Chất có trong vỏ táo và mận có tác dụng chữa khỏi bệnh đa xơ cứng
09/04/2020, 06:40

Mới đây, các nhà khoa học đã tìm thấy hợp chất axit ursolic (ursolic acid) có trong vỏ quả táo và vỏ mận, cũng như trong một số loại thảo mộc, có thể làm giảm tổn thương tế bào thần kinh và phục hồi màng myelin bảo vệ các sợi thần kinh không bị tổn thương trong trường hợp bệnh đa xơ cứng.
Bệnh đa xơ cứng (multiple sclerosis - MS) được đặc trưng bởi tình trạng yếu cơ và tê liệt - Ảnh: Jefferson.edu
Theo Eurek Alert, bệnh đa xơ cứng (multiple sclerosis - MS) được đặc trưng bởi tình trạng yếu cơ và tê liệt. Cho đến nay, y học chỉ có thể cung cấp cho bệnh nhân các loại thuốc làm chậm sự tiến triển của bệnh, nếu bắt đầu dùng thuốc ở giai đoạn phát triển ban đầu. Tuy nhiên, liệu pháp có sẵn hiện tại không thể đảo ngược những tổn thương thần kinh.

Mới đây, các nhà khoa học đã tìm thấy hợp chất axit ursolic (ursolic acid) có trong vỏ quả táo và vỏ mận, cũng như trong một số loại thảo mộc, có thể làm giảm tổn thương tế bào thần kinh và phục hồi màng myelin bảo vệ các sợi thần kinh không bị tổn thương trong trường hợp bệnh đa xơ cứng.

Đây là kết quả của các thử nghiệm trên động vật được thực hiện bởi các nhà khoa học ở Đại học Thomas Jefferson ( Mỹ). Các nhà khoa học đã sử dụng một dạng axit ursolic tinh khiết để điều trị cho những con chuột mắc bệnh đa xơ cứng.

Hóa ra, hợp chất này có hiệu quả khi bệnh đã chuyển sang dạng mạn tính, nghĩa là khi đã có sự tổn thương dai dẳng đối với các mô của hệ thống thần kinh trung ương. Qua ví dụ về loài gặm nhấm, các nhà khoa học đã có thể thu được một mô hình hoàn chỉnh về bệnh thần kinh.

Khi mắc bệnh, vào khoảng ngày thứ 12, các con vật thí nghiệm bắt đầu giai đoạn cấp tính của bệnh, các dấu hiệu của bệnh đa xơ cứng xuất hiện, chẳng hạn như tê liệt một phần. Các nhà khoa học bắt đầu điều trị vào ngày thứ 60, khi tủy sống đã bị tổn thương.

Liệu pháp này kéo dài 60 ngày và sự cải thiện trở nên rõ rệt ngay vào ngày thứ 20. Nhờ vậy, những con chuột bị liệt khi bắt đầu thử nghiệm, sau khi điều trị, đã lấy lại được khả năng đi lại, mặc dù có một số tỏ ra yếu ớt.

Axit ursolic đã được chứng minh là ức chế hoạt động của tế bào Th17. Đây là một loại tế bào miễn dịch, là một trong những yếu tố chính của phản ứng tự miễn bệnh lý trong bệnh đa xơ cứng (ở đây màng của các đầu dây thần kinh bị tấn công bởi hệ thống miễn dịch của chính bệnh nhân).

Đồng thời, axit ursolic kích hoạt các tế bào tiền thân và buộc chúng trưởng thành, biến thành các tế bào hình thành vỏ myelin (oligodendrocytes). Đây là những gì có tác dụng đảo ngược quá trình của bệnh đa xơ cứng.

Vũ Trung Hương

Củ quả màu sắc tự nhiên mang lại nhiều dinh dưỡng
04/04/2020, 21:54

Thực phẩm càng nhiều màu sắc trên bàn ăn, không chỉ kích thích thị giác để bạn thêm ngon miệng mà còn chứa nhiều chất dinh dưỡng. Dưới đây là một số lợi ích của việc chế biến thực phẩm đa dạng màu trong chế độ ăn hằng ngày.
Thức ăn nhiều màu sắc tự nhiên mang lại dinh dưỡng, giúp ngon miệng hơn - Ảnh: Internet
Màu đỏ

Các loại rau củ quả có màu đỏ thường chứa các chất dinh dưỡng thực vật như lycopene và anthocyanins, có thể giúp bảo vệ chống lại một số bệnh ung thư nhất định, giảm nguy cơ tiểu đường, hỗ trợ sức khỏe mắt và cải thiện sự xuất hiện của da. Để tăng lượng thức ăn màu đỏ, ăn những thứ như: cà chua, củ cải đỏ, dưa hấu, ớt đỏ, dâu tây, quả mâm xôi...



Màu vàng, cam

Thực vật có màu vàng, màu cam như cà rốt, khoai lang, đu đủ, bí đỏ, ớt chuông, cam, xoài… chứa nhiều beta caroten - tiền chất của vitamin A. Bên cạnh các loại rau củ, trứng cũng là thực phẩm có màu vàng chứa lượng vitamin A đáng kể.

Chúng giúp cung cấp nguồn vitamin A tự nhiên dồi dào cho cơ thể, cải thiện sức khoẻ đôi mắt, ngăn ngừa ung thư, tốt cho trẻ em và người cao tuổi. Các loại rau củ này rất tốt cho nhân viên văn phòng, những người thường xuyên tiếp xúc với máy tính khiến mắt khô và nhức mỏi.

Màu xanh lá



Các loại rau như bông cải xanh, nha đam, rau bina, bắp cải, cải xoăn, cải rổ, rau diếp cá… quá quen thuộc với nhiều gia đình Việt Nam. Rau củ màu xanh chứa nhiều vitamin và khoáng chất cần thiết cho cơ thể như lutein, zeaxanthin, canxi, folate, vitamin C, beta caroten... giúp cơ thể chống lại nguy cơ ung thư, giảm cholesterol xấu, hỗ trợ hệ tiêu hoá, làm sáng mắt.

Với hàm lượng vitamin và khoáng chất đa dạng cùng nhiều axit amin cần thiết, nha đam cũng là một loại thực phẩm màu xanh có nhiều công dụng chữa bệnh và làm đẹp da. Nha đam có thể dùng nấu chè hoặc trộn ăn kèm sữa chua.

Màu tr​ắng

Rau củ màu trắng như chuối, súp lơ, nấm, hành tây, củ cải trắng… chứa nhiều flavonoid giúp bảo vệ màng tế bào trong cơ thể người, tốt cho dạ dày và đại tràng. Trong khi đó, sữa bò tươi, sữa chua, cơm, cá, đậu hũ… có giá trị dinh dưỡng cao, giàu vitamin (A, B, D, C, E, K…), khoáng chất (canxi, kẽm, magie, phot pho…) và chất béo có lợi cho sức khoẻ.



Xanh đậm – tím

Rau củ quả màu xanh đậm và tím (việt quất, bắp cải tím, cà tím,…) chứa các chất có lợi như quercetin, resveratrol giúp chống ô xy hóa, giảm nguy cơ mắc bệnh tim mạch, trí não và xương. Đặc biệt, chất anthicyanidin có trong việt quất đóng vai trò quan trọng trong việc bảo vệ cơ thể chống lại các gốc tự do, tốt cho da và hệ tiêu hóa.

Quỳnh An (t/h)

Những lầm tưởng về dinh dưỡng ai cũng nghĩ là đúng
02/04/2020, 19:19
Có rất nhiều lầm tưởng về dinh dưỡng và thực phẩm gây hiểu lầm. Hãy cùng các chuyên gia xem lại để hiểu đúng về thực phẩm nhé.
Quan trọng nhất vẫn là lượng calo nạp vào chứ không phải ăn lúc mấy giờ - Ảnh: Internet
Hoa quả khô là món ăn vặt tốt nhất?

Quá trình sấy khô hoa quả làm giảm đến 80% các chất dinh dưỡng, vitamin và chất chống oxy hóa có trong hoa quả. Điều đó có nghĩa là bạn nên dùng hoa quả tuơi để làm đồ ăn trong các bữa ăn nhẹ của mình.

Thậm chí, một số nhà sản xuất còn cho thêm những hương liệu công nghiệp khác vào trong quá trình sấy khô hoa quả, nó sẽ trở thành món ăn có thể gây hại cho sức khỏe. Vì thế, ngay ngày mai bạn nên dừng ngay việc vặt bằng hoa quả sấy.

Không nên ăn phô mai khi đang ăn kiêng

Phô mai là một món ăn mà đa số những người ăn kiêng khuyên là không nên sử vì nó có quá nhiều chất béo và calo, không tốt cho sức khỏe cũng như quá trình giảm cân. Tuy nhiên, ngay cả khi bạn đang nỗ lực giảm cân bạn cũng có thể ăn phô mai bởi nó chứa rất nhiều can xi hơn bất cứ sản phẩm nào.

Phô mai còn chứa axit linoleic có thể giúp bạn giảm cân tốt hơn.

Cần ăn nhạt, loại bỏ muối

Những tác hại của việc ăn thừa muối không thể chối cãi, song không có nghĩa là chúng ta phải cắt bỏ hoàn toàn muối và các gia vị mặn khác.

Giảm muối rất quan trọng đối với những người bị tăng huyết áp, suy tim, suy thận. Tuy nhiên, nếu ăn nhạt quá mức, kéo dài quá lâu có thể làm lượng muối trong cơ thể bị giảm sút và dẫn tới những hậu quả khôn lường. Việc điều chỉnh chế độ ăn sao cho không quá thừa hoặc ngược lại, quá thiếu natri máu là một việc làm cần thiết đối với những người đang phải duy trì chế độ ăn nhạt.

Ăn tối sau 6 giờ sẽ không tốt cho sức khỏe?

Thật sự mà nói thì cơ thể chúng ta không biết thời gian là gì, cho dù bạn có ăn vào lúc 6 giờ hay 7 giờ tối thì cũng tương đương nhau mà thôi. Điều mà cơ thể chú ý là bạn đã nạp bao nhiêu calo vào. Vì vậy, thay vì đặt thời gian để thưởng thức các món ăn thì bạn nên cắt giảm khối lượng và chia thành những bữa ăn nhỏ sẽ tốt hơn.

Ăn chất béo sẽ khiến chúng ta béo phì?

Chất béo luôn được xem là kẻ thù của béo phì trong những thập kỷ gần đây. Tuy nhiên, dường như chúng ta đã nhận ra được những mặt tích cực mà chất béo đem lại cho cơ thể con người. Cơ thể sẽ không thể chuyển hóa được một số vitamin mà không cần đến sự trợ giúp của chất béo trong việc hòa tan chúng.

Điều quan trọng là chúng ta không nên loại bỏ tất cả chất béo trong chế độ ăn uống hàng ngày của mình. Thay vào đó, hãy biết phân biệt sự khác nhau giữa các chất béo tốt và chất béo không tốt cho sức khỏe nên tránh. Chuyên gia dinh dưỡng đều khuyên chúng ta nên sử dụng các chất béo như dầu ô liu, dầu cá, bơ và các loại hạt để tốt cho sức khỏe.

Các chất làm ngọt nhân tạo có thật sự an toàn?

Chuyên gia dinh dưỡng Derocha cho biết: "Hầu hết các chất làm ngọt nhân tạo đều gây hại cho cơ thể. Hầu hết cơ thể con người đều không phản ứng tốt với chất làm ngọt nhân tạo nên dễ gây ra các bệnh lí về tiêu hóa, thậm chí còn gây nên chứng nhức đầu". Để giải quyết tình trạng phụ thuộc vào chất làm ngọt nhân tạo, chuyên gia dinh dưỡng Derocha khuyến khích chúng ta nên cho thêm một chút mật ong để thay thế trong bữa ăn.

Carb có phải là “kẻ thù” của dinh dưỡng?

Chúng ta thường cho rằng chế độ ăn không chứa gluten là một ý kiến tồi nhưng chuyên gia dinh dưỡng Decora nhấn mạnh, không phải tất cả các loại carb đều giống nhau.

Các loại carb phức tạp được tìm thấy trong ngũ cốc nguyên hạt hay lúa mạch đều mang hàm lượng chất xơ và dinh dưỡng tốt; còn các loại carb đơn giản chứa trong gạo trắng hay bánh mì mới là nguyên nhân gây nên các bệnh lý cũng như vấn đề do thiếu chất dinh dưỡng.

Thu Thủy (t/h)

Loại hạt tốt nhất để tăng cường sức khỏe
28/03/2020, 12:20

Ít người biết rằng có rất nhiều loại hạt tốt cho sức khỏe con người, thậm chí còn tốt hơn cả thuốc.
Sử dụng hạt sen thường xuyên giúp làn da của phụ nữ luôn trẻ trung, căng mịn - Ảnh: Internet
Hạt dẻ

Hạt dẻ ít chất béo và chứa flavonoid (một loại chất chuyển hóa trung gian của thực vật) như quercetin, giúp bảo vệ chống lại bệnh tiểu đường và ung thư. Loại hạt này có hương vị ngọt ngào, độc đáo và có nhiều lợi ích tiềm ẩn giúp chữa lành các mạch máu và mao mạch. Hạt dẻ cũng giúp duy trì răng chắc khỏe và đẩy lùi các bệnh về đường hô hấp.

Hạt lạc

Lạc là loại hạt phổ biến, dễ kiếm và dễ ăn. So với nhiều loại hạt khác thì lạc có giá thành rẻ nhưng vẫn chứa nhiều chất dinh dưỡng có lợi. Hạt lạc chứa nhiều protein và các khoáng chất quý. Đặc biệt nhất là khoáng chất Resveratrol, nổi tiếng với công dụng tốt cho tim mạch. Ngoài ra, trong lạc còn có arginine, đây cũng là một chất được coi là “vũ khí” giúp con người chống lại các triệu chứng bệnh liên quan đến tim mạch.



Hạt sen

Hạt sen gần gũi và quen thuộc với người Việt Nam nhưng không phải ai cũng biết những công dụng kỳ diệu của loại hạt này. Mỗi 100g hạt sen sẽ cung cấp cho cơ thể bạn 350 calo, 17-18g và rất nhiều loại khoáng chất bổ dưỡng khác như kali, phốt pho…

Sử dụng hạt sen thường xuyên giúp làn da của phụ nữ luôn trẻ trung, căng mịn và không bị nhiễm khuẩn gây mụn.

Hạt ca cao

Hạt cacao cung cấp cho bạn một lượng caffeine mạnh mẽ, đồng thời nó cũng là một trong những nguồn cung cấp chất chống oxy hóa tốt nhất. Vậy công dụng của chất chống oxy hóa có trong hạt ca cao là gì? Đó chính là cải thiện tuần hoàn máu hiệu quả. Thay vì sử dụng các loại thuốc tuần hoàn máu đắt tiền, bạn chỉ cần thử dùng hạt cacao ít nhất 3 lần một tuần. Tình trạng tuần hoàn máu sẽ phát triển đáng kể.



Hạt óc chó

Trong hạt óc chó chứa rất nhiều acid béo omega 3, những chất này đều có lợi cho não bộ. Chúng giúp bạn điều chỉnh giấc ngủ về mức cân đối.

Nếu bạn đang cảm thấy khó ngủ, thiếu ngủ trong thời gian dài, hãy sử dụng hạt óc chó. Loại hạt tuyệt vời này sở hữu melatonin, một loại hormone khiến cơ thể bạn cảm thấy thoải mái và ngủ ngon hơn.

Hạt điều

Hạt điều có vị thơm ngon, bùi bùi khiến nhiều người yêu thích. Bên cạnh cảm giác ngon miệng, hạt điều còn mang lại một lượng dinh dưỡng lớn cho chúng ta. Trong hạt điều chứa nhiều chất sắt và kẽm. Sắt có vai trò ngăn ngừa bệnh thiếu máu, cung cấp oxy cho tế bào trong cơ thể, trong khi đó kẽm lại tăng cường khả năng miễn dịch. Vì vậy hạt điều rất thích hợp để sử dụng sau một cuộc phẫu thuật hoặc khi bạn mới ốm dậy, đó là thời điểm cơ thể bạn thiếu máu và hệ miễn dịch vẫn còn yếu.



Hạnh nhân

Sử dụng hạnh nhân mỗi ngày sẽ kích thích sự tăng trưởng hàm lượng Cholesterol tốt (HDL) trong cơ thể bạn, đồng thời cũng kiềm chế hàm lượng Cholesterol xấu (LDL). Nhờ vậy mà mức Cholesterol trong máu được kiểm soát cân đối, ngăn ngừa những biến chứng bệnh như tiểu đường, mỡ máu, cao huyết áp…vv. Công dụng tuyệt vời này đến từ việc hạnh nhân sở hữu một lượng chất béo không bão hoà đơn dồi dào hơn các hạt dinh dưỡng khác trong danh sách này.

Hạt chia

Thành phần chủ yếu của hạt chia là các chất dinh dưỡng bổ ích cho cơ thể, cụ thể là chất xơ, chất đạm, các loại khoáng chất và vitamin thiết yếu. Hạt chia được biết tới với công dụng hạn chế các triệu chứng của bệnh tiểu đường. Sử dụng hạt chia thường xuyên sẽ giúp giữ mức đường trong máu ổn định một cách an toàn.

Quỳnh An (t/h)

Tăng cường sức khỏe với rau xanh đậm
25/03/2020, 21:32

Thường thì rau sẫm màu có hàm lượng carotene, riboflavin và vitamin C tương đối cao hơn rau sáng màu, đồng thời còn chứa càng nhiều hoạt chất thực vật có lợi ích tốt cho sức khỏe. Một số loại rau màu xanh đậm bạn nên sử dụng thường xuyên trong mỗi bữa ăn: rau muống, rau ngót, rau đay, cải ngọt, súp lơ xanh...
Hàm lượng chất xơ có trong các loại rau lá xanh chính là nhân tố giúp ngăn chặn ung thư ruột già - Ảnh: Internet
Đẹp da, chống lão hoá

Các loại rau xanh đậm thường rất giàu vitamin A, B, C E, sắt… và các chất oxy hóa. Những chất này sẽ tái tạo tế bào da, giúp da trở nên mịn màng và làm chậm quá trình lão hóa.

Giảm loãng xương

Ngoài nguồn cung cấp canxi lớn như sữa và các sản phẩm từ sữa thì canxi còn có trong thực phẩm màu xanh đậm. Ngoài ra, vitamin K được tìm thấy trong rau có màu xanh đậm còn có tác dụng hỗ trợ việc chuyển hoá canxi và hình thành xương.



Giảm nguy cơ mắc bệnh mất trí nhớ Alzheimer

Trong quá trình chuyển hoá dưỡng chất trong cơ thể, đặc biệt là quá trình chuyển hoá protein sẽ sinh ra chất cysteine (một axit trong cơ thể), ở hàm lượng bình thường thì cysteine không gây hại. Tuy nhiên, nếu hàm lượng chất này quá cao có thể gây ảnh hưởng đến não bộ và nhận thức, từ đó gây ra bệnh suy giảm trí nhớ.

Nhờ chứa nhiều loại vitamin như B6, B12… mà các loại rau xanh đậm có thể trung hoà và phòng ngừa chất cystenie tránh bị oxy hoá từ đó giúp giảm nguy cơ mắc bệnh mất trí.

Giảm cân hiệu quả

Lượng calo có trong rau xanh rất thấp, đó chính là lý do vì sao rau xanh là một thành phần chính không thể thiếu trong chế độ ăn kiêng giảm cân. Tuy nhiên, không phải cứ ít calo thì sẽ giúp giảm cân. Rau xanh, ngoài kiểm soát và giảm lượng calo thu nạp vào cơ thể còn cung cấp thêm rất nhiều nitrit - hợp chất giúp chuyển hóa mỡ trắng (dự trữ năng lượng dưới dạng lipid) sang mỡ nâu (đốt cháy năng lượng và tỏa nhiệt).

Hai yếu tố trên kết hợp lại giúp cho hiệu quả giảm cân bằng rau xanh được tăng lên gấp đôi so với các loại thực phẩm khác.



Cải thiện não bộ

Nếu bạn không thể nhớ được mình đã ăn gì vào sáng hôm qua hay những ngày trước đó thì giờ đã đến lúc bạn phải ăn nhiều rau hơn.

Lượng vitamin B9, folate, carotenoid và các chất chống oxy hóa dồi dào có trong rau xanh sẽ tạo thành cơ chế kì diệu chống lại sự hình thành các gốc tự do, từ đó ngăn ngừa nguy cơ mắc các vấn đề suy giảm trí nhớ do lão hóa.

Giảm tỉ lệ ung thư ruột già

Một nghiên cứu trước đây đã chỉ ra rằng, việc tiêu thụ một lượng lớn rau lá xanh như cải xoăn, cải bắp, cải xanh hay bông cải xanh sẽ giúp làm giảm tỷ lệ ung thư ruột già.

Hàm lượng chất xơ có trong các loại rau lá xanh chính là nhân tố giúp ngăn chặn ung thư ruột già. Không chỉ vậy, ăn nhiều rau xanh còn giúp gia tăng đáng kể các hợp chất chống oxy hóa, chống ung thư như indoles, sulforaphane, and isothiocyanates… từ đó ngăn ngừa nguy cơ mắc các bệnh như ung thư vú, ung thư da và ung thư dạ dày.

Quỳnh An (t/h)

Vi rút COVID-19: Biến thể Delta tiếp tục biến đổi
Cẩm Bình | 16/06/2021, 08:45

Cơ quan Y tế công Anh (PHE) phát hiện phiên bản mới của biến thể vi rút COVID-19 Delta trong 6 bộ gien từ Ấn Độ.
Họ gọi đây là biến thể Delta Plus hoặc là AY.1, mang đột biến K417N trên protein gai vốn được tìm thấy ở biến thể Beta. Dữ liệu sơ bộ cho thấy dù chỉ mới phát triển sơ khai nhưng chúng có thể chống lại phương pháp điều trị COVID-19 bằng kháng thể đơn dòng.

PHE đánh giá hiện tại Delta Plus chưa đáng ngại và cần thêm thời gian quan sát. Chuyên gia Vineeta Bal thuộc Viện Miễn dịch học quốc gia Ấn Độ đánh giá khả năng chống phương pháp điều trị kháng thể đơn dòng không chứng minh được biến thể mới có độc lực mạnh hơn hay dễ khiến bệnh tình trở nặng hơn, bà nhấn mạnh điều cần làm rõ lúc này là khả năng lây lan của Delta Plus.

delta.jpg
Cần làm rõ khả năng lây lan của biến thể Delta Plus - Ảnh: One India
Thuộc nhóm biến thể vi rút COVID-19 “đáng lo ngại quy mô toàn cầu” do Tổ chức Y tế thế giới (WHO) phân loại, Delta là biến thể lây lan mạnh nhất tính đến nay, làm tăng số ca nhiễm tại nhiều quốc gia và khiến vắc xin giảm tác dụng.

Theo nghiên cứu PHE thực hiện thì vắc xin của Pfizer nếu tiêm đủ 2 liều sẽ có khả năng bảo vệ hiệu quả 96% trước biến thể Delta, vắc xin của AstraZeneca đạt khả năng bảo vệ 92%. Khả năng bảo vệ trước Delta Plus vẫn chưa được xác định.

Các chuyên gia lý giải vì sao tiêm vắc xin COVID-19 đủ 2 mũi vẫn bị dương tính
Dạ Thảo - Ảnh: Thành Chung | 14/06/2021, 19:08

Thông tin 53 nhân viên y tế đã tiêm đủ 2 mũi vắc xin COVID-19 nhưng vẫn cho kết quả dương tính với SARS-CoV-2 khiến nhiều người lo lắng.
Ngay trong chiều 14.6, Giám đốc Trung tâm kiểm soát bệnh tật thành phố Hồ Chí Minh, ông Nguyễn Trí Dũng giải thích rằng các chủng vi rút mới làm hạn chế khả năng bảo vệ cơ thể vì việc sản xuất, thử nghiệm, đánh giá vắc xin trong thời gian quá ngắn nên không được kỹ lưỡng.

Ông Dũng cho rằng việc đánh giá thử nghiệm giai đoạn 3 của vắc xin đang sử dụng ở Việt Nam có tỷ lệ phòng bị là 76% sau liều thứ nhất và sau liều thứ 2 là 82%. Tuy nhiên đối với các biến chủng mới thì tỷ lệ phòng bị giảm xuống chỉ còn tới 33% sau liều thứ nhất và khoảng 80% sau mũi thứ 2. Điều đó cho thấy các chủng vi rút mới sẽ làm hạn chế khả năng bảo vệ của vắc xin, nhưng người nào tiêm đủ 2 mũi vắc xin thì sẽ làm giảm tối đa nhất việc lây lan dịch bệnh ra cộng đồng.

tiem-phong-thanh-hoa.jpg
Tiêm vắc xin vẫn là vũ khí hữu hiệu giúp phòng ngừa COVID-19
Cũng lý giải về điều này, TS.BS Phạm Quang Thái, Trưởng Văn phòng tiêm chủng miền Bắc - Phó Trưởng khoa kiểm soát bệnh truyền nhiễm, Viện vệ sinh dịch tễ Trung ương cho biết việc tiêm vắc xin COVID-19 không có tác dụng bảo vệ ngay tức thì và cũng không thể bảo vệ tuyệt đối.

