó có hiệu quả với bạn hay không.. 3. Tăng "điện" cho sức khỏe giống như bạn sạc điện thoại vậy - Trước khi đi ngủ, bạn "sạc" điện thoại của ḿnh; sáng hôm sau bạn thức dậy với một chiếc điện thoại được nạp đầy. Điện thoại của bạn có thể được sạc đầy nhưng c̣n con người bạn th́ sao? - Một người "rất chăm làm việc, workaholic" đă từng nói rằng "giấc ngủ là để dành cho những người yếu ớt" (tức là kẻ mạnh mẽ th́ có thể làm việc liên miên, không cần ngủ). Nhiều người không cảm thấy giấc ngủ là ưu tiên - nhưng họ thực sự nên thấy như vậy. Nhiều nghiên cứu chứng minh rằng những người ngủ nhiều hơn có tâm lư khỏe mạnh hơn. Giấc ngủ cung cấp sự hăng hái và năng lượng và làm giảm bớt sự tức giận và thất vọng suốt cả ngày. - Thêm nữa, người càng thường xuyên sử dụng kỹ thuật và các máy móc trước khi đi ngủ, càng dễ bị mất ngủ và buồn ngủ ban ngày. Ánh sáng từ các thiết bị hiện đại cản trở việc tiết ra melatonin, một loại kích tố mà bộ năo tiết ra để giúp chúng ta cảm thấy buồn ngủ. Nếu bạn thấy khó ngủ th́ đây có thể là lư do tại sao, hăy thử tắt điện thoại hoặc chuyển nó sang không làm phiền vài giờ trước khi đi ngủ. - Chúng ta ai cũng mong được ngủ bù vào thứ Bảy hoặc Chủ Nhật (hoặc cả hai) nhưng hiện nay người ta khám phá ra rằng không có chuyện "ngủ bù cho đủ". Việc ngủ một cách bất thường có thể ảnh hưởng xấu cho sức khỏe. Chúng ta nên thực sự có cùng một thời lượng ngủ mỗi đêm. Thay đổi thời lượng ngủ thường xuyên có thể dẫn đến căng thẳng và những cảm xúc tiêu cực khác trong suốt cả tuần, nó cũng có thể làm giảm khả năng buồn ngủ vào tối hôm sau. - Để cảm thấy sảng khoái, hầu hết chúng ta nên ngủ ít nhất 8 tiếng mỗi đêm. Nếu không thể, hăy thử ngủ trưa thêm khoảng 15- 20 phút hàng ngày. Cố gắng không nằm nướng thêm lâu hơn một giờ vào cuối tuần. Thiết lập thói quen đi ngủ mỗi tối và nó sẽ đặt nền tảng cho việc thiết lập các thói quen khác - như tập thể dục - giúp chúng ta đạt được năng lượng cần để tập trung vào các mục tiêu và tăng hạnh phúc. 4. Xây dựng sức mạnh ư chí của bạn Nếu bạn tập thể dục 45 phút, sau đó bạn sẽ thấy mệt và không muốn làm bất cứ ǵ cần vận động. Nhưng về lâu dài, sau vài tháng tập thể dục, bạn sẽ có thể lực mạnh mẽ hơn, bớt mệt và có nhiều khả năng hơn. Tương tự, bằng cách liên tục phát triển ư chí qua sự làm việc siêng năng và đáp ứng thời hạn, bạn sẽ làm mạnh ư chí lâu dài của ḿnh và có thể tập trung hơn vào công việc đầy thử thách trong tương lai. Ư chí giống như bắp thịt: chúng ta càng sử dụng nhiều, nó càng trở nên mạnh mẽ hơn; và khi chúng ta càng ít sử dụng, nó trở nên yếu hơn. 5. Đừng "check" email quá thường Bạn có kiểm tra và trả lời email của bạn ngay khi bạn nhận được chúng không? Mặc dù điều này có vẻ tốt, nhưng nó có thể có tác động tiêu cực đến tâm lư. Không check email thường xuyên có thể giúp giảm bớt căng thẳng và tăng hạnh phúc. Để có nhiều thời gian hơn, chúng ta cần cắt giảm thứ ǵ làm thất thoát thời gian khiến công việc chậm lại. Khi tiếng ding cho biết có email vang lên, nút "tạm dừng" của chúng ta đă bị bấm khiến chậm lại tiến độ của công việc chúng ta đang làm. Rồi sau khi đọc email, cho dù nó quan trọng hay không, chúng ta phải sử dụng năng lượng tinh thần để chuyển hướng sự chú tâm trở lại những ǵ đang làm. Do đó nên coi việc 'kiểm tra email' giống như ba bữa ăn trong ngày. Nếu cần kiểm tra email, hăy dành một thời gian nhất định để kiểm tra và chỉ kiểm tra vào thời gian ấy, một thời điểm không phải trong thời gian bạn đang phải giải quyết công việc quan trọng nhất của ḿnh. 6. Trước khi bạn làm bất cứ điều ǵ, viết nó xuống - Tất cả chúng ta đều có những ngày xấu, khi chúng ta cảm thấy gắt gỏng và giận dữ, muốn thể hiện sự giận dữ ấy ngay hoặc hét lên bằng cả buồng phổi của chúng ta. Những cảm xúc tiêu cực ấy ở lại với chúng ta lâu hơn nhiều so với những phản ứng tích cực, do một chất hóa học thần kinh đi qua hệ thống tuần hoàn của chúng ta một cách chậm chạp. Việc thể hiện cơn giận sẽ làm chậm sự trở lại tự nhiên về trạng thái b́nh tĩnh của hệ thống cảm xúc. - Thay vào đó, hăy viết ra giấy, thể hiện cảm xúc của bạn bằng chữ viết. Điều này sẽ giúp bạn vượt qua sự tức giận của bạn. Nên tự cho ḿnh 15 phút. Hăy viết ra càng nhiều càng tốt việc đă xảy ra đưa đến cảm xúc này, mô tả cảm xúc của bạn tại mỗi thời điểm. - Những hoạt động tâm lư khi giận dữ đă giữ cho cảm xúc bị nút lại, gây căng thẳng, huyết áp cao và tăng nhịp tim, tất cả đều có thể làm cho chúng ta bị bệnh và không hạnh phúc. Nên viết ra, giải quyết những cảm xúc ấy và để chúng qua đi. Nên chi tiêu ít hơn vào các mặt hàng vật chất và để dành tiền cho một cuối tuần vui vẻ với bạn bè của bạn. Dành nhiều thời gian cho gia đ́nh thay v́ cho máy tính sẽ làm bạn và gia đ́nh hạnh phúc lâu dài hơn. 7. Hăy tạo ra kỷ niệm thay v́ lo… chụp h́nh - Việc trải nghiệm cuộc sống và kỷ niệm sẽ mang lại cho chúng ta nhiều hạnh phúc hơn là vật chất. Một chiếc lap top mới có thể làm bạn rất vui, nhưng niềm vui đó sẽ sớm biến mất. Tuy nhiên, một kỳ nghỉ sẽ tạo nên những kỷ niệm làm bạn hạnh phúc dài lâu. - Trải nghiệm cuộc sống khiến chúng ta mong đợi chúng, giúp chúng ta tạo ra những kỷ niệm mà chúng ta có thể nhớ lại và những câu chuyện mà chúng ta có thể chia sẻ với bạn bè và gia đ́nh trong tương lai. Trải nghiệm cuộc sống cũng làm quan hệ xă hội của chúng ta mạnh hơn, kết nối chúng ta với những người khác, một điều là nền tảng cho sức khỏe và hạnh phúc của chúng ta. - Nhưng đối với một số người, việc ghi lại trải nghiệm của họ quan trọng hơn so với việc "sống" nó. Ngày nay, chúng ta luôn mong có được một bức h́nhhoàn hảo để đăng lên tài khoản Instagram hoặc Facebook trong khi bỏ lỡ việc thực sự tận hưởng khoảnh khắc ấy. Ngay cả đem theo điện thoại trong túi cũng đủ khiến chúng ta mất chú ư vào những ǵ đang xảy ra trước mắt. Lần tới khi bạn đang làm hoặc thấy điều ǵ đó tuyệt vời, hăy chỉ chụp một hoặc hai ảnh rồi tắt điện thoại của bạn. Hăy chú ư đến môi trường xung quanh và ghi nhân những cảm xúc mà chúng tạo ra cho bạn. |
Những dấu hiệu khó nhận ra của bệnh tiểu đường
Hàng triệu người ở Hoa Kỳ mắc bệnh tiểu đường nhưng không biết ḿnh mắc bệnh. Các triệu chứng ban đầu của bệnh tiểu đường, đặc biệt là bệnh tiểu đường loại 2, không phải lúc nào cũng rơ ràng. Trên thực tế, các dấu hiệu và triệu chứng có thể xuất hiện dần dần theo thời gian đến nỗi người ta có thể mắc bệnh tiểu đường loại 2 trong nhiều năm trước khi họ được định bệnh. Nếu bạn nhận thấy bị các dấu hiệu và triệu chứng sau đây, hăy hẹn gặp bác sĩ: - Cảm thấy khát nước và đi tiểu thường xuyên - Dễ mệt mỏi - Mắt nh́n không rơ - Giảm cân bất ngờ - Hay cảm thấy đói - Vết loét chậm lành và nhiễm trùng thường xuyên - Nướu răng bị đỏ, sưng - Đau ran như kim chích hoặc tê ở tay hoặc chân Nếu bạn để ư đến các triệu chứng tiểu đường này và đi khám bệnh th́ bạn có thể được định bệnh và điều trị sớm, giúp ngăn ngừa các biến chứng của bệnh tiểu đường và đưa đến một cuộc sống khỏe mạnh hơn. 1. Khát nước quá mức và đi tiểu nhiều Khát nước quá mức và đi tiểu nhiều là những dấu hiệu tiểu đường thường thấy. Khi bạn bị tiểu đường, đường glucose tích tụ trong máu. Thận bị buộc phải làm việc quá tải để lọc và hấp thụ glucose dư thừa. Khi thận của bạn không thể theo kịp, glucose c̣n dư sẽ được bài tiết qua nước tiểu, kéo theo chất lỏng từ các mô khiến bạn bị mất nước. V́ thế bạn sẽ cảm thấy khát nước. Khi bạn uống nhiều nước hơn để làm dịu cơn khát, bạn sẽ đi tiểu nhiều hơn. Do đó bệnh nhân tiểu đường khát nước và đi tiểu nhiều 2. Mệt mỏi Bệnh tiểu đường có thể khiến bạn cảm thấy mệt mỏi. Đường trong máu cao làm hư khả năng sử dụng glucose của cơ thể cho nhu cầu năng lượng khiến cơ thể không đủ năng lượng và bạn cảm thấy mệt. Mất nước do đi tiểu nhiều cũng có thể khiến bạn cảm thấy mệt mỏi. 3. Giảm cân Khi bạn thải bớt glucose qua việc đi tiểu thường xuyên, bạn cũng mất đi nhiều calories. Đồng thời, bệnh tiểu đường làm cho glucose từ thực phẩm không đến được các tế bào - đưa đến t́nh trạng bạn cảm thấy đói liên tục. Kết quả là bạn giảm cân nhanh chóng, đặc biệt là với bệnh tiểu đường loại 1. 4. Nh́n không rơ Tiểu đường đôi khi gây triệu chứng liên quan đến thị lực. Nồng độ glucose trong máu cao kéo theo chất lỏng từ các mô, kể cả các thấu kính của mắt, gây ảnh hưởng đến khả năng nh́n rơ của bạn. Nếu không được điều trị, bệnh tiểu đường có thể khiến các mạch máu mới h́nh thành trong vơng mạc - phần sau của mắt - và làm hỏng các mạch máu đă có từ lâu. Đối với hầu hết mọi người, những thay đổi sớm này không gây ra vấn đề về thị lực. Tuy nhiên, nếu những thay đổi này tiếp tục mà không được t́m ra, chúng có thể đưa đến mất thị lực và mù ḷa. 5. Vết loét chậm lành hoặc nhiễm trùng thường xuyên Nồng độ glucose trong máu cao có thể khiến máu chảy chậm hơn, ảnh hưởng đến tiến tŕnh chữa bệnh tự nhiên của cơ thể, khiến các vết loét chậm lành, đặc biệt là ở bàn chân. Ở phụ nữ mắc bệnh tiểu đường, nhiễm trùng vi nấm ở bàng quang và âm đạo có thể xảy ra thường xuyên hơn. 6. Đau tay chân Quá nhiều glucose trong máu có thể ảnh hưởng đến chức năng của dây thần kinh. Bạn có thể cảm thấy ngứa ran và mất cảm giác (tê) ở tay và chân, cũng như đau rát ở cánh tay, bàn tay, chân và bàn chân. 7. Nướu đỏ, sưng, đau Bệnh tiểu đường có thể làm suy yếu khả năng chống lại vi trùng, làm tăng nguy cơ nhiễm trùng ở nướu và xương hàm giữ răng. Nướu có thể rút cao khỏi răng, răng có thể bị lỏng ra hoặc bạn có thể bị lở nướu hoặc có túi mủ trong nướu - nhất là khi bạn bị nhiễm trùng nướu trước khi bệnh tiểu đường phát triển. Đừng coi thường những dấu hiệu của cơ thể Nếu bạn nhận ra những dấu hiệu hoặc triệu chứng tiểu đường, nên lấy hẹn đi khám bệnh. Bệnh tiểu đường là một bệnh nghiêm trọng và được định bệnh càng sớm th́ việc điều trị càng sớm có thể bắt đầu. Với sự tham gia tích cực của bạn và sự hỗ trợ của đội ngũ chăm sóc sức khỏe, bạn có thể quản lư bệnh tiểu đường và tận hưởng một cuộc sống năng động, khỏe mạnh. Vài điều cần biết về thử nghiệm A1C Thử nghiệm A1C là thử nghiệm máu thường dùng để định bệnh tiểu đường loại 1 và loại 2 và để theo dơi mức độ tiến triển và kiểm soát bệnh của bệnh nhân. A1C c̣n có nhiều tên khác như glycated hemoglobin, glycosylated hemoglobin, hemoglobin A1C và HbA1c. Thử nghiệm A1C phản ánh mức đường trung b́nh trong máu trong hai đến ba tháng trước. Nói rơ hơn, thử nghiệm A1C đo số phần trăm huyết sắc tố hemoglobin - một loại protein trong hồng huyết cầu mang oxygen - được phủ bằng đường (glycated). Mức A1C càng cao, sự kiểm soát lượng đường trong máu càng kém và nguy cơ biến chứng tiểu đường xảy ra càng cao. *Tại sao phải làm thử nghiệm này? Kết quả A1C có thể giúp bác sĩ: - Xác định t́nh trạng tiền tiểu đường (prediabetic), tức t́nh trạng trước khi tiến hẳn đến tiểu đường. Nếu bị tiền tiểu đường, bạn có nguy cơ mắc bệnh tiểu đường và bệnh tim mạch cao hơn. - Định bệnh bệnh tiểu đường loại 1 và loại 2. Để định bệnh chính xác, bác sĩ thường xem xét kết quả của hai thử nghiệm máu được thực hiện vào hai ngày khác nhau - hai kết quả A1C hoặc một kết quả A1C cộng thêm kết quả của một thử nghiệm tiểu đường khác. - Theo dơi kế hoạch điều trị bệnh tiểu đường của bạn. Kết quả A1C ban đầu giúp thiết lập mức A1C căn bản. Thử nghiệm A1C sau đó được lặp lại thường xuyên để theo dơi kế hoạch điều trị bệnh tiểu đường. Việc bao lâu mới cần xét nghiệm A1C tùy thuộc vào loại bệnh tiểu đường, kế hoạch điều trị và mức độ kiểm soát lượng đường trong máu. Ví dụ: thử nghiệm A1C có thể được cho làm: - Mỗi năm một lần nếu bạn bị tiền tiểu đường - Hai lần một năm nếu bạn mắc bệnh tiểu đường loại 2, bạn không sử dụng insulin và lượng đường trong máu luôn nằm trong mức kiểm soát. - Bốn lần một năm nếu bạn bị tiểu đường loại 1 - Bốn lần một năm nếu bạn mắc bệnh tiểu đường loại 2, bạn sử dụng insulin để kiểm soát bệnh tiểu đường hoặc bạn gặp khó khăn trong việc giữ lượng đường trong máu trong mức kiểm soát. Bạn có thể cần thử nghiệm A1C thường xuyên hơn nếu bác sĩ thay đổi kế hoạch điều trị bệnh hoặc bạn bắt đầu dùng thuốc trị tiểu đường mới. *Kết quả Kết quả A1C được cho biết dưới dạng phần trăm. Tỷ lệ phần trăm A1C cao tương ứng với lượng đường trung b́nh trong máu cao. Mức A1C càng cao, nguy cơ mắc bệnh tiểu đường hoặc biến chứng của bệnh tiểu đường càng cao. Đối với những người không mắc bệnh tiểu đường, mức A1C b́nh thường là dưới 5,7 phần trăm. Nếu mức A1C của bạn nằm trong khoảng 5,7 đến 6,4 phần trăm, bạn bị tiền tiểu đường (hoặc mực đường lúc đói không tốt) tức bạn có nguy cơ cao mắc bệnh tiểu đường trong tương lai. Mức A1C từ 6,5% trở lên trong hai lần riêng biệt cho thấy bạn bị tiểu đường. Mức A1C trên 8% có nghĩa là bệnh tiểu đường của bạn không được kiểm soát tốt và bạn có nguy cơ cao bị biến chứng. Đối với hầu hết người lớn mắc bệnh tiểu đường, mức A1C từ 7% trở xuống là mục tiêu điều trị thường được theo. Mục tiêu thấp hơn hoặc cao hơn có thể phù hợp với một số cá nhân. Nếu mức A1C của bạn cao hơn mục tiêu, bác sĩ có thể đề nghị thay đổi kế hoạch điều trị bệnh tiểu đường của bạn. Một số người mắc bệnh tiểu đường có thể theo dơi lượng đường trong máu ở nhà bằng các thiết bị. Mức A1C được cho biết bằng phần trăm, nhưng chúng tương ứng với mức đường huyết trung b́nh ước tính. Sau đây là con số A1C tương ứng với mức đường trong máu trung b́nh ước tính: Mức A1C = Ước tính mức đường trong máu trung b́nh (glucose) 6% = 126 mg / dL (7 mmol / L) 7% = 154 mg / dL (8,6 mmol / L) 8% = 183 mg / dL (10,2 mmol / L) 9% = 212 mg / dL (11,8 mmol / L) 10% = 240 mg / dL (13,4 mmol / L) 11% = 269 mg / dL (14,9 mmol / L) 12% = 298 mg / dL (16,5 mmol / L) Điều quan trọng cần lưu ư là hiệu quả của A1C có thể bị hạn chế trong một số trường hợp. Ví dụ: - Nếu bạn bị chảy máu nặng hoặc măn tính, dự trữ hemoglobin có thể bị cạn, có thể làm cho kết quả kiểm tra A1C sai lệch. - Nếu bạn bị thiếu máu do thiếu chất sắt, kết quả xét nghiệm A1C có thể bị sai lệch. - Hầu hết mọi người chỉ có một loại huyết sắc tố là hemoglobin A. Nếu bạn có một dạng hemoglobin không phổ biến (được biết đến như một biến thể huyết sắc tố), kết quả thử nghiệm A1C có thể cao hoặc thấp, không đúng. Các biến thể huyết sắc tố thường được t́m thấy ở người da đen và người thuộc di sản Địa Trung Hải hoặc Đông Nam Á. Các biến thể huyết sắc tố có thể được xác nhận bằng các xét nghiệm trong pḥng thí nghiệm. Nếu bạn được định bệnh là mang biến thể huyết sắc tố, các xét nghiệm A1C của bạn có thể cần được thực hiện tại pḥng thí nghiệm chuyên ngành để có kết quả chính xác nhất. - Nếu bạn bị một dạng thiếu máu tán huyết (hemolytic) khác, hoặc nếu bạn đă được truyền máu gần đây, thử nghiệm này sẽ không hữu ích v́ kết quả có thể sai. Ngoài ra, hăy nhớ rằng phạm vi b́nh thường cho kết quả A1C có thể khác nhau đôi chút giữa các pḥng thí nghiệm. Nếu bạn tham khảo ư kiến bác sĩ mới hoặc sử dụng một pḥng thí nghiệm khác, điều quan trọng là phải xem xét sự thay đổi có thể này khi diễn giải kết quả thử nghiệm A1C của bạn. http://viendongdaily.com/ |
Cách chỉ dẫn rất hay của BS David Price về cách ngừa Covid 19
DR: David Price (Bác Sĩ David Price hiện đang làm trong ICU của bệnh viện Weill Cornell Medical Center tại thành phố New York, và đây là chia sẻ của ông trong một video được phổ biến cho những người thân quen vào ngày 22 tháng 3, 2020 và rồi được truyền thông Hoa Kỳ loan tải trong mấy ngày qua. Ông Price có trách nhiệm chuyên điều trị toàn bệnh nhân Covid 19 trong những tuần qua.) Tôi là bác sĩ trong pḥng ICU (khoa cấp cứu đặc biệt) ở bệnh viện ở New York. Bệnh viện chúng tôi có 1,200 giường bệnh. Trước đây bệnh viện có điều trị và mổ nhiều căn bệnh khác nhau nhưng nay chỉ điều trị 100% là bệnh nhân nhiễm Covid. Hiện bệnh viện đang lănh 20% của số bệnh nhân Covid tại New York. Bổn phận của tôi là chăm sóc những ca bệnh nặng đă được đưa vào ICU. Tôi là người quyết định bệnh nhân nào được dùng máy thở và nằm với máy thở bao lâu. V́ vậy tôi nghĩ tôi có thẩm quyền để nói về những ǵ đang xảy ra. “Trong ba tháng vừa rồi chúng tôi đă học hỏi thêm được rất nhiều về con virus này. Hiện giờ bạn nghe giọng tôi hơi nghẹn ngào không phải v́ tôi sợ mà lần đầu tiên trong rất lâu, TÔI THẤY HẾT SỢ!! Tôi muốn chia sẻ với quư vị để làm quư vị bớt hoang mang và biết cách bảo vệ bản thân và gia đ́nh. Triệu chứng nhiễm Covid - Nóng - Sốt - Đau cổ Virus vào người sẽ đi khắp nơi nhưng ảnh hưởng nhiều nhất là phổi. 80% bệnh nhân chỉ nói là họ “Không cảm thấy khỏe trong người… ho nhẹ… nhức đầu.” Bệnh thường kéo dài 5, 7 đến 14 ngày. Bị nhẹ th́ bắt đầu ngày thứ 5 sẽ thấy khỏe lại. Bệnh nặng hơn trong 3 tới 5 ngày sẽ thấy khó thở (bạn chỉ nên vào nhà thương khi thấy khó thở chứ nóng sốt th́ không cần đến bệnh viện). Tới ngày thứ 7 sẽ bắt đầu thấy khỏe lại. Covid nhiễm cách nào 1) Covid nhiễm qua “SUSTAINED CONTACT” (đụng chạm lâu) với một người bệnh hoặc với người sắp phát triệu chứng bệnh trong một, hai ngày sắp tới. “Sustained contact”- “đụng chạm lâu” có nghĩa là đứng gần (dưới 6 feet) và tiếp xúc từ 15 đến 30 phút ở một nơi bít bùng, đóng kín, và không có đồ bảo vệ, chẳng hạn như khi không đeo khẩu trang. Nên các bạn khỏi phải sợ là con virus c̣n nằm trong không khí rồi ḿnh vô t́nh đi qua rồi bị lây. Gần như CÁCH DUY NHẤT để lây bệnh là khi virus dính vào tay ḿnh rồi ḿnh đưa tay lên sờ mặt. Như vậy virus có thể vào mắt, mũi, hoặc miệng ḿnh. Xin tóm lại một cách đơn giản là phần đông những người bị nhiễm là do họ chạm tay vào một người bệnh rồi đưa tay lên sờ vào mặt ḿnh. Khi hiểu được nguyên lư này th́ mấy hôm nay tôi bắt đầu cười lại được v́ tôi biết tôi sẽ không bị nhiễm. Tôi muốn nhắc nhở các bạn những điều quan trọng sau đây: 1) Covid hiện đang ở trong cộng đồng của quư vị dù quư vị ở đâu. 2) Rửa tay thường xuyên. Để ư tay ḿnh vừa chạm vào đâu, đụng vào cái ǵ và nhớ lúc nào cũng tẩy bằng hand sanitizer hoặc rửa tay cho sạch. Bản thân tôi đi đâu cũng cầm theo lọ Purell (nước tẩy tay). Ví dụ tôi đi từ nhà trọ ra thang máy tôi vẫn có thể bấm nút thang nhưng sau đó liền đổ một vài giọt Purell vào tay. Ra đến cửa cũng vậy có thể dùng tay mở cửa nhưng sau đó lại Purell. Nếu GIỮ TAY SẠCH SẼ KHÔNG BỊ NHIỄM COVID. 3) Đây không phải là căn bệnh mà một người bệnh chạm vào thứ ǵ rồi cả cộng đồng lây theo khi đụng vào thứ đó. Chúng ta chỉ lây khi gặp và đụng chạm nhau lâu “sustained contact.” Muốn kỹ hơn th́ rửa hoặc tẩy trùng tay sau khi chạm vào bất cứ vật ǵ. 4) Bạn cần phải để ư và sửa cái tật ưa chạm vào mặt (dụi mắt, ngoáy mũi, cậy mụn, v.v). TUYỆT ĐỐI KHÔNG CHẠM TAY VÀO MẶT. Bạn đi ăn tiệc. Bắt tay một người bệnh, rồi đưa tay lên sờ vào mặt ḿnh. Đó là cách lây Covid. Đơn giản chỉ có vậy. 5) Tôi khuyên mọi người nên đeo mask khẩu trang không phải v́ nó sẽ bảo vệ hay ngăn ngừa được Covid nhưng nó sẽ tập cho bạn thói quen tốt là không sờ vào mặt. CHỈ CẦN TAY SẠCH VÀ KHÔNG SỜ VÀO MẶT LÀ 99% CHÚNG TA SẼ KHÔNG BỊ NHIỄM. 6). Bạn không cần “medical mask” như loại N95. Ngay cả tôi trong nhà thương gặp toàn bệnh nhân Covid cũng chỉ đeo N95 trong những trường hợp đặc biệt. 7) Đứng xa mọi người giữ khoảng cách 6ft, rửa tay, th́ các bạn không phải lo ǵ cả. |
CHÀ LÀ - Loại quả thơm ngon - bổ dưỡng
Chà là, một loại trái cây không xa lạ với mọi người. Tuy nhiên ít ai biết rằng người dân Dubai giàu có là vậy, mà lại rất coi trọng quả chà là, dù là tầng lớp thượng lưu hay trung lưu đến b́nh dân đều yêu thích loại quả này. Chẳng những thế, loại quả này lại là một biểu tượng của Vương quốc xa hoa Dubai, là món thường xuyên xuất hiện trong thực đơn hàng ngày của người dân xứ này. Quả chà là có giá trị dinh dưỡng cao, chứa sắt, kali, vitamin, B, A và, K, và 15 khoáng chất, giúp làm giảm cholesterol xấu. Do đó, nó thường được người dân mua về ăn hàng ngày và coi là một đồ ăn nhẹ tốt cho sức khỏe sấy khô có kẹp thêm một vài loại hạt bùi bùi. Mỗi ngày, bạn ăn 2-3 trái chà là thơm ngon sẽ rất tốt cho sức khỏe. Theo các chuyên gia dinh dưỡng, quả chà là giàu vitamin cũng như khoáng chất cần thiết để bổ sung cho cơ thể. Trải qua nhiều thăng trầm, quả chà là sinh trưởng rất tốt trong môi trường sa mạc khắc nghiệt, nó dễ tiêu hóa. Cùng với sữa lạc đà, hai thứ này đă giúp người dân Dubai chống lại cơn đói trong nhiều năm trước. Ở Dubai nói riêng và UAE nói chung, cây chà là một phần của nguồn thực phẩm sinh tồn. Hơn nữa thân và lá của nó c̣n được dùng để lợp mái, rường cột làm nơi trú ẩn. Do đó cây chà từ lâu đă trở thành một phần quan trọng trong sự sống c̣n của người dân Dubai và UAE suốt 7.000 năm. Một điều khiến cho quả chà là được yêu thích nữa là nó có thể lưu trữ trong nhiều năm bằng cách sấy khô, do đó người dân có thể t́m mua ăn quanh năm. Chà là được chế biến thành hai loại: một là quả tươi đă qua sơ chế, hai là loại sấy khô có kẹp thêm một vài loại hạt bùi bùi. Ở Dubai, bạn có thể ghé qua bất kỳ nơi nào, từ khu chợ hay trung tâm thương mại, cửa hàng tạp hóa đều có thể mua bao nhiêu chà là tùy thích. Quả chà là khô có thể ăn trực tiếp, Hoặc thêm vào trà uống cũng vô cùng thơm ngon (ảnh Internet.) |
TẠI SAO NƯỚC MỸ ĐĂ BỊ MẤT NIỀM TIN?
