![]() |
Tin vui: t́m ra kháng thể mới có thể tiêu diệt 99% chủng virus HIV
Một kháng thể mới có thể tiêu diệt và chống lại tới 99% virus HIV, hiệu quả hơn bất kỳ kháng thể nào đă được phát hiện trước đây, mới được các nhà khoa học tại Viện Y tế Quốc gia Hoa Kỳ (NIH) phối hợp với công ty dược phẩm Sanofi phát hiện ra. Đây là một bước đột phá lớn, mở ra hướng đi mới cho nền y học. Trong một nghiên cứu chung giữa NIH và Sanofi, các chuyên gia đă phát hiện ra loại protein được tạo ra bởi 3 loại kháng thể vô hiệu diện rộng, được gọi là "bộ ba kháng thể" có khả năng giết chết rất nhiều chủng HIV cùng một lúc. Và họ đă t́m t́m ra cách để khai thác tính tự vệ này của chúng. Các nhà khoa học đă tiến hành thử nghiệm loại kháng thể chống virus này trên 24 con khỉ. Kết quả cho thấy, sau khi được tiêm kháng thể, những con khỉ miễn nhiễm với virus HIV, mặc dù sau đó chúng vẫn tiếp tục bị tiêm virus HIV vào. Những kháng thể trước đây mà chúng ta đă phát hiện ra chỉ có thể nhắm tới 90% các chủng HIV, th́ kháng thể bộ ba đặc biệt này lại có thể tiêu diệt tới 99%. Tiến sĩ Nabel - giám đốc khoa học của Sanofi chia sẻ: "Bộ ba kháng thể này có thể vượt qua sự pḥng vệ của virus để pḥng ngừa và điều trị HIV hiệu quả. Đây là bộ kháng thể mạnh và có bề rộng lớn hơn bất cứ kháng thể đơn lẻ nào từng được phát hiện Theo dự kiến, các nhà khoa học sẽ đưa những kháng thể mạnh mẽ này vào một cuộc thử nghiệm lâm sàng trên người vào năm 2018. Trong nhiều thập kỷ qua, các nhà khoa học đă nỗ lực và đạt được một số thành quả trong cuộc chiến chống lại HIV nhưng họ vẫn chưa t́m ra được phương pháp nào hiệu quả điều trị căn bệnh thế kỷ này. Theo thống kê tính tới cuối năm 2015, trên thế giới có 36,7 triệu người đang sống chung với HIV/ AIDS. Phát hiện mới này của các nhà khoa học mở ra cơ hội lớn cho những ai không may có virus HIV. Nghiên cứu này được công bố trên tạp chí Science. |
Các đột biến gene đặc biệt biến con người thành "siêu nhân"
Không bị găy một chiếc xương nào khi bị tai nạn khủng khiếp, cơ bắp phát triển, miễn nhiễm virut HIV... là những khả năng đặc biệt của con người có được do đột biến gene. Và chỉ rất ít người trên thế giới sở hữu siêu năng lực này. Đột biến gen LRP5 cho bộ xương cực kỳ đặc Các nhà nghiên cứu đă phát hiện ra một số người có cấu tạo xương đặc hơn những người khác. Cấu tạo đặc biệt này giúp xương của họ hầu như không thể phá vỡ và ít bị lăo hóa hơn. Nguyên nhân là do họ sở hữu một loại đột biến gene có tên là LRP5 - loại gene có ảnh hưởng đến khoáng hóa xương trong cơ thể người. Đột biến gen LRP5 thậm chí c̣n có thể giúp cho người sở hữu chúng không bị găy một chiếc xương nào nếu không may bị xảy ra tai nạn xe hơi khủng khiếp. Nhưng chúng cũng khiến cho khớp xương của họ bị ṃn đi do tuổi tác và sẽ gặp khó khăn trong việc điều trị. Đôi mắt "siêu nhân" do mắc hội chứng thị giác 4 màu Đôi mắt "siêu nhân" B́nh thường, mắt của chúng ta có khả năng phân biệt được 7 triệu màu. Tuy nhiên, một số người trên thế giới có thể nh́n thấy nhiều màu sắc vô h́nh mà người b́nh thường không thể thấy và phân biệt được 100 triệu màu. Nguyên nhân là những người đó mắc hội chứng thị giác 4 màu (tetrachromacy) do một loại biến dị gene gây ảnh hưởng tới sự phát triển vơng mạc. Đột biến gene hDEC2 giúp chỉ cần ngủ 4 giờ một đêm mà vẫn khỏe mạnh Một người b́nh thường cần ngủ khoảng 7-8 giờ mỗi ngày để đảm bảo sức khỏe. Tuy nhiên, một số người bẩm sinh có khả năng chỉ cần ngủ 4 giờ/ngày mà vẫn hoàn toàn khỏe mạnh. Khả năng đặc biệt này liên quan tới một đột biến nhỏ trong gene tên có tên là DEC2. Protein kiềm chế tăng trưởng cơ giúp cơ bắp phát triển Cậu bé cơ bắp Liam Hoekstra Cậu bé Liam Hoekstra ở bang Michigan (Mỹ) khiến cả thế giới kinh ngạc v́ có thể lên xà đơn khi mới 8 tháng tuổi và trèo lên xuống cầu thang khi 9 tháng tuổi. Nguyên nhân khiến cho cậu bé có sức mạnh phi thường đó liên quan đến một protein kiềm chế tăng trưởng cơ có tên gọi myostatin. Loại protein này khiến cho các cơ bắp phát triển quá mức nhưng điều này cũng đồng nghĩa với việc cơ thể của những người đặc biệt này phải tiêu tốn rất nhiều năng lượng để nuôi chúng. Mỗi tiếng Liam phải "tiếp nhiên liệu" một lần cho cơ thể của ḿnh. Biến thể gene giúp miễn nhiễm virus HIV Một số ít người trên thế giới miễn nhiễm với virus HIV mặc dù tiếp xúc thường xuyên với chúng. Nguyên nhân là do cơ thể họ có sự đột biến ở gene CCR5 được gọi là đột biến CCR5 - delta 32. Điều đặc biệt này chỉ xảy ra ở 1% số người có nguồn gốc từ Bắc Âu, trong đó những người Thụy Điển có tỉ lệ này cao nhất, ở các chủng tộc khác tỷ lệ người có biến thể gene này cực thấp. Đột biến gene ACTN3 cho siêu tốc độ Tất cả mọi người đều sở hữu một gene có tên là ACTN3, nhưng chỉ một số ít người có các biến thể đặc biệt của nó giúp cơ thể tạo ra một protein đặc biệt gọi là alpha-actinin-3. Loại protein này điều khiển các sợi cơ nhanh - khỏe màu trắng và tế bào chịu trách nhiệm cho sự co duỗi cơ tốc độ cao trong quá tŕnh chạy nước rút hoặc cử tạ. Năm 2008, khi nghiên cứu những vận động viên chạy nước rút và các môn thể thao thiên về sức mạnh cơ bắp có thành tích tốt nhất các nhà nghiên cứu nhận thấy chỉ rất ít vận động viên có biến thể tiêu cực của ACTN3. Trong khi đó, 18% dân số chúng ta thiếu hụt hoàn toàn các protein Alpha-actinin-3 do không sở hữu biến thể tích cực của nó. |
Phát hiện mới: Ḅ có khả năng chống virus HIV
Các nhà khoa học tại Viện Nghiên cứu Scripps, Mỹ nhận thấy, ḅ có khả năng chống lại virus HIV do hệ thống miễn dịch của chúng có thể nhanh chóng tạo ra kháng thể vô hiệu hóa virus. Phát hiện quan trọng này có thể giúp cho các nhà khoa học phát triển thành công vắcxin pḥng ngừa HIV cho con người trong tương lai gần. Hiện nay, có khoảng 10% đến 20% số người nhiễm virus HIV tự tạo ra các kháng thể vô hiệu hóa virus phổ rộng (bNAbs) sau khoảng 2 năm bị mắc bệnh. Nhưng khi đó, virus HIV đă biến đổi để chống lại hệ thống bảo vệ này. Dennis Burton, tác giả chính của nghiên cứu và các đồng nghiệp đă phát hiện ra rằng, hệ thống miễn dịch của ḅ phát triển kháng thể chống lại virus chỉ sau vài tuần được tiêm protein HIV. Sau từ 35 đến 50 ngày, cả bốn con ḅ khi tiến hành thử nghiệm nhanh chóng tạo ra bNAbs. Anthony Fauc, giám đốc Viện Y tế Quốc gia Mỹ cho biết: "Ngay từ khi mới được phát hiện, chúng tôi đă nhận thấy virus HIV rất giỏi tránh né hệ miễn dịch. V́ vậy, chúng tôi rất quan tâm tới các hệ thống miễn dịch đặc biệt sản xuất kháng thể vô hiệu hóa virus HIV dù chúng ở trên người hay gia súc". Fauc cho biết thêm, các phản ứng mạnh mẽ trong nghiên cứu này rất đáng chú ư bởi v́ hệ miễn dịch của ḅ tạo ra bNAbs trong thời gian ngắn hơn rất nhiều so với con người. Rất có thể kháng thể của gia súc mang các đặc điểm độc đáo, mạnh hơn kháng nguyên phức tạp của vius HIV. Các nhà nghiên cứu hy vọng có thể bắt chước các kháng thể mạnh mẽ của ḅ hoặc sửa đổi chúng để phát triển vắcxin và điều trị HIV cho con người trong tương lai gần. |
Những Lư Do Khiến Đàn Ông Không Chịu Lắng Nghe
“Men will be men” – tạm dịch có nghĩa là đàn ông sẽ luôn chỉ là đàn ông, câu nói phổ biến này hoàn toàn đúng theo nhiều cách. Một người đàn ông có tính cách đặc trưng là sự không biết lắng nghe. Có thể đó là do cái tôi cá nhân quá lớn ở bên trong con người họ. Hầu hết, đàn ông không hề biết lắng nghe và nhiều người không bao giờ chấp nhận lời khuyên từ một ai đó. Đó là một trong các lư do phái yếu đánh mất người đàn ông của ḿnh v́ cố gắng thay đổi và bắt họ lắng nghe. Giống như việc bạn chỉ có thể đưa con ngựa tới bên hồ chứ không thể ép buộc nó uống nước. Hầu hết, tất cả các phụ nữ đều t́m đủ mọi cách để lấy được sự chú ư từ cánh đàn ông, họ có cố gắng để nói chuyện về thể thao hay chính trị nhưng cơ hội để đàn ông chú ư lắng nghe là rất hiếm. Một số giả vờ nghe nhưng trên thực tế họ chưa bao giờ để ư tới lời nói của bạn đời. V́ vậy, đừng cố gắng để nói chuyện với một người đàn ông khi họ đang mải mê xem thể thao hoặc một chương tŕnh yêu thích. Đa số đàn ông đều có rất nhiều ư tưởng và các dụng cụ làm việc trong tầm tay họ. Các chàng sẽ luôn dành tâm trí để suy nghĩ tới công việc c̣n dang dở hoặc nghĩ tới những việc tiếp theo ḿnh phải làm. Sau đây là những lư do khiến họ xao nhăng tới lời nói của người khác: Tầm quan trọng Các chàng không nhận ra bản chất và tầm quan trọng của sự lắng nghe. Họ chỉ cố gắng nghe lời cha mẹ khi c̣n ở độ tuổi vị thành niên hoặc sau này là nghe lời bạn gái và vợ. Nó không phải là tính cách phổ biến đối với một người đàn ông. Sự bất ḥa Một số phụ nữ và thậm chí cả người lớn tuổi và cha mẹ đều có suy nghĩ rằng, đàn ông thường không lắng nghe và đồng ư với họ. Mặc dù trong một vài trường hợp, đàn ông vẫn có thể lắng nghe nhưng họ sẽ không đồng t́nh với ư kiến đó. Cảm xúc Phụ nữ có thiên hướng về cảm xúc, họ sẽ dễ kèm theo cảm xúc khi nói chuyện với người khác. Nhưng người đàn ông có thể không cảm nhận hoặc nắm bát được những cảm xúc cơ bản mà phụ nữ đang dùng để miêu tả sự việc. Đây là cũng là lư do gây nên sự nhầm lẫn giữa việc một anh chàng biết và không biết lắng nghe. Chỉ trích Không ai thích bị chỉ trích, là bản tính kể cả phụ nữ và đàn ông đều như nhau. Mặc dù, điều này xuất hiện nhiều hơn ở nam giới. Đàn ông không chấp nhận sự thất bại và tiêu cực về họ, do đó sẽ rất khó để phái mạnh lắng nghe bất cứ h́nh thức phê phán nào dành cho anh ta. Không muốn phải sửa chữa Đây là một trong các vấn đề liên quan tới cái tôi cá nhân quá lớn. Phần lớn, đàn ông không muốn phải sửa chữa điều ǵ đó ở tính cách của bản thân. Họ ước học để học được cách sửa chữa bản thân. Một chàng trai sẽ không thể nhớ được rằng ḿnh đă ngă xe bao nhiêu lần trước khi họ hoàn thiện kỹ năng lái xe chứ không phải lắng nghe lời khuyên từ người khác để có thể đi cẩn thận hơn. Đấu tranh quyền lực Với đàn ông, nghe đôi khi đồng nghĩa với anh ta chấp nhận sự thất bại. Cái tôi của họ đóng vai tṛ lớn trong mọi nỗ lực cố gắng để được nói chuyện với người họ đang tranh căi. Họ không muốn nhận rằng ḿnh đă sai dù theo cách này hoặc cách kia. Tính hợp lư Không phải mọi chuyện tới từ phụ nữ đều là hợp lư. Các chàng không thể chịu đựng được khi nói chuyện đôi co với người không hiểu chuyện hay cố chấp. Do đó, kết quả là họ sẽ không nghe đối tác của ḿnh, họ từ bỏ cuộc đàm phán ngay trước khi quyết định được đưa ra chính thức. Kết quả Phái mạnh luôn muốn họ sẽ nhận được ǵ từ hành động của chính ḿnh. Nếu là bắt buộc phải lắng nghe th́ họ sẽ chấp nhận nếu nó có giá trị đối với họ, hoặc không họ sẽ chỉ lắng nghe bạn nếu trong đó có nhiều sự chia sẻ đến từ cảm xúc của đối tác. Không có trí tuệ Thông thường, đàn ông suy nghĩ phụ nữ xinh đẹp thường rỗng tuếch, do đó họ có xu hướng bỏ qua các cuộc nói chuyện nghiêm túc và hầu như không lắng nghe ư kiến của họ. Các cuộc tṛ chuyện này hoặc sẽ bị họ qua hoặc đàn ông giả vờ lắng nghe nhưng thực chất họ không chú ư tới những ǵ bạn nói. |
Đại Kỳ Con Tim Và Lời Trăn Trối - Tự Truyện - Tâm Phương Đăng
1. Một buổi chiều cuối tháng 06/2014 vừa qua, vợ chồng tôi được mời tham dự Party nhảy đầm. Thông thường chúng tôi chỉ nhảy những vũ điệu ít người thích nhảy như Valse, Tango …Bởi v́ ít người nhảy th́ sàn nhảy rộng, dễ dàng cho ḿnh lă lướt hơn… Lần này, một bản valse hấp dẫn nhưng tôi chỉ nhảy được nửa bài, tự nhiên cánh tay trái bị tê mỏi không nhấc lên nổi. Ngực như bị vật ǵ đè lên, rất khó thở và một phần sau đầu cũng bị tê. Toàn thân không c̣n giữ được thăng bằng. Bà xă hỏi: -Có sao không Anh ?. Tôi gượng đứng lại trả lời: -Có lẽ tuổi già đă tới. Anh mệt quá, chắc phải về nhà. Bà xă không được vui nhưng cũng ráng ch́u chồng, lái xe đưa tôi về nhà. Qua một đêm nằm ngủ, sáng thức dậy b́nh an. Như thường lệ đă mấy chục năm nay, mỗi sáng thức dậy, tôi chạy khoảng 02 miles, về tắm rửa, ăn sáng rồi đi làm, đều đặn không bỏ sót buổi sáng nào. Nhưng đặc biệt sáng nay chỉ chạy được một đoạn đường ngắn là mệt lă người, phải ngồi xuống bên lề đường để thở. Xong từ từ đi bộ quay về nhà, vừa đi vừa suy nghĩ: Lạ thật ! Xưa nay ḿnh tự hào là Thể tháo gia, ngày xưa đại diện Trường Hải quân tham dự chạy bộ, đă từng đoạt giải chạy mười cây số với trường Không quân, trường Đồng Đế, Thanh niên Khánh ḥa. Ngoài ra có những buổi sáng chủ nhật đă từng bơi dọc theo bờ b́ển Nha trang vài ba giờ đồng hồ, không cảm thấy mệt. Đặc biệt hơn nữa, ḿnh là một trong số 15 SVSQ/HQ đă được ông James Crosses chọn để huấn luyện bơi đường trường trong ba tuần lễ mùa Đông tại biển Nha trang. Ông James Crosses là Huấn Luyện Viên bơi lội người Anh. Ông đă từng bơi qua eo biển Manches dài 34Km nối liền hai nước Anh và Pháp. Nhân tiện ông ghé thăm Trường Hải quân Việt nam nên có nhă ư huấn luyện giùm một lớp bơi lội 15 người. Tóm lại tuổi trẻ của tôi là một thanh niên đầy đủ sức khỏe, tuy có hút thuốc và uống rượu lai rai không đáng kể. Nhưng từ năm 1975 sang Mỹ th́ bỏ hẳn hoàn toàn thuốc lá và rượu để giúp trí nhớ việc học hành. Đúng hạn kỳ 6 tháng là đi check up. Tất cả đều tốt, không cao máu, không tiểu đường, không có mỡ trong máu. Trước khi triệu chứng này xảy ra một tháng, tôi đă được Bác sĩ gia đ́nh tái khám và xác nhận sức khỏe rất tốt. Mặt khác, đă gần 40 năm nay, chưa bao giờ vào điều trị bất cứ bệnh ǵ ở bất cứ Bệnh viện nào. Có lẽ bây giờ tuổi già đă đến, như có lần tôi đă viết trong một truyện ngắn: Đời người đă đến lúc Năm năm, Sáu tháng, Bảy ngày. Bây giờ ḿnh đă vào bảy bó th́ cũng chỉ tính bằng ngày mà thôi. Đi bộ về nhà, tôi không nói ǵ cho bà xă biết. Măi đến chiều khi cùng bà xă đi công chuyện, tự nhiên t́nh trạng như đêm qua lại xảy ra: Tê mỏi cánh tay trái, ngực như có vật ǵ đè nặng, một phần phía sau đầu bị tê. Hít thở rất khó khăn. Không thể lái xe được nữa, tấp xe vào lề đường để bà xă lái về nhà. Về đến nhà, bà xă lo lắng, gọi Bác sĩ gia đ́nh hỏi tại sao. BS bảo bà xă lấy 03 viên Asperine 81mg đưa cho tôi uống và gọi xe cấp cứu đưa tôi vào bệnh viện gấp v́ đó là triệu chứng của Heart attack. Tôi cự nự nhất định không đi, lư do giống hôm qua, tôi nằm nghỉ chốc lát sẽ khỏe trở lại mà thôi. Gần nửa giờ sau BS gia đ́nh gọi lại hỏi đă đưa tôi vào Bệnh viện chưa ? Ông ta đă gọi cho BS trực Emergency bệnh viện O’Connor thông báo bệnh nhân của ông sắp sửa đến. Đồng thời con gái lớn của tôi đang học Y khoa ở LA cũng gọi về hối thúc “ Ba phải đi, bệnh viện có đầy đủ y-cụ check up, nếu không có ǵ th́ họ cho Ba về thôi, tại sao lại không đi ? “ Chẳng đặng đừng, tôi thay áo quần để bà xă chở đi chứ không cho gọi xe cứu cấp. Vào đến Bệnh viện đă hơn 10:00 giờ đêm. Không biết BS gia đ́nh đă thông báo những ǵ, nhưng khi bà xă đem tôi vào, vừa nói tên là BS trực và hai y tá đẩy chiếc giường cấp cứu ra đỡ tôi lên nằm và đưa qua pḥng quang tuyến thử nghiệm trong khi bà xă ở ngoài làm thủ tục nhập viện. Gần một giờ sau, Bs mang hồ sơ bệnh lư của tôi vào pḥng và giải thích t́nh trạng bệnh tim cho tôi và bà xă biết kết quả: -Hiện tại 04 van tim tôi bị nghẽn trên 90% bởi v́ Coronary Artery Disease. Từ đêm nay phải ở lại Bệnh viện để sáng mai BS sẽ làm thông tim. Đêm nay tạm thời cho tôi uống Nitrostate ( Nitroglycerine ) làm dăn nở mạch máu tim. Sáng hôm sau, đúng lịch tŕnh, một BS Việt nam có trên hai mươi năm kinh nghiệm về tim mạch, BS Nguyễn X.N. đến làm thông tim cho tôi với sự hiện diện của BS gia đ́nh Đoàn A.. Hơn một tíếng đồng hồ sau, BS Nguyễn X.N. lắc đầu và quyết định: -Phải Open Heart Surgery để làm by-pass chứ không thể thông tim như thường lệ được, bởi bên trong tim mạch bị nghẽn cứng. Khi đưa tôi về pḥng điều dưỡng nằm chờ ca mổ, bà xă xin thêm một giường nhỏ di động kê phía dưới để bà ngủ lại đêm. Đồng thời đây cũng là nơi làm việc, nào là computer, nào là hồ sơ khách hàng. Ban ngày khi có khách gọi th́ bà đi, xong việc bà trở về, mặc dù y tá ở đây thường xuyên ra vào chăm sóc tôi. Bà xă làm nghề tự do, buôn bán nhà cửa đă gần 30 năm nay nên có th́ giờ theo dơi và chăm sóc chồng, với tôi bây giờ thật là một điều may mắn và hạnh phúc. Lịch tŕnh mổ tim của tôi là 07 giờ sáng July 04, 2014. Tức c̣n hơn 02 ngày nữa. BS phụ trách ca mổ và làm by-pass là BS Lee S., người Đại hàn, đă có trên 15 năm kinh nghiệm mổ tim và làm by-pass. Trong hơn hai ngày đợi chờ, đă có rất nhiều bạn bè thuộc Quân chủng Hải quân VNCH và thân hữu thuộc các Hội đoàn Thiện nguyện tấp nập đến thăm. Đặc biệt là Ông Bà Cựu và Tân Hội trưởng Hội Ái hữu An Giang vùng Bắc Cali. và các Anh Chị em trong Ban Chấp Hành thường xuyên thăm viếng. Nổi bật hơn nữa là phái đoàn gồm 11 vị sư Tây tạng, dẫn đầu là Thầy Gyalrong Khentul Rinpoche thuộc Tu Viện Drepung loseling, được bà Mẹ kết nghĩa của bà xă bảo trợ từ Canada sang Mỹ chu du thuyết giảng Phật pháp. Nhân cơ hội này họ t́nh nguyện đến Bệnh viện cầu an cho tôi. Đồng thời họ sẽ hoăn ngày trở về sau ngày July 04, để khi tôi lên bàn mổ, họ sẽ đến nhà tôi tiếp tục cầu an. Các y tá và nhân viên Bệnh viện rất ngỡ ngàng v́ thấy người thăm viếng quá đông bèn hỏi bà xă: - Bộ chồng bà là người nổi danh trong cộng đồng hay sao ? Bà xă lắc đầu trả lời: -Không phải, ông ta chỉ là một kỹ sư đă về hưu, nhưng mấy năm qua, chúng tôi làm nhiều công tác từ thiện cho nhiều Hội đoàn thiện nguyện nên quen biết nhiều người. Cảm động nhất là buổi họp mặt gia đ́nh vào chiều July 03, khi tất cả sáu đứa con đă trở về sum họp quanh giường bệnh. Hai đứa lớn đang công tác tại Nhựt và Hồng kông cũng đổi vé máy bay trở về Hoa Kỳ sớm hơn lịch tŕnh. Các BS phụ trách ca mổ cho tôi vào sáng ngày mai, gồm BS mổ và làm By pass, BS gây mê, BS thông tim và BS gia đ́nh đă đến giải thích cho tôi, bà xă cùng tất cả các con hiện diện nghe những điều quan trọng của việc mổ tim. Sau khi mổ cần tránh cho tôi những ǵ có thể có hại cho tim như không cho tôi nghe biết những ǵ quá buồn, quá vui hay những ǵ làm cho tôi bị shock hay kích thích bất th́nh ĺnh v.v… Đặc biệt tuần lễ này đang tranh tài chung kết bóng đá thế giới Soccer World Cup. Họ cũng cho hay sự thành công có thể đạt đến 95% nhưng cũng có 5% risky rủi ro như cơ thể bị phản ứng thuốc hoặc tim ngừng đập trong khi mổ v.v… Khi tất cả BS ra khỏi pḥng, chỉ c̣n lại các con các cháu, bà xă lặp lại: - BS nói chỉ có 5% risky, nhưng nếu rơi vào trường hợp đó th́ anh có điều ǵ trăn trối cho em và các con bây giờ không ? Tôi nằm im nhắm mắt suy nghĩ. Thực sự trong số bạn bè, rất ít người được hạnh phúc và măn nguyện như tôi bây giờ. Các con dù chưa công thành danh toại 100% nhưng sự chăm chỉ học hành của chúng đă làm tôi hănh diện vô cùng. Hai đứa con với bà vợ trước là những kỹ sư giỏi, nay đă ra đời và nên bề gia thất, có nhiều nhà cửa tài sản và 03 cháu nội. Bốn đứa với bà vợ bây giờ th́ con gái lớn nhất đang học Y khoa, con trai thứ vừa xong 04 năm khoa học xă hội, bắt đầu vào trường Luật, đồng thời làm việc cho văn pḥng Luật ở San Francisco. Con gái thứ ba đang học năm thứ nh́ dự bị Y khoa theo chân chị nó, đặc biệt năm 16 tuổi ( 2011 ) đă thắng 02 giải Hoa hậu của National Asia và năm 18 tuổi ( 2013 ) đă thắng giải Queen của National Asia, đồng thời tháng 08/2014 vừa qua thắng thêm giải Herritage Fashion Việtnam tại thành phố Atlanta, tiểu bang Georgia. Gia đ́nh rất hănh diện. Con trai út bắt đầu năm thứ nhất Đại học nên bây giờ vợ chồng tôi không c̣n ǵ lo lắng. Riêng với bà xă, những năm trước có lúc vui đùa bên nhau, bà thường hỏi: - Anh lớn hơn em nhiều nên chắc là về với Ông Bà trước. Anh có cho phép em lấy chồng nữa hay không ?. Tôi nghiêm mặt trả lời: - Không được. Nếu em lấy chồng th́ hồn ma của anh sẽ hiện về quấy rầy em mỗi đêm. Nhưng bây giờ, có sự hiện diện tất cả các con, và có thể đây là lời nói cuối đời, tôi sẽ nói những ǵ phát xuất từ đáy ḷng tôi: Kể từ nay, dù Anh c̣n sống hay đă chết, em có toàn quyền làm bất cứ điều ǵ mà điều đó làm em cảm thấy sung sướng hạnh phúc cùng với con cháu và phù hợp với Từ Bi Hỷ Xă của Phật cũng như Luân thường Đạo lư người đời. Câu trả lời này cũng là kết tinh sự thấm nhuần giáo lư Đức Phật về Duyên và Nợ trong Nhân quả Luân hồi. Được biết Duyên chỉ tồn tại khi ta c̣n duyên nợ và Nhân quả ân oán kiếp trước theo duyên đến kiếp này. Em và anh đến với nhau để trả nợ duyên nhau. Nếu nợ duyên trả xong rồi, dù chúng ta c̣n sống th́ cũng chia tay mà thôi. Giống như lần hôn phối thứ nhất của anh, chỉ tồn tại hơn ba năm là hết duyên nợ, đành phải chia tay và rất nhiều cặp vợ chồng khác mà ta quen biết, họ yêu thương nhau thắm thiết, nhưng vài năm sau gặp lại mới hay họ đă chia tay, bởi không c̣n duyên nợ. Hay là trường hợp đặc biệt vợ chồng ông anh ruột: Gặp nhau, yêu nhau, cưới nhau chỉ trong ṿng một tháng. Bây giờ đă hơn ba mươi năm vẫn sống với nhau hạnh phúc cùng đàn con. Điều này có thể hiểu khi có nợ duyên với nhau, dù chỉ gặp nhau một lần cũng cảm nhận được sự gắn bó. Hoặc có trường hợp vợ bị chồng hành hạ ngày này qua năm nọ nhưng vẫn sống với nhau mấy chục năm nay, không thể bỏ nhau được. Nếu không phải là c̣n duyên nợ th́ làm sao có sự gắn bó lâu dài ? Khi mở mắt ra thấy bà xă và các con vẫn đứng quanh giường im lặng như đợi chờ tôi nói điều ǵ. Tôi mỉm cười nh́n quanh tất cả mọi người rồi bắt đầu lên tiếng: - Ba đă đọc được một điển tích của Phật nói rằng ngày xưa có lần Đức Phật hỏi một môn đệ giỏi nhất: " Đời sống con người trên thế gian dài bao lâu ?" Sau một lúc suy nghĩ, môn đệ trả lời: "Đời sống con người chỉ dài bằng hơi thở". Do đó, sự sống của Ba bây giờ cũng xác định bằng hơi thở mà thôi. Ngày mai lên bàn mổ, nếu may mắn th́ tiếp tục được thở, nếu không may, không được thở, th́ Ba vĩnh biệt mọi người. Các con đứa nào cũng thút thít khóc, bà xă với hai hàng nước mắt nói: -Không, Anh sẽ sống. Anh đă được các Sư săi và mọi người câu an. Ngày mai lên bàn mổ, các Sư sải và Gia đ́nh sẽ tiếp tục cầu an cho Anh. Anh phải nhớ khi thuốc mê đưa Anh vào trạng thái sắp xuất hồn, nếu có ma quỉ đến lôi kéo anh đi th́ phải tŕ kéo từ chối và thường xuyên Niệm Phật. Chắc chắn Anh sẽ sống. Chưa bao giờ thấy bà xă vững niềm tin tuyệt đối vào sự cầu an như bây giờ làm cho tôi quyến luyến sự sống hơn một hai ngày trước, và b́nh thản nói: -Đă biết sự sống chết của con người do kiếp số, nếu số Anh đă tận th́ bắt buộc phải ra đi thôi. Nhân tiện đây Ba muốn nói với các con một điều: Dù sống trong bất cứ xă hội nào, muốn có đời sống sung túc bằng hoặc hơn người th́ bắt buộc phải học những điều bổ ích. Học từ Trường học, học từ Trường đời, học từ Gia đ́nh, học từ bè bạn. Điển h́nh là cuộc sống của Ba. Nếu không có kiến thức học vấn, chắc chắn từ cuộc sống chăn trâu sẽ tiến lên cuộc sống của một nông phu chân lấm tay bùn, cày sâu cuốc bẩm, quanh quẩn bên ruộng lúa nương khoai suốt đời. Nói đến đây, tôi lại nhớ về dĩ văng tuổi ấu thơ ở làng quê nên không cầm được nước mắt, làm bà xă và các con cũng sùi sụt khóc theo …… 2. |
Mặc dầu vẫn nhớ lời bà xă dặn: “ Khi thuốc mê đưa Anh vào trạng thái sắp sửa xuất hồn th́ phải luôn Niệm Phật không ngừng nghỉ “ nhưng t́nh trạng tim tôi phải làm 04 bypass, mất nhiều thời gian nên BS gây mê đă tiêm vào một lượng thuốc mê cực mạnh. Tôi mê man ngay tức khắc, không trải qua trạng thái nào như bà xă suy đoán.