Bác sĩ Thái cho biết sau khi tiêm mũi 1 phải ít nhất 14 ngày sau mới bước đầu có tác dụng và mức bảo vệ sau tiêm mũi 1 chỉ đạt ở mức bảo vệ rất thấp. Sau tiêm mũi thứ 2 từ 1 tháng trở ra thì vắc xin mới đạt hiệu quả bảo vệ tối ưu và hiệu quả này cũng chỉ đạt ở mức khoảng 60% - 90% tùy theo loại vắc xin. Và qua kết quả nghiên cứu cụ thể những ca nhiễm COVID-19 tại Bệnh viện nhiệt đới Trung ương hay ở Điện Biên trước đây, cũng có những trường hợp dương tính với SARS-CoV-2 khi đã được tiêm vắc xin COVID-19. Kết quả cho thấy, khả năng lây nhiễm thứ cấp từ những người này hầu như không có, tỷ lệ lây truyền vi rút là rất thấp, không có biểu hiện bệnh hoặc biểu hiện nhẹ.

dung.jpg
Ông Nguyễn Trí Dũng, Giám đốc Trung tâm kiểm soát bệnh tật thành phố Hồ Chí Minh
"Dù không có hiệu lực 100% nhưng chúng ta vẫn nên tiêm phòng vì việc tiêm phòng chính là vũ khí hữu hiệu giúp phòng ngừa COVID-19 và tiến tới tạo miễn dịch cho cộng đồng. Việc tiêm cả 2 mũi vắc xin COVID-19 chính là giúp người được tiêm khỏi rơi vào thể nặng và phải nhập viện, thậm chí ảnh hưởng tới sinh mạng. Cho đến thời điểm này, vắc xin được sử dụng tại Việt Nam đã được chứng minh trên thực địa khi chưa có trường hợp tiêm đủ 2 mũi nào bị bệnh nặng hay tử vong" - bác sĩ Thái chia sẻ.

Hiện nay, các trường hợp nhân viên y tế đã tiêm đủ 2 mũi vắc xin thì hầu hết đều không hề có triệu chứng gì, điều này cũng cảnh báo rằng chúng ta không nên chủ quan với dịch bệnh kể cả khi tiêm vắc xin xong. Dù đã được tiêm vắc xin, người được tiêm vắc xin vẫn rất cần thực hiện nghiêm các biện pháp phòng bệnh khác, đặc biệt là thực hiện biện pháp 5K để bảo vệ bản thân, gia đình, đồng nghiệp và cộng đồng.

Trong khi đó, theo giáo sư, bác sĩ Nguyễn Văn Vĩnh Châu, Giám đốc Bệnh viện bệnh nhiệt đới thành phố Hồ Chí Minh cho biết hiện nay trong số các nhân viên bệnh viện bị nhiễm COVID-19 thì chỉ có một người có biểu hiện triệu chứng rất nhẹ, và cũng theo các đánh giá của y văn quốc tế thì việc tiêm vắc xin sẽ giảm tình trạng nặng của bệnh, không tử vong.

Viên thuốc công hiệu có tên là “thuốc tập thể dục” - Ngọc Anh (dịch)

Tập thể dục có thể giữ cho não bộ khỏe mạnh và bảo vệ cơ thể chống lại chứng trầm cảm và lo lắng. Tập thể dục vừa phải dường như cũng có tác dụng kháng viêm, điều chỉnh hệ thống miễn dịch, và chống nguy cơ viêm nhiễm quá mức. Đi dạo hoặc chạy xe đạp ngoài trời tạo ra các cơ hội để bạn rèn luyện thể chất, bổ sung ánh sáng mặt trời, không khí trong lành và hòa mình vào thiên nhiên.(Ảnh: Monkey Business Images/Shutterstock) Tôi là một bác sĩ tâm thần và nhà thần kinh học nghiên cứu biện pháp can thiệp điều trị có thể thay đổi não bộ như thế nào. Tôi đã bắt đầu nghĩ đến việc kê đơn tập thể dục, ví dụ như bảo bệnh nhân uống “thuốc tập thể dục”.


<!>
Sau khi biết tầm quan trọng của việc tập thể dục, hầu như tất cả bệnh nhân của tôi đều cam kết sẽ tập thể dục ở một mức độ nào đó, và tôi đã thấy nó đem lại lợi ích như thế nào cho một số lĩnh vực trong cuộc sống và sinh kế của họ.

Tất cả chúng ta đều đã nghe chi tiết về việc tập thể dục cải thiện cơ xương, tim mạch, trao đổi chất, và các khía cạnh khác của sức khỏe ra sao, nhưng có thể là bạn không biết là điều đó đã xảy ra bên trong não bộ như thế nào.

Tập thể dục thực sự thay đổi cấu trúc não bộ
Tập thể dục thường xuyên thực sự thay đổi sinh học của não bộ, và nó không đơn giản chỉ là “hãy đi bộ và bạn sẽ cảm thấy khỏe hơn.” Tập thể dục thường xuyên, đặc biệt là các bài tập về tim mạch, sẽ thực sự thay đổi não bộ. Trái ngược với những gì một số người có thể nghĩ, não là một cơ quan rất dẻo dai. Không chỉ là các kết nối tế bào thần kinh mới được hình thành mỗi ngày, mà các tế bào mới cũng được tạo ra trong các khu vực quan trọng của não. Một khu vực quan trọng là tuyến yên, nó có liên quan đến học tập, trí nhớ, và điều chỉnh cảm xúc tiêu cực.

Có một phân tử được gọi là nhân tố dinh dưỡng thần kinh có nguồn gốc từ não giúp não sản xuất tế bào thần kinh, hoặc tế bào não. Một loạt các bài tập thể dục nhịp điệu và luyện tập cách quãng cường độ cao làm tăng đáng kể lượng BDNF (BDNF: nhân tố dinh dưỡng thần kinh).

Tập thể dục vừa phải dường như cũng có tác dụng kháng viêm, điều chỉnh hệ thống miễn dịch, và chống nguy cơ viêm nhiễm quá mức. Điều này rất quan trọng, vì nó giúp cho khoa học thần kinh có một cái nhìn sâu sắc mới về vai trò tiềm ẩn của chứng viêm trong lo âu và trầm cảm.

Cuối cùng, có bằng chứng về tác động tích cực của việc rèn luyện thể chất đối với chất dẫn truyền thần kinh – các chất hóa học trong não gửi tín hiệu qua lại giữa các tế bào thần kinh – dopamine và endorphin. Cả hai điều này đều có liên quan đến tâm trạng và động lực tích cực.

Rèn luyện thể chất cải thiện triệu chứng lo âu và trầm cảm
Các nghiên cứu cũng cho thấy rằng tập thể dục thường xuyên có tác dụng vừa phải đối với các triệu chứng trầm cảm tương đương với các liệu pháp điều trị tâm lý. Đối với chứng rối loạn lo âu, nó có tác dụng ở mức độ nhẹ đến trung bình trong việc giảm các triệu chứng lo âu. Trong một nghiên cứu mà tôi đã thực hiện với những người khác trên nhóm những trẻ em tị nạn, chúng tôi nhận thấy rằng các triệu chứng lo âu và PTSD giảm xuống ở những trẻ tham gia các liệu pháp khiêu vũ và vận động từ 8 đến 12 tuần.

Rèn luyện thể chất thậm chí có thể khiến người ta giảm mẫn cảm với các triệu chứng lo âu về thể chất. Đó là vì sự giống nhau giữa các tác động lên cơ thể của việc tập thể dục, đặc biệt là tập thể dục cường độ cao, và của các trạng thái băn khoăn lo lắng, bao gồm khó thở, tim đập nhanh và tức ngực. Ngoài ra, bằng cách giảm nhịp tim cơ bản, tập thể dục có thể truyền dẫn tín hiệu của một môi trường vật lý nội tại êm dịu hơn đến não.

Có những lợi ích khác của việc tập thể dục ngoài tác động sinh học thần kinh. Khi ra ngoài trời đi dạo, người ta sẽ được tiếp xúc nhiều hơn với ánh sáng mặt trời, không khí và thiên nhiên.

Một người có thể chọn một chú chó làm bạn cùng chạy, và một người khác có thể gặp gỡ hẹn hò với một người bạn mới, hoặc tận hưởng năng lượng tích cực tại phòng tập thể dục. Tập thể dục cũng có thể được xem như một phương pháp rèn luyện tập trung nhận thức và giúp tâm trí thoát khỏi những tác nhân gây căng thẳng hàng ngày, cũng như từ các thiết bị điện tử và TV của chúng ta.

Bằng cách gia tăng năng lượng và mức độ luyện tập thể chất, tập thể dục cũng có thể cải thiện hình ảnh bản thân và lòng tự tôn.

Vì vậy, làm thế nào bạn có thể tìm thấy thời gian để tập thể dục, đặc biệt là với tất cả nhu cầu thời gian phát sinh trong thời gian đại dịch, và những hạn chế do đại dịch gây ra như việc người ta phải hạn chế đến các phòng tập thể dục công cộng? Dưới đây là một vài gợi ý.

Chọn một môn thể dục bạn yêu thích
Không phải tất cả chúng ta đều phải chạy trên máy chạy bộ. Điều mà hiệu quả với người này có thể không có hiệu quả với người khác. Hãy thử một nhóm các hoạt động đa dạng để xem xem bạn thích hoạt động nào hơn: chạy, đi bộ, khiêu vũ, đi xe đạp, chèo thuyền kayak, đấm bốc, tập tạ, bơi lội.

Bạn có thể luân phiên giữa một số những hoạt động mình thích, hoặc thay đổi chúng theo mùa để tránh nhàm chán. Thậm chí chúng không cần thiết phải được gọi là “tập thể dục”. Bất cứ điều gì có thể làm tăng nhịp tim hoặc căng cơ của bạn đều được tính, cho dù đó là khiêu vũ, chơi với lũ trẻ hay xây dựng một nhà kho trong vườn nhà.

Kiên trì mỗi ngày, dù chỉ vài động tác trong vài phút
Rèn luyện thể chất không nhất thiết phải là một buổi tập kéo dài một giờ tại phòng tập thể dục hoặc đạp xe 20 dặm so với ngồi ỳ trên một chiếc ghế dài. Tôi luôn nói với các bệnh nhân của mình: “Bước thêm một bước vẫn tốt hơn là không bước một bước nào, và tập squat được ba cái còn tốt hơn không được cái nào.” Khi bạn không có nhiều động lực để tập luyện, hoặc khi bạn mới bắt đầu tập, hãy đừng ép bản thân quá. Làm được bao nhiêu thì tốt bấy nhiêu. Dù bạn chỉ bỏ ra ba phút để khiêu vũ với bản nhạc mình yêu thích thì vẫn là tốt.

Kết hợp với các hoạt động khác.
Hãy đi bộ 15 phút trong khi nói đang chuyện điện thoại với một người bạn, thậm chí khi bạn chỉ đi bộ quanh nhà, thì vẫn là đang rèn luyện. Giúp một người bạn làm các việc ngoài vườn là một cách tuyệt vời để vừa giao lưu xã hội vừa rèn luyện sức khỏe.

Khi bạn đang cảm thấy do dự hoặc thiếu động lực, hãy tự hỏi bản thân: “Lần cuối cùng mình hối hận vì đã cảm thấy như thế là khi nào?”

Mặc dù nó có thể giúp ích, nhưng tập thể dục không phải là chiến lược giảm cân tốt nhất; mà ăn kiêng mới có tác dụng đó. Một chiếc bánh hạnh nhân lớn có thể chứa nhiều calo hơn một giờ chạy bộ. Đừng từ bỏ tập thể dục nếu bạn không giảm được cân nặng của mình. Nó vẫn sẽ cung cấp tất cả các lợi ích mà chúng ta đã thảo luận xuyên suốt trong bài này.

Ngay cả khi bạn không cảm thấy lo lắng hay chán nản, hãy vẫn dùng viên thuốc tập thể dục nhé. Hãy sử dụng chúng để bảo vệ cho bộ não của bạn.

Tác giả Arash Javanbakht là phụ tá giáo sư tâm thần học tại Đại học bang Wayne.

Ngọc Anh biên dịch

Phát hiện mới: Caffeine có tác dụng chống lại khối u ác tính ở người
TTXVN | 20/06/2021, 13:57

Nghiên cứu của các nhà khoa học Italy đang tập trung vào việc xác định cơ chế mà caffeine đóng vai trò quan trọng trong việc chống lại một số loại khối u.
Caffeine có tác dụng bảo vệ, chống lại sự phát triển của các tế bào u ác tính ở người và có thể giúp làm giảm sự phát triển của các tế bào khiến u ác tính tái phát.

Đây là kết luận của công trình, do các nhà nghiên cứu thuộc Viện Y tế Cấp cao (ISS), phối hợp với các đồng nghiệp thuộc Viện Da liễu Italy, Viện nghiên cứu thần kinh Địa Trung Hải (Neuromed of Pozzilli) và 2 trường đại học là Ferrara và Rome Tor Vergata, thực hiện và được công bố trên tạp chí Molecules ngày 19/6.

Theo phóng viên TTXVN tại Rome, nghiên cứu của các nhà khoa học Italy tập trung vào việc xác định cơ chế mà caffeine đóng vai trò quan trọng trong việc chống lại một số loại khối u.

Caffeine co tac dung chong lai khoi u ac tinh o nguoi hinh anh 1Ảnh minh họa. (Nguồn: customsnews.vn)
Tiến sĩ Francesco Facchiano, điều phối viên của nghiên cứu trên, giải thích rằng nhờ phương pháp tiếp cận trong ống nghiệm, họ đã xác định được một loại protein đóng vai trò cơ bản trong hoạt động có lợi này của caffeine, đó là enzyme tyrosinase, có chức năng chính trong tổng hợp melanin và sẽ thực hiện cả hoạt động bảo vệ chống lại tác hại của tia UV và chức năng điều hòa miễn dịch. Trên thực tế, melanin được tạo ra bởi các tế bào hắc tố của người tiêu thụ caffeine đã tăng lên đáng kể.

Kết quả của nghiên cứu đã mở ra một triển vọng mới trong lĩnh vực điều trị ung thư, đó là mục tiêu phân biệt hóa tế bào để chỉ nhắm vào tế bào khối u, tránh nguy cơ tái phát sau khi bệnh nhân ung thư được trị liệu bằng hóa chất.

Thành phố đổi tên vì gây liên tưởng đến… ung thư
Bình Yên | 22/10/2020, 10:20

Sau khi trưng cầu dân ý, hồi đầu tuần thành phố Asbestos (Canada) đã có tên mới vì tên này gợi nhớ đến độc chất gây ung thư.
Thuộc tỉnh Quebec, nằm cách Montreal 150 km, Asbestos có 7.000 dân, nhưng từ nay nó có cái tên mới đầy thi vị là Val-des-Sources (Thung lũng những dòng suối).

Asbestos là tên tiếng Anh (tiếng Pháp là amiante) được đặt vào cuối thế kỷ 19 vì ở đây có mỏ asbestos lớn nhất thế giới mang tên Jeffrey. Nhưng hội đồng thành phố cho rằng nghĩa liên tưởng của asbestos đã cản trở việc thu hút đầu tư nước ngoài, vì thế từ cuối tháng 11 năm qua họ quyết định tìm kiếm một tên mới.

asbestos.jpg
Từ bỏ tên cũ Asbestos, thành phố Val-des-Sources tự tin sẽ hồi sinh với tên mới
Khoảng một nửa cư dân thành phố đủ điều kiện bầu chọn, tính cả người 14 tuổi, và tên mới Val-des-Sources giành chiến thắng với hơn 51% chọn lựa sau vòng thứ ba. Thị trưởng Hugues Grimard nói: “Trên hết, cái tên mới mang lại cảm hứng cho tương lai”.

Một số tên khác lọt vào vòng chọn lựa thứ hai gồm: L'Azur-des-Cantons, Jeffrey-sur-le-Lac, Larochelle, Phénix and Trois-Lacs. Theo ông Grimard, tên Abestos sẽ không bị đổi ngay lập tức mà tồn tại đến cuối năm trước khi có sự thay đổi hợp pháp chính thức. “Đó sẽ là một món quà Noel dễ thương”, ông nói.

Thành phố Asbestos đã phát triển trong hơn một thế kỷ nhờ vào sự có mặt của mỏ khoáng asbestos, loại sợi dùng trong công nghiệp xây dựng để gia cố xi măng, tấm lợp, chống cháy, vật liệu cách nhiêt hay cách âm.

Nhưng từ nửa cuối thế kỷ trước, ngày càng có nhiều bằng chứng khoa học cho thấy mối liên quan giữa việc hít phải các sợi asbestos với một số bệnh chết người trong đó có các bệnh ung thư, đặc biệt ung thư phổi. Tổ chức Y tế thế giới (WHO) ước tính mỗi năm toàn cầu có hơn 100.000 người tử vong vì tiếp xúc với asbestos.

Vì điều này mà thế giới đã loại bỏ asbestos ra khỏi đời sống con người, nhu cầu tiêu thụ cũng ngày một giảm xuống. Mỏ Jeffrey ở thành phố Abestos bị đóng cửa vào năm 2011, còn Canada cũng không còn sử dụng, xuất khẩu, nhập khẩu và sản xuất chất liệu này từ năm 2018.

Sau khi đổi tên, thành phố Val-des-Sources sẽ xây dựng một hình ảnh mới để tạo ra nhiều cơ hội đầu tư nước ngoài. Đang có dự tính chuyển đổi mỏ Jeffrey thành một trung tâm du lịch mạo hiểm với các cầu thang bằng đá và đường mòn đạp xe trên núi.

Caroline Payer, thành viên hội đồng thành phố cho biết thành phố sẽ thiết kế lại logo, công cụ nhận dạng hình ảnh và mở các chiến dịch PR để thu hút nhà đầu tư.

Bà nhớ lại những thiệt hại từ cái tên cũ của thành phố gây ra: “Năm qua một công ty đến đây định làm ăn và tạo ra 30 việc làm. Nhưng cuối cùng họ phải bỏ đi vì một trong những tiêu chuẩn chọn lựa là tên thành phố không gây rắc rối cho vận chuyển hay xuất khẩu. Thế là chúng tôi mất đi cơ hội. Đây là một trong những thí dụ tương tự mà chúng tôi gặp phải những năm qua”.

Những ai cần thận trọng và không nên tiêm vắc xin COVID-19
P.V | 20/06/2021, 12:35

Tiêm vắc xin là cần thiết trong đại dịch COVID-19 này. Chính phủ đang gấp rút thực hiện nhiều phương án để có vắc xin tiêm cho người dân, tuy nhiên có những nhóm người cần thận trọng và chống chỉ định với loại vắc xin.
Bộ Y tế phân loại 4 nhóm gồm người đủ điều kiện, người cần thận trọng, người phải trì hoãn và người chống chỉ định tiêm vắc xin COVID-19.

Cụ thể như sau:

- Người đủ điều kiện tiêm: Người trong độ tuổi tiêm chủng theo khuyến cáo, hướng dẫn sử dụng của nhà sản xuất; Người không quá mẫn cảm với hoạt chất hoặc tá dược trong thành phần của vắc xin và người không thuộc 3 nhóm còn lại.

- Người cần thận trọng: Những trường hợp này cần được khám sàng lọc kỹ và tiêm tại cơ sở y tế đủ năng lực hồi sức cấp cứu. Người có tiền sử dị ứng với các dị nguyên khác. Người có bệnh nền, bệnh mạn tính được điều trị ổn định. Người mất tri giác, năng lực hành vi, người trên 65 tuổi, người có tiền sử giảm tiểu cầu hay rối loạn đông máu. Người có bệnh mạn tính có phát hiện thấy bất thường về mạch, huyết áp, nhịp thở.

- Người phải trì hoãn: Người đang mắc bệnh cấp tính hoặc mạn tính đang tiến triển, chưa kiểm soát được. Người bị suy giảm khả năng đáp ứng miễn dịch nặng, ung thư giai đoạn cuối, xơ gan mất bù... Trong vòng 14 ngày trước có điều trị corticoid liều cao hoặc điều trị hóa trị, xạ trị cũng phải trì hoãn hay bệnh nhân từng mắc COVID-19 trong 6 tháng. Phụ nữ mang thai và đang nuôi con bằng sữa mẹ.

- Người không được tiêm: Người có tiền sử phản vệ từ độ 2 trở lên với bất kỳ dị nguyên nào. Người chống chỉ định theo công bố của nhà sản xuất.

Bộ Y tế cho biết tổng số liều vắc xin phòng COVID-19 đã tiêm tại Việt Nam tính đến 16 giờ ngày 19.6 là 2.359.376. Trong đó, số người đã được tiêm đủ 2 mũi vắc xin phòng COVID-19 là 115.315 người. Trong hôm nay (20.6), 500.000 liều vắc xin Vero Cell của Sinopharm sẽ về đến Việt Nam. Dự kiến loại vắc xin này sẽ ưu tiên tiêm cho 3 nhóm là người Trung Quốc đang làm việc tại Việt Nam, người Việt Nam có nhu cầu học tập, làm việc tại Trung Quốc và người dân khu vực biên giới.

Đi khám bệnh ngay khi đau đầu, thị lực giảm
Phong Phạm | 17/06/2021, 10:15

Sáng 17.6, BS.CK2 Phạm Thanh Phong - Phó giám đốc chuyên môn Bệnh viện đa khoa Trung ương Cần Thơ (BVĐKTƯCT) cho biết: các bác sĩ khoa Ngoại Thần kinh vừa phẫu thuật thành công 1 bệnh nhân u màng não ở vị trí hiếm gặp bằng phối hợp can thiệp nội mạch và phẫu thuật vi phẫu.
Việc phẫu thuật thành công loại u này vẫn là một thách thức đối với các bác sĩ chuyên khoa Ngoại Thần kinh lâu nay. Bệnh nhân là bà Đoàn Thị L. (ngụ H.Thới Lai, TP.Cần Thơ) nhập viện vì đau đầu. Bệnh nhân than phiền tình trạng đau đầu kéo dài hơn 3 tháng và có đi khám, điều trị nhiều nơi nhưng tình trạng đau đầu vẫn không giảm nên đến khám tại BVĐKTƯCT. Kết quả chụp cắt lớp não (CT scanner sọ não), chụp cộng hưởng từ não (MRI) phát hiện có khối choán chỗ nội sọ vùng hố sau bên.

benh-nhan-tinh-thuc-hien-tot-cac-y-lenh..jpg
Bệnh nhân tỉnh sau phẫu thuật, thực hiện tốt các y lệnh - Ảnh: Phong Phạm
Bệnh nhân nhập viện ngày 27.5.2021 với chẩn đoán: u màng não lều tiểu não. Đây là 1 khối u nằm ở vị trí khó tiếp cận, gần với các cấu trúc mạch máu thần kinh quan trọng cũng như có nhiều mạch máu nuôi u nên việc điều trị cho bệnh nhân gồm 2 giai đoạn. Đầu tiên bệnh nhân được chụp mạch máu não số hóa xóa nền để đánh giá hệ thống mạch máu liên quan khối u cũng như tắc mạch nuôi khối u có chọn lọc. Sau đó là vi phẫu thuật bóc khối u.

Sau khi tiến hành chụp mạch não và tắc mạch nuôi khối u thành công (ngày 7.6, do bác sĩ Trịnh Thành Tín chuyên khoa Can thiệp mạch thực hiện), ngày 8.6, ca vi phẫu thuật bóc khối u do BS.CK2 Trần Văn Minh - Phó khoa Ngoại Thần kinh BVĐKTƯCT thực hiện trong khoảng hơn 5 giờ. Ê-kíp cắt bỏ hoàn toàn khối u, gỡ dính thành công toàn bộ khối u vào các cấu trúc mạch máu thần kinh quan trong như dây thần kinh sọ số V, VI, VII, VIII, động mạch não sau, động mạch tiểu não trên.

Sau phẫu thuật bệnh nhân tỉnh, tiếp xúc tốt, giảm đau đầu nhiều, vết mổ khô và không xuất hiện thêm triệu chứng tổn thương thần kinh mới nào. Dự kiến bệnh nhân xuất viện trong tuần.

hinh-mri-khoi-truoc-phau-thuat.jpg
khoi-u-da-duoc-loai-bo-hoan-toan-sau-phau-thuat.jpg
Hình ảnh khối u trước khi phẫu thuật và biến mất sau khi phẫu thuật - Ảnh: Phong Phạm
Theo BS.CK2 Trần Văn Minh: “U màng não lều tiểu não có gốc bám ở lều tiểu não, u có thể xâm lấn lên trên hoặc xuống dưới hoặc vừa lên trên và xuống dưới lều tiểu não. U chiếm tỉ lệ 5-8% của các loại u màng não trong sọ. Việc phẫu thuật thành công loại u này vẫn là một thách thức đối với bác sĩ Ngoại Thần kinh vì nhiều lý do: phẫu trường chật hẹp, đường tiếp cận u khó khăn và là nơi có nhiều cấu trúc mạch máu thần kinh rất quan trọng.