ĐINH TẤN KHƯƠNG Như chúng ta đều biết Hoa Kỳ là đất nước quy tụ rất đông nhân tài nổi bật trong nhiều lĩnh vực về kinh tế, khoa học, y tế, quốc pḥng cũng như rất nhiều lĩnh vực khác nữa. Hoa kỳ là một đất nước có số người lănh giải Nobel đông nhất, cũng như nhiều chính trị gia lăo luyện và những vị tướng lănh có thừa kinh nghiệm nhờ tham gia vào các cuộc chiến trải dài khắp các quốc gia trên toàn thế giới Chính v́ vậy mà người viết đă từng ngưỡng mộ Hoa Kỳ, một đất nước được đánh giá là vĩ đại nhất toàn cầu . Tuy nhiên trong những năm gần đây, nước Mỹ đă làm thất vọng cho nhiều người. Hăy lượt qua một số dữ kiện để chứng minh điều đó: 1. Trước ngày bầu cử 2016, giới truyền thông Mỹ cũng như nhiều nhà kinh tế và chính trị gia nổi tiếng đă đưa ra những dự doán, một khi ông Trump thắng cử: - Thị trường chứng khoán sẽ bị rớt điểm thê thảm và có thể sụp đổ - Hoa kỳ sẽ mất tư thế trên chính trường quốc tế - Nước Mỹ sẽ bất ổn về mặt an sinh xă hội Kết quả th́ người viết xin nhường lại cho độc giả đánh giá 2. Sau khi đắc cử, truyền thông rầm rộ loan tin về việc hàng trăm bác sĩ Mỹ đă đồng loạt kư tên trong một thỉnh nguyện thư đề nghị Tổng thống Trump cần phải khám nghiệm sức khỏe tâm thần. Phải chăng những vị bác sĩ nầy đă tin rằng Tổng thống Trump mắc chứng “hoang tưởng” (hoang tưởng là một trong những triệu chứng của căn bệnh tâm thần) trong khi ông muốn thực hiện nhiều điều khác với các đời Tổng thống trước đây nhằm mang nước Mỹ vĩ đại trở lại? Gần 4 năm đă trôi qua, không thấy giới truyền thông cánh tả nào nhắc tới cái đề nghị nầy nữa, chừng như các bác sĩ nầy đă bị ruồng bỏ, không phải chỉ bị ruồng bỏ bởi dư luận quần chúng mà lại c̣n bị “đám hậu trường” bỏ rơi không thương tiếc! Thật buồn cho trường đại học y khoa nào đă đào tạo nhóm bác sĩ nầy, hoặc là thiếu khả năng chuyên môn hay là thiên vị đảng phái mà bán rẻ danh tiếng của trường ḿnh và của chính ḿnh?! 3. Người Do Thái xem Jerusalem là thủ đô, nhưng do t́nh h́nh xung đột đang xảy ra cho nên tất cả các ṭa đại sứ nước ngoài đều được đặt tại Tel Aviv. Từ lâu, quốc hội Mỹ đă thông qua quyết định dời ṭa Đại Sứ Hoa Kỳ từ Tel Aviv về Jerusalem, nhưng đă qua mấy đời tổng thống chẳng có vị nào dám thực hiện cho đến khi ông Trump bước chân vào Ṭa Bạch Ốc. Quyết định lịch sử nầy đă gây nhiều sóng gió trong giới chính trị gia lăo luyện, những tướng lănh tài ba và những b́nh luận gia của các hăng truyền thông lớn tại nước Mỹ. Họ chỉ trích việc làm nầy của Tổng thống Trump v́ lo sợ điều đó sẽ tạo ra nhiều hậu quả bất lợi cho nước Mỹ và khiến xung đột tại vùng đất này sẽ leo thang hơn nữa. Kết quả th́ những dự đoán tệ hại đó vẫn chưa thấy xảy ra! 4. Tổng thống Trump phát động cuộc chiến thương mại với Trung Quốc nhằm dành lại quyền lợi cho người Mỹ. Trong cuộc chiến nầy, Tổng thống Trump đă quyết định áp thuế trên nhiều mặt hàng nhập vào nước Mỹ từ Trung Quốc. Lúc đó, có rất nhiều kinh tế gia nổi tiếng đă kịch liệt chỉ trích v́ cho rằng chính người dân Mỹ sẽ là người chịu thiệt, phải trả giá cao hơn cho những món hàng mua về. Truyền thông và nhiều chính trị gia cánh tả của Mỹ đả kích kịch liệt trước quyết định nầy của ông Trump. Nhưng một lần nữa, họ đă sai v́ nếu đúng như dự đoán của các nhà kinh tế nổi danh th́ Trung Quốc đă không cần phải ngồi vào bàn đàm phán và kư kết thỏa thuận giai đoạn 1. Và cho tới thời điểm hiện nay không c̣n nghe một chính trị gia hay bất kỳ hăng truyền thông cánh tả nào cũng như các nhà kinh tế đại tài nào nhắc tới hoặc là chứng minh điều dự đoán của ḿnh trước đây là đúng. 5. Hoa Kỳ đă tham gia cuộc chiến tại Syria nhằm tiêu diệt IS. Chiến tranh tại đất nước nầy đă xảy ra từ rất lâu v́ sự xung đột quyền lợi giữa Syria, Thổ Nhĩ Kỳ và nhóm dân quân người Kurds. Ông Trump đă quyết định rút quân khỏi vùng đất nầy một cách đột ngột th́ bị nhiều tướng lănh nổi danh trong đó có tướng 4 sao James N Mattis, cựu bộ trưởng quốc pḥng và nhiều chính trị gia cùng các nhà b́nh luận thuộc nhóm truyền thông cánh tả chỉ trích mạnh mẽ. Họ nói rằng quyết định nầy được coi như phản bội đồng minh, nhóm dân quân người Kurds, đă sát cánh với quân đội Mỹ trong cuộc chiến chống lại IS. Họ cũng như dự đoán rằng Thổ Nhĩ Kỳ sẽ có cơ hội tiêu diệt nhóm dân quân người Kurds và gây ra nhiều bất ổn cho vùng đất tranh chấp nầy cũng như IS sẽ trỗi dậy trở lại. Nhưng qua kế sách nầy, Tổng Thống Trump đă dùng kế “điệu hổ ly sơn” để tiêu diệt các thủ lănh của IS và t́nh h́nh tại đây vẫn yên tĩnh suốt trong những tháng ngày qua. 6. Sau cái chết của vịTướng Iran Soleimani theo lênh của Tổng Thống Trump, có rất nhiều tướng tá, chính trị gia, b́nh luận gia, kư giả tại Mỹ kịch liêt lên tiếng chỉ trích quyết định mà họ gọi là rất sai lầm của tổng thống Trump. Họ dự đoán điều nầy sẽ dẫn đến nhiều hệ lụy cho lính Mỹ tại vùng Vịnh cũng như nhiều nơi khác trên toàn thế giới bởi Iran sẽ trả thù. Sau đó không lâu một trận pháo kích từ Iran nhắm vào căn cứ quân sự của Mỹ tại Iraq, không có người chết mà chỉ gây tổn thương nhẹ cho một số quân Mỹ. Kể từ đó cho tới hôm nay t́nh h́nh vẫn yên b́nh! 7. Hoa Kỳ là một đất nước luôn đặt t́nh huống để xử lư. Người viết rất ấn tượng sau khi xem những bản tin lúc mà Tổng thống Mỹ đến một quốc gia nào đó th́ luôn được chuẩn bị thật chu đáo, có nhiều nhân viên y tế tháp tùng bao gồm bác sĩ, y tá. Họ quyết định chọn một bệnh viện thích hợp nhất về mặt phương tiện và địa h́nh. Họ đến tiếp xúc với ban giám đốc và bác sĩ của bệnh viện đó nhằm chuẩn bị và sắp xếp để xử lư cho t́nh huống bất thường liên quan đến t́nh h́nh sức khỏe của Tổng thống. Nhưng khi đại dịch cúm Vũ Hán xảy ra th́ mới biết nước Mỹ đă không có kế hoạch “đặt t́nh huống để xử lư bệnh dịch”. Truyền thông cánh tả của Mỹ cũng như truyền thông người Việt hải ngoại muốn đổ trách nhiệm lên Tổng thống Trump. Họ cố t́nh “cả vú lấp miệng em” để chạy tội cho chính quyền trước đây cũng như CDC, cơ quan kiểm soát dịch bệnh của Mỹ đă lơ là trong kế hoạch “đặt t́nh huống xử lư bệnh dịch”. Thật khôi hài! Qua những điều nêu trên, người viết cứ măi thắc mắc là không hiểu tại sao một nước Mỹ, nơi qui tụ rất đông những người tài ba xuất chúng nhưng đă đưa ra những đánh giá hoàn toàn sai lạc cũng như không có một kế hoạch cụ thể nhằm xử lư những điều bất thường như bệnh dịch hay là chiến tranh vi sinh học. Tại sao lại như thế? Chẳng lẽ những người tài ba xuất chúng, bằng cấp đầy ḿnh, kinh nghiệm có thừa lại thua kém một nhà kinh doanh bất động sản, chưa có nhiều kinh nghiệm chính trường như Donald Trump hay sao? Không, người viết không tin là như vậy nhưng nghĩ rằng do ḷng ganh tỵ hay là quyền lợi cá nhân, bè phái đă khiến cho họ đánh mất sự thông thái và danh tiếng của chính ḿnh! Riêng Tổng thống Trump, chính t́nh yêu dành cho nước Mỹ đă giúp ông dám đưa ra những quyết định táo bạo dẫn đến kết quả thật bất ngờ! Sydney, ngày 24/07/2020 |
CÀNG ĐƠN GIẢN CÀNG HAY
. Ít ai ngờ là men bromalin trong trai thơm, papain trong đu đủ lại đa dạng đến thế. Câu chuyện về tầm ứng dụng của diếu tố cho thấy vai tṛ của sự đơn giản trong quy tŕnh điều trị. Con người không sinh ra với tập đơn thuốc trên tay. Dược phẩm cho dù dẫn xuất từ dược liệu thiên nhiên, với cơ thể vẫn là hóa chất ngoại lai. Bất kỳ dược phẩm nào, muốn có tác dụng trị liệu, đều phải được cơ thể dung nạp, chế biến, tích trữ và đào thải. Tác dụng tốt hay xấu của dược phẩm v́ thế hoàn toàn tùy thuộc vào tiến tŕnh biến dưỡng của thuốc, sao cho vừa nhanh lại vừa gọn. Thầy thuốc, như tên gọi, nói đúng hơn, như ước vọng của người bệnh, phải là bậc “thầy” về “thuốc”. Gặp nhà điều trị hào phóng cho nhiều thuốc theo kiểu “không bổ chiều dọc th́ cũng bổ chiều ngang” chẳng qua v́ không nắm vững cơ chế tác dụng cũng như phản ứng tương tác giữa các nhóm dược phẩm, th́ toa thuốc có khác ǵ giấy chuyển bệnh đến pḥng cấp cứu! Người bệnh trong nỗi lo sợ trước bệnh tật đương nhiên t́m thấy ít nhiều an ủi khi rời pḥng mạch với toa thuốc chi chít tên thuốc trên tay. Điều đó không mấy khó hiểu v́ bệnh nhân rất dễ là… nạn nhân! Nhưng điều đó sẽ rất khó hiểu nếu thầy thuốc khi biên toa chỉ dựa vào thông tin thương mại, hay do động cơ nào đó, v́ thầy thuốc cảm thấy “yên tâm” và “thoải mái” hơn khi biên thuốc đến hết chỗ trên toa thuốc! Không riêng ǵ với thuốc tây, một thang thuốc Nam, thuốc Bắc với quá nhiều vị thuốc, quá nhiều thang thuốc trong suốt liệu tŕnh cũng đi ngược mục tiêu của liệu pháp. Các nhà nghiên cứu thuộc trường phái Kanbo ở Nhật đă có luận cứ vững chắc khi “đơn giản hóa” nhiều thang thuốc cổ truyền kinh điển của Trung Y bằng cách loại bỏ nhiều vị thuốc mà vẫn giữ nguyên hay thậm chí c̣n tăng cường hiệu năng của bài thuốc! Hơn nữa, dù Đông hay Tây, phương pháp điều trị không thể xa rời nguyên tắc “biện chứng luận trị”, theo đó thầy thuốc có bổn phận theo dơi sát sao diễn biến của bệnh t́nh để liệu cách thay đổi thuốc cho kịp thời. Thay đổi không luôn luôn đồng nghĩa với gia tăng. Bằng chứng cụ thể là triệu chứng bệnh lư trong nhiều trường hợp bỗng thuyên giảm rơ rệt sau khi thầy thuốc giảm số thuốc, bớt lượng thuốc hay thậm chí ngưng thuốc một thời gian ngắn. Xin phép nhắn nhủ bạn đọc một điều rất “phản bổn”: Thuốc là phương tiện để điều trị. Nếu “đói ăn rau” th́ đúng là “đau phải uống thuốc”. Nhưng giữa phải và nên bao giờ cũng có một khoảng cách. Đó là khoảng cách khi gần khi xa, khi mờ khi tỏ, giữa thiết yếu và cần thiết. Cũng chính v́ thế mà chức năng tư vấn của thầy thuốc khi cho thuốc, của dược sĩ khi trao thuốc, không thể thiếu trong quy tŕnh điều trị. Thầy thuốc không chỉ mang h́nh ảnh của người biên toa thuốc mà c̣n là người biết lúc nào nên trao toa thuốc cho bệnh nhân, để người bệnh trong suốt liệu tŕnh không phải mang cảm giác cô đơn của kẻ bị bỏ rơi sau khi nhận… toa thuốc! Bệnh tật và y thuật là một phần không thể tách rời của cuộc sống. Cuộc sống mới nh́n lắm nỗi nhiêu khê nhưng trên thực tế có thể trở thành đơn giản hơn nhiều nếu con người đừng t́m cách phức tạp hóa cuộc đời. Một liệu pháp nào đó, dù là dùng thuốc hay không dùng thuốc, dù Đông hay Tây, chắc chắn sẽ gần với người bệnh hơn nhiều, khi phương pháp điều trị đừng v́ mục tiêu ngoài y khoa, chẳng hạn v́ huê hồng của đơn thuốc, nên xa rời yêu cầu khẩn thiết và hợp lư của người bệnh. Đó là đơn giản trong quy tŕnh và rơ ràng về mục tiêu. Điểm khác biệt giữa y khoa và y thuật chính là tiếng gọi hoàn nguyên. Riêng với thầy thuốc hai tiếng “nguyên bổn” c̣n có tên khác: lương tâm! (trích từ "Thuốc đắng đă tật”) Bác Sĩ Lương Lễ Hoàng |
Làm sao để bớt buồn và tăng hạnh phúc?
BS Nguyễn Thị Nhuận Con người là cả trời mâu thuẫn. Có những lúc chúng ta cảm thấy rất đau khổ, buồn bă và luôn than văn "Sao tôi khổ quá vậy Trời?" Nhưng cũng có những lúc chúng ta thấy tâm hồn phơi phới, đất trời ngời sáng và niềm vui dâng lên trong ḷng. Bạn có muốn những phút vui tươi và hạnh phúc kéo dài và những giây phút buồn chán giảm thiểu không? Hăy thực hiện những điều dưới đây để đạt được hạnh phúc thường xuyên 1. Đứng lên đi bộ nhiều lần trong ngày - Hiện nay th́ ai cũng biết rằng ngồi cả ngày không có lợi cho sức khỏe. Nhiều bác sĩ cho rằng thời nay, ngồi chính là hút thuốc, ngụ ư ngồi lâu cũng có hại như hút thuốc vậy. Nhiều người trong chúng ta có công việc làm ăn đ̣i hỏi phải ngồi ở máy tính gần như cả ngày, nhưng ngồi thường xuyên và thiếu tập thể dục có thể làm tăng nguy cơ ung thư, bệnh tim, tiểu đường và béo ph́. Những người này nên đứng lên đi bộ qua lại nhiều lần trong ngày và tập thể dục để giảm bớt nguy cơ lâm bệnh. - Tập thể dục không chỉ có lợi cho sức khỏe thể lư mà c̣n tốt cho sức khỏe tâm lư của chúng ta nữa. Hoạt động nhiều hơn sẽ làm tăng hạnh phúc, động lực làm việc và khả năng tập trung vào những nhiệm vụ trong tay. - Tập thể dục cũng có thể giúp chúng ta đối phó với những t́nh huống căng thẳng một cách b́nh tĩnh và hợp lư và giúp chúng ta tự tin khi giải quyết các vấn đề cá nhân. - Trung tâm CDC Hoa Kỳ khuyên chúng ta thực hiện ít nhất 150 phút mỗi tuần những hoạt động có cường độ mạnh vừa phải. V́ vậy, nếu chúng ta dành 20 phút mỗi ngày để thực hiện một hoạt động thể lư làm tăng nhịp tim và làm đổ mồ hôi, thế là đă khá đủ để ngăn ngừa rủi ro cho sức khỏe của ḿnh. - Tập thể dục làm tăng sản xuất các ty thể (mitochondria), là "các nhà máy năng lượng" trong các tế bào của bạn; càng tập thể dục nhiều th́ bạn càng tạo ra nhiều ty thể và bạn càng có nhiều năng lượng. - Khi bạn gồm việc tập thể dục vào những thói quen hàng ngày, vô h́nh trung việc này sẽ dẫn đến các quyết định lành mạnh khác, chẳng hạn như ăn một bữa ăn trưa lành mạnh. Tập thể dục đưa đến việc sống khỏe mạnh. Gắn bó với thói quen tập thể dục có thể đưa đến các hành vi khác làm tăng hạnh phúc trong suốt cả ngày của bạn. - Khi chúng ta cảm thấy buồn bă và uể oải, hoạt động thể lư thường là điều cuối cùng chúng ta nghĩ đến nhưng trên thực tế, nó có thể là cách hiệu quả nhất để cải thiện tâm trạng và động lực của chúng ta. Nếu chúng ta có thể tập thể dục khi cảm thấy thất vọng và không có động lực làm việc, nó sẽ làm tăng sự tự tin của chúng ta, làm cho chúng ta hạnh phúc hơn và cải thiện sức khỏe tổng quát của chúng ta. - V́ vậy, lần tới, khi bạn cảm thấy căng thẳng hoặc không có động lực, hăy làm tăng nguồn cung cấp năng lượng của bạn bằng cách đi bộ. Nếu bạn cảm thấy cô đơn, hăy hỏi bạn bè hoặc đồng nghiệp đi cùng bạn. Tập thể dục là hoạt động rẻ tiền, dễ làm và đă được chứng minh là sẽ làm cho bạn hạnh phúc hơn. 2. Hăy mỉm cười và đứng thẳng lên - Hăy đánh lừa bộ óc của bạn bằng cách tự mỉm cười để cảm thấy hạnh phúc hơn, và đứng thẳng lên để cảm thấy tự tin hơn. - Nếu bạn cảm thấy buồn chán và cần cải thiện tâm trạng của ḿnh ngay (cà phê không làm được việc này đâu), bạn có thể làm bộ óc nghĩ rằng bạn đang hạnh phúc bằng cách tự buộc ḿnh phải mỉm cười. Cười làm các bắp thịt mặt cũng như các bắp thịt tạo ra nụ cười hoạt động, gửi một thông điệp đến năo là chúng ta đang cảm thấy hạnh phúc. Một hành động mỉm cười đơn giản đủ để làm nên cảm xúc hạnh phúc. - Bắp thịt mặt không phải là thứ duy nhất chúng ta có thể sử dụng để đánh lừa bộ năo khiến chúng ta hạnh phúc hơn. Sự di động và vị trí của toàn bộ cơ thể chúng ta có thể ảnh hưởng đến cách chúng ta cảm nhận. Đứng thẳng và mỉm cười sẽ làm tăng sự tự tin và hạnh phúc của bạn. - Một người đă gia tăng sự tự tin của ḿnh bằng cách “tạo dáng quyền lực”. Cô đi vào nhà vệ sinh trước một cuộc phỏng vấn và đứng giang rộng hai tay và hai chân, ngực căng ra và cằm hất lên. Hăy thử 'tư thế quyền lực' này vào lần tới khi bạn cần tăng hạnh phúc hoặc sự tự tin và xem nó có hiệu quả với bạn hay không.. 3. Tăng "điện" cho sức khỏe giống như bạn sạc điện thoại vậy - Trước khi đi ngủ, bạn "sạc" điện thoại của ḿnh; sáng hôm sau bạn thức dậy với một chiếc điện thoại được nạp đầy. Điện thoại của bạn có thể được sạc đầy nhưng c̣n con người bạn th́ sao? - Một người "rất chăm làm việc, workaholic" đă từng nói rằng "giấc ngủ là để dành cho những người yếu ớt" (tức là kẻ mạnh mẽ th́ có thể làm việc liên miên, không cần ngủ). Nhiều người không cảm thấy giấc ngủ là ưu tiên - nhưng họ thực sự nên thấy như vậy. Nhiều nghiên cứu chứng minh rằng những người ngủ nhiều hơn có tâm lư khỏe mạnh hơn. Giấc ngủ cung cấp sự hăng hái và năng lượng và làm giảm bớt sự tức giận và thất vọng suốt cả ngày. - Thêm nữa, người càng thường xuyên sử dụng kỹ thuật và các máy móc trước khi đi ngủ, càng dễ bị mất ngủ và buồn ngủ ban ngày. Ánh sáng từ các thiết bị hiện đại cản trở việc tiết ra melatonin, một loại kích tố mà bộ năo tiết ra để giúp chúng ta cảm thấy buồn ngủ. Nếu bạn thấy khó ngủ th́ đây có thể là lư do tại sao, hăy thử tắt điện thoại hoặc chuyển nó sang không làm phiền vài giờ trước khi đi ngủ. - Chúng ta ai cũng mong được ngủ bù vào thứ Bảy hoặc Chủ Nhật (hoặc cả hai) nhưng hiện nay người ta khám phá ra rằng không có chuyện "ngủ bù cho đủ". Việc ngủ một cách bất thường có thể ảnh hưởng xấu cho sức khỏe. Chúng ta nên thực sự có cùng một thời lượng ngủ mỗi đêm. Thay đổi thời lượng ngủ thường xuyên có thể dẫn đến căng thẳng và những cảm xúc tiêu cực khác trong suốt cả tuần, nó cũng có thể làm giảm khả năng buồn ngủ vào tối hôm sau. - Để cảm thấy sảng khoái, hầu hết chúng ta nên ngủ ít nhất 8 tiếng mỗi đêm. Nếu không thể, hăy thử ngủ trưa thêm khoảng 15- 20 phút hàng ngày. Cố gắng không nằm nướng thêm lâu hơn một giờ vào cuối tuần. Thiết lập thói quen đi ngủ mỗi tối và nó sẽ đặt nền tảng cho việc thiết lập các thói quen khác - như tập thể dục - giúp chúng ta đạt được năng lượng cần để tập trung vào các mục tiêu và tăng hạnh phúc. 4. Xây dựng sức mạnh ư chí của bạn Nếu bạn tập thể dục 45 phút, sau đó bạn sẽ thấy mệt và không muốn làm bất cứ ǵ cần vận động. Nhưng về lâu dài, sau vài tháng tập thể dục, bạn sẽ có thể lực mạnh mẽ hơn, bớt mệt và có nhiều khả năng hơn. Tương tự, bằng cách liên tục phát triển ư chí qua sự làm việc siêng năng và đáp ứng thời hạn, bạn sẽ làm mạnh ư chí lâu dài của ḿnh và có thể tập trung hơn vào công việc đầy thử thách trong tương lai. Ư chí giống như bắp thịt: chúng ta càng sử dụng nhiều, nó càng trở nên mạnh mẽ hơn; và khi chúng ta càng ít sử dụng, nó trở nên yếu hơn. 5. Đừng "check" email quá thường Bạn có kiểm tra và trả lời email của bạn ngay khi bạn nhận được chúng không? Mặc dù điều này có vẻ tốt, nhưng nó có thể có tác động tiêu cực đến tâm lư. Không check email thường xuyên có thể giúp giảm bớt căng thẳng và tăng hạnh phúc. Để có nhiều thời gian hơn, chúng ta cần cắt giảm thứ ǵ làm thất thoát thời gian khiến công việc chậm lại. Khi tiếng ding cho biết có email vang lên, nút "tạm dừng" của chúng ta đă bị bấm khiến chậm lại tiến độ của công việc chúng ta đang làm. Rồi sau khi đọc email, cho dù nó quan trọng hay không, chúng ta phải sử dụng năng lượng tinh thần để chuyển hướng sự chú tâm trở lại những ǵ đang làm. Do đó nên coi việc 'kiểm tra email' giống như ba bữa ăn trong ngày. Nếu cần kiểm tra email, hăy dành một thời gian nhất định để kiểm tra và chỉ kiểm tra vào thời gian ấy, một thời điểm không phải trong thời gian bạn đang phải giải quyết công việc quan trọng nhất của ḿnh. 6. Trước khi bạn làm bất cứ điều ǵ, viết nó xuống - Tất cả chúng ta đều có những ngày xấu, khi chúng ta cảm thấy gắt gỏng và giận dữ, muốn thể hiện sự giận dữ ấy ngay hoặc hét lên bằng cả buồng phổi của chúng ta. Những cảm xúc tiêu cực ấy ở lại với chúng ta lâu hơn nhiều so với những phản ứng tích cực, do một chất hóa học thần kinh đi qua hệ thống tuần hoàn của chúng ta một cách chậm chạp. Việc thể hiện cơn giận sẽ làm chậm sự trở lại tự nhiên về trạng thái b́nh tĩnh của hệ thống cảm xúc. - Thay vào đó, hăy viết ra giấy, thể hiện cảm xúc của bạn bằng chữ viết. Điều này sẽ giúp bạn vượt qua sự tức giận của bạn. Nên tự cho ḿnh 15 phút. Hăy viết ra càng nhiều càng tốt việc đă xảy ra đưa đến cảm xúc này, mô tả cảm xúc của bạn tại mỗi thời điểm. - Những hoạt động tâm lư khi giận dữ đă giữ cho cảm xúc bị nút lại, gây căng thẳng, huyết áp cao và tăng nhịp tim, tất cả đều có thể làm cho chúng ta bị bệnh và không hạnh phúc. Nên viết ra, giải quyết những cảm xúc ấy và để chúng qua đi. Nên chi tiêu ít hơn vào các mặt hàng vật chất và để dành tiền cho một cuối tuần vui vẻ với bạn bè của bạn. Dành nhiều thời gian cho gia đ́nh thay v́ cho máy tính sẽ làm bạn và gia đ́nh hạnh phúc lâu dài hơn. 7. Hăy tạo ra kỷ niệm thay v́ lo… chụp h́nh - Việc trải nghiệm cuộc sống và kỷ niệm sẽ mang lại cho chúng ta nhiều hạnh phúc hơn là vật chất. Một chiếc lap top mới có thể làm bạn rất vui, nhưng niềm vui đó sẽ sớm biến mất. Tuy nhiên, một kỳ nghỉ sẽ tạo nên những kỷ niệm làm bạn hạnh phúc dài lâu. - Trải nghiệm cuộc sống khiến chúng ta mong đợi chúng, giúp chúng ta tạo ra những kỷ niệm mà chúng ta có thể nhớ lại và những câu chuyện mà chúng ta có thể chia sẻ với bạn bè và gia đ́nh trong tương lai. Trải nghiệm cuộc sống cũng làm quan hệ xă hội của chúng ta mạnh hơn, kết nối chúng ta với những người khác, một điều là nền tảng cho sức khỏe và hạnh phúc của chúng ta. - Nhưng đối với một số người, việc ghi lại trải nghiệm của họ quan trọng hơn so với việc "sống" nó. Ngày nay, chúng ta luôn mong có được một bức h́nhhoàn hảo để đăng lên tài khoản Instagram hoặc Facebook trong khi bỏ lỡ việc thực sự tận hưởng khoảnh khắc ấy. Ngay cả đem theo điện thoại trong túi cũng đủ khiến chúng ta mất chú ư vào những ǵ đang xảy ra trước mắt. Lần tới khi bạn đang làm hoặc thấy điều ǵ đó tuyệt vời, hăy chỉ chụp một hoặc hai ảnh rồi tắt điện thoại của bạn. Hăy chú ư đến môi trường xung quanh và ghi nhân những cảm xúc mà chúng tạo ra cho bạn. BS Nguyễn Thị Nhuận http://viendongdaily.com/ |
“Hết hạn”