Không biết tôi đă hôn mê bao lâu. Bây giờ đang ở trạng thái mơ màng, mắt vẫn nhắm nghiền không nhướng lên nổi, miệng đang ngậm ống plastic lớn hơn ngón tay cái, thọc sâu vào cổ họng, nối với cái b́nh nhựa để bên cạnh giường. Hai lỗ mũi nối liền hai ống Oxy của máy thở Life support. Phần bụng phía dưới rốn được mổ một lỗ cho ống thủy tinh đường kính 1 inch nối với chiếc b́nh plastic để ở chân giường. Ngay khuỷu cánh tay trái chích cái kim lớn nối với các ống dây chằng chịt để chuyền nước biển và các loại thuốc tim mạch, thuốc giảm đau …. Tay phải bị buộc chặt vào thành giường, sợ tôi ngứa ngáy, cựa quậy rồi bứt ống bứt dây…Đi tiểu th́ được nối một ống dài xuống cái b́nh dưới gầm giường. Tóm lại, tôi phải nằm im như chết, không được trở ḿnh cựa quậy cho dù có bị ngứa ngáy cũng phải chịu đựng. Thân xác tôi bây giờ như một Robot đang được chế tạo tại xưởng nên vẫn c̣n nối liền với các dây ống chằng chịt từ mặt mũi đến tay chân. Thuốc gây mê từ từ giảm, tôi cảm giác có bàn tay đang nắm lấy tay tôi, rồi mơ hồ nghe tiếng nói: -Nếu Anh hồi tỉnh th́ bóp nhẹ tay cho tôi biết. Tôi nghe biết và muốn bóp nhưng chưa điều khiển được bàn tay. Nằm im chừng mười phút, tôi cử động được các ngón tay nên ráng bóp nhẹ. Rồi nghe được tiếng nói có vẻ vui mừng của cô y tá: -Ông ta đă hồi tĩnh được 50% rồi. Sau đó nghe tiếng BS giải phẩu căn dặn y tá: - Bây giờ tôi ra thông báo cho thân nhân ở pḥng đợi, khoảng hai giờ sau tôi sẽ trở lại để check xem ông ta có thở được một ḿnh hay không rồi sẽ quyết định tháo gỡ Life support, nhớ thường xuyên theo dơi. Mặc dầu không biết đă mấy giờ, nhưng cũng đoán được là đă chiều tối. Thuốc mê đă giảm nhiều, hầu như gần hết. Tâm trí tôi từ từ sáng suốt trở lại nhưng chỉ có tai nghe chứ tất cả mọi bộ phận đều như bất khiển dụng: Miệng không nói được, mắt vẫn nhắm, tay chân và toàn thân bi trói chặt vào giường không thể cựa quậy. Đầu óc đă tỉnh táo hẳn, bắt đầu cảm thấy đau nhói con tim. Tôi rên hư hử, cô y tá chích thêm lượng thuốc giảm đau, làm tôi rơi vào giấc ngủ trở lại. Khi tỉnh dậy th́ hai mắt đă mở được. Ống Nylon từ miệng được lấy đi. Cổ họng bị khô nhưng nói được rất nhỏ và khàn khàn. Đúng lúc BS Lee S. đi vào với nụ cười tươi nói: - Xin chúc mừng Anh đă hồi phục nhanh chóng. Bây giờ Anh đă tự thở được một ḿnh, không cần máy thở giúp sức. Nếu không ǵ trở ngại th́ ngày mai đưa Anh sang pḥng ICU ( Intency Care Unit ), ở đó thân nhân có thể lần lượt từng người vào thăm viếng. Trưa hôm sau, khi mở mắt thức dậy sau giấc ngủ dài, tôi cảm thấy quá đau nhức lồng ngực bởi hoàn toàn hết thuốc mê. Lần này y tá cho uống thuốc viên giảm đau thay v́ chích vào mạch máu, do đó ít buồn ngủ hơn. |
Bà xă bước vào với nụ cười nói:
- Cám ơn Trời Phật, Anh đă qua được cơn nguy hiểm rồi. Hôm qua Anh đă tắt thở trên bàn mổ bởi bị phản ứng thuốc. BS dặn từ nay về sau, nếu vào nằm Bệnh viện th́ nhớ nói cho họ biết không được dùng cho Anh thuốc Protamine. Thuốc này đă làm áp huyết Anh xuống zero và tim ngưng hoạt động. BS phải cấp cứu hơn nửa tiếng đồng hồ mới tiếp tục làm bypass, do đó cuộc giải phẩu kéo dài hơn 06 giờ đồng hồ mới hoàn tất. Suốt ngày hôm qua em và các con ngồi ở pḥng đợi để cầu nguyện, cho đến khi BS ra thông báo tin vui mới giải tán ra về. Kể từ nay là thời gian tịnh dưỡng, anh thường xuyên Niệm Phật và đừng suy nghĩ bất cứ điều ǵ. Chuỳện nhà cửa và các con đă có em lo. Tôi mỉm cười và yếu ớt nói nhỏ: - Cám ơn em … 3. Bà xă ra khỏi pḥng, tôi nhắm mắt cầu nguyện nhưng lạ thay, khi nhắm mắt lại chỉ thấy toàn là những h́nh ảnh ma quỉ nhăn răng há miệng đầy máu me ghê sợ, kéo nhau đi trong bóng đêm đen tối, bắt buộc tôi phải mở mắt ra. Tôi cố tiếp tục nhắm mắt nhiều lần thử xem, nhưng lần nào cũng thế. Không thể có không gian tĩnh lặng để cầu nguyện theo ư ḿnh được, đành phải mở mắt nằm chờ giấc ngủ. BS Lee S. vừa vào, tôi gật đầu chào và hỏi tại sao khi tôi nhắm mắt th́ thấy nhiều h́nh ảnh ghê sợ. BS trả lời có lẽ dùng nhiều thuốc giảm đau, để ông bảo y tá giảm bớt liều lượng. Rồi ông giải thích thêm: - Trong thuốc giảm đau Hydrocodone /Acetaminophene 5-325mg có chứa nhiều Opium (Á phiện ), nên tâm trí không kiểm soát và tự chủ, thần kinh như bị tê liệt, để khỏi cảm nhận được cơn đau nhức. Qua ngày hôm sau, thuốc giảm đau được dùng bớt lại nhưng khi nhắm mắt, thay v́ nh́n thấy h́nh ảnh ghê sợ th́ lần lượt xuất hiện h́nh bóng những người thân thương đă qua đời. Nhất là h́nh ảnh ba người bạn thân đă ra đi cùng ngày tháng trong trận Hải chiến Hoàng sa, 19 tháng 01 năm 1974. Người thứ nhất là Vương Thương, cùng quê cùng làng cùng lớp và cùng Trường Tiểu học. Là người Việt gốc Hoa, mảnh khảnh trắng trẻo, rất chăm chỉ học hành và hiền hậu dễ thương. Gia đ́nh Ba mất sớm, chỉ có Mẹ con đơn chiếc. Khi xong Trung học th́ Mẹ lâm trọng bệnh, Thương phải bỏ học để nuôi Mẹ. Vài năm sau Mẹ mất. V́ kẹt tuổi động viên, Thương vào học Hạ Sĩ Quan Hải quân. Một thời gian sau thuyên chuyển lên chiến hạm định mệnh HQ.10. tham dự trận chiến và ch́m tại Hoàng Sa. Thương là T/Sĩ Giám-lộ nên lúc nào cũng ở trên Đài Chỉ Huy để quan sát và báo cáo cho Hạm trưởng, Hạm phó. Xui xẻo thay, một Hỏa tiển từ chiến hạm Trung cộng bắn trúng ngay Đài Chỉ Huy. Hạm trưởng Tr/tá NVThà tử thương cùng một số Sĩ quan, Hạ Sĩ Quan và Thủy thủ, trong đó có Vương Thương. Hạm phó HQ.Th/tá N.T.Trí, bị thuơng nặng. Khi chiến hạm sắp ch́m, Trí ra lịnh Thủy thủ đoàn xuống bè cao-su đào thoát. Trí là bạn cùng khóa Hải quân, nhưng từ lúc ra trường, chúng tôi chưa một lần gặp lại nhau cho đến khi nghe được hung tin Trí bị thương nặng, được nhân viên thuộc cấp đưa xuống bè cao su bơi ra biển khơi tránh vùng giao chiến. Nhân viên thuật lại v́ vết thương quá nặng, mất máu nhiều nên sau gần hai tuần lênh đênh, phơi nắng cùng sương gió v́ bè không có mui che, sóng biển từng đợt nhồi bè lên cao xuống thấp, lại không c̣n thức ăn nước uống, Trí đă trút hơi thở cuối cùng. Nhân viên sống sót trên bè làm Thủy táng cho Hạm phó Trí về ḷng biển mẹ. Người thứ ba vừa là bạn vừa là học tṛ của tôi. Thời gian Bộ TL/HQ biệt phái tôi lên Trường Vơ Bị Liên Quân Đà Lạt để đảm trách một môn dạy, Sinh Viên SQ / NV Đồng học năm thứ tư và xin qua Quân chủng Hải quân. Mỗi cuối tuần, Đồng hướng dẫn tôi làm quen với phố núi sương mù Đà lạt trong các nhà hàng ăn, quán café, hoặc dạo xem danh lam thắng cảnh nên xem nhau như anh em. Khi ra trường Đồng được thuyên chuyển đến Tuần Dương Hạm HQ5, đảm trách Sĩ quan Trọng pháo, tham dự trận Hoàng Sa và tử thương sau vài phút giao tranh. Nghĩ tới những bạn bè thân thiết qua đời một cách đột ngột, tức tưởi, lại c̣n quá trẻ, người nào cũng chỉ trạc tuổi đôi mươi, tôi không cầm được nước mắt. Dầu sao bây giờ nếu tôi từ giă dương gian cũng c̣n hơn các bạn Thương, Trí, Đồng rất nhiều bởi đă nói được lời trăn trối với vợ con và bạn bè thân thuộc. Lời trăn trối với tôi chỉ là những điều căn dặn người thân ruột thịt c̣n sống, của một người sắp sửa không c̣n hiện hữu trên cơi đời này. Tuy nhiên, cái chết biết trước và có sửa soạn bao giờ cũng b́nh thản hơn chết đột ngột, chết oan, chết khi cuộc đời c̣n tràn đầy nhựa sống. Trong ba mươi năm nội chiến VN, đă có hàng triệu người chết oan như các bạn Thương-Trí-Đồng. Bà xă trở vào pḥng thấy tôi đang khóc, hỏi: - Có phải Anh đau nhức lắm, chịu không nổi hay sao? Tôi lắc đầu nói: |
- Đă qua cơn đau rồi.
Không hỏi ǵ thêm, Bà thông báo: - Chiều nay y tá sẽ tập cho Anh ăn xúp thật lỏng. Khi nào ngồi dậy, bước đi được th́ sẽ cho ăn thức ăn đặc và chuyển ra pḥng điều dưỡng b́nh thường. Bây giờ Em phải ra ngoài để các con lần lượt vào thăm Anh. Nên nhớ BS dặn Anh không đươc suy nghĩ ǵ nhiều, nhất là những chuyện buồn, chuyện quá vui, làm kích thích tim mạch... Tâm-Phương-Đăng ( Viết sau khi chết đi sống lại ) Ghi chú: Vài hàng giúp ai chưa hiểu rơ Hải quân VNCH qua những danh từ Đại-kỳ và Tiểu-kỳ mà các thủy thủ thường hay nói tới. Hầu hết chiến hạm Hải quân VNCH được Hoa kỳ viện trợ để hoạt động trong cuộc chiến Việt nam trước tháng tư năm 1975. Tất cả các chiến hạm này được đóng và xử dụng từ thời Đệ nhị Thế chiến nên đă cũ kỹ và lỗi thời, mặc dù đă được sửa chữa và tân trang phần nào trước khi viện trợ cho Hải quân VNCH. Do đó, thủy thủ đoàn trên chiến hạm ngoài bổn phận tuần tiểu đánh giặc trong sông rạch hay ngoài biển khơi, hằng ngày phải chăm lo việc bảo tŕ sửa chữa các trang cụ để xử dụng được hiệu quả. Khi việc bảo tŕ ngoài tầm tay, có nghĩa nhân viên chiến hạm không thể làm được, bắt buộc chiến hạm trở về Hải quân công xưởng Sài g̣n để sửa chữa. Ngoài ra hàng năm theo lịch tŕnh nếu hư hỏng ít th́ sửa chữa vài ba tuần tại Hải quân Công Xưởng Sài g̣n gọi là Tiểu kỳ. Nhưng nếu hư hỏng nhiều, phải sửa chữa một hai tháng ở Hải quân Công Xưởng Hoa kỳ tại Guam Philippines gọi là Đại kỳ. Quan niệm riêng tôi, đối với thân thể con người cũng thế, những việc chữa trị Tim, Thận, Gan Phèo Phổi nhẹ được xem như Tiểu kỳ, việc chữa trị nặng hơn cần giải phẩu để thay Tim, đổi Thận là Đại kỳ. TPĐ. |
Đạo Phật Hiện Đại Như Thế Nào Trước Mắt Người Tây Phương?
Con người Tây phương khám phá ra rằng cách đặt vấn đề của đạo Phật đáp ứng nhu cầu của thời đại mới. Tây phương đang chối từ Thượng Đế th́ đạo Phật giải thích không có Thượng Đế. Tây phương phải nhờ Darwin để cắt nghĩa rằng vũ trụ không phải do một Đấng nào sáng tạo ra cả trong bảy ngày th́ đạo Phật đă nói cách đây hơn 2500 năm rằng thời gian là vô thủy vô chung, vũ trụ là vô cùng vô tận. Tây phương ngay ngáy lo sợ về ngày phán xét cuối cùng của Thượng Đế th́ Phật giáo nói: không có ai phán xét ta cả, chỉ có con người phán xét con người thôi. Tây phương trăn trở về những vấn đề siêu h́nh th́ Phật giao kể chuyện mũi tên: khi anh bị mũi tên độc bắn vào thân th́ anh phải rút nó ra ngay hay anh ca vọng cổ hỏi mũi tên do ai bắn, lư lịch thế nào, hộ khẩu ở đâu. Rút mũi tên ra: đó là nhu cầu giải phóng con người ở Tây phương và họ thấy nơi Phật giáo một đáp số hợp với lư tính, đặt nặng trên kinh nghiệm, trên thực hành, và kiểm chứng được bằng kết quả bản thân, ở ngay đời này, chứ không phải đợi đến khi lên thiên đường, xuống địa ngục. Hợp với lư tính: người Tây phương ngưỡng mộ nét đặc biệt đó của Phật giáo, làm Phật giáo khác với các tôn giáo khác. Phật giáo từ chối ḷng tin nếu không đặt cơ sở trên trí tuệ. Bởi vậy, trong Phật giáo không có tín điều. Tây phương ngưỡng mộ kinh Kâlâma khi Phật dạy: Đừng vội tin một điều ǵ dù điều đó được ghi trong kinh điển hay sách vở. Hăy quan sát, suy tư, thể nghiệm, thực chứng rồi mới tin. Tinh thần đó xuyên suốt kinh kệ Phật giáo. Người trí thức Tây phương thấy tinh thần đó hợp với khoa học, hợp với đầu óc phê phán. “Phật giáo là tôn giáo duy nhất thích ứng với khoa học hiện đại”, Einstein đă phát biểu như vậy. Tại sao Phật giáo hợp với khoa học? Tại v́ Phật giáo không nói điều ǵ mà không có kiểm chứng. Phật giáo nói: sự vật là vô thường. Hăy nh́n chung quanh với mắt của ḿnh, kinh nghiệm của ḿnh: có cái ǵ là thường c̣n đâu? Cái thường c̣n duy nhất là khoảnh khắc này đây. Vậy th́ t́m thiên đường ở đâu nếu không phải nơi chính cái khoảnh khắc này? Hạnh phúc nằm ngay nơi mỗi khoảnh khắc: đó là bài học hiện đại quư giá nhất mà Phật giáo đem đến cho người Tây phương. Và hăy nh́n thêm nữa: mọi sự mọi vật đều tương quan lẫn nhau mà có và tương quan lẫn nhau mà diệt. Màu hồng nơi đóa hoa kia có phải tự nó mà có không? Đâu phải! Nếu không có mặt trời th́ nó đâu có hồng thắm như vậy? Nhưng mặt trời có phải là tác giả duy nhất của màu hồng kia không? Không! V́ nếu không có mưa th́ làm sao hoa sống? Nhưng mưa có cũng là do mây, mây có cũng là do hơi nước. Cái này có th́ cái kia có, cái này không th́ cái kia cũng không. Đó là luật vô ngă của Phật giáo và cũng là luật tương quan tương sinh. Ai đọc sách của nhà vũ trụ vật lư học Trịnh Xuân Thuận đều biết: những luật đó có nhiều điểm hội tụ với khoa học vũ trụ vật lư. Áp dụng được luật đó vào đời sống bản thân, đời sống gia đ́nh, đời sống xă hội, cam đoan không cần t́m thiên đường ở đâu xa. Đó là chưa kể đến luật nhân quả mà ai cũng có thể dễ kiểm chứng. Từ đó, người Tây phương đi đến một cái nh́n hiện đại hơn nữa vào bản chất của cuộc đời để hiểu chữ “khổ” trong Phật giáo. Họ chất vấn Thượng Đế: Nếu Thượng Đế là toàn năng th́ sinh ra làm chi thiên tai, động đất, triều cường, dịch này dịch nọ giết hại phút chốc hàng trăm ngàn người như vậy? Nếu Ngài là nhân từ th́ sao con người khổ thế, con người khổ thế th́ Ngài ở đâu? Phải chăng, người Tây phương hỏi, khổ nằm ngay trong bản chất của cuộc đời như muối nằm trong biển, mà sinh lăo bệnh tử chỉ là những khía cạnh dễ thấy nhất? Từ đó, Tây phương hiểu chữ “niết bàn” của Phật giáo đúng hơn hồi thế kỷ 19: niết bàn là hết khổ, mà hết khổ là tự ḿnh. Bản thân tôi, mỗi khi tôi nghe ai cầu cho người chết được siêu thoát, tôi không khỏi cười thầm, bởi v́ “siêu” là vượt lên, “thoát” là giải thoát, vượt lên trên tham sân si th́ giải thoát, vậy th́ nên cầu cho cả người sống được siêu thoát. Tôi không dám đùa đâu, người Tây phương hiểu điều đó hơn ta, bởi v́ họ hiểu tư tưởng nhân bản của chính họ: nhân bản nghĩa là con người vượt lên trên con người, con người có đủ khả năng để vượt lên trên chính ḿnh. |
Nhưng vượt lên như thế nào, cụ thể bằng cách nào? Đây là cái mới mà Phật giáo đem đến cho Tây phương và đem đến trong tinh thần khoa học. Trong lịch sử, Tây phương đă vượt quá ta hằng mấy thế kỷ nhờ khám phá thế giới bên ngoài. Nhưng đến một lúc họ bỗng giật ḿnh thấy rằng khám phá thế giới bên ngoài không đủ để đem lại hạnh phúc như họ tưởng bởi v́ con người c̣n có đời sống ở bên trong. Ngài Đạt Lai Lạt Ma nhắc họ: “Những vấn đề của chúng ta, dù đến từ bên ngoài, như chiến tranh, như bạo lực, như tội ác, hay đến từ bên trong dưới h́nh thức khổ đau về tâm lư hay t́nh cảm, đều sẽ không t́m ra giải pháp chừng nào chúng ta c̣n không hiểu chiều sâu nội tâm của ta” (3). Đó là lúc mà ngài và các vị sư đắc đạo của Tây Tạng đến Âu Mỹ, mang theo một ánh sáng khoa học mới rọi soi vào nội tâm của con người, để làm một cuộc cách mạng thứ hai mà người Tây phương gọi là “cách mạng ở bên trong”, bổ túc cho “cách mạng ở bên ngoài” mà Tây phương đă từng làm, từng biết với khoa học. Ch́a khóa của hạnh phúc không nằm ở đâu khác hơn là trong nội tâm mỗi cá nhân. Mà muốn nh́n thấy cái ch́a khóa đó th́ phải rọi soi vào bên trong bằng những kỹ thuật thiền định mà các nhà sư Tây Tạng đă thực chứng do chính kinh nghiệm của họ. Trong lĩnh vực này, đừng ḥng các lang băm đến làm ăn bịp bợm: khoa học Âu Mỹ đă đặt nền móng vững chắc cho cuộc thám hiểm vào năo bộ của con người. Các nhà sư Tậy Tạng đă đem chính bản thân để các máy móc tối tân trong các đại học danh tiếng nhất của Mỹ đo lường ảnh hưởng của thiền định trên năo bộ. Họ không phải chỉ đem lời nói, họ đem thực hành, họ đem kỹ thuật, phương pháp cụ thể để các nhà khoa học quan sát, phán xét tính hiệu nghiệm của thiền định, góp phần lớn vào sự phát triển của ngành sinh học thần kinh. Tôi xin thú thực: bản thân tôi có tính đa nghi, khi đọc lịch sử đức Phật, tôi không hiểu làm sao Phật có thể ngồi thiền định dưới bóng cây bồ đề trong suốt 49 ngày. Bây giờ th́ tôi hiểu: mỗi người chúng ta đều có một sức dự trữ tâm linh mà ta không ngờ bởi v́ chưa bao giờ sử dụng. Tôi sẽ trở lui lại điểm này – cuộc hành tŕnh của ta t́m ta để chữa bệnh cho chính ta và chữa bệnh cho thời đại.