Đây là loại u mà triệu chứng lâm sàng thường nghèo nàn, tiến triển chậm. Các triệu chứng ban đầu thường chỉ là đau đầu vùng chẩm gáy hoặc thay đổi về thị lực. Càng về sau khi u đã phát triển to bệnh nhân có biểu hiện rối loạn thăng bằng, đi đứng lảo đảo, thay đổi nhân cách, động kinh. Thậm chí trong trường hợp bệnh nhân đến trễ có thể biểu hiện giảm ý thức, hôn mê do khối u lớn chèn ép gây tình trạng đầu nước cấp”.

Khối u màng não thường là các khối u lành tính, phát triển từ từ nên tác động của nó đến sức khỏe người bệnh trong giai đoạn đầu thường không rõ ràng. Do đó, mọi người nên đến ngay các cơ sở y tế chuyên khoa để được thăm khám, chẩn đoán, phát hiện và điều trị bệnh kịp thời khi có các dấu hiệu như: đau đầu chỉ thoáng qua, thị lực giảm, lời nói không chuẩn xác.

Nhận biết sớm dấu hiệu huyết khối với hội chứng giảm tiểu cầu sau khi tiêm vắc xin COVID-19
PGS.TS Huỳnh Nghĩa - Phó Trưởng khoa Y của Đại học Y dược TP.HCM | 21/06/2021, 21:51
Sau tiêm vắc xin phòng COVID-19, đặc biệt từ ngày thứ 4, nếu xuất hiện các dấu hiệu liên quan đến biến chứng huyết khối - giảm tiểu cầu, cần phải đến ngay cơ sở y tế gần nhất hoặc cơ sở y tế tiêm ngừa để được thăm khám, tham vấn và trị liệu.
Vào ngày 13.4.2021, Cơ quan Quản lý Thực phẩm và Dược phẩm Mỹ (FDA) và Trung tâm Kiểm soát và Phòng ngừa Dịch bệnh (CDC Mỹ) đề nghị tạm dừng việc sử dụng vắc xin của Johnson & Johnson (JJ) để điều tra một số trường hợp mắc bệnh nặng huyết khối với giảm tiểu cầu xảy ra sau khi tiêm chủng. Thông báo này được đưa ra sau các báo cáo ban đầu về các sự kiện tương tự ở những người nhận vắc xin của AstraZeneca (AZ) bên ngoài Mỹ. Các đặc điểm lâm sàng và xét nghiệm của huyết khối với hội chứng giảm tiểu cầu gần đây đã được báo cáo.

Tỷ lệ huyết khối sau tiêm vắc xin phòng COVID-19 là hiếm gặp, cụ thể với AstraZeneca là 4,6/1 triệu liều tiêm thứ nhất, vắc xin Pfizer -BioNTech là 0,2/1 triệu liều tiêm thứ nhất. Huyết khối sau tiêm vắc xin AstraZeneca chủ yếu gặp ở nữ. Tỷ lệ đông máu sau tiêm vắc xin AstraZeneca ở người trẻ cao hơn so với người lớn tuổi, đặc biệt lứa tuổi 20-29 tuổi. Sau tiêm vắc xin AstraZeneca, tỷ lệ đông máu dường như ít xảy ra ở người trên 60 tuổi, chỉ khoảng 0,2/1 triệu liều tiêm đầu.

nhan-biet-som-dau-hieu-huyet-khoi-voi-giam-tieu-cau.jpg
Biến chứng huyết khối sau khi tiêm vắc xin COVID-19 là hiếm gặp
Biến chứng đông máu sau tiêm vắc xin AstraZeneca phụ thuộc vào yếu tố di truyền, bệnh nền, lối sống, thuốc đang dùng, yếu tố V Leiden. Cơ chế bệnh sinh được cho là sự hình thành các kháng thể kháng yếu tố 4 tiểu cầu (PF4), gây tiêu thụ tiểu cầu dẫn đến số lượng tiểu cầu thấp và hình thành huyết khối.

Những dấu hiệu liên quan đến biến chứng huyết khối cần phải được theo dõi

Sau khi tiêm vắc xin từ 24 - 48 giờ, nếu người được tiêm có các triệu chứng như sốt, mệt mỏi, nhức đầu hoặc đau cơ mức độ từ nhẹ đến trung bình thường không gợi ý đến biến chứng huyết khối với giảm tiểu cầu. Đây là những phản ứng thường gặp sau tiêm chủng.

Sau tiêm vắc xin COVID-19, bạn cần theo dõi tại nơi tiêm 30 phút và tiếp tục tự theo dõi sức khỏe 30 ngày sau đó. Các dấu hiệu sớm liên quan đến biến chứng huyết khối - giảm tiểu cầu sau tiêm vắc xin phòng COVID-19 gồm:

1. Thường xuất hiện từ ngày thứ 4 cho đến ngày thứ 30 sau tiêm vắc xin. Khoảng thời gian cao điểm cho các triệu chứng ban đầu là ngày 6 đến ngày 14.

2. Các triệu chứng biểu hiện ban đầu thường ở mức độ nặng, dai dẳng và tái diễn.

3. Các triệu chứng thường gặp:

- Huyết khối mạch máu não, nội tạng và phổi: Nhức đầu dữ dội; đau bụng, đau lưng; buồn nôn và nôn; thay đổi thị lực; thay đổi trạng thái tinh thần như cáu gắt, buồn rầu, hay giận vô cớ, ngủ gà và lơ mơ; đau ngực và khó thở; sưng chân và đau chân, tăng hơn khi vận động.

- Giảm tiểu cầu từ nhẹ đến nặng: Vết bầm tím ngoài da có đặc điểm dạng chấm, dạng mảng, dạng u máu, màu đỏ tươi, tím bầm, màu vàng nhạt; khi ấn hoặc đè vào vết bầm không biến mất, không đau và xuất hiện tự nhiên.

Chảy máu răng, miện tự nhiên hoặc sau chải răng. Chảy máu mũi, xuất huyết kết mạc mắt tự nhiên. Tiểu máu, đi cầu phân đen hoặc máu tươi.

Kinh nguyệt bất thường và rong kinh kéo dài ở phụ nữ. Xuất huyết có thể biểu hiện cùng lúc dưới da, niêm mạc và nội tạng.

Khi có các dấu hiệu trên sau tiêm ngừa từ ngày thứ 4, cần phải đến ngay cơ sở y tế gần nhất hoặc cơ sở y tế tiêm ngừa để được thăm khám, tham vấn và trị liệu.

Tại cơ sở y tế khi tiếp nhận người tiêm vắc xin nghi ngờ có biến chứng, công việc ban đầu cần thăm khám đánh giá đầy đủ theo hướng dẫn của Bộ Y tế và lưu ý lấy máu trước khi thực hiện bất kỳ can thiệp điều trị nào như IVIG (Globulin miễn dịch tiêm tĩnh mạch), có khả năng gây nhiễu với các xét nghiệm chẩn đoán

Đã chích 1 liều vắc xin Sinovac, thanh niên thắc mắc có tiêm được Pfizer hay Moderna?
Nhân Hoàng | 20/06/2021, 22:01

Tờ Bloomberg (Mỹ) đã tham khảo các chuyên gia để trả lời câu hỏi của thanh niên tên Rogelio rằng có thể tiêm vắc xin Pfizer hoặc Moderna sau khi tiêm 1 liều Sinovac không.
Rogelio sống ở thủ đô Manila, Philippines, đã được tiêm một liều vắc xin Sinovac của Trung Quốc nhưng cảm thấy không an tâm. Vì vắc xin Sinovac không được đánh giá cao về hiệu quả, Rogelio tự hỏi liệu anh có nên tiêm một mũi khác hay không.

Bloomberg từng trả lời câu hỏi tương tự như vậy trước đây, nhưng nó đáng để nhắc lại. Tuần trước, Bloomberg đã xuất bản một bài viết về các lãnh đạo các hãng dược đang tìm cách tăng cường khả năng miễn dịch của họ bằng cách trộn lẫn các vắc xin. Thế nhưng, đó không chỉ là xu hướng của những người giàu có.

Ross Kedl, nhà miễn dịch học tại Trường Y thuộc Đại học Colorado (Mỹ), cho biết: “Trộn các nền tảng vắc xin — một phương pháp được gọi là tăng cường nguyên tố dị hợp — có lịch sử lâu đời trong ngành miễn dịch học vì nó vượt trội hơn nhiều so với nhiều liều vắc xin giống nhau”.

Ý chính là các loại vắc xin khác nhau tăng cường hệ thống miễn dịch theo những cách khác nhau, nên nhiều loại vắc xin cung cấp phạm vi bao phủ rộng hơn.

Nghiên cứu ban đầu đã gợi ý rằng cách tiếp cận như vậy có thể là chiến lược hiệu quả với COVID-19. Một nghiên cứu trên gần 700 người ở Tây Ban Nha cho thấy rằng những người được tiêm liều thứ hai của vắc xin Pfizer sau liều đầu tiên từ AstraZeneca đã thấy kháng thể trung hòa của họ tăng gấp 7 lần. Đây là phản ứng miễn dịch mạnh mẽ hơn nhiều so với những người đã tiêm hai liều AstraZeneca. Một thử nghiệm nhỏ khác gợi ý rằng việc trộn hai loại vắc xin này đã kích hoạt phản ứng kháng thể cao hơn khoảng 4 lần so với chỉ hai liều tiêm Pfizer.

Pfizer và Moderna sử dụng một công nghệ mới được gọi là mRNA, giúp thúc đẩy các tế bào khỏe mạnh sản xuất các protein của vi rút kích thích phản ứng miễn dịch mạnh mẽ. Vắc xin AstraZeneca sử dụng adenovirus của tinh tinh để giúp hệ thống miễn dịch xác định và chống lại coronavirus mới. Trong khi Sinovac dùng một loại vi rút bất hoạt để ngăn ngừa nhiễm trùng.

da-nhan-1-lieu-vac-xin-sinovac-thanh-nien-hoi-co-tiem-duoc-pfizer-hay-moderna.jpg
Vắc xin Pfizer có hiệu quả cao hơn hẳn ngăn ngừa COVID-19 cao hơn AstraZeneca và Sinovac
Ross Kedl nói rằng không có lý do gì để không mong đợi rằng việc pha trộn các loại vắc xin COVID-19 khác nhau sẽ không tạo ra kết quả tương tự.

Ross Kedl nói: “Điểm mấu chốt ở đây là lợi ích lớn nhất đến từ việc trộn lẫn các nền tảng vắc xin khác nhau chứ không phải các nhà sản xuất khác nhau”. Ví dụ, ông nói: “Người ta sẽ không mong đợi thêm lợi ích từ việc trộn vắc xin Moderna và Pfizer (cùng công nghệ mRNA) vì chúng hầu như không thể phân biệt được từ góc độ miễn dịch học”.

Hiện tại, các nhà nghiên cứu cũng đang xem xét việc trộn vắc xin AstraZeneca với Sputnik V của Nga. Ở Mỹ, Viện Y tế Quốc gia gần đây đã khởi động một thử nghiệm để đánh giá việc trộn vắc xin cho những người đã được tiêm chủng đầy đủ. Tất nhiên sẽ cần nhiều nghiên cứu hơn để biết chính xác mức độ hiệu quả và an toàn của chiến lược này với từng sự kết hợp.

Ramon Lorenzo Redondo, nhà vi rút học tại Đại học Northwestern (Mỹ), nhận xét: “Đến nay, theo lượng dữ liệu chúng tôi có, lựa chọn tốt nhất vẫn là không trộn lẫn vắc xin”.

Chính phủ Philippines hôm 20.6 cho biết đã đạt được thỏa thuận mua 40 triệu liều vắc xin COVID-19 do Pfizer (Mỹ) và BioNTech SE (Đức) phát triển.

Với thỏa thuận mới nhất, Philippines hiện đã đảm bảo việc được cung cấp 113 triệu liều vắc xin từ 5 nhà sản xuất là Sinovac (26 triệu liều), Sputnik V (10 triệu liều), Moderna (20 triệu liều), Astrazeneca (17 triệu liều) và Pfizer - BioNTech SE (40 triệu liều).

Đến nay Philippines ghi nhận tổng cộng 1.359.015 ca mắc COVID-19 với 23.621 người chết (cao thứ 2 Đông Nam Á sau Indonesia) và 1.277.715 trường hợp khỏi bệnh. Trong 24 giờ qua, Philippines có thêm 5.803 ca mắc COVID-19 và 84 người chết.

Philippines đã tiêm cho hơn 8 triệu người, nhưng không phải tất cả đều được tiêm liều thứ hai. Mục đích là tiêm vắc xin cho 50 triệu đến 70 triệu người để đạt được miễn dịch cộng đồng. Dân số Philippines hiện hơn 111 triệu.

Tính đến hết tháng 5, vắc xin Sinovac của Trung Quốc trở thành loại được sử dụng tiêm chủng chủ yếu ở Philippines và chiếm tới khoảng 90% số vắc xin mà nước này có được. Thế nhưng, số ca mắc COVID-19 và tử vong hàng ngày ở quốc gia Đông Nam Á này vẫn tăng cao.

Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) đã phê duyệt việc sử dụng khẩn cấp vắc xin của Sinovac trong tháng 6, chỉ ra kết quả cho thấy nó ngăn ngừa bệnh có triệu chứng ở 51% người tiêm, ngăn ngừa COVID-19 nghiêm trọng và thời gian nằm viện ở tất cả những người được nghiên cứu.

Tiêm kết hợp vắc xin Pfizer và AstraZeneca tốt hay không?
Nhân Hoàng | 14/06/2021, 12:08

Khi đại dịch COVID-19 bắt đầu, người ta vẫn chưa rõ liệu các nhà nghiên cứu có thể tạo ra một loại vắc xin hoạt động duy nhất hay không. Hiện nay, khi có nhiều vắc xin COVID-19 thì lại nảy sinh vấn đề về lựa chọn loại nào.
Do nguồn cung không thể đoán trước và một số lo ngại về nguy cơ đông máu hiếm gặp nghiêm trọng do tiêm vắc xin AstraZeneca, các quan chức y tế công cộng ở một số nơi phụ thuộc nhiều vào mũi tiêm đó gần đây đã ban hành hướng dẫn mới về việc pha trộn và kết hợp các loại vắc xin COVID-19 khác nhau.

Ví dụ, gần đây, Ủy ban Cố vấn Quốc gia về Tiêm chủng của Canada đã cập nhật hướng dẫn để nói rằng những người đã tiêm liều vắc xin AstraZeneca đầu tiên có thể tiêm cùng loại vắc xin đó ở liều thứ hai hoặc tiêm tiếp mũi Pfizer - BioNTech hoặc Moderna để thay thế. Ủy ban này cũng cho biết vắc xin Pfizer -BioNTech và Moderna thay thế cho nhau dưới dạng liều đầu tiên và liều thứ hai.

Các quốc gia từ Pháp đến Phần Lan, Trung Quốc đến Bahrain cũng đã vạch ra các kịch bản có thể xảy ra để kết hợp các loại vắc xin khác nhau. Ngay cả Trung tâm kiểm soát và phòng ngừa dịch bệnh Mỹ cũng có hướng dẫn tạm thời rằng điều này có thể chấp nhận được trong “các tình huống ngoại lệ”, chẳng hạn như nếu không có sẵn loại vắc xin tương tự.

Dù hướng dẫn này có vẻ khó hiểu, đặc biệt là khi hướng dẫn ban đầu yêu cầu mọi người tiêm cùng một loại vắc xin cho cả hai liều, nhưng tạo cơ hội để hiểu sự an toàn của việc sử dụng hai liều vắc xin không cùng loại và đo lường liệu chuyện này có mang lại bất kỳ lợi ích nào hay không.

Một nghiên cứu nhỏ gần đây trên 26 người tiêm vắc xin AstraZeneca mũi đầu tiên rồi tiêm Pfizer-BioNTech ở mũi thứ hai. Dựa trên các xét nghiệm máu, kết quả cho thấy rằng những người được tiêm hai loại vắc xin không giống nhau ít nhất cũng có phản ứng miễn dịch mạnh như những người được tiêm cả liều Pfizer - BioNTech. Viện Y tế Quốc gia Mỹ gần đây đã bắt đầu một thử nghiệm lâm sàng nhằm kiểm tra tác dụng của sự kết hợp của vắc xin COVID-19 khác nhau.

tiem-ket-hop-vac-xin-pfizer-astrazeneca.jpg
Các nhà khoa học đang nghiên cứu kết quả của tiêm kết hợp hai loại vắc xin
Ở Anh, một cuộc thử nghiệm loại này đã được tiến hành với vắc xin AstraZeneca và Pfizer – BioNTech. Các nhà khoa học đứng sau nó đã công bố dữ liệu ban đầu về các tác dụng phụ. Họ tìm thấy nhiều báo cáo hơn về tình trạng sốt, ớn lạnh, mệt mỏi và đau đầu ở những người được tiêm liều vắc xin thứ hai khác với liều ban đầu, so với những người được tiêm hai liều giống hệt nhau.

Các nhà khoa học muốn biết liệu điều đó có chỉ ra rằng hệ thống miễn dịch đã được kích thích nhiều hơn bởi loại vắc xin khác nhau và có thể phát triển khả năng bảo vệ bổ sung hay không. Vẫn còn quá sớm để nói, nhưng dự kiến ​​sẽ có thêm kết quả từ thử nghiệm trong tháng này.

Tiêm 2 liều vắc xin Pfizer ngăn ngừa 88% nhiễm biến thể Ấn Độ, vắc xin AstraZeneca ra sao?

Một nghiên cứu của Public Health England (Tổ chức Y tế cộng đồng Anh) cho thấy vắc xin Pfizer - BioNTech có hiệu quả 88% với bệnh COVID-19 có triệu chứng từ biến thể B.1.617.2 (Ấn Độ) hai tuần sau tiêm liều thứ hai. Vắc xin này có hiệu quả đến 93% với chủng B.1.1.7 "Kent", biến thể thống trị của Anh.

Trong khi hai liều vắc xin AstraZeneca có hiệu quả chống lại bệnh COVID-19 từ biến thể Ấn Độ là 60%, so với 66% với biến thể B.1.1.7 "Kent", theo Public Health England.

Đây không phải là lần đầu tiên các nhà khoa học nghiên cứu điều gì có vẻ giống như cách định lượng vắc xin độc đáo. Nó có thể là hy vọng tốt nhất của chúng ta chống lại một số mầm bệnh.

Trong hai thập kỷ qua, khi các công nghệ vắc xin mới xuất hiện, ý tưởng sử dụng các loại vắc xin khác nhau chống lại cùng một mầm bệnh đã có động lực. Phương pháp tiếp cận - được các nhà khoa học gọi là "tăng nguyên tố dị hợp" - đã được khám phá trong các thí nghiệm trên loài gặm nhấm để phát triển vắc xin chống lại Ebola (hiện được các cơ quan quản lý châu Âu cho phép sử dụng), bệnh lao và thậm chí ung thư liên quan đến vi rút Epstein-Barr. Các thí nghiệm trên chuột của phương pháp này thậm chí đã được thử nghiệm với các coronavirus khác trong quá khứ, chẳng hạn như virus SARS ban đầu và coronavirus gây ra Hội chứng Hô hấp Trung Đông.

EBV (Epstein-Barr) là một trong những loại vi rút phổ biến nhất ở người, là nguyên nhân gây bệnh bạch cầu đơn nhân và liên quan tới một số loại ung thư như ung thư biểu mô vòm họng, ung thư dạ dày, u lympho Hodgkin,...

Gần đây hơn, vào tháng 3.2021, các nhà khoa học ở Trung Quốc đã công bố một nghiên cứu trên chuột xem xét sự kết hợp của 4 loại vắc xin COVID-19 khác nhau, bao gồm một loại được làm từ công nghệ mRNA và một loại vectơ vi rút giống như AstraZeneca và Johnson & Johnson - sử dụng một loại vi rút cảm lạnh bất hoạt để kích hoạt phản ứng miễn dịch với COVID-19.

Tại sao lại pha trộn và kết hợp? Các nhà khoa học suy nghĩ rằng bằng cách sử dụng các loại vắc xin khác nhau để hệ thống miễn dịch tiếp xúc với các phần khác nhau của mầm bệnh, cơ thể sẽ được huấn luyện để nhận ra các phần khác nhau của kẻ xâm lược và trở nên hiệu quả hơn trong việc bảo vệ chống lại nó.

Một luồng lý luận khác là việc sử dụng các loại vắc xin khác nhau sẽ kích hoạt các yếu tố khác nhau của hệ thống miễn dịch. Ví dụ, vắc xin vectơ vi rút được trang bị tốt để kích thích một phần của phản ứng miễn dịch, giúp tạo ra một đội quân gọi là “tế bào T sát thủ” để bảo vệ cơ thể chống lại vi rút xâm nhập. Các loại vắc xin khác được cho là nghiêng nhiều về việc thúc đẩy việc tạo ra các kháng thể để chống lại vi rút. Cả hai phản ứng của hệ thống miễn dịch đều hữu ích và lý thuyết của các nhà khoa học là kết hợp chúng có thể hiệu quả hơn một trong hai loại vắc xin.

Một lĩnh vực mà phương pháp kết hợp mang đến hy vọng nhiều nhất là trong cuộc chiến chống lại HIV, nơi các nhà phát triển vắc xin đã nghiên cứu nó trong nhiều thập kỷ. Trong cuộc thử nghiệm đầu tiên trên người về phương pháp này, nhà miễn dịch học - Tiến sĩ Daniel Zagury (Đại học Pierre và Marie Curie ở Paris) đã nhận hai liều vắc xin thử nghiệm kháng HIV vào năm 1987.

Đầu tiên, một phiên bản của vi rút được thiết kế để tạo ra protein HIV trong cơ thể và sau đó tăng cường tiêm trực tiếp protein (chứ không phải vi rút được biến đổi gen). Tiến sĩ Zagury và các đồng nghiệp báo cáo rằng hệ thống miễn dịch của ông có dấu hiệu đáp ứng, bao gồm cả sản xuất kháng thể.

Dù nỗ lực tạo ra một loại vắc xin HIV đã chững lại kể từ đó, người ta vẫn còn nhiệt tình cho phương pháp pha trộn và kết hợp. Một thử nghiệm có tên RV144, được thực hiện hơn một thập kỷ trước, theo phương pháp pha trộn - kết hợp và là thử nghiệm vắc xin HIV duy nhất từng cho thấy khả năng bảo vệ chống lại vi rút.

Nhiều thử nghiệm kiểu này đang được tiến hành và hy vọng rằng việc tìm ra cặp vắc xin phù hợp sẽ chứng minh thành công.

Rõ ràng là vài vắc xin COVID-19 tự có hiệu quả mạnh mẽ và không cần phải kết hợp với các loại khác. Thế nhưng, các nhà khoa học nên theo dõi chặt chẽ kết quả các thử nghiệm kết hợp đang được tiến hành để xem liệu các nghiên cứu lớn, được kiểm soát tốt có cho thấy bất kỳ tín hiệu nào về việc bảo vệ tốt hơn hay không.

Các phát hiện có thể thông báo sự phát triển của vắc xin cho các mầm bệnh khác. Điều này đặc biệt đúng với các loại vi rút đột biến thậm chí còn nhanh hơn SARS-CoV-2, như HIV. Trong thời đại của các công nghệ vắc xin nhân rộng, có thể là trường hợp vắc xin, giống như con người, tỏ ra hiệu quả hơn khi chúng kết hợp với nhau.

Tiêm 2 liều vắc xin Pfizer ngăn ngừa 88% nhiễm biến thể Ấn Độ, vắc xin AstraZeneca ra sao?
Nhân Hoàng | 23/05/2021, 07:57

Các quan chức y tế Anh hôm 22.5 cho biết hai liều vắc xin COVID-19 gần như có hiệu quả chống lại nhiễm biến thể coronavirus lây lan nhanh lần đầu tiên được xác định ở Ấn Độ.
Bộ trưởng Y tế Anh - Matt Hancock nói dữ liệu này mang tính đột phá và ông ngày càng hy vọng rằng chính phủ sẽ có thể dỡ bỏ nhiều hạn chế COVID-19 hơn vào tháng tới.

Một nghiên cứu của Public Health England (Tổ chức Y tế Công cộng Anh) cho thấy vắc xin Pfizer (Mỹ) - BioNTech (Đức) có hiệu quả 88% với bệnh COVID-19 có triệu chứng từ biến thể B.1.617.2 hai tuần sau tiêm liều thứ hai. Vắc xin này có hiệu quả đến 93% với chủng B.1.1.7 "Kent", biến thể thống trị của Anh.