BS Hồ Ngọc Minh Nhiều lần, bệnh nhân của tôi rất quan tâm, lo ngại về việc thuốc “hết hạn”, quá “đát”, cho dù trên lọ thuốc ghi rơ là c̣n vài ba ngày nữa mới hết hạn. Về đến nhà, tôi mở tủ lạnh ra, th́, ôi thôi, một mớ đồ ăn cũng đă “hết hạn”, và quá “đát”. Bệnh nhân của tôi, nhiều người sẵn sàng quăng thuốc vào thùng rác, và lũ “Mỹ con” nhà tôi cũng thế, nhanh tay vứt đồ ăn vào thùng rác cho dù có những thức ăn đóng hộp chưa khui ra bao giờ. Nhớ lại thời c̣n ở Việt Nam, tôi đă từng đi lượm đồ ăn hay thuốc men từ những “hầm bứa” mà quân đội Mỹ quăng đồ hết hạn vào đấy. Cho đến giờ phút nầy tôi vẫn c̣n sống “nhăn răng”, chẳng chết con ma nào, và đang viết bài “hết hạn” cũng nhờ vào những “của quư” lượm được từ những hố rác ấy. Thế th́, đâu là giới hạn của sự an toàn của đồ ăn hay thuốc men đă hết hạn? 1. Đồ ăn “hết hạn”. Trước tiên hăy bàn về sự “hết hạn” đồ ăn. Ở Mỹ, chỉ có thức ăn của trẻ sơ sinh th́ mới “bắt buộc” (mandatory) ghi ngày hết hạn. Một số tiểu bang cũng bắt buộc ghi ngày hết hạn trên các thực phẩm chế biến từ sữa (diary products). C̣n lại, việc ghi ngày hết hạn trên nhăn hiệu của các loại thực phẩm chỉ có tính cách “tự nguyện” mà thôi, voluntary system of labeling. Như thế, trên lư thuyết, không ghi ngày hết hạn th́ cũng chả sao ! Cũng v́ tính cách tự nguyện tự giác cho nên thực phẩm được dán nhăn, được tự biên tự diễn theo nhiều cụm từ khác nhau, như “expiration date”, “sell by date”, “best if used by (or before) date”, “guaranteed fresh date”, “pack date”… Tất cả những cụm từ nầy đều đặt nặng yếu tố phẩm chất của thức ăn nhiều hơn là sự an toàn của thức ăn. Chúng không có nghĩa là tới ngày “hết hạn” ghi trên nhăn hiệu là đồ ăn sẽ biến thành chất độc. Tuy nhiên, những cụm từ nầy nhằm để bảo vệ sự an toàn của nhà sản xuất thực phẩm nhiều hơn là cho người tiêu thụ. Thứ nhất, sau ngày hết hạn, người dùng có “chuyện ǵ” th́ ráng chịu v́ “I told you so”. Thứ nh́, một h́nh thức doạ dẫm để người “yếu bóng vía” vứt đồ ăn vào thùng rác và đi mua thêm thức ăn mới. Để đơn giản hoá, hăy nhớ một số quy tắc chung cho thực phẩm được xem là an toàn để dùng, “sau ngày hết hạn” ghi trên nhăn: – Sữa tươi có thể dùng một tuần sau ngày hết hạn. – Trứng gà, từ 3 đến 5 tuần. – Thịt gà, thịt vịt, đồ biển phải nấu hay đông lạnh trong ṿng một đến hai ngày. C̣n thịt ḅ, thịt heo phải nấu hay đông lạnh sau 3 đến 5 ngày. Một khi đồ ăn đă được đông lạnh th́ sẽ giữ được vĩnh viễn bất kể ngày hết hạn. - Đồ hộp, đồ đóng chai chưa khui có thể giữ được 18 tháng sau ngày hết hạn nếu bảo quản trong chỗ mát. Nếu lon đồ hộp bị phồng lên là dấu hiệu có vi trùng, th́ phải vất bỏ cho dù chưa hết hạn. Tất cả các thức ăn khác, nhất là thức ăn do chính ḿnh nấu nướng hay mua ở tiệm về th́ phải dựa vào sự nhận xét và phán đoán của người dùng bằng cách quan sát, ngửi mùi và nếm. Nếu thấy không ổn th́ quăng ngay. Đừng có tiếc. V́ thế, để khỏi phải đương đầu với vấn nạn quá nhiều đồ ăn hết hạn, ta không nên tích luỹ, đầu cơ nhiều đồ ăn nhất là các loại đồ ăn đóng hộp, đóng bao, đóng b́. Riêng đồ ăn tươi th́ chỉ nấu ăn vừa đủ bữa, và… ăn ít lại! Ăn ít sống lâu, và đỡ stress v́ phải lo chuyện thức ăn bị… hết hạn. 2. Thuốc men “hết hạn”. Bây giờ bàn tới thuốc men “hết hạn”. Nói chung, bạn không mất mạng v́ dùng thuốc quá hạn, trừ một vài trường hợp phải cẩn thận. Dĩ nhiên, tôi không khuyên bạn cứ uống bừa những thuốc quá hạn kỳ ghi trên nhăn, và bạn phải hỏi thăm bác sĩ về những những loại thuốc đang uống, nếu lỡ quá hạn có nguy hiểm ǵ hay không. Nếu lỡ th́ một vài viên “quá đát” cũng không sao, v́ hầu hết thuốc không tự dưng hết hiệu lực qua đêm sau ngày hết hạn, và cũng không tự dưng biến thành thuốc độc, hay hôi thúi như đồ ăn ngay sau ngày hết hạn. Trong lịch sử y khoa chưa có một loại thuốc hết hạn nào gây ra ngộ độc cả. Trên thực tế, rất nhiều thuốc hết hạn đă cứu được rất nhiều mạng người ở những nước nghèo, trong t́nh trạng khó khăn. Trong đó có cả tôi trong thời kỳ chiến tranh Việt Nam! Điều đúng là thuốc càng để lâu càng mất dược tính. Những thành phần cấu tạo nên thuốc có thể từ từ yếu đi theo thời gian v́ thế dược tính không c̣n đảm bảo 100% sau ngày hết hạn. Năm 2006, một nghiên cứu đăng trên tờ báo dược khoa, Journal of Clinical Pharmacology cho thấy 88% thuốc, nếu bảo quản trong điều kiện tốt vẫn c̣n hiệu lực tối thiểu 12 tháng, và trung b́nh đến 5 năm sau ngày hết hạn. Một số thuốc vẫn c̣n hiệu lực lâu hơn nữa. Một vài thí dụ nêu ra: thuốc trụ sinh Doxycyclin vẫn c̣n 80% dược tính sau 20 năm, thuốc Cipro (ciprofloxacin) vẫn c̣n tốt sau 12 năm, và thuốc phóng xạ muối potassium iodide vẫn c̣n hiệu lực sau 18 năm! Tuy nhiên, vấn đề là mỗi loại thuốc đều có một thời hạn hiệu lực khác nhau sau ngày măn hạn, và, khác với đồ ăn, bạn không thể nếm, ngửi, để biết. Quy tắc chung, những loại thuốc không cần toa bác sĩ như thuốc bổ, thuốc nhức đầu Tylenol chẳng hạn, hay những loại thuốc dùng ngoài da, như kem trị ngứa th́ có thể dùng sau ngày hết hạn “một chút”. Ngoài ra tất cả những loại thuốc trị bệnh, thí dụ như những loại thuốc trị bệnh tim, thuốc trị dị ứng hen suyễn khẩn cấp chẳng hạn, th́ không nên “liều mạng” với chúng. Sau đây là một số thuốc cần phải thay thế, sau ngày hết hạn : – Thuốc trị các bệnh thần kinh như phenytoin, carbamazepine, lamotrigine, và oxcarbazepine – Thuốc trị bệnh kinh phong như Dilantin, phenobarbital – Thuốc trị bệnh tim, Nitroglycerin – Thuốc loăng máu, Warfarin – Procan SR – Theophylline – Digoxin – Thuốc bướu cổ, Thyroid levothyroxine sodium – Paraldehyde – Thuốc ngừa thai, Oral contraceptives – Thuốc Epinephrine (Epi-Pen) trị dị ứng khẩn cấp như khi bị ong đốt chẳng hạn – Insulin – Các loại thuốc nhỏ mắt. Tương tự như thức ăn, để khỏi phải lo lắng về thuốc men khi quá hạn, ta nên tránh mua và “tàng trữ” lung tung những loại thuốc bổ linh tinh, lang tang mà nghiên cứu cho thấy chẳng có ích lợi ǵ cả. Chúng ta ngộ độc v́ uống qua nhiều… thuốc bổ chứ không phải v́ thuốc quá hạn. Riêng với thuốc của bác sĩ cho toa th́ phải uống hết, uống đúng theo lời dặn bác sĩ, không nên uống một phần toa thuốc một cách tuỳ hứng, vui th́ uống, buồn th́ không. Trong cuộc sống, chúng ta có quá nhiều ngày “hết hạn” để nhớ, thí dụ như ngày trả tiền “bill” điện nước, điện thoại, internet; ngày trả thuế… mà từ ngữ Mỹ gọi là “deadline”. Ở Mỹ có hai cái deadline gần như chắc chắn, đó là ngày trả thuế và ngày trả… nợ đời. Một cái có thể gia hạn được c̣n một cái th́ không. Bạn có biết, người ta dùng chữ “expiration date” để chỉ ngày hết hạn của thuốc, nhưng trong y khoa, chúng tôi dùng chữ “expired” để nói về một bệnh nhân vừa mới qua đời ? Chúng ta đều biết, ai cũng có một ngày “hết hạn”, chỉ khác với thuốc men và đồ ăn, ngày đó sẽ đến cho mỗi người, mà khi chào đời, nhăn hiệu không ghi rơ. V́ thế, ta nên tận dụng từng giây phút khi cuộc sống c̣n hiệu năng, c̣n tươi tốt - “best if used by (or before) date”, “guaranteed fresh date”… V́, khác với thuốc men và đồ ăn, sau ngày hết hạn, là thật sự chấm hết, chúng ta không c̣n cơ hội để gia hạn tiếp tục nữa. Bạn nhé ! |
Cà phê
BS Nguyễn Ư Đức Cà phê đă được ca tụng là tốt cho cơ thể. Thực vậy, cà phê được nhập cảng vào Âu châu từ Arabia vào năm 1600 như một loại dược phẩm chứ không phải để giải khát. Vào thế kỷ thứ bảy, cà phê ở Pháp được các bác sĩ kiểm soát; hạt cà phê được bán như một dược phẩm chứ không như một loại nước uống; những người bán ca tụng cà phê là một loại thuốc trị hàng trăm thứ bệnh… Cà phê đă được coi như một loại thuốc chữa bệnh hô hấp rất tốt. Chẳng hạn: bác sĩ Hyde Salter đă viết trên Edinburgh Medical Journal năm 1859 rằng “cà phê là một trong những thứ thuốc để trị suyễn.” Những điều cần biết 1/ Tăng cường tinh thần “Caffeine là chất làm cho tinh thần cảm thấy phấn khởi hơn. Đây không phải là quảng cáo của kỹ nghệ cà phê mà là điều mà khoa học đă cung cấp,” đó là lời tuyên bố của ông Judith Wurtman, một khoa học gia về thực phẩm cho trí óc tại Massachusetts Institute of Technology. C̣n về hàm lượng th́ việc caffeine tăng cường tinh thần làm việc đă được tiến sĩ tâm lư Harris Lieberman ở viện MIT cung cấp. Thay v́ vẫn uống một ly cà phê vào mỗi buổi sáng, ông ta mời một nhóm t́nh nguyện uống viên caffeine với liều lượng là 32mg, 64mg, 128mg và 256mg vào mỗi buổi sáng lúc 8 giờ, sau khi không ăn uống ǵ trong 12 giờ. Một sự ngạc nhiên xảy ra: Chất caffeine tăng cường hành động của họ trong các thử nghiệm tâm thần. Dù chỉ dùng một lượng nhỏ – 32 mg- cũng đủ để óc nâng cao khả năng tâm thần, phản ứng, tập trung và sự chính xác. 2/ Yêu đời hơn Chất caffeine cũng tăng cường đáng kể trạng thái tinh thần của một số người. Chất caffeine có tác dụng rất mau. Nó được hấp thụ nhanh và thấy ở tế bào khoảng năm phút sau khi dùng. Nó vào năo rất nhanh, dễ dàng và đạt mức độ cao nhất khoảng hai mươi tới ba mươi phút. Sau khi lên đến tột độ, caffeine trong máu giảm đi độ một nửa trong ṿng ba tới sáu giờ, và một phần tư trong từ ba đến sáu giờ. 3/ Tăng sức mạnh của cơ thể. Caffeine được giới thể thao ưa chuộng như để làm tăng tài nghệ biểu diễn mà một số các nhà chỉ trích coi như là lạm dụng chẳng khác dùng chất ma túy. Như vậy th́ caffeine làm cho con người cố gắng biểu diễn tới khi mệt. Một tay đua xe đạp khi dùng 300mg caffeine có thể đạp bảy lần khó khăn hơn mà không cảm thấy phải tăng sự cố gắng, và sẽ chịu đựng được khoảng hai mươi lần lâu hơn. Cà phê đă lấy caffeine ra (decaffeinated) thường làm giảm tài nghệ diễn xuất của các lực sĩ vào những cuộc tranh đua ngắn hạn. Ngoài ra, caffeine có thể gây ra tổn hại cho các hành động cần sự phối hợp của ngón tay như là luồn kim chỉ, đánh một mục tiêu nhỏ hoặc lao một ngọn mác. 4/ Tăng khả năng thở Chất caffeine trong cà phê làm dăn các ống phổi khiến cho hô hấp dễ hơn. Mặc dù vào năm 1800 caffeine là một loại dược phẩm rất tốt cho bệnh suyễn nhưng từ năm 1921 nó không được dùng cho bệnh này v́ đă có dược phẩm theophylline. Theo bác sĩ Philip Shapiro, caffeine có thể rất tốt cho nạn nhân bị nghẹt mũi. Để điều trị các bệnh nhân bị bệnh viêm đường mũi, ông ta cho bệnh nhân dùng caffeine hoặc giả dược trong ṿng mười sáu ngày. Trong những ngày mà họ uống caffeine-tương đương với hai ly cà phê –ông ta thấy chỉ có vài nhảy mũi và một chút khó chịu so sánh với hai mươi bảy lần sổ mũi khi họ uống giả dược. 5/ Một điểm lợi cho người cao tuổi Một số người cao tuổi thường hay bị chóng mặt hoặc bị ngất xỉu sau khi ăn, nhất là điểm tâm, v́ hệ thống thần kinh chưa hoạt động để điều hành huyết áp như những ngày c̣n trẻ. Để điều chỉnh t́nh trạng đó, một bác sĩ ở Vanderbilt University School of Medicine cho bệnh nhân dùng hai ly cà phê có 250mg caffeine vào bữa điểm tâm.Với các bệnh nhân cao tuổi hay bị những trường hợp này, chất caffeine giữ huyết áp đủ cao để điều ḥa lượng máu lưu thông, ngăn chặn được chóng mặt và giữ được trạng thái b́nh thường. 6/ Chống sâu răng Tại trung tâm nổi tiếng Forsyth Dental Research Center, bác sĩ Shelby Kashket và các đồng nghiệp thấy rằng trong cà phê có chất tannins có thể đưa tới sâu răng. Uống cà phê, ngay cả cà phê đă lấy caffeine đi, chất tannins ngăn các mảng bựa đóng lại và ăn ṃn răng. 7/ Cà phê và bệnh ung thư Những nghiên cứu mới đây cho hay các hóa chất trong cà phê có thể ngăn chặn ung thư.Nhiều nghiên cứu ở Nhật, Na Uy và Hoa Kỳ đều phủ nhận việc này nhất là ung thư tụy tạng. Trong khi đó, các nghiên cứu tại Na Uy lại gợi ư rằng uống cà phê có thể ngăn được ung thư ruột già, đặc biệt là những người ăn chế độ nhiều chất béo. Bác sĩ Lee Wattenberg và các đồng nghiệp tại University of Michigan thấy rằng cà phê xanh lại chặn ung thư cho súc vật ở trong pḥng thí nghiệm. Bác sĩ người Gia Nă Đại Hans Stich cũng coi cà phê trong đó có chất polyphenol là một loại chống ung thư rất mạnh. 8/ Uống cà phê với sữa: Vào những năm 1600, các tiệm cà phê bên Pháp là một đề tài cho mọi người thảo luận. Thoạt tiên th́ các bác sĩ đều hỗ trợ nó rồi sau đó lại tẩy chay. Khi mà cà phê được uống tại nhà vào những năm 1670 các trường đại học y khoa phản ứng lại; một số bác sĩ phản đối tác dụng kích thích của cà phê và cấm bệnh nhân uống. Về sau, họ lại viết làm sao cà phê được dùng để “tránh và chữa bệnh”. Nhưng đến năm 1688, một nhân vật trong hoàng tộc lại viết “cà phê đă bị hoàn toàn bỏ rơi.” 9/ Cà phê chữa chệch múi giờ Một nhà sinh lư học ở Argonne National Laboratory tin tưởng rằng chệch múi giờ có thể giảm nhờ một lượng rất nhỏ caffeine. Theo Ehret, một nhà chuyên môn về nhịp giờ trong ngày, caffeine hoạt động như những cái đồng hồ của cơ thể. Sau đây là lời khuyên của ông ta: Vào ngày khởi hành, nếu bạn đi về hướng Tây, hăy uống ba ly cà phê đen vào buổi sáng. Nếu bạn đi về hướng Đông, hăy nhịn uống cà phê cho tới buổi chiều. Nếu bạn ngưng uống cà phê ba ngày trước khi bay th́ ích lợi c̣n tăng lên rất nhiều, ông ta nói. NYD Arlington – TX |
Hăy xông khi bị cúm
Nhận được bài này qua anh Từ Long. QN nghĩ đây có thể không hẳn là phương cách hiệu quả cho tất cả mọi người. Phương pháp nào cũng thường phù hợp với người này mà không hiệu quả với người khác. Nhất là với con virus Vũ Hán thiên biến vạn hoá này. Tuy nhiên đây cũng là một trong những phương pháp hay. Có thể giúp cơ thể đẩy lùi hoặc hỗ trợ phần nào làm hạ bớt triệu chứng đau đớn do con virus Vũ Hán gây ra với một số người. QN11 Đây là bài chia sẻ của chị Nguyễn Hồng Phương (bên Đức, không có FB). Chị vừa bị nhiễm Vi-rút Corona, bộc phát và tự chữa khỏi sau 4 ngày sau đó. Đây là bài đọc để tham khảo, theo kinh nghiệm cá nhân của chị. Nếu các bạn thấy hay, hăy chia sẻ (SHARE) và áp dụng cho ḿnh và người thân khi vướng phải bệnh. C̣n không, các bạn có thể lướt qua. Cho đến thời điểm này, bệnh cúm lạ này vẫn chưa có thuốc chữa rơ ràng. V́ nó là bệnh cúm, nên chúng ta có thể trị theo cách dân gian là XÔNG. Đây là câu chuyện tự chữa khỏi của chị Phương. Khi bộc phát: ⭐️Ngày thứ nhất: Chị ấy cảm thấy đau họng, ho khan (không đờm, không sổ mũi) và người rất mệt. ⭐Ngày thứ hai: Đầu chị rất đau như là búa bổ và hai mắt cũng đau. Toàn thân mệt lả, và cảm thấy khó thở như người thai nghén.�� Thế là chị ấy súc miệng bằng nước muối ấm suốt ngày và kèm thêm ăn tỏi sống, uống nhiều nước trà xanh ấm và nước Cam (mọi người có thể uống nước Chanh) để tăng lượng vitamin C. Bên cạnh đó, chị ấy cũng dùng thuốc nhỏ mắt để làm dịu cơn đau mắt. Chiều hôm đó, chị ấy đă gọi đường dây nóng và có người đến khám, thử bệnh cho chị tại nhà. Họ cho chị biết là chị đă bị nhiễm vi-rút Corona dạng nhẹ. Họ cho chị ấy thuốc uống giảm sốt Paracetamol (như là Tylenol ở Hoa Kỳ) và kêu chị cách ly tại nhà và hàng ngày họ sẽ cho người đến kiểm tra. �� Chiều tối hôm đó, chị ấy đă mở máy sưởi cho nhiệt độ trong pḥng rất cao, nệm nóng của chị ấy cũng chỉnh lên 40 độ C (tức là 104 độ F bên Hoa Kỳ). Chị bắt đầu cảm thấy ḿnh bị sốt, đầu nhức kinh khủng, mắt th́ đau như muốn lồi ra. (Phải chăng lúc này có thể vi-rút đang xâm nhập rất nhiều và chuẩn bị vô phổi?). Chị uống thuốc giảm sốt và cố gắng chống cự. Chị quỳ gối, cầu nguyện xin ơn Trên chữa lành cho chị. Sau đó, chị gọi điện thoại cho mẹ chị ở Việt Nam. Mẹ chị khuyên chị thử trị theo cách dân gian. Đó là XÔNG. Chị nghe lời mẹ, cố gắng đứng dậy đi nấu thuốc xông, ra vườn sau cắt lá tắc bỏ vào và cho thêm vài giọt dầu xanh. Thật kỳ diệu mọi người ạ, sau khi xông, toàn thân chị toát ra mồ hôi, và cơn sốt tự nhiên cũng giảm dần. ⭐Ngày thứ 3: Chị ấy tiếp tục xông người, chị cảm thấy người nhẹ đi và không c̣n đau đầu nữa. Bác sĩ đến khám hôm đó đă ngạc nhiên v́ sự b́nh phục nhanh chóng của chị ấy. Họ hỏi chị ấy ngoài uống thuốc của họ, chị có làm ǵ thêm không. Chị đă kể lại những điều chị ấy đă làm. Thế là họ nói họ sẽ chia sẻ lại cho bệnh nhân của họ. ⭐️ Đến ngày thứ 4 sau khi bộc phát, chị ấy hoàn toàn b́nh phục như người b́nh thường. Chị gọi điện thoại nói bác sĩ không cần cho người đến kiểm tra nữa. Bài chia sẻ hơi dài, mọi người làm ơn chịu khó đọc v́ ḿnh thấy những bài thuốc dân gian của người Việt Nam ḿnh rất hay và hiệu quả, trong khi Tây Y chưa biết đến. Khi bị bệnh, mọi người nhớ là XÔNG HÀNG NGÀY cho đến khi khỏi hẳn nhé. À, chị ấy cũng chia sẻ là khi xông, hơi nước xông nóng sẽ vào tất cả các lổ miệng, mắt, mũi, nhất là cổ họng và chị cảm thấy nhẹ người hơn. ⭐️⭐️ Qua bài chia sẻ này, những ǵ chị ấy bị chúng ta cảm thấy cũng không có ǵ gọi ǵ ghê gớm lắm. Chúng ta chỉ cần làm đúng cách th́ sẽ tiêu diệt được nó. �� (Lưu ư: Mọi người có thể xông bằng lá chanh, vỏ cam, quưt, cây sả, vỏ bưởi, lá bưởi,...Có lá ǵ trong nhà dùng lá đó (đừng dùng lá độc hại là được) và nhớ khi nhấc nồi nước xông xuống, hăy cho thêm vào vài giọt dầu xanh, và mọi người nhớ hăy uống thật nhiều nước ấm, càng nhiều càng tốt, và dùng thuốc hạ sốt Tylenol, (đừng dùng Ibuprofen, Advil, Aleve) rồi hăy xông, tránh trường hợp bị mất nước nhé). Đừng quên SHARE nhé. Thanks mọi người. Nguồn: Chị Nguyễn Hồng Phương kể và do ḿnh viết tóm tắt lại. Mong mọi người và gia đ́nh b́nh an và hạnh phúc vượt qua Đại Dịch này. �� Từ Lê chuyển tiếp |
Những Thiên Thần Áo Trắng
Huy Phương (H́nh: BRYAN R. SMITH/AFP/Getty Images) - Các Y Tá của bệnh viện Montefiore ở New York kêu gọi “Giữ mạng sống cho chúng tôi để chúng tôi giữ mạng sống cho bạn”vào hôm 1 Tháng Tư - 2020. - Họ cần thêm khẩu trang N95 và các thiết bị y tế khác để đối đầu với COVID-19, trong lúc bệnh viện yêu cầu tái sử dụng khẩu trang N95. Nói đến những người phục vụ trong ngành y tế, thì không phải cho đến bây giờ, khi thế giới lâm nguy bởi đại dịch COVID-19, người ta mới biết đến lương tâm và công lao của những người phục vụ trong ngành y. Ở Mỹ những ai đã từng trải qua những ngày trong bệnh viện và nursing home đều đã cảm thấy một sự mang ơn về những sự tân tâm, săn sóc đầy tình người của giới y sĩ và chuyên viên y tế đối với bệnh nhân. Không phải vì sự đáng quý, ở chỗ có mặt của một y tá trực vào lúc hai giờ khuya, thời gian mà mọi người đang đắm mình trong giấc ngủ say, đáp ứng đến nhu cầu của người bệnh, dù là một ly nước, một cái chăn ấm hay bệnh nhân cần sự trợ giúp để vào phòng vệ sinh, mà còn ở chỗ tận tình, chu đáo và luôn luôn vui vẻ của người phục vụ, không nề hà sự dơ bẩn hay khó nhọc. Phải chăng hơn hết, và khác hẳn mọi ngành nghề, bởi lời thề Hippocrates của ngành y, trong đó bao gồm những điều răn dạy về lương tâm, trách nhiệm và thiên chức của một bác sĩ. (… skip …) Tiếc thay, vào một thời kỳ nhiễu nhương về sau, ở một vài quốc gia lạc hậu, hay với những con người vô đạo, khẩu hiệu “Lương y như từ mẫu” đã trở thành một thành ngữ mỉa mai để nói về sự xuống cấp của giới thầy thuốc, trong một xã hội băng hoại về đạo đức, mà lương tâm tránh chỗ cho lương tiền ngự trị. (… skip …) Trong lúc bệnh dịch hoành hành khắp thế giới, số nhân viên y tế đă chết, không đơn giản vì lý do bệnh dịch lây lan, mà còn bởi quá kiệt sức vì công việc. Đau đớn và bị dày vò hơn nữa là từ lúc tiếp nhận, điều trị cho bệnh nhân là khoảng thời gian đầy khó khăn và nhiều lần khiến đội ngũ y, bác sỹ rơi nước mắt khi buộc phải quay lưng với bệnh nhân v́ thiếu nhân viên, thiếu giường bệnh và dụng cụ y tế. Có nơi một máy “trợ thở” phải cung ứng cho hai ba bệnh nhân, phải chọn ai, bỏ ai và điều đau đớn nhất với lương tâm của một y sĩ, khi nhìn người bệnh ra đi mà bất lực không làm gì được. Chúng cũng nên biết rằng giới y sĩ, y tá và nhân viên phục vụ trong ngành đều không dám về thăm nhà hay gặp người nhà, v́ chắc chắn đă bị hoặc sẽ bị nhiễm bệnh, chỉ là sớm hay muộn, và không ai muốn để lây cho gia đ́nh. Nhiều người thân đến nhà thăm, nhưng chỉ được đứng bên ngoài cách xa, chỉ được nh́n và nói chuyện với con cháu làm bệnh viện qua cửa sổ. V́ cha mẹ, nếu chẳng may bị bệnh mà phải vào bệnh viện, th́ phải đi một ḿnh; và trong bệnh viện nếu phải lựa chọn giữa cha mẹ ḿnh và một bệnh nhân khác trẻ hơn, th́ chắc chắn bác sĩ sẽ trao máy thở cho người kia, v́ cơ hội sống của người ấy cao hơn. V́ vậy khi đến thăm con trong ngành y, cha mẹ đành phải đau ḷng quay lưng ra về. Các bác sĩ y tá trong mùa dịch này, phải sống trong nỗi lo sợ ám ảnh là ḿnh sẽ lây bệnh cho chồng, vợ hay con cái. Nhiều người phải xuống ngủ ở tầng hầm, có khi phải ra thuê khách sạn, ai có con th́ phải gửi con về ở với ông bà nội, ngoại và tuyệt đối không dám thăm viếng con. Không bi quan, nhưng giới y tá, bác sĩ phải nghĩ đến t́nh huống xấu nhất, hầu hết đều đang hối hả lập di chúc, đặc biệt những ai đă có con. Những bậc cha mẹ có con đi làm trong bệnh viện như đang ngồi trên đống lửa. Nhưng thời điểm này không ai nỡ xin nghỉ, v́ trách nhiệm với bệnh nhân và cả trách nhiệm với đồng nghiệp nữa. (… skip …) Ngành y xứng đáng với lời Chúa Kito đă phán “Không có T́nh Yêu nào cao trọng cho bằng hy sinh mạng sống ḿnh v́ kẻ ḿnh yêu !”. Chúng ta đã đôi lần ư thức được sự may mắn của ḿnh khi được chăm sóc bởi những chuyên viên y tế nhân hậu đầy tình người trong bệnh viện, khi chúng ta không có mẹ, có vợ, có em, có con, có người thân bên cạnh. Họ ở bên chúng ta mỗi ngày, gần gũi với chúng ta bên giường bệnh, thường xuyên thăm hỏi, giúp chúng ta ngồi dậy khi chúng ta quá yếu, giúp chúng ta dùng thuốc men, ăn uống, tắm rửa, nghỉ ngơi; dặn ḍ chúng ta những điều cần thiết, lo lắng mong cho chúng ta sớm b́nh phục. Họ làm tất cả những việc đó với những cử chỉ ân cần, nhiệt tâm, vui vẻ… Phải chăng đó là những Thiên Sứ Nhân Từ, Thiên Thần Thật Sự, những Thiên Thần Áo Trắng, tự Trời cao xuống trần thế này để xoa dịu nỗi đau đớn và tai ương của loài người. Huy Phương (Người Việt Online – Apr. 5 - 2020) |
LÀM SAO PHÁT HIỆN "TIN VỊT" DẠY CÁCH CHỬA BỆNH?