Bây giờ, tiếp tục vấn đề nhân bản và khoa học, có phải sức quyến rũ của Phật giáo chỉ nằm ở tính khoa học của Phật giáo mà thôi hay không? Tôi không nói đến chiều sâu của triết lư Phật giáo ở đây, cũng không nói đến tính minh triết mà Tây phương đang t́m lại. Tôi chỉ hạn chế trong một vấn đề nữa thôi: đạo đức. Đạo đức học ở Tây phương là những răn cấm, những mệnh lệnh. Người Tây phương hiện đại có cảm tưởng như có ngón tay chỉ vào trán và ra lệnh: mày không được thế này, mày không được thế kia, mày làm là phạm tội. Phạm tội với ai? Tại sao như thế là phạm tội? Tại sao tội đó phải nhờ một người khác giải tội với Trên Cao? Đạo đức đó, con người hiện đại chối bỏ v́ họ cảm thấy như vậy là hăy c̣n vị thành niên. Đạo đức của Phật giáo trái hẳn, bắt nguồn từ con người. Không ai ra lệnh, không ai răn cấm. Phật giáo nói: tham th́ khổ, sân th́ khổ, si th́ khổ. Từ th́ vui, bi th́ vui, hỷ th́ vui, xả th́ vui. Từ bi hỷ xả, cứ thực hành sẽ thấy vui. Tham sân si, cứ mắc vào sẽ thấy khổ. Đừng giết hại, đừng nói dối, đừng trộm cắp, đừng tà dâm, đừng say rượu: đó là năm điều tôi tự nguyện với tôi, làm được đến đâu chính tôi nhẹ nhàng đến đó. Đạo đức của Phật giáo là thực nghiệm, nhắm mục đích làm cho con người tốt hơn đă đành, nhưng cốt nhất là làm nội tâm thanh thản, bởi v́ thanh thản chính là hạnh phúc. Hơn thế nữa, đạo đức Phật giáo c̣n thức tỉnh con người hiện đại ở Tây phương ở chỗ nới rộng ḷng từ bi và ư thức liên đới ra khắp chung quanh, không những giữa người với người, mà c̣n giữa người với thú vật, với thiên nhiên. Dưới ảnh hưởng của tôn giáo cổ truyền của họ, Tây phương đă cổ vũ, huy động từ thế kỷ 17 mọi cố gắng để chinh phục, cai trị thiên nhiên. Chiến công đó, nhân loại cám ơn. Xẻ sông, lấp núi: cái ǵ con người cũng làm được, thiên nhiên đă bị nhân hóa. Nhưng thiên nhiên cũng đă bị khai thác, bóc lột đến kiệt quệ, rừng trọc đầu, mưa hóa chất, nước nhiễm độc, chúng ta biết rơ hơn ai hết. Và rốt cục, con người ăn trong miếng ăn những chất độc do chính con người thải ra. Đạo đức đối với thiên nhiên trở thành trách nhiệm của chính con người. Các tôn giáo khác nói: không được giết người. Phật giao nói: tôi nguyện không sát sinh, nghĩa là không giết sự sống, và sự sống đó, thú vật đều có, cây cối thiên nhiên đều có, vũ trụ, khí quyển, trái đất đều có, tất cả đều liên đới với con người, phải yêu thương nhau như một th́ mới sống c̣n với nhau. Tôi vừa động đến một vấn đề hiện đại có tính tiêu cực: vấn đề môi trường. Bởi v́ hiện đại không phải cái ǵ cũng hay. Hiện đại cũng có lắm tiêu cực. Hiện đại cũng đang gặp khủng hoảng. Bởi vậy, sau khi tán thưởng hiện đại và giải thích Phật giáo hiện đại như thế nào, tôi bắt qua điểm thứ ba, tŕnh bày những khủng hoảng của hiện đại. Trích: HĂY BAY VỚI HAI CÁNH VÀO HIỆN ĐẠI |
Hành Trang Cuộc Đời: Hư Vô - Nếu Biết Thế!
Một người hấp-hối chết, nh́n thấy Chúa ưu-ái trao cho chiếc va-li, Chúa nói : Đến giờ con ra đi rồi ! Ngạc- nhiên người này hỏi : Bây giờ sao ? Sớm quá, con c̣n nhiều việc chưa làm ! Chúa nói : Rất tiếc v́ tới giờ con ra đi thôi ! Người này hỏi : Có ǵ trong va-li hở Chúa ? Chúa đáp : Hành trang của con đó . Sở hữu của con, y phục, tiền-bạc ? Chúa đáp : Các vật đó không phải của con, chúng thuôc về trái đất ! Vậy có phải kư ức của con ? Chúa đáp : Không phải của con, của thời gian ! Phải chăng tài năng của con ? Chúa nói : Không phải của con, của hoàn cảnh Có phải bạn bè hay gia đ́nh con ? Chúa nói : Rất tiếc cũng không phải của con, chỉ là tiến tŕnh cuộc đời Phải chăng vợ con của con ? Chúa nói: Không phải của con, mà là tâm-tư con Có phải là thân xác của con ? Chúa nói : Cũng không phải của con, nó là cát bụi ! Phải chăng tâm linh con ? Chúa nói : Không, của ta ! Phập phồng người chết nhận chiếc va-li Chúa trao, Liền mở ra xem, bên trong không có ǵ cả, trống rổng ! Bàng hoàng người chết nói không có cái ǵ là cúa tôi cả ! Chúa nói : Đúng thế, tất cả thời gian con sống là của riêng con Đời sống là thời gian đó của riêng ḿnh ! Bởi thế, nên tận hưởng thời gian đó, khi ḿnh có ! Đừng để những ǵ ḿnh có qua đi Sống đi, vui sống đời ḿnh Đừng bỏ qua nguồn vui khi có, v́ chính đó là sở hữu của ḿnh ! Tất cả mọi thứ ḿnh có hiện tại là của riêng ḿnh, và bạn không thể mang theo được ǵ cả khi ra đi !!! Sưu tầm Nếu Biết Thế! Nếu biết thế xin đừng ham cố Bởi không ai mang được xuống mồ Một mai khi về cơi hư vô Của trần gian dù là vô số Nếu biết thế màng chi danh lợi Lợi danh như bọt biển phù vân Có ǵ tồn tại măi cơi trần Mà mê muội dốc ḷng đeo đuổi Nếu biết thế xin dừng nghiệp chướng Hăy biết đủ làm kẻ thiện lương Nếu dư hăy đầu tư thiên đường Để một mai c̣n lời an hưởng |
Số 0 Và Âm Dương
Bạn bè ai cũng khâm phục tài học và hiểu rộng của hắn. Vậy mà đợt thi đại học vừa rồi, hắn rớt! Hắn thấy cuộc đời ḿnh là một con số 0. Hắn không dám ngẩng mặt nh́n người thân và bạn bè, mà ủ ḿnh vào căn pḥng kín mít. Đến một ngày, nỗi thất vọng bao trùm căn pḥng đen như mực. Hắn tự tử! Cuộc đời tưởng như đă đi vào cơi âm vô tận. May sao, mẹ hắn phát hiện sớm và kịp đưa vào bệnh viện. Hắn tỉnh dần. Cạnh bên giường, mẹ hắn với đôi mắt quầng thâm, đau khổ. Hắn thấy ḷng hối hận. Kế bên giường hắn nằm là giường của một bệnh nhân bị ung thư. Nó - con bé mới học lớp 12 - mang trong ḿnh căn bệnh ung thư máu. Hằng tuần phải chịu những cơn đau đớn khi truyền hóa chất và thay máu. Vậy mà nó lúc nào cũng cười, bảo cuộc sống đối với nó là những chuỗi ngày tươi đẹp. Chỉ có một nỗi buồn duy nhất là không được học tiếp và chưa một lần biết được cảm giác thi đại học. Hắn chợt nhận ra ḿnh đang có niềm hạnh phúc mà nhiều người không thể có. Ra viện, hắn mang sách vở vào học với nó. Hắn dạy nó những kiến thức trong nhà trường. Nó dạy lại hắn cách sống lạc quan, không lùi bước trước số phận. Cuộc sống hắn bước qua vạch số 0 và đi tới những con số dương bất tận: một niền tin, trăm điều hạnh phúc và vạn nụ cười... Sưu tầm |
H́nh Phạt Cho Những Người Thích... Cạo
Có những người mê vé số cạo đến đỗi mỗi sáng lúc 9:00 tiệm mở cửa là anh ta đă có mặt, chỉ cần bỏ ra $3, $5, cạo xong mới chịu đi. Vé số cạo, nỗi đau nhiều gia đ́nh Nếu bạn muốn chơi tṛ may rủi mà không có nhiều tiền, không cần phải đi casino hay mua vé lotto th́ chơi tṛ vé cạo là tiện nhất. Đi casino th́ phải đem theo tiền, mất thời gian đi xa, mua vé số th́ phải chờ ngày xổ, ḍ số và đôi khi quên ḍ hoặc đánh mất vé số. Đánh đúng vào tâm lư “dân cờ bạc,” kích thích sự ham muốn, chơi vé số cạo chỉ tốn vài đồng, có kết quả ngay tại chỗ và cũng lănh tiền ngay tại chỗ (instant game hay instant lottery). Vé số cạo có nhiều tên gọi tùy theo mỗi quốc gia, được gọi là scratchcard hay scratch off, scratch ticket, scratcher, scratchie, scratch-it, scratch game, scratch-and-win, cũng mới ra đời đây thôi, do công ty Scientific Games Corporation, người phát minh (chết người!) là công ty Astro-Med, Inc. và mới được cấp bằng sáng chế năm 1987. Vé số cạo được bán ở khắp nơi, chợ búa, tiệm rượu, cây xăng... nhân tiện bạn ghé qua mua bao thuốc lá, đổ xăng, ở chỗ tiền lẻ, mua một cái vé số cạo, móc túi lấy đồng xu, cạo tại chỗ, hoặc kín đáo hơn, ra xe, trước khi nổ máy, đem vé số ra cạo. Những người chơi vé số cạo không bao giờ mang vé số về nhà để cạo trước mặt vợ con! Nhưng mấy có ai trúng! Bỏ bạc ngàn cho vé số cạo Ông Nguyễn Ty, một H.O. định cư tại một tiểu bang miền Đông Hoa Kỳ năm 1992, điều hành một tiệm Cigarette & Lotto trong ṿng 8 năm trước khi về hưu, đă cho chúng tôi biết có người mê... cạo đến nỗi bỏ ra $3,000 mua liền ba tập 100 tờ, loại $10 và đứng cạo ngay tại chỗ trong tiệm ông cho đến hết. Có nhiều người khách quen biết, cạo... thiếu số tiền lên đến hàng chục ngh́n đồng. Ông thấy chưa có ai sạt nghiệp v́ uống rượu, mua lotto nhưng đă có người mất xe, mất nhà và mất vợ v́... vé số cạo. Khách hàng của ông trong 8 năm chỉ có một người trúng $20,000, nhưng hầu hết nợ nần, tan vỡ gia đ́nh hay sạt nghiệp. Theo ông Ty, tại tiểu bang Massachusetts, tỷ lệ 100 tờ chỉ có 55 tờ trúng từ $1 đến những con số cao nhất như $5,000, $250,000, và 45 tờ không trúng đồng nào. Trong 55 tấm vé trúng này, nếu bạn trúng được $500 hay một con số lớn hơn, hy vọng là huề vốn, ngoài ra xem như thua đậm. Tuy vậy, Sở Xổ Số không cho ai thua nhiều, thua vừa đủ và lâu lâu cho người chơi chút hy vọng. Người chủ tiệm này cho biết những người sạt nghiệp không phải là những người không bao giờ trúng, mà đă từng trúng những số lớn như $20,000, v́ vậy họ hy vọng sẽ có lần trúng nữa và cứ chạy theo cho đến lúc... kiệt lực. Trong lịch sử vé số cạo, vào tháng 6, 2010, một cư dân Puerto Rico đi nghỉ Hè ở Texas đă cạo được 1 triệu đồng khi mua hai vé số loại “$100,000,000 Diamond Mine,” sau khi đóng thuế, ông này c̣n đem về nhà được $400,000. Một ông ở Las Vegas du lịch Texas mua $50 vé số cạo và đă trúng $10 triệu. Như vậy, mỗi khi đi du lịch ra ngoài tiểu bang, người ta có cơ hội trúng nhiều “scratch off lotto ticket” hơn chăng? Lợi tức cho một đại lư bán vé số cạo là 5% và hưởng trên số trúng của khách hàng là 1%. Những tiệm đại lư trung b́nh có thể bán ra mỗi tháng từ $10,000 vé số cạo, con số này có thể tăng cao trong những ngày Giáng Sinh hay lễ Tết. Vé số trúng $500 có thể lănh tại tiệm và được miễn thuế, từ $1,000 trở lên phải lănh ở Sở Xổ Số thành phố và phải đóng thuế theo quy định. Do vậy nhiều người trúng $1,000 không muốn khai thuế lôi thôi, họ bán lại cho chủ tiệm lấy $800. Chủ tiệm bán lại cho những người già hay low income lấy $850, v́ những người này được miễn thuế (theo quy định khác nhau của luật tiểu bang). Cuối năm, những người thua vé số có quyền “claim” số tiền thua để được trừ thuế, do đó có nhiều người đi lục thùng rác tại các tiệm lotto, tập trung cho đủ $10,000 đem đến Sở Xổ Số khai thua với số tiền trên, xin giấy chứng nhận để bỏ vào hồ sơ khai thuế. Khách hàng của vé số cạo Ở tiệm Lotto trong khu chợ ABC tôi thường gặp một công nhân của một Auto Repair Shop, v́ anh vẫn thường mặc bộ đồng phục mang tên hăng, giờ nghỉ trưa, thường tranh thủ chạy ra đây, mua một hai cái vé $5, lúi húi cạo... trật, rồi chạy về. Đóng vai đi... cạo ngồi bên anh, tôi được anh cho biết có một lần cạo trúng $1,000, nhưng cũng cách đây 5 năm, từ đó đến nay chỉ trúng $5, $3 cao lắm là $100. Mỗi tháng anh tốn khoảng $300 chỉ cho vụ cạo này. Biết chơi là lỗ, nhưng bỏ không được v́ đă ghiền, nhưng chơi cũng thấy vui và lúc nào cũng nuôi hy vọng. Có những người mê vé số cạo đến đỗi mỗi sáng lúc 9:00 tiệm mở cửa là anh ta đă có mặt, chỉ cần bỏ ra $3, $5, cạo xong mới chịu đi |
Không phải giới b́nh dân mới mê vé số cạo
Người chủ tiệm lotto ở trong bài này cho phóng viên NV biết, có những bà già giàu có ở trong những khu nhà sang trọng đă điện thoại cho chủ tiệm cho biết, sẽ có một người tài xế đưa tấm chi phiếu ra tiệm và chủ tiệm cứ giao những xấp vé số cạo cho người này mang về cho bà. Một nhân viên làm công cho tiệm liquor cho biết: “Không phải chỉ những người đi xe hơi đời cũ mới mê vé số cạo, nhiều ông bà đi Mercedes, BMW đời mới cũng ghé tiệm mua vé số cạo.” Ở tiệm lotto đắt nhất Bolsa gần chợ ABC, tôi trông thấy hầu hết những người lúi húi đứng cạo là trung niên, thường là những người c̣n đi làm, thỉnh thoảng mới có một ông, bà cụ cao niên ghé qua, nhưng những người sau này chỉ mua một vé cầu may. Theo nghiên cứu của Sở Xổ Số người thất nghiệp mua vé số cạo nhiều hơn là người đang có công ăn việc làm và người về hưu. Tục ngữ Việt Nam có câu “ào ào không bằng hao lỗ mội (lỗ nước rỉ),” tuy mỗi vé số cạo chỉ từ $3-$20 nhưng khi đă mê chơi không bỏ được, ngày nào cũng ghé qua cửa tiệm th́ c̣n tốn kém hơn đi kéo máy ở casino. Em rể của anh T., là một công nhân xây dựng, lương rất cao, mỗi ngày lănh hơn $200, nhưng suốt đời không có một “cắc bạc” dính túi, v́ dính vụ vé cạo, nợ nần lên tới $400,000, cuối cùng phải bán xe, tiền hưu trí 401K, tiền saving đều hết sạch, gia đ́nh tan nát. Vợ người bạn tôi mỗi khi gặp tôi, đều nhắc nhở ráng nói giúp chồng bà bỏ vé số cạo. Trong khi bà tính toán từng đồng bạc chợ, không đám mua cá, thịt loại đắt tiền cho gia đ́nh ăn, th́ mỗi ngày ông tới tiệm lotto cạo từ $5 đến $15. Những người thích cạo thoạt đầu cứ nghĩ là 5, 3 đồng không đáng là bao, nhưng dần dà nghiện cạo lúc nào không hay. Năm ngoái (2010) nhiều sở xổ số tiểu bang đă đem về cho ngân sách giáo dục hàng tỉ đô la, nhưng cũng không thiếu người sạt nghiệp! Anh bạn chủ tiệm nói trên, kết luận một câu chắc nịch: “Ai đă từng mê và ghiền cạo ‘số cạo’ th́ chắc chắn trước sau ǵ cũng sẽ bị nó (Sở Xổ Số) cạo trọc đầu!” Huy Phương |
Ngược Lại Với Yêu Là Ǵ?
Một giáo sư đang giảng về “tiểu thuyết” ở một lớp học của các nhà văn trẻ, giáo sư bỗng dừng lại hỏi các học viên: - Ngược lại với yêu là ǵ? - Ghét ạ! Giáo sư đi đi, lại lại, trầm ngâm, ông bỏ giáo tŕnh xuống bàn và nói: - Thế này nhé: Ví như anh đang yêu, sau đó chia tay! 50 năm sau anh 70 tuổi, t́nh cờ gặp lại người cũ trong một chiều đi dạo. Lúc đó bà nọ chằm chằm nh́n anh và nói: “Ông A ơi tôi ghét ông!”. Nếu t́nh tiết xảy ra đúng như vậy, anh phải mừng cho bản thân ḿnh! - V́ sao? - V́ anh là người may mắn mới có người ghét anh hàng nửa thế kỷ. - May mắn quái ǵ, phi lư! - B́nh tĩnh, b́nh tĩnh, anh nghĩ kỹ xem, ghét cũng cuốn hút t́nh cảm như yêu như thương, tức là t́nh cảm của ai đó vẫn nghĩ về anh. Có người ghét anh 50 năm, tức là vẫn nghĩ về anh 50 năm, thật là hiếm có đấy! Anh may mắn không nào? Điều đáng sợ là khi anh gặp lại người cũ, anh hỏi: “Bà B ơi có nhớ tôi không?”. Người nọ đứng đực ra nh́n anh và nói: “Thưa ông, tôi nom ông hơi quen quen, ông là ai?”. Cả lớp cười ồ lên, câu chuyện tưởng tượng này quả là thú vị pha thêm chút ngượng ngùng… Giáo sư khẳng định: “Ngược lại với yêu đâu phải là ghét!”. Cả lớp đồng ư với giáo sư: “Ngược lại với yêu là lăng quên!” Sưu tầm |
Một Vài Ư Nghĩ Về Kiếp Sau Là Có Thật
Không phải ai cũng nhớ lại kiếp trước và chỉ có đứa bé dưới 4 tuổi mới có khả năng nhớ lại kiếp trước. khoa học đă chứng minh, tuyến tùng quả (Pineal) nằm cạnh tuyến năo thùy lưu lại kư ức của kiếp trước. Nhưng sau năm 4 tuổi, tuyến tùng quả sẽ thoái hóa mất đi... Người trưởng thành nếu c̣n tuyến tùng quả là một bệnh lư v́ có bị biến thành ung thư. Tây Tạng có truyền thống t́m người tái sinh của vị Đạt Lai Lạt Ma trước và Đạt Lai Lạt Ma 14 hiện giờ chính là Đạt Lai Lạt Ma thứ 13, khi chết đi Ngài chỉ về hướng nào th́ các vị Lạt Ma bô lăo sẽ cố gắng đi t́m đứa bé tái sinh ở trong ṿng bán kinh 300Km, nếu sau 3 năm mà t́m không được đứa bé tái sinh th́ sẽ phong cho một vị Lạt Ma lên làm vua, điều nầy rất là khoa học v́ sau 4 năm đứa bé không thể nhớ được kiếp trước. Việc nầy cũng rất phù hợp với các thần đồng mà báo chí thường đưa tin, các nhà báo biết là không có thần đồng nào cả, nhưng v́ lư do tôn giáo, trên báo chí không thể nói đến kiếp luân hồi của đạo Phật. Đến khi bé lên 9 tuổi, 10 tuổi bé sẽ quên đi kiếp trước (Của ḿnh là giáo sư Anh Văn hay toán học), mà chúng ta cũng quên đi thần đồng đâu rồi ?. Ở Mỹ một số giáo sư nghiên cứu về tâm lư, thần kinh học nói nhiều về kiếp sau là có thật và viết rất nhiều sách nói về kiếp tái sanh. Mời các bạn xem tiếp... ĐẦU THAI Đầu thai tưởng như chỉ là chuyện hoang tưởng nhưng khoa học thế giới và Việt Nam vẫn ghi nhận nhiều trường hợp vô cùng kỳ lạ. Chuyện kể ở Thái Lan ngày trước, một bà lăo lúc sắp ĺa trần đă nói với con gái lời trăn trối cuối đời rằng mong kiếp sau sẽ được đầu thai thành một cậu bé. Cô con gái đă nhúng ngón tay vào hồ trắng đánh một dấu lên cổ bà. Không lâu sau cô hạ sinh được một cậu bé kháu khỉnh với một vết trắng sau cổ chính xác với vết hồ trắng cô đánh dấu lên cổ mẹ lúc chết. Kỳ lạ hơn, khi cậu bé biết nói, cậu luôn đ̣i sở hữu những món đồ của bà ngoại và khăng khăng rằng chúng là đồ của ḿnh. Phong tục ở một số nơi khác, người ta thường làm dấu người chết với nhọ nồi hoặc hồ dán để có thể dễ dàng nhận ra khi họ đầu thai. Đây không phải chuyện dân gian mà là một trong những trường hợp có thật được hai nhà khoa học Tim Tucke và Ian Steveson ở Đại học Virginia kể lại trong cuốn sách nổi tiếng có tên “Trở lại nhân gian”. Trong đó, những câu chuyện về những đứa trẻ có khả năng nhớ chuyện kiếp trước khiến nhiều người kinh ngạc. Cậu bé người Israel báo án kiếp trước Một cậu bé 3 tuổi ở khu vực Cao nguyên Golan gần biên giới Syria và Israel cho biết cậu đă bị ám sát bằng ŕu trong kiếp trước của ḿnh. Cậu bé đă chỉ cho già làng nơi kẻ giết người chôn cơ thể của ḿnh và thật kinh ngạc, họ đă t́m thấy chính tại địa điểm đó một bộ xương đàn ông. Đó là câu chuyện được kể trong cuốn sách “Những đứa trẻ đă từng sống trước” của bác sỹ chuyên khoa người Đức – Trutz Hardo ghi chép lại được từ tiến sỹ Eli Lasch – người đă từng sống ở Gaza suốt những năm 1960 trong một chương tŕnh hỗ trợ y tế của chính phủ Israel |
Cậu bé người dân tộc Druze được sinh ra với một vết bớt đỏ trên đầu. Khi cậu bé biết nói, cậu đă kể cho gia đ́nh ḿnh nghe rằng cậu đă từng bị giết bởi một cú đập mạnh vào đầu bằng ŕu. Cậu bé cũng nhớ tên đầy đủ kẻ giết người của ḿnh. Khi được 3 tuổi, cậu bé được dẫn đến gặp kẻ giết người bị cáo buộc. Sắc mặt kẻ này khi gặp cậu bé bỗng trở nên tái nhợt, song y vẫn cố t́nh chối tội.
Cậu bé người Druze đă chỉ ra đúng chỗ kẻ sát nhân chôn người, đồng thời mọi người cũng t́m thấy chiếc ŕu – hung khí gây án. Đối mặt với bằng chứng này, kẻ giết người đă thừa nhận tội ác. Tiến sĩ Lasch chính là người đă chứng kiến tận mắt toàn bộ câu chuyện. Ryan – đứa trẻ tái sinh từ 50 năm trước Khi vừa lên 5, cậu bé Ryan – con trai bà Cyndi, một người phụ nữ Mỹ theo đạo Công giáo bắt đầu có những hành động vô cùng kỳ lạ. Ryan liên tục hô “Diễn” và tưởng tượng ḿnh đang đạo diễn cho một bộ phim. Thậm chí cậu bé c̣n thường xuyên thức dậy giữa đêm, la hét và nói với mẹ rằng ḿnh đă từng sống ở Hollywood. Mẹ của cậu bé đă mượn vào cuối sách cũ ở thư viện viết về Hollywood để giúp cậu bé nhớ lại những chuyện ở kiếp trước. Và khi xem tới bức ảnh chụp dàn diễn viên phim Night after night năm 1932, cậu bé đă chỉ vào một tấm h́nh và nói: “Mẹ ơi, người này là con nè. Con thấy con rồi” Cậu bé có thể miêu tả các cảnh trong bộ phim, ví dụ như cảnh về một căn pḥng chứa đầy súng. Và bà Cyndi đă t́m xem bộ phim trên youtube, và có chính xác những cảnh mà cậu bé kể, kể cả căn pḥng chứa đầy súng. Ryan nói rằng ḿnh được tái sinh v́ Marty vẫn c̣n nhiều hối tiếc trong cuộc sống. Sau khi phát hiện sự thật đáng sợ đó, bà Cyndi đă liên lạc với tiến sỹ Tim Tucker để cầu cứu. Ngay lập tức, Tim và các đồng nghiệp liền cho người truy t́m tung tích người đàn ông trong ảnh. Đó là Marty Martyn, giám đốc một đại lư lớn ở Hollywood. Ông sống ở Los Angeles và mất năm 1963 v́ bệnh ung thư – tức là cách Ryan 5 thập kỉ. Ryan kể nhiều thứ về Marty và tiến sĩ Tucker cùng đội của ḿnh đă kiểm chứng tính chính xác khi xem lại hồ sơ cũ của Marty. Ví dụ như Ryan kể rằng kiếp trước ḿnh được chết trong một căn pḥng được đánh số. Và sự thật th́ Marty đă chết trong một căn pḥng có đúng số đó ở bệnh viện. Ryan c̣n nói với mẹ rằng chính cậu bé đă lựa chọn bà là mẹ ḿnh và để bản thân được đầu thai. Ngoài khả năng nhớ chuyện kiếp trước, Ryan c̣n có những khả năng tâm linh khác thường khác: Cậu bé biết rằng bà của ḿnh từng bị sẩy thai dù mẹ cậu chưa bao giờ kể. Cậu c̣n biết trước giáo viên của ḿnh sẽ là ai, ai ở đầu dây bên kia của điện thoại dù không cần nghe. Cậu bé nhớ kẻ sát nhân tiền kiếp Ngay từ khi biết nói, một cậu bé nhỏ tuổi ở Thổ Nhĩ Kỳ cứ nhất định đ̣i được gọi với cái tên Selim Fesli thay v́ cái tên Semih Tutusmus mà bố mẹ đặt cho cậu. Semih khăng khăng nói với bố mẹ rằng cậu bé là Fesli đầu thai và kể cho bố mẹ nghe rất nhiều chuyện liên quan đến cuộc sống của Fesli cũng như những cái tên của những người liên quan đến Fesli ngày trước. Ban đầu, bố mẹ của Semih không tin và cho rằng con ḿnh đang có vấn đề về tâm lư. Khi Semih được 4 tuổi, chiều con, bố mẹ Semih đưa con trai đến một căn nhà, nơi Semih khẳng định là nhà của ḿnh – Fesli ngày xưa. Tại đây, cậu bé gặp vợ của Fesli và nói “Anh là Selim, em là vợ anh Katibe.” Cậu bé nhớ lại được những chi tiết riêng tư trong cuộc sống chung của họ trước đây và tên của những đứa trẻ, tất cả đều được vợ của Fesli xác nhận là hoàn toàn đúng. |
Ngày 9/5/1958, ở làng Hatun Köy, Thổ Nhĩ Kỳ, Fesli được t́m thấy đă chết trên một cánh đồng. Anh đă bị bắn vào mặt và tai phải. Người hàng xóm của anh, Isa Dirbekli, thừa nhận rằng anh ta đă bắn chết Fesli, nhưng anh ta nói rằng đó là một vụ tai nạn, khi anh ta đang đi săn vào lúc đó.