Do hãng dược Pfizer (Mỹ) cùng đối tác BioNTech (Đức) phát triển, đây là loại vắc xin COVID-19 đầu tiên được Cơ quan Quản lý Thực phẩm và Dược phẩm Mỹ (FDA) phê duyệt vào ngày 11.12.2020. Giống sản phẩm của Moderna, vắc xin này sử dụng công nghệ RNA thông tin cải tiến để đưa vào cơ thể protein đột biến trên bề mặt của SARS-CoV-2.

Trong khi hai liều vắc xin AstraZeneca (Anh - Thụy Điển) có hiệu quả chống lại bệnh COVID-19 từ biến thể Ấn Độ là 60%, so với 66% với biến thể B.1.1.7 "Kent", theo Public Health England.

Vắc xin COVID-19 này được đồng phát triển bởi Đại học Oxford và hãng dược AstraZeneca. Vắc xin AstraZeneca sử dụng vector là virus adeno mất khả năng sao chép của tinh tinh, dựa trên phiên bản suy yếu của virus adeno (virus cúm gây bệnh ở tinh tinh), có chứa vật chất di truyền là protein gai bề mặt của virus gây bệnh COVID-19 được gọi tên là Spike hoặc S. Protein.

Spike chính là thành phần tiên phong mở đường tiến công cho SARS-CoV-2 xâm nhập cơ thể con người. Đây cũng là mục tiêu tấn công của hệ miễn dịch khi SARS-CoV-2 xâm nhập.

Sau khi tiêm, vắc xin sẽ mang mã di truyền của coronavirus quy định protein S vào tế bào của cơ thể bạn. Cơ thể bạn bắt đầu tự tạo ra protein S. Các tế bào miễn dịch trong máu của bạn nhận diện protein S là “kẻ xâm nhập” và điều này kích hoạt phản ứng của hệ miễn dịch.

tiem-2-lieu-vac-xin-pfizer-ngua-88-nhiem-bien-the-an-do2.jpeg
Vắc xin Pfizer - BioNTech có hiệu quả ngăn ngừa nhiễm biến thể coronavirus Ấn Độ và Anh tốt hơn AstraZeneca
Bộ trưởng Y tế Matt Hancock nói với các đài truyền hình: “Tôi ngày càng tự tin rằng chúng tôi đang đi đúng lộ trình vì dữ liệu này cho thấy vắc xin sau khi tiêm hai liều, hoạt động hiệu quả chống lại biến thể của Ấn Độ”.

Theo kế hoạch của chính phủ Anh, việc dỡ bỏ các hạn chế COVID-19 còn lại sẽ diễn ra từ ngày 21.6.

Anh đã gấp rút triển khai chương trình tiêm chủng nhanh nhất châu Âu cho đến nay nhưng nước này phải đối mặt với thách thức mới từ sự lây lan của biến thể Ấn Độ.

Dữ liệu được công bố hôm 22.5 cho thấy các ca mắc COVID-19 mới được báo cáo ở Anh đã tăng 10,5% so với ngày trước đó dù vẫn là một phần nhỏ so với mức được thấy vào đầu năm nay.

Thủ tướng Anh - Boris Johnson trong tháng này đã ra lệnh tăng tốc tiêm liều thứ hai cho những người trên 50 tuổi và những người dễ bị tổn thương trên lâm sàng.

Public Health England cho biết liều đầu tiên của cả hai loại vắc xin
Pfizer và AstraZeneca có hiệu quả 33% với bệnh có triệu chứng từ biến thể B.1.617.2 sau ba tuần, thấp hơn so với 50% hiệu quả với B.1.1.7 "Kent".

Matt Hancock nói rằng điều đó cho thấy việc tiêm cả hai liều vắc xin là "rất quan trọng".

Mối lo ngại về các ca bệnh gia tăng ở Anh về biến thể Ấn Độ đã khiến Đức tuyên bố hôm 21.5 rằng bất kỳ ai nhập cảnh từ Vương quốc Anh sẽ phải cách ly trong hai tuần khi đến.

Cũng vào hôm 21.5, người đứng đầu Viện y tế công cộng của Đức cho biết vắc xin COVID-19 hiện tại có thể kém hiệu quả hơn với biến thể B.1.617.2.

Pfizer chào bán vắc xin giá ưu đãi cho Việt Nam kèm nhiều điều kiện

Theo kết quả đàm phán tính đến ngày 9.5, Pfizer có thể cung ứng cho Việt Nam khoảng 31 triệu liều vắc xin. Theo đó, 15,5 triệu liều được giao trong quý 3.2021 và nửa còn lại được cung cấp trong quý 4.2021

Giá mua vắc xin giao tại kho của Việt Nam là 6,75 USD/liều (khoảng 155.000 đồng). Đây là mức giá ưu đãi cho nước có thu nhập thấp, chưa bao gồm thuế, phí và các chi phí liên quan.

Thế nhưng, hãng dược phẩm của Mỹ cũng đưa ra một số điều khoản ràng buộc rất chặt chẽ. Đó là hai bên sẽ phải ký thỏa thuận khung trước, rồi mới ký thỏa thuận chi tiết theo mẫu được áp dụng với 70 quốc gia khác đã nhập khẩu vắc xin của Pfizer.

Pfizer cũng yêu cầu miễn trừ trách nhiệm trong việc khiếu nại phát sinh từ hoặc liên quan đến vắc xin hoặc việc sử dụng vắc xin của Pfizer; không giao hàng theo đúng số lượng, thời gian dự kiến trong thỏa thuận; không có bảo lãnh tạm ứng, bảo đảm thực hiện hợp đồng; không áp dụng kê khai, kê khai lại giá…

Bộ Y tế đang trình Thủ tướng phê duyệt phương án mua lô vắc xin này. Theo Bộ Y tế, đây là vắc xin mới được nghiên cứu, sản xuất trong tình trạng khẩn cấp để phòng chống đại dịch COVID-19, nên chưa có đầy đủ dữ liệu về an toàn, hiệu quả, có thể có các sự cố sau tiêm.

Vì thế, muốn mua được vắc xin của Pfizer, Chính phủ phải chấp nhận rủi ro khi sử dụng và các điều kiện của nhà cung cấp.

Để đẩy nhanh tiến độ, Bộ Y tế còn đề xuất Thủ tướng cho phép miễn một số loại giấy tờ liên quan đến việc nhập khẩu như giấy chứng nhận chất lượng (kiểm định xuất xưởng) của cơ quan có thẩm quyền nước xuất khẩu; Giấy chứng nhận xuất xưởng do Viện Kiểm định quốc gia vắc xin và sinh phẩm y tế cấp…

Về cơ chế mua vắc xin của Pfizer, theo ý kiến của các bộ, ngành, Bộ Y tế phải hình thành gói thầu riêng biệt để tổ chức lựa chọn nhà thầu theo quy định của pháp luật về đấu thầu. Trường hợp áp dụng hình thức chỉ định thầu, Bộ Y tế phải thực hiện các thủ tục theo quy định và tự chịu trách nhiệm về quyết định của mình.

Sau khi được Thủ tướng phê duyệt phương án mua, Bộ Y tế sẽ đàm phán cụ thể với Pfizer về kế hoạch giao hàng, từ đó xây dựng kế hoạch lựa chọn nhà thầu cung cấp các dịch vụ bảo quản, vận chuyển, tiêm vắc xin nếu cần thiết hoặc chủ động thực hiện.

Bộ Y tế dự kiến giao Viện Vệ sinh dịch tễ trung ương trình Bộ Y tế phê duyệt kế hoạch lựa chọn nhà thầu cung cấp vắc xin của Pfizer, áp dụng hình thức lựa chọn nhà thầu trong trường hợp đặc biệt. Thời gian lựa chọn nhà thầu cung cấp vắc xin Pfizer dự kiến trong tháng 5.2021.

Theo khảo sát của Bộ Y tế, hiện Việt Nam chỉ có 1 đơn vị đủ khả năng thực hiện bảo quản, vận chuyển vắc xin của Pfizer với năng lực 3 triệu liều và chi phí bảo quản, vận chuyển cao.

Để đảm bảo chất lượng bảo quản, vận chuyển vắc xin theo tiến độ cung cấp của Pfizer, bên cạnh việc xem xét thuê dịch vụ, Bộ Y tế đang lên kế hoạch nâng cao năng lực hệ thống bảo quản, vận chuyển vắc xin.

Về cơ chế thanh toán chi phí tiêm vắc xin hiện nay, một số bộ ngành có ý kiến cần xem xét, cân nhắc phương án chỉ sử dụng vốn ngân sách nhà nước để hỗ trợ chi phí tiêm vắc xin cho người nghèo, gia đình chính sách, đối tượng ưu tiên.

Các bộ ngành cho rằng cân nhắc thận trọng việc sử dụng ngân sách mua lại vắc xin của doanh nghiệp.

Bộ Y tế hỗ trợ doanh nghiệp làm việc với các hãng cung cấp vắc xin, đồng thời kiểm soát chất lượng, kỹ thuật trong quá trình thực hiện.

Mỹ khiến công chúng thêm hoài nghi về độ an toàn của vắc xin AstraZeneca
Nhân Hoàng | 23/03/2021, 19:30

AstraZeneca sẽ công bố kết quả cập nhật cuộc thử nghiệm vắc xin COVID-19 mới nhất trong vòng 48 giờ sau khi bị các quan chức y tế Mỹ quở trách, cho rằng phân tích của hãng dược Anh - Thụy Điện về hiệu quả mũi tiêm có thể không dựa trên tất cả dữ liệu mới nhất.
Sự chỉ trích hiếm hoi từ Mỹ đánh dấu bước lùi mới nhất của loại vắc xin AstraZeneca được ca ngợi là cột mốc quan trọng trong cuộc chiến chống đại dịch COVID-19 nhưng kể từ đó đã bị đặt ra bởi những câu hỏi về tính hiệu quả và các tác dụng phụ có thể xảy ra.

AstraZeneca cho biết kết quả được công bố hôm 22.3 cho thấy tỷ lệ hiệu quả là 79% dựa trên một phân tích dữ liệu tạm thời cho đến ngày 17.2 và bây giờ hãng sẽ “tham gia ngay lập tức” với hội đồng giám sát thử nghiệm để chia sẻ phân tích đầy đủ của mình.

Hôm 23.3, hãng dược Anh - Thụy Điển cho biết đã xem xét đánh giá về bản phân tích đầy đủ hoặc sơ bộ và thấy nó phù hợp với báo cáo tạm thời.

Cổ phiếu AstraZeneca đã giảm 2,5% trong giao dịch ở London.

Theo Viện Quốc gia về Dị ứng và Bệnh truyền nhiễm Mỹ (NIAID), hội đồng chịu trách nhiệm đảm bảo độ chính xác của thử nghiệm đã bày tỏ lo ngại rằng AstraZeneca có thể đã đưa ra một cái nhìn không đầy đủ về hiệu quả của vắc xin.

Tiến sĩ Anthony Fauci, Giám đốc NIAID, cho biết toàn bộ vấn đề là lỗi thực sự đáng tiếc.

Ông nói trên ABC News: “Đây rất có thể là một loại vắc xin rất tốt và loại này không có vấn đề gì nhưng thực sự gây ra một số nghi ngờ về vắc xin và có thể góp phần gây ra sự do dự. Dữ liệu thực sự khá tốt nhưng khi họ đưa vắc xin vào thông cáo báo chí, nó không hoàn toàn chính xác. Về cơ bản, chúng tôi phải tiếp tục cố gắng hết sức có thể để mọi người hiểu rằng có các biện pháp bảo vệ tại chỗ”.

my-khien-cong-chung-them-hoai-nghi-ve-do-an-toan-cua-vac-xin-astrazeneca.jpg
Một nhân viên y tế chuẩn bị tiêm liều vắc xin AstraZeneca phòng COVID-19 cho người dân ở Bali, Indonesia ngày 23.3
Bên cạnh hiệu quả ngăn chặn COVID-19 đến 79% trong thử nghiệm ở Mỹ, Chile và Peru, dữ liệu cũng cho thấy liều tiêm có hiệu quả 100% để ngăn bệnh trở nên nghiêm trọng và không làm tăng nguy cơ đông máu.

Thế nhưng, những nghi ngờ mới về tính hiệu quả của vắc xin AstraZeneca lại trùng hợp với việc nó được triển khai ở hàng chục quốc gia và làm mờ mốc thời gian được phép sử dụng khẩn cấp ở Mỹ.

“Đây quả thực là một hành động bất thường. Các báo cáo tiêu cực về vắc xin này không dừng lại, dù đánh giá của tôi là nó được dung nạp tốt và an toàn, nhưng rõ ràng là kém hiệu quả hơn so với hai loại vắc xin mRNA”, Peter Kremsner từ Bệnh viện Đại học ở Tuebingen, Đức cho biết.

Sử dụng công nghệ mRNA, hai loại vắc xin đối thủ của AstraZeneca là Pfizer/BioNTech và Moderna tạo ra tỷ lệ hiệu quả khoảng 95% mỗi loại, cao hơn nhiều so với tiêu chuẩn 50% do các cơ quan quản lý toàn cầu đặt ra.

Ban Giám sát Dữ liệu và An toàn của NIAID sẽ giám sát thử nghiệm vắc xin AstraZeneca. Vai trò của nó là cung cấp giám sát nghiên cứu và đánh giá dữ liệu lâm sàng để đảm bảo việc tiến hành nghiên cứu an toàn và có đạo đức.

Vắc xin COVID-19 của AstraZeneca đã phải đối mặt với những câu hỏi kể từ cuối năm ngoái khi hãng này và Đại học Oxford công bố dữ liệu từ thử nghiệm với hai kết quả đo hiệu quả khác nhau.

Phân tích sau đó cho thấy khoảng thời gian tiêm vắc xin thay vì liều lượng được sử dụng là nguyên nhân dẫn đến sự khác biệt.

Sự tin tưởng vào AstraZeneca còn tiếp tục bị ảnh hưởng trong tháng này khi hơn 10 quốc gia, chủ yếu là châu Âu, đã tạm ngừng tiêm vắc xin sau khi các báo cáo liên quan đến chứng rối loạn đông máu hiếm gặp ở một số rất ít người.

Tuần trước, Cơ quan quản lý thuốc của Liên minh châu Âu cho biết vắc xin AstraZeneca an toàn nhưng cuộc thăm dò ý kiến ​​hôm 22.3 cho thấy người châu Âu vẫn nghi ngờ về sự an toàn của nó.

Dữ liệu thử nghiệm mới nhất, vẫn chưa được các nhà nghiên cứu độc lập xem xét, dựa trên 141 trường hợp mắc COVID-19 trong số 32.449 người tham gia.

Các nhà phân tích đã ghi nhận thành tích của AstraZeneca trong việc tạo ra dữ liệu thử nghiệm mạnh mẽ trong bối cảnh ngày càng có nhiều biến thể COVID-19 lây lan ở Mỹ và các quốc gia khác.

Stephen Evans, Giáo sư dược lý học tại Trường Vệ sinh & Y học Nhiệt đới London, nói yêu cầu cập nhật dữ liệu từ Mỹ có thể liên quan đến các kết quả đo hiệu quả từ các trường hợp mắc COVID-19 gần đây, bao gồm cả các biến thể mới nên tỷ lệ bảo vệ thấp hơn.

“Các loại vắc xin khác cũng có thể cho thấy hiệu quả giảm như vậy và chúng tôi không biết bao nhiêu. Nó không khiến tôi lo ngại đặc biệt trừ khi họ phát hiện ra một vấn đề về an toàn đang được che giấu, điều này dường như không đúng với trường hợp này", Stephen Evans nói.

Vắc xin AstraZeneca được coi là rất quan trọng trong việc ngăn chặn sự lây lan COVID-19 trên toàn cầu vì dễ vận chuyển hơn và rẻ hơn so với các mũi tiêm khác.

Vắc xin AstraZeneca đã được cấp phép tiếp thị có điều kiện hoặc sử dụng khẩn cấp ở hơn 70 quốc gia.

Nhiều quốc gia đang dựa rất nhiều vào vắc xin AstraZeneca để chấm dứt đại dịch và một số nhà lãnh đạo đã thực hiện biện pháp để tăng cường niềm tin của công chúng vào vắc xin, bao gồm cả Tổng thống Hàn Quốc Moon Jae-in, người đã tiêm nó hôm 23.3.

Báo Pháp đua nhau vùi dập Tổng thống Macron vì đình chỉ tiêm vắc xin AstraZeneca, phong tỏa Paris
Nhân Hoàng | 20/03/2021, 19:13

Các tờ báo Pháp đã chỉ trích Tổng thống Emmanuel Macron, cho rằng quyết định của chính phủ đặt hàng triệu người ở Paris và các vùng phía bắc nước Pháp vào cuộc chiến mới là "thừa nhận thất bại".
Các tờ báo Pháp đã chỉ trích Emmanuel Macron về cách phản ứng với đại dịch khó hiểu và đổ lỗi cho ông về sự cố vắc xin AstraZeneca.

Phát biểu trên đài truyền hình France24, nhà phê bình báo chí Alison Sargent đã thảo luận về cách "các tờ báo Pháp thực sự thống nhất" trong việc chỉ trích cách xử lý của ông Macron với COVID-19. Điều này diễn ra sau quyết định của Pháp về việc áp đặt lệnh phong tỏa mới với Paris và các khu vực phía bắc nước Pháp 1 tháng trong bối cảnh các ca mắc COVID-19 đang gia tăng.

bao-phap-dua-nhau-vui-dap-tong-thong-macron.jpg
Báo chí đồng loạt chỉ trích Tổng thống Emmanuel Macron vì cách xử lý với COVID-19
Bà Alison Sargent lưu ý rằng tiêu đề bài viết trên tờ Libération là "Fu**, một tháng...".

Alison Sargent nói: “Phản ứng của Libération về vụ phong tỏa tóm tắt cảm xúc của tất cả chúng tôi. Với những người không nói tiếng Pháp, tôi thực sự không thể dịch tất cả tiêu đề này cho bạn vì chúng ta sẽ phải chửi tục”.

"Tờ báo của cánh tả hôm qua viết rằng việc phong tỏa là một sự thừa nhận thất bại từ chính phủ, ngay cả khi họ tiếp tục nhấn mạnh rằng chiến lược của Pháp để giữ thủ đô bị phong tỏa cho đến bây giờ là đúng đắn", Alison Sargent chia sẻ thêm.

Bà Alison Sargent tiếp tục nói: “Các tờ báo Pháp thực sự thống nhất trong cách thể hiện sự bực tức của họ. Bài xã luận của Le Figaro thực sự quy kết Chính phủ Pháp đã đình chỉ tiêm vắc xin AstraZeneca chỉ vì các nước châu Âu khác đã làm như vậy. Họ cũng đang công kích chính phủ vì không mua được nhiều vắc xin hơn và không tạo ra được chiến lược vắc xin rõ ràng.

Chúng ta đang thấy những lời chỉ trích tương tự trên tờ L'Opinion. Chúng ta thấy một bức tranh biếm họa về việc Macron hờ hững tiêm một liều vắc xin để dập tắt ngọn lửa của COVID-19.

Tiêu đề của họ đang đặt ra câu hỏi liệu phong tỏa lần thứ ba có thể trở thành điểm đột phá cho Pháp hay không".

bao-phap-dua-nhau-vui-dap-tong-thong-macron1.jpg
Tờ Le Figaro chỉ trích Chính phủ Pháp vì đình chỉ tiêm vắc xin AstraZeneca
Đầu năm nay, ông Macron đã khiến các quan chức y tế choáng váng khi từ chối lời kêu gọi của các chuyên gia về việc phong tỏa đất nước sau khi thề sẽ làm bất cứ điều gì cần thiết để giữ cho nền kinh tế lớn thứ hai của khu vực đồng euro cởi mở nhất có thể.

Tuy nhiên, Pháp kể từ đó đã bị tàn phá bởi làn sóng nhiễm coronavirus thứ ba, với biến thể đầu tiên được phát hiện ở Anh hiện chiếm 75% các trường hợp.

Tổng thống Emmanuel Macron cũng bị công kích sau khi triển khai chiến dịch tiêm vắc xin kỳ quặc.

Nhà lãnh đạo đảng Đại hội Quốc gia Pháp cánh hữu - Marine Le pen đã dẫn đầu cuộc tấn công dữ dội nhắm vào Emmanuel Macron và phản ứng hỗn loạn của ông với đại dịch khi tweet: "Phong tỏa xảy ra khi bạn đã thất bại mọi thứ khác. Người Pháp phải trả giá cho quá trình tiêm chủng chậm chạp và thiếu nhất quán".

Pháp đã rơi bước vào một bước ngoặt khác với việc Thủ tướng Jean Castex tuyên bố rằng việc tiêm chủng AstraZeneca sẽ bắt đầu lại theo lời khuyên từ Cơ quan Dược phẩm Châu Âu rằng loại vắc xin này “an toàn và hiệu quả”.

Hôm 19.3, Pháp áp đặt phong tỏa 1 tháng với Paris và khu vực phía bắc nhằm ngăn chặn biến thể COVID-19 đang lan rộng.

Thủ tướng Jean Castex cho biết Pháp đang trong nguy cơ bùng phát làn sóng đại dịch lần thứ ba khi các biến thể coronavirus lần đầu tiên được phát hiện ở Anh hiện chiếm khoảng 75% số ca nhiễm nước này. Các khu chăm sóc đặc biệt đang chịu áp lực nghiêm trọng, đặc biệt là ở Paris, nơi tỉ lệ mắc bệnh vượt quá 400 ca/100.000 dân.

“Dịch bệnh đang trở nên tồi tệ hơn. Trách nhiệm của chúng tôi bây giờ là không để tình hình vượt khỏi tầm kiểm soát”, Thủ tướng Jean Castex phát biểu.

Pháp đã ghi nhận 35.000 ca mắc COVID-19 mới vào ngày 18.3. Riêng tại Paris có nhiều bệnh nhân đang được chăm sóc đặc biệt hơn so với thời điểm cao điểm của làn sóng đại dịch thứ hai.

Thế nên, Thủ tướng Castex nói bây giờ là thời điểm để thắt chặt các hạn chế: “Bốn tuần là thời gian cần thiết để các biện pháp mang lại tác động đủ lớn. Đó là khoảng thời gian cần thiết để đạt đến ngưỡng tiêm chủng cho những người dễ bị tổn thương nhất".

Trong 1 tháng, bắt đầu từ nửa đêm ngày 19.3, các biện pháp phong tỏa sẽ có hiệu lực tại 16 khu vực bị ảnh hưởng nặng nề ở Pháp, gồm Thủ đô Paris và các khu vực phía bắc. Vùng Paris và lân cận là nơi sinh sống của gần 1/5 dân số và chiếm 30% hoạt động kinh tế nước Pháp.

Các tiệm cắt tóc, cửa hàng quần áo và cửa hàng nội thất sẽ buộc phải ngừng hoạt động, còn các hiệu sách và cửa hàng bán đồ thiết yếu khác vẫn được mở bán.

Trường sẽ mở cửa, người dân có thể tập thể dục ngoài trời trong vòng bán kính 10km quanh nhà. Thế nhưng, không được phép di chuyển ra khỏi các khu vực bị ảnh hưởng nặng nề bởi COVID-19 nếu không có lý do thuyết phục.

Sau khi Cơ quan Dược phẩm Châu Âu xác nhận vắc xin AstraZeneca an toàn, Thủ tướng Castex cho biết Pháp sẽ khôi phục lại việc tiêm chủng ngay lập tức.

Nhằm củng cố niềm tin của công chúng, ông Castex đã tiêm vắc xin AstraZeneca vào ngày 19.3 và nói: “Tôi tin rằng sự tin tưởng của công chúng vào vắc xin này sẽ được phục hồi''. Song, ông thừa nhận có thể sẽ mất nhiều thời gian.

Lệnh giới nghiêm hàng đêm trên toàn nước Pháp, áp dụng kể từ giữa tháng 12, vẫn được duy trì nhưng được lùi lại 1 tiếng, bắt đầu vào lúc 19 giờ.

bao-phap-dua-nhau-vui-dap-tong-thong-macron3.jpg
Pháp có số ca mắc COVID-19 nhiều thứ 7 thế giới
Hiện Pháp ghi nhận 4.181.607 ca mắc COVID-19 với 91.679 người chết và 278.263 trường hợp hồi phục. Có thể thấy tỷ lệ người ở Pháp khỏi bệnh sau khi mắc COVID-19 rất thấp so với các nước khác.

Thôi trì hoãn vì sợ đông máu, Thái Lan triển khai tiêm vắc xin AstraZeneca như ở Việt Nam
Nhân Hoàng | 15/03/2021, 16:30

Các quan chức cho biết Thái Lan sẽ bắt đầu sử dụng vắc xin COVID-19 của AstraZeneca vào ngày 16.3 sau một thời gian trì hoãn ngắn do lo ngại về tính an toàn của nó, với thủ tướng và nội các của ông sẽ là những người đầu tiên được tiêm vắc xin này.
Hôm 12.3, Thái Lan là quốc gia đầu tiên bên ngoài châu Âu đình chỉ việc sử dụng vắc xin COVID-19 của hãng dược AstraZeneca (Anh). Các nhà chức trách ở Ireland, Đan Mạch, Na Uy, Iceland và Hà Lan đã đình chỉ việc sử dụng vắc xin này vì vấn đề đông máu.