Khi báo Anh, the Independent, phân tích 20 câu chuyện được chia sẻ nhiều nhất trong năm 2016 có chữ 'ung thư' trong tiêu đề, th́ có tới quá nửa đưa ra những nội dung mà giới chức ngành y tế hoặc các bác sĩ cho là không đáng tin cậy. Tuy nhiên, vẫn có nhiều triệu người coi đó là những bài viết có nội dung thú vị, đáng chia sẻ trên mạng xă hội. Nếu như các bài viết nêu tin tức giả về chính trị có thể ảnh hưởng tới cách thức cử tri đi bỏ phiếu, th́ các bài báo về sức khỏe đưa ra những cách chữa trị chưa hề được kiểm chứng có khiến độc giả bỏ qua biện pháp điều trị đang được bác sĩ chỉ định để thử nghiệm những ǵ được nêu trong bài báo không? Một số người lo sợ rằng những bài báo như thế sẽ gây tác động rất nguy hiểm. Mọi người cần phải thận trọng khi đọc tin, nhưng làm sao để biết được những ǵ ta nh́n thấy trên Facebook hay Twitter hàng ngày là những tin được dựa trên bằng chứng khoa học đúng đắn hay không? Mỗi ngày, tôi nhận được hàng chục email từ các công ty quảng cáo, đôi khi là thư nói về những nghiên cứu rất hay, nhưng có lúc lại là thư nhảm. Cũng giống như các phóng viên y tế khác, tôi dành nhiều thời gian để t́m hiểu xem làm thế nào để biết được tin nào đúng, tin nào không. Tôi tự hỏi liệu cách tốt nhất để biết được chất lượng bài báo mà ḿnh đang đọc có phải là bằng cách bắt tay vào t́m kiếm những thông tin tương tự hay không. Thế là cho loạt chương tŕnh phát thanh Health Check của BBC, tôi t́m đến ba phóng viên y tế dày dạn kinh nghiệm để tham vấn, gồm Sarah Boseley, chủ biên mảng y tế của tờ The Guardian, James Gallagher, phóng viên chuyên về khoa học và y tế của BBC, và Ivan Oransky, nhà b́nh luận của Stat News và cũng là cây viết của Distinguished tại Đại học New York. Và tôi cũng thêm phần kinh nghiệm cá nhân nữa. Bạn có phát hiện ra những ḍng tin không đáng tin cậy không? 1. Trước tiên, hăy nh́n nguồn tham khảo của bài báo. Hăy kiểm tra xem đó có phải là bài đăng trên một tờ báo, một trang mạng hay của một hăng truyền thông có uy tín hay không. 2. Hăy tự hỏi xem liệu kết quả nghiên cứu được đưa ra trong bài đó có thực sự hợp lư không. Nếu thấy nó có vẻ hoàn hảo tới mức không thể tin được th́ có lẽ nó không đáng tin. 3. Nếu như bài báo có những mô tả như "điều bí mật thậm chí bác sĩ cũng không nói cho bạn biết" th́ ta nên thận trọng. Các bác sĩ chẳng có lợi ǵ khi giữ bí mật những cách chữa trị hiệu quả. Họ muốn chữa khỏi bệnh cho mọi người, bởi đó chính là công việc của họ. 4. Nội dung càng tuyên bố mạnh mẽ bao nhiêu th́ bạn càng cần phải xem thêm bằng chứng nhiều bấy nhiêu, đủ để bạn có thể tin rằng nội dung đó đúng. Nếu thực sự có một bước đột phá th́ hẳn là cách điều trị được nhắc tới đă phải được thử nghiệm trên hàng ngàn bệnh nhân, được công bố trên các tạp chí y khoa và được đăng tải rộng răi trên các phương tiện truyền thông lớn nhất thế giới. Nếu như đó là điều mới và chỉ có một bác sĩ khuyên dùng, th́ bạn nên chờ đợi cho tới khi có thêm các bằng chứng trước khi nghe theo lời khuyên đó. 5. Nếu bài viết nói rằng kết quả nghiên cứu được nêu đă được công bố trong một tạp chí nào đó, th́ bạn hăy t́m kiếm nhanh trên mạng để kiểm tra xem tạp chí đó có phải là loại được kiểm định nội dung (peer-reviewed) không. Tức là loại tạp chí trước khi in một bài báo th́ họ sẽ gửi nội dung bài cho các khoa học gia làm việc trong cùng ngành đó để yêu cầu họ nghiên cứu, thẩm định. Ngay cả các tạp chí như thế cũng có khi rút lại những bài đă đăng nếu phát hiện có sự gian lận, nhưng đa phần các bài đều đạt chất lượng. Nếu như kết quả nghiên cứu chưa được công bố trên một tạp chí được kiểm định nội dung th́ rất cần nghi ngờ, cảnh giác. 6. Cách chữa trị tuyệt vời được nêu trong bài viết đă từng được thử nghiệm trên con người chưa? Hay mới chỉ trong ống nghiệm, hay trên chuột trong pḥng thí nghiệm? Nếu chưa được thử nghiệm trên người th́ cách chữa trị đó có thể vẫn rất thú vị về mặt khoa học và hứa hẹn sẽ đem lại kết quả đáng mừng, nhưng vào lúc này th́ vẫn c̣n quá sớm để biết liệu có hiệu quả ǵ khi áp dụng cho con người hay không. 7. Mạng internet có thể giúp bạn tiết kiệm được rất nhiều thời gian. Hăy t́m hiểu trên trang mạng chuyên b́nh luận về việc đưa tin trên truyền thông, như Health News Review, và bạn sẽ nhận ra là họ đă làm giúp bạn rất nhiều trong việc kiểm tra độ tin cậy của thông tin được nêu trong bài báo mà bạn quan tâm. 8. Nếu không, hăy t́m kiếm tên của phóng viên viết bài để xem họ thường viết về chủ đề ǵ. Nếu họ thường viết về khoa học hay y tế th́ nhiều khả năng họ biết cần đặt ra những câu hỏi ǵ liên quan tới biện pháp chữa trị mới. 9. Hăy t́m kiếm trên mạng bằng các thông tin nêu trong câu chuyện, và kèm thêm chữ "myth" (hoang đường) hoặc "hoax" (tin vịt). Có thể bạn sẽ thấy là chủ đề này đă được chỉ trích, đề cập tới ở đâu đó rồi. 10. Và cuối cùng, một khi bạn xác định được là câu chuyện về sức khỏe đó không phải là tin giả, đă được công bố trên một tạp chí y khoa có uy tín, th́ bạn vẫn nên kiểm tra phương pháp tiến hành cuộc nghiên cứu. Trang Behind the Headlines thuộc Cơ quan Y tế Anh quốc (NHS) xem xét chi tiết các nghiên cứu, thảo luận về cách thức các nghiên cứu đă được thực hiện, và về việc liệu các kết quả thu được có được tường thuật một cách chính xác hay không. Claudia Hammond |
Chuyện Thương Tâm Thời Đại Dịch
Việt Báo Online Trong lúc đại dịch vi khuẩn corona đang lây lan khắp 50 tiểu bang của nước Mỹ, các chuyên viên chăm sóc sức khỏe được điều động để điều trị cho các bệnh nhân đang đau khổ v́ bị lây nhiễm vi khuẩn corona, và nhiều chuyên viên y tế đang làm việc mà không có đủ nhu yếu phẩm và dụng cụ. Hiện giờ, một số người đang chia sẻ những ǵ xảy ra bên trong bệnh viện của họ khi họ phải đối mặt với một cuộc khủng hoảng chưa từng có. Một số bị choáng ngợp - theo họ nói với CNN - và những người khác th́ sợ hăi. Trái tim họ tan vỡ v́ bệnh nhân và gia đ́nh của bệnh nhân của họ. Những câu chuyện thương tâm của thời đại dịch corona được các chuyên viên y tế làm việc trong các bệnh viện kể cho kư giả Dakin Andone của CNN như sau. * Thật đau ḷng Một y tá trong Pḥng Chăm Sóc Đặc Biệt (ICU) làm việc tại Bệnh Viện của Đại Học Chicago nói với CNN rằng cô sợ hăi khi nghĩ đến một tuần nữa không biết ICU sẽ ra sao, khi nghe người đứng đầu Cơ Quan Phục Vụ Y Tế Công Cộng Hoa Kỳ nói rằng Chicago là một trong những điểm nóng đại dịch corona đang bùng lên tại Hoa Kỳ. “Số bệnh nhân Covid mà chúng tôi nhận gia tăng nhanh mỗi ngày và tất cả chúng tôi đều lo lắng điều ǵ sẽ xảy ra khi nó ngày càng tồi tệ hơn” - theo cô y tá không muốn nêu danh này cho biết. Và cô ấy không phải là người duy nhất lo sợ, theo cô. “Khi tôi làm việc trong đơn vị Covid, một số y tá đă không muốn ăn hay uống cả 12 giờ đồng hồ bởi v́ họ sợ phải tháo ra và mặc vào dụng cụ bảo vệ cá nhân PPE” - cô đă kể lại như thế. Cô thuật lại rằng rất là khó chịu để nh́n thấy sự tổn thất mà vi khuẩn corona gây ra cho những gia đ́nh không thể thăm người thân đang nằm trong bệnh viện. “Thật là đau ḷng cho những gia đ́nh của các bệnh nhân này phải nằm ở nhà trong lúc người thân của họ chống chọi với tử thần” - cô kể với CNN - “Nó làm cho tôi rơi nước mắt nhiều lần khi cập nhật cho gia đ́nh qua điện thoại và nghe sự thất vọng của họ chỉ hy vọng cho người thân trong gia đ́nh bắt đầu đỡ hơn”. * Khóc ṛng trên đường lái xe về nhà Trong một bài phổ biến trên mạng xă hội hôm Thứ Tư tuần trước, một y tá tại bệnh viện Long Island ở New York đă chia xẻ cảm giác của cô trên mạng xă hội, rằng : “Tôi đă không ngủ được bởi v́ tâm trí tôi không lắng xuống”. Cô y tá này, làm việc trong khu vực phân chi Covid-19, kể rằng đêm trước là đêm “tồi tệ nhất mà tôi đă từng chứng kiến từ trước tới đó”. Các bệnh nhân vô ào ào, bà kể, ho và đổ mồ hôi, với một số người lên cơn sốt và “nỗi sợ hăi hiện ra trong đôi mắt của họ”. Người y tá này viết rằng bà khóc trong nhà vệ sinh trong lúc nghỉ ngơi, lột dụng cụ bảo vệ cá nhân ra để lại vết lơm trên mặt bà. “Tôi khóc cho đồng nghiệp của tôi, bởi v́ chúng tôi biết nó sẽ trở nên tồi tệ như vậy và tôi đă có cảm giác như điều đó không thể nào và chúng tôi đă sẵn sàng trong từng khoảnh khắc” - bà nói thế - “Tôi khóc những bậc cha mẹ, con cái, anh chị em, người phối ngẫu không thể ở bên cạnh người thân của ḿnh là những người có thể đang hấp hối nhưng không thể có người đến thăm bởi v́ không ai được phép đến thăm”. “Tôi xin bạn hăy ở nhà” - bà viết tiếp - “Làm ơn. Tôi không thể ở nhà và nếu bạn không nghe lời th́ bị kịch này sẽ không dứt. Nó giống như một cuốn phim nhưng nó là đời thật và tôi không thể tin nó là thật”. * “Tôi có thể là người họ nh́n thấy sau cùng” Bác Sĩ Cory Deburghgraeve, bác sĩ gây mê tại Đại Học Illinois tại Chicago, kể rằng ông làm việc 94 giờ trong tuần rồi. Ông là “bác sĩ gây mê đường khí quản” được cắt đặt giúp các bệnh nhân vi khuẩn corona thở bằng ống trong thủ tục gọi là luồn ống vào khí quản. Deburghgraeve chia sẻ một video với CNN về việc ông ấy tặng dụng cụ bảo vệ cá nhân của ḿnh, đeo găng tay, áo choàng bảo hộ, khẩu trang và rồi một mặt nạ khác trông như mũ bảo hiểm không gian. Thủ tục luồn ống vào khí quản, theo ông kể, được xem là thủ tục có nguy cơ cao “bởi v́ chúng tôi ở rất gần với miệng của bệnh nhân trong lúc đặt ống và họ thường ho ra chất bài tiết mà phóng vi khuẩn vào không khí chúng tôi thở”. Ông nói rằng bệnh nhân của ông có độ tuổi 30, 40, và 50. Cho nên ông cảnh báo dịch corona không phải chỉ ảnh hưởng tới người già mà c̣n người trẻ nữa. "Điều rất tàn khốc đối với tôi là một số người mà chúng tôi biết sẽ không sống sót" - ông nói - "và v́ họ không được phép có người đến thăm, tôi có thể là khuôn mặt cuối cùng họ nh́n thấy và giọng nói mà họ nghe khi tôi gây mê cho họ ngủ (gây mê toàn thân) trước khi được thở máy. V́ vậy, cho dù bận rộn… Tôi cũng cố gắng bày tỏ thêm sự cảm thông, thêm cảm xúc, cố nắm tay họ và giữ mối quan hệ con người mà tôi có thể làm, dù sự thật là tôi lúc đó đang trông giống người mặc y phục không gian”. * “Ở đâu cũng có bệnh nhân” Một phụ tá bác sĩ làm việc trong pḥng cấp cứu tại Quận Queens của New York, kể cho CNN rằng có một tâm lư chung cho mọi người khi nói đến dụng cụ bảo vệ cá nhân tại bệnh viện. “Bạn thấy nhiều người ở ngoài đường có mặt nạ và trong khi đó các bệnh viện đều hết mặt nạ" - v́ phụ tá bác sĩ cho biết, người mà CNN không nêu tên v́ họ sợ những hậu quả khi nói với truyền thông. Người phụ tá bác sĩ mô tả một pḥng cấp cứu đông người gấp đôi như một pḥng chăm sóc đặc biệt ICU v́ số lượng lớn bệnh nhân cần được đặt nội khí quản. Ghế và cáng đang được đưa vào để bù đắp cho ḍng bệnh nhân. "Bệnh nhân ở khắp mọi nơi" - người phụ tá bác sĩ này nói thế. * “Mọi thứ đều không ổn” Tại Bệnh Viện Elmhurst ở New York, các nhân viên chăm sóc sức khỏe đang sống trong “trạng thái hoang tưởng liên tục” - theo một người được xác nhận là y tá ở đó nhưng không muốn nêu tên cho biết - “Chúng tôi không biết chúng tôi có bị lây vi khuẩn hay không” - theo người này kể - “và chúng tôi rất sợ lây bệnh cho người khác”. Ít nhất 13 người đă thiệt mạng tại bệnh viện ở Queens trong ṿng 24 giờ, theo thông báo hôm Thứ Tư tuần trước từ Ty Y Tế Thành Phố New York và Bệnh Viện Elmhurst. Bệnh viện này nằm ở “trung tâm của cuộc khủng hoảng” - theo thông báo cho hay, và nhân viên ở đây sẽ tổn hại nhiều hơn. “Những nhà lănh đạo từ các văn pḥng khác nhau từ Tổng Thống đến người đứng đầu của Y Tế và Bệnh Viện đều nói rằng ‘Chúng ta sẽ ổn thôi, mọi thứ sẽ ổn’. Và từ quan điểm của chúng tôi, mọi thứ không ổn” - theo Bác Sĩ Colleen Smith, bác sĩ tại pḥng cấp cứu của Bệnh Viện Elmhurst, nói với báo The New York Times trong một video. Bác Sĩ Smith chia sẻ cảnh quay từ bên trong bệnh viện, những giường bệnh và pḥng mà bà nói đă đầy bệnh nhân vi khuẩn corona. Bên ngoài ṭa nhà, có sẵn những xe tải được dùng để chứa thi thể của bệnh nhân đă chết. “Tôi không có hỗ trợ mà tôi cần, và ngay cả vật liệu mà tôi cần để chăm sóc cho các bệnh nhân của tôi” - BS Smith nói tiếp - “Và đây là nước Mỹ và chúng ta đúng ra là quốc gia đi đầu thế giới”. Việt Báo Online - 03/04/2020 |
Coronavirus : Tuổi tác và các nguy cơ
Bác Sĩ Hồ Ngọc Minh Một khách bộ hành đi ngang nơi có bảng hiệu “Stay Safe and Healthy” ở Los Angeles, California (H́nh : Mario Tama/Getty Images) Độ rày, tuy có lệnh cấm không được ra khỏi nhà, nhất là cho người cao tuổi, thế nhưng, tôi vẫn phải đến pḥng mạch để chăm lo sức khỏe của bệnh nhân đang cần. Có điều, tự dưng, các cô y tá có vẻ như lo lắng cho bác sĩ nhiều hơn : “Bác sĩ không c̣n trẻ nữa !”. Họ luôn nhắc nhở, bác sĩ phải mang khẩu trang, găng tay khi khám bệnh, thường xuyên rửa tay, lau bàn, lau tay nắm cửa cẩn thận… Úi dào, khi con người ta không c̣n trẻ nữa ! Nhất là trong thời kỳ COVID-19 đang hoành hành. Hầu như trên tất cả các quốc gia đang bị nạn dịch, lứa tuổi bị ảnh hưởng nhiều nhất là độ tuổi 65 trở lên. Gần đây, khi con số người nhiễm bệnh tăng cao, người ta nhận thấy Coronavirus cũng gây ra tử vong cho cả những người trẻ tuổi hơn. Thế th́, lư do nào đă khiến cho người ta dễ bị nhiễm bệnh, và dễ sa vào những t́nh thế hiểm nguy, đi đến tử vong v́ COVID-19 ? Câu trả lời quy vào một mối, đó là sức đề kháng của cơ thể trước khi bị nhiễm bệnh. Khi tuổi hạc càng cao, nguy cơ bị các bệnh kinh niên như suy tim mạch, tiểu đường, suy phổi, hay ung thư càng tăng cao. Cho dù là tuổi trẻ hơn đi nữa, nếu bị một trong các chứng bệnh trên, cũng dễ bị lâm bệnh và mất mạng v́ Coronavirus. Chỉ khác chăng, nguy cơ tử vong cho người cao tuổi tăng gấp đôi so với bệnh nhân trẻ tuổi hơn. So với người c̣n trẻ tuổi, sức đề kháng của người cao niên không c̣n nhạy bén nữa. Một trong những hệ quả của tuổi già là sự xuống dốc của hệ thống miễn nhiễm : không c̣n đủ khả năng chống chọi với vi khuẩn xâm nhập, kể cả vi trùng cũ lẫn mới. Lư do, bạch huyết cầu được sản xuất từ tủy xương, mà xương tủy của người già th́ yếu, cho nên không thể cung cấp đủ số lượng bạch huyết khi cần. Thêm vào đó, hệ thống miễn nhiễm của người già, kém khả năng phân biệt giữa “bạn” và “thù”, có khi giết lầm luôn những tế bào b́nh thường của cơ thể. Hệ quả là virus không bị huỷ diệt toàn bộ, và cấu trúc của hai lá phổi bị hủy hoại tàn phá v́ cả bạn lẫn thù, làm cho khó thở, mất khả năng thu nhập oxygen. Cuối cùng virrus tràn lan qua mạch máu, gọi là nhiễm trùng máu, đi đến các cơ phận khác của cơ thể, tiếp tục phá hoại và hủy diệt. B́nh thường, một người trẻ tuổi, sau khi bị nhiễm vi khuẩn và qua khỏi, sẽ được miễn nhiễm tự nhiên với loại vi khuẩn đó. Nhưng người cao tuổi th́ khác, sự miễn nhiễm tự nhiên không được hoàn toàn. Do vậy, người già có thể bị tái nhiễm khuẩn nhiều lần, và thuốc chủng ngừa cũng kém hiệu lực cho người cao tuổi. Những sự thay đổi về hệ thống miễn nhiễm liên hệ đến tuổi tác, cũng là lư do tại sao, người già dễ bị tử vong khi bị sưng phổi, cho dù là bị cúm influenza, trong mỗi mùa cúm hằng năm. Thật ra, hằng năm có độ 25,000 đến 60,000 người Mỹ chết v́ cúm mùa, mà trong đó 60% là người cao tuổi. Bảng nhắc nhở giữ khoảng cách nơi công cộng tại sân bay Sydney International Airport ở Úc (H́nh : Mark Metcalfe/Getty Images) Gần đây, theo số liệu từ các nước như Ư, Tây Ban Nha, và Pháp, tuy rằng 80% người chết v́ cúm COVID-19 ở trong độ tuổi trên 70, nhưng phần c̣n lại, 5% cho tuổi 60 đến 70, và 15% cho người dưới 50 tuổi. Nếu không tính tuổi tác, th́ các bệnh kinh niên như bệnh tim mạch, tiểu đường, các loại bệnh phổi, hay ung thư, cũng đóng phần quan trọng đưa đến tử vong. Chỉ có 2% người tử vong mà trước đây hoàn toàn khỏe mạnh. Người bị bệnh tim mạch th́ dễ bị suy tim khi bị nhiễm coronavirus. C̣n người bị bệnh tiểu đường làm cho hệ thống đề kháng không c̣n bén nhạy và hiệu quả như giải thích ở trên. Riêng về bệnh phổi đa phần là v́ bị giản phổi hay nghẽn phổi, gọi là COPD do ghiền thuốc lá chẳng hạn. Một phần nhỏ khác, do bị suyễn kinh niên. Quan sát cũng cho thấy, đàn ông dễ bị tử vong hơn đàn bà. Có thể do v́ nề nếp sống, như hút thuốc lá, nghiện rượu, nhưng yếu tố hormone về sinh dục, testosterone so với estrogen cũng chiếm một phần chưa thể giải thích được tại sao. Một câu hỏi khác, tại sao nước Nhật, tỉ lệ người cao tuổi rất nhiều, có thể nói là cao hơn cả Ư và các nước Âu Châu, lại sống đông đúc ở đô thị, nhưng số người bị tử vong lại rất thấp. Một số giải thích cho rằng, người Nhật nói chung có nếp sống rất lành mạnh, ít hút thuốc lá và uống rượu nhiều như người Âu Châu, và môi trường sống rất vệ sinh. Làm thế nào để tránh nhiễm bệnh Coronavirus ? Làm sao để tăng sức đề kháng của cơ thể ? Cách ly xă hội, rửa tay thường xuyên, và nếu có ra ngoài th́ nên giữ khoảng cách 6 feet giữa người và người. C̣n chuyện tăng cường sức đề kháng của cơ thể, câu trả lời ngắn gọn là… không. Hệ thống đề kháng của chúng ta không đơn giản để cho các loại thức ăn, thuốc bổ có thể tắt mở dễ dàng. Hai chữ “hệ thống” ở đây bao gồm một sự kết hợp phức tạp giữa nhiều tế bào, cơ phận, các chất protein, hormone làm việc với nhau để vô hiệu hoá, và huỷ diệt vi trùng. Chính trong hệ thống đề kháng, có sự kiềm chế, điều khiển hoài hoà, không dễ ǵ kích thích được. Cơ bản vẫn là nếp sống tốt đă có sẵn, hoặc c̣n quá tệ th́ hăy t́m cách sửa sai. Ví dụ như giảm stress, ngủ ngon giấc, ăn uống điều độ, và tập thể dục đều đặn. Ngoài ra, không có một loại thuốc tiên nào, một sớm một chiều, có thể làm tăng sức đề kháng. Mới đây, Tổng Thống Trump đă cho lệnh kéo dài thời gian cách ly cho đến cuối tháng Tư. Thôi th́, “thời phải thế, thế thời phải thế”, cách xa 6 feet c̣n hơn là nằm sâu 6 feet dưới ḷng đất ! Nhất là khi, ḿnh không c̣n trẻ nữa. Bác Sĩ Hồ Ngọc Minh (Người Việt Online – Apr. 2, 2020) |
T́nh Yêu Trong Thời Đại Dịch