Đúng thời điểm đó ở làng Sarkonak lân cận, Bà Karanfil Tutusmus – mẹ của Semih đang có thai. Bà Tutusmus đă có một giấc mơ kỳ lạ. Trong giấc mơ, một người đàn ông tự nhận là Selim Fesli xuất hiện với một gương mặt đầy máu. Đứa bé của Tutusmus - cậu bé Semih được sinh ra với cái tai phải nhỏ và biến dạng, trùng khớp với vết thương mà đă giết chết Fesli. Sưu tầm |
3 Bí Mật Của Niềm Vui
NIỀM VUI CŨNG GIỐNG NHƯ CHIẾC CH̀A KHÓA CỦA CUỘC SỐNG. NÓ MỞ CỬA RA MỘT THẾ GIỚI MÀ NƠI ĐÓ CHÚNG TA CẢM THẤY ĐỠ NẶNG NỀ VÀ NGỘT NGẠT HƠN. 1- ĐƯỜNG ĐI LÀM CÀNG XA CÀNG BỚT VUI: Thời gian tham gia giao thông ảnh hưởng rất lớn đến tinh thần của con người. Trong đó, những người đi làm với lộ tŕnh vượt quá một giờ mỗi ngày th́ cảm giác buồn bực sẽ cao hơn nhiều so với những người đi bộ đến chỗ làm. Như vậy, dù đă đánh đổi thời gian để có một công việc với thu nhập cao hơn, số tiền ấy cũng chưa chắc đă bù đắp được niềm vui được ở bên người thân, tập thể dục hay làm những việc tích cực. Khi tham gia giao thông, ta không tạo ra niềm vui mà c̣n bị tra tấn bởi tiếng c̣i xe, khói bụi và những h́nh ảnh vô cảm. 2- ỨNG PHÓ VỚI TỰ NHIÊN THAY V̀ TRÁCH MÓC Vui và không vui cũng như quét dọn vệ sinh vậy, bạn có thể khiến mọi thứ sạch bong nhưng không lâu sau, một vài thứ sẽ lại bám bẩn. V́ vậy, bạn không nhất thiết đ̣i hỏi mọi thứ phải luôn sạch v́ làm thế, bạn sẽ rất mệt mỏi và mất thời gian. Chi bằng, hăy thuận theo tự nhiên và chấp nhận bụi bẩn cũng giống như đau buồn, đều là một phần của cuộc sống. Hăy tưởng tượng mỗi cản trở trong đời đều giống như đèn đỏ trong giao thông, tuy ngăn bạn tiến tới nhưng lại giúp bạn thoát khỏi những phiền phức của việc bon chen, lấn tuyến, căi vă... Tinh thần của chúng ta muốn khỏe mạnh th́ cũng nên có khoảng 10% đau buồn. V́ vậy, bạn đừng cảm thấy bất hạnh khi gặp trắc trở hay phiền năo v́ mọi thứ đều có giá trị của nó. 3- BIẾT ĐỦ LÀ VUI Nghiên cứu cho thấy bản thân mỗi người đều có khả năng làm mới tinh thần của ḿnh, vật chất và tiền bạc không phải là điều kiện tiên quyết cho một cuộc sống vui vẻ. Tất cả đều nằm ở thái độ sống. Người có chỉ số vui vẻ tương đối cao thường có các điểm chung: - Cuộc sống gia đ́nh ổn định, có người bạn đời gắn bó - Thường xuyên quan tâm và tham gia tích cực vào thời cuộc - Sắp xếp hợp lư công việc và thời gian giải trí - Có bạn tốt bên cạnh Ngoài ra c̣n có một số phát hiện đáng ngạc nhiên như: - Người biết uống bia rượu sẽ vui vẻ hơn người chẳng đụng đến một giọt rượu nào. - Nam giới vui vẻ hơn khi sống trong xă hội nam nữ b́nh đẳng. - Khoảng thời gian sau khi sinh con, phụ nữ sẽ ít cảm thấy vui vẻ. Tuy nhiên cùng với sự trưởng thành của con cái, cảm giác ấy lại phục hồi và có khuynh hướng tăng lên. Sưu tầm at 5:06 PM |
Lăng Phí Sinh Mạng
Ngày nay, người ta thường nói đến sự lăng phí của con người: lăng phí điện nước, lăng phí tài nguyên, lăng phí tiền bạc, lăng phí sức khỏe… Trong bối cảnh xă hội vẫn c̣n nhiều người nghèo, sự lăng phí bị lên án như một tội ác. Tuy vậy, có một sự lăng phí nguy hiểm mà ít khi được nhắc tới, đó là lăng phí sinh mạng con người. Nếu lăng phí được định nghĩa là “làm mất một cách vô ích tiền tài, sức lực, thời gian” (theo Từ điển Từ và ngữ Việt Nam) th́ xem ra con người ngày nay đang lăng phí sinh mạng tới mức báo động. Lăng phí sự sống trước hết là nạn phá thai. Đă có biết bao chuyên viên nghiên cứu phân tích về những hậu quả tai hại của việc phá thai trong lănh vực tâm lư, thể lư và tâm linh, vậy mà số thai nhi bị phá càng ngày càng tăng. Theo thống kê chưa chính xác, th́ Việt Nam chúng ta là nước thứ ba trên thế giới về số thai nhi bị giết hại. Con số này từ một triệu rưỡi đến hai triệu ca mỗi năm. Thủ tục phá thai hiện nay rất đơn giản và nhanh chóng. Nhiều nơi phá thai được trá h́nh với cái tên rất đẹp “Khám chữa bệnh phụ khoa”, có những c̣ mồi, chèo kéo như những nhà hàng ăn uống. Biết bao sản phụ đă chết oan v́ những “xưởng phá thai” kiểu này, nhưng xem ra người ta vẫn không sợ. Lăng phí sự sống c̣n là sự thiếu cẩn trọng khi lao động và khi tham gia giao thông. Mỗi năm, nước ta có đến mười hai ngh́n người chết v́ tai nạn giao thông, tương đương với mỗi ngày có hơn 30 người đột ngột và vĩnh viễn từ bỏ cuộc sống trong khi đi lại trên khắp các nẻo đường của đất nước chúng ta. Nếu so sánh với vụ tai nạn máy bay rơi khoảng từ 200 đến 300 người/vụ, th́ tại Việt Nam cứ mỗi năm chúng ta có khoảng 40 vụ rơi máy bay (trích bài viết tại trang *********.net ngày 19-11-2012). Những người này hầu hết là những người trụ cột trong gia đ́nh, hoặc là thanh niên tuổi trẻ, là công nhân, sinh viên, học sinh, tức là những người đang có nhiều kỳ vọng ở tương lai. Biết bao nhiêu lời cảnh báo, biết bao nhiêu lần bị phạt, xem ra nhiều người vẫn không tỉnh ngộ. Vẫn c̣n đó những chàng trai cô gái đua xe, đùa với thần chết, coi sự chết như không. Họ thật lăng phí cuộc sống. Từ vài năm trở lại đây, có một thứ “mốt” quái đản là… tự tử. Có nhiều người tự tử ở tuổi c̣n trẻ, thậm chí là vị thành niên. Những người chán sống không hẳn là người bị đẩy vào ngơ cụt của cuộc đời, mà đôi khi họ là những người thành đạt và đang ở đỉnh cao của danh vọng như một số ngôi sao điện ảnh, ca sĩ hay người mẫu. Cũng v́ không muốn sống, một số người có chức có quyền cũng đă t́m đến cái chết khi có nguy cơ bị khui ra những việc làm mờ ám, hay v́ những lư do có trời mới biết. Những người này cũng lăng phí mạng sống ḿnh. V́ thất vọng trước một cuộc sống trống rỗng vô ư nghĩa, nhiều bạn trẻ đă t́m đến ma túy và những thói ăn chơi sa đọa. V́ ham mê t́m đến với những cảm giác thần tiên nhất thời, họ đă đánh mất tương lai, trở nên mối họa cho gia đ́nh và người thân. Họ đă tự đánh mất chính ḿnh. |
Khi coi thường mạng sống, người ta dễ liều mạng phạm tội.
Chắc hẳn những ai có lương tri đều đắng ḷng khi đọc những thông tin liên tục về các vụ án được xử mà kết cục là án tử h́nh. Họ là những thanh niên trẻ trung, mang dáng vẻ thư sinh, nhưng lại liều lĩnh phạm tội và trở thành những kẻ sát nhân máu lạnh. Họ được cha mẹ sinh ra và nuôi dưỡng hai ba chục năm, đặt rất nhiều hy vọng ở tương lai, vậy mà bây giờ họ trở nên mối nguy hiểm cho xă hội. Hy vọng của cha mẹ và gia đ́nh họ đă bị tắt lịm. Người vào tù đau khổ v́ mối ân hận day dứt. Người ở ngoài đau khổ v́ bia miệng tiếng đời. Tiếc rằng, con số những vụ việc như nêu trên tăng nhanh tới mức chóng mặt. Mục đích những bản án tử h́nh hay tù tội là nhằm giáo dục và răn đe những người khác. Thế nhưng, mặc dù có biết bao lời lên án mỗi khi có một vụ án nghiêm trọng, nhưng xem ra người ta không sợ. Vẫn liên tiếp xảy ra những vụ cướp của giết người. Vụ sau tinh vi và nguy hiểm hơn vụ trước. Người ta lăng phí sự sống và đem sinh mạng của ḿnh ra làm tṛ đùa. Một linh mục Ḍng Tên người Hàn Quốc, Cha Joseph Kim Yong-hae, đă nhận định: “Tỷ lệ phá thai gấp hai lần tỷ lệ sinh đẻ và tỷ lệ tự tử đứng đầu danh sách các nước trong Tổ chức Phát triển và hợp tác kinh tế. Hiện tượng này, cùng với một số vụ việc khác đă khiến người ta có cảm giác xă hội Hàn Quốc đă ch́m sâu trong nền văn hóa sự chết và tuyệt vọng”(Ucan News, bản tin 21-5-2012). Đức Chân phước Giáo Hoàng Gioan Phaolô II đă báo động về một nền văn hóa mang tên sự chết. Đó là một lối sống ích kỷ, chỉ lo hưởng thụ, không nghĩ đến tha nhân và cũng chẳng quan tâm đến ngày mai. Nền văn hóa này đang có nguy cơ thấm nhập vào xă hội của chúng ta, kéo theo những hệ lụy là sự dối trá, thù hận, thủ đoạn và vô trách nhiệm. Văn hóa sự chết chối bỏ các giá trị tôn giáo và nhân bản. Giáo lư Công giáo dạy: “Sự sống con người phải được coi là linh thánh, v́ từ lúc khởi đầu của ḿnh, sự sống đó ‘đ̣i phải có hành động của Đấng Tạo Hóa’ và măi măi được liên kết một cách đặc biệt với Đấng Tạo Hóa, là cùng đích duy nhất của ḿnh. Chỉ có Thiên Chúa là Chúa của sự sống từ khi sự sống khởi đầu cho đến khi kết thúc: không ai, trong bất cứ hoàn cảnh nào, có thể dành cho ḿnh quyền trực tiếp đem cái chết đến cho một thụ tạo nhân linh vô tội”(Sách Giáo lư của Giáo Hội Công giáo, số 2258). Chúa cũng truyền lệnh trong Điều thứ năm của Thập điều: “Ngươi không được giết người” (Xh 20,13). Lệnh truyền này phải được hiểu theo hai chiều: không được cất mạng sống người khác, đồng thời cũng không có quyền tự cất mạng sống ḿnh. Tuân theo Luật Chúa, Giáo hội luôn luôn đấu tranh để bảo vệ sự sống con người. Giáo hội vẫn không ngừng kêu gọi hủy bỏ án tử h́nh tại những quốc gia c̣n giữ bản án này, v́ các nhà nước vẫn có khả năng chế ngự tội ác cách hữu hiệu mà không cần phải tước đoạt cách vĩnh viễn mạng sống của các tội nhân (x SGLCG số 2267). Giáo hội cũng đưa ra những chỉ dẫn trong đời sống gia đ́nh nhằm bảo vệ sự sống và góp phần thăng tiến con người. Ngay cả trong những quốc gia khuyến khích việc phá thai hay việc chết êm dịu, Giáo hội vẫn thi hành chức năng ngôn sứ của ḿnh, lên án những h́nh thức giết người, trực tiếp hay gián tiếp, v́ đó là sự vi phạm đến Luật Chúa và nhân phẩm con người. Chúng ta đă bước vào Mùa Vọng, là thời gian chuẩn bị mừng lễ Giáng Sinh. Con Thiên Chúa xuống thế làm người dưới h́nh hài một trẻ thơ trong hang đá. Hài Nhi Giêsu sinh ra là niềm vui cho cả thế giới. Lễ Giáng sinh là lễ của ḥa b́nh. Lễ Giáng sinh cũng là lễ của sự sống, v́ Đức Giêsu mang lấy thân phận con người để nâng cao phẩm giá của con người, thông truyền cho họ sự sống siêu nhiên. Hài Nhi Giêsu trong hang đá máng cỏ là lời kêu gọi bảo vệ sự sống, từ những thai nhi c̣n trong ḷng mẹ đến những người đang sống trên cơi đời này. Nếu mỗi người đều biết tôn trọng sự sống của ḿnh và của những người xung quanh, th́ cuộc sống này sẽ rất an b́nh và vui tươi. Mong sao điều ấy được thực hiện nơi xă hội Việt Nam chúng ta. Gm Giuse Vũ Văn Thiên |
Tác Dụng Bất Ngờ Của Việc Uống Cà Phê Buổi Sáng
Nhiều người quan niệm, cà phê không tốt cho sức khỏe . Tuy nhiên, nếu bạn uống một lượng vừa phải vào buổi sáng trước các bài luyện tập thân thể, chắc hẳn bạn sẽ bất ngờ với nhiều tác dụng mà cà phê mang lại. 1. Giảm đau Một nghiên cứu gần đây được thực hiện tại trường Đại học Illinois chỉ ra rằng, uống hai đến ba tách cà phê vào khoảng một tiếng trước khi tiến hành các bài tập vận động sẽ giúp giảm các cơn đau cơ. Các nhà khoa học tin rằng, lượng caffeine trong cà phê góp phần tăng cường sức mạnh cũng như sự dẻo dai cho cơ. 2. Tăng cường quá tŕnh tuần hoàn máu Một nghiên cứu được thực hiện tại Nhật Bản về tác dụng của cà phê đối với quá tŕnh tuần hoàn máu của những người không thường xuyên uống cà phê. Theo đó, mỗi người uống khoảng gần 30 ml cà phê. Sau đó, các nhà nghiên cứu xác định quá tŕnh lưu thông của máu tới các ngón tay. Kết quả cho thấy, những người uống cà phê thường xuyên tăng khoảng 30% lượng máu lưu thông trong khoảng thời gian hơn 75 phút so với nhóm người không uống cà phê. Sự lưu thông máu tốt hơn đồng nghĩa với việc lượng oxy vận chuyển tới các cơ nhiều hơn. 3. Tăng cường trí nhớ Đại học John Hopkins đă tiến hành một cuộc nghiên cứu và phát hiện chất caffeine trong cà phê có thể tăng cường trí nhớ tỏng ít nhất 24 giờ sau khi con người uống cà phê. 4. Nạp nhiều nhiên liệu hơn cho cơ Một nghiên cứu khác được công bố trên Tạp chí Sinh lư Ứng dụng chỉ ra rằng, một lượng nhỏ caffeine rất hữu ích cho những người phải luyện tập thân thể với cường độ cao, đặc biệt là các vận động viên. Những người bổ sung caffeine tăng 66% hàm lượng glycogen trong cơ. Glycogen đóng vai tṛ là nguồn năng lượng thiết yếu đối với các buổi tập thể thao tốn sức, giúp bạn tập luyện trong thời gian dài hơn. 5. Bảo vệ cơ Nghiên cứu trên động vật được các nhà khoa học tại trường Đại học Conventry thực hiện cho thấy, caffeine trong cà phê có tác dụng hỗ trợ bù đắp sự suy giảm sức mạnh của cơ theo tuổi tác. Với một hàm lượng vừa phải, cà phê cũng có thể bảo vệ sức khỏe chúng ta, giảm nguy cơ các tổn thương liên quan đến tuổi tác. Song Tú (Đời Sống & Pháp Luật) |
Nồi Cháo Ế - Kim Thoa
Ông An nh́n xuống bếp nói: -You nhớ bỏ mấy cục gị sống vào cho cháo nó thêm ngọt nhe! Bà mở ngăn tủ lạnh vít vài miếng gị sống bỏ vào nồi cháo và nói vọng lên: -OK, nồi cháo nầy mà không ngon là khỏi trả tiền nhe. Bà nếm thử, rồi quậy nhè nhẹ lên, theo order của ông, trong nồi cháo nào là thịt xay, gị thịt chỗ bắp đùi phần trên, bây giờ ông lại c̣n muốn bỏ thêm gị sống nữa, ăn thế nầy mà không bị bịnh th́ cũng lạ. Lát nữa trước khi múc ra tô, bà phải bỏ nhúm giá trước, bóp nhè nhẹ cho giá gẫy khúc, rồi mới múc cháo ra tô, xong rồi th́ bỏ hành ng̣ lên trên. Tô của bà khi ăn bà phải bóp vào một miếng tương bột Housin sauce, đây là món khoái khẩu của bà từ hồi c̣n bé, dù hồi đó nhà nghèo con đông, má bà nấu nồi cháo to ít thịt, nhưng lúc nào bà cũng dặn má bà mua một chút tương xay, cho vào cháo ăn mới ngon. Ngồi nhâm nhi từ từ v́ cháo mới múc c̣n nóng quá, bà để ông nói ǵ th́ nói, bà cứ ậm ừ cho qua chuyện, nhưng đầu óc bà lạc về phương trời nào ấy. Bà nhớ lại, thế mà đă 26 năm. ***** Năm ấy thằng con lớn của bà được 2 tuổi. Khi sanh nó, bà đau bụng đă hơn tuần lễ mà vẫn chưa sinh được, bụng lúc đầu đau râm râm, tới ngày thứ nh́ đau hơn và cứ đau hơn nữa, cho tới lúc cô y tá khám và nghe tim thai th́ em bé đă thở yếu lắm rồi, nằm ở đây đă 3 ngày, nhưng không có dấu hiệu ǵ sắp sinh cả. Năm ấy bà đă 35 tuổi, bà lấy chồng muộn nên có con muộn. Cô y tá trưởng đề nghị đem bà đi mổ gấp, nếu không mổ kịp sẽ chết cả mẹ lẫn con. Rồi th́ họ cứu được cả 2 mẹ con. Nuôi thằng nầy thật trần ai khoai củ. Nó vẫn bú nhiều, ăn nhiều, bụ bẫm, nhưng bịnh th́ vẫn cứ bịnh, cứ ho, cảm, nóng,... Nó bệnh theo sự trở mùa của thời tiết. Mỗi khi nó bệnh, bà hay bồng nó đi bác sĩ Trinh ở HH. Bà không đem con tới bác sĩ A, v́ ông nầy hay cho kèm trụ sinh là Tetraciline, nên phần đông con nít lớn lên răng đều bị vàng khè, mà không thể nào đánh cho trắng được, bao nhiêu tiền lương dạy học, tiền dạy thêm, tiền buôn bán vặt vănh đều bỏ vào tiền đi bác sĩ, nhà thương, thuốc thang cho nó. Có những lúc, bà hết sạch sành sanh tiền v́ nó cứ bệnh đau liên tục. Bà cũng biết nguyên nhân v́ đâu, khí hậu Việt Nam, lúc đầu hôm th́ nóng, bà để quạt máy, nửa đêm th́ lạnh v́ nhà máy tôn, khi lạnh th́ thật lạnh, mà nóng th́ thật nóng. Hôm ấy nó bịnh, nóng không biết bao nhiêu độ, sờ vào bà biết là không thể để ở nhà. Bà không c̣n một đồng dính túi. Bây giờ chỉ có cách là đến cầu cứu thằng em. Nó là em thứ sáu, trong nhà nầy ngoài những đứa em c̣n nhỏ ra, th́ những khi quá cần mà không thể chạy được nơi nào khác, th́ bà phải cầu cứu nó. Nó làm công trong xưởng vẽ, là họa sĩ, mà họa sĩ vào năm 1988 th́ có phải đâu “goodjob.” Năm ấy th́ nhà nước "mở cửa" rồi, nhưng đất nước vẫn c̣n như ngại ngùng, lạ lẫm khi tiếp xúc với các xứ tự do, nên ngành vẽ cũng không lấy ǵ đắt khách. Bà dắt xe đạp vào xưởng ở đường 3/2, trên cái giỏ chổ khung xe là cu Tí. Thằng em ngạc nhiên hỏi: -Chị chở cháu đi đâu mà sớm vậy? -Đi Nhi Đồng, hồi hôm nó nóng quá mà chị chẳng c̣n đồng nào cả. Thế là nó lấy cái quần treo trên đinh nó móc sạch nhách, móc cho đến đồng bạc cuối cùng: -Chị lấy đỡ bao nhiêu đây đi, em lănh lương rồi tính sau. -Em c̣n tiền xài không? -Chị khỏi lo. Em c̣n cơm nguội với hũ chao. Chị đứng tần ngần, cầm tiền. Thằng cậu sờ trán thằng cháu thúc giục: -Thôi, chị chở cháu đi đi, nó nóng quá rồi. Chị cho mớ tiền vào túi áo và gài cái kim tây cho chắc ăn. Mẹ chở con vào nhà thương bằng xe đạp, thằng con được nằm viện. Sau khi mẹ con đà yên chỗ, chị xuống căn tin mua cho con chút cháo, phần chị th́ đă có mớ cơm nguội và mấy con khô đây rồi, cũng qua được bữa nay, tối th́ tính sau. Ở nhà khi nó nóng th́ cuống quít lên, vào đây th́ cả ngày y tá chỉ phát cho vài viên thuốc uống cho trẻ bớt nóng rồi chờ xét nghiệm máu xem nó có nhiễm virus sốt suất huyết hay không, Bà sợ bệnh t́nh con biến chuyển không biết thế nào, nên chút tiền của đứa em, bà c̣n để trong túi mà không dám xài, bụng th́ lâm râm đói, nhưng thôi ráng ngủ đi cho quên đói. Đêm ở nhà thương Nhi Đồng tầng trên nơi con nít nằm, ban đêm sao thanh vắng, thỉnh thoảng vài tiếng khóc của trẻ, tiếng ú ớ, tiếng la, tiếng dỗ con. Bà trằn trọc bên con, phần th́ lạ chỗ ngủ, phần th́ đói, bụng kêu rồ rồ không sao ngủ được, tiếng ḿ gơ lốc cốc... Giờ nầy mà có tô ḿ th́ hết xẩy. Bà nghĩ đến quậy ly sữa ḅ của con để uống, nhưng cũng không được, phải để dành cho nó... Bà cứ trằn trọc măi, đoán giờ nầy chắc cũng 9, 10 giờ đêm rồi. Bỗng cuối hành lang có tiếng guốc lạch cạch, lạch cạch, tiếng như có cái ǵ gơ vào từng cửa pḥng dọc hành lang và tiếng nói oang oang trong đêm vắng vẻ “Bà con nào muốn ăn cháo th́ đem gà-mên xuống múc." Nghe tiếng trở ḿnh của người đàn bà nằm với đứa con bên cạnh, bà hỏi với sang: -Bộ họ cho cháo hả chị? Giọng ngáy ngủ, bà kia ọ ẹ trả lời: -Ừ, cháo ế, đêm nào nó cũng kêu cho. Bà nghe vậy, xốc con lên, không cần biết thằng nhỏ ngủ hay thức, bà cơng nó trên vai, lấy cái gà-mên có 3 ngăn cầm theo, trước khi đi, bà nói với bà bên cạnh: -Chị trông dùm đồ đạc của tui, chẳng có ǵ quư, chỉ có cái b́nh thủy là quư thôi. -Ừ đi đi , không ai lấy đâu. Thế là vai cơng con, tay xách gà mèn, bà lần xuống căntin, vừa đi vừa chạy, sợ người khác lấy hết. Bà nói nhỏ vào tai con: -Con ơi, ḿnh đi xin cháo, vậy là ḿnh có đồ ăn rồi con ơi. Thằng con được mẹ cơng chạy tưng tưng, nó cười khanh khách, tỉnh ngủ. H́nh như mọi người cũng quen với cảnh nầy và thấy cũng ít ai xuống lấy, cô có nhiệm vụ bán căn tin sắp sửa rửa nồi, nên chắc nghĩ rằng đổ th́ uổng nên kêu mọi người xuống lấy, buổi sáng mua cho con, họ bán có chút thịt bầm, bây giờ th́ thấy múc vào gà-mên 3 cục thịt bầm to bằng bàn tay vắt lại, như cơm vắt, cháo mới hâm sôi c̣n nóng hổi. Vậy là để dành tới mai c̣n ăn được. H́nh như từ sau khi lấy chồng đến lúc nầy, bà chưa bao giờ được ăn tô cháo ngon quá như vậy. Đúng ra v́ nghèo quá, con th́ cứ đau cứ bệnh, bao nhiêu tiền đều đổ vào tiền bác sĩ, tiền thuốc, tiền nhà thương mà chẳng làm ǵ được ra tiền ngoài việc đi dạy học. Nguyên cả ngày hôm sau, bà sống lay lất nhờ gà-mên cháo ban tối, c̣n thằng nhỏ vẫn phải mua cháo nóng cho nó. Buổi chiều th́ bố nó vào, bà không dám hỏi ông ăn ǵ chưa, v́ nếu hỏi khi ông trả lời là chưa th́ bà phải lấy tiền đi mua đồ ăn, mà tiền nầy chưa biết sẽ xài cho thằng con bao nhiêu, và không biết bệnh t́nh nó ra sao, v́ vậy bà không dám hỏi. Ông có ư ở lại, ông nằm dưới nền nhà, thở dài thườn thượt, môi th́ khô, chắc là cũng đói, vào với mẹ con, xem con đỡ chưa và đương nhiên thế nào bà cũng phải kiếm ǵ cho ông ăn, nhưng bà không hỏi, v́ bụng bà cũng đang rỗng tuếch đây. Bà nghe bụng ông cũng kêu ồm ộp. |
Rồi bỗng nhiên như "đến hẹn lại lên", tiếng guốc lạch cạch, lạch cạch, tiếng gơ côm cóp vào từng cửa pḥng, tiếng la oang oang “lấy cháo! lấy cháo! ai xuống lấy cháo!”