Hôm 14.3, AstraZeneca cho biết đã thực hiện "đánh giá cẩn thận" dữ liệu từ hơn 17 triệu người được tiêm vắc xin ở Vương quốc Anh và Liên minh Châu Âu, cho thấy "không có bằng chứng về việc tăng nguy cơ thuyên tắc phổi, huyết khối tĩnh mạch sâu hoặc giảm tiểu cầu".

Hôm 15.3, Natreeya Thaweewong, người phát ngôn văn phòng Chính phủ Thái Lan, hồi đáp các phóng viên trong tin nhắn văn bản rằng việc tiêm vắc xin AstraZeneca cho Thủ tướng Thái Lan Prayuth Chan-ocha và các bộ trưởng của ông sẽ diễn ra vào sáng 16.3.

Sáng sớm hôm 15.3, Bộ trưởng Y tế Thái Lan - Anutin Charnvirakul cho biết vắc xin AstraZeneca sẽ được sử dụng nếu các chuyên gia y tế địa phương, những người đang họp vào thứ Hai, thông qua.

Ông Anutin Charnvirakul nói nhiều quốc gia đã xác nhận không có vấn đề về cục máu đông do tác dụng phụ của vắc xin AstraZeneca
và sẽ tiếp tục sử dụng nó.

“Ủy ban học thuật của chúng tôi nói rằng nó nên được đưa ra sử dụng và họ sẽ họp vào chiều nay để có thêm sự tự tin. Nếu không có thêm thông tin, nó sẽ được cung cấp vào ngày mai", Anutin Charnvirakul cho hay.

Chiến lược tiêm chủng hàng loạt của Thái Lan chủ yếu dựa vào vắc xin AstraZeneca, sẽ được sản xuất tại địa phương từ tháng 6.2021 để phân phối trong khu vực, với 61 triệu liều dự trữ cho người dân.

Hôm 8.3 vừa qua, Việt Nam đã bắt đầu triển khai tiêm vắc xin AstraZeneca cho các nhóm ưu tiên.

Hôm 14.3, truyền thông trong nước đưa tin tỉ lệ người Việt Nam được tiêm vắc xin COVID-19 gặp phản ứng tại chỗ (từ nhẹ đến nặng) là 26%, nhưng mức này được cho là tương đương các loại vắc xin khác.

Cục Y tế dự phòng, Bộ Y tế có văn bản gửi các sở y tế Gia Lai, TP.HCM và Hải Phòng yêu cầu xác minh thông tin, lập hội đồng đánh giá tai biến vắc xin sau tiêm chủng, kết luận nguyên nhân các trường hợp tai biến nặng sau tiêm và triển khai các hoạt động theo quy định.

Văn bản phát đi sau khi TP.HCM ghi nhận 6 trường hợp phản ứng phản vệ độ 2 sau tiêm, Hải Phòng ghi nhận 5 trường hợp và Gia Lai 1 trường hợp.

Việt Nam chưa ghi nhận trường hợp phản ứng tương tự ở châu Âu (tăng huyết khối), đồng thời cũng chưa thấy các phản ứng được coi là nguy kịch sau tiêm vắc xin như sốt cao, co giật, sốc phản vệ...

Được biết, các trường hợp gặp phản ứng này đều đã ổn định.

Chiều 12.3, Bộ Y tế cho biết quy trình tiêm chủng vắc xin phòng COVID-19 được chỉ đạo hết sức chặt chẽ, tiêm đến đâu bảo đảm an toàn đến đấy. Vì thế, chương trình tiêm chủng mở rộng quốc gia tiếp tục triển khai tiêm vắc xin của AstraZeneca.

Thái Lan đã nhập khẩu một số liều vắc xin AstraZeneca bên cạnh 200.000 liều vắc xin Sinovac từ Trung Quốc cho nhân viên y tế và các nhóm nguy cơ cao.

Trên trang Facebook của mình, ông Anutin Charnvirakul cho biết 800.000 liều vắc xin Sinovac sẽ đến Thái Lan vào ngày 20.3.

thai-lan-trien-khai-tiem-vac-xin-astrazeneca-nhu-o-viet-nam.jpg
Thái Lan triển khai tiêm vắc xin AstraZeneca từ sáng 16.3
Sáng 24.2, 200.000 liều vắc xin COVID-19 đầu tiên đến Thái Lan, tất cả là Sinova, được Thủ tướng Prayuth Chan-ocha cùng các quan chức cấp cao tiếp nhận tại sân bay Suvarnabhumi.

Thủ tướng Prayuth Chan-ocha phát biểu: "Hôm nay là một ngày lịch sử với việc tiếp nhận lô vắc xin đầu tiên... Chính phủ đã cố gắng hết sức để nhận vắc xin theo lịch trình. Nếu không có bất kỳ sự cố ngoài ý muốn nào, các lô tiếp theo sẽ đến đúng kế hoạch. Chúng tôi sẽ có đủ vắc xin để phát triển khả năng miễn dịch cộng đồng”.

Lô hàng gồm 2 triệu liều vắc xin Sinovac trị giá 1,2 tỉ baht.

Nhóm được tiêm vắc xin COVID-19 ban đầu từ ngày 1.3 sẽ gồm nhân viên y tế và những người trong độ tuổi 18-59 tại 13 tỉnh (Samut Sakhon, Bangkok, Pathum Thani, Nonthaburi, Samut Prakan, Tak, Nakhon Pathom, Samut Songkhram, Ratchaburi, Chon Buri, Phuket, Surat Thani và Chiang Mai) làm nhiệm vụ kiểm soát COVID-19, thúc đẩy kinh tế.

Hôm 3.3, Chính phủ Thái Lan khẳng định không có chuyện phân phối vắc xin COVID-19 cho các nhóm ưu tiên, sau xuất hiện tin đồn không căn cứ về việc một nhóm VIP ở tỉnh Chiang Mai được tiêm vắc xin trước.

Thủ tướng Prayuth Chan-ocha nói: "Chúng tôi chưa bao giờ có chính sách dự trữ vắc xin cho các nhóm VIP. Bộ Y tế khẳng định không có loại vắc xin nào cho nhóm người ưu tiên nào".

Những phút “nghẹt thở” quyết định mua vắc xin COVID-19 AstraZeneca của Việt Nam
Hồ Quang | 25/02/2021, 12:16
Lô vắc xin COVID-19 AstraZeneca đầu tiên đã về đến Việt Nam và đang được lấy mẫu kiểm định chất lượng để thực hiện tiêm chủng, nhưng ít ai biết rằng để có được vắc xin này, Việt Nam phải trải qua những giây phút “nghẹt thở”.
Kịp ký hợp đồng 1 giờ trước khi khóa sổ

Lô vắc xin COVID-19 AstraZeneca với 117.600 liều đầu tiên đã có mặt tại TP.HCM và đang được Công ty Cổ phần vắc xin Việt Nam (VNVC) bảo quản tại kho lạnh âm sâu từ -40 độ C đến -80 độ C. Hiện lô vắc xin này được Viện kiểm định quốc gia vắc xin và sinh phẩm y tế lấy mẫu kiểm định chất lượng trước khi đưa ra tiêm chủng cho người dân.

Đây là lô vắc xin COVID-19 AstraZeneca đầu tiên trong số 30 triệu liều vắc xin mà Việt Nam đã mua từ Công ty dược AstraZeneca (Anh). Như vậy, Việt Nam trở thành quốc gia đầu tiên ở khu vực Đông Nam Á có được vắc xin của AstraZeneca.

Để có được vắc xin COVID-19 AstraZeneca, Việt Nam đã phải trải qua những giây phút "gây cấn" và "nghẹt thở"...

nhung-phut-nghet-tho-ma-viet-nam-mua-vacxin-covid-19-hinh-anh(1).png
117.600 liều vắc xin COVID-19 AstraZeneca đã về đến TP.HCM vào trưa hôm qua (24.12) - Ảnh: PV
Thời điểm nửa cuối năm 2020, vắc xin COVID-19 trên thế giới rất khan hiếm. Với việc Việt Nam mua 30 triệu liều vắc xin COVID-19 AstraZeneca buộc công ty này phải cắt giảm lượng vắc xin bán cho các nước châu Á cũng như châu Âu.

Thứ trưởng Bộ Y tế Trương Quốc Cường – người trực tiếp thương thảo hợp đồng mua 30 triệu liều vắc xin COVID-19 AstraZeneca cho biết, thời điểm mà Việt Nam thương thảo với công ty Anh vắc xin COVID-19 trên thị trường rất khan hiếm. Do đó quá trình đàm phán để để mua được 30 triệu liều vắc xin COVID-19 AstraZeneca rất cam go. Lý do vì nếu AstraZeneca đồng ý bán 30 triệu liều vắc xin này cho Việt Nam buộc họ phải cắt giảm lượng vắc xin cung cấp cho thị trường khác.

“Lúc này Liên minh châu Âu (EU) phản ứng rất quyết liệt, vì nhiều nước trong khối này đang rất cần vắc xin ngừa COVID-19. Liên minh châu Âu không chấp nhận việc công ty AstraZeneca bán vắc xin COVID-19 cho một quốc gia ngoài châu Âu trong khi các nước trong khối đang 'khát' vắc xin”, ông Cường nhớ lại.

Trong khi đó ở Việt Nam, để đi đến quyết định ký hợp đồng mua vắc xin COVID-19 từ AstraZeneca, ông Cường cho biết đã phải trải qua hơn 10 cuộc họp giữa Chính phủ, Bộ Y tế và các đơn vị có liên quan. Khi chủ trương mua vắc xin COVID-19 từ AstraZeneca được thông qua thì đơn vị này sắp đến giờ khóa sổ ký hợp đồng mua bán vắc xin.

“Chúng tôi ký hợp đồng mua vắc xin với công ty AstraZeneca lúc 11 giờ đêm thì đến 12 giờ đêm cùng ngày đơn vị này đã khóa sổ việc mua bán vắc xin. Như vậy, nếu chúng ta chỉ chậm 1 giờ đồng hồ nữa thì đã không có được lô vắc xin này. Giờ đây khi lô vắc xin đầu tiên này đã về Việt Nam, tôi như thở phào nhẹ nhõm”, ông Cường nói.

Theo Công ty cổ phần Vắc xin Việt Nam, để mua được 30 triệu liều vắc xin này, Việt Nam đã rất mạo hiểm đặt cọc với một số tiền lớn. “Vắc xin COVID-19 lúc này rất khan hiếm, còn hợp đồng thì ghi phải đến giữa năm 2021 mới có, nhưng chúng tôi phải chấp nhận đặt cọc số tiền lên đến 650 tỉ đồng. Đây là một số tiền rất lớn nhưng chúng tôi tin tưởng và quyết tâm thực hiện, không ngờ vắc xin đã về sớm hơn dự định”, vị đại diện Công ty cổ phần Vắc xin Việt Nam chia sẻ.

Ưu tiên tiêm cho những người ở tuyến đầu chống dịch

Theo Bộ Y tế, vắc xin COVID-19 AstraZeneca được VNVC ký hợp đồng với công ty dược AstraZeneca mua 30 triệu liều vào tháng 11.2020. Số vắc xin này được giao thành nhiều đợt, đợt đầu tiên được giao hôm 24.2 với 117.600 liều, có giá khoảng 12 tỉ đồng. Toàn bộ lượng vắc xin này đã được đưa về bảo quản tại kho lạnh của VNVC, đang được Viện kiểm định quốc gia vắc xin và sinh phẩm y tế lấy mẫu kiểm định chất lượng trước khi đưa ra tiêm chủng cho người dân.

Việc kiểm định này, theo Viện kiểm định quốc gia vắc xin và sinh phẩm y tế sẽ được thực hiện trong vòng 5 ngày, sau đó được đưa ra tiêm chủng cho người dân.

GS.TS Nguyễn Thanh Long, Bộ trưởng Bộ Y tế bày tỏ sự cảm ơn với những nỗ lực của chương trình COVAX Facility tạo điều kiện để Việt Nam được tiếp cận sớm với nguồn vắc xin phòng COVID-19.

Vấn đề mà nhiều người dân quan tâm lúc này là chỉ với 117.600 liều vắc xin COVID-19 AstraZeneca thì những ai được tiêm trong đợt này.

Theo Bộ Y tế, về các đối tượng ưu tiên tiêm, các bên thống nhất sẽ thực hiện theo Nghị quyết của Chính phủ, đảm bảo tính công bằng trong tiếp cận vắc xin phục vụ cho công tác phòng chống dịch bệnh, thể hiện bản chất tốt đẹp của nhà nước xã hội chủ nghĩa. Trước mắt, ưu tiên toàn bộ lượng vắc xin trên tiêm miễn phí cho những người ở tuyến đầu chống dịch.

Liên quan đến vấn đề phản ứng sau tiêm với vắc xin COVID-19, Bộ Y tế cho biết đã ban hành hướng dẫn đánh giá sau tiêm, nhưng tới đây sẽ phải tiếp tục làm rõ để không gây hoang mang trong người dân với những phản ứng sau tiêm.

Bộ Y tế đã phân công tất cả các đơn vị tập huấn toàn tuyến về tiêm chủng, quy trình tổ chức điểm, buổi tiêm, xử lý các trường hợp phản ứng sau tiêm, theo dõi sau tiêm và đánh giá hiệu quả của vắc xin sau tiêm…

Bộ Ngoại giao: Nói Việt Nam thắng COVID-19 do may mắn là không khách quan
Lam Thanh | 24/06/2021, 20:22

Người phát ngôn Bộ Ngoại giao nhấn mạnh, trong suốt thời gian vừa qua, nói Việt Nam may mắn trong công tác phòng chống dịch bệnh là không khách quan.
Việt Nam chống dịch thành công không phải do may mắn

Theo hiệp hội xuất khẩu lao động Việt Nam, trong lúc COVID-19 bùng phát, có hàng chục nghìn lao động Việt Nam tại Nhật và Đài Loan hết hạn lao động nhưng không thể về nước. Hiệp hội xuất khẩu lao động Việt Nam vì thế kiến nghị Thủ tướng Chính phủ và các Bộ đề nghị Nhật Bản và Đài Loan tiêm chủng cho người lao động Việt Nam tại đây.

bo-ngoai-giao-2.jpg
Người Phát ngôn Bô Ngoại giao Lê Thị Thu Hằng
Trả lời câu hỏi này tại cuộc họp báo thường kỳ chiều 24.6, Người Phát ngôn Bộ Ngoại giao Lê Thị Thu Hằng cho biết Chính phủ Việt Nam luôn quan tâm đến cộng đồng người Việt Nam ở nước ngoài.

Trong bối cảnh dịch bệnh COVID-19 diễn biến vô cùng phức tạp như thời gian vừa qua và hiện nay, Chính phủ Việt Nam luôn giành ưu tiên cao nhất cho công tác bảo hộ công dân, chỉ đạo Bộ Ngoại giao, thông qua các cơ quan đại diện ngoại giao Việt Nam ở nước ngoài thường xuyên giữ liên lạc, kịp thời động viên, thăm hỏi cộng đồng người Việt Nam tại nước ngoài, tiến hành các biện pháp hỗ trợ công dân trong trường hợp cần thiết.

Các cơ quan đại diện Việt Nam cũng trao đổi với các cơ quan chức năng sở tại đề nghị tiến hành các biện pháp cần thiết để đảm bảo sức khỏe, chăm sóc y tế, tiêm chủng, bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của công dân Việt Nam, trong đó có những người lao động Việt Nam ở nước ngoài.

Trả lời câu hỏi về việc tờ New York Times đã có bài báo về tình hình dịch COVID-19 tại Việt Nam. Trong đó có đoạn “Việt Nam từng tự hào về thành tích khoanh vùng dịch trong quá khứ nhưng giờ đây ổ dịch từ nhóm truyền giáo tại TP.HCM và sự nổi lên của một biến thể vi rút chết người mới sẽ đặt dấu chấm hết cho may mắn trong quá khứ của Việt Nam”, Người Phát ngôn Bộ Ngoại giao nhấn mạnh, là một người sống và làm việc tại Việt Nam trong suốt thời gian vừa qua, nói Việt Nam may mắn trong công tác phòng chống dịch bệnh là không khách quan.

Theo bà Hằng, kể từ khi dịch bệnh COVID-19 bùng phát, với mục tiêu đảm bảo sức khỏe cho công dân, ngăn ngừa sự lây lan của dịch bệnh, vừa chống dịch hiệu quả, vừa đảm bảo phát triển kinh tế - xã hội, Việt Nam đã có những quyết sách chiến lược, chỉ đạo quyết liệt, sáng tạo từ Trung ương đến địa phương.

Chính phủ Việt Nam đã triển khai nhiều biện pháp kịp thời, quyết liệt trong đó có những biện pháp lần đầu tiên được áp dụng trong công tác phòng chống dịch như: ngăn chặn sự lây lan từ bên ngoài bằng cách hạn chế nhập cảnh, cách ly tập trung toàn bộ người từ nước ngoài vào Việt Nam; tổ chức khoanh vùng, dập dịch, truy vết người tiếp xúc với nguồn bệnh với phạm vi phù hợp, kiểm soát chặt chẽ bên trong các khu vực phong tỏa, cách ly những người lây nhiễm và những người có tiếp xúc gần với nguồn bệnh một cách hiệu quả...

Để chủ động phòng, chống dịch bệnh COVID-19 trong bối cảnh “bình thường mới”, Bộ Y tế đã đưa ra thông điệp “5K” như các bạn đã biết và gần đây nhất là “5K+vắc xin” để kêu gọi mỗi người dân Việt Nam cùng nhau thực hiện chung sống an toàn với đại dịch. Việt Nam cũng tích cực nghiên cứu, ứng dụng công nghệ góp phần nhằm tăng cường hiệu quả việc phát hiện, truy vết, nâng cao khả năng phòng chống dịch bệnh.

Theo bà Hằng, với quyết tâm, nỗ lực và sự vào cuộc của toàn hệ thống chính trị, của người dân đặc biệt là lực lượng tuyến đầu chống dịch, Việt Nam đã vượt qua 3 đợt bùng phát dịch bệnh. Phát huy kinh nghiệm thành công trong việc đối phó với các đợt dịch trước đây cộng với sự hiểu biết và nỗ lực ngày càng cao của đội ngũ nhân viên y tế và năng lực xét nghiệm, Việt Nam đang từng bước kiểm soát được đợt dịch thứ 4 đồng thời vẫn đảm bảo đời sống cũng như sản xuất của người dân.

Hiện nay Việt Nam cũng đang tích cực triển khai một cách nhanh chóng, hiệu quả chiến lược vắc xin và chuẩn bị các điều kiện tốt nhât để xây dựng kế hoạch và triển khai tiêm vắc xin trên phạm vi cả nước theo lộ trình phù hợp, khoa học và hiệu quả, hướng đến mục tiêu tạo miễn dịch cộng đồng.

Người Phát ngôn Bộ Ngoại giao nhấn mạnh những kết quả trong công tác phòng chống dịch bệnh của Việt Nam trong thời gian vừa qua đã được cộng đồng quốc tế, Tổ chức y tế thế giới WHO và nhiều quốc gia ghi nhận, đánh giá cao. Dư luận báo chí kể cả báo chí Mỹ ghi nhận Việt Nam là “hình mẫu” trong phòng chống dịch bệnh.

Hoan nghênh việc Mỹ chia sẻ vắc xin cho thế giới

Cũng liên quan đến vấn đề vắc xin, Mỹ hôm 21.6 công bố kế hoạch chia sẻ 55 triệu liều trong 80 triệu liều vắc xin COVID-19 dư thừa cho thế giới, trong đó cung cấp cho Việt Nam vừa trực tiếp vừa qua cơ chế COVAX.

Trả lời câu hỏi này, bà Thu Hằng cho biết các cơ quan chức năng Việt Nam đang tích cực trao đổi với các cơ quan chức năng của Mỹ cũng như là cơ chế COVAX facility để sớm tiếp nhận vắc xin. Cho đến nay Việt Nam đã tiếp nhận khoảng 2,6 triệu liều vắc xin qua cơ chế COVAX.

Trong bối cảnh dịch bệnh COVID-19 đang diễn biến phức tạp như hiện nay, Việt Nam hoan nghênh và mong muốn các quốc gia, các tổ chức quốc tế nêu cao tinh thần đoàn kết, trách nhiệm, tăng cường chia sẻ thông tin, công nghệ, tài chính, y tế, đặc biệt là vắc xin và chuyển giao công nghệ sản xuất vắc xin để cùng đẩy lùi dịch bệnh nguy hiểm này, sớm đưa cuộc sống trở lại bình thường.

Cũng theo Người Phát ngôn Bộ Ngoại giao, trong thời gian qua, Việt Nam cũng đã trao đổi với công ty JSC Generium (Nga) sản xuất vắc xin Gam-Covid-Vac (tên khác là Sputnik V) để có vắc xin sớm nhất phục vụ nhu cầu tiêm chủng của nhân dân.

“Chúng tôi cũng được biết thông tin từ Bộ Y tế, thời gian vừa qua, Công ty TNHH MTV Vaccine và Sinh phẩm số 1 (VABIOTECH) đã đàm phán và sẽ sớm ký thỏa thuận với Quỹ đầu tư trực tiếp của Liên bang Nga về việc đóng ống vắc xin phòng COVID-19 Sputnik V từ bán thành phẩm với quy mô 5 triệu liều/tháng dự kiến bắt đầu từ tháng 7.2021, tiến tới chuyển giao công nghệ sản xuất với quy mô khoảng 100 triệu liều/năm.

Về vấn đề hộ chiếu vắc xin, theo bà Lê Thị Thu Hằng, nhằm thực hiện mục tiêu kép, vừa phòng, chống hiệu quả dịch bệnh COVID-19, đồng thời thúc đẩy phát triển kinh tế, vừa qua, Chính phủ đã đồng ý với kiến nghị của Bộ Ngoại giao về lộ trình điều chỉnh chính sách xuất nhập cảnh và biện pháp y tế đối với người nhập cảnh có Giấy chứng nhận đã tiêm chủng hay còn gọi là “hộ chiếu vắc xin”.

Thực hiện chỉ đạo của Chính phủ, Bộ Ngoại giao đang phối hợp với Bộ Y tế, các cơ quan chức năng liên quan để nghiên cứu, đề xuất tạo điều kiện thuận lợi hơn nữa cho xuất nhập cảnh theo hướng: thúc đẩy công nhận lẫn nhau giấy chứng nhận tiêm chủng – hộ chiếu vắc xin; xem xét giảm thời gian cách ly và số lần xét nghiệm đối với những người đã được tiêm vắc xin và đáp ứng kết quả xét nghiệm y tế; đề xuất lộ trình mở rộng các đối tượng được xuất nhập cảnh phù hợp với tình hình dịch bệnh.

Nhận biết sớm dấu hiệu huyết khối với hội chứng giảm tiểu cầu sau khi tiêm vắc xin COVID-19
PGS.TS Huỳnh Nghĩa - Phó Trưởng khoa Y của Đại học Y dược TP.HCM | 21/06/2021, 21:51

Sau tiêm vắc xin phòng COVID-19, đặc biệt từ ngày thứ 4, nếu xuất hiện các dấu hiệu liên quan đến biến chứng huyết khối - giảm tiểu cầu, cần phải đến ngay cơ sở y tế gần nhất hoặc cơ sở y tế tiêm ngừa để được thăm khám, tham vấn và trị liệu.
Vào ngày 13.4.2021, Cơ quan Quản lý Thực phẩm và Dược phẩm Mỹ (FDA) và Trung tâm Kiểm soát và Phòng ngừa Dịch bệnh (CDC Mỹ) đề nghị tạm dừng việc sử dụng vắc xin của Johnson & Johnson (JJ) để điều tra một số trường hợp mắc bệnh nặng huyết khối với giảm tiểu cầu xảy ra sau khi tiêm chủng. Thông báo này được đưa ra sau các báo cáo ban đầu về các sự kiện tương tự ở những người nhận vắc xin của AstraZeneca (AZ) bên ngoài Mỹ. Các đặc điểm lâm sàng và xét nghiệm của huyết khối với hội chứng giảm tiểu cầu gần đây đã được báo cáo.