Hayley Munguia-OCR, Tuyết Vân phỏng dịch Với đại dịch Covid-19 đang xảy ra, nhiều đám cưới phải đổi lại qua đến sang năm. Có người cũng cố t́m cho đúng ngày, chỉ là khác năm. Có người quyết định làm, cho dù chỉ có dưới 10 quan khách. Đám cưới của họ lúc đầu tính có 98 người khách ở Long Beach Museum of Art, sau giảm xuống 80 người, sau nữa c̣n 50, cuối cùng chỉ có bảy người ở một sân sau của một ngôi nhà tại Palos Verdes Peninsula. Không có khăn trải bàn màu ngà, không khăn lau miệng màu hồng, không có số bàn màu vàng. Chỉ có tấm voan, cái vương miện, và chiếc áo có dâu dài màu trắng. Cô dâu, Taylor, chú rể, Jacob Frank, đă cưới nhau trong một khuôn viên nhỏ nh́n ra biển Thái B́nh Dương. Đó là ngày hai người đă bàn tính với nhau cách đây hai năm. Một tháng nay với đại dịch Covid-19, đám cưới từ 98 người khách c̣n chỉ 7 và con chó cưng của họ. Taylor, 28 tuổi, và Frank, 27, gặp nhau khi họ cùng học Tiểu Học ở một ngôi làng nhỏ thuộc tiểu bang Ohio. Trong lứa tuổi ngây thơ đó, cả hai đă có những t́nh cảm đặc biệt cho nhau. Họ đâu ngờ rằng t́nh cảm đó đă đưa họ đi qua hai mươi năm, và hôm nay, đứng trên bờ biển cao này vào một ngày thứ Bảy êm ả để bắt đầu cho một hành tŕnh mới. Hai bên gia đ́nh muốn họ làm đám cưới ở Ohio nhưng cả hai muốn làm đám cưới ở Cali để gia đ́nh qua đây chơi luôn thể. Ngày 21 tháng Giêng, tiểu bang Washington có ca nhiễm bệnh đầu tiên. Hai ngày sau, chính phủ Trung Hoa ra lệnh phong tỏa tỉnh Hubei là nơi trung tâm dịch bệnh bấy giờ. Frank đang là bác sĩ thực tập. Anh theo dơi bản tin này nhưng nghĩ nó không ảnh hưởng đến ngày cưới của ḿnh. Những bản tin về dịch bệnh tiếp tục lan ra. Illinois. California. New York. New Hampshire. Và tiếp tục. Ngày 9 tháng Ba, tiểu bang Oho tuyên bố lệnh khẩn cấp. Mỗi ngày điều luật nghiêm khác hơn. Từng người khách, từng gia đ́nh lần lượt cáo lỗi v́ không thể nào đến được. Kế hoạch cho ngày cưới của họ thay đổi theo từng ngày. Cuối cùng, ngày 19 tháng Ba, thành phố ra lệnh chỉ có thể tụ họp 10 người cùng một lúc. Người đại diện nơi tổ chức tiệc cưới gọi họ phải dời bỏ. Trong năm cuối của bậc Trung Học, hai người có hẹn ḥ một thời gian ngắn rồi mỗi người tiếp tục lo vào Đại Học. Họ gặp lại năm 2013 và gắn bó với nhau từ đó. Buổi chiều khi gia đ́nh và bạn bè tụ họp ăn uống để mừng cho Frank chuẩn bị đi Cali làm bác sĩ thực tập, anh quỳ xuống cầu hôn với Taylor. Hai năm, sau ngày cầu hôn và cách xa gia đ́nh nửa phần đất nước, ngày cưới lại là ngày không như họ mong đợi. Nhưng rồi họ quyết định vẫn tiến hành. Một cách nhanh chóng, họ lựa được địa điểm, vẫn giữ đúng ngày cưới đă định, trong buổi chiều thứ Bảy, trước bờ biển Thái B́nh Dương. Họ trao đổi lời thề, ở bên nhau, lo cho nhau, dù hoàn cảnh tốt hay xấu, dù giàu hay nghèo, dù ốm đau hay khỏe mạnh. Taylor nói, tôi rất vui chúng tôi đă làm đám cưới được. Sang năm, chúng tôi sẽ làm một bữa tiệc ở Ohio, nơi có gia đ́nh và bạn bè chúng tôi. Nó không phải là một ngày như chúng tôi đă định trước nhưng vẫn là một ngày rất đẹp và chúng tôi rất cảm ơn đă có được ngày nầy. Xong đám cưới, chúng tôi vẫn c̣n có công ăn việc làm. Biết bao nhiêu người đă không được như vậy. Gia đ́nh và bạn bè của họ gửi lời chúc mừng và tiếc là đă không có mặt để chứng kiến cho họ nhưng với Taylor và Frank, họ đă có quá nhiều may mắn. Hayley Munguia, Tuyết Vân phỏng dịch |
Chuyện trong nghề
Huyền Đàn . Cơ duyên vào ngành nghề nails Mọi người ai cũng có cơ duyên khi bước vào bất cứ ngành nghề nào, nhất là nghề nails. Hầu như ai cũng đều nghĩ rằng cố gắng làm việc để kiếm sống qua ngày và tôi lúc nào cũng đam mê nghề nghiệp cùng chồng bận rộn với con trai từng ngày từng giờ mà tôi đă theo nghề này được 20 năm lúc nào cũng không hay Cả nhà tôi qua Mỹ theo diện HO. Sau 2 tháng ổn định tạm thời chỉ có tôi và ba tôi đi làm để có thu nhập cho đại gia đ́nh gồm 7 người: ba má, tôi, em gái và 3 em trai theo đại học (college). Công việc tôi làm là thợ may cho shop “Men’s Wearhouse” và được 2 ngày nghỉ đầu tuần. V́ vậy, tôi quyết địnhhọc nghề nails để dành khi nào cần đến, mặc dù tục ngữ có câu: “Một nghề cho chín c̣n hơn chín nghề”. Sau khi có được bằng nails trong tay th́ shop may chỗ tôi đang làm họ chuyển đi chỗ khác, sẵn dịp này tôi làm nails full-time để có thu nhập cho tiểu gia đ́nh tôi và thợ nails bắt đầu từ đó cho đến bây giờ Cảnh giác người già và trẻ em Tôi làm trong Walmart một buổi chiều hôm đó, tiệm đang đông khách có 3 mẹ con, 2 cô con gái làm chân c̣n người mẹ làm full set và sơn màu, lúc đó chưa có gel polish. Khi 2 cô gái được đồng nghiệp làm xong rồi th́ họ bảo rằng mẹ sẽ trả hết cho 3 người và họ bước dạo trong Walmart v́ trong tiệm cũng không có chỗ để ngồi đợi. Trước khi sơn tôi bảo bà trả tiền để khỏi bị trầy th́ bà bảo rằng 2 con bà giữ giỏ xách của bà, sẽ trả sau khi họ quay lại. Lúc đó chưa có cellphone rộng răi như bây giờ Sau khi sơn xong tôi cùng bà đến bàn hơ tay (nails dry) và tôi vừa quay lưng về bàn làm khách hàng khác nhưng chợt nhớ ra là chưa vặn đồng hồ cho bà th́ quay lại thấy bà đă bước ra khỏi cửa Walmart. Tôi vội la lên may sao đồng nghiệp nam nhanh chân đem ba người quay trở lại để trả tiền, nhưng đặc biệt là một trong hai cô con gái trả tiền chứ không phải bà. Câu chuyện cảnh giác khác Đến lượt tôi làm có một cô bé khoảng 13 tuổi vào muốn làm full-set. Tôi hỏi ba má đâu th́ bé bảo chị của bé sẽ đến sau, tôi vừa hỏi chuyện vừa làm vừa câu giờ khoảng 15 phút sau th́ chị của bé đến bàn tôi hét lớn, rằng ba má không cho mang nails mà sao mày ở đây. V́ cô ta nghĩ tôi đă đắp bột rồi nên tôi đồng ư và nói sẽ tháo ra, không sao cả. Cô ta nói rằng không cần tháo ra để nails cũng được, lúc đó tôi vừa tháo ra vừa nh́n 2 chị em kia ngỡ ngàng không có nails khi ra về Các đồng nghiệp đừng nghĩ người già và trẻ em thật ḷng. Họ có thể cùng gia đ́nh cố ư hoặc bất đắc dĩ lường gạt một cách ngoạn mục đó Repair là h́nh thức quảng cáo hiệu quả nhất Khi con tôi chuyển đến middle school tôi chuyển chỗ làm gần trường để tiện đưa đón con đi học dễ dàng hơn. Khi vào làm chỗ này mới biết các bạn đồng nghiệp ở đây không muốn sửa ngón vào đầu ngày nên họ luôn đẩy khách vào bàn tôi. C̣n tôi th́ ngược lại rất là vui làm bất cứ việc ǵ, tôi luôn hoàn thành tốt mọi việc. Rồi một ngày sau đó, chủ tôi bảo có khách muốn tôi làm nails. Khi nh́n khách tôi chưa kịp nhớ ra, nhưng khi mời vào bàn làm mới biết tôi đă giúp đồng nghiệp sửa ngón trước đó nên họ thích và muốn tôi làm cho họ, và rồi tôi cũng có thêm nhiều khách hàng hơn Sau vài lần đó các đồng nghiệp mới hiểu ra rằng repair là h́nh thức quảng cáo nhanh nhất trong các h́nh thức quảng cáo. |
Bệnh Tâm Thần Kinh Hoảng - Panic Disorder
BS: Nguyễn Văn Đức Bệnh tâm thần kinh hoảng (panic disorder) là bệnh tâm thần gây những cơn sợ hăi, kinh hoảng rất đặc biệt. Bệnh xảy ra thường lắm, nhiều không kém bệnh suyễn. Dựa theo những trường hợp bệnh được báo cáo, người ta cho rằng cứ trong 100 người, có 1 đến 3 người mang bệnh này (1-3%). Trên thực tế, có lẽ con số này c̣n cao hơn, v́ có nhiều trường hợp bệnh bác sĩ định lầm thành bệnh khác (tưởng rằng bị bệnh suyễn, bệnh tim…). Bệnh hay bắt đầu trong khoảng tuổi 18 đến 45. Bệnh tâm thần kinh hoảng gây những ảnh hưởng tai hại trên đời sống của người bệnh, ngang ngửa với bệnh trầm cảm (major depression): cuộc sống mất vui, khả năng làm việc suy giảm, gia đ́nh xáo trộn. Theo một báo cáo, số ngày nghỉ việc của người bệnh tâm thần kinh hoảng cao hơn số ngày nghỉ việc của người bệnh tiểu đường, bệnh tim, bệnh thận. TRIỆU CHỨNG Bệnh gây những cơn kinh hoảng rất đột ngột (panic attack). Trong những cơn kinh hoảng, người bệnh cảm thấy khó chịu, sợ hăi, căng thẳng tinh thần dữ dội, đồng thời có những triệu chứng thể chất đi kèm. Những cơn kinh hoảng thỉnh thoảng mới xảy ra, hoặc có thể đến viếng người bệnh vài lần mỗi ngày. Thường chúng kéo dài vài phút đến một tiếng, nhưng thỉnh thoảng, cũng có nhiều trường hợp chúng kéo dài đến vài giờ đồng hồ. Trong một cơn kinh hoảng như vậy (có khi nhẹ, có khi nặng), người bệnh thường có ít nhất 4 trong các triệu chứng sau đây, xảy ra một cách đột ngột, và nhanh chóng tăng cường độ trong ṿng 10 phút: – Hồi hộp, thấy tim đập mạnh hay nhanh. – Toát mồ hôi. – Run rẩy tay chân. – Cảm giác ngộp thở. – Cảm giác bị nghẹn (choking). – Đau ngực hay thấy khó chịu trong ngực. – Buồn nôn hay thấy khó chịu trong bụng, đau vùng bụng trên. – Thấy chóng mặt, không vững, choáng váng hoặc xỉu. – Cảm thấy không thực (feelings of unreality) hoặc có cảm giác thoát xác, ḿnh tự thoát ra khỏi ḿnh (being detached from oneself). – Sợ không c̣n kiểm soát được chính ḿnh hay muốn phát điên lên. – Sợ chết. – Bị tê (mất cảm giác hay có cảm giác như kiến ḅ). – Ớn lạnh (chills) hay ngược lại, thấy nóng phừng (hot flushes). Điều đáng sợ là người bệnh cảm thấy được cơn kinh hoảng sắp xảy ra mà vẫn không tự trấn tĩnh được. Các triệu chứng hoàn toàn vượt ra ngoài sức kiểm soát của người bệnh. Triệu chứng xảy ra trong cơn kinh hoảng giống triệu chứng của nhiều bệnh thể chất như bệnh tim mạch, bệnh phổi, bệnh thần kinh, bệnh các tuyến nội tiết… Điều này lại càng làm người bệnh thêm căng thẳng trong cơn kinh hoảng, v́ sợ ḿnh đang bị một bệnh thể chất quan trọng, nhiều vị đi khám bác sĩ hoài hoặc thường xuyên chạy vào pḥng cấp cứu. Và chẳng trách bác sĩ có thể định lầm là người bệnh bị heart attack (chết cơ tim cấp tính), lên cơn suyễn v.v… Không ít người bệnh đă đi khám vô số bác sĩ, vào ra pḥng cấp cứu, và sau nhiều năm, bệnh mới được t́m ra. Cơn kinh hoảng có khi như từ trên trời rơi xuống, tấn công người bệnh bất ngờ, không báo trước, cũng không do một nguyên nhân chi rơ rệt. Ngược lại, có những cơn kinh hoảng xảy ra trong một hoàn cảnh, hay với một ư nghĩ đặc biệt nào đó. Có người cứ lái xe trên đường lại lên cơn kinh hoảng, đến nỗi sợ không c̣n dám lái xe đi đâu. Thét rồi, người bệnh cố tránh ngay cả ư nghĩ ra khỏi nhà, v́ nhà đă trở thành một tổ ấm an toàn, rời khỏi nó lỡ cơn kinh hoảng đến bất th́nh ĺnh th́ biết làm sao. Có những cơn kinh hoảng tai ngược hơn, thích đánh thức người ta dậy lúc đang ngủ, để bắt làm bạn với nó một lúc. Chúng cũng dữ dội không kém, khiến người bệnh cứ nghĩ đến việc đi ngủ là đâm sợ, hoặc nặng hơn nữa, lên cơn kinh hoảng ngay lúc vào giường, khi nghĩ đến việc ḿnh sắp thiếp ngủ, sắp phải đương đầu với cái cảm giác khủng khiếp ḿnh đă từng bị. Có người nặng đến độ đâm bi quan và thất chí, đi t́m một chỗ yên tĩnh hơn bên kia thế giới, nơi không có bóng dáng của chứng bệnh kinh hoảng. Nguyên nhân đích thực nào gây ra chứng bệnh lạ lùng này, y học chưa khám phá ra. Nhiều giả thuyết cho rằng bệnh xảy ra do sự làm việc lung tung, lộn xộn của một số vùng đặc biệt trong óc ta, hoặc do sự hoạt động bất thường của các chất dẫn truyền thần kinh (neurotransmitters) trong óc. CHỮA TRỊ Hiện nay chúng ta có nhiều cách trị căn bệnh tâm thần kinh hoàng. Các thuốc an thần Benzodiazepines: Các thuốc an thần thuộc nhóm benzodiazepines (như Xanax, Valium, Klonopin, Ativan, Serax…) rất hữu hiệu để chữa bệnh kinh hoảng, dùng ngắn hạn. Thuốc mau chóng làm các triệu chứng thuyên giảm, nhưng có bất lợi là hay gây nghiện. Đang dùng thuốc loại này, nhất là với liều lượng cao, bạn không nên bất ngờ bỏ thuốc, nếu không có ư kiến của bác sĩ. Valium, một thuốc an thần benzodiazepines vang bóng một thời, cũng đă từng được dùng để chữa bệnh kinh hoảng. Nhưng Valium nay đă nhường bước trước những đàn em như Xanax, Klonopin, Ativan, những thuốc hiện đang được dùng nhiều để chữa bệnh kinh hoảng. Thuốc chống sầu buồn (antidepressant): Đây là một nhóm thuốc rất quan trọng. Đầu tiên, người ta t́m ra những thuốc này để chống bệnh sầu buồn (depression). Dùng thuốc lâu, người ta lại khám phá thêm những “tài hoa” khác của loại thuốc này. Chúng chống được cả các t́nh trạng căng thẳng tâm thần (anxiety), nhiều t́nh trạng đau nhức, và nay với bệnh tâm thần kinh hoảng, chúng cũng trị luôn. Thuốc chống sầu buồn ít khi gây phản ứng bất lợi, không làm bạn mất sự tự chủ (lose control), cũng không khiến bạn thay đổi tâm tính. Chúng lại không gây ghiền như các thuốc an thần benzodiazepines, nên có thể dùng dài lâu, có khi nhiều năm. Hiện có nhiều thuốc thuộc loại này được dùng để chữa bệnh tâm thần kinh hoảng, xin kể ra đây vài tên thuốc: Tofranil, Elavil, Pamelor, Anafranil, Prozac, Paxil, Venlafaxine… (thuốc tây không giống “thuốc bắc”, có tên có tuổi đàng hoàng). Có thuốc tác dụng trong ṿng vài ngày, có thuốc trong ṿng vài tuần. Bạn nên kiên nhẫn. Thuốc monoamine oxidase inhibitors: Các thuốc thuộc nhóm monoamine oxidase inhibitors cũng rất hữu hiệu, song v́ chúng gây nhiều tác dụng phụ, người uống phải kiêng cữ một số thức ăn, tránh dùng một số thuốc khác, do vậy, nay chúng ít được sử dụng để chữa căn bệnh tâm thần kinh hoàng như trước. Tâm lư trị liệu (psychologic therapy): Nhiều cách tâm lư trị liệu đă được nghiên cứu để chữa bệnh tâm thần kinh hoảng. Các cách tâm lư trị liệu có mục đích soi sáng cho người bệnh biết rơ vấn đề của ḿnh (cognitive therapy), giúp người bệnh từ từ tiếp xúc với những hoàn cảnh hay gây cơn kinh hoảng, rồi giúp họ quen dần với những hoàn cảnh này (exposure and desensitization) là ba phương pháp tâm lư trị liệu cho nhiều kết quả, nếu được dùng phối hợp. Chữa bằng thuốc giúp người bệnh mau khỏe, triệu chứng nhanh chóng thuyên giảm, tâm lư trị liệu giúp duy tŕ kết quả của sự chữa trị. Phối hợp cả hai phương pháp chữa trị, thuốc và tâm lư trị liệu, đưa đến kết quả tốt đẹp nhất. Trong cộng đồng người Việt chúng ta, vấn đề là không có nhiều tâm lư gia (psychologist) nói tiếng Việt để làm tâm lư trị liệu cho những người bệnh tâm thần. Sự chữa trị cần được kéo dài bao lâu? C̣n tùy căn bệnh. Mục đích của việc chữa trị là làm thế nào để các cơn kinh hoảng không c̣n trở lại làm phiền ta nữa. Thường các triệu chứng sẽ thuyên giảm, bệnh dần được ổn định trong ṿng 4 tháng, và chúng ta tiếp tục uống thuốc ít nhất 1 năm. Có người cần sự chữa trị lâu dài, có khi cả đời. Kết luận: Bệnh tâm thần kinh hoảng hay xảy ra, gây nhiều phiền toái, tốn kém cho người bệnh và gia đ́nh. Được cái, sự chữa trị thường rất hữu hiệu, giúp người bệnh trở lại đời sống b́nh thường, nhất là nếu người bệnh và gia đ́nh cùng hiểu rơ về căn bệnh. Bác sĩ Nguyễn Văn Đức. (www.saigontimesusa.com) Chuyên khoa Nội thương. 8748 E. Valley Blvd. # H, Rosemead, CA 91770. (626) 288-3306 |
Có thể mắc ung thư phổi nếu giữa 2 móng tay không có khoảng trống
. Khi chụm 2 ngón tay của bạn vào nhau, nếu không xuất hiện khoảng trống th́ tốt nhất bạn nên đến bệnh viện kiểm tra ngay. Khoảng trống giữa ngón tay khi đặt sát vào nhau sẽ cho biết t́nh h́nh sức khỏe của bạn như thế nào, nghiên cứu này được thực hiện và công bố bởi Hiệp hội Nghiên cứu Ung thư Anh hẳn hoi đấy. Bí ẩn của "khoảng trống kim cương" của 2 kẽ ngón tay. Theo Hiệp hội Nghiên cứu Ung thư Anh mới đây vừa cho biết mọi người có thể phán đoán và nhận biết ra dấu hiệu của ung thư phổi khi đặt hai đầu ngón tay trỏ sát nhau, nếu xuất hiện một khoảng trống h́nh thoi (hay c̣n gọi là "khoảng trống kim cương") th́ có thể bạn thuộc nhóm an toàn, ngược lại nếu đầu móng ngón tay ôm kít lại nhau và không có khoảng trống nào th́ đây sẽ là dấu hiệu cảnh báo rằng tỉ lệ cao bạn đă bị ung thư phổi. Cách test này được giới y học gọi đây là "thử nghiệm cửa sổ Schamroth" - Thường được các bác sĩ sử dụng để tầm soát ung thư một cách đơn giản. Giải thích về hiện tượng này, các nhà khoa học cho biết việc tích tụ chất lỏng do khối u sản xuất hooc-mon sẽ khiến móng tay của người bệnh ung thư sưng to ra và sẽ không c̣n khoảng trống nữa. Được biết, triệu chứng này tương đối phổ biến, chiếm đến 35% người bệnh mắc phải. Không chỉ ung thư phổi, đây c̣n là dấu hiệu của bệnh tim mạch Bên cạnh thông tin không có "khoảng trống kim cương" tỉ lệ cao mắc ung thư phổi, mà mới đây y tá chuyên khoa Ung thư Emma Norton, hiện đang làm việc tại tập đoàn cung cấp dịch vụ chăm sóc sức khỏe và bảo hiểm y tế BUPA c̣n cảnh báo rằng: "Nếu giữa hai móng tay không xuất hiện khoảng trống, bạn nên đến bác sĩ càng sớm càng tốt để kiểm tra. Đây c̣n là dấu hiệu của bệnh tim mạch". Đây quả là 1 tin tức hết sức cần thiết, với cách phát hiện ung thư này, vào năm ngoái một người phụ nữ tại Anh 53 tuổi có tên là Jean Taylo đă may mắn phát hiện được ung thư phổi và nhanh chóng đi điều trị kịp thời. Giới khoa học cũng có biết thêm rằng biểu hiện sưng ngón tay cũng thể hiện từng giai đoạn khác nhau của căn bệnh ung thư. Ban đầu, móng tay của người bệnh sẽ mềm và cong dần lên, kèm theo đó là vùng da xung quanh cũng bóng và sáng thấy rơ, gốc móng cũng phát triển hơn người b́nh thường. Lối thoát nào cho người tay mũm mĩm? Ngay khi thông tin này được truyền đi qua các phương tiện thông tin đại chúng, nhiều người đă tỏ ra vô cùng bất ngờ với cách test ung thư này. Tuy nhiên, nhiều người lại thắc mắc rằng liệu những ai mũm mĩm 1 chút mà không có "khoảng trống kim cương" th́ đây có được cho là dấu hiệu mắc ung thư hay không: "Ủa vậy những người múp th́ sao? Múp th́ múp đều ra chứ nhỉ, liệu có bao bị oan không?" Trả lời câu hỏi này, nhiều người cho rằng mũm mĩm do đồ ăn và việc móng tay sưng phồng hoàn toàn không liên quan ǵ nhau. Bởi nếu do thể trạng cân nặng th́ toàn sẽ mập toàn bộ cái tay chứ không thể riêng móng tay sưng to ra như vậy được. Các triệu chứng khác của bệnh ung thư phổi bao gồm ho kéo dài hoặc ho ra máu, khó thở, chán ăn, giảm cân và thiếu năng lượng. Được biết, ung thư phổi là loại ung thư phổ biến và nguy hiểm. Ai cũng có thể mắc bệnh, kể cả người hút thuốc lẫn người không hút thuốc. Tại Anh, hơn 47.000 người được chẩn đoán mắc ung thư phổi mỗi năm. Tại Mỹ, con số này cao hơn nhiều lần là 228.150 ca. Ngay tại Việt Nam, ung thư phổi cũng chiếm tỉ lệ hàng đầu trong các loại ung thư, đặc biệt là nam giới. Theo thống kê của Tổ chức Y tế Thế giới (WHO), vào năm 2018, nước ta cũng có đến 23.667 người được chẩn đoán. Ung thư sẽ không quá đáng sợ nếu bạn phát hiện sớm và điều trị kịp thời, chính v́ thế đừng bao giờ xem thường những dấu hiệu nhận biết, đơn cử như việc phát hiện "khoảng trống kim cương" kia. Vậy cũng nên xem thử tay bạn có "khoảng trống kim cương" không nhé? Nguồn: https://www.yan.vn |
Những loại rau, củ, sẽ thành thuốc độc nếu:
CÓ MỘT SỐ THỰC PHẨM BẮT BUỘC PHẢI NẤU CHÍN BẠN NÊN CHÚ Ư Đậu nành Do trong đậu nành sống có thành phần độc tố, v́ vậy nếu sữa đậu nành không được nấu chín khi sử dụng cũng có thể dẫn đến ngộ độc. Sữa đậu nành phải được nấu chín, đun nóng đến 100° C trong khoảng 10 phút. Đậu cô ve Trong đậu cô ve có chứa độc tố Saponin. Nếu không được nấu chín, chất saponin trong đậu sẽ kích thích mạnh hệ tiêu hóa gây ngộ độc và các triệu chứng viêm đường tiêu hóa. Sắn sống Sắn sống chứa glucosides cyanogenic kích thích sản xuất chất hydrogen cyanide rất độc. Ăn 150-300gram sắn sống có thể gây ngộ độc và thậm chí tử vong. V́ vậy, bắt buộc phải ngâm nước và nấu chín kỹ trước khi thưởng thức. Mộc nhĩ Mộc nhĩ tươi có chứa chất porphyrin - đây là một loại chất rất nhạy cảm với ánh sáng. Nếu sau khi ăn mộc nhĩ tươi, cơ thể tiếp xúc với ánh sáng th́ sẽ gây viêm da, ngứa, phù nề, trầm trọng có thể gây hoại tử da. V́ thế, bạn cần nấu mộc nhĩ chín kĩ trước khi ăn. Khoai tây Khoai tây là một trong những loại rau củ cần nấu chín kỹ. Bởi nếu chúng ta ăn khoai tây sống có thể gây ra đầy hơi và các tác dụng tiêu hóa không mong muốn. V́ trong các loại rau củ v́ thực phẩm này có chứa tinh bột làm cản trở quá tŕnh tiêu hóa. Thậm chí, càng nguy hiểm hơn khi khoai tây được lưu trữ thời gian dài ở những nơi ẩm ướt, loại độc tố có thể gây ngộ độc thực phẩm. Nếu một củ khoai tây xuất hiện những đốm màu xanh, tốt nhất bạn nên vứt bỏ. Rau mầm Các loại rau mầm, chúng ta cần phảo nấu kỹ. Bởi trong những loại rau này có thể chứa vi khuẩn có hại như E. coli, Salmonella và Listeria. Rau mầm đa số được trồng trong điều kiện ẩm ướt, ấm áp, nơi những vi khuẩn này phát triển mạnh. Do đó, nếu bạn ăn rau mầm, hăy chọn những loại rau có nguồn gốc đảm bảo, rửa sạch và nấu chín. Cà tím Đây cũng là một trong những loại thực phẩm không thích hợp để ăn sống. Bởi trong loại cà tím sống có chứa độc tố solanine, đặc biệt những quả cà tím c̣n non chứa một lượng khá lớn. Ăn cà tím sống sẽ khiến cho tiêu hóa khó chịu. Bằng Lăng (TH) |
Thực phẩm chứa nhiều cholesterol có thực sự đáng sợ không?