Bà ngồi dậy, phản ứng như bị điện giựt, lấy cái gà-mèn để sẵn. Bà dợm bước đi th́ thằng con la lên “Mẹ, mẹ cho con đi với!” Ông ngồi dậy, vài giây đầu ông không hiểu chuyện ǵ xảy ra. Bà nằm kế bên tỉnh giấc hơn tối qua, thấy ông ngạc nhiên, bà nói: “Đi xin cháo dưới căntin.” Ông mắng liền, như thường ngày ông vẫn hay mắng bà: -Đi đâu, đi ăn xin hả -? Bà nghẹn ngào khựng lại vài giây, nghĩ trong bụng: ông không biết, ông không hiểu ǵ cả, từ ngày lấy nhau, bà đă nhịn đói dài dài, để nhường tất cả cho con và cho ông. Bà đă thường ăn đồ thừa, bà cố che giấu cái bất lực của ḿnh v́ không thể nào kiếm nhiều tiền hơn được nữa, phổi đă nấu thành cháo và cũng sắp lủng hết 2 lá rồi. Sau cùng, cơn đói đang hành hạ và h́nh như ông cũng đang đói mà c̣n cố giữ cái sĩ diện rỗng tuếch, bà như không c̣n biết sợ là ǵ nữa, bất chấp ông chồng đang nổi xung, bà cơng con chạy theo tiếng la c̣n vọng lại cuối hành lang. Sau đó bà đem về pḥng một gà-mên cháo c̣n nóng hổi. Thằng con vui lắm, tỉnh ngủ, bi bô nói chuyện tiếng được tiếng mất với bố, “Bố, bố, mẹ cơng con mẹ chạy.” Bàn tay ú nần sờ mặt bố, vừa cười vừa nói ngọng nghệu nghe cũng mắc cười. Ông cười theo thằng con. Bà không nói ǵ hết, chia cho ông phần dưới là phần to nhất. Ông lặng lẽ ra hành lang ăn. Và bà thấy h́nh như ông đang khóc (có lẽ ông hối hận v́ muốn giữ cái sĩ diện không xin xỏ mà mắng oan bà chăng?) ***** -Ê, you! Cháo you nấu ngon quá hé! -Mấy chục năm kinh nghiệm rồi you ơi, nhưng vẫn không ngon bằng gà-mên cháo ở Nhi Đồng. 26 năm trôi qua, lưu lạc qua xứ Huê Kỳ, cho đến bây giờ ông cũng không hề biết: nồi cháo ế hằng đêm ở nhà thương Nhi Đồng và cô bán căntin tốt bụng đă giúp bà đỡ đói trong hai ngày đêm ở đó. |
BÀI TOÁN KHÓ NHẤT: Ư THỨC
THE HARDEST PROBLEM: CONSCIOUSNESS Phạm Viết Hưng Ai cũng biết ư thức tồn tại, nhưng không ai biết bản chất ư thức là cái ǵ. Các nhà khoa học muốn nắm bắt được ư thức, nhưng họ chỉ tóm được cái bóng của nó chứ không phải bản thân ư thức. Vấn đề bản chất của ư thức đă trở thành bài toán khó nhất đang thách thức khoa học…(Everyone knows that consciousness exists, but no one knows what the nature of consciousness is. Scientists want to grasp consciousness, but they grasp only its shadow, not the consciousness itself. The problem of consciousness’ nature has become the hardest problem challenging science…) Nếu có một cái ǵ đó hiển nhiên rơ ràng nhất nhưng lại bí ẩn khó hiểu nhất th́ đó là Ư THỨC. Ngay từ thời cổ Hy Lạp, một nhà thông thái bậc nhất như Socrates cũng đă phải thốt lên: “Tôi biết rằng tôi chẳng biết ǵ cả” (I know that I know nothing), rồi ông khuyên: “Hăy hiểu chính ḿnh” (Connais-toi, toi même!). Dường như ông muốn nói với người đời rằng bao nhiêu hiểu biết cũng chẳng có ư nghĩa ǵ nếu không hiểu chính ḿnh. Thế nào là hiểu chính ḿnh? Ấy là đặt ra những câu hỏi về bản thân ḿnh và trả lời những câu hỏi đó, chẳng hạn: sự hiểu biết của ḿnh có đầy đủ không? Sự hiểu biết của ḿnh có đúng đắn không? Tại sao ḿnh có thể nhận biết, tư duy, cảm xúc, suy tưởng? Sự vật mà ḿnh nhận thức được là hiện thực khách quan hay chỉ là ảo ảnh do ư thức tạo ra? Bản chất của ư thức là ǵ?… Có lẽ Socrates không thể t́m được câu trả lời thỏa đáng cho những câu hỏi này nên ông cảm thấy bao nhiêu sự biết của ḿnh vẫn như chẳng biết ǵ cả. Trở ngại chính đối với ông có lẽ là bí mật về bản chất của ư thức. Từ đó đến nay, ngót 2 thiên niên kỷ rưỡi đă trôi qua, loài người đă đạt được những tiến bộ vượt bậc trong sự hiểu biết thế giới, nhưng dường như vẫn dậm chân tại chỗ trong sự hiểu biết về chính ḿnh, mặc dù các nhà triết học và khoa học không ngừng nghiên cứu, thảo luận, tranh căi về bản chất của ư thức. T́nh h́nh này đă được phản ánh rơ ràng và thú vị trong một bài báo của Oliver Burkeman trên tờ The Guardian của Anh ngày 21/01/2015. Tiêu đề là một câu hỏi chất vấn: “Tại sao những trí tuệ vĩ đại nhất thế giới đều bất lực trước bí mật của ư thức?” ( Why can’t the world’s greatest minds solve the mystery of consciousness? ). Hỏi tức là đă trả lời: Bí mật của ư thức vượt quá khả năng của những trí tuệ vĩ đại nhất của nhân loại. Một trong những trí tuệ đó là René Descartes (1596-1650), nhà toán học và triết học trứ danh của nước Pháp và thế giới, cha đẻ của H́nh học Giải tích, một trong những gương mặt tiêu biểu nhất của cuộc cách mạng khoa học và kỹ thuật lần thứ nhất trong lịch sử văn minh của nhân loại. 1/ Luận thuyết Descartes consciousness-2Từ nửa sau thế kỷ 20 cho tới nay, sự phát triển vượt bậc của khoa học và công nghệ đă tạo ra một lợi thế rất lớn trong việc nghiên cứu bản chất của ư thức. Ấy là sự ra đời của một ngành khoa học “chạm” vào ư thức của con người: Khoa học về “Trí thông minh nhân tạo” (Artificial Intellgigence), viết tắt là AI. Thành tựu của AI đă và đang làm cho mọi người kinh ngạc, nhiều dự đoán cho rằng AI sẽ chế tạo ra những robots thông minh bằng và hơn con người trong một tương lai không xa. Năm 1997, chương tŕnh Deep Blue đă đánh cờ thắng vua cờ Gary Kasparov, làm cho niềm hy vọng chế tạo ra trí thông minh trở nên hiện thực hơn bao giờ hết. Nhưng đúng vào lúc đó, khi tư duy logic cơ giới thô thiển hí hửng nhất, th́ những nhà khoa học có đầu óc triết học sâu sắc lại nhận ra sự thật của trí thông minh là cái ǵ ─ cái mà từ xưa tới nay từng được coi là thước đo của trí thông minh là tư duy logic tính toán hóa ra không phải là “thành phần chủ yếu của tư duy thực sự”, như Douglas Hofstadter nhận định trong cuốn sách nổi tiếng của ông, “Gödel, Escher, Bach”. Đây là một cuốn sách từng đoạt Giải Pulitzer, một sách “gối đầu giường” của tất cả các nhà khoa học về trí thông minh nhân tạo hiện nay, một tác phẩm đặc biệt chuyên sâu dành cho tất cả những ai quan tâm tới vấn đề bản chất của ư thức và trí thông minh của con người. Nguyên văn câu nói của Hofstadter như sau: “Khi một hoạt động trí năo nào đó đă được chương tŕnh hóa th́ người ta sẽ mau chóng ngừng coi nó như một thành phần chủ yếu của tư duy thực sự” (Once some mental function is programmed, people soon cease to consider it as an essential ingredient of real thinking) [1] consciousness-3Đó là một nhận định mang tính cách mạng về bản chất của ư thức, làm tiêu tan hy vọng của những ai tưởng rằng có thể giải mă bí ẩn của ư thức thông qua công nghệ trí thông minh nhân tạo. Nếu quả thật toàn bộ ư thức có thể chương tŕnh hóa th́ chắc chắn đến một lúc nào đó con người sẽ có thể chế tạo ra những robots có ư thức, và như thế th́ ư thức không c̣n ǵ là bí mật nữa. Khi đó ư thức có thể được xem như kết quả của một hệ thống vật chất hoạt động theo những quy tắc logic xác định. Có nghĩa là thành tựu của khoa học và công nghệ AI một mặt nói lên sức mạnh của tư duy logic, nhưng mặt khác chỉ ra rằng tư duy logic chỉ là một bộ phận của ư thức và thậm chí không phải là bộ phận chủ yếu của tư duy thực sự. Theo tờ The New York Times, Hofstadter cho rằng ư thức thực sự của con người nằm ở tư duy cảm xúc, chẳng hạn như soạn nhạc, viết văn ─ “những lĩnh vực đ̣i hỏi một linh hồn” (they require a soul), cái mà robots không có và không bao giờ có thể có [1]. Tại sao robots không thể có tư duy cảm xúc? Đơn giản v́ cảm xúc không tuân thủ chương tŕnh, cảm xúc là một dạng tư duy phi logic (non-logical thinking) trong khi computer là một cỗ máy hoạt động theo chương tŕnh.. Tóm lại, thành tựu của AI càng làm cho vấn đề bản chất của ư thức càng trở nên khó hiểu hơn. Nó chỉ ra rằng con người, hay sự sống nói chung, là những thực thể hoàn toàn khác biệt với những cỗ máy, mặc dù con người và sự sống nói chung cũng có những yếu tố của những cỗ máy. Bài báo trên tờ The Guardian ngày 21/01/2015 (đă dẫn) cũng có những ư kiến làm sáng tỏ thêm nhận định nói trên. Xin tóm lược một đoạn thú vị nhất: consciousness-4Các nhà triết học và khoa học đă tranh căi nẩy lửa trong hàng thập kỷ nay về vấn đề cái ǵ làm cho con người phức tạp hơn robots. Bộ năo đặt ra đủ các loại bài toán làm cho các nhà khoa học phải bận tâm. Chẳng hạn, chúng ta học như thế nào, làm thế nào để ghi nhớ, hoặc để nhận biết sự vật? Có một số bài toán được xếp vào loại dễ, thí dụ: Làm thế nào để bạn biết rụt tay lại khi chạm phải nước nóng, hoặc nghe thấy tên ḿnh trong một căn pḥng hội hè ồn ào? Nếu có đủ thời gian và tiền tài trợ, một ngày nào đó các chuyên gia về thần kinh có thể sẽ đưa ra lời giải đáp. Chỉ có một bài toán duy nhất thực sự khó, được gọi là Bài toán Hóc búa về Ư thức (the Hard Problem of Consciousness), nội dung gồm những câu hỏi như: Tại sao mọi quá tŕnh phức tạp diễn ra bên trong bộ năo có cảm giác như từ bên trong nội tâm? Tại sao chúng ta không chỉ thông minh như robots (nói cách khác, tại sao chúng ta không ngu như robots) tức là chỉ có khả năng ghi nhận thông tin, hoặc có phản xạ đáp ứng với ngoại cảnh như tiếng ồn hoặc mùi vị của thức ăn bốc lên từ xoong chảo,… nhưng vẫn dốt đặc và trống rỗng cuộc sống nội tâm? Và làm thế nào mà bộ năo sản sinh ra những cảm xúc nội tâm đó? Làm thế nào mà một bộ năo nặng khoảng 1.4kg với những mô năo mầu hồng nhạt nằm bên trong hộp sọ lại có thể làm nẩy sinh ra một cái ǵ đó đầy bí ẩn như ư thức về sự sống mà nó và toàn bộ cơ thể được gắn vào sự sống đó? |
Khởi nguồn những tranh căi về bản chất của ư thức dẫn chúng ta đi ngược trở về quá khứ những năm 1600, khi René Descartes nêu lên một luận thuyết về ư thức mà hàng trăm năm sau vẫn là chủ đề để các học giả tiếp tục tranh căi mà không t́m thấy lời giải. Một mặt Descartes nhận thấy không có cái ǵ rơ ràng hơn và khó bác bỏ hơn một thực tế là tất cả chúng ta đều có ư thức. Về lư thuyết, tất cả mọi thứ mà bạn nghĩ là bạn biết về thế giới đều có thể chỉ là một ảo ảnh được tạo ra để đánh lừa bạn, nhưng bản thân ư thức th́ không thể là một ảo ảnh. Mặt khác, hiện tượng quen thuộc nhất và chắc chắn nhất này lại không tuân thủ bất kỳ một quy luật thông thường nào của khoa học. Nó dường như không phải là vật chất. Nó không thể quan sát được, ngoại trừ sự cảm nhận từ bên trong, bởi chính ư thức của con người. Thậm chí nó không thể thực sự mô tả được. Do đó, Descartes kết luận, ư thức phải được tạo ra bởi một chất liệu ǵ đó đặc biệt, phi vật chất, không tuân thủ các định luật của tự nhiên; v́ thế ư thức ắt phải là một cái ǵ đó do Chúa truyền cho chúng ta.
Luận thuyết Descartes nói trên đẩy khoa học duy vật vào t́nh trạng bế tắc: thừa nhận luận thuyết Descartes th́ tự bác bỏ ḿnh, không thừa nhận th́ buộc phải chứng minh ư thức là vật chất. Nhưng làm thế nào để chứng minh? Bế tắc! Bốn thế kỷ qua không có chứng minh nào cả! Thành tựu của khoa học về trí thông minh nhân tạo cho thấy trí thông minh thực sự nằm ở cảm xúc, một dạng ư thức phi logic, không tuân thủ bất kỳ một chương tŕnh nào cả, và do đó nó nằm ở bên kia tầm với của khoa học. Trớ trêu thay, khoa học về trí thông minh nhân tạo không những không chống lại Descartes, mà vô t́nh c̣n ủng hộ Descartes. Vậy là sau bốn thế kỷ, luận thuyết Descartes vẫn giữ nguyên giá trị. Bất chấp sự thắng thế của chủ nghĩa duy vật trong thế kỷ 20, những trí tuệ vĩ đại nhất trong thế kỷ này vẫn nghiêng về phía Descartes. Nhận định này có thể kiểm chứng thông qua tư duy của những đại diện khoa học lớn nhất trong thế kỷ 20. 2/ Các nhà khoa học giỏi nhất nghĩ ǵ về bản chất của ư thức? Muốn bác bỏ Descartes th́ phải chứng minh ư thức là vật chất. Rất nhiều công tŕnh nghiên cứu muốn quy ư thức về một dạng năng lượng, nhưng khốn thay, không có cách nào để phát hiện ra dạng năng lượng đó. Vậy hăy t́m hiểu xem những bộ năo vĩ đại nhất trong thế kỷ 20 và hiện nay nghĩ ǵ về vấn đề này. Max Planck (1858 – 1947) consciousness-61Max Planck là cha đẻ của khái niệm lượng tử, mở đầu cuộc cách mạng vĩ đại về nhận thức trong thế kỷ 20. Tầm vóc khổng lồ về khoa học và tư tưởng của ông là điều không thể bàn căi. Các nhà khoa học duy vật rất ngại trích dẫn Planck bởi uy tín của ông quá lớn, nhưng ông lại có những phát biểu đối nghịch hoàn toàn với chủ nghĩa duy vật. Thật vậy, ông tuyên bố: “Tôi coi ư thức là nền tảng căn bản, và vật chất bắt nguồn từ ư thức. Chúng ta không thể biết được những ǵ đằng sau ư thức. Mọi thứ chúng ta bàn đến, mọi thứ mà ta coi là đang tồn tại, đều do ư thức mặc nhận” (I regard consciousness as fundamental. I regard matter as derivative from consciousness. We cannot get behind consciousness. Everything that we talk about, everything that we regard as existing, postulates consciousness) [2] Ư Planck muốn nói ư thức là gốc rễ của mọi nhận thức, phải có ư thức th́ mới nhận biết được vật chất, v́ thế không thể giải thích cái gốc rễ ấy là cái ǵ được. Giống như trong một hệ logic, không thể giải thích hệ tiên đề của hệ logic đó, v́ hệ tiên đề là những nguyên lư đầu tiên chỉ có thể thừa nhận như một tiên nghiệm. Trong một trường hợp khác, ông nhắc lại ư kiến này trên phạm vi toàn vũ trụ. “Mọi vật chất bắt nguồn và tồn tại chỉ v́ một lực… Chúng ta phải thừa nhận đằng sau lực này tồn tại một Trí Tuệ có ư thức và thông minh. Trí Tuệ này là cái sinh ra mọi vật chất” (All matter originates and exists only by virtue of a force… We must assume behind this force the existence of a conscious ans intelligent Mind. This Mind is the matrix of all matter) [3] Chú ư rằng chữ “Trí Tuệ” trong câu nói trên được Planck viết hoa. Vậy Trí Tuệ đó là ǵ nếu không phải Nhà Thiết kế Thông minh của vũ trụ mà Lư thuyết Thiết kế Thông minh ngày nay mô tả? consciousness-7Albert Einstein (1879-1955) Người hiểu rơ khái niệm năng lượng hơn ai hết là Albert Einstein, nhưng Einstein chưa bao giờ thể hiện quan điểm coi ư thức như một dạng năng lượng, dù chỉ ở mức nghi vấn hoặc đặt vấn đề. Công thức nổi tiếng của ông, E = mc^2 , thâu tóm toàn bộ năng lượng và vật chất trong vũ trụ, nhưng không có chỗ cho ư thức ở đó. Ngược lại, ư thức đối với ông vẫn là một cái ǵ đó hoàn toàn không thể hiểu được, nó không thể là vật chất. Ông nói: “Điều khó hiểu nhất về vũ trụ là ở chỗ nó có thể hiểu được” (The most incomprehensible thing about the universe is that it is comprehensible). C̣n ai hiểu vũ trụ bằng Einstein? Chẳng phải Thuyết tương đối tổng quát của ông đă mô tả toàn bộ vũ trụ trong một phương tŕnh duy nhất đó sao? [4] Vậy mà ông không hiểu tại sao cái vũ trụ ấy lại có thể được phản ánh trong ư thức của con người, hay nói cách khác, làm sao mà con người có thể nắm bắt được cái vũ trụ mênh mông và kỳ diệu như thế. Giữa vũ trụ và ư thức của con người có một mối quan hệ tương tác như thế nào để ư thức có thể trở thành một tấm gương phản chiếu vũ trụ? Nếu vũ trụ quá bí ẩn th́ cái ư thức nắm bắt được vũ trụ c̣n bí ẩn gấp bội! Tại sao vậy? V́ ư thức không tuân thủ bất cứ một định luật tự nhiên nào, như Descartes khẳng định! Nếu vũ trụ quá kỳ diệu để làm cho Einstein phải thốt lên những lời ngạc nhiên thán phục th́ ư thức c̣n làm cho ông ṭ ṃ gấp bội, v́ nó hoàn toàn bí ẩn đối với ông. Ông nói: “Trải nghiệm cái bí ẩn – dù có pha trộn cảm giác sợ hăi – cũng chính là trải nghiệm mà tôn giáo đă tạo ra. Hiểu biết về sự hiện hữu của cái mà ta không thể nh́n thấu, của những biểu hiện lư trí sâu thẳm nhất và cái đẹp rực rỡ nhất, những cái chỉ có thể đến với trí năo của ta trong những h́nh thức sơ khai nhất; chính cái biết và cái cảm này làm nên tính tín ngưỡng đích thực; những người có tín ngưỡng sâu xa” [5] Tín ngưỡng mà ông nói ở đây là niềm tin vào sự hiện hữu của cái không thể chứng minh được. Đối với người Thiên Chúa giáo, đó là Chúa, là Thượng Đế. Đối với các nhà khoa học như Pascal, Newton, Galilé, Pasteur, Mendel, Kelvin, Einstein, Heisenberg, Godel,… đó là Đấng Sáng tạo. Bản thân ư thức cũng là một hiện hữu không thể nh́n thấu, không thể chứng minh bằng khoa học, v́ thế niềm tin vào sự hiện hữu của ư thức cũng chính là một tín ngưỡng. V́ thế không có ǵ để ngạc nhiên khi bốn thế kỷ trước, Descartes cho rằng ư thức có nguồn gốc từ Chúa. Einstein không nói rơ như Descartes, nhưng cũng nói điều tương tự khi tuyên bố: “Tư duy trực giác là một quà tặng thiêng liêng…” [6]. Quà tặng thiêng liêng ấy do ai tặng, nếu không phải Đấng Sáng tạo? |
Chú ư rằng tư duy trực giác cũng chỉ là một dạng thức đặc biệt của ư thức. Nó chẳng phải cái ǵ khác chiếc đèn pha của ư thức giúp con người phát hiện được chân lư một cách trực tiếp và bất chợt, không thông qua suy luận. Tất cả các nhà khoa học lớn đều thấy rơ điều đó. Henri Poincaré, nhà toán học vĩ đại nhất cuối thế kỷ 19 đầu thế kỷ 20, cũng từng nói “Logic giúp ta chứng minh, trực giác giúp ta khám phá”. Nhưng có lẽ Einstein là người băn khoăn nhiều nhất về bí ẩn của trực giác, v́ thế ông thường xuyên nhắc tới vai tṛ định hướng của trực giác trong khám phá, đồng thời gợi ư cho chúng ta suy ngẫm về tính chất bí ẩn không thể giải thích của dạng năng lực tinh thần kỳ lạ này. Ông nói:
“Tri thức đóng vai tṛ thứ yếu trên con đường khám phá. Có một sự nhảy vọt trong ư thức được gọi là Trực giác hay gọi là ǵ tùy ư, nhờ đó mà bạn t́m thấy lời giải nhưng bạn không hiểu điều đó diễn ra như thế nào và tại sao” (The intellect has little to do on the road to discovery. There comes a leap in consciousness, call it Intuition or what you will, the solution comes to you and you don’t know or why). Nếu Einstein c̣n để cho chúng ta tự suy đoán nguồn gốc của năng lực tinh thần kỳ lạ đó th́ Nicolas Tesla, một nhà khoa học xuất chúng đầu thế kỷ 20 lại nói rơ rằng nó đến từ một Trung Tâm trong vũ trụ. consciousness-8Nicolas Tesla (1856 – 1943) Vào thời của Tesla, khái niệm trung tâm phát thanh và truyền h́nh hoặc là chưa có, hoặc là c̣n quá non trẻ, vậy mà Tesla đă quan niệm bộ óc của chúng ta chỉ là một chiếc máy nhận thông tin, giống như chiếc radio hay tivi bây giờ vậy. Nói cách khác, theo Tesla, ư thức đơn giản chỉ là những thông tin xuất phát từ một Trung tâm trí tuệ trong vũ trụ. Trung Tâm này là ǵ, nếu không phải Thượng Đế? Đây, ông nói: “Bộ năo của tôi chỉ là một điểm tiếp nhận. Trong Vũ trụ tồn tại một trung tâm mà từ đó chúng ta nhận được tri thức, sức mạnh, cảm hứng. Tôi chưa thâm nhập được vào những bí mật của trung tâm này, nhưng tôi biết nó tồn tại” (My brain is only a receiver. In the Universe there is a core from which we obtain knowledge, strength, inspiration. I have not penetrated into the secrets of this core, but I know that it exists) [7] Câu nói trên, mặc dù không có chứng minh khoa học, nhưng nó mang bóng dáng của một ngoại cảm tiên tri. [8] Một câu nói khác của ông cũng chứa đựng nhiều gợi ư về bản chất của nhận thức: “Thật nghịch lư nhưng là sự thật khi nói rằng chúng ta càng hiểu biết càng trở nên dốt nát theo nghĩa đen, bởi v́ chỉ thông qua sự khai sáng th́ chúng ta mới ư thức được những hạn chế của chúng ta” (It is paradoxical, yet true, to say, that the more we know, the more ignorant we become in the absolute sense, for it is only through enlightenment that we become conscious of our limitations) [9]. Tôi không rơ câu nói này được nói ra vào thời điểm nào, nhưng nó hoàn toàn phù hợp với tư tưởng của Định lư Bất toàn của Gödel năm 1931. Định lư này khẳng định rằng nhận thức của chúng ta bị hạn chế. Nhưng Tesla ư thức được tính hạn chế đó không phải do Định lư Gödel, mà do được khai sáng, tức được Chúa mặc khải. Khái niệm được mặc khải thực ra cũng là khái niệm trực giác như Einstein nhấn mạnh, đó là món quà thiêng liêng… consciousness-9Kurt Gödel (1906 – 1978) Như chúng ta đă thấy, ư thức của con người bao gồm cả logic lẫn phi logic, và Douglas Hofstadter đă chỉ ra rằng tư duy logic không phải là thành phần mang tính người nhiều nhất. Tư duy mang tính người nhiều nhất là tư duy cảm xúc ─ dạng tư duy theo cảm hứng, phi logic và không tuân thủ chương tŕnh… Sau một thời gian dài các nhà khoa học đánh giá trí thông minh theo cái gọi là IQ, để rồi thấy không ổn, gần đây họ sáng tác ra cái gọi là EQ. Đây là hệ quả của chủ nghĩa duy vật thô thiển, muốn quy mọi hiện tượng trong thế giới hiện thực về vật chất có thể cân đong đo đếm được. Điều đáng buồn là những sáng tác này được đám đông hùa theo, đương nhiên coi đó là những khái niệm khoa học. Nhưng đối với những người có cái nh́n triết học sâu sắc, đó chỉ là những tṛ hề khoa học. Bản thân chữ EQ (Emotional Quotient) đă là sai lầm, bởi cảm xúc là một hiện tượng không thể đo được. Nói cách khác, mọi giá trị đo lường về cảm xúc đều phiến diện, sai lệch, làm méo mó sự thật. Thí dụ, mọi cách cho điểm các bức tranh của Van Gogh