Tỷ lệ huyết khối sau tiêm vắc xin phòng COVID-19 là hiếm gặp, cụ thể với AstraZeneca là 4,6/1 triệu liều tiêm thứ nhất, vắc xin Pfizer -BioNTech là 0,2/1 triệu liều tiêm thứ nhất. Huyết khối sau tiêm vắc xin AstraZeneca chủ yếu gặp ở nữ. Tỷ lệ đông máu sau tiêm vắc xin AstraZeneca ở người trẻ cao hơn so với người lớn tuổi, đặc biệt lứa tuổi 20-29 tuổi. Sau tiêm vắc xin AstraZeneca, tỷ lệ đông máu dường như ít xảy ra ở người trên 60 tuổi, chỉ khoảng 0,2/1 triệu liều tiêm đầu.

nhan-biet-som-dau-hieu-huyet-khoi-voi-giam-tieu-cau.jpg
Biến chứng huyết khối sau khi tiêm vắc xin COVID-19 là hiếm gặp
Biến chứng đông máu sau tiêm vắc xin AstraZeneca phụ thuộc vào yếu tố di truyền, bệnh nền, lối sống, thuốc đang dùng, yếu tố V Leiden. Cơ chế bệnh sinh được cho là sự hình thành các kháng thể kháng yếu tố 4 tiểu cầu (PF4), gây tiêu thụ tiểu cầu dẫn đến số lượng tiểu cầu thấp và hình thành huyết khối.

Những dấu hiệu liên quan đến biến chứng huyết khối cần phải được theo dõi

Sau khi tiêm vắc xin từ 24 - 48 giờ, nếu người được tiêm có các triệu chứng như sốt, mệt mỏi, nhức đầu hoặc đau cơ mức độ từ nhẹ đến trung bình thường không gợi ý đến biến chứng huyết khối với giảm tiểu cầu. Đây là những phản ứng thường gặp sau tiêm chủng.

Sau tiêm vắc xin COVID-19, bạn cần theo dõi tại nơi tiêm 30 phút và tiếp tục tự theo dõi sức khỏe 30 ngày sau đó. Các dấu hiệu sớm liên quan đến biến chứng huyết khối - giảm tiểu cầu sau tiêm vắc xin phòng COVID-19 gồm:

1. Thường xuất hiện từ ngày thứ 4 cho đến ngày thứ 30 sau tiêm vắc xin. Khoảng thời gian cao điểm cho các triệu chứng ban đầu là ngày 6 đến ngày 14.

2. Các triệu chứng biểu hiện ban đầu thường ở mức độ nặng, dai dẳng và tái diễn.

3. Các triệu chứng thường gặp:

- Huyết khối mạch máu não, nội tạng và phổi: Nhức đầu dữ dội; đau bụng, đau lưng; buồn nôn và nôn; thay đổi thị lực; thay đổi trạng thái tinh thần như cáu gắt, buồn rầu, hay giận vô cớ, ngủ gà và lơ mơ; đau ngực và khó thở; sưng chân và đau chân, tăng hơn khi vận động.

- Giảm tiểu cầu từ nhẹ đến nặng: Vết bầm tím ngoài da có đặc điểm dạng chấm, dạng mảng, dạng u máu, màu đỏ tươi, tím bầm, màu vàng nhạt; khi ấn hoặc đè vào vết bầm không biến mất, không đau và xuất hiện tự nhiên.

Chảy máu răng, miện tự nhiên hoặc sau chải răng. Chảy máu mũi, xuất huyết kết mạc mắt tự nhiên. Tiểu máu, đi cầu phân đen hoặc máu tươi.

Kinh nguyệt bất thường và rong kinh kéo dài ở phụ nữ. Xuất huyết có thể biểu hiện cùng lúc dưới da, niêm mạc và nội tạng.

Khi có các dấu hiệu trên sau tiêm ngừa từ ngày thứ 4, cần phải đến ngay cơ sở y tế gần nhất hoặc cơ sở y tế tiêm ngừa để được thăm khám, tham vấn và trị liệu.

Tại cơ sở y tế khi tiếp nhận người tiêm vắc xin nghi ngờ có biến chứng, công việc ban đầu cần thăm khám đánh giá đầy đủ theo hướng dẫn của Bộ Y tế và lưu ý lấy máu trước khi thực hiện bất kỳ can thiệp điều trị nào như IVIG (Globulin miễn dịch tiêm tĩnh mạch), có khả năng gây nhiễu với các xét nghiệm chẩn đoán.

Những vấn đề thường gặp khi chế độ ăn thiếu rau củ
02/07/2020, 17:32
Rau củ là một thực phẩm rất giàu Vitamin, chất xơ và khoáng chất tốt cho sức khỏe. Tuy nhiên, nhiều người vẫn có thói quen ăn nhiều thức ăn dầu mỡ, lười ăn rau, thậm chí là không ăn rau. Vậy điều gì sẽ xảy ra với cơ thể nếu bạn không ăn rau củ?
Hầu hết trái cây và rau củ đều có lợi cho sức khỏe - Ảnh: Internet
Cơ thể luôn trong tình trạng mệt mỏi

Ai cũng biết rau củ chứa rất nhiều vitamin (Vitamin A, B, C, E, K) và khoáng chất tốt cho cơ thể. Ví dụ như vitamin A giúp mắt sáng và khỏe hơn, vitamin E có tác dụng điều hòa sinh lý cơ thể, vitamin C giúp tăng tốc độ hồi phục vết thương, chống lão hóa (Vitamin B) và thậm chí là ngăn ngừa ung thư (Vitamin K).

Chính vì vậy, rau củ là một thực phẩm nhất định phải có mặt trong khẩu phần ăn hàng ngày của bạn. Nếu không bạn sẽ bị thiếu hụt rất nhiều Vitamin cần thiết, cơ thể sẽ phải đối mặt với rất nhiều mối lo bệnh tật. Luôn trong tình trạng yếu đuối, mệt mỏi, thiếu sức sống vì không được tiếp thêm năng lượng từ rau xanh.

Bị cảm lạnh song lâu lành

Thiếu rau củ trong chế độ ăn uống khiến cơ thể không đủ khả năng sản sinh chất chống lại vi khuẩn và vi rút. Ăn rau xanh giúp tăng cường hệ miễn dịch nhờ cung cấp chất chống ô xy hóa, vitamin C và chất sắt, theo chuyên gia dinh dưỡng Sauer.

Bạn dễ bị chuột rút

Chuyên gia Emily Rubin thuộc Bệnh viện Đại học Thomas Jefferson (Mỹ) cho biết rau củ chứa kali giúp ngăn ngừa chứng chuột rút, đặc biệt là khi bạn đang tập thể dục. Kali còn giảm cao huyết áp, rối loạn tim thận, lo lắng và căng thẳng. Bổ sung kali cũng giúp tăng cường sức mạnh cơ bắp và kích thích trao đổi chất. Những loại rau giàu kali là chuối, cải bó xôi, khoai lang, bông cải xanh, quả óc chó, khoai tây, cải xoăn, nấm, bí đỏ…



Tăng nguy cơ mắc bệnh táo bón

Như bạn đã biết, rau xanh chứa rất nhiều chất xơ – thành phần rất có lợi cho hoạt động tiêu hóa. Khác với các thức ăn thông thường, chất xơ từ rau xanh không bị hòa tan trong quá trình tiêu hóa. Từ đó chúng sẽ làm tăng kích thước của thức ăn tiêu hóa, góp phần kích thích nhu động ruột hoạt động tốt hơn, dễ dàng đẩy thức ăn thừa ra ngoài. Vì vậy, nếu không ăn rau hoặc ăn quá ít rau sẽ khiến việc đi đại tiện gặp nhiều khó khăn. Táo bón lâu ngày có thể gây nên bệnh trĩ hoặc viêm ruột thừa.

Tăng cân

Trong rau củ chứa rất nhiều nước khiến bạn có cảm giác no nhanh hơn. Nếu không ăn rau, bạn buộc phải bổ sung bằng những thực phẩm giàu năng lượng và chất béo khác như thịt, cá,... Đây đều là những thức ăn rất giàu calo khiến cân nặng của bạn tăng vù vù.

Ngoài việc làm tăng kích thước vòng eo của bạn, ăn ít rau củ còn khiến làn da của bạn trở nên xấu hơn, dễ có mụn và lão hóa nhanh hơn. Đó là lý do vì sao nhiều chị em phụ nữ thường có thói quen ăn rau để đẹp da, giảm cân, giữ dáng.

Nguy cơ mắc bệnh tim mạch sẽ tăng lên

Việc thiếu chất xơ từ rau cũng khiến bạn có thể mắc phải các chứng bệnh về tim mạch như tắc nghẽn mạch máu, đau tim, thậm chí là đột quỵ. Rau xanh vừa hạn chế tăng huyết áp vừa điều chỉnh mỡ máu và giảm đáng kể cholesterol trong máu giúp bạn không phải đối mặt với bệnh tật. Chính vì vậy, bạn nên bổ sung thêm rau củ, trái cây vào khẩu phần ăn của mình.

những vị ngon được giới thượng lưu ‘săn lùng’
29/06/2020, 14:41

Được biết đến như những món ăn “đắt hơn cả vàng”, đẳng cấp của nấm Truffle hay trứng cá muối Caviar không chỉ đến từ sự khan hiếm của nguyên liệu mà còn từ cách chế biến, bảo quản vô cùng kỳ công. Theo Chef Võ Hoàng Nhân - Quán quân Đầu Bếp Đỉnh Top Chef Việt Nam mùa đầu tiên, tồn tại một nhân tố tạo nên vị ngon “danh bất hư truyền” đưa ba loại mỹ vị này thống trị bản đồ ẩm thực thế giới.
Dụng cụ tiếp xúc với trứng cá muối Caviar không được làm từ kim loại, trừ vàng để giữ trọn vẹn hương vị của món ăn
Điểm tên những mỹ vị “triệu đô”

Đứng đầu chính là nấm Truffle - loại nấm gắn liền với địa vị của vua chúa từ thời xa xưa. Thay vì mọc trồi trên mặt đất, nấm Truffle chỉ phát triển theo mùa dưới rễ của một số loài cây nhất định ở châu Âu như sồi, hạt dẻ hay hồ đào. Và để tìm được chúng, những thợ săn nấm phải đi theo sự hướng dẫn của lợn nòi hoặc những chú chó đã qua huấn luyện. Vị ngọt tinh tế của loại nấm này được cung cấp từ quá trình quang hợp của cây, cộng hưởng cùng mùi hương đặc trưng của đất trời, nấm Truffle sở hữu hương vị thơm ngon thượng hạng có thể nâng tầm mọi món ăn.


Truffle - loại nấm có giá thành cao ngất ngưởng và cực kỳ quý hiếm

Tuy nhiên, mùi thơm của những “viên kim cương đen” này lại rất khó bảo quản, thường sẽ biến mất sau 4-5 ngày thu hoạch. Trong số 200 loại nấm Truffle được tìm thấy trên thế giới, nổi tiếng nhất là nấm Truffle đen từ vùng Périgord, Tây Nam nước Pháp và Truffle trắng ở Alba, thuộc vùng Piedmont của nước Ý.
Trứng cá muối Caviar cũng là một trong những món ăn được giới thượng lưu ưa chuộng. Món ăn “vương giả” này có khi còn được so sánh như “những viên ngọc trai đen của biển cả” bởi giá trị và độ quý hiếm của nó. Caviar được làm từ trứng chưa thụ tinh của loài cá tầm, loại trứng cá muối thượng hạng sẽ có vị mặn độc đáo, từng quả trứng phải giòn tan và vỡ “lộp bộp” trong vòm miệng khi thưởng thức.

Beluga ở khu vực biển Caspi phía nam nước Nga là loại trứng cá muối to và đắt nhất. Ngoài ra, trứng cá muối Ossetra và Sevruga có kích thước bé hơn nhưng cũng đắt đỏ không kém. Không chỉ là loại trứng cá đắt hơn cả vàng, trứng cá muối Caviar còn cực kỳ “thách thức” đầu bếp và thực khách. Để thưởng thức trọn vẹn hương vị, trứng cá phải được bảo quản lạnh, dụng cụ sử dụng khi thưởng thức không được làm từ kim loại (trừ vàng).

Tinh chất làm nên vị ngon “danh bất hư truyền”

Dù mang trong mình những hương vị đặc trưng riêng biệt, vị ngon đẳng cấp của hai loại thực phẩm trên đều đến từ sự sắp xếp và có mặt một loại axit amin được gọi là “glutamate”.

Theo Chef Võ Hoàng Nhân, Glutamate là một loại axit amin phổ biến trong tự nhiên, đặc biệt xuất hiện với hàm lượng cao vượt trội trong trứng cá muối (uớc tính cứ 100g trứng cá muối Caviar tồn tại gần 80mg glutamate) và nấm Truffle (lên đến 60mg ~ 80mg/100g nấm).

Glutamate có đặc tính mang đến vị umami - vị cơ bản thứ năm bên cạnh ngọt, chua, mặn đắng và được khám phá bởi Giáo sư người Nhật Kikunae Ikeda vào năm 1908.


Giáo sư Kikinae Ikeda - người phát minh ra gia vị Umami đầu tiên với thành phần Glutamate tinh khiết

Không chỉ tồn tại ở các loại thực phẩm thượng hạng, glutamate - chất tạo vị umami còn có trong hầu hết các loại thực phẩm phổ biến trong tự nhiên khắp năm châu như thịt (heo, bò, gà…), hải sản (tôm, cua, cá..), rau củ quả (cà chua, măng tây, bắp cải)… và thực phẩm lên men như phô mai, nước mắm, nước tương. Bên cạnh đó, Giáo sư Kikunae Ikeda cũng đã phát minh ra một loại gia vị umami với thành phần chính là glutamate tinh khiết, người Việt Nam chúng ta gọi là bột ngọt (mì chính). Phát minh này đưa đến sự ra đời của sản phẩm bột ngọt đầu tiên trên thế giới từ Nhật Bản là AJI-NO-MOTO của Tập đoàn Ajinomoto.

Glutamate là một axit amin hoàn toàn an toàn, được Jecfa (Ủy ban các chuyên gia về phụ gia thực phẩm của Tổ chức Y tế Thế giới và Tổ chức Lương thực và Nông nghiệp Liên Hiệp quốc), SC/SCF (Ủy ban Khoa học về Thực phẩm của Cộng đồng chung Châu Âu), FDA (Cơ quan quản lý Thuốc và Thực phẩm Hoa Kỳ), Bộ Y tế Lao động và Phúc lợi Nhật Bản… đánh giá an toàn với liều lượng sử dụng hàng ngày không xác định, dù dưới dạng có sẵn trong tự nhiên hay sử dụng dưới dạng gia vị bột ngọt.

Trong nấu ăn hàng ngày, bên cạnh glutamate từ thực phẩm tự nhiên, chúng ta có thể bổ sung thêm hàm lượng glutamate dưới dạng gia vị umami để tăng hàm lượng glutamate, giúp món ăn trở nên ngon và đậm đà hơn, Chef Võ Hoàng Nhân chia sẻ thêm.

Q.C

Thực phẩm có hàm lượng cholesterol cao cần tránh
23/06/2020, 12:06

Ăn những thực phẩm này là bạn đã nạp vào cơ thể rất nhiều chất béo và cholesterol, không tốt cho cơ thể và sức khỏe tim mạch.
Thực phẩm có chứa chất béo no như mỡ, bơ, da động vật... - Ảnh: Internet
Triệu chứng cholesterol cao

Cholesterol cao diễn ra khá âm thầm, ban đầu gần như không có triệu chứng rõ ràng. Nhiều người chỉ phát hiện ra bệnh khi thực hiện các xét nghiệm hoặc khi đã gặp các biến chứng nguy hiểm, chẳng hạn như xơ vữa động mạch. Theo các chuyên gia y tế, chúng ta nên đi khám bệnh định kỳ để có thể sớm phát hiện bệnh và có biện pháp điều trị kịp thời.



Dưới đây là những thực phẩm cholesterol cao cần tránh:

Các thực phẩm chiên

Những thực phẩm chiên thường thấy là thịt chiên, khoai tây chiên hay phô mai que,… đều nằm trong nhóm các thực phẩm chứa cholesterol cao.

Bởi trong các thực phẩm chiên này có chứa một lượng chất béo chuyển hóa lớn, rất nguy hiểm cho sức khỏe chúng ta, làm tăng nguy cơ mắc bệnh tim lên cao hơn.

Tiêu thụ nhiều thực phẩm chiên có liên quan đến sự gia tăng nguy cơ tim mạch, béo phì và cả tiểu đường.

Thức ăn nhanh

Người thường xuyên ăn thức ăn nhanh khiến cơ thể họ có hàm lượng cholesterol cao hơn người bình thường, mỡ bụng nhiều hơn và mức độ viêm cao hơn. Đi kèm đó là khả năng điều chỉnh lượng đường trong máu cũng bị suy giảm đi đáng kể.

Như vậy, các bạn hãy hạn chế sử dụng thức ăn nhanh mà thay vào đó là tích cực nấu các bữa ăn tại nhà để có một sức khỏe tốt, kiểm soát được cân nặng, ít mỡ hơn, giảm được bệnh tim mạch và hàm lượng LDL cholesterol xấu.

Sản phẩm chế biến sẵn

Các sản phẩm chế biến sẵn như xúc xích, thịt xông khói,… là những thực phẩm giàu cholesterol cần hạn chế ngay.

Theo nghiên cứu với mỗi khẩu phần ăn 50g thịt chế biến một ngày trên những người trưởng thành, kết quả cho thấy, những người sử dụng thịt chế biến mỗi ngày có nguy cơ mắc bệnh tim mạch cao hơn 42% so với những người không sử dụng.

Ngoài ra, thịt chế biến còn là nguyên nhân làm tăng tỷ lệ mắc bệnh ung thư, đặc biệt là ung thư ruột kết.

Các món tráng miệng ngọt

Các món tráng miệng như bánh quy, bánh ngọt, kem hay cả đồ uống ngọt là thực phẩm không lành mạnh, nó chứa nhiều cholesterol. Và vì vậy, thường xuyên sử dụng các món tráng miệng này sẽ dẫn đến nhiều vấn đề tiêu cực cho tổng thể sức khỏe của chúng ta và còn gây ra tình trạng tăng cân, béo phì.

Ăn gì để giảm cholesterol trong máu?

- Thực phẩm giàu chất xơ và vitamin: Chất xơ giúp hỗ trợ điều hòa rối loạn mỡ máu, loại bỏ 1 phần chất béo và cholesterol ấp thụ vào cơ thể. Vitamin là nhân tố quan trọng giúp giảm nồng độ cholesterol xấu. Người bị cholesterol cao nên ăn nhiều thực phẩm giàu chất xơ và vitamin như các loại rau xanh, giá đỗ, hoa quả, ngũ cốc nguyên hạt.

- Thực phẩm giàu omega-3 và omega 6: Omega 3 và omega 6 là những axit béo chưa no có nhiều nối đôi rất tốt cho sức khỏe. Chúng có thể giúp giảm cholesterol, ngăn ngừa các bệnh về tim mạch, ổn định huyết áp. Những thực phẩm giàu omega 3 và omega 6 bao gồm cá, dầu thực vật (dầu lạc, dầu olive), các loại hạt có dầu như lạc, vừng, hạt dẻ, hạt bí ngô,….

- Thịt trắng: Nên ăn các loại thịt trắng như thịt gà, vịt, ngan có hàm lượng cholesterol thấp thay cho thịt đỏ chứa nhiều cholesterol như thịt lợn, thịt bò,…

Hà Anh (t/h)

Xu hướng sản xuất đồ chơi từ nhựa tái chế
24/06/2021, 11:49

Ngày 23.6, hãng Lego cho biết dự kiến sẽ bắt đầu bán đồ chơi từ nhựa tái chế trong vòng 18 – 24 tháng tới sau khi đã tìm ra được giải pháp thay thế cho vật liệu cũ.
Mới đây, Lego, người khổng lồ sản xuất đồ chơi nhựa đến từ Đan Mạch đã cho ra mắt những mảnh ghép đồ chơi đầu tiên được làm từ chai nhựa tái chế và tiết lộ rằng họ hy vọng sẽ đưa những mảnh ghép này vào những bộ sưu tập mới trong vòng hai năm tới.

Lego sản xuất hàng tỷ mảnh ghép đồ chơi mỗi năm, hầu hết chúng làm từ một loại nhựa gọi là ABS có chất lượng và độ bền cao và có thể tái sử dụng được.

Nhưng giờ đây những viên gạch Lego 4x2 nguyên mẫu đã được làm từ nhựa PET từ những chai lọ bỏ đi với các chất phụ gia để mang lại độ bền cao. Đây là kết quả trong 3 năm thử nghiệm với 250 loại vật liệu khác nhau. Trung bình, mỗi chai nhựa 1 lít được sử dụng được tái chế thành nguyên liệu cho 10 viên gạch Lego 4x2.


Quá trình làm đồ chơi từ nhựa tái chế của hãng Lego
Quá trình này sẽ được thử nghiệm và phát triển thêm trước khi chuyển sang giai đoạn sản xuất. Lego cho biết họ đã đầu tư tới 400 triệu USD trong vòng 3 năm phát triển thử nghiệm mới này.

Tim Brooks, phó chủ tịch phụ trách môi trường của Lego Group cho biết thách thức lớn nhất là “suy nghĩ lại và đổi mới các vật liệu mới bền, chắn và chất lượng cao hơn những mảnh ghép đồ chơi trước kia của chúng tôi, đồng thời giữ vững chất lượng mà Lego đã tạo ra trong hơn 60 năm qua”.

“Chúng tôi cam kết đóng vai trò của mình trong việc xây dựng một tương lai bền vững cho các thế hệ trẻ em. Chúng tôi muốn sản phẩm của mình có tách động tích cực đến trái đất, không chỉ là cách chơi mà chúng tôi còn truyền cảm hứng từ những món đồ chơi mà chúng tôi sản xuất. Vẫn còn một chặng đường dài phía trước nhưng chúng tôi hài lòng với những gì đã đạt được”, ông Tim nói thêm.

2020_03_08_88521_158 3645040._large.jpg
Các nhà hoạt động môi trường hoan nghênh việc sử dụng nhựa tái chế của Lego nhưng cho rằng đây không phải là “giải pháp mặc định” cho cuộc khủng hoảng nhựa.

Camilla Zerr, nhà hoạt động môi trường của tổ chức Friends of the Earth cho biết: “Trẻ em xứng đáng được lớn lên trong một môi trường không ô nhiễm vì vậy sáng kiến làm đồ chơi nhựa tái chế rất hứa hẹn và nên được phát triển. Nhưng điều thực sự quan trọng là tái chế không được coi là giải pháp mặc định trong cuộc khủng hoảng nhựa. Các nhà sản xuất phải đảm bảo đồ chơi được tạo ra để có thể bền bỉ trong nhiều năm sử dụng, để chúng có thể được tái sử dụng từ thế hệ này sang thế hệ khác”.

00.jpg
Bà Camilla nhấn mạnh Chính phủ nên “có những bước tiến mạnh mẽ hơn” bằng cách đặt ra luật về ô nhiễm nhựa trong luật bảo vệ môi trường.

Rival Mattel, nhà sản xuất búp bê Barbie cho biết họ cũng sẽ sản xuất đồ chơi từ vật liệu tái chế từ năm 2030.

Cảnh báo 1 ly trà sữa/ngày có thể gây gout
Cẩm Bình | 12/06/2021, 16:49

Trà sữa - vốn được biết đến với hàm lượng đường cao và những viên trân châu giàu calo - có thể góp phần gây bệnh gút.
Bác sĩ phẫu thuật chỉnh hình Victor Seah thuộc bệnh viện Parkway East (Singapore) cho biết: “Tôi ghi nhận mỗi tháng trung bình 4 - 5 bệnh nhân đến khám gout. Họ bảo bản thân thường xuyên uống trà sữa với số lượng và tần suất uống không rõ”.

Thông thường axit uric trong máu được thận lọc và thải ra ngoài qua nước tiểu. Nhưng khi nồng độ quá cao, axit uric sẽ tích tụ tạo thành nhiều tinh thể hình kim ở các khớp, lúc đầu gây ngứa ran rồi nhanh chóng thành cơn đau dữ dội.

gout.jpg
Axit uric tích tụ trong khớp - Ảnh: Channel News Asia
Khớp bị ảnh hưởng nhiều nhất là ngón chân cái, đầu gối hoặc mắt cá chân. Nếu không kiểm soát kịp thời thì gout có thể gây biến dạng khớp, tổn thương sụn, viêm khớp, đau mãn tính, cứng khớp.

Axit uric đôi lúc còn lắng đọng trong da hoặc mô mềm tạo ra các cục u đau đớn, vết loét nhiễm trùng. Bệnh gout không kiểm soát cũng đem lại nguy cơ sỏi thận – thậm chí suy thận.

Mối liên hệ với trà sữa

Nguyên nhân phổ biến gây gout là ăn quá nhiều thịt đỏ, các loại hạt, hải sản và uống quá nhiều bia. Chuyên gia Jaclyn Reutens - nhà sáng lập Tổ chức tư vấn Thể thao và Dinh dưỡng Aptima - giải thích đồ ăn thức uống chứa một loại axit amin mang tên glutamate, khi bị tiêu hóa thì glutamate hình thành purin – chất tiếp tục phân hủy thành axit uric.