Từ nhiều năm, các bác sĩ, các nhà dinh dưỡng và chuyên viên y tế từng cảnh báo về những thực phẩm cao cholesterol như trứng, tôm, sữa…, và đưa ra khuyến cáo chỉ nên tiêu thụ mỗi ngày không quá 300 mg cholesterol. Tuy nhiên, tin từ báo The Washington Post cho biết ban cố vấn hàng đầu về dinh dưỡng của Hoa Kỳ tin tưởng rằng cholesterol trong thực phẩm không cần được coi là vấn đề đáng quan tâm nữa. Như vậy, ăn các thực phẩm chứa nhiều cholesterol có thể không ảnh hưởng đến mức độ cholesterol trong máu hoặc tăng rủi ro bị bệnh tim. Thời gian tới sẽ có bản hướng dẫn mới về cholesterol và một số thực phẩm có thể được lấy ra khỏi danh sách cần tránh, sau đây là 4 thứ: 1. Trứng Chẳng cần phải ăn trứng bỏ tṛng đỏ đi nữa. Tuy một quả trứng chứa tới 186 mg cholesterol nhưng lại có nhiều vitamin A, B, E, chất sắt, thiếc và phosphor. Ngoài ra c̣n thấy có iodine giúp cho tuyến giáp trạng, và selenium là một chất chống oxidant giảm được nguy cơ bịnh ung thư. Nguồn tin khác c̣n cho biết trứng có thể làm tăng HDL cholesterol (tốt), và chứa choline (giúp tạo màng tế bào) là một dưỡng chất nhiều người không ăn đủ mỗi ngày. Trứng c̣n là nguồn protein và chứa lutein, zeaxanthin là những chất chống oxydants có thể giúp cho sức khỏe của mắt 2. Sữa nguyên chất béo Một chén sữa nguyên (250 ml) có 24 mg cholesterol, 3 ounce cheese (loại full-fat) chứa 30% lượng cholesterol khuyến cáo dùng mỗi ngày. Tuy vậy, với bản hướng dẫn mới, sữa và cheese nguyên chất béo sẽ trở lại bàn ăn thường hơn, v́ những chất béo này cần thiết cho cơ thể để có thể tiêu hóa chất protein và calcium trong các thực phẩm ta dùng. Chất béo trong sữa c̣n cung cấp glycosphingolipids là chất giúp tăng cường hệ miễn nhiễm và sự trao đổi chất trong tế bào. Hơn nữa, những nghiên cứu gần đây đăng trong Scandinavian Journal of Primary Health Care cho thấy số nam giới trung niên ăn sữa, bơ, cream nguyên chất béo ít bị mập ph́ hơn người ít dùng. 3. Tôm Lượng cholesterol trong tôm làm cho giới y học e ngại: 4 ounce tôm chứa tới 220 mg cholesterol, 3 ounce tôm hùm có 61 mg cholesterol. Tuy nhiên, kiêng cữ những thức ăn này làm cho cơ thể mất đi nhiều vitamin và khoáng chất quan trọng, v́ tôm là nguồn cung cấp protein, vitamin B3, vitamin D và thiếc. Ngoài ra tôm c̣n chứa astaxanthin, hoạt động như một chất chống oxidant và bảo vệ da khỏi bị lăo hóa sớm. Một chén tôm hùm có 29 gr protein (16% lượng cần thiết hàng ngày), và c̣n là nguồn cung cấp vitamin B, E, phosphor, magnesium, potassium và thiếc. Với nhiều chất bổ dưỡng như thế chắc bạn chẳng ngại ǵ mà không thưởng thức tôm hùm. 4. Gan 3 ounce gan ḅ chứa 331 mg cholesterol, từ lâu được coi là thực phẩm nên tránh. Nhưng có nhiều lư do để đưa trở lại bàn ăn: gan ḅ chứa một lượng đáng kể protein, amino acid, vitamin và khoáng chất. Một lát gan ḅ chứa tới 40% số lượng protein cần thiết một ngày, lại có nhiều vitamin A, B và riboflavin. Gan gà c̣n chứa chất sắt (100 gr gan có 13 mg chất sắt tức là gần 72% lượng cần thiết mỗi ngày). |
Vài nguyên tắc giữ sức khỏe ở tuổi 30, 40, 50, 60.
Mai Hoàng Bạn có thể quên đi những ǵ trong quá khứ cho đến bây giờ. Cơ thể của bạn đă thay đổi và là lúc bạn cần biết cách chăm sóc bản thân. Tại sao bạn không cần giảm cân? Trong thâm tâm, bạn nghĩ ǵ về từ ngữ “lăo hóa”?.Mái tóc hoa râm hay dấu chân chim nơi đuôi mắt? Hay bạn cảm nhận qua sự hiểu biết và từng trải chăng? Những câu trả lời sẽ giải đáp nhiều gút mắt hơn bạn nghĩ. Tiến sĩ Becca Levy, Giám đốc Khoa nghiên cứu xă hội và nhân sinh tại đại học Yale phát biểu: “Cần có một thái độ tích cực đối với sự lăo hóa, ngay cả với người trẻ, có thể thực sự ảnh hưởng đến cách giữ sức khỏe tốt để bạn vẫn là bạn khi già đi và mặc nhiên có thể ảnh hưởng đến vấn đề bạn sống được bao lâu”.\ Đi t́m lư lẽ tốt đẹp về sự tăng trưởng tuổi già không khó. Nhưng theo nhiều cuộc nghiên cứu, phần lớn trong chúng ta cảm thấy hạnh phúc hơn với tuổi đời đang mang và có khuynh hướng quan tâm hơn những điều thực sự quan trọng và ít để ư đến những điều kém trọng yếu. Bác sĩ Dena Dubal cũng là chuyên gia thần kinh học ở University of California tại San Francisco (UCSF), cho biết: “ Ngày nay, chúng ta đă đạt được tầm mức hiểu biết. Đây không phải là một đặc điểm mà bạn có thể đo được trong tâm năo, nhưng lại vô cùng quan trọng đối với giá trị phẩm chất cuộc sống”. Sau đây là vài nguyên tắc thực dụng mà bạn có thể áp dụng theo từng hạn tuổi 30, 40, 50, 60 Tuổi ngoài 30 1. Duy tŕ khả năng 2 lá phổi bằng cách nấu ăn với dầu olive và dầu hoa hướng dương. Không dùng dầu đậu nành, đậu bắp và canola. Vào tháng 5, Respiratory Research t́m thấy các phẩm tố trong những loại dầu này làm phổi yếu đi. Đặc biệt với người có mức gamma-tocopherol cao trong máu, mức tác động mạnh hơn so với người có mức gamma-tocopherol thấp Theo Tiến sĩ Joan Cook-Mills: “Phổi suy làm khó hít thở v́ dung tích phổi giảm từ 20 đến 30 milli-lít mỗi năm từ tuổi 30. Tốt hơn hết là nên dùng dầu olive hay dầu hướng dương nấu ăn v́ chúng chứa chất alpha-tocopherol không cản trở hô hấp. 2. Tăng sức mạnh năo bộ bằng cách ngủ từ 6 đến 9 tiếng mỗi đêm. Trong giấc ngủ, năo củng cố trí nhớ nên theo viện UCSF Dubal “nếu năo không có đủ thời gian sẽ làm giảm trí nhớ. Vào tuổi ngoài 30, trí nhớ đôi khi như đứng trên bờ vực, kể cả có thể có triệu chứng Alzheimer. Hầu hết những người trong tuổi ngoài 30, 40 thường không đặt giấc ngủ là việc ưu tiên, nhưng chính ở tuổi này, bộ năo đang dần thoái hóa đến tuổi 40, 50 và chỉ có giấc ngủ mới có thể chống tích tụ độc tố năo. 3. Ngăn chận suy tĩnh mạch bằng cách vận động cơ thể một vài phút mỗi giờ. Nếu bạn làm việc văn pḥng, bạn cần thỉnh thoảng đứng lên và đi bộ ít phút. Bác sĩ Natalie Evans, chuyên viên y học mạch máu, khuyên: “Khi bạn vận động cơ thể, cơ bắp vận chuyển như một máy bơm, giảm bớt áp lực trong tĩnh mạch. Điều này làm giảm nguy cơ phát triển dăn phồng tĩnh mạch. Suy tĩnh mạch có thể làm cho đôi chân bị đau và cũng có thể góp phần vào triệu chứng chân bồn chồn, t́nh trạng rối loạn này làm cho chân tay của bạn cảm thấy run rẩy và khó có được một đêm ngon giấc. 4. Giữ ǵn cơ bắp bằng cách ăn 30 mgs protein (tương đương với 4 ounces thịt, 5 ounces các loại hạt) vào mỗi bữa ăn. “ Protein có chứa các khối lượng xây đắp cơ bắp và giúp bảo vệ nó theo tuổi của bạn”. Cá và các loại hạt là nguồn cung cấp leucine lớn, một loại acid amino có kích thích tố đặc biệt làm tăng trưởng cơ bắp”. Sau cùng, trên nguyên tắc cơ bản, bạn có thể thử nghiệm mammogram ở tuổi 30 như lời khuyên của bác sĩ. Nhưng bạn có thể bắt đầu đi thử nghiệm mammogram từ tuổi 40 mỗi năm Tuổi ngoài 40 nguyen tac giu gin suc khoe71. Giảm mỡ bụng bằng cách ăn 35 hạt hạnh nhân mỗi ngày. Gần đây, các nhà nghiên cứu sức khỏe tại trường đại học Penn State nhận thấy rằng những người thường xuyên ăn hạt hạnh nhân trong 6 tuần lễ làm giảm 70 grams mỡ bụng. Một khảo cứu khác, nghiệm thấy rằng ăn kiêng theo dân vùng Địa Trung Hải (Mediterranean diet) có thể làm giảm mỡ bụng v́ trong thực phẩm có chứa nhiều chất béo không băo ḥa như dầu olive và trái bơ. Bác sĩ Pamela Peeke viết trong sách Body for Life for Women: “Mỡ bụng nguy hiểm hơn so với ở trên đùi và có thể làm tăng nguy cơ gây bệnh tim và tiểu đường”. 2. Duy tŕ cơ thể có tính miễn dịch mạnh mẽ bằng cách tập yoga một hay hai lần mỗi tuần. Các chuyên viên y tế tiểu bang Ohio nhận thấy phụ nữ tập yoga thường xuyên có mức áp huyết thấp hơn. Tiến sĩ Y khoa Janko Nikolich-Zugich, Trưởng khoa Miễn dịch Đại học Arizona College of Medicine, cho biết: “Ở tuổi 40, lượng miễn nhiễm T lymphocytes, bạch huyết cầu chống vi trùng và vi khuẩn lạ giảm đi gấp mười lần. Nhất là khi vào tuổi 50, cơ thể sẽ tạo ra lượng T lymphocytes không đáng kể nên dễ bị cảm mà trước đây chưa hề có. 3. Giữ răng miệng khỏe mạnh bằng cách súc miệng 2 lần mỗi ngày. Tiến sĩ Y khoa Denis Kinane: khuyên bạn cần tẩy sạch vi trùng với bàn chải đánh răng nơi không thể “floss”. Nếu cần, bạn có thể mua thuốc mạnh hơn có chất chlorhexidine. Khoảng 1/3 số người bị viêm nướu răng măn tính do di truyền mặc dù chăm sóc rất kỹ. Nếu bạn ở trong trường hợp này, bác sĩ Denis đề nghị bạn cần đến nha sĩ để làm sạch răng một lần trong chu kỳ từ 3 đến 6 tháng. nguyen tac giu gin suc khoe4 4. Chống mắt bị khô bằng cách chớp mắt. Tiến sĩ Y khoa David Sullivan, giáo sư đại học Harvard, nói rằng: “Mắt bị khô thường rơi vào tuổi 40 trở đi do mức androgen mà hầu hết mọi người nghĩ là tiết tố nam giảm sút. Bạn cần chớp mắt một lần từ 2 đến 4 giây. Mỗi 20 phút nên nhắm mắt chặt và đếm đến 2 để dung dịch dầu trong mắt ngăn bớt độ khô trên mắt. Sau cùng, bạn có thể ăn sáng để tránh ăn trưa quá nhiều khi đói. Tiến sĩ Andrew Brown thuộc University of Alabama ở Birmington đưa ra nhận xét: “Bạn có thể cảm thấy rất đói lúc ăn trưa nếu bạn không ăn sáng. Nhưng nếu có ăn sáng, bạn sẽ ăn trưa như thường lệ hay ít calories hơn trong những bữa ăn trưa chiều”. Tuổi ngoài 50 1. Giữ xương cứng cáp bằng cách ăn đủ lượng muối cho cơ thể. Bác sĩ Giám đốc Pḥng giảo nghiệm xương Bess Dawson-Hughes của Tufts University nhắc nhở: “ Sodium giúp cơ thể bạn phân tiết ra calcium. Thận không thể bài tiết ra chúng mà không có sự hỗ trợ này. Mất chất calcium từ xương là điều cần quan tâm ở tuổi 50. 5 năm đầu sau khi tắt kinh là giai đoạn xương bị rỗng nhanh nhất. Lượng và phẩm chất xương cứng chắc giảm bớt đi. Một số thành phần xương bắt đầu phát triển các vết nứt li ti, gây nguy cơ bị găy xương, nhất là ở tuổi ngoài 60 hay 70 tuổi. Lượng sodium mỗi ngày không nên quá 1,500 milligrams nếu bạn không ăn thực phẩm đă chế biến hay đồ hộp. 2. Tránh để cơ thể bị huyết áp cao bằng cách giới hạn ăn đường ở mức 100 calories (khoảng 6 muỗng cà phê). Tiến sĩ Dược khoa James DiNicolantonio thuộc Viện Tim Mạch Hoa Kỳ St. Luke ở Kansas City, Missouri và Trung tâm CDC (Centers for Disease Control & Prevention), cho biết: “Càng ăn nhiều đường, bạn càng bị nguy cơ chết v́ bệnh tim mạch và đường làm tăng huyết nhiều hơn muối”. nguyen tac giu suc khoe1Đặc biệt nên quan tâm ở tuổi này bởi v́ mức độ estrogen suy giảm có thể nối giáo chứng cao huyết áp. Đường là một vấn đề lớn bởi v́ nó làm tăng lượng insulin, làm giảm nitric oxide, một trong những yếu tố để làm dăn nở mạch máu. Đường có nồng độ cao nhất của fructose có thể sẽ là thực phẩm nguy hại nhất đến sức khỏe. nguyen tac giu suc khoe3. Giữ thính thị tốt bằng cách ăn 2 hay hơn khẩu phần cá mỗi tuần. Mỗi khẩu phần cá tương đương từ 2 đến 3 ounces hay lớn cỡ bàn tay có thể hỗ trợ giảm khoảng 20% nguy cơ nghe kém đi theo như tường tŕnh của Brigham & Women’s Hospital. Tất cả các loại cá đều có tác dụng giảm nguy cơ trên. Theo Bác sĩ Sharon Curhan: "Chúng tôi c̣n t́m thấy vai tṛ bảo vệ của omega-3 acid béo rất phong phú trong cá có công dụng bảo vệ tai trong và giúp máu luân lưu ở vùng này. nguyen tac giu suc khoe3 4. Luyện tập đầu gối bằng cách làm 8 động tác thể dục lên xuống ngang dọc. Bác sĩ Neil Segal, University of Kansas cho biết: “Động tác yếu ớt thể hiện nguy cơ đầu gối có thể sẽ bị nhức mỏi, những cơ bắp lớn sẽ gắn bó hơn và bảo vệ khớp gối. Nguy cơ viêm khớp xương đầu gối gia tăng ở tuổi 50 và tiếp tục tăng theo tuổi đời nên ngăn ngừa bằng cách tập thể dục thường xuyên là ch́a khóa giữ ǵn sức khỏe vậy." Sau cùng, bạn có thể uống thêm thuốc bổ có iron (chất sắt) pḥng cho các bạn gái mất máu khi có kinh. Thông thường, bạn cần 8 milligrams một ngày. Chẳng hạn như có 18 milligrams iron trong một khẩu phần ngũ cốc ăn sáng ở tuổi từ 40 trở đi. Tuổi ngoài 60 1. Giảm nguy cơ bị bệnh măn tính bằng cách t́m vui trong những ngạc nhiên mới lạ, ngay cả với các chuyện từng trải qua trong đời. Chẳng hạn, đi đây đó ngắm cảnh, xem nghệ thuật, đọc văn thơ hay xem phim ảnh online là những thói quen rất cần để giảm thiểu bộc phát chứng viêm măn tính về các căn bệnh tim mạch, tiểu đường, viêm khớp xương, ung thư, Alzheimer và trầm cảm theo tường tŕnh nghiên cứu của trường University of California at Berkeley. Tiến sĩ Jennefer Stellar, giáo sư nhân chủng học tại University of Toronto xác nhận: “Sự ngạc nhiên có tác động làm giảm mức độ phát sinh viêm măn tính cytokine”. giu suc khoe6 2. Ngăn ngừa đau nhức bằng cách uống thuốc bổ 2,000-IU vitamin D. Tiến sĩ Micheal Holick, giáo sư đại học y khoa Boston cho biết: “Trước tuổi 70, da được cấu tạo từ 25% lượng vitamin D khi bạn ở tuổi 20 để có thể đáp ứng với ánh mặt trời. Có đủ vitamin D sẽ giúp giảm đau nhức ở xương và cơ bắp”. Cơ thể có mức vitamin D thấp thường cằn cỗi hơn dẫn đến nhận thức suy nhược và sinh bệnh tiểu đường. 3. Cắt bớt số lần đi tiểu bằng cách không uống nhiều hơn 8 ounces nước mỗi lần ngồi nghỉ. Bác sĩ Giám đốc May Wakamatsu, Trung tâm giải phẫu tái tạo xương chậu phụ nữ tại Massachusetts General Hospital, tường tŕnh:” “Nhiều phụ nữ trên 60 tuổi bị tiểu són v́ cơ bàng quang tác động trước khi họ chủ động”. Nói một cách khác, uống quá nhiều nước có thể gây vấn đề cho cơ thể v́ cơ thể của bạn không thể hấp thụ nhiều lượng nước một lúc và thận sẽ nhanh chóng thải lượng nước thừa thành nước tiểu. Thành của cơ bàng quang dăn nhanh chóng và sinh tiểu són. Chất caffeine có thể làm thận đẩy nước tiểu nhanh chóng, tốt hơn là bớt uống cà phê và trà. B́nh thường, bạn chỉ cần đi tiểu từ 4 đến 6 lần mỗi ngày. Nếu bạn đi tiểu nhiều lần hơn b́nh thường và nước tiểu có màu vàng nhạt hơn màu vàng của miếng giấy vàng ghi chú nhỏ (Post-it note) tức là bạn đang uống quá nhiều chất lỏng. giu suc khoe7Theo quy tắc thông thường, bạn nên giữ cơ thể có chỉ số khối lượng cơ thể BMI (Body mass Index) ở mức số 25 hay thấp hơn. Những người ở tuổi 65 hay cao hơn thường có chỉ số BMI từ 26 tới 29 có nguy cơ tử vong thấp. Chỉ số 25 là mức giới hạn cao cho cơ thể b́nh thường. Chỉ số BMI là tỷ lệ trọng lượng trên chiều cao cơ thể b́nh phương: BMI = Masskg/Heightm2 = 703 x Mass lb/Height in2. Bác sĩ Noel Bairey Merz, Giám đốc Trung tâm tim mạch phụ nữ Barbara Streisand ở Los Angeles, cho biết: “Nếu một người quá cân bị đau ốm hay bị nhồi máu cơ tim (heart attack), họ có thể có cơ hội sống sót và mau b́nh phục hơn người gầy, v́ họ có những mô mỡ lưu trữ năng lượng dư thừa. MH (Theo GG - MORE.COM ) |
Sự kỳ diệu hữu ích của quả dưa leo
Sưu tầm (ảnh internet) Xin được chuyển lại cho những ai chưa đọc bài này trước đây. Tài liệu về quả dưa leo này đă được đăng tải trên tờ The New York Times, một tờ báo thường giới thiệu những phương pháp khá sáng tạo và lạ lùng, để giải quyết những vấn đề thông thường. Sau đây là những khám phá thú vị về quả Dưa leo : 1/ Dưa leo chứa rất nhiều loại sinh tố mà chúng ta cần mỗi ngày như Vit. B1, B2, B3, B5, B6, Calcium, Iron, Magnesium, Phosphorus, Potassium, và Zinc. 2/ Khi cảm thấy mệt mỏi vào buổi trưa, bạn hăy để qua một bên các loại thức uống có cà phê, và hăy chọn lấy một quả dưa leo. Dưa leo có các loại Vitamin B, và Carbohydrates, có khả năng làm quí vị hưng phấn trở lại được vài giờ đồng hồ. Sinh tố dưa leo c̣n giúp bạn điều trị được bệnh viêm ṿm họng, thật đơn giản, xay nhuyễn dưa chuột với chút đường và pha thêm một ít nước ấm. 3/ Khi chiếc gương trong pḥng tắm bị mờ đi v́ hơi nước, hăy dùng một lát dưa leo, thoa dọc theo gương, chỉ trong chốc lát, gương sẽ trong lại và tỏa ra một mùi thơm tựa như ta đang ở trong pḥng tắm hơi. 4/ Khi loài ấu trùng và ốc sên đang hủy hoại những luống cây ngoài vườn nhà, bạn hăy đặt vài lát dưa leo vào trong một lon đồ hộp nhỏ,khu vườn sẽ không c̣n những loài sâu hay ốc sên phá hoại trong suốt vài tháng trời. Lư do là v́ những hóa chất trong dưa leo phản ứng với chất nhôm của lon đồ hộp, sẽ tỏa ra một mùi hương mà con người không thể cảm nhận được, nhưng lại khiến cho các loài côn trùng khiếp sợ và bỏ chạy . 5/ Bạn đang muốn t́m một cách nhanh chóng và dễ dàng nhất để loại trừ những tế bào mỡ trên da (cellulite) trước khi vào hay bước ra khỏi hồ tắm ? Hăy thoa một hay hai lát dưa leo trên những vùng da bạn muốn. Các hóa chất thực vật sẽ khiến cho lớp collagen trên da trở nên săn chắc và do đó, khiến cho cellulite trên da khó nh́n thấy. Cách này cũng tác dụng rất tốt trên các nếp nhăn nữa. 6/ Bạn muốn tránh cảm giác choáng váng hay nhức đầu dữ dội sau khi uống rượu chăng ? Hăy ăn vài lát dưa leo trước khi đi ngủ. Khi thức dậy, quí vị sẽ thấy tỉnh táo và hết nhức đầu. Dưa leo chứa một lượng đường vừa đủ, các loại vitamin B, và các chất điện giải để tái bổ sung những tinh chất sinh tố cần thiết mà cơ thể đă bị mất đi, hầu tái lập sự cân bằng, xua tan cảm giác choáng váng hay nhức đầu. 7/ Bạn muốn tránh một bữa ăn trưa, hay ăn tối thịnh soạn chăng ? Dưa leo đă được dùng hàng thế kỷ nay, ngay cả bởi những người giăng bẫy thú rừng, các nhà buôn, các nhà khai phá Âu Châu khi muốn có một bữa ăn nhanh, họ đă ăn dưa leo để không c̣n cảm giác đói bụng nữa. 8/ Bạn sắp có một cuộc họp quan trọng, hay một cuộc phỏng vấn t́m việc làm, nhưng lại không đủ thời gian để đánh bóng đôi giầy của ḿnh. Hăy thoa một lát dưa leo tươi lên giầy, hóa chất của dưa leo sẽ khiến giầy bóng lên, tuy không thật hoàn hảo nhưng cũng có tác dụng chống thấm nước. 9/ Trong nhà bạn không có loại dầu chống rỉ sét WD 40, nhưng lại đang cần loại trừ tiếng kẽo kẹt từ bản lề của cửa ra vào. Hăy dùng một lát dưa leo chùi chung quanh bản lề đó, cửa sẽ không c̣n tiếng kẽo kẹt nữa. 10/ Quá căng thẳng nhưng lại không có thời gian để massage hay ghé vào spa, bạn hăy cắt hết một quả dưa leo, cho vào một b́nh nước sôi, rồi hé mở nắp đậy, để cho hơi nóng thoát ra ngoài. Các hóa chất và dưỡng chất từ dưa leo sẽ tác dụng với nước sôi và tỏa ra một làn hương làm dịu đi sự căng thẳng, và tạo ra một cảm giác rất thoải mái. 11/ Bạn vừa xong một bữa ăn trưa với các đồng nghiệp, và chợt nhớ ḿnh không có chewing gum hay kẹo the. Hăy cắt một lát dưa leo, rồi đặt sát ṿm miệng trên chỉ độ 30 giây thôi, hơi thở sẽ thơm tho như ư muốn, v́ các hóa chất thực vật của dưa leo sẽ tiêu diệt các loại vi trùng, vốn là nguyên nhân gây nên bệnh hôi miệng. 12/ Bạn muốn lau chùi muỗng nỉa, sinks, hay các đồ dùng kim loại không rỉ sét ? Hăy dùng một lát dưa leo lau chùi các vật dụng trên, không chỉ làm mất đi những vết lu mờ lâu năm và làm sáng bóng trở lại, mà c̣n không để lại các vết sọc, và cũng không làm hư hại ngón tay cũng như móng tay của bạn v́ việc lau chùi nữa. 13/ Bạn đang viết bút mực và bị lỗi khi viết. Hăy lấy lớp vỏ dưa leo, và nhẹ nhàng tẩy vết mực muốn tẩy. Cũng rất công hiệu khi tẩy vết bút ch́, và những vết mực mầu trang trí mà các trẻ em vẽ lung tung trên tường. Đây là những phương cách hiệu quả và an toàn, giải quyết được những vấn đề hàng ngày. Bạn hăy thử áp dụng và giới thiệu cho những người quen biết của ḿnh nhé. Sưu tầm từ Net |
Mẹo sử dụng sữa tươi hết hạn.