đều vô nghĩa, kể cả việc đo giá trị bức tranh bằng số tiền bán được. Tất cả những con số đó đều là lừa dối, không phản ánh được cảm xúc thực sự của người thưởng thức tranh. V́ thế, Hofstadter từng nói nếu computer có thể vẽ tranh hay viết văn ở tŕnh độ nghệ thuật th́ đó sẽ là một thảm họa. Tất cả những thảo luận nói trên sẽ có thể kém thuyết phục nếu không có Định lư Bất toàn của Kurrt Gödel, “nhà logic vĩ đại nhất kể từ sau Aristotle”. Thật trớ trêu, Định lư Bất toàn là con đẻ của toán học logic, nó đặt nền móng cho khoa học computer, nhưng nội dung của nó lại nói lên tính bất toàn của logic. Nếu trường phái Hilbert tôn sùng logic như “đấng toàn năng” của toán học th́ Gödel lại hạ nó xuống đúng vị trí của nó, rằng logic là ngôn ngữ đắc dụng của computer, với những hạn chế mang tính bản chất không thể khắc phục được, và đối với con người, logic chỉ là một bộ phận của ư thức ─ ư thức của con người rộng lớn hơn và phức tạp hơn rất nhiều so với cái phần logic đó. Đây, hăy nghe ông nói: “Bộ năo là một chiếc máy tính được kết nối với một tâm linh” (The brain is a computing machine connected with a spirit) và “Ư thức được kết nối với một cái toàn thể” (Consciousness is connected with one unity) [10]. Chữ “bộ năo” trong câu nói trên phải được hiểu là ư thức lưu hành trong bộ năo. Vậy theo Gödel, ư thức ấy không chỉ có tư duy tính toán, tư duy theo chương tŕnh, mà bao gồm cả tâm linh ─ phần ư thức chứa đựng tất cả những ǵ mà toán học nói riêng và khoa học nói chung bất lực, chẳng hạn như cảm xúc âm nhạc, cảm xúc trước cái đẹp, cảm xúc thi ca, khả năng trực giác, ngoại cảm, tiên tri,… Ở một mức độ nào đó, có thể thấy Gödel vượt xa Einstein trong những suy nghĩ về bản chất của ư thức ─ ông không dừng lại ở chỗ ngạc nhiên trước sự kỳ lạ khó hiểu về những khả năng không thể giải thích được của ư thức, mà cho rằng cái ư thức đó được nối kết với một trung tâm trí tuệ nào đó của vũ trụ, cái mà ông gọi là “một toàn thể” (one unity). Ở chỗ này ta thấy Gödel có phần nào giống Tesla, khi Tesla cho rằng bộ năo chỉ là chiếc máy thu những tri thức được phát ra từ một Trung Tâm trong vũ trụ. Cái mà Tesla gọi là một Trung Tâm, và Gödel gọi là một Toàn thể, thực ra là Thượng Đế, hoặc Đấng Sáng tạo, Đấng Toàn năng, Nhà Thiết kế Vũ trụ, Nhà Lập tŕnh Vũ trụ, Chúa, Brama, Alah, Bà Mẹ Tự Nhiên,… Điều này rất dễ hiểu, bởi cả Tesla lẫn Gödel đều công khai bầy tỏ Đức tin của ḿnh. Tesla từng nói: “Quà tặng sức mạnh tinh thần đến từ Chúa, Thực thể Thần thánh, và nếu chúng ta tập trung tư tưởng của chúng ta vào chân lư đó, chúng ta sẽ ḥa hợp với sức mạnh vĩ đại ấy. Mẹ tôi dạy tôi t́m kiếm mọi chân lư từ trong Kinh Thánh”. [11] Gödel c̣n đi xa hơn thế, ông không chỉ khẳng định sự tồn tại của những thế giới khác với thế giới chúng ta đang sống, mà c̣n dùng toán học logic để chứng minh sự hiện hữu của Chúa. Đầu năm 2013 hai nhà khoa học computer là Christoph Benzmüller thuộc Đại học Tự do ở Berlin (Free University of Berlin) và Bruno Woltzenlogel Paleo thuộc Đại học Kỹ thuật Vienna đă bắt tay vào việc “computer hóa” toàn bộ chứng minh của Gödel. Không đầy một năm, đến Tháng 10, kết quả được công bố trong một công tŕnh mang tên: “Formalization, Mechanization and Automation of Gödel’s Proof of God’s Existence” (H́nh thức hóa, Cơ giới hóa và Tự động hóa chứng minh của Gödel về sự hiện hữu của Chúa). Công tŕnh này được giới khoa học computer nhiệt liệt hưởng ứng như một mẫu mực của bài toán computer hóa các định lư toán học. [12] consciousness-10Erwin Schrödinger (1887 – 1961) Erwin Schrödinger là nhà vật lư lỗi lạc người Áo, đoạt Giải Nobel năm 1933, nổi tiếng với phương tŕnh sóng trong Cơ học Lượng tử. Ông tuyên bố rất rơ ràng và dứt khoát về bản chất của ư thức như sau: “Ư thức không thể giải thích được bằng những thuật ngữ mang tính vật chất. V́ ư thức là khái niệm gốc rễ, không thể giải thích được bằng thuật ngữ của bất cứ thứ ǵ khác” (Consciousness cannot be accounted for in physical terms. For cansciousness is absolutely fundamental. It cannot be accounted for in terms of anything else). [13] Ư kiến này có thể xem như một lời thuyết minh hoặc tán thưởng ư kiến của Planck đă dẫn ở trên, rằng phải có ư thức th́ mới nhận thức được mọi thứ, ư thức là mắt xích đầu tiên của hệ thống nhận thức, v́ thế không thể giải thích mắt xích đầu tiên ấy là cái ǵ được. Tóm lại, luận thuyết Descartes vẫn đứng vững trong thế kỷ 20, ít nhất trong tư tưởng của những nhà khoa học tài giỏi nhất và có tầm nh́n triết học sâu xa nhất. Tuy nhiên, các nhà khoa học duy vật không có lựa chọn nào khác là phải cố gắng chứng minh ư thức chỉ là một dạng vật chất đặc biệt nào đó. Hy vọng chứng minh này dấy lên mạnh mẽ trong bối cảnh xuất hiện ngày càng nhiều hiện tượng ngoại cảm và tâm linh trên khắp thế giới. Nổi tiếng nhất là hiện tượng chữa bệnh bằng tâm linh có hiệu quả thực tế rất cao của nhà chữa bệnh bằng tâm linh Bruno Gröning ở Đức giai đoạn 1949-1959 và nhà chữa bệnh bằng tâm linh Nguyễn Đức Cần ở Việt Nam những năm 1970,… Nhiều dự án nghiên cứu những hiện tượng này đă xuất hiện ở nhiều quốc gia, được gọi tắt trên sách báo quốc tế là PSI, thu hút sự chú ư của rất nhiều nhà khoa học lẫn người không làm khoa học. Vậy kết quả PSI ra sao? |
/ PSI và những nghiên cứu thực tế về bản chất của ư thức
PSI là chữ viết tắt của thuật ngữ “Psychic phenomenna”, dịch nôm na là những hiện tượng tâm linh. T́m hiểu kỹ hơn trên Google, gơ “what does psychic mean” (psychic nghĩa là ǵ), chúng ta nhận được kết quả như sau: – Nếu đóng vai tṛ tính từ, “psychic” có nghĩa thứ nhất là tính chất liên quan đến những hiện tượng dường như không thể giải thích được bằng các định luật tự nhiên, đặc biệt là hiện tượng thần giao cách cảm (telepathy) hoặc thấu thị (clairvoyance). Những từ đồng nghĩa với nó là “supernatural” (siêu tự nhiên), “paranormal” (dị thường, ngoài phạm vi giải thích của khoa học), “other-worldly” (thuộc thế giới khác), “supernormal” (siêu thường), “preternatural” (vượt quá tự nhiên), “metaphysical” (siêu h́nh), “extrasensory” (ngoại cảm), “transcendental ” (siêu việt), “magic” (huyền ảo), “mystical” (huyền bí), occult (huyền bí),… – Nghĩa thứ hai, “psychic” là tính chất liên quan đến linh hồn (soul) hoặc tư tưởng (mind). – Nếu đóng vai tṛ danh từ th́ “psychic” là một người có khả năng “psychic”, tức là có những khả năng dị thường không thể giải thích bằng các định luật tự nhiên được. Vậy bản thân sự giải thích của Google (dựa trên các từ điển học thuật) đă thừa nhận hai sự thật: Một, những hiện tượng ngoại cảm và tâm linh không thể giải thích được bằng các định luật tự nhiên là có thật! Những hiện tượng này tồn tại khách quan, hoàn toàn không phải là bịa đặt, mê tín dị đoan như một số người lầm tưởng! V́ thế, việc quan tâm nghiên cứu những hiện tượng đó là cần thiết. consciousness-11Hai, những hiện tượng ngoại cảm và tâm linh không thể giải thích bằng các định luật tự nhiên, tức là nằm bên ngoài khoa học. Nói cách khác, khoa học không thể giải thích những hiện tượng ngoại cảm và tâm linh! Hai kết luận trên hoàn toàn phù hợp với kết luận trong cuốn BÊN NGOÀI KHOA HỌC do NXB Khoa học & Kỹ thuật Hà-nội xuất bản năm 2004, trong đó viết: •“Đ̣i hỏi về tính phổ quát là một trong những lư do v́ sao thật khó thực hiện một sự khảo sát khoa học về các hiện tượng như tâm động và ngoại cảm, các hiện tượng này dường như chỉ đi liền với một số cá nhân nào đó trong những hoàn cảnh đặc biệt. Với cùng lư do như vậy, kinh nghiệm cá nhân độc nhất, dù gây ấn tượng như thế nào đối với người nhận, không thể xem là một phần của khoa học” (ư kiến của nhà vật lư Peter Hodgson, trang 20). •“PSI vẫn c̣n đang trôi nổi! … V́ sao các nhà khoa học không chấp nhận PSI? Lư do đối với sự hoài nghi chính là chúng ta cần các số liệu lặp lại được và một lư thuyết có thể đứng vững được. Cả hai đ̣i hỏi này vẫn c̣n thiếu trong nghiên cứu về PSI…. Chừng nào mà người cổ vũ cho PSI vẫn chưa thể làm rơ việc ư nghĩ được sản sinh ra bởi các nơ-ron trong năo của người gửi có thể đi qua xương sọ để vào năo của người nhận th́ hoài nghi là sự đáp ứng thích hợp…” (ư kiến của GS Đặng Mộng Lân, đồng dịch giả và biên tập viên của cuốn BÊN NGOÀI KHOA HỌC, trang 25-27, đă công bố trên tạp chí Vật lư Ngày nay số Tháng 10/2003). Tóm lại, cho đến hôm nay, khi độc giả đang đọc những ḍng này, th́ tất cả những công tŕnh nghiên cứu về ngoại cảm và tâm linh đều chưa đem lại một kết quả ǵ có lợi cho khoa học duy vật, và có lẽ điều này là BẤT KHẢ, v́ như bản thân khái niệm “psychic”, tức “ngoại cảm và tâm linh”, đă được định nghĩa là những hiện tượng không thể giải thích được bằng các định luật tự nhiên. Nói cách khác, những nghiên cứu về ngoại cảm và tâm linh không hề chứng minh được rằng ư thức là một dạng vật chất, mặc dù trong những nghiên cứu này, các nhà nghiên cứu thường xuyên dùng những thuật ngữ vật lư để gán cho khả năng ngoại cảm và tâm linh, chẳng hạn, “trường sinh học”, “năng lượng tinh thần”, “năng lượng tâm linh”,… Thực chất, đây là một việc làm “gượng ép” ─ việc dùng những khái niệm và thuật ngữ quen thuộc trong một thế giới quen thuộc để mô tả một hiện tượng không biết rơ bản chất trong một thế giới chưa biết ─ tương tự như t́nh trạng khủng hoảng trong vật lư học đầu thế kỷ 20, khi các nhà vật lư cố gắng mô tả thế giới lượng tử bằng những khái niệm và thuật ngữ của thế giới vật chất thông thường. Niels Bohr đă cảnh tỉnh thế giới vật lư rằng đây là một nỗ lực BẤT KHẢ (impossible), và do đó đừng bao giờ cầu mong có thể hiểu được thế giới lượng tử một cách rơ ràng và xác định như thế giới hàng ngày của chúng ta. Rốt cuộc các nhà vật lư chỉ có thể tiên đoán các hiện tượng lượng tử theo xác suất, và sự khôn ngoan mách bảo chúng ta rằng đừng cố hiểu bản chất của thế giới lượng tử, mà hăy tận dụng các hiện tượng lượng tử vào đời sống của chúng ta, miễn là đem lại lợi ích cho loài người. Các nhà vật lư đă khôn ngoan đi theo con đường này. Chẳng hạn, “tương tác ma quái” giữa hai hạt photon là một hiện tượng không thể giải thích được, nhưng đă và đang được nghiên cứu để ứng dụng truyền thông tin tức thời, được gọi là “viễn tải lượng tử” (teleportation). Đó là một bài học rất tốt cho những nghiên cứu về ngoại cảm và tâm linh, hay nói chung cho những nghiên cứu về bản chất của ư thức. Nói gợi ư cho chúng ta thấy không nhất thiết phải ôm lấy quan điểm lỗi thời cho rằng mọi thứ trong thế giới hiện thực đều là vật chất. Hăy thừa nhận sự tồn tại của những hiện thực phi vật chất hoặc siêu nhiên mà khoa học bất lực, để t́m cách ứng dụng những hiện tượng đó vào những mục đích thiết thực đối với đời sống loài người, điển h́nh là việc chữa bệnh. consciousness-11bDù khoa học thừa nhận hay không, việc chữa bệnh của “hai vị thánh chữa bệnh”, Bruno Gröning và Nguyễn Đức Cần, vẫn mang lại những kết quả phi thường không thể chối căi. Nếu phương pháp chữa bệnh bằng tâm linh của “hai vị thánh” này không thể giải thích được bằng khoa học th́ đơn giản là khoa học vật chất quá nghèo nàn để giải thích các hiện tượng thuộc về ư thức và tâm linh. Sự nghèo nàn này thiết tưởng đă quá rơ. Định lư Bất toàn của Gödel đă nói rằng tư duy lư lẽ và logic không đủ để chứng minh mọi hiện tượng ngay trong thế giới vật chất thông thường chứ đừng nói đến những thế giới bên ngoài hoặc bên trên thế giới vật chất. V́ thế, cái cần phải thay đổi không phải là t́m kiếm một thứ máy móc hay công cụ vật lư tối tân hơn, tinh vi hơn, để chụp ảnh hay ghi lại dấu vết của ư thức hoặc tâm linh, mà là thay đổi thế giới quan, thay đổi cách nh́n về thế giới! PSI không được khoa học thừa nhận v́ nó nghiên cứu những hiện thực khách quan cao hơn, rộng hơn thế giới vật chất ─ thế giới bên ngoài hoặc bên trên tầm với của khoa học. Vậy nếu nh́n nhận khoa học chỉ là một trong số những con đường khám phá chân lư th́ hăy bổ sung cho những hiểu biết hạn hẹp của khoa học bằng những phương pháp nhận thức khác. |
4/ Những con đường tiệm cận tới bản chất của ư thức
Việc PSI không được công nhận là khoa học không phải là một tin buồn đối với những người tin vào thế giới tâm linh, mà ngược lại, đó là một tin vui, v́ nó chứng tỏ hai điều: •Nó xác nhận hiện tượng tâm linh là có thật. •Nó chỉ ra rằng khoa học vật chất không đủ để nghiên cứu ư thức và tâm linh. Nói cách khác, nó chỉ ra “cái gót A-sin” của khoa học duy vật ─ một dạng nhận thức dựa trên tư tưởng nền tảng cho rằng thế giới chỉ có vật chất và vật chất, ngoài ra không có cái ǵ khác. Cái “gót A-sin” ấy cản trở con người tiến về phía trước trên con đường nhận thức sự thật. Điều này đă được nhấn mạnh bởi David Hawkins, nhà triết học khoa học nổi tiếng của Mỹ trong thế kỷ 20 (từng là thành viên trong Dự án Manhattan – Dự án chế tạo bọm nguyên tử của Mỹ trong những năm 1940). Ông nói: consciousness-12“Trở ngại chính trên con đường phát triển của chúng ta là sự thiếu hiểu biết về bản chất của bản thân ư thức” (The main obstacle to our development is our lack of knowledge about the nature of consciousness itself). [14] Làm thế nào để vượt qua trở ngại đó? Liệu khoa học có thể tự nó vượt qua trở ngại này không? Câu trả lời là KHÔNG, chừng nào khoa học c̣n tiếp tục duy tŕ quan điểm lỗi thời cho rằng thế giới chỉ có vật chất và vật chất mà thôi. Nếu đóng khung trong quan niệm như thế th́ làm sao một lư thuyết thuần túy vật chất có thể giải thích một hiện thực phi vật chất? Chẳng phải các nhà khoa học giỏi nhất thế kỷ 20 như Max Planck, Einstein, Tesla, Gödel, Schrödinger,… đă nói rơ điều này rồi sao? consciousness-13Các nhà triết học, thần học cũng thấy rơ điều đó. Trong cuốn “Vũ trụ trong một nguyên tử”, Đức Đạt Lai Lạt ma dùng thuyết nhân quả để bác bỏ khả năng quy giản tinh thần thành vật chất. Ngài viết: “Điều cốt yếu để hiểu khái niệm của Phật giáo về ư thức – và sự bác bỏ của nó về khả năng quy giản tinh thần thành vật chất – là thuyết nhân quả” (trang 195, Công ty Nhă Nam và NXB Thế giới xuất bản năm 2016). Đức Đạt Lai Lạt Ma nhấn mạnh rằng ư thức mang tính chủ quan, nhưng khoa học chỉ coi trọng những chứng cứ khách quan, và do đó khoa học dường như chẳng đạt được kết quả nào trong việc khám phá bản chất của ư thức: “Kinh nghiệm của ư thức là hoàn toàn chủ quan. Tuy nhiên, điều nghịch lư là mặc cho thực tại không thể nghi ngờ của chủ quan tính của chúng ta và hàng ngàn năm khảo cứu triết học, có rất ít đồng thuận về vấn đề ư thức là ǵ. Khoa học, với phương pháp ngôi thứ ba đặc trưng của nó – cái nh́n khách quan từ bên ngoài – chỉ đạt được những tiến bộ ít ỏi đến kinh ngạc trong sự hiểu biết này” (trang 177, sách đă dẫn) (chữ in đậm do tôi nhấn mạnh, PVHg). Vậy có cách nào để khoa học vượt qua trở ngại hiện nay không? Đức Đạt Lai Lạt ma nêu lên một đề nghị: kết hợp các phương pháp nghiên cứu truyền thống của khoa học với phương pháp nghiên cứu truyền thống của Phật học. Cụ thể, kết hợp phương pháp thí nghiệm khách quan, mà ngài gọi là “phương pháp ngôi thứ ba), của khoa học với phương pháp chủ quan của thiền định Phật giáo, mà ngài gọi là “phương pháp ngôi thứ nhất”. Cái khó trong sự kết hợp này là ở chỗ khoa học xưa nay chỉ chấp nhận “phương pháp ngôi thứ ba”, tức là chỉ chấp nhận những kết luận được rút ra từ những thí nghiệm khách quan, có thể lặp đi lặp lại, cùng cho một kết quả như nhau. Chẳng hạn, quy luật F = ma dù được bạn kiểm tra ở Việt Nam hay tôi kiểm tra tại Úc sẽ đều cho một kết luận như nhau. Và khoa học xưa nay không chấp nhận bất kỳ một kinh nghiệm cá nhân chủ quan nào, nếu nó không được kiểm chứng bởi những người khác và cho cùng một kết quả. V́ thế khoa học rất khó có thể chấp nhận những kinh nghiệm thiền định của các bậc tu hành bất kể các ngài đắc đạo như thế nào. Xin nhắc lại ư kiến của nhà vật lư Peter Hodgson trong cuốn BÊN NGOÀI KHOA HỌC đă dẫn ở trên: “…kinh nghiệm cá nhân độc nhất, dù gây ấn tượng như thế nào đối với người nhận, không thể xem là một phần của khoa học”. Giả sử có một thiền giả cao cấp đă chứng ngộ được những sự thật huyền nhiệm ở những cơi giới ư thức siêu linh, đồng thời lại là một nhà khoa học xuất chúng về vật lư, có khả năng quy kết những sự thật chứng ngộ được thành một định luật biểu thị dưới dạng toán học, liệu định luật đó có được khoa học công nhận không? Câu trả lời là KHÔNG, nếu định luật đó không thể phát biểu được ở “ngôi thứ ba”, tức là không được kiểm chứng bởi những người khác ở địa vị hoàn toàn khách quan. Thực chất vấn đề Đức Đạt Lai Lạt ma nêu lên cũng chính là vấn để hóc búa nhất của PSI ─ làm thế nào để kiểm chứng những ư thức nẩy sinh trong bộ năo của những nhà ngoại cảm? Làm thế nào để biết ư thức thực sự diễn ra như thế nào ở các “vị thánh chữa bệnh”? Không có cách nào cả. Chúng ta chỉ có thể xác nhận đó là những hiện thực, những sự thật diễn ra trước mắt, để tin rằng đó là những phép lạ có thật. Đọc cuốn “Nguyễn Đức Cần, nhà văn hóa tâm linh” của Nguyễn Phúc Giác Hải và Nguyễn Tài Đức, do NXB Văn hóa Thông tin xuất bản năm 2013, một người có thể chất tinh thần lành mạnh không thể không tin đó là sự thật. Cá nhân tôi, tôi hoàn toàn tin đó là sự thật, v́ hai lư do: một, tôi có người nhà được cụ Cần chữa bệnh; hai, bản thân tôi có những trải nghiệm tâm linh nhất định, đủ để tôi tin vào sự tồn tại của những thế giới tâm linh khác và cao hơn thế giới vật chất của chúng ta. Tuy nhiên, niềm tin của cá nhân tôi và của hàng ngh́n hàng vạn người khác không đủ để trở thành một phát biểu ở “ngôi thứ ba” mà khoa học yêu cầu. Đức Đạt Lai Lạt Ma viết: “Tôi biết rằng có sự hoài nghi sâu sắc về các phương pháp ngôi thứ nhất trong khoa học hiện đại” (trang201, sách đă dẫn). Nhưng ngài cho rằng ĐĂ ĐẾN LÚC khoa học phải t́m cách dung nạp những trải nghiệm chủ quan, nếu thực sự muốn khám phá bí ẩn của ư thức, bởi bản thân ư thức mang tính chủ quan: “Do đó một nghiên cứu khoa học toàn diện về ư thức phải dung chứa cả hai phương pháp ngôi thứ ba và ngôi thứ nhất” (trang 199, sách đă dẫn). Đây thực sự là một lời mời gọi khoa học nhưng đồng thời là một thách thức quá lớn đối với khoa học, bởi nếu khoa học chấp nhận “ngôi thứ nhất” th́ khoa học không c̣n là khoa học nữa, ít nhất là khoa học theo cách hiểu như hiện nay. Riêng tôi, từ lâu tôi đă cho rằng có thể tiệm cận tới thế giới kỳ diệu của ư thức bằng một phương pháp hoàn toàn khác, đó là phương pháp của logic toán học, mà Kurt Gödel từng gợi ư. Để đi theo hướng này, nhà khoa học phải xây dựng cho ḿnh một hệ tiên đề. Từ đó nêu lên các định lư, tập hợp các định lư sẽ tạo nên một lư thuyết logic về ư thức. Nếu lư thuyết này phù hợp với các hiện tượng thực tế liên quan đến ư thức th́ nó sẽ được chấp nhận; ngược lại nếu mâu thuẫn với thực tế th́ sẽ bị loại bỏ. |
5/ Hệ tiên đề về ư thức của sự sống