Đường fructose trong viên trân châu, đường, siro, mật ong, hương liệu trái cây, trái cây tươi, nước ép trái cây có thể làm tăng mức glutamante trong cơ thể. Theo chuyên gia Reutens: “Ly trà sữa trân châu cỡ trung bình đến lớn ước tính chứa 15g - 24g sucrose (đường), sẽ đem lại 7,5g - 21g fructose”.

Đặc biệt, ly trà sữa trân châu đường nâu có đến 92g sucrose. Giới hạn đường 1 ngày mà giới chức y tế Singapore khuyến cáo là 45g - 55g.

bubblemilktea.jpg
Đường trong trà sữa có thể làm tăng mức glutamante trong cơ thể - Ảnh: Channel News Asia
Tại tỉnh Quảng Đông từng có một “tín đồ” trà sữa 18 tuổi gánh chịu hậu quả nghiêm trọng: axit uric tích tụ ở ngón tay và bàn chân nhiều đến mức bác sĩ mô tả đây là trường hợp “hóa đá”.

“Khi được đưa đến bệnh viện, 4 khớp của bệnh nhân đều bị gout nên không thể tự đi lại”, bác sĩ khoa khớp Trịnh Thiếu Linh thuộc bệnh viện Nhân dân số 2 Quảng Đông kể lại.

Tình trạng của thanh niên trên là bài học cảnh báo cho những ai uống ít nhất 1 ly trà sữa mỗi ngày. Bác sĩ Seah nhắc nhở: “Mỗi người có nguy cơ mắc gout khác nhau”.

Một yếu tố cần chú ý khác là lượng nước uống. Theo chuyên gia Reutens: “Uống nhiều nước giúp pha loãng số tinh thể axit uric và thải chúng ra ngoài. Uống ít nhất 2 lít nước/ngày, sau khi uống trà sữa thì hãy nạp ngay 2 ly nước”.

Bác sĩ Seah cũng lưu ý nếu cảm thấy khớp ngứa ran và nghi ngờ đây là dấu hiệu gout, lập tức ngừng nạp thực phẩm giàu purin hay thức uống có cồn, đồng thời uống nhiều nước.

Chuyên gia Reutens khuyên rằng tốt nhất mỗi tuần chỉ nên uống 1 ly trà sữa, yêu cầu giảm đường hoặc giảm trân châu.

Cẩn thận khi đột ngột mất cảm giác ở bàn chân
Thanh Ngọc | 11/06/2021, 16:35

1 bệnh nhân ở Vĩnh Long có nguy cơ đoạn chi do tắc động mạch chi cấp tính vừa được chữa trị thành công.
Người bệnh là ông C.V.N (58 tuổi, trú tại tỉnh Vĩnh Long) vào viện do triệu chứng đau, tê, lạnh nhiều, mất cảm giác bàn chân trái. Qua thăm khám, các bác sĩ mạch máu đã nhận định đây là trường hợp tắc động mạch chi cấp tính nặng dọa hoại tử chân. Ngay lập tức người bệnh được chụp MSCT để đánh giá tình trạng mạch máu, làm các cận lâm sàng khác để tìm nguyên nhân gây tắc mạch.

tac-mach-chi.jpg
Đoạn mạch chi bị tắc - Ảnh: CTV
Sau khi có kết quả, các bác sĩ kết luận ông C.V.N bị tắc hoàn toàn động mạch chậu, đùi, khoeo và cẳng chân trái do xơ vữa mạch máu và tình trạng tăng đông máu hình thành nên huyết khối. Bệnh nhân được chỉ định can thiệp cấp cứu. Ca phẫu thuật kéo dài khoảng 1 giờ, ê kíp bác sĩ đã dùng ống thông chuyên dụng lấy ra toàn bộ đoạn huyết khối dài khoảng 80cm và tiến hành chụp mạch máu kiểm tra ngay trên bàn mổ, kết quả mạch máu chân trái thông tốt. Sau can thiệp người bệnh đã đi lại được, 2 chân hồng hào, hết tê, hết lạnh, mạch máu 2 chân đập tốt.

Ths-BS Trần Quốc Tuấn (Khoa Ngoại tim mạch - Lồng ngực, Bệnh viện Hoàn Mỹ Cửu Long) cho biết tắc động mạch chi cấp tính là một cấp cứu ngoại khoa mạch máu, xảy ra do sự tắc nghẽn đột ngột lòng động mạch bởi cục máu đông hay một mảng xơ vữa, dị vật… Hậu quả là làm thiếu máu nuôi cấp tính phần chi mà động mạch đó nuôi dưỡng. Nếu tình trạng thiếu máu nuôi này không được giải quyết kịp thời thì phần chi sẽ bị hoại tử trong vòng vài giờ đến vài ngày.

Tắc động mạch nuôi chi cấp tính có thể xảy ra do vật nghẽn tắc từ một nơi khác trong hệ tuần hoàn đi tới, hoặc xảy ra do hình thành cục máu đông ngay tại chỗ trong lòng mạch. Những người có nguy cơ tắc động mạch chi cấp tính bao gồm người có bệnh lý tim mạch từ trước như rung nhĩ, hẹp van 2 lá, viêm nội tâm mạc nhiễm trùng, u nhày nhĩ trái, phình động mạch, xơ vữa động mạch, viêm mạch máu…, ngoài ra những người có các bệnh lý tăng đông máu như đa hồng cầu, tăng tiểu cầu, ung thư, đái tháo đường, tăng lipid máu, hút thuốc lá, từ 50 tuổi trở lên… cũng dễ mắc.

Các triệu chứng thường gặp của tắc động mạch chi cấp tính là đau (xảy ra đột ngột, dữ dội ở chi bị tắc mạch); dị cảm (cảm giác tê bì, kiến bò vùng da chi bị tắc mạch, nặng hơn là mất cảm giác); chi lạnh và tái nhợt, một số trường hợp nặng có thể tím chi. Ngoài ra là các triệu chứng như mất mạch chi ở phí dưới chỗ tắc; cử động các ngón sẽ yếu, thậm chí liệt hoàn toàn…

Bác sĩ Tuấn cũng đặc biệt lưu ý các triệu chứng ban đầu của tắc động mạch chi cấp tính dễ lầm lẫn với các bệnh về xương khớp nên người bệnh thường chủ quan, bỏ sót hoặc chậm trễ đi khám. Do đó khi có một trong những triệu chứng trên nên kịp thời đến khám tại các bệnh viện chuyên khoa mạch máu, tránh hậu quả đáng tiếc.

Suýt chết do dị ứng sữa
Thanh Ngọc | 31/03/2021, 09:42

Bệnh viện Hoàn Mỹ Cửu Long (Q.Cái Răng, TP.Cần Thơ) vừa điều trị thành công một trường hợp sốc phản vệ do dị ứng sữa.
Đó là trường hợp của bệnh nhân N.T.Q (68 tuổi, ngụ H.Chợ Lách, tỉnh Bến Tre). Bệnh nhân có tiền căn tăng huyết áp, đái tháo đường type 2, bệnh mạch vành đã được đặt 2 stent nhưng vẫn còn hẹp nhánh động mạch vành phải.

icu.1-phan-ve-do-di-ung-sua.jpg
Bệnh nhân đã ổn định sức khỏe - Ảnh: Thanh Ngọc
Khi bệnh nhân vào viện được ê kíp tim mạch can thiệp thành công nhánh mạch vành còn lại và chuyển lên khoa điều trị. Khi chuyển khoa được vài tiếng, bệnh nhân có uống sữa hộp và khoảng 5 - 10 phút sau khi uống sữa thì đột ngột khó thở, tím tái, huyết áp không đo được, mạch không bắt được. Khoa lập tức báo “Code Blue” toàn viện và bệnh nhân được đặt ống nội khí quản cấp cứu, xử trí theo phác đồ, sau đó chuyển về khoa hồi sức tích cực - chống độc điều trị tiếp.

Sau 2 giờ theo dõi, bệnh nhân tỉnh, sinh hiệu ổn, thở êm, không gắng sức nên được các bác sĩ tại khoa hồi sức rút ống nội khí quản. Các bác sĩ nhận định đây là một trường hợp phản vệ nặng do dị ứng sữa. Sau 2 ngày điều trị tích cực, bệnh nhân đã ổn định sinh hiệu, không còn khó thở, ăn uống khá và được chuyển lên phòng điều trị tiếp.

Sốc phản vệ là một phản ứng dị ứng tức thì nguy hiểm nhất có thể dẫn đến tử vong đột ngột trong vòng một vài phút, sau khi tiếp xúc với dị nguyên. Các triệu chứng của phản vệ gồm: khó thở, nổi mề đay, ngứa, tụt huyết áp... Có rất nhiều nguyên nhân có thể gây sốc phản vệ như thuốc, thức ăn, hóa chất, nọc côn trùng...

Theo y văn, dị ứng sữa hiếm khi gây nên sốc phản vệ. Đây là một trường hợp phản vệ nặng hy hữu xảy ra. Nguyên nhân gây ra tình trạng dị ứng sữa trên bệnh nhân là protein có trong thành phần sữa động vật. Trong sữa bò có 2 loại protein chính gây ra dị ứng là casein có trong thành phần rắn của sữa và whey có trong thành phần lỏng của sữa sau khi lắng.

Mọi người có thể dị ứng với chỉ một protein sữa hoặc dị ứng với casein và whey. Ngoài ra, hầu hết mọi người phản ứng với sữa bò cũng sẽ dị ứng với sữa dê, cừu và trâu. Bệnh nhân dị ứng sữa cần phải tránh xa sữa và các loại thực phẩm làm từ sữa. Cần lưu ý là có rất nhiều thực phẩm chứa sữa, nếu bệnh nhân không chú ý thì rất dễ bị dị ứng khi sử dụng các loại thực phẩm này.

hát hiện mới: Dữ liệu trình tự gien của bệnh nhân COVID-19 Vũ Hán bị lén lút xóa đi
Cẩm Bình | 24/06/2021, 11:10

Tiến sĩ Sinh vật học Jesse Bloom thuộc Viện nghiên cứu Y khoa Howard Hughes tuyên bố tìm thấy dữ liệu 13 trình tự gien của những ca nhiễm COVID-19 sớm nhất tại TP Vũ Hán, từng bị xóa đi hòng che giấu sự tồn tại của chúng.
Theo Jesse Bloom, số trình tự gien nêu trên được thu thập bởi một nhóm nhà khoa học thuộc bệnh viện Nhân dân Đại học Vũ Hán. Họ có trình tự gien nhờ lấy mẫu từ bệnh nhân ngoại trú lúc dịch bệnh chớm xuất hiện.

Nhóm nhà khoa học đăng tải dữ liệu trình tự gien lên cơ sở dữ liệu Sequence Read Archive – do Viện Y tế quốc gia Mỹ (NIH) điều hành nhưng được sử dụng rộng rãi trên toàn thế giới. Vài tháng sau chúng bỗng nhiên biến mất.

Tiến sĩ Bloom thông qua tìm kiếm tập tin bị xóa trên nền tảng lưu trữ Google Cloud đã tìm thấy số trình tự gien biến mất. Ông cho biết trình tự gien tìm thấy giống vi rút corona ở trên dơi hơn là vi rút phát hiện trong chợ hải sản Hoa Nam (nơi liên quan đến nhiều ca nhiễm đầu tiên) – như vậy mầm bệnh có thể đã lây lan tại Vũ Hán trước khi được phát hiện trong chợ.

d07965b05f2444a5bd52 7e9aa9a8f4d6.jpg
Nhiều ca nhiễm COVID-19 chẳng liên quan gì đến chợ hải sản Hoa Nam, so sánh trình tự gien cũng ghi nhận khác biệt giữa ca nhiễm trong chợ với ca nhiễm ngoài chợ - Ảnh: Sina
Thông tin mới nhất - bằng chứng cho việc Trung Quốc che giấu rất nhiều điều về dịch bệnh - không giúp làm rõ nghi vấn vi rút gây bệnh COVID-19 rốt cuộc là mầm bệnh tự nhiên hay sản phẩm thí nghiệm “sổng ra ngoài”, nhưng lại giúp củng cố cho ý kiến vi rút xuất hiện và lan truyền sớm hơn đợt bùng phát đầu tiên.

Để xác định chính xác nguồn gốc và cách thức vi rút gây bệnh COVID-19 lây lan, giới khoa học cần tìm ra mầm bệnh “bản chính”. Trước khi có thông tin từ tiến sĩ Bloom thì phần lớn trình tự gien đang được xem xét đều là từ bệnh nhân trong chợ hải sản Hoa Nam (bùng phát từ tháng 12.2019).

Tuy nhiên vài ca nhiễm từ tháng 11.2019 đến đầu tháng 12 cùng năm lại chẳng liên quan gì đến chợ, nên giới khoa học mới đặt giả thuyết mầm bệnh tồn tại từ sớm ở nơi khác.

Giả thuyết trên càng thêm thuyết phục khi xem xét trình tự gien: Trình tự gien của ca nhiễm trong chợ có 3 đột biến không thể tìm thấy trên trình tự gien của ca nhiễm bên ngoài phát hiện vài tuần sau đó. Như vậy, nhiều khả năng mầm bệnh “bản chính” cũng thiếu 3 đột biến.

Tiến sĩ Bloom thuộc nhóm nhà khoa học lên tiếng kêu gọi tiến hành điều tra nguồn gốc vi rút. Nỗ lực điều tra do Tổ chức Y tế thế giới (WHO) dẫn đầu gặp không ít trở ngại vì Trung Quốc từ chối cung cấp đầy đủ thông tin.

Ung Thư Ruột Già - Bùi Xuân Dương, M.D.



Ung thư ruột già là một trong những ung thư thường xuyên và nguy hiểm nhất tại Hoa Kỳ. Mỗi năm trên nướcMỹ hơn 130 ngàn người bị ung thư ruột già và trong số này gần phân nửa sẽ từ trần trong một thời gian ngắn sau khi bệnh được khám phá. Nếu so với các loại ung thư khác, ung thư ruột già đứng hàng thứ hai về số tử vong hàng năm, sau ung thư phổi. Người ta ước đoán khoảng 6% dân chúng sống tại Hoa Kỳ sẽ bị ung thư ruột già, và 6 triệu người đang sống trên nước Mỹ sẽ lìa trần vì bệnh này. Điều đáng ngại nhất là trong số những bệnh nhân này, tỷ số người Á châu càng ngày càng tăng nhanh

Ruột già dài khoảng 1 thước 2, được chia thành đại-tràng lên (ascending colon), tràng ngang (tranverse colon), tràng xuống (ascending colon), tràng sigma (sigmoid colon) và đoạn cuối cùng (khoảng 15 đến 20 cm) là hậu-môn (rectum). Tuy hậu-môn vẫn được xem là một phần của ruột già, ung thư hậu môn có một số cá tính khá đặc biệt. Tuy nhiên trong khuôn khổ của bài viết, chúng tôi xin trình bầy chung với ung thư ruột già.

Ung-Thư Ruột Già Là gì?
Ung thư xẩy ra khi một tế bào nào đó trong cơ thể của chúng ta bỗng dưng trở nên "hoang dại", sinh sôi nẩy nở một cách nhanh chóng vượt khỏi sự kiểm soát chặt chẽ của các nhiễm thể. (Nhiễm thể với tên khoa học là DNA nằm trong nhân của tế bào chứa đựng những đặc tính di truyền của mỗi một cá nhân). Vì thế, tế bào ung thư sẽ tăng trưởng từ 1 thành 2, 2 thành 4, 4 thành 8, 8 thành 16 v.v. một cách rất nhanh và vô trật tự. Nếu đó là tế bào da, ta bị ung thư da; nếu đó là tế bào ruột ta bị ung thư ruột.

Thông thường ung thư ruột phát xuất từ một tế bào nào đó trên màng ruột già. Ban đầu chỉ là bướu nhỏ và từ từ lớn dần và biến dạng thành ung thư.

Thông thường bướu lớn hơn 2 cm bắt đầu biến dạng thành tế bào ung thư. Trong một vài trường hợp hiếm hoi hơn, ung thư ruột thành hình một cách trực tiếp mà không qua trạng thái bướu ruột như đã trình bầy ở trên. Trong trường hợp này tế bào ung thư không mọc lên như những nấm nhỏ mà chỉ "nhô" lên một chút (flat lesions) hay đôi khi bị lõm xuống (depressed lesions), nên rất khó định bệnh. Ngay cả khi soi ruột già hoặc chụp hình quang tuyến, bệnh có thể không được khám phá trong những thời gian sơ khởi. Đáng kể hơn cả, loại ung thư này có khuynh hướng phát triển nhanh chóng và lan tràn qua những cơ quan khác một cách dễ dàng hơn.

Ai có thể bị ung thư ruột?
Nói một cách tổng quát, ung thư ruột già là bệnh của người lớn tuổi. Nguy cơ bị ung thư ruột già tăng nhanh khi tuổi đời bước sang thập niên thứ năm. Hơn 90% ung thư ruột già được khám phá ở những người 50 tuổi trở lên. Cả hai phái nam và nữ đều có thể bị ung thư ruột già. Người ta ước đoán cứ trong 16 người sống trên nước Mỹ sẽ có một người bị ung thư ruột già.

Cách đây không lâu, người ta vẫn cho rằng ung thư ruột già là bệnh của người da trắng, sống trong những thành phố kỹ nghệ, ăn nhiều thịt và chất béo hơn rau và trái cây. Tuy nhiên theo một thống kê gần đây, tỷ lệ ung thư ruột già của người Á Châu đã và đang gia tăng một cách đáng ngại, nhất là với những người Á châu định cư lâu năm nơi các quốc gia phồn thịnh. Nếu phân biệt theo từng sắc dân sống trên Hoa-Kỳ, người Nhật tại Hawaii có tỷ lệ bị ung thư ruột già cao nhất nước Mỹ, người Trung-Hoa tại vùng Los Angeles có mức tỷ lệ ung thư ruột già gần như tương đương với người Mỹ da trắng.

Người Việt chúng ta sau một thời gian định cư tại Hoa-Kỳ với lối sống và cách thức ăn uống tương tự như dân địa phương cũng bắt đầu bị ung thư ruột già càng ngày càng nhiều hơn.

Những nguy cơ đưa đến ung thư ruột già
Có lẽ cách thức ăn uống cũng như lối sống của chúng ta đóng một vai trò quan trọng nhất trong sự phát triển của ung thư ruột già. Người dùng quá nhiều chất béo, thịt, mỡ, thức ăn với nhiều chất Cholesterol sẽ dễ bị ung thư ruột già hơn, nhất là nếu họ lại không ăn chất sơ, rau hoặc trái cây, hoặc quá mập.

Cũng như một số các loại ung thư khác, ung thư ruột già cũng có đặc tính di truyền. Nghĩa là nếu bố mẹ bị ung thư ruột già, con cái cũng có thể dễ bị. Điều này rất đúng cho những trường hợp khi vì đặc tính di truyền, bệnh nhân bỗng dưng có trên màng ruột của mình hàng trăm "cục" bướu (polyp). Các bướu này xuất hiện một cách nhanh chóng và biến dạng thành các tế bào ung thư một cách mau lẹ. Thí dụ điển hình là căn bệnh có tên là Familial Polyposis, khi hầu hết các bệnh nhân sẽ chết vì ung thư ruột già vào lứa tuổi 35 - 40, nếu không được khám phá và chữa trị kịp thời. Ngoài ra người bị viêm đường ruột như Crohn's Disease, Ulcerative Colitis cũng dễ bị ung thư ruột già hơn.

Vì đặc tính di truyền (bẩm sinh) của ung thư ruột già, ung thư vú và ung thư tử cung cùng nằm trên một nhiễm thể, người bị ung thư vú hoặc tử cung dễ bị ung thư ruột già hơn, và ngược lại.

Triệu chứng của ung thư ruột già

Như viết ở trên ung thư ruột già tăng trưởng tương đối chậm chạp, nên đa số bệnh nhân hoàn toàn không có một triệu chứng nào, đến khi ung thư đã phát triển đến giai đoạn trầm trọng, hoặc lan tràn khắp nơi.

Tùy theo vị trí và tùy theo từng loại ung thư, bệnh nhân có thể chỉ bị đau bụng sơ sài, không đáng kể, hoặc bụng chỉ hơi xình trướng, khó chịu, hoặc đau "tưng tức" sau hoặc trước bữa ăn. Vấn đề đại tiện có thể trở nên khác thường. Ngày bị bón, ngày đi tiêu chảy. Phân trở nên nhỏ lại, có thể pha với máu. Thông thường ung thư ruột già trong những giai đoạn đầu chỉ chảy rất ít máu, nên mắt trần sẽ không thấy. Đến khi ung thư trở nên lớn hơn nhất là nếu ung thư nằm gần hậu môn, xuất huyết ruột già có thể rõ ràng hơn với những vết máu đỏ tươi hoặc máu bầm pha lẫn với phân. Mất máu lâu ngày, bệnh nhân có thể cảm thấy khó thở, hoặc chóng mệt. Nếu không chữa kịp thời và đúng lúc, bệnh nhân có thể sẽ tiếp tục mất ký rất nhiều.

Một lần nữa, vì đa số ung thư ruột già không gây ra một triệu chứng nào đáng kể trong những thời gian đầu, bệnh thường trở nên bất trị một khi bệnh bộc phát. Điều này một lần nữa nhấn mạnh tầm vóc quan trọng của việc khám bệnh thường xuyên và định kỳ.

Làm Thế Nào để Tránh Bị Ung Thư Ruột Già ?
Sau đây là những lời khuyên của Hội Ung Thư Hoa Kỳ,The American Cancer Society, để tránh bị ung thư ruột già:

1)Từ 40 tuổi trở đi, cả hai phái nam và nữ cần phải đi khám bệnh tổng quát hàng năm. Trong lúc khám định kỳ, Bác sĩ sẽ thử phân xem trong phân có máu hay không. Vì mục đích là truy tầm ung thư, nên Quý vị nên đi khám trước khi bị đau đớn hoặc bệnh tật. Nếu chờ đến lúc triệu chứng trở nên rõ rệt, chẳng hạn như đi tiêu ra máu, mới đi Bác Sĩ, có thể lúc đó ung thư đã quá lớn và rất khó chữa.

2) Nếu một trong nhữngthân nhân gần của Quý vị bịung thư ruột già, hoặc nếu Quý vị đã hoặc đang bịung thư vú, ung thư tử cung, quý vị nên đi Bác Sĩ chuyên khoa về đường ruột, để được truy tầm ung thư ruôt già bằng phương pháp nội soi, tiếng Mỹ gọi là Colonoscopy

3) Quý vị nên ăn nhiều rau, uống nhiều nước. Nhất là các loại rau đậm mầu và nhiều loại trái cây khác nhau. Điều này nói dễ hơn làm. Trung bình Quý vị nên ăn khoảng 30 gram chất sơ mỗi ngày. Để nhắc lại một quả cam, hoặc táo chỉ chứa khoảng 3 gram chất sơ mà thôi. Vì thế, nếu Quý vị vì một lý do nào đó không thể ăn nhiều chất sơ được, chúng tôi khuyên Quý vị nên uống thêm chất cám bày bán trên thị trường như Metamucil, Konsyl, Citrucel v.v. . . .

4) Vitamin A, C, E. Nếu dùng đúng cách có thể làm ung thư ruột già phát triển chậm lại.

5) Người ta cũng nhận thấy một số các loại thuốc chống đau nhức như trong gia đình của chấtAspirin hayIbuprofen, nếu được uống đều đặn có thể ngăn cản sự tạo hình của bướu ruột già. Vì thế, một số các Bác sĩ vẫn khuyên nếu Quý vị hơn 40 tuổi mà không bị đau bao tử, Quý vị nên uống mỗi ngày một viên Aspirin loại 81 mg. Như thế Aspirin không những tránh cho chúng ta đỡ bị tắc nghẽn mạch máu mà còn có thể giúp chúng ta đỡ bị ung thư ruột già hơn.

6) Trong một cuộc khảo cứu gần đây, người ta cũng nhận thấy rằng nếu uống Calcium mỗi ngày có thể giảm đi sự tái phát của bướu ruột già.

7)Tập thể dục đều đặn không những sẽ tạo cho Quý vị một cơ thể khỏe mạnh, còn có thể giúp vấn đề đại tiện trở nên tốt đẹp hơn. Người quá mập cũng dễ bị ung thư ruột già hơn.

8)Từ 50 tuổi trở đi, Quý vị nên đi soi hậu môn và tràng Sigma (Flexible Sigmoidoscopy). Nếu kết quả tốt, Quý vị chỉ cần soi định kỳ mỗi 3 đến 5 năm một lần. Gần đây hơn, Hội Ung Thư Hoa Kỳ (American Cancer Society) đề nghị từ 50 tuổi trở lên, ngay cả khi chưa có một triệu chứng nào cả, bệnh nhân cũng nên đi soi nguyên cả đại tràng (colonoscopy) thay vì chỉ soi một đoạn ngắn mà thôi. Lời khuyên căn cứ trên sự nhận xét là ung thư ruột già trong những năm vừa qua có khuynh hướng xuất hiện phần ruột bên trong, nên nếu chỉ soi hậu môn (sigmoidoscopy), môt số ung thư sẽ không được khám phá kịp thời. Vì đây là một khuyến cáo mới cho một phương pháp khá mắc tiền nên một số các bảo hiểm cũng như bác sĩ vẫn chưa ứng dụng một cách triệt để.