Hoàng Hương Chắc hẳn không ít lần b́nh sữa tươi trong tủ lạnh đă hết hạn sử dụng. Tất nhiên không ai dám uống hoặc dùng với cereal. Thông thường mọi người thường bỏ ngay vào thùng rác. Nhưng bạn có biết sữa tươi hết hạn vẫn có thể sử dụng vào nhiều mục đích khác nhau. Hăy cùng xem chúng có thể được sử dụng như thế nào nhé. 1. Dùng chà đồ da: Sữa sẽ làm những đồ dùng bằng da của bạn bóng đẹp như mới. Đừng quên lau lại bằng khăn ẩm sau khi bạn đă chà sữa lên nhé. 2. Dùng thay thế cho buttermilk trong các sản phẩm nướng như bánh ḿ hay pancake. Mùi chua khó chịu của sữa sẽ không c̣n mà thay vào đó là những chiếc bánh thơm ngon. 3. Dùng làm sáng đồ bạc: Ngâm đồ dùng và trang sức bằng bạc vào sữa, để qua đêm. Bạn sẽ ngạc nhiên v́ khả năng làm sáng đồ bạc của chai sữa mà bạn từng nghĩ là vô dụng đấy. 4. Dùng cho vườn nhà: Không phải tốn tiền mua phân bón cho cây. Chỉ cần dùng sữa hết hạn pha loăng với nước, tưới quanh gốc sẽ bổ sung chất dinh dưỡng giúp cây phát triển khỏe mạnh. Nếu dùng để tưới cây nhớ để sữa quá hạn vài tháng và pha loăng cùng với nước, v́ nếu quá đậm đặc sữa có thể làm chết cây. Ngoài ra bạn có thể pha 1 phần sữa với 9 phần nước, dùng để phun lên lá và thân cây sẽ giúp ngăn ngừa các loại nấm hại. Trên đây là một số cách dùng cho sữa tươi đă hết hạn sử dụng. Nếu lần tới bạn phát hiện ra chai sữa đă hết hạn, đừng vội bỏ đi nhé v́ có rất nhiều cách để bạn có thể tiếp tục sử dụng nó đấy. Hoàng Hương (baotreonline) |
Bàn chân - “con tim thứ hai” của cơ thể
. Hàng ngày bạn tiêu tốn thời gian để dưỡng da, tập thể thao, thiền, yoga…với mục đích giữ ǵn cơ thể khỏe mạnh nhưng lại bỏ quên đôi chân, nơi chịu toàn bộ trọng lượng cơ thể của cả ngày. Chân được ví như con tim thứ hai của cơ thể. Theo Đông y tất cả các huyệt ở chân đều ảnh hưởng đến các cơ quan khác với vô số đầu dây thần kinh nối liền với năo. Tất cả máu lưu thông trong cơ thể đều đi qua mạng mạch máu dưới chân. Bảo vệ đôi chân là bảo vệ sức khỏe của cơ thể. Nếu khí huyết lưu thông tốt , cơ thể sẽ mạnh khoẻ và tránh được bệnh tật. Mà chân lại là nơi giao nhau của rất nhiều kinh mạch, tập trung nhiều huyệt đạo, nên giữ cho khí huyết lưu thông ở chân rất quan trọng. Bài viết này sẽ hướng dẫn cho bạn một số cách giúp khí huyết lưu thông ở chân một cách hiệu quả. 1. Để bàn chân được tự do Hàng ngày khi đi làm, đi học, bàn chân đều được bọc kín trong tất, giày làm mồ hôi ứ đọng, các ngón chân không được vận động thoải mái, khí huyết cũng ứ trệ khó lưu thông. Vậy nên khi có cơ hội hăy để chân trần được thông thoáng, giúp bạn mang lại cảm giác dễ chịu hơn và ngăn ngừa được các bệnh ở chân như nấm, nhiễm khuẩn. Lúc ở nhà, nên đi chân trần, như vậy các ngón và cơ bàn chân có cơ hội vận động, giúp cơ thể bám chắc trên nền đất. Điều này rất quan trọng v́ chân là nơi chịu lực của cơ thể, một bàn chân mềm yếu th́ tướng đi sẽ không đẹp, đi và đứng lâu dễ mỏi. Theo Trung y, khi chân trần tiếp đất cũng là lúc cơ thể và mặt đất cân bằng âm dương, giúp cơ thể giải phóng những khí dương dư thừa và bổ sung tính âm c̣n thiếu. 2. Ngâm chân bằng nước ấm Chân có hệ thống mạch máu phức tạp và dày đặc, là nơi phần lớn máu của cơ thể tập trung để trao đổi chất độc và đi ngang qua. V́ vậy chân được mệnh danh là trái tim thứ hai, tuy nhiên trái tim này ở xa trung tâm và dễ bị nhiễm lạnh nhất. Ban đêm nếu chân lạnh, ḍng máu lưu thông từ chân trở về tim sẽ mang khí lạnh khiến cơ thể dễ nhiễm bệnh, và làm tim tiêu hao năng lượng để sưởi ấm máu. V́ vậy ngâm chân bằng nước ấm vào ban đêm chính là cách tốt nhất để bảo vệ sức khoẻ cho cơ thể, nhất là những ngày đông lạnh hay lúc cơ thể bị cảm lạnh. Nước ấm giúp mạch máu nỡ ra, giúp cơ thể trao đổi chất được nhiều hơn. Cách thức: Ngâm chân với lượng nước ấm vừa phải từ 40-50 độ C, nước ngang mắt cá chân , ngâm từ 5-10 phút trước khi đi ngủ. Có thể rắc 1 chút muối, có tác dụng diệt khuẩn, sẽ giúp làm sạch bề mặt da và các khoé móng. Sau khi ngâm nhớ lau thật khô bàn chân cũng như khoé móng. 3. Tắm nắng cho chân Cũng giống như ngâm chân bằng nước ấm, tắm nắng cho chân cũng là một biện pháp tuyệt vời để sưởi ấm cơ thể, giúp khí huyết lưu thông, trao đổi chất hiệu quả. Sáng sớm hoặc chiều tà là khoảng thời gian tuyệt nhất để tắm nắng. Bạn hăy cởi hết giày tất, để hai bàn chân về hướng mặt trời sưởi nắng 20-30 phút, các chuyên gia cho rằng đây là biện pháp tắm trần cho chân. Điều kỳ diệu của biện pháp này là làm cho tia tử ngoại trong ánh nắng mặt trời trực tiếp chiếu rọi vào ḷng bàn chân, thúc đẩy toàn thân trao đổi chất, tăng nhanh tuần hoàn máu, nâng cao hoạt lực cho các cơ quan nội tạng, làm cho chức năng của các bộ phận trong cơ thể được phát huy dồi dào. Cách này có hiệu quả chữa trị khá tốt đối với các bệnh như huyết áp thấp, thiếu máu, viêm mũi, bệnh c̣i xương v.v. 4. Massage chân Như đă tŕnh bày ở trên, chân là nơi tập trung của hầu hết các đường kinh mạch lớn của cơ thể, và tập trung nhiều huyệt quan trọng bổ trợ cho ngũ tạng. Vậy nên xoa bóp, bấm huyệt giúp kinh mạch lưu thông, có thể gián tiếp điều chỉnh những bất ổn hay thiếu xót trong cơ thể, tránh được bệnh tật. Cách làm cụ thể là mỗi lần rửa chân th́ massage toàn bộ phần chân 1-2 lần, mỗi lần khoảng 30-40 phút. 5. Vận động ngón chân tốt cho bao tử Các nhà y học Nhật bản gần đây đă nghiên cứu và phát hiện, thường xuyên vận động ngón chân có thể làm mạnh khỏe bao tử. Lư luận kinh lạc cho rằng, kinh lạc của dạ dày là nằm giữa ngón chân thứ 2 và thứ 3, nguồn huyệt của bao tử cũng nằm ở vị trí đốt ngón chân. V́ vậy, chúng ta nên luyện tập ngón chân thứ 2 và thứ 3 giúp 2 ngón có tính đàn hồi, linh hoạt. Ngoài ra, người có chức năng bao tử mạnh, khi đứng thẳng th́ ngón chân cũng bám rất chắc. Người có chức năng dạ dày yếu th́ nên thường xuyên luyện tập các ngón chân. Cách làm rất đơn giản mỗi ngày bất cứ khi nào rảnh bạn cho các ngón chân cử động, dùng 2 ngón thứ 2 và 3 gắp đồ… Cứ luyện tập dần dần như vậy chức năng của bao tử sẽ mạnh dần lên. 6. Đấm chân luyện tập sức khỏe Sau mát xa, ngâm chân nước ấm th́ đấm chân cũng là 1 cách tác động lên các huyệt đạo, giúp khí huyết lưu thông. Dùng một cây gậy đấm lưng đấm nhẹ lên ḷng bàn chân, mỗi lần khoảng 50-100 cái, làm cho chúng ta có cảm giác nhức, tê, nóng, sưng, lần lượt đấm từ chân trái rồi chân phải. Thông qua đấm chân để kích thích hậu tố thần kinh dưới chân, thúc đẩy tuần hoàn máu, có thể đạt được hiệu quả khỏe mạnh và pḥng chống bệnh tật. 7. Lắc chân giải tỏa mệt mỏi Nằm ngửa, hai chân nhắc lên cao, sau đó lắc đi lắc lại hai chân, cuối cùng chuyển động một cách có tiết tấu giống như đạp xe đạp, mỗi lần làm từ 5-6 phút. Cách này có thể thúc đẩy toàn thân tuần hoàn máu, giải tỏa cảm giác mệt mỏi. 8. Cọ xát chân thư giăn gân cốt Bỏ giày, đặt một vật h́nh tṛn to như quả bóng tennis vào ḷng bàn chân, chuyển động qua lại 1-2 phút, như thế có thể giúp cho chúng ta pḥng chống chuột rút ở chân hoặc mệt mỏi quá độ. 9. Ấm chân pḥng bệnh Hàn lạnh bắt đầu từ chân, cho nên mùa đông chúng ta phải đặc biệt chú ư. Ḷng bàn chân cách xa tim, lượng máu cung ứng ít, bề mặt có liên kết với thần kinh của đường hô hấp trên, đặc biệt là có liên kết chặt chẽ với niêm mạc mũi. V́ vậy không nên xem nhẹ giữ ấm cho chân, nếu không sẽ dễ bị cảm, trúng gió. Nếu bạn bị nghẹt mũi, cảm lạnh, có thể dùng dầu gió thoa một ít ở ḷng bàn chân, cũng là 1 cách giữ ấm và chữa bệnh hiệu quả. 10. Chăm sóc chân đuổi bệnh Móng chân chỉ cần một chút là có thể bong ra khỏi ngón và vùng đó có thể sẽ bị viêm nhiễm do vi khuẩn. Để tránh trường hợp này chúng ta có thể thường xuyên cắt móng chân để tránh móng chân bị găy đột ngột. Ngoài ra, khi cắt móng chân không nên để móng chân nhọn, hai bên móng cũng không nên cắt quá ngắn, nếu không móng chân sẽ châm vào da và ảnh hưởng đến sự phát triển của thịt móng phía trong. Qua 10 phương pháp đơn giản trên bạn đă có thể chăm sóc bàn chân để cơ thể khỏe mạnh. Hăy nhớ kiên tŕ và bền bỉ để có được hiệu quả tốt, ngoài ra cách đơn giản nhất để bảo vệ chân là không nên đứng quá lâu, massage chân trước khi đi ngủ. Chúc bạn luôn có 1 sức khỏe tràn trề. Thư Hùng (tổng hợp) |
Những lợi ích không ngờ của chân gà, món ăn khoái khẩu của nhiều người
. Chân gà từ lâu đă trở thành món ăn khoái khẩu của nhiều người, nhất là các bạn trẻ. Tuy nhiên chắc hẳn bạn sẽ rất ngạc nhiên khi biết được những lợi ích đối với sức khỏe mà thực phẩm này mang lại. Chân gà từ lâu đă là một món ăn được ưa chuộng trên thế giới – đặc biệt là tại châu Á. Tại Việt Nam, những năm trở lại đây, chân gà trở thành một trong những món ăn được yêu thích của giới trẻ. Không chỉ là mồi ngon trên bàn nhậu cho cánh mày râu, mà nó c̣n trở thành món ăn vặt khoái khẩu của nhiều chị em phụ nữ. Mặc dù không nhiều thịt, nhiều mỡ nhưng từ chiếc chân người ta đă chế biến ra nhiều món ăn hấp dẫn như: Chân gà nướng, chân gà luộc ngâm sả tắc, chân gà luộc, chân gà chiên mắm, chân gà nướng sa tế, chân gà rang muối, chân gà sốt cay Hàn Quốc… Theo các chuyên gia sức khỏe, chân gà rất giàu collagen. Mức độ collagen tự nhiên trong chân gà cũng tương tự lượng collagen có trong rau xanh và trái cây. Đây là chất giúp hỗ trợ da tạo tế bào mới thay cho những tế bào chết, từ đó giúp duy tŕ sức khỏe, độ đàn hồi và sự trẻ trung của làn da. Bên cạnh đó, thành phần collagen trong chân gà c̣n có tác dụng như thuốc hạ huyết áp loại ức chế men chuyển. Theo nghiên cứu của các nhà khoa học Nhật Bản tại Đại học Hirosima và Trung tâm nghiên cứu phát triển Nippon Meat Packers đă t́m thấy 4 loại protein từ collagen trong chân gà có khả năng kiểm soát huyết áp khi thử nghiệm trên chuột sau 4 giờ bắt đầu có hiệu lực, sau 8 giờ huyết áp giảm nhiều nhất. Các nghiên cứu khoa học c̣n phát hiện trong chân gà có rất nhiều acid hyaluronic và chondroitin sulfate, 2 chất này đều mang lại nhiều tác dụng tốt cho sức khỏe. Trong đó, acid hyaluronic có tác dụng duy tŕ độ ẩm và ngăn ngừa lăo hóa cho làn da vô cùng hiệu quả. C̣n thành phần chondroitin sulfate giúp sụn giữ nước, qua đó cho thấy vai tṛ của nó trong điều trị các bệnh về xương khớp và các vấn đề về khớp khác. Trong Đông y, từ xa xưa, chân gà đă được sử dụng làm bài thuốc chủ trị được nhiều chứng bệnh khác nhau. Chân gà hay c̣n gọi kê cân, có vị ngọt, tính b́nh, không độc, có tác dụng bổ dưỡng cao, mạnh sinh lực, cường gân cốt. Chân gà thường được ninh cao, chế biến thành chế phẩm làm tăng cường sụn khớp. Vua chúa Trung Quốc thời xưa cũng được phục vụ một món ăn đặc biệt, đó là gân chân gà, được liệt vào 8 món ăn quư chỉ dành riêng cho giới thượng lưu. Người ta thả gà ra và cho chó đuổi đến khi gà kiệt sức th́ cắt lấy chân, tước lấy những sợi gân căng mọng, v́ cho rằng khi gà bị đuổi, gắng sức chạy th́ bao nhiêu sinh lực đều dồn vào đôi chân mà gân lại là nơi tích tụ nguồn sinh lực ấy. Gân chân gà có vị ngọt, tính b́nh, không độc, có tác dụng bổ dưỡng cao, mạnh sinh lực, cường gân cốt. Dược liệu được dùng phổ biến dưới dạng thức ăn, thường nấu nhừ với các loại hạt như lạc, đỗ đen, thuốc Bắc… rồi ăn nóng. Có thể đem gân gà phơi khô để dùng dần Ngoài ra, chân gà mang lại khả năng chữa lành các chấn thương nhờ có chứa các chất dinh dưỡng như protein và canxi. Đây là hai chất dinh dưỡng cực kỳ quan trọng giúp tái tạo các dây thần kinh, cơ bắp và xương trong cơ thể. Theo các chuyên gia dinh dưỡng, khi hầm chân gà càng mềm th́ xương chân gà sẽ tiết ra chất hydroxyapatite có tác dụng hỗ trợ xương chắc khỏe, cung cấp các khoáng chất hữu cơ và canxi cho xương. Không chỉ vậy, khi hầm chân gà th́ các chất dinh dưỡng trong thực phẩm này như protein, collagen, chondroitin và glucosamine cũng sẽ ḥa tan vào nước. Khi bổ sung nước dùng chứa các chất dinh dưỡng này, ruột sẽ khỏe hơn và tiêu hóa thức ăn hiệu quả hơn. Ngoài ra, trong da chân gà c̣n chứa một số loại acid amin tốt cho sức khỏe khác như: prolin, glycin, hydrosiprolin, argynin, glycin… Theo các bác sỹ, nhiều dưỡng chất trong chân gà c̣n mang lại nhiều lợi ích đáng kể cho sức khỏe của nướu. Các mô liên kết và sụn có chứa collagen, axit amin và một số chất tạo gelatin, những chất giúp cải thiện sức khỏe của nướu răng rất tốt.Đặc biệt, chân gà c̣n chứa các loại khoáng chất khác như kẽm, đồng, magie, canxi và phốt pho. Đây là những khoáng chất cần thiết giúp cơ thể tăng cường hệ miễn dịch để đối phó với nhiều loại bệnh. Theo các chuyên gia, nhiều người thường quan niệm rằng ăn chân gà ác mới thật sự bổ dưỡng. Tuy nhiên thực tế hiện nay, không phải là chân của giống gà nào tốt hơn, mà là những con gà đó nếu nuôi thả ngoài tự nhiên, di chuyển nhiều, bới đất t́m mồi nhiều sẽ tốt hơn những con gà nuôi nhốt và cho ăn bằng cám tổng hợp. Chính v́ vậy, để chân gà trở thành món ăn mang lại nhiều lợi ích cho sức khỏe và an toàn, tốt nhất nên kiếm được chân gà ta nuôi thả vườn. Theo tạp chí Sống khỏe |
Bệnh Viện và Nghĩa Trang
Trần Mộng Tú Trần Mộng Tú, nhà văn, nhà thơ. Hiện sống và viết ở Seattle, tiểu bang Washington, Hoa Kỳ. Nguyên chủ bút nguyệt san Phụ Nữ Gia Đ́nh (California, USA). Đă xuất bản 9 tác phẩm gồm thơ, truyện ngắn, và tản văn. Định cư tại Hoa Kỳ từ 1975. Bệnh Viện và Nghĩa Trang Chị th́ thầm vào tai anh: “C̣n mấy hôm nữa là rằm tháng Giêng chắc ḿnh phải về nhà chứ.” Anh kéo chiếc mền mỏng lên ngang ngực, chiếc mền ngắn quá, ḷi cả nửa ống chân ra ngoài. Anh nh́n chung quanh một ṿng, ngượng ngùng co chân lại. “Về sao được em, phải chờ chứ, c̣n nước c̣n tát, mấy hôm nay thằng bé cũng thấy khá hơn một chút.” Hai vợ chồng đang nằm ngủ ngay trước cửa Bệnh Viện Ung Thư, con trai họ 12 tuổi kiếm được một chỗ nằm chung một giường với một đứa trẻ khác bên trong, (sau khi anh chị đưa cho y tá trực ở đó hai lần hai cái phong b́.) Dưới gầm giường th́ có bố mẹ của đứa bé kia rồi, không c̣n chỗ cho anh chị nữa. Họ lên đây từ trước Tết, đợi măi mới tới phiên con được khám. Trong khi chờ th́ cứ ngồi, nằm, ngay ở hành lang bệnh viện. Anh chị không phải là cặp vợ chồng duy nhất ngủ ở ngoài này. Số người chờ khám cho thân nhân hay chờ khám cho chính ḿnh nhiều hơn số giường của bệnh viện có, nên người chờ đợi, ăn, ngủ, tràn lan ra tới hành lang. H́nh- Bệnh Viện Ung Thư Hà Nội H́nh- Nước lụt trong pḥng chờ ở Bệnh Viện Ung Thư-Hà nội H́nh- Nằm Chờ Khám Bệnh Anh chị từ Ḥa B́nh mang con về Hà Nội chạy chữa, thằng bé 12 tuổi đang đi học bỗng ngă bệnh, chữa măi Bác Sĩ tỉnh nhà không khỏi, thử máu, chụp h́nh mới biết là bị ung thư màng óc. Chị lại th́ thầm: “Tết ḿnh đă không có mặt ở nhà để cúng ông bà, th́ Rằm cũng phải về cúng Phật chứ anh. Hay em ở lại với con, anh về mấy hôm đi.” “Anh về cũng chẳng an tâm được. Mấy hôm ngủ ngoài sương thấy em đă bắt đầu ho.Thôi, Trời Phật cũng thông cảm cho ḿnh.” Chị im lặng một lúc, lại ngập ngừng nói: “Thôi anh cứ yên tâm về đi, c̣n bà nội thằng Tí ở nhà nữa, anh về đi kẻo mẹ trông, em biết là mẹ mong anh về lắm.” Người chồng ngồi hẳn dậy, co hai chân lên ṿng tay ôm qua đầu gối, thở dài. “Ừ, chắc anh nên về, em nói đúng, bà nội thằng Tí đang mong tin lắm. Anh đă chia tiền ra từng gói nhỏ để em tiện chi tiêu. Tiền trả cho Bệnh Viện chữa trị, tiền đưa bác sĩ th́ anh để riêng, tiền đưa y tá, tiền lao công anh cũng để riêng.” Người vợ ngồi hẳn dậy, quấn lại cái chăn cho gọn, thu xếp mấy cái túi đựng cả một gia đ́nh lưu động của ḿnh. Chị nh́n chung quanh một vùng bao quát, trong ánh nắng sớm mai yên tĩnh mọi người chưa thức dậy hết. Họ nằm ngang, nằm dọc, hay xoay chân ngược chiều nhau. Những bàn chân gầy g̣, và những cái đầu xơ xác tóc, họ đang ngủ hay đă thức rồi mà vẫn c̣n nằm im lo lắng bất an. Mặt trời sẽ lên, thêm một ngày chờ đợi, đến bao giờ mới tới phiên ḿnh, hay phiên của người thân ḿnh. Số tiền mang trong túi, cài hai ba cái kim cho chặt, liệu có đủ trả tiền chạy chữa, tiền thuốc và tiền phong b́ không? Nói đến phong b́ chị bỗng nhớ, hỏi anh: “Tiền anh lo đủ rồi nhưng anh quên chưa mua phong b́ cho em. Đưa thẳng tiền mặt ra ai đứng gần cũng nh́n thấy, không tiện đâu.” Anh ngẩn người ra, ừ nhỉ mấy hôm nay bận quá, cứ lo chỗ ăn chỗ ngủ cho con bên trong bệnh viện, cho hai vợ chồng ngoài hành lang, anh quên hẳn việc phải mua sẵn một lố phong b́. Anh nh́n trước nh́n sau thấy một xấp báo c̣n mới, ai đó vứt sang chỗ anh chị nằm. Anh nhặt lên nói với chị: “Báo c̣n mới, em cứ lấy con dao, rọc vuông vức rồi gói tiền vào đó cũng được. Nhưng phải nhớ để riêng vào túi trong, túi ngoài, kẻo nhầm của người này lại đưa cho người kia.” Chị cười nhẹ: “Anh đừng lo, tiền th́ em cẩn thận lắm.” Chị đón xấp báo c̣n mới trong tay anh, báo trong tay th́ dĩ nhiên là chữ trước mắt, chị đọc qua một chút trước khi đi t́m dao rọc. Sau mấy phút chị ngẩn người ra, để rơi tờ báo xuống ḷng. Anh thấy lạ hỏi: “Tin ǵ vậy em?” Chị không nói, đưa tờ báo cho anh. Báo chí trong nước cho hay, chính quyền thành phố Hà Nội hôm 1/2 công bố quy hoạch được thủ tướng phê duyệt về xây nghĩa trang “phục vụ nhu cầu an táng cán bộ cao cấp của đảng và nhà nước; các anh hùng, danh nhân của đất nước”. Tin cho hay, nghĩa trang Yên Trung nằm dưới chân núi Ba V́, cách trung tâm Hà Nội 40 cây số về phía Tây, giáp Vườn Quốc Gia Ba V́; phía Đông giáp đồi núi và đường cao tốc Ḥa Lạc-Ḥa B́nh; phía Nam giáp đồi núi và khu dân cư. Tổng diện tích nghĩa trang là 120 hécta, gồm khu an táng 72 hécta, với 2,200 – 2,500 ngôi mộ, mỗi ngôi mộ có khuôn viên 25-35 mét vuông và khu đệm cây xanh cảnh quan trên 47 hécta, có sức chứa 5,000 người. Nguồn vốn dự kiến hơn 1,430 tỷ đồng (hơn $63 triệu) sẽ lấy từ ngân sách nhà nước. Thời gian thực hiện dự án khoảng 36 tháng. Anh đọc tiếp ở một trang khác: Vẫn theo các báo, với tổng diện tích 120 hectare, tương đương một phường lớn ở nội thành Hà Nội, dự án có vị trí ở huyện Thạch Thất, dưới chân núi Ba V́, cách trung tâm Hà Nội 40 kilomet về phía tây. Thông tin từ bản quy hoạch cho thấy sẽ có 105 hộ dân phải di dời để nhường chỗ cho dự án. Anh đọc xong nh́n sang chị, thấy chị vẫn thẫn thờ nh́n mông lung ra một nơi xa lắc xa lơ nào đó. Anh hỏi: “Sao vậy em, nhà nước xây nghĩa trang th́ dính dáng ǵ tới ḿnh mà em buồn quá vậy?” Chị quay lại nh́n chồng, hai mắt mở to: “Sao mấy ông lớn không nghĩ đến việc xây thêm mấy cái bệnh viện cho người đau ốm, xây thêm trường học cho trẻ em? Họ bỏ ra tới 1,400 tỷ đồng để lo “chôn “ những người chưa chết. Rồi lại thêm 105 gia đ́nh phải mất nhà mất cửa cho họ thêm chỗ. Anh nh́n đi, cả bao nhiêu năm nay bệnh nhân cũng như người thân của bệnh nhân nằm màn trời chiếu đất trước cửa bệnh viện. Trẻ con nghèo không đủ cơm đă đành ngay cả trường lớp cũng thiếu thốn. Có ông lớn nào quan tâm tới không?” Anh nh́n vợ với cặp mắt thương hại, nói nhỏ: “Thế bây giờ em định làm ǵ, em cầm biển ngữ đi biểu t́nh đ̣i nhà nước xây bệnh viện, trường học thay v́ xây nghĩa trang cho các ông lớn hả. Em có muốn vào tù v́ tội chống phá nhà nước, trong khi con em đang bị ung thư không?” Chị nh́n anh một lúc, không trả lời. Hai con mắt chị ánh lên một nét giận dữ, chị mở tung những cái giỏ ra t́m con dao, chị nín thở rọc tờ báo ra từng miếng nhỏ để làm những cái phong b́, chị dằn mạnh từng nhát dao đi qua những hàng chữ: “nghĩa trang, “phục vụ nhu cầu an táng cán bộ cao cấp của đảng và nhà nước” “Nguồn vốn dự kiến hơn 1,430 tỷ đồng (hơn $63 triệu) sẽ lấy từ ngân sách nhà nước.” “105 hộ dân phải di dời để nhường chỗ cho dự án.” Chị cắt ngang, cắt dọc tờ báo tưởng như cắt đứt được những dự án làm chị uất ức. Chị cắt được hơn mười cái phong b́, chia ra bốn túi khác nhau, cho bác sĩ, y tá và lao công. Chị biết, muốn cứu con chị th́ không thể nào tránh né được cái khoản chi trả thêm này. Chị nh́n anh đang thu xếp về nhà với mẹ để kịp cúng Rằm. Thật ra chị biết, cúng Rằm chỉ là phụ, việc chính là anh về nhà chạy thêm tiền, số tiền anh chị đem theo được so với số tiền sẽ phải dùng tới cách xa nhau nhiều quá. Nghĩ đến những món nợ sẽ phải trả, chị thấy như có một khối đá đè lên ngực. Hai con mắt chị vẫn c̣n ánh lên những tia giận dữ, cái giận dữ của một người hoàn toàn bất lực trước một việc xấu mà sức ḿnh không làm ǵ được. Một khu nghĩa trang 5000 huyệt mộ. Quan chức cao cấp Đảng ở đâu mà nhiều thế? Chắc chắn các đại gia sẽ có phần mộ ở đây. Có khi cả ca sĩ nổi tiếng có tiền cũng dọn vào. Chưa chắc các danh nhân và anh hùng tử sĩ đă có chỗ, v́ phần đông gia đ́nh họ nghèo và họ đă tắt tiếng nói (may ra có một tấm bia chung). Chị kêu thầm trong ngực. “Bệnh Viện, Trường Học và Nghĩa Trang. Một cái cho người sống, một cái cho kẻ (chưa) chết. Cái nào cần thiết hơn.” Nước mắt chị ứa ra. Có ai trả lời cho chị không? tmt - Ngày 2/25/2018 |
ại sao bí quyết sống thọ của người Nhật là ăn cơm?