Việc gán cho ư thức bản chất vật chất, như năng lượng hoặc một trường vật chất nào đó, sẽ gặp phải hai khó khăn lớn: Một, phải chỉ ra dạng vật chất đó, hoặc phải cân đong đo đếm được dạng vật chất đó; Hai, việc cố gắng giải thích bản chất vật chất của ư thức là mâu thuẫn với logic nhận thức. Thật vậy, theo logic nhận thức mà Planck và Schrödinger đă nói (mục 2 ở trên), phải có ư thức th́ mới nhận biết được vật chất, do đó việc quy giản ư thức thành vật chất là một quy tŕnh ngược, trái với logic nhận thức! Tóm lại, khái niệm ư thức phải được coi là một tiên nghiệm, không cần giải thích. Nhưng từ tiên nghiệm đó có thể nêu lên các tiên đề về sự hiện hữu của ư thức, làm cơ sở cho một hệ thống lư thuyết logic về ư thức. Cụ thể, tôi xin nêu lên Hệ tiên đề về ư thức của sự sống gồm 3 tiên đề sau đây: Tiên đề 1: Ư thức là một dạng thông tin đặc biệt mà chỉ sự sống mới có, được gọi là thông tin ư thức (conscious information). Tiên đề 2: Tồn tại một Trung Tâm Ư Thức trong vũ trụ. Tiên đề 3: Bộ năo là một cỗ máy sinh học có khả năng thu nhận, lưu trữ, xử lư và phát ra thông tin ư thức. Nếu bạn hiểu Lư thuyết Thông tin, bạn sẽ dễ dàng chấp nhận Tiên đề 1. Thật vậy, theo Lư thuyết Thông tin, thông tin là một hiện thực phi vật chất, nhưng nó biểu lộ thông qua vật chất. Hoàn toàn tương tự, ư thức cũng là một hiện thực phi vật chất, và cũng biểu lộ thông qua vật chất. Nếu bạn hiểu ư kiến của Planck và Tesla như đă dẫn ở mục 2, bạn cũng sẽ dễ dàng chấp nhận Tiên đề 2. Xin nhắc lại, Planck nói: “Mọi vật chất bắt nguồn và tồn tại chỉ v́ một lực… Chúng ta phải thừa nhận đằng sau lực này tồn tại một Trí Tuệ có ư thức và thông minh. Trí Tuệ này là cái sinh ra mọi vật chất”. Tesla cũng nói: “Bộ năo của tôi chỉ là một điểm tiếp nhận. Trong Vũ trụ tồn tại một trung tâm mà từ đó chúng ta nhận được tri thức, sức mạnh, cảm hứng.” Nếu bạn từng so sánh bộ năo với computer, bạn cũng sẽ dễ dàng chấp nhận Tiên đề 3. Vật chất của bộ năo giống như phần cứng; ư thức lưu hành trong bộ năo giống như thông tin lưu hành trong computer. Với hệ tiên đề đó, tôi cho rằng có thể giải thích được hầu hết các hiện tượng về ư thức của sự sống, từ những hiện tượng thông thường ta gặp hàng ngày đến những chuyện khó hiểu như bí mật của các giấc mơ, từ những thiên tài khoa học như Einstein, Gödel… đến những vị thánh chữa bệnh như Bruno Gröning, Nguyễn Đức Cần,… Thí dụ, Eisnstein giỏi hơn chúng ta không phải v́ ông có bộ năo tốt hơn chúng ta, như khoa học thần kinh muốn chứng minh, mà v́ ông nhận được những thông tin đặc biệt từ Trung Tâm Ư Thức trong vũ trụ. Những nhà ngoại cảm hay các “vị thánh chữa bệnh” cũng vậy. Đó là lư do để ông thánh Bruno Gröning nói với những bệnh nhân được ông chữa lành rằng “Đừng cám ơn tôi, hăy cám ơn Thượng Đế”. Thượng Đế mà ông nói chính là Trung Tâm Ư Thức đă nói ở Tiên Đề 2. Nếu ai chất vấn tôi rằng làm thế nào mà kiểm chứng các tiên đề nói trên, tôi xin trả lời rằng: Tiên đề là những mệnh đề được xây dựng trên niềm tin. Bất kỳ một lư thuyết khoa học nào cũng đều xây dựng trên một hệ tiên đề dựa trên niềm tin ban đầu. Toán học có hệ tiên đề Euclid, hệ tiên đề Hilbert,… Vật lư cũng có những tiên đề của nó, chẳng hạn, vũ trụ là đồng nhất và đẳng hướng, các định luật vật lư đúng trong mọi thời điểm của lịch sử h́nh thành vũ trụ,… Hệ tiên đề về ư thức của sự sống nêu trên có thể không đầy đủ. Điều này là b́nh thường. Theo Định lư Bất toàn của Gödel, không tồn tại một hệ tiên đề nào vừa đầy đủ vừa phi mâu thuẫn. Vậy điều quan trọng nhất là ở chỗ lư thuyết xây dựng từ hệ tiên đề nói trên có phù hợp với các sự kiện thực tế về ư thức hay không. Hiện c̣n quá sớm để nói điều này. Phải có thời gian nghiên cứu và kiểm chứng mới có thể có một kết luận chính xác. Nhưng trực giác gợi ư cho tôi thấy hệ tiên đề nói trên là hợp lư và hữu dụng để xây dựng nên một lư thuyết cho phép giải thích được phần lớn những hiện tượng về ư thức của sự sống. Vậy xin tạm thời bỏ ngỏ việc kiểm chứng tính hợp lư và hữu hiệu của hệ tiên đề nói trên cho những nghiên cứu tiếp theo. Để kết, xin giải thích đôi lời tại sao tại sao nên áp dụng phương pháp tiên đề để nghiên cứu ư thức. V́ vấn đề ư thức thực chất là vấn đề siêu h́nh (phi vật chất), không thể dùng khoa học vật chất để khám phá một đối tượng siêu h́nh. Chỉ có thể áp dụng triết học và thần học để xử lư các vấn đề siêu h́nh. Tuy nhiên, triết học và thần học từ trước tới nay không được coi là khoa học chính xác, v́ thế chưa có độ thuyết phục cao. Liệu có thể có một thứ triết học hay thần học có tính chính xác cao như toán học hay các khoa học vật chất không? consciousness-14Một lần nữa, Kurt Gödel, tác giả của Định lư Bất toàn nổi tiếng, nói cho chúng ta biết rằng CÓ! Có thể có một thứ triết học hoặc thần học chính xác như thế. Ông nói: “Triết học, với tư cách một lư thuyết chính xác, nên áp dụng cho siêu h́nh học như Newton đă làm đối với vật lư. Tôi cho rằng có nhiều khả năng sự phát triển của một lư thuyết triết học như thế sẽ xảy ra trong ṿng 100 năm tới hoặc sớm hơn” (Philosophy as an exact theory should do for metaphysics as much as Newton did for physics. I think it is perfectly possible that the development of such a philosophical theory will take place within the next hundred years or even sooner) [10] Ông cũng nói: “Tôn giáo cũng có thể được xây dựng như một hệ thống triết học dựa trên một hệ tiên đề” (Religion may also be developed as a philosophical system built on axioms). [10] Bản thân Gödel đă áp dụng phương pháp tiên đề để chứng minh sự hiện hữu của Chúa ─ bài toán lớn nhất của triết học, thần học và siêu h́nh học nói chung [12]. Đó là một mô h́nh mẫu mực của việc sử dụng phương pháp tiên đề để giải quyết các bài toán của siêu h́nh học, như ông khuyên chúng ta nên làm. Việc xây dựng Hệ tiên đề về ư thức của sự sống như tôi tŕnh bầy ở trên là một thử nghiệm phương pháp tiên đề theo lời khuyên của Gödel. 6/ Kết luận Kết luận 1: Ư thức không phải là vật chất. Như chúng ta đă thấy, Planck và Schrödinger đều cho rằng phải có ư thức mới nhận thức được vật chất. Đó là quy luật tự nhiên. Do đó dùng khoa học vật chất để giải thích ư thức là đi ngược lại quy luật tự nhiên. Mặt khác, theo Định lư Bất toàn của Gödel, mọi hệ tự quy chiếu (self-referential system) ─ hệ tự ḿnh nói về ḿnh ─ đều dẫn tới mâu thuẫn (dao sắc không gọt được chuôi). Việc dùng khoa học để giải thích ư thức, tức là dùng ư thức để giải thích ư thức, chính là một hệ tự quy chiếu, do đó dẫn tới mâu thuẫn. Đó là lư do khoa học thất bại trong nỗ lực giải thích bản chất của ư thức. Kết luận 2: Để hiểu biết rơ hơn về ư thức, phải đi ra ngoài thế giới ư thức của con người. Thật vậy, theo Định lư Gödel, muốn phán xét một hệ A đầy đủ hơn, phải đi ra ngoài hệ A. Tức là phải sử dụng những tiên đề bổ sung không nằm trong hệ A. V́ thế, muốn hiểu rơ thế giới ư thức của con người, phải đi ra bên ngoài thế giới ư thức của con người. Làm thế nào để thực hiện điều đó? Theo tôi, có 2 con đường. Con đường thứ nhất là con đường của các bậc tu hành đắc đạo, các bậc thiền giả cao cấp, những yogi bậc thầy, những nhân vật có sứ mệnh đặc biệt,… Những vị này có thể thoát xác, đạt tới những cảnh giới khác, tức là thoát ra bên ngoài thế giới ư thức của con người, do đó chứng ngộ được những sự thật mà người b́nh thường không thể biết. Sự chứng ngộ này chính là những “nhận thức chủ quan” mà Đức Đạt Lai Lạt Ma đề cập đến. Tuy nhiên, tôi cho rằng những nhận thức chủ quan này khó có thể chia sẻ với khoa học, v́ bản chất của khoa học chỉ thừa nhận những tri thức khách quan. Con đường thứ hai chính là con đường Gödel đă nêu lên ─ con đường dùng triết học chính xác, dựa trên một hệ tiên đề được thừa nhận, từ đó suy ra những hệ quả logic tất yếu. Nhưng để triết học này có thể vượt ra ngoài thế giới ư thức của con người th́ hệ tiên đề phải chứa đựng những niềm tin vượt ra ngoài thế giới ư thức của con người. Đó là lư do Hệ tiên đề về ư thức của sự sống do tôi nêu lên ở mục 5 chứa đựng những niềm tin vượt ra bên ngoài ư thức thông thường của con người, cụ thể là niềm tin vào sự tồn tại của Trung Tâm Ư Thức trong vũ trụ (như Planck, Tesla đă tin). Với Hệ tiên đề đó, cùng với lư thuyết thông tin và khoa học computer, chúng ta có thể xây dựng nên một Lư thuyết về Ư thức của Sự sống rất phong phú |
AI THẢI NHIỀU CO 2 RA KHÔNG KHÍ
Cao Huy Hóa nhiet dien gay o nhiemNgày nay, một vấn nạn trầm trọng mà trái đất và mọi loài đang gánh chịu, đó là hiện tượng nóng lên của trái đất, kèm theo đó là thiên tai, băo lụt thất thường, nước biển dâng, đất đai bị khô cằn… Nguyên nhân là do con người tác động vào trái đất, làm phá vỡ cân bằng sinh thái, phá vỡ hiệu ứng nhà kính, mà vốn trước đây, nhờ hiệu ứng đó được cân bằng mà con người tồn tại. Khí nhà kính là những khí có khả năng hấp thụ các bức xạ sóng dài (hồng ngoại) được phản xạ từ bề mặt trái đất khi được chiếu sáng bằng ánh sáng mặt trời, sau đó phân tán nhiệt lại cho trái đất, gây nên hiệu ứng nhà kính. Các khí nhà kính, chủ yếu là carbon dioxide (CO2 ), methane và hơi nước, giúp giữ nhiệ t tỏa ra từ mặ t trời chiếu xuống trái đất và có công dụng như tấm màn nhiệ t phủ quanh trái đất, với nhiệt độ tương đối ổn định cho mọi loài sống được. Nhưng với việ c sử dụng ngày càng nhiều năng lượng hóa thạch (than đá, dầu, khí…) và tàn phá rừng, con người đang thải ra nhiều khí CO2 và các khí khác vào khí quyển, vượt quá mức cần thiết, chúng tiếp thu sức nóng từ ánh sáng mặt trời, phản xạ và phát tán sức nóng, khiến nhiệ t độ trái đất tăng lên. Để ngăn chặn đà suy thoái của trái đất, các chính phủ khắp thế giới đă trải qua nhiều lần họp bàn, và đă ra đời Thỏa thuận Paris về biến đổi khí hậu năm 2015 (cho dẫu chính quyền Mỹ mới đây rút lui, tuy nhiên, rất nhiều bang của Mỹ, 300 thành phố, hơn 1.200 doanh nghiệp, khẳng định vẫn tiếp tục tuân theo Hiệp định Paris đă kư kết)1 . Biện pháp cụ thể và nghe có vẻ đơn giản là giảm thải khí CO2 ra không khí. Về phía quản lư nhà nước, cần có sự chuyển đổi từ sử dụng nhiên liệu hóa thạch sang các dạng năng lượng khác (gió, mặt trời…), gia tăng phủ xanh đồi núi trọc, khuyến cáo người dân sử dụng phương tiện đi lại ít tốn năng lượng, đi xe đạp, xe buưt… Ngày nay, các phương tiện di chuyển và các công cụ cơ giới, các tiện ích cá nhân và gia đ́nh, đă phát ra quá nhiều khí thải, nhất là ở các đô thị lớn. Chuyện này, ai cũng tham dự vào, trực tiếp hay gián tiếp, tuy nhiên chắc chắn có sự khác biệt lớn giữa ông nhà giàu, nhà cao cửa lớn, sử dụng tiện nghi nhiều và hiện đại, đi xe riêng… với ông nhà nghèo, không sử dụng bao nhiêu máy móc, nhà ở tuềnh toàng, sử dụng phương tiện giao thông công cộng hoặc phương tiện xe hai bánh. Phải chăng người càng giàu th́ càng làm vẩn đục trái đất? Có lẽ đúng thế, nhưng cũng cần nói thêm, và chỉ đề cập lănh vực di chuyển. Một tài liệu được công bố ngày 2/11/2014 tại Copenhague (Đan Mạch) bởi Nhóm liên chính phủ của những chuyên gia về biến đổi khí hậu (Groupe intergouvernemental d’experts sur l’évolution du climat) lặp lại chứng cứ đă biết từ lâu: nếu không chống lại sự rối loạn khí hậu, đến kỳ hạn nào đó, con người phải trả giá đắt. Sự thách đố khởi đầu bằng tác động vào lănh vực chuyên chở, một lănh vực chịu trách nhiệm thải ra 23% lượng khí thải CO2 do sự đốt cháy những nhiên liệu hóa thạch, trên toàn thế giới. Những ai đi lại ngày càng nhiều, vào mọi lúc và luôn luôn nhanh, nên suy nghĩ để mà dè dặt khi đi lại như thế. Trên thực tế, ai đă phát thải khí CO2 khi đi đây đi đó? Một khảo sát của Trung tâm nghiên cứu và giám định rủi ro, môi trường, chuyển động và quy hoạch (Centre d’études et d’expertise sur les risques, l’environnement, la mobilité et l’aménagement, gọi tắt là Cerama) - một tổ chức thuộc Nhà nước Pháp - trả lời: đó là “những người đỗ đạt bằng cấp cao”. Khảo sát dựa trên 20.000 cuộc trao đổi cá nhân thực hiện năm 2008, trong khuôn khổ cuộc điều tra quốc gia “chuyên chở và di chuyển”, đă phân tích những kết quả của 125.000 chuyến đi hàng ngày và 18.000 cuộc du lịch từ 80km trở lên, không kể cách thức vận chuyển. Tại Pháp, 60% lượng khí thải là do 20% số người dân Pháp thải ra. Ông Damien Verry của Phân viện “Sự di chuyển bền vững” của Cerama, trong một tài liệu phổ biến tại hội thảo ngày 14/10/2014 ở Paris, do tổ chức Hợp tác để phát triển và cải thiện chuyên chở đô thị và siêu đô thị, đă cho biết: “Những vận chuyển sản sinh 26% trong số 500 đến 700 tấn tương đương CO2 thải ra hàng năm tại Pháp, và tỉ lệ đó càng tăng lên. Nói rơ là 20% số người dân Pháp chịu trách nhiệm về 60% lượng thải đó.” Cerama đă phác họa chân dung tiêu biểu của “người phát thải lớn” này: Đó là “người giàu, đỗ đạt bằng cấp cao, năng động, có một hay nhiều xe hơi, sống trong mái ấm gia đ́nh có một hoặc hai con, trong một vùng nông thôn hoặc ở ngoại vi thành phố, xa những phương tiện công cộng, trường học và khu thương mại”. Nhưng chân dung như thế thật ra che giấu nhiều nhóm người khá khác biệt, đó là. - Những người di chuyển như con thoi, chiếm 13% dân số, chịu trách nhiệm thải 30%. Sống trong những siêu đô thị và có thu nhập bảo đảm rất tiện nghi, họ thải nhiều khí CO2 do di chuyển nhiều hàng ngày, nhưng ít đi du lịch. - Những “nhà du lịch lớn”, chiếm 1,6% dân số, thải 10% lượng khí thải do di chuyển. Đó là những cặp vợ chồng năng động, đỗ đạt học vị cao, sống ở trung tâm thành phố, trong số này cũng kể thêm những người về hưu giàu có. Nếu như họ biết giới hạn khí thải do hiểu biết hiệu ứng nhà kính khi đi hàng ngày, th́ chính những người du lịch này chịu trách nhiệm về lượng thải lớn do đi đường dài. - Một loại thứ ba “siêu di động”, thể hiện những đặc điểm của hai loại trên: đỗ đạt bằng cấp cao, năng động, thoải mái, phương tiện cơ giới hóa và sống trong những vùng ngoại ô giàu có ở những thành phố chính. Họ chiếm khoảng 5% dân số nhưng phát ra đến 19% lượng khí thải toàn bộ. Tổ hợp những dữ kiện trên cho phép Cerama tách ra điểm chung chính của những “người thải lớn”, đó là: đỗ đạt bằng cấp cao và thu nhập có thể không cao (người ta dễ lầm tưởng thu nhập cao th́ nhất thiết phát thải lớn). Nói cách khác, những người càng trải qua những năm dài trên ghế đại học hay những ngôi trường lớn, th́ càng có khuynh hướng di chuyển làm gia tăng hiệu ứng nhà kính. Có thể nói thêm rằng, người ta càng có nhiều phương tiện để ư thức nguy cơ phát thải CO2 , th́ họ lại càng phát thải nhiều. Một nhà giáo đại học ở thành phố Nice (Pháp), Yannick Rumpala, đă đặt câu hỏi công khai vào năm 2009: “Những nhà nghiên cứu phải chăng nên bớt đi dự hội nghị?”. Một nhà nghiên cứu khác là giáo sư nổi tiếng Hervé Philippe làm việc tại Viện Hóa Hữu cơ thuộc Đại học Montréal (Canada) đă đề cập rơ hơn về vấn đề này. Ông đă thử định lượng tác động của ông vào môi trường năm 2007 và cho biết ông đă thải khí CO2 ít nhất hai lần cao hơn mức phát khí thải CO2 trungb́nhcủa người Mỹ. Từ đó, ông muốn nói với giới nghiên cứu khoa học rằng: Hăy giảm bớt số hội nghị, bằng cách thay thế bằng những lần gặp gỡ ít thường xuyên hơn, nhưng mỗi lần dài ngày hơn, và dùng thường xuyên hơn những hội nghị video (videoconference) hay tổ chức hội nghị “ảo” (conference “virtuelle”). |
Như thế, “trước hết đó là đặc điểm của những cá nhân, đặc biệt là bằng cấp và hoạt động của họ, giải thích chuyện phát ra khí thải liên quan đến vấn đề đi lại” như phân tích của ông M. Verry. Ông cũng đă phản bác “hiệu ứng ḷ nướng” như các nhà xă hội học đă từng nêu như thế này: “những cư dân siêu đô thị, lên xe mỗi buổi sáng, không phát thải nhiều cho bằng cư dân ở trung tâm thành phố, là những người đi lại mọi ngày bằng phương tiện công cộng, họ cũng đáp tàu đi dự những hội thảo hay các cuộc hẹn công việc, không kể đi máy bay cuối tuần. Sự di chuyển ở trung tâm thành phố phát ra sức nóng từ khí thải: đó là hiệu ứng ḷ nướng. C̣n những cư dân siêu đô thị, mỗi lần kết thúc đi lại hàng ngày, họ không chuyển động nữa, họ ở yên quanh ḷ nướng”.
Theo những tính toán của M. Verry, mặc dầu hiệu ứng ḷ nướng, “trung b́nh một cư dân siêu đô thị phát thải nhiều khí CO2 trong việc di chuyển hơn là cư dân ở trung tâm thành phố”. Những khảo sát, những tính toán lạnh lùng nói trên, tiếc thay, lại đả động đến những nhà khoa học, những vị khoa bảng, những người cống hiến cuộc đời cho tri thức nhân loại. Nhưng chỉ là tiếc cho những con người khoa học, trí thức thực thụ, chứ đối với không biết bao nhiêu vị cũng vét-tông cà-vạt như ai, đến dự hội nghị, hội thảo khoa học để chẳng thu hoạch được ǵ v́ thiếu tŕnh độ, th́ tội nghiệp cho trái đất thêm nóng, thêm vẩn đục. Nhưng biết làm sao được, chỉ một chút mặt trái của chuyện họp hành và hội thảo cũng cần thiết để họ phải xem xét lại - nếu đúng như thế - sao cho lương tâm không áy náy v́ chuyện khí thải, một vấn đề mà rồi ai ai cũng phải góp phần làm ngăn chặn đà nóng lên ngôi nhà chung của nhân loại. Ghi chú: 1. Theo Quỳnh Trang, Việt Nam cần chuyển đổi năng lượng cấp bách, Tuổi Trẻ cuối tuần, ngày 5-11-2017. Tài liệu tham khảo: 1. Olivier Razemon, “Plus on est diplômé, plus on émet de CO2 en se déplaçant”, transport.blog.lemon de.fr, 3/11/2014 2. Trang web: https://yannickrumpala.wordpress. com/2009/09/01/chercheurs-et-scientifiques-doivent-ilsfaire-moins-de-conferences/. 3. Các trang mạng khác. Cao Huy Hóa Văn Hóa Phật Giáo số 300 ra ngày 1-7-2018 Thư Viện Hoa Sen |
TU TÂM DƯỠNG TÁNH
Quang Minh Tu tâm dưỡng tánh là nơi đời mà hành đạo, nơi thân mà giữ đạo, nơi ư mà niệm đạo, nơi khẩu mà hợp đạo, nơi cơi trần mà nhập đạo, nơi cơi pháp mà xuất thế đạo. Trần gian là cơi dục giới trong ba cơi là cơi dục giới, cơi sắc giới và cơi vô sắc giới. Trần gian cũng là cơi tạm v́ thời gian thấm thoát thoi đưa, có c̣n được mất, phút chóc vô thường nên trong ba cơi th́ cơi trần gian dục giới có thọ mạng thời gian ngắn nhất so với hai cơi c̣n lại. Đó là nhược điểm nhưng cũng là ưu điểm đối với người tu hành. V́ cơi trần có thời gian thọ mạng ngắn là vô thường nên tâm cũng vô thường, v́ tâm vô thường thân, khẩu, ư, niệm đều vô thường, cho đến tất cả pháp có h́nh sắc hay không có h́nh sắc, âm thanh hay ngôn ngữ h́nh tượng đều vô thường. Nhưng trong cái vô thường đó có một cái hữu thường bất biến đó là tánh chân như hay tâm chân như hay Phật tánh là tánh giác ngộ trong mỗi chúng sanh. Tánh giác ngộ là sự sáng rơ, sự thấu suốt, sự rơ biết các pháp vô thường, khổ, không, vô ngă, tịch diệt. Các pháp đă không thật th́ cái ta tổng hợp từ duyên các pháp cũng không chắc thật, cái ta không thật th́ cũng không có thọ, ái, thủ hữu dẫn tới lăo tử vô thường bởi cái gốc cội vô minh. Trong thập nhị nhân duyên từ vô minh tới lăo tử th́ thọ, ái là nhận vào và quyến luyến là gốc dẫn tới luân hồi sinh diệt. Sinh diệt từ ư niệm tới hành động hành vi để từ đó nuôi dưỡng cái ta không thật trong vô minh không sáng tỏ che mờ cái tánh sáng suốt rơ biết. Vậy trong thập nhị nhân duyên để phá cái vô minh th́ ái là cái cần phá trong mắc xích đó đầu tiên. Ái là sự yêu mến ưu thích, nhưng làm chủ cái ưu thích là ở thức. Có tất cả tám thức, trong đó sự suy nghĩ nhận biết nằm ở ư thức. Nên tu là chuyển ư thức nhận biết nghĩ suy thành ư nghĩ tốt, ư niệm tốt sau đó dần dần thay đổi từ ư tới thân khẩu cho hợp đạo. Vậy đạo là thân khẩu ư chơn chánh trong cái tâm thanh tịnh, yên b́nh. Mà gốc đạo là ở nơi tâm tánh. Tu đạo là tu tâm, dưỡng tánh để đưa tâm yên nguyên không tịch là chơn như Phật tánh về trạng thái thanh tịnh vốn có ban đầu, để từ đó nghiệp giảm hóa, phước đầy đủ, đức tṛn sáng ngơ hầu nhập thể kiến tánh giải thoát. Tu đạo không đâu xa là tu nơi tâm ḿnh, đảnh lễ quy y Phật là quay lại tâm tánh ḿnh mà thủ giữ đạo, là nơi tâm tánh chơn thật mà hành đạo, là nơi tâm mà sống đạo, là nơi tánh mà giải thoát đạo. |
MONG LÀ "TIỀN HUNG HẬU KIẾP''
Thích Tánh Tuệ hoa senKính thưa cả chùa! Đầu năm Canh Tư này có khá nhiều biểu hiện bất tường trên khắp hành tinh, chỉ hi vọng là.. ''tiền Hung th́ hậu Kiết''. Chúng ta, những người con Phật càng thấy rơ thêm về luật Nhân Quả vận hành trên từng thân phận con người, thân phận của mỗi quốc gia thật là chính xác, và cũng hiểu sâu sắc thêm một điều rằng: Quả báo có thể đến muộn nhưng đừng v́ thế mà cho là không có quả báo. Thái độ tích cực trong năm mới này của Phật tử chúng ta là nên cố gắng tinh tấn tu tập, làm nhiều Phước thiện rồi hồi hướng cho nhân gian, cho Pháp giới chúng sinh, đó là cách thương đời, thương người, đó là cách thể hiện ḷng Từ bi thiết thực nhất. Xin bạn đừng nghĩ rắng sự nổ lực của từng cá nhân là không đáng kể v́ '' góp gió sẽ thành băo '', sẽ gây ảnh hưởng, xua tan ác nghiệp của chúng sanh.. - Đức Phật dạy: ''Cái này sinh th́ cái kia sinh. Cái này diệt th́ cái kia diệt''. Chúng sinh và vạn vật sống trên tinh cầu này là tương quan mật thiết, cộng sinh cộng tồn với nhau, người khác hạnh phúc cũng ảnh hưởng đến ta, mà người khác đau khổ cũng chi phối đến ta. Chăm sóc tốt cho ḿnh cũng chính là chăm sóc tốt cho người, thương yêu người cũng chính là thương yêu bản thân ḿnh vậy. Mời bạn đọc lại một đoạn Kinh: Một thời Thế Tôn trú ở Ràjagaha. Tại đấy, Thế Tôn gọi các Tỷ kheo: Các loài hữu t́nh nào, này các Tỷ kheo, vào buổi sáng, thân làm việc thiện, nói lời nói thiện, ư nghĩ điều thiện, các loài hữu t́nh ấy, này các Tỷ kheo, có một buổi sáng tốt đẹp. Các loài hữu t́nh nào, này các Tỷ kheo, vào buổi trưa, thân làm việc thiện, nói lời nói thiện, ư nghĩ điều thiện, các loài hữu t́nh ấy, này các Tỷ kheo, có một buổi trưa tốt đẹp. Các loài hữu t́nh nào, này các Tỷ kheo, vào buổi chiều, thân làm việc thiện, nói lời nói thiện, ư nghĩ điều thiện, các loài hữu t́nh ấy, này các Tỷ kheo, có một buổi chiều tốt đẹp. '' Nguyện ngày an lành đêm an lành...'' cùng khắp cả . - Mô Phật- Như Nhiên chuẩn bị xuất hành đầu năm, Chùa Online Thích Tánh Tuệ sẽ đóng cửa một thời gian. Kính chúc cả chùa luôn sức khỏe, tinh tấn, an lành trong Hồng ân Tam Bảo nha!.. ''Xin chào nhau giữa con đường Mùa Xuân phía trước miên trường phía sau..'' BG |
“Hóa giải nạn dịch virus Corona”: vẫn có người tin!
“Niềm tin phải có căn cứ” Hôm Chủ Nhật, ngày 26 tháng 1, tức Mồng Hai Tết Canh Tư, facebook được cho là thuộc quyền quản lư của sư trụ tŕ Thích Trúc Thái Minh đăng tin về khóa tu tập hồi hướng hóa giải nạn dịch virus corona. Chương tŕnh kêu gọi Phật tử tinh tấn tu tập 49 ngày để hồi hướng cho nạn dịch sớm được tiêu trừ với thông tin chi tiết là phúc báu tu tập này sẽ được hồi hướng cho các nhà quản lư, các nhà khoa học, các nhân viên y tế và tất cả những ai đang nỗ lực trong công cuộc pḥng ngừa, khống chế và dập tắt dịch Virus Corona tại Việt Nam cũng như trên thế giới. Phúc báu tu tập này cũng được hồi hướng cho tất cả những bệnh nhân đang điều trị có thêm năng lượng trợ duyên tích cực cho việc điều trị bệnh và hồi hướng cho tất cả những bệnh nhân quá văng sớm được sinh về cảnh giới an lành. Ngay tối hôm đó, trên trang web chuabavang.com.vn và trang facebook "Thích Trúc Thái Minh" cùng lúc phát trực tiếp chương tŕnh "Tu tập hồi hướng hóa giải nạn dịch virus corona". Buổi thuyết giảng của trụ tŕ chùa Ba Vàng có hàng trăm người theo dơi, trong đó có đông thanh niên trẻ và các sư thầy. Một phật tử có pháp danh Hạnh Ngộ từ Tây Ninh cho biết Cô không tin kêu gọi của trụ tŕ chùa Ba Vàng, nơi từng bị báo chí trong nước lật tẩy hồi năm ngoái về cái gọi là ‘trục vong oan gia trái chủ’: “Em không tin. Cái đó là mê tín dị đoan, là một cách kiếm tiền của sư thầy thôi. Chùa Ba Vàng từng có vụ ‘oan gia trái chủ’ bị báo chí đăng hồi năm ngoái ai mà tin nữa!?” Một phật tử khác ở Sài G̣n có pháp danh Diệu Tâm cũng đưa ư kiến về việc khả năng sư thầy có thể hóa giải nạn dịch do virus Corona gây ra: “Làm ǵ có chuyện đó. Y học mới giải quyết được thôi chứ thầy chùa nào mà làm được! Đó là dịch bệnh th́ phải y học can thiệp. Niềm tin phải có căn cứ như ở hiền gặp lành, làm việc tốt th́ gặp điều tốt, chứ bây giờ bệnh dịch đến lại kéo nhau đi gặp ông thầy giải bệnh th́ tôi không tin.” Ông Nguyễn Văn Thành, Phó Chủ tịch UBND TP. Uông Bí cho báo chí trong nước biết, việc sư thầy Thích Trúc Thái Minh và chùa Ba Vàng đưa thông tin hóa giải dịch cúm Corona chưa được thành phố cho phép. Trong khi đó phía chùa Ba Vàng giải thích rằng ‘mọi việc xảy ra trong cuộc sống đều có nguyên nhân, xuất phát từ việc làm của mỗi con người nên chùa tổ chức khóa lễ để hóa giải, cầu nguyện nạn dịch sớm được kiểm soát và không lây lan sang Việt Nam'. Ngôi chùa này từng tổ chức những buổi lễ oan gia trái chủ, trục vong, gọi hồn với số người tham dự rất đông và số tiền thu được lên đến trăm triệu gây chú ư trên mạng xă hội cũng như báo chí chính thống vào dịp Tết năm ngoái. Lúc bấy giờ Nhà nghiên cứu văn hóa, Tiến sĩ Nguyễn Xuân Diện nói với RFA: “Qua hiện tượng chùa Ba Vàng và một số chùa khác th́ tôi thấy là đạo Phật của Việt Nam đang đến hồi mạt pháp và làm rối loạn tâm linh, rối loạn ḷng người và báo hiệu một chương rất đen tối của lịch sử Phật Giáo Việt Nam.” |
Mê tín dị đoan ngày càng nhiều
Theo kết quả Tổng điều tra Dân số và Nhà ở năm 2019, số người theo Phật giáo ở Việt Nam là 4,6 triệu người, chiếm khoảng 4,8% dân số cả nước. Số theo tín ngưỡng dân gian hoặc không tôn giáo chiếm hơn 73%. thap nhang Một phụ nữ thắp hương trong chùa ngày Tết. Ảnh minh họa. RFA Nghi thức văn hóa tâm linh của người Việt thường là giỗ chạp, cúng bái các ngày tết, mồng một, ngày rằm. Văn hóa tâm linh cho rằng ‘Ở hiền th́ gặp lành, ở ác th́ sẽ gặp quả báo”. Văn hóa tâm linh hướng con người sống khoan dung, hướng thiện. Trái lại, mê tín dị đoan cho rằng người ta sống như thế nào không quan trọng, chỉ cần cầu khẩn với mâm cao, cỗ đầy, tiền cúng nhiều th́ người ta có thể cầu ǵ được nấy. Làm điều ác có thể hóa giải bằng lễ “dâng sao giải hạn”, không sợ quả báo... Thực tế này được ghi nhận tại những lễ hội với từng đoàn người ś sụp khấn vái cầu may ở những đền chùa, miếu mạo khắp nơi trên cả nước. Nhà nghiên cứu xă hội học, Tiến sĩ Phạm Quỳnh Hương cho rằng một khi xă hội không an toàn th́ người ta t́m chỗ bấu víu khác. Bà nói: “Ở Việt Nam bây giờ người ta cầu khấn, cúng bái không hẳn chỉ do tín ngưỡng, mà họ muốn cầu cho một sự an toàn nào đó. Nếu một xă hội không bảo đảm an sinh, cuộc sống nhiều bấp bênh th́ mức độ người dân phải cầu, cúng, bấu víu vào một cái ǵ đó để có chút niềm tin sẽ càng tăng. C̣n nếu một xă hội an toàn hơn th́ mức độ cầu cúng của người dân chắc sẽ giảm xuống.” Cũng cùng suy nghĩ, Tiến sĩ Nguyễn Xuân Diện cho rằng chưa bao giờ các vấn đề về băng hoại giá trị truyền thống rạn nứt như bây giờ, ḷng tin của con người trong cuộc sống hiện tại không c̣n nữa cho nên người dân không t́m được sự an ủi, niềm tin nơi trần thế th́ họ phải t́m kiếm trong tôn giáo. Nhà báo Vơ Văn Tạo từ Nha Trang từng nhận định: “Đạo đức xă hội xuống cấp, người dân đă mất hết niềm tin vào ban lănh đạo đất nước, trong khi nhu cầu cuộc sống luôn phải có chỗ để gửi gấm niềm tin th́ họ phải đặt niềm tin chỗ khác. Đó cũng là nhu cầu tự nhiên thôi.” RFA tiếp xúc với một số người tự nhận là Phật tử cũng thừa nhận họ tin rằng bệnh tật có thể được hóa giải bằng tâm linh miễn họ có niềm tin thật sự và không cần sự can thiệp của y khoa. Họ cho rằng đây là một môn khoa học huyền bí nên họ không giải thích được mà họ tin vào những ǵ sư thầy thuyết giảng. Trong cuốn ‘Believing in Magic: The Psychology of Superstition’, tác giả Stuart Vyse viết rằng, “gốc rễ của mê tín dị đoan là sự thiếu kiểm soát. Con người luôn muốn được kiểm soát tốt hơn trong các hoàn cảnh bất an. Khi gặp điều ǵ đó quan trọng nhưng không chắc chắn, mê tín dị đoan sẽ được dùng để lấp vào khoảng trống sợ hăi và làm con người cảm thấy tốt hơn”. |
Không ít lần được nghe Đức pháp chủ Giáo hội Phật giáo Việt Nam Thích Phổ Tuệ răn dạy đệ tử, Phật tử, tôi thấy ngài luôn lưu ư người xuất gia tu hành không được lạm dụng bát gạo, đồng tiền tín thí thập phương.
thichphotue-10Chùa to, giảng đường đẹp, pḥng ốc sang dù sao cũng chi là phương tiện. C̣n linh hồn của nó là thầy và tṛ trong quan hệ tu tập và hành tŕ. (Đức Pháp Chủ Đại Lăo HT Thích Phổ Tuệ) Người đứng đầu Giáo hội Phật giáo Việt Nam, Đức Pháp chủ Thích Phổ Tuệ, năm nay đă 103 tuổi, ở chùa tu hành 96 năm, là bậc chân tu quảng bác, được các đệ tử, phật tử kính nể, ngưỡng vọng, đă tiếp kiến, đàm đạo với nhiều vị lănh đạo cao nhất của Đảng, Nhà nước, trong đó có Tổng bí thư, Chủ tịch nước Nguyễn Phú Trọng. Nhà sư làm ruộng trí tuệ uyên thâm Mấy ai biết rằng một đại lăo ḥa thượng, Đức Pháp chủ đă suốt đời ḿnh sống thanh bần lạc đạo, tụng kinh viết sách, tu tập dưới mái chùa làng khiêm tốn, thanh tịnh. Đó là chùa Giáng - Viên Minh tự (huyện Phú Xuyên, Hà Nội), nơi vị pháp sư nổi tiếng Nguyên Uẩn đă sáng lập năm 1900, là một trong ba trung tâm truyền dạy Phật giáo lớn nhất thời đó. Đến năm 1961, người kế thừa pháp sư Nguyên Uẩn là ḥa thượng Thích Quảng Tốn viên tịch, hoà thượng Thích Phổ Tuệ tiếp nối làm trưởng sơn môn. "Thưa ḥa thượng, khi đă được suy tôn làm pháp chủ, tại sao ḥa thượng vẫn ở ngôi chùa nhỏ tại một làng quê yên b́nh này", tôi hỏi. Đức Pháp chủ trả lời: "Tôi ở đây là để giữ ǵn nghiệp tổ để lại. Gần trăm năm xuất gia tu hành, tôi cũng chưa từng đến nơi phồn hoa đô hội, chưa xuất ngoại lần nào, quen ở nơi vắng vẻ". Chưa từng ra nước ngoài, không thích nơi phồn hoa đô hội, nhưng Đức Pháp chủ lại tự học kinh phật đến thông tuệ, góp công hoàn thành nhiều công tŕnh nghiên cứu, dịch thuật Phật học lớn như Đại từ điển Phật học, Đại tạng kinh Việt Nam, Phật học là tuệ học… Năm 1987, Đức Pháp chủ đương thời đă phái 3 vị cao tăng, trong đó có ḥa thượng Thích Kim Cương Tử, đến vời ḥa thượng Thích Phổ Tuệ giữ chức sắc của giáo hội và chủ tŕ hiệu đính Đại Tạng Kinh Điển. Tṛ chuyện với Đức Pháp chủ, tôi chưa từng thấy ông coi ḿnh là người đứng trên các đệ tử, phật tử. "Tôi là người cao tuổi, xuất gia lâu năm nên được các chư tăng ủy thác vào ngôi Pháp chủ. Chứ ngôi vị Pháp chủ theo nghĩa cứu cánh tuyệt đối th́ chỉ có một vị có đầy đủ phúc đức, trí tuệ để ǵn giữ, đó là Đức Thích Ca Mâu Ni", ông nói. Bao giờ ông cũng nhận ḿnh là một nhà sư làm ruộng, bởi gần như cả cuộc đời (cho đến lúc già yếu), ông cùng các đệ tử tự cày ruộng, cấy lúa nuôi thân, chuyên tâm tu tập. "Tôi sống đời hơn trăm tuổi, đă gần trăm năm xuất gia theo nghiệp là tu hành, nuôi thân chủ yếu bằng nghề làm ruộng, chưa từng dám lạm dụng một bát gạo, một đồng tiền của tín thí thập phương. Khi nào chư Phật, chư tổ cho gọi th́ về thôi", ông tâm sự. Phúc cứ lạm hưởng sẽ thành họa Không ít lần được nghe Pháp chủ răn dạy, tôi thấy lời ông không trừu tượng cao xa, mà gần gũi dung dị, dễ hiểu, dễ thấm nhuần. Có lần, một phật tử có người nhà mới mất, hỏi ông là khi an táng th́ nên chôn theo những ǵ, Pháp chủ giải thích rằng khi con người về thế giới bên kia th́ thân xác bị thối rữa, tại sao người ta lại đem tiền bạc, kinh sách quư chôn theo các xác thối rữa ấy? Không nên. Các phật tử đến chùa Giáng - Viên Minh tự cũng được yêu cầu không cúng vàng mă, không đốt tiền vàng. V́ vậy, đây là một trong số ít cơ sở thờ tự Phật giáo không có khói lửa của hành vi đốt vàng mă. Một lần khác, chúng tôi đến chùa Giáng, được gặp Đức Pháp chủ, có phật tử đi cùng tôi đă quỳ xuống xin được Đức Pháp chủ xoa đầu để được may mắn. Đức Pháp chủ Thích Phổ Tuệ cười, xoa đầu phật tử nhưng giải thích rằng: nhiều phật tử đến đây xin tôi xoa đầu, tôi nói là xoa đầu không phải là ban thưởng, cũng không có nhiệm mầu, chỉ là chứng minh ḷng thành các phật tử đă đến đây, mong muốn tu tập theo con đường của Đức phật. Phật tử khi tu tập hiểu được lời Phật dạy, sống và làm theo những lời khuyên dạy đó, từ bỏ được tham sân si trong thân tâm ḿnh, khi đó phật pháp mới linh diệu. Khi được suy tôn làm Pháp chủ, năm 2012, trước nghi lễ đón rước lớn, ông nói rằng đó là nghi lễ "ngoài sức tưởng tượng" của ḿnh, và bày tỏ: "Chúng tôi đă làm được những ǵ trong cuộc đời tu hành của ḿnh mà dám nhận cái phúc lớn đó? Phúc là phải do tu mà có. Phúc th́ nên tích mà không nên tán. Phúc không tích thêm mà cứ lạm hưởng th́ rồi cũng hết. Khi đó phúc trở thành họa". Đức Pháp chủ luôn răn dạy đệ tử rằng: Người xuất gia phải có trách nhiệm hiểu giáo lư của đạo Phật. Phải hiểu giáo lư của Phật tổ ra đời v́ lẽ ǵ, để cho người ta có thể chuyên tâm phụng đạo, giữ ǵn Phật pháp. "Chúng ta xuất gia không phải để cầu an thân cho chính chúng ta, mà xuất gia để làm những điều Phật tổ dạy chúng ta, làm những điều ích nước lợi dân, cứu khổ độ mê. Cho nên đi học phải nhớ thực hành", ông nói. Thế nên, khi bàn về cơ sở vật chất, ông chỉ nói ngắn gọn: "Chùa to, giảng đường đẹp, pḥng ốc sang dù sao cũng chỉ là phương tiện. C̣n linh hồn của nó là thầy và tṛ trong quan hệ tu tập và hành tŕ". Tiếc thay, không ít phật tử mặc dù bước chân qua cổng chùa, cúi đầu trước Đức Phật, nhưng vẫn không hiểu được lẽ nhân duyên, nhân quả ở đời. Có những trường hợp mê tín mù quáng nên lễ bái quá nhiều, cung tiến xây chùa chiền phô trương đến chướng mắt, nhưng ngoài đời th́ tâm không nghĩ lẽ hay, tay không làm việc thiện. Rồi cũng có không ít người xuất gia tu hành nhưng vẫn bị vật chất níu kéo, cũng thích ngồi xe sang, xài điện thoại xịn, đón rước hoành tráng. Khi tṛ chuyện với Đức Pháp chủ, tôi cảm nhận được một trong những mong muốn lớn nhất của ông là làm sao biên soạn kinh Phật ra tiếng Việt thật dễ hiểu, dễ làm, để mọi phật tử thấm nhuần mà thực hành trong cuộc sống. Lê Kiên | Tuổi Trẻ |
SỰ HỒI SINH CỦA PHẬT GIÁO ẤN ĐỘ
Thích Trí Quảng Khi Đức Phật nhập diệt, Ngài có huyền kư rằng giáo pháp Phật sẽ trải qua 500 năm là thời Chánh pháp, 500 năm là thời tượng pháp và 1.000 năm là thời mạt pháp. ducphatthichca_1Sau khi Đức Phật vắng bóng trên cuộc đời, trong khoảng thời gian 500 năm đầu, đa số các Tỳ-kheo c̣n giữ nguyên hạnh khất thực đầu đà theo tinh thần Phật dạy. Nhưng sang 500 năm thứ hai, chúng ta thấy Phật giáo Đại thừa phát triển rất mạnh, trong đó có những vị nổi danh như các vị Bồ-tát Mă Minh, Long Thọ, Vô Trước, Thế Thân… Và cũng từ đó, Phật giáo bắt đầu mở rộng về hướng Trung Đông, Trung Quốc, Nhật Bản, Việt Nam, với nét đặc trưng là Phật giáo bản địa đă kết hợp với nền văn hóa truyền thống của các dân tộc mà tạo thành sự phát triển rực rỡ của Phật giáo Đại thừa. Trong khi đó, Phật giáo gốc ở Ấn Độ lại nảy sanh t́nh trạng tranh chấp giữa Phật giáo và Bà-la-môn giáo, sau cùng dẫn đến sự chỉ trích giữa Phật giáo Nguyên thủy và Phật giáo Đại thừa. Điều sai lầm này của giới Phật giáo Ấn Độ cho thấy ư nghĩa giải thoát trong đạo Phật đă bị lu mờ và đó cũng là một trong những nguyên nhân làm cho quần chúng Ấn Độ mất tín tâm, khiến họ quay về đạo gốc của họ là Bà-la-môn giáo đặt nền tảng trên sự cầu nguyện. Có thể nói kể từ đó, Phật giáo Ấn Độ suy yếu dần, cho đến khi các đạo quân của Hồi giáo tràn vào xâm chiếm Ấn Độ và tàn phá các Thánh tích Phật giáo, sát hại các Tăng sĩ Phật giáo. Đến thế kỷ XIII đă xảy ra sự việc đúng với điều Đức Phật dạy trong kinh điển rằng sau khi Phật nhập diệt, có những nơi mà tên Tam bảo c̣n không được nghe đến, biết đến. Thật vậy, ở Ấn Độ, người dân Ấn hoàn toàn không biết ǵ về Phật giáo, trong lúc đó Phật giáo Đại thừa lại phát triển rất mạnh ở Việt Nam, Trung Quốc, Nhật Bản, Hàn quốc… Đến khi đất nước Ấn Độ được độc lập, thoát khỏi sự đô hộ của người Anh, cố Thủ tướng Nerhu là một trong những người có công lớn đă quan tâm đặc biệt đến Phật giáo; v́ ngài nhận thấy rằng nguồn cội của Phật giáo phát xuất từ Ấn Độ, từ đó giáo pháp của Đức Phật đă lan tỏa đến nhiều quốc gia mà đến nơi nào Phật giáo cũng đă phát triển rực rỡ tạo thành nét đẹp đặc thù của văn hóa nơi đó, cũng như xây dựng được nếp sống hiểu biết, an vui, hạnh phúc cho đại đa số quần chúng, vậy mà người dân Ấn lại không hề biết đến Phật giáo, quả thực là đáng thương. V́ vậy, năm 1956, cố Thủ tướng Nerhu đă tổ chức hội nghị thế giới tại New Delhi quy tụ các vị đại biểu của các nước theo Phật giáo để kỷ niệm 2.500 năm Đức Phật nhập diệt. Với sự kiện trọng đại này, cùng với đại biểu của các quốc gia bạn, Ḥa thượng Tố Liên đă đại diện cho Phật giáo Việt Nam sang Ấn Độ tham dự hội nghị và ngài trở về phổ biến tinh thần phục hồi Phật giáo Ấn Độ của cố Thủ tướng Nerhu đề xướng. Và đây chính là lần đầu tiên người dân Ấn Độ mới biết Phật giáo, mới biết Đức Phật đă ra đời ở đất nước họ từ 2.500 năm qua, mới biết sự hiện hữu của một đấng Toàn giác mà cả nhân loại phải kính ngưỡng. Và đây cũng là lần đầu tiên có một lễ quy y tập thể tổ chức tại Bồ Đề Đạo Tràng cho nửa triệu người Ấn thuộc thành phần cùng đinh được phước duyên sống theo lời dạy của Đức Phật. Ư tưởng phục sinh Phật giáo Ấn Độ cũng từ đó được phát triển mạnh mẽ và rộng lớn, đă thúc đẩy Chính phủ Ấn Độ quyết định thành lập Đại học Phật giáo ở Nalanda. Ḥa thượng Thích Minh Châu lúc đó đă được Tổng hội Phật giáo Việt Nam gởi sang học ở Nalanda. 17 năm sau, tốt nghiệp học vị Tiến sĩ, ngài đă trở về Việt Nam và phát triển tinh thần giáo dục theo Nalanda để thành lập Đại học Vạn Hạnh. Có thể nói một số du học Tăng khác từ các nước Thái Lan, Tích Lan… cũng xuất thân từ Đại học Nalanda ư thức được tinh thần ḥa hợp giữa các nước theo Phật giáo, để từ đó tạo thành ư thức rộng lớn trong việc đóng góp cho công cuộc phục hưng Phật giáo Ấn Độ. Và sự hồi sinh Phật giáo Ấn Độ càng trở nên mănh liệt hơn khi Chính phủ Ấn Độ quyết định cấp đất cho các quốc gia theo Phật giáo đến xây dựng các ngôi chùa tiêu biểu cho Phật giáo của từng quốc gia tại Bồ Đề Đạo Tràng. Đại diện cho Phật giáo Việt Nam là chùa Việt Nam Phật Quốc tự do Ḥa thượng Huyền Diệu xây dựng đầu tiên tại nơi này. Sau đó, các nước theo Phật giáo cũng tuần tự xây dựng các ngôi chùa chung quanh Bồ Đề Đạo Tràng. Từ đó, khách hành hương khắp nơi trên thế giới mới t́m đến Bồ Đề Đạo Tràng và người Ấn mới nhận thấy đây là một cơ hội tốt đẹp cho họ tổ chức các chuyến du lịch văn hóa và tâm linh nơi đất Ấn; đồng thời, họ cũng tạo ra các sản phẩm mang tinh thần Phật giáo dùng làm kỷ vật lưu niệm cho khách hành hương. Ngày nay, số lượng khách hành hương đến chiêm bái Bồ Đề Đạo Tràng và các Thánh tích Phật giáo Ấn Độ ngày càng nhiều hơn. Hiện nay, người dân Ấn quy y theo đạo Phật tuy có gia tăng, nhưng cũng chỉ là một con số quá khiêm tốn so với một tỷ dân Ấn Độ. Tóm lại, với tinh thần phục hưng Phật giáo tại đất nước Ấn Độ ngày càng phát triển, chúng ta kỳ vọng trong tương lai, Phật giáo Ấn Độ sẽ tạo được nhiều điều kiện thuận lợi cho người dân Ấn t́m được lời dạy quư báu của Đức Phật để áp dụng trong cuộc sống của chính họ, giúp họ thăng hoa được đời sống tâm linh và phát triển được đời sống vật chất. Ngoài ra, thiết nghĩ Tăng Ni và Phật tử khắp nơi trên thế giới cần rút ra bài học kinh nghiệm quá đắt của Phật giáo Ấn Độ xưa kia, rằng không bao giờ cho phép chúng ta rời khỏi tinh thần giải thoát của Đức Phật; v́ xa rời nếp sống giải thoát là ngọn lửa châm ng̣i cho sự bùng nổ mọi việc tranh chấp, dẫn đến những thảm họa và Phật giáo sẽ tự diệt vong. Chắc chắn đó không phải là con đường sáng suốt và từ bi của Đức Phật vạch ra cho tất cả hàng đệ tử nối bước dấu chân Ngài trên thế gian này. Thích Trí Quảng | Nguyệt san Giác Ngộ |
Những nhân vật bí ẩn nổi tiếng trong lịch sử chưa được xác định rơ danh tính cho tới ngày nay
Khoa học | Bí ẩn - Chuyện lạ 👨 Chia sẻ bởiBùi Thủy 2.301 Trong lịch sử phát triển của nhân loại, rất nhiều nhân vật bí ẩn xuất hiện trong những sự kiện đặc biệt và trở nên nổi tiếng. Nhưng một số người trong số đó không thể xác định danh tính và trở thành bí ẩn lớn của nhân loại. Dưới đây là một số nhân vật bí ẩn nổi tiếng trong lịch sử chưa được xác định rơ danh tính. Tank Man - Người chặn xe tăng Ngày 5/6/1989, trong vụ xung đột tại Quảng trường Thiên An Môn, khi những chiếc xe tăng tấn công người biểu t́nh ủng hộ dân chủ, một người đàn ông không sợ hăi đă đứng chặn trước một chiếc xe. Khi chiếc xe tăng phía trước cố gắng di chuyển, anh không chịu rời đi mà leo lên một trong những chiếc xe tăng để ngăn chặn chúng. Hành động dũng cảm này đă được Jeff Widener, biên tập viên ảnh của hăng Associated Press ghi lại và được tạp trí TIME b́nh chọn là 1 trong 100 bức ảnh có tính biểu tượng của lịch sử. Người đàn ông dũng cảm đó dường như chỉ là một người b́nh thường, không có vũ trang với hai túi xách trên tay. Hành động của người đàn ông bí ẩn này trở thành biểu tượng cho sự phản kháng của con người khi đối mặt với áp bức, bạo lực. Cho đến nay, thực sự của người đàn ông chặn xe tăng vẫn là một bí ẩn. Babushka Lady - Quư cô Babushka Trong nhiều h́nh ảnh ghi lại vụ ám sát Tổng thống Hoa Kỳ John F. Kennedy vào năm 1963 có sự xuất hiện của một người phụ nữ đội chiếc khăn Babushka của những phụ nữ người Nga (v́ thế người ta gọi bà là Quư cô Babushka). Người phụ nữ này cầm một chiếc máy ảnh và vẫn tiếp tục chụp toàn bộ khung cảnh đang diễn ra trong khi mọi người đang hoảng loạn, chạy trốn v́ Tổng thống bị bắn chết trên chiếc xe của ḿnh. Nhiều người tin rằng, quư cô Babushka có thể đă chụp lại được toàn bộ diễn biến vụ ám sát, trở thành một trong những nhân chứng nổi tiếng bí ẩn nhất của vụ ám sát John F. Kennedy. Sau đó, cục Điều tra liên bang Mỹ (FBI) đă ra thông báo công khai yêu cầu phụ nữ này giao nộp lại h́nh ảnh mà bà đă chụp, nhưng bà ta không bao giờ xuất hiện và cho tới nay không ai biết rơ danh tính của người phụ nữ này. The Falling Man - Người đàn ông rơi Ngày 11/9/2001, nhóm khủng bố Hồi giáo Al-Qaeda đă tấn công vào Ṭa tháp đôi (Hoa Kỳ). Đây là vụ tấn công tồi tệ nhất lịch sử nước Mỹ, cướp đi sinh mạng của 2.996 người, khiến hơn 6.000 người bị thương và tổng thiệt hại lên đến hơn 3 ngh́n tỉ đô la. Một số người không chịu được sức nóng của lửa đă gieo ḿnh xuống đất chấp nhận cái chết. Richard Drew đă chụp được bức h́nh một người đàn ông rơi xuống từ trên ṭa tháp cao. Bức h́nh được đặt tên là The Falling Man và được tạp chí TIME b́nh chọn là 1 trong 100 h́nh ảnh có sức ảnh hưởng nhất thế giới. Danh tính của người này không thể xác định trong số rất nhiều những nạn nhân ngày hôm đó. Người đàn ông là h́nh ảnh chân thực về hậu quả của vụ tấn công 11/9 và đă trở thành một biểu tượng của cuộc đấu tranh của thế giới văn minh chống lại khủng bố. |
Sử dụng điện thoại thông minh sai tư thế có thể khiến hộp sọ của bạn "mọc đuôi"
Khoa học | Y học Chia sẻ bởiPhương Phùng 374 Theo nghiên cứu các nhà khoa học đến từ Đại học Sunshine Coast ở Australia công bố trên tạp chí Science Report, ngày càng có nhiều người trẻ mọc ra một cái đuôi bất thường phía sau hộp sọ của họ và nguyên nhân là do họ dành quá nhiều thời gian cho các thiết bị cầm tay, đặc biệt là điện thoại thông minh. Đây là một minh chứng cho thấy sự "tiến hóa" khi cơ thể bạn phản ứng với thói quen dùng smartphone ở thế kỷ 21. Phần tăng trưởng thêm được gọi với thuật ngữ khoa học là đáy gai nhô bên ngoài vùng chẩm (Enthesophytes or enlarged external occipital protuberance -EEOP). Trung b́nh, nó sẽ dài thêm khoảng 2,6 cm, nhưng cũng có thể dài tới 3,1cm đối với những trường hợp cá biệt. Ảnh chụp X-quang phần gai nhô phía sau hộp sọ một người 28 tuổi. Ảnh chụp X-quang phần gai nhô phía sau hộp sọ một người 28 tuổi. Theo dự đoán của các nhà nghiên cứu, vùng xương này phát sinh từ vị trí nơi dây chằng hoặc gân bám vào xương. Thông thường, sẽ cần một khoảng thời gian rất dài để các dạng gai nhô này mọc ra và phát triển. Chúng sẽ xuất hiện phổ biến ở người già nhiều hơn so với người trẻ. Tuy nhiên, nghiên cứu mới đây lại cho thấy điều hoàn toàn ngược lại. Cứ 3 người th́ có 1 người mọc ra một "chiếc đuôi" đằng sau hộp sọ, kết quả nghiên cứu trên 1.200 người từ độ tuổi 18 đến 86. Trong đó, đối tượng dễ gặp phải đột biến nhất lại là nam giới trong độ tuổi từ 18-29, lên tới hơn 35%. Với nhóm người từ 30 đến 50 tuổi, tỷ lệ giảm xuống c̣n khoảng 13%, ở nhóm những người trên 60 tuổi tỷ lệ này là 25%. Trước năm 2000, các nhà khoa học khác cũng đă có những nghiên cứu về hiện tượng kỳ lạ này nhưng chưa có một nghiên cứu nào ghi nhận những người trẻ tuổi có đáy gai nhô ở vùng chẩm nhiều như vậy. |
All times are GMT. The time now is 10:39. |
VietBF - Vietnamese Best Forum Copyright ©2005 - 2025
User Alert System provided by
Advanced User Tagging (Pro) -
vBulletin Mods & Addons Copyright © 2025 DragonByte Technologies Ltd.