Thiên Lan Thiên Lan 1 2 3 4 5 thienlan70@gmail.com 00:07 - 07/04/2021 6 THANH NIÊN ONLINE Trước đây, người dân thường ở Nhật Bản không được ăn nhiều gạo, v́ hầu hết gạo được dành cho giới quư tộc. Gạo chứa chất chống viêm tự nhiên, nó ngăn ngừa h́nh thành mảng bám bên trong mạch máu và giảm nguy cơ mắc một số bệnh về tim, như đau tim hoặc đột quỵ. /// Ảnh: Shutterstock Gạo chứa chất chống viêm tự nhiên, nó ngăn ngừa h́nh thành mảng bám bên trong mạch máu và giảm nguy cơ mắc một số bệnh về tim, như đau tim hoặc đột quỵ. ẢNH: SHUTTERSTOCK Nhưng ngày nay, ẩm thực Nhật Bản không thể thiếu cơm, sushi hoặc xôi với trứng rán. Và một bát cơm lành mạnh có thể mang lại lợi ích cho cơ theo nhiều cách đáng ngạc nhiên. Sau đây, trang tin Bright Side sẽ chỉ ra lư do tại sao bí quyết sống thọ của người Nhật là ăn cơm. 1. Có thể giúp giảm cân Tại sao bí quyết sống thọ của người Nhật là ăn cơm? - ảnh 1 Cơm gạo lứt Ảnh minh họa: Shutterstock Gạo ít chất béo và natri và nhiều chất xơ, nên nó có thể là một bổ sung tuyệt vời cho chế độ ăn kiêng giảm cân của bạn. Nghiên cứu đă chứng minh những người ăn gạo lứt ít bị tăng cân hơn, theo Bright Side. 2. Giúp bạn trông trẻ hơn Phụ nữ Nhật Bản sử dụng nước vo gạo để giữ cho làn da mịn màng và tươi trẻ, nhưng ăn cơm thường xuyên cũng có thể làm chậm quá tŕnh lăo hóa. Gạo chứa nhiều chất chống ô xy hóa giúp bảo vệ tế bào da khỏi bị tổn thương do các gốc tự do gây ra và thậm chí có thể làm mờ các nếp nhăn hiện có. 3. Giữ cho trái tim khỏe mạnh Ăn cơm thường xuyên là cách tự nhiên để cải thiện sức khỏe tim mạch. Bởi v́ gạo chứa chất chống viêm tự nhiên, nó ngăn ngừa h́nh thành mảng bám bên trong mạch máu và giảm nguy cơ mắc một số bệnh về tim, như đau tim hoặc đột quỵ. Gạo cũng chứa nhiều flavonoid đă được chứng minh là có khả năng chống lại các bệnh tim khác nhau, theo Bright Side. 4. Giúp giữ đường huyết không tăng cao Tại sao bí quyết sống thọ của người Nhật là ăn cơm? - ảnh 2 Kiểm tra đường huyết SHUTTERTOCK Đối với những người bị đường máu cao, ăn cơm là cách tốt để chống lại tăng đường huyết. Nhưng phải là cơm gạo lứt, v́ nó có nhiều chất xơ hơn khoảng 3 lần và có hàm lượng protein cao hơn so với gạo trắng. Chọn gạo lứt thay v́ gạo trắng sẽ mang lại cảm giác no và chỉ ăn 200 gram gạo mỗi ngày có thể giúp hỗ trợ lượng đường trong máu khỏe mạnh. 5. Giúp tiêu hóa Hàm lượng chất xơ cao trong gạo cũng có thể làm giảm táo bón và giúp điều chỉnh hệ tiêu hóa. Gạo c̣n giúp thanh lọc cơ thể và thải các chất độc ra khỏi hệ thống, từ đó cũng có lợi cho thận. 6. Cải thiện sức khỏe hệ thần kinh Ăn cơm thường xuyên sẽ giúp hệ thần kinh gặt hái được nhiều lợi ích. Hệ thần kinh cần các loại vitamin B khác nhau để luôn khỏe mạnh và v́ gạo có chứa nhiều loại vitamin B nên nó giúp điều chỉnh các quá tŕnh sinh học của hệ thần kinh. 7. Cung cấp năng lượng Nếu bạn đă quen uống nước tăng lực trong quá tŕnh tập luyện, hăy thay bằng cơm, v́ cơm là một trong những cách lành mạnh nhất để tăng cường năng lượng cho bạn. Cơ thể cần carbohydrate để chuyển hóa thành năng lượng. V́ gạo rất giàu carbohydrate lành mạnh nên nó có thể giúp giải cứu khi cảm thấy mệt mỏi và đuối sức. Bạn thường ăn cơm gạo trắng hay gạo lứt? Hăy tập thay thế dần bằng gạo lứt, bạn sẽ thấy sự khác biệt, theo Bright Side. |
Muốn sống đến 100 tuổi, hăy thêm thứ này vào bữa ăn hằng ngày
Thiên Lan Thiên Lan 1 2 3 4 5 thienlan70@gmail.com 08:55 - 27/10/2020 0 THANH NIÊN ONLINE Bạn sẽ rất ṭ ṃ muốn biết những người sống lâu nhất thế giới ăn thứ ǵ? Và đây, có một món mà tất cả những người sống thọ nhất thế giới đều không thể thiếu trong bữa ăn hằng ngày. Những người từ 70 tuổi trở lên ở ba nền văn hóa khác nhau trên thế giới cho thấy cứ ăn 2 muỗng canh đậu mỗi ngày, có thể giảm được 8% nguy cơ tử vong /// Ảnh minh họa: Shutterstock Những người từ 70 tuổi trở lên ở ba nền văn hóa khác nhau trên thế giới cho thấy cứ ăn 2 muỗng canh đậu mỗi ngày, có thể giảm được 8% nguy cơ tử vong ẢNH MINH HỌA: SHUTTERSTOCK Theo nhiều người sống lâu nhất thế giới, thêm loại thực phẩm đơn giản này vào chế độ ăn uống của bạn có thể giúp bạn sống đến 100 tuổi. Dan Buettner, tác giả của nhiều cuốn sách bán chạy nhất của Thời báo New York (Mỹ), đă kể lại câu chuyện sau, theo CNBC. Một vài năm trước, tôi đă đi du lịch đến 5 nơi mà người dân có tuổi thọ cao nhất thế giới. Đó là Okinawa ở Nhật Bản, Nicoya ở Costa Rica, Ikaria ở Hy Lạp, Loma Linda ở California (Mỹ) và Sardinia ở Ư - tất cả đều là “Blue Zones” - là những nơi tập trung những người sống lâu nhất thế giới - để t́m hiểu xem bí quyết sống thọ trăm tuổi của họ là ǵ. Tôi cũng đă hỏi hàng chục chuyên gia dinh dưỡng và nhà khoa học thực phẩm hàng đầu thế giới xem chúng ta nên ăn ǵ để tận hưởng một cuộc sống lâu dài và khỏe mạnh. Một kết luận được đưa ra giống như một sợi chỉ đỏ xuyên suốt, có thể gây sốc cho nhiều người theo những chế độ ăn khoa học nhất hiện nay. Đó là, trong số 10 loại thực phẩm tốt nhất, giúp kéo dài tuổi thọ đến 100, có đến một nửa thuộc họ đậu, gồm đậu lăng, đậu nành, đậu phộng, đậu xanh và đậu đen, theo CNBC. Muốn sống đến 100, hăy thêm thứ này vào bữa ăn hằng ngày của bạn1 Trong số 10 loại thực phẩm tốt nhất, giúp kéo dài tuổi thọ đến 100, có đến một nửa thuộc họ đậu, gồm đậu lăng, đậu nành, đậu phộng, đậu xanh và đậu đen ẢNH: SHUTTERSTOCK Bí quyết đều là ăn đậu hằng ngày Từ bán đảo Nicoya của Costa Rica, một ngày thường bắt đầu bằng một chiếc bánh bắp nóng nhồi đậu đen mặn. Trên đảo Sardinia của Ư, bữa trưa luôn là một chén súp rau củ minestrone hấp, với đậu fava, đậu cranberry và đậu gà. Trên đảo Okinawa của Nhật Bản, bữa tối thường gồm một món xào ngon tuyệt với đậu xanh, đậu nành hoặc giá đậu xanh, theo CNBC. Phải chăng chỉ là t́nh cờ mà tất cả đều có đậu? Một nghiên cứu năm 2004 về những người từ 70 tuổi trở lên ở ba nền văn hóa khác nhau trên thế giới cho thấy cứ ăn 2 muỗng canh đậu mỗi ngày, có thể giảm được 8% nguy cơ tử vong, theo CNBC. Các nghiên cứu khác đă chỉ ra rằng, đậu không chỉ cung cấp carbohydrate phức hợp, protein và khoáng chất vi lượng mà cơ thể chúng ta cần, chúng c̣n cung cấp chất xơ và vi sinh vật có lợi mà cơ thể cần, tăng cường hệ thống miễn dịch của chúng ta. Vấn đề thực sự ở chỗ này, bởi v́ cư dân “Blue Zone” - nơi có nhiều người sống thọ nhất thế giới, sẽ không thể đạt được tuổi thọ phi thường chỉ nhờ vào các gien vượt trội, mà c̣n bằng cách tránh béo ph́, tiểu đường, bệnh tim, sa sút trí tuệ và pḥng chống ung thư tốt hơn so với tất cả những người khác, theo CNBC. Đối với những dân tộc sống lâu nhất trên thế giới, đậu chính là thành phần chính trong hầu hết các công thức nấu ăn phổ biến, từ món đậu hầm với khoai tây và hành tây đến súp đậu xanh với chanh và rau thơm, hoặc salad đậu đen với bạc hà và hành tây, theo World Health. Bạn thậm chí có thể thưởng thức một chiếc bánh burger đậu đen khoai lang. Đậu thực sự rất linh hoạt và khoa học ủng hộ việc tiêu thụ đậu. Đậu không chỉ tốt cho bạn mà chi phí trồng trọt c̣n rất rẻ và có thể được trồng khá nhiều ở bất cứ nơi nào từ các vùng xích đạo đến các vùng phía bắc. Chỉ cần thêm nhiều đậu vào chế độ ăn uống của bạn có thể giúp bạn sống lâu hơn, theo CNBC. |
Khoa học khám phá ra bí mật để trẻ lâu, sống thọ
Thiên Lan Thiên Lan 1 2 3 4 5 thienlan70@gmail.com 00:15 - 10/10/2020 6 THANH NIÊN ONLINE Để trẻ hơn 9 tuổi, nhiều người cho đó là điều không thể, nhưng khoa học đă chứng minh điều này là có thể, theo Express. Các nhà nghiên cứu cho biết những đoạn lặp lại của ADN ở đầu nhiễm sắc thể, gọi là telomere "giống như đồng hồ sinh học, và có tương quan rất lớn với tuổi tác" /// Ảnh minh họa: Shutterstock Các nhà nghiên cứu cho biết những đoạn lặp lại của ADN ở đầu nhiễm sắc thể, gọi là telomere "giống như đồng hồ sinh học, và có tương quan rất lớn với tuổi tác" ẢNH MINH HỌA: SHUTTERSTOCK Các nhà khoa học đến từ Đại học Brigham Young (Mỹ) đă phát hiện ra một hoạt động có thể làm chậm quá tŕnh lăo hóa trong tế bào của chúng ta. Nó hơi giống như dừng đồng hồ lại. Nghiên cứu, do giáo sư Larry Tucker, từ Đại học Brigham Young dẫn đầu, thực hiện với gần 6.000 người trưởng thành tham gia. Các nhà nghiên cứu cho biết, những đoạn lặp lại của ADN ở đầu nhiễm sắc thể, gọi là telomere "giống như đồng hồ sinh học, và có tương quan rất lớn với tuổi tác". Khoa học khám phá ra bí mật để trẻ lâu, sống thọ - ảnh 1 Nghiên cứu đă chỉ ra loại hoạt động thể chất có hiệu quả nhất - có thể làm chậm quá tŕnh lăo hóa được 9 năm. Đó là, ít nhất 30 phút chạy bộ mỗi ngày ẢNH: SHUTTERSTOCK “Khi một người càng già đi, các telomere này sẽ càng ngắn lại", theo Express. Trong nghiên cứu, các tác giả đă theo dơi hoạt động thể chất của những người tham gia, và đo chiều dài của các telomere này - để làm thước đo mức độ lăo hóa. Kết quả, được đăng trên tạp chí Y học Dự pḥng, đă cho thấy hoạt động thể chất mạnh mẽ có thể kéo dài tuổi thọ đáng kể. 30 phút chạy bộ mỗi ngày Đặc biệt, nghiên cứu đă chỉ ra loại hoạt động thể chất có hiệu quả nhất - có thể làm chậm quá tŕnh lăo hóa được 9 năm. Đó là, ít nhất 30 phút chạy bộ mỗi ngày. Cụ thể, kết quả đă phát hiện, những phụ nữ chạy bộ 30 phút trong 5 ngày mỗi tuần, có telomere dài hơn những người không chạy bộ, theo Express. Đối với nam giới, con số này nhiều hơn một chút, đó là 40 phút chạy bộ, trong 5 lần mỗi tuần. Các telomere của những người này có một đoạn dài thêm, gồm "140 cặp ADN căn bản ở cuối telomere", so với những người không tập thể dục nhiều. Tiến sĩ Tucker cho biết, càng hoạt động thể chất nhiều, th́ quá tŕnh lăo hóa sinh học diễn ra trong cơ thể sẽ càng ít. Điều này cũng có nghĩa là: Chạy bộ có thể kéo dài tuổi thọ của bạn thêm 9 năm. Tuy nhiên, đối với những người không thể chạy bộ, Dịch vụ Y tế Quốc gia Anh khuyến nghị có thể thực hiện hằng ngày bằng những hoạt động sau: - Đi bộ nhanh - Đạp xe - Khiêu vũ - Đánh quần vợt - Đi bộ đường dài - Nhảy dây Mọi người cần đặt mục tiêu hoạt động ít nhất 150 phút mỗi tuần. Các hoạt động tăng cường cũng được khuyến nghị ít nhất 2 lần một tuần như yoga, thái cực quyền, nâng tạ, hít đất, đứng lên ngồi xuống trên ghế, làm vườn nặng, bồng bế trẻ, theo Express. |
Nam giới trên 50 tuổi nên tránh xa những thực phẩm này
Khuê Nguyễn Khuê Nguyễn 1 2 3 4 5 minhkhue2307@gmail.c om 15:54 - 08/10/2020 2 THANH NIÊN ONLINE Khi có tuổi, bạn không thể ăn bất cứ thứ ǵ bạn muốn nữa. Đây là những điều mà đàn ông ở độ tuổi trên 50 nhất định nên tránh. Ăn những thực phẩm có đường này luôn hấp dẫn, nhưng nếu ăn thường xuyên, bạn có thể tự đặt ḿnh vào nguy cơ mắc các bệnh liên quan đến sức khỏe. /// Ảnh: Shutterstock Ăn những thực phẩm có đường này luôn hấp dẫn, nhưng nếu ăn thường xuyên, bạn có thể tự đặt ḿnh vào nguy cơ mắc các bệnh liên quan đến sức khỏe. ẢNH: SHUTTERSTOCK Khi bạn già đi, nguy cơ sức khỏe của bạn tăng lên. Và đối với đàn ông trên 50 tuổi, thực phẩm họ ăn có thể đóng một vai tṛ rất lớn trong việc giảm những nguy cơ này. Toby Amidor, chuyên gia dinh dưỡng từng đoạt giải thưởng FAND và là tác giả bán chạy nhất của Wall Street Journal với cuốn The Create-Your-Plate Diabetes Cookbook, cho biết những người đàn ông trên 50 tuổi cần đề pḥng huyết áp cao, tiểu đường loại 2 và cholesterol cao. Đâu thực sự là những loại thực phẩm tồi tệ nhất đối với đàn ông trên 50 tuổi mà họ nên tránh bằng mọi giá? 1. Bánh quy và bánh ngọt Ăn những thực phẩm có đường này luôn hấp dẫn, nhưng nếu ăn thường xuyên, bạn có thể tự đặt ḿnh vào nguy cơ mắc các bệnh liên quan đến sức khỏe. Chuyên gia dinh dưỡng Amidor nói: Những loại thực phẩm này cung cấp lượng calo cao và không nhiều chất dinh dưỡng. Nếu bạn định đi ăn một chiếc bánh quy hoặc chút bánh ngọt, th́ thỉnh thoảng hăy làm như vậy với từng phần nhỏ. 2. Đồ uống có đường Nam giới trên 50 tuổi nên tránh xa những thực phẩm này - ảnh 1 Dùng nhiều đồ uống có đường dễ dẫn đến tăng cân và nguy cơ mắc nhiều loại bệnh ẢNH MINH HỌA: SHUTTERSTOCK Đôi khi, thật khó để nhớ rằng đồ uống ngọt có thể chứa nhiều calo không cần thiết và có lượng đường cao như bánh quy và bánh ngọt. Theo chuyên gia Amidor, nước ngọt thông thường, trà đá có đường và nước chanh cho nhiều đường... có thể cũng dẫn đến tăng cân và cuối cùng là các nguy cơ sức khỏe nói trên, theo Eat This, Not That! 3. Thực phẩm chiên Thực phẩm chiên rất ngon - không ai phủ nhận điều đó. Nhưng đối với đàn ông trên 50 tuổi, việc ăn những thực phẩm này có thể dẫn đến các vấn đề về cân nặng và tim mạch. Theo chuyên gia Amidor, thực phẩm chiên có liên quan đến việc tăng nguy cơ mắc bệnh tim và cũng có thể dẫn đến tăng cân, có thể gây ra bệnh tiểu đường loại 2. Chuyên gia gợi ư nên thử thay thế gà chiên bằng gà nướng hoặc luộc, thay khoai tây chiên bằng khoai tây luộc. 4. Thịt chế biến Theo chuyên gia Amidor, nhiều loại xúc xích, thịt xông khói và các loại thịt chế biến khác chứa nhiều chất béo băo ḥa làm tắc nghẽn động mạch, có thể làm tăng mức cholesterol LDL (hoặc có hại). Nên thay thế bằng thịt nạc hơn hoặc chọn các khẩu phần nhỏ hơn để cắt giảm các loại thịt chế biến có hàm lượng calo cao, theo Eat This, Not That! |
Người bị suy giáp: Nên ăn ǵ và tránh ăn ǵ?
Khuê Nguyễn Khuê Nguyễn 1 2 3 4 5 minhkhue2307@gmail.c om 00:08 - 25/09/2020 0 THANH NIÊN ONLINE Suy giáp là một t́nh trạng sức khỏe nội tiết tố phổ biến trong đó cơ thể không tạo đủ hoóc môn tuyến giáp. Trà xanh rất tốt cho sức khỏe tuyến giáp /// Ảnh: Shutterstock Trà xanh rất tốt cho sức khỏe tuyến giáp ẢNH: SHUTTERSTOCK Những hoóc môn này chịu trách nhiệm cho sự phát triển của tế bào, sửa chữa và thực hiện đúng chức năng của quá tŕnh trao đổi chất. Theo thời gian, bệnh có thể dẫn đến mệt mỏi, rụng tóc, tăng cân và người bệnh có thể cảm thấy vô cùng kiệt sức. Khoảng 1–2% người dân trên toàn thế giới đang mắc phải vấn đề sức khỏe này. T́nh trạng này có nguy cơ ảnh hưởng đến phụ nữ cao gấp 10 lần so với nam giới, theo Times of India. Tiến sĩ Vinoda Kumary, Phó giám đốc Y tế, Viện Jindal Naturecure, Bangalore (Ấn Độ) cho biết những loại thực phẩm mà một người bị suy giáp nên ăn và những thực phẩm họ nên tránh. Những thực phẩm nên ăn Một chế độ ăn uống lành mạnh với các loại thực phẩm giàu chất dinh dưỡng là rất quan trọng để kiểm soát bất kỳ t́nh trạng sức khỏe nào và điều này cũng xảy ra với bệnh suy giáp. Tiến sĩ Kumary cho biết: Các loại rau xanh, ngũ cốc nguyên hạt, các loại hạt và thực phẩm giàu kẽm như đậu lăng, đậu xanh, đậu rất tốt cho những người bị t́nh trạng sức khỏe này. Các thực phẩm giàu selen và i ốt cũng đóng một vai tṛ quan trọng trong việc kiểm soát các triệu chứng của bệnh suy giáp, theo Times of India. Kẽm giúp điều ḥa tuyến giáp, tạo tín hiệu cho tuyến giáp giải phóng các hoóc môn. V́ vậy, bao gồm các thực phẩm giàu kẽm trong chế độ ăn uống có thể giúp che phủ các triệu chứng của sự mất cân bằng tuyến giáp. Selen là một khoáng chất thiết yếu khác giúp hoạt động b́nh thường của tuyến giáp. Nó là một chất chống ô xy hóa, bảo vệ tuyến giáp khỏi những tổn thương do các gốc tự do gây ra. Quả hạch Brazil, cá ngừ, cá ṃi, trứng và các loại đậu là một số nguồn cung cấp selen tuyệt vời. I ốt là một khoáng chất cần thiết để tạo ra các hoóc môn tuyến giáp. Những người bị thiếu i ốt dễ bị suy giáp. Bổ sung thực phẩm giàu i ốt như rong biển, cá, sữa và trứng có thể giúp khắc phục t́nh trạng thiếu hụt này. Tiến sĩ Kumary cho biết thêm trái cây và rau quả giàu phytosterol cũng rất tốt cho hệ miễn dịch. Quả việt quất, dầu ô liu, các loại hạt, trà xanh, đinh hương và táo rất tốt cho sức khỏe tuyến giáp, theo Times of India. Những thực phẩm cần tránh Những người bị suy giáp đặc biệt nên tránh goitrogens. Goitrogens là các hợp chất cản trở hoạt động b́nh thường của tuyến giáp. Nhiều loại thực phẩm chứa goitrogens như các sản phẩm đậu nành, rau như bông cải xanh và súp lơ trắng. Ngay cả trái cây như đào và mận cũng chứa hợp chất này. Theo tiến sĩ Kumary, đồ ăn chế biến và chiên rán chứa nhiều chất béo không băo ḥa cũng có thể khiến các triệu chứng của bệnh suy giáp trở nên trầm trọng hơn. Bên cạnh đó, việc bổ sung chất xơ ngay sau khi dùng thuốc tuyến giáp có thể không phải là một ư kiến hay. “Chất xơ sẽ cản trở thuốc. V́ vậy, người ta nên ăn chất xơ 2-3 giờ sau khi uống thuốc”, tiến sĩ Kumary nói, theo Times of India. Một số điểm khác cần nhớ Chế độ ăn uống và thuốc men chắc chắn rất quan trọng để kiểm soát t́nh trạng của bạn khi bị suy giáp, tuy nhiên, có một số yếu tố khác cũng cần lưu ư. Uống nhiều nước Người bị suy giáp: Nên ăn ǵ và tránh ăn ǵ? - ảnh 1 Bạn phải luôn luôn uống đủ nước, đừng để cơ thể bị mất nước SHUTTERSTOCK Mỗi người phải uống ít nhất 2 lít nước mỗi ngày để cơ thể khỏe mạnh. Nước giúp thải độc tố ra khỏi cơ thể và cần thiết cho hoạt động b́nh thường của cơ thể. Thực hành ăn uống có ư thức Ăn uống có ư thức cũng quan trọng như ăn uống lành mạnh. Ăn quá nhiều dẫn đến các bệnh không mong muốn như tăng cân, các vấn đề về dạ dày và những bệnh khác. Nên ăn vừa no và tránh ăn theo cảm tính. Tập yoga và thiền để kiểm soát mức độ căng thẳng Căng thẳng là nguyên nhân chính dẫn đến suy giáp. V́ vậy, hăy cố gắng kiểm soát mức độ căng thẳng của bạn để kiểm soát các triệu chứng. Tập yoga và thiền để giảm mức độ căng thẳng của bạn, theo Times of India. |
| All times are GMT. The time now is 00:43. |
VietBF - Vietnamese Best Forum Copyright ©2005 - 2025
User Alert System provided by
Advanced User Tagging (Pro) -
vBulletin Mods & Addons Copyright © 2025 DragonByte Technologies Ltd.