9) Nếu Quý vị có nhiều nguy cơ bị ung thư ruột già, như gia đình của Quý vị có người bị ung thư ruột lúc còn trẻ, Quý vị bị ung thư tử cung, ung thư vú, Quý vị tự nhiên bị mất máu hoặc thiếu chất sắt, đi cầu ra máu, hoặc vấn đề đại tiện thay đổi thất thường, bị đau bụng dưới một cách kỳ lạ, nhất là nếu bị mất ký ngoài ý muốn, Quý vị phải đi Bác Sĩ càng sớm càng tốt.

Cách Thức Định Bệnh :
Nhiều phương pháp khác nhau được ứng dụng trong việc khám nghiệm và truy tầm những bệnh tật của ruột già:
1) Chụp hình quang tuyến:

(a) Barium Enema

(b) CT Colonography

(c) Soi ruột "ảo thật" (Virtual Colonoscopy)

2) Nội soi đường ruột (Colonoscopy)

Trong tất cả những phương pháp kể trên chỉ có phương pháp "Soi ruột ảo tưởng" (Virtual Colonoscopy) là không cẩn phải uống thuốc sổ ruột.

BARIUM ENEMA:
Khi chụp hình quang tuyến với danh từ y-khoa là Barium Enema, một ít chất huỳnh quang (Barium) sẽ được bơm thẳng vào hậu môn. Sau đó ruột của bệnh nhân sẽ được thổi phồng lên bằng không khí để người Bác sĩ chuyên khoa về quang tuyến có thể nhận diện các sự thay đổi trên thành ruột già một cách dễ dàng hơn. Vì trong quá trình định bệnh bằng phương pháp này bệnh nhân không cần thuốc mê hoặc chống đau, nên người bệnh có thể cảm thấy rất khó chịu trong một thời gian ngắn. Phương pháp chụp hình quang tuyến, tuy rẻ tiền hơn, nhưng không được rõ ràng và chính xác bằng phương pháp nội soi đại tràng (colonoscopy). Vì thế từ đầu năm 1998, Medicare (Hãng bảo hiểm sức khỏe cho người lớn hơn 65 tuổi hoặc tàn tật) chỉ cho bệnh nhân chụp hình Barium Enema nếu vì một lý do đặc biệt nào đó bệnh nhân không thể đi soi ruột già được.

ENDOSCOPY:
Trong phương pháp nội soi (Gastrointestinal Endoscopy), bác sĩ sẽ dùng một dụng cụ đặc biệt có khả năng phóng đại màng của ruột già lên màn ảnh TV. Dụng cụ này là một ống cao-su mềm lớn khoảng bằng đầu ngón tay út với một máy quay phim tinh vi gọi là colonoscope. Ống quay phim này sẽ được luồn từ từ vào hậu môn để tiếp tục đi dần vào ruột già.



Nếu chỉ cần soi hậu môn và tràng sigma (flexible sigmoidoscopy), bệnh nhân có thể được soi tại phòng mạch bác sĩ mà không cần thuốc gây mê hoặc chống đau. Tuy nhiên nếu cần phải soi hết đại tràng (colonoscopy), bệnh nhân thông thường sẽ được soi tại một trung tâm ngoại chẩn do một bác sĩ chuyên khoa về hệ thống tiêu hóa. Để giảm đi sự khó chịu và đau đớn, bệnh nhân sẽ được tiêm một ít thuốc ngủ và thuốc chống đau như Versed và Demerol. Tuy phương pháp này mất công và mắc tiền hơn chụp hình quang tuyến, những tế bào tình nghi hoặc những bướu ruột già nếu không quá lớn, có thể được gắp ra hoặc cắt bỏ đi một cách an toàn mà không cần phải mổ sẻ.



Khác với trường hợp phải gây mê toàn diện khi đi giải phẫu, đa số các bệnh nhân khi soi ruột già chỉ cảm thấy hơi buồn ngủ mà thôi. Với sự tiến triển của y-khoa, nội soi đường ruột trở nên an toàn hơn. Tuy thế, một ít người kém may mắn có thể gặp một số trở ngại khi soi ruột già như bị dị ứng với các loại thuốc chống ngủ/đau nhức, bị chảy máu, nhiễm trùng, lủng ruột hoặc thiệt mạng. May mắn thay, những điều kể trên ít khi xẩy ra. Vì thế, ngày nay nội soi đường ruột đã trở thành phương pháp độc nhất, hữu hiệu nhất, an toàn và thông dụng nhất trong việc định bệnh và trị bệnh liên quan đến ruột già.

CT COLONOGRAPHY:
Song song với sự tiến triển trong ngành điện toán, nhiều phương pháp chụp hình quang tuyến tối tân hơn được ứng dụng trong việc truy tầm ung thư ruột già. Đáng kể nhất là CT ruột già (CT Colonography) và soi ruột già ảo thực (Virtual Colonoscopy). Đặc điểm của hai phương pháp này, là bệnh nhân không cần phải tiêm thuốc ngủ trong lúc thử nghiệm.

CT Colonography là một phương pháp chụp hình quang tuyến chính xác và rõ ràng hơn Barium Enema. Tuy nhiên, giống như trong lúc chụp Barium Enema, trong phương pháp này bệnh nhân vẫn phải uống thuốc sổ để rửa ruột cho sạch. Sau đó, họ sẽ uống hoặc được bơm một ít chất huỳnh quang vào ruột già. Để hình ảnh được rõ ràng hơn, một ít không khí hoặc khí CO2 sẽ được đưa vào hậu môn để "ép" chất huỳnh quang vào thành của ruột già. Tuy nhiên thay vì dùng quang tuyến X bình thường như trong lúc chụp Barium Enema, trong phương pháp này, người ta dùng máy quang tuyến điện toán (Computer Tomography Scan) để tìm kiếm những sự thay đổi nếu có trên màng của ruột già. Đây là một phương pháp mới với khả năng khám phá ra bướu ruột già một cách tương đối chính xác. Người ta ước đoán khoảng 90% những bướu ruột lớn hơn 10mm sẽ được nhìn thấy trên hình ảnh của CT Colonography. Con số này giảm xuống khoảng 60% cho những bướu nhỏ hơn 5 mm. Vì thế nếu so với phương pháp soi ruột già (colonoscopy), CT Colonography kém chính xác hơn. Nhưng vì đây là một phương pháp không cần phải tiêm thuốc ngủ, nên sẽ đỡ tốn kém hơn và an toàn hơn.

VIRTUAL COLONOSCOPY:

Gần đây nữa, nhờ vào tiến triển của nghành điện toán, người ta đã có khả năng nhận diện ruột già với hình 3 chiều (3 dimensional) tương tự như trong lúc soi ruột bằng máy quay phim, thay vì 2 chiều như Barium Enema và CT Colonography. Phương pháp này là bước tiến dài của y khoa trong việc truy tầm ung thư ruột già với tên làVirtual Colonosopy. Phương pháp này được xem rất chính xác với khả năng nhận diện những thương tích trên màng ruột già gần bằng với phương thức soi ruột.

Lợi điểm nhất của phương pháp này, là bệnh nhân không cần phải uống thuốc sổ và không phải tiêm thuốc ngủ hay thuốc chống đau như trong trường hợp soi đại tràng. Trong phương pháp này, bệnh nhân sẽ phải uống một ít thuốc huỳnh quang trước khi chụp hình điện toán.

Sau đó ruột già được "thổi phồng" lên bằng một ống cao xu cắm vào hậu môn. Toàn cơ thể bệnh nhân sẽ được đưa vào một máy chụp hình điện toán đặc biệt, và sau một thời gian từ 30 đến 60 phút, những dữ kiện thâu nhặt được từ máy chụp hình điện toán sẽ được sắp xếp lại thành hình để người y sĩ nghiên cứu. Vì ruột bị "căng cứng" vì hơi trong một thời gian khá lâu, bệnh nhân có thể bị đau "quặn bụng" trong một thời gian ngắn. Khuyết điểm của phương pháp này là không thể khám phá những mạch máu bất bình thường hoặc những bướu quá nhỏ. Nếu thuốc huỳnh quang không trộn đều trong ruột, một số phân có thể được nhận diện như là những thay đổi bất bình thường của màng ruột già. Hơn nữa, nếu đó là bướu hoặc u năng, bệnh nhân cần phải lấy ra hoặc khảo cứu bằng phương pháp tuy cổ điển - nhưng vẫn chính xác và hữu hiệu nhất. Đó là soi ruột già.

Lợi Điểm của việc Soi Ruột Già
Như đã trình bầy ở trên, ung thư ruột già thường phát xuất từ một tế bào nào đó trên màng ruột. Lâu dần chúng biến thành những bướu nhỏ (polyp). Khi soi ruột già, các bướu này có thể được cắt đi để thử nghiệm dưới kính hiển vi. Vì thế, khác với tất cả các cách thức truy tầm ung thư ruột già kể trên, nội soi đường ruột là phương pháp độc nhất có thể chữa và cắt bỏ những bướu ruột già nếu không quá lớn.

Nếu bướu có đặc tính hoàn toàn lành, người ta gọi là HYPERPLASTIC. Bướu hyperplastic sẽ không biến thành bướu ung thư, nên không cần phải lo lắng gì nữa. Mặt khác, nếu bướu có trạng thái hoặc khả năng biến dạng thành ung thư, bướu sẽ được gọi là ADENOMATOUS. Đây là một loại tiền ung thư. Bướu này nếu không được lấy ra sẽ biến thành ung thư trong một thời gian từ ba đến bẩy năm, tùy theo kích thước và cơ cấu. Vì thế bệnh nhân với bướu adenomatous cần được theo dõi kỹ lưỡng hơn. Họ cần soi ruột già định kỳ, cứ 3 năm một lần.

Cách Chữa Ung Thư Ruột Già:
Theo thống kê của hội ung thư Hoa Kỳ, khoảng 50% tất cả các loại ung thư một khi được khám phá ra sẽ được chữa trị hoàn toàn. Con số này có thể cao hơn nữa, nếu các bệnh ung thư được khám phá ra sớm hơn. Như viết ở trên, vì ung thư ruột già thường không gây ra một triệu chứng nào cả trong giai đoạn dễ chữa,phòng bệnh và truy tầm bệnh vẫn tốt hơn cả.
Nếu ung thư ruột chỉ rất nhỏ tiềm ẩn trong bướu ruột như trong trường hợp carcinoma-in-situ, tế bào ung thư có thể được cắt bỏ một cách dễ dàng trong lúc nội soi. Nếu bướu hoặc ung thư quá lớn, bệnh nhân cần phải được giải phẫu. Một khi được lấy ra ngoài, bệnh nhân có thể sẽ hoàn toàn hết bệnh và sống lại một cách bình thường.
Một khi ung thư đã lan đến những vùng lân cận hoặc những cơ quan khác nhau, bệnh sẽ khó chữa hơn. Hiện nay, người ta vẫn chưa khám phá ra một phương thức nào có thể chữa dứt bệnh ung thư ruột già trong trường hợp bệnh đã lan ra khắp nơi (metastatic colon cancer). Sau khi mổ, một số bệnh nhân có thể được tiếp tục chữa trị bằng nhiều loại thuốc khác nhau, danh từ y khoa là Chemotherapy. Các lối chữa trị bấy giờ, chỉ hy vọng kéo dài đời sống hoặc giúp cho bệnh nhân có một đời sống tương đối bình thường trong những ngày tháng cuối cùng của họ. Điều này một lần nữa nhấn mạnh sự quan trọng trong việc phòng ngừa căn bệnh đáng sợ này.
Một số bệnh nhân vì hoàn cảnh tài chánh hoặc lý do riêng tư ngần ngại không muốn mổ ngay sau khi được khám phá ung thư ruột. Điều này sẽ đưa đến những hậu quả đau đớn và tai hại hơn. Khi ung thư lớn dần, họ sẽ tiếp tục mất máu, mỗi ngày một nhiều hơn. Khi ruột bị tắt nghẽn vì "khối" ung thư, bụng trở nên vô cùng đau đớn và nhiều khi phải mổ khẩn cấp, nếu không sẽ bị thối hoặc lủng ruột. Hơn nữa, nếu ung thư lan đến những cơ quan khác sẽ gây ra nhiệu triệu chứng như đau nhức xương, lưng, ngộp thở, mệt mỏi, khó chịu v.v. . . .

Tóm lại ung thư ruột già là một căn bệnh mà chúng ta ai ai cũng có thể bị. Càng lớn tuổi càng dễ bị. Tuy bệnh khó chữa, nhưng ung thư ruột già có thể phòng ngừa được một cách tương đối dễ dàng. Tiếc thay, cho đến nay, người ta cũng chưa khám phá ra một phương pháp truy tầm ung thư ruột già nào toàn hảo, nghĩa là vừa tốt, an toàn, nhanh chóng không đau đớn khó chịu và rẻ tiền.

Cho đến nay vẫn chưa có một loại thử máu nào có thể dùng trong việc truy tầm ung thư ruột già một cách chính xác. CEA, một chất hóa học bài tiết từ các tế bào ung thư ruột già, có thể tăng cao trong một số bệnh nhân bị ung thư ruột già. Nhưng chất hóa học này có thể hoàn toàn bình thường trong nhiều trường hợp ung thư khác nhau. Vì thế đa số các Bác sĩ chỉ thử nghiệm chất CEA này để theo dõi sự phát triển của ung thư nhiều hơn là để truy tầm ung thư.

Thử máu trong phân (Fecal Occult Blood Test) đã và đang được phổ biến và ứng dụng rộng rãi trên toàn thế giới. Tuy nhiên phương pháp này cũng không được hoàn hảo, một phần ung thư ruột già không phải lúc nào cũng chảy máu, một phần vì một số thức ăn uống hằng ngày có thể làm kết quả thử máu trong phân trở nên kém chính xác hoặc sai lầm. Chẳng hạn, như nếu thử phân sau khi ăn tiết canh vịt, cháo huyết, thịt beef steak v.v. kết quả có thể sẽ trở nên dương tính.

Soi hậu môn và tràng sigmachỉ khám phá được những mầm ung thư ở đây mà thôi. Các mầm ung thư đại tràng lên và tràng ngang (ascending and transverse colon) sẽ không được khám phá ra bằng phương pháp này.

Hiện nay chỉ có một phương pháp độc nhất và chắc chắn nhất để truy tầm ung thư ruột già là nội soi cả đại tràng(Colonoscopy). Tuy nhiên phương pháp này mắc tiền và tương đối rắc rối. Hy vọng trong một tương lai gần đây, chụp hình quang tuyến theo lối virtual colonoscopy sẽ được phổ biến rộng rãi hơn. Hiện nay chỉ một số trung tâm y tế tại Hoa Kỳ mới có những máy móc thích ứng cho phương pháp này.

Bùi Xuân Dương

Monday, May 4, 2020
8 Dấu Hiệu Rõ Nhất Cho Thấy Cơ Thể Đang Dần Lão Hóa

(Ảnh: Shutterstock)

Bạn có biết những dấu hiệu nhận diện cơ thể lão hóa? Nếu bạn quan sát thấy cơ thể có những thay đổi này thì hãy chú ý: dung mạo hốc hác hơn, đi bộ cũng thở dốc, nhấc vật nặng khó khăn, mắc đi vệ sinh nhiều lần vào ban đêm…


1. Thị lực mờ, nước mắt giảm
Nhìn chung, cơ thể người sau tuổi 40 thì các mô mắt bắt đầu lão hóa, có thể xuất hiện các triệu trứng như đục thủy tinh thể, thoái hóa điểm vàng, làm thị lực suy giảm. Ngày nay, do tác động của việc sử dụng thời gian dài máy vi tính, điện thoại di động… khiến tình trạng lão hóa mắt có thể trầm trọng hơn và sớm hơn, nhiều người thậm chí chỉ khoảng 30 tuổi nhưng đã xuất hiện hội chứng khô mắt và khó chịu.
Nếu bạn thấy bản thân có các triệu trứng như tầm nhìn mờ, giảm nước mắt, khô mắt, và thậm chí hoa mắt thì có thể là dấu hiệu lão hóa, nên sớm đi khám bác sĩ, tránh sử dụng bừa bãi thuốc nhỏ mắt.
Để làm chậm lão hóa mắt, tất cả các nhóm tuổi đều nên chú ý đến khoa học trong sử dụng đôi mắt, hãy thường xuyên tập thể dục cho mắt; sau khoảng một giờ, hãy cho mắt ​​nhìn xa từ 5 đến 10 phút; trong ăn uống hãy lưu ý bổ sung thực phẩm bổ mắt để trì hoãn lão hóa cho mắt, chẳng hạn như dùng nhiều hơn đậu Hòa Lan hay bắp ngô giàu zeaxanthin và lutein.
2. Ù tai
Thính lực bắt đầu suy giảm từ khoảng 50 tuổi, và sau 60 tuổi có có thể bị ù tai, lãng tai. Nhưng cuộc sống hiện đại với tình trạng thường xuyên sống trong môi trường tiếng ồn, nhiều người có thói quen dùng tai nghe, hay hát karaoke… khiến hiện tượng lão hóa đối với nhóm dân số trẻ rõ ràng hơn. Một nghiên cứu của Anh thậm chí đã phát hiện ra rằng, người sử dụng tai nghe trong một thời gian dài thậm chí có thể bị suy giảm thính lực trầm trọng sớm hơn 30 năm. Nếu cảm thấy tai nghe của mình không còn được tốt như trước đây, hãy hiểu rằng có nhiều khả năng thính giác bạn đã suy thoái.
Nhóm người độ tuổi trung hay lão niên, nếu thấy tai nghe có vấn đề thì hãy kịp thời dùng máy trợ thính.
Đối với các bạn trẻ, nên kiểm soát âm lượng tai nghe không vượt quá 60 decibel, và không sử dụng quá 3 giờ mỗi ngày. Không nên lạm dụng tai nghe.
3. Cảm giác đầu ngón tay không còn nhạy
Sau 60 tuổi, độ nhạy cảm của tế bào cơ thể sẽ suy giảm nhiều, khả năng cảm nhận kích thích bên ngoài (ấm hay lạnh) sẽ chậm chạm hơn, đặc biệt là ở các đầu mút vòng tuần hoàn như đầu ngón tay, ngón chân. Một số bệnh tình sẽ tăng thêm những vấn đề trầm trọng, chẳng hạn như bệnh tiểu đường, đột quỵ… trong lâm sàng từng có người bệnh tiểu đường dù chân dẫm phải đinh mà không có cảm giác gì.
Kiến nghị, đối với nhóm người trung lão niên mắc tiểu đường, hãy điều trị bệnh tiểu đường mãn tính một cách khoa học dưới sự hướng dẫn của các bác sĩ; chú ý đến dự báo thời tiết mỗi ngày, tùy theo thời tiết mà điều chỉnh cách mặc đồ dày hay mỏng; chú ý đến chăm sóc bàn tay và bàn chân, chọn giày vừa chân, trước khi ngâm chân nước ấm hãy kiểm tra độ ấm của nước, thử bằng phần mu bàn tay là hay nhất, tránh bị bỏng.
Đối với những người trẻ tuổi, mấu chốt để trì hoãn xúc giác lão suy sớm là phòng ngừa những bệnh mãn tính do béo phì gây ra, nên giảm muối cao, đường cao, giảm chế độ ăn giàu calo và tăng tập thể dục.
4. Vận động chưa lâu đã thở dốc
Hoạt động sinh hoạt hàng ngày thì không sao, nhưng dễ hụt hơi khi thể dục thể thao, có người cho rằng đây là hệ quả của thời gian dài không tham gia thể dục thể thao, nhưng nhiều khi cũng là dấu hiệu của lão hóa.
Trong những trường hợp bình thường, sau 50 tuổi chức năng tim và phổi bắt đầu suy giảm, với thực trạng ngày nay bệnh tim mạch, bệnh hệ hô hấp (hen suyễn, viêm phế quản mãn tính…) ngày càng trẻ hóa, những vấn đề này xuất hiện ngày càng nhiều hơn ở nhóm dân số trẻ.
Người già cần hiểu được thực trạng lão hóa chức năng tim và phổi của mình, cần biết “bản thân đã già”, khi vận động thể dục thể thao chớ so sánh với tuổi trẻ, nên vận động nhẹ nhàng như đi bộ, bơi lội, tập thái cực quyền; nên chú ý việc kiểm soát nhịp tim tối đa theo công thức “170 trừ độ tuổi”, chỉ cần cơ thể hơi đổ mồ hôi và cảm thấy thoải mái hơn sau khi tập thể dục là được.
Đối với người trẻ tuổi, tập thể dục thể thao đều đặn là cách tốt để trì hoãn sự lão hóa sớm của tim và phổi.
5. Hay bị táo bón
Thông thường, các cơ quan tiêu hóa như dạ dày, đường ruột bắt đầu lão hóa sau tuổi 50, so với độ tuổi 30 thì khả năng tiêu hóa và hấp thụ có thể giảm tới 25%. Sự suy giảm nhu động dạ dày-ruột làm cho người trung niên và người cao tuổi dễ bị chứng khó tiêu và táo bón.
Trong xã hội hiện đại, những người trẻ bị táo bón đã trở nên phổ biến hơn, đây là biểu hiện của lão hóa đường ruột sớm, điều này phần nào quan hệ mật thiết với thói quen ăn không khoa học và ăn quá thiếu chất xơ.
Nhóm người trung và lão niên nên chú ý đến việc kiểm soát lượng thức ăn, không ăn quá nhiều; trong trường hợp đại tiện ra máu hoặc chất nhầy thì hãy sớm đi khám kiểm tra đường ruột.
Phương pháp phòng ngừa táo bón: uống nhiều nước để đảm bảo độ ẩm đường ruột tốt nhất có thể; phải chú ý ăn trái cây và rau quả làm sao để cung cấp đủ chất xơ, chẳng hạn như táo, bắp cải, cần tây; tập thể dục thường xuyên để tăng cường nhu động cho đường tiêu hóa.
6. Không làm chủ được đường tiểu
Có những phụ nữ bị triệu trứng không kiểm soát được đường tiết niệu, nhiều khi chỉ một tiếng ho hay hoạt động hơi mạnh là bị rò rỉ nước tiểu. Đừng lo lắng khi bị những triệu chứng này, đây có thể là hệ quả của đường tiết niệu bị lão hóa, đặc biệt là nhóm người sau 50 tuổi.
Đối với nam giới, nguyên nhân chính xảy ra vấn đề này là do tình trạng phì đại tuyến tiền liệt; các vấn đề tiết niệu của nữ giới chủ yếu do cơ vòng bàng quang, do lão hóa gây ra.
Khuyến nghị nhóm người trung lão niên không nhịn tiểu để phòng ngừa tình trạng suy giảm chức năng tiết niệu trầm trọng hơn; đối với nam giới nên hạn chế ngồi lâu để tránh lưu thông máu tuyến tiền liệt tắc nghẽn, tăng tốc độ phì đại tuyến tiền liệt; đối với phụ nữ phải thường xuyên thay đổi đồ lót, chú ý giữ gìn sạch sẽ cơ thể để ngăn ngừa nhiễm trùng đường tiết niệu; 1 – 2 tiếng trước khi đi ngủ nên hạn chế thức ăn lỏng để đảm bảo chất lượng giấc ngủ; tạo thói quen tắm ngồi trong nước ấm để hỗ trợ bảo vệ chức năng đường tiết niệu.
7. Bắt đầu đãng trí, hay quên
Nghiên cứu cho thấy, tế bào não bắt đầu suy giảm từ tuổi 20; đến sau 40 tuổi sẽ giảm tăng tốc khoảng 10.000 tế bào một ngày; trí nhớ và khả năng tính toán suy giảm rõ rệt sau tuổi 60. Tóm lại, đãng trí hay quên là một trong những dấu hiệu cho thấy não bộ đang bắt đầu già đi.
Đối với nhóm người lớn tuổi, để kéo dài sức khỏe não hãy chịu khó nghiên cứu tìm tòi tùy theo sở thích, đọc nhiều sách báo; ngoài ra hãy chịu khó giao tiếp nhiều hơn, tham gia vào các hoạt động nhóm người tuổi già; ghi lại những việc bản thân cần làm trong ngày vào sổ tay để giúp giải phóng áp lực ghi nhớ cho não.
Đối với những người trẻ tuổi và trung niên, chuyên cần động não và giữ cho tâm trí vui vẻ là cách hay để trì hoãn quá trình lão hóa của não.
8. Đau khớp khi di chuyển vật nặng
Một nghiên cứu của Anh đã phát hiện rằng hiện tượng thoái hoá khớp bắt đầu xảy ra từ 35 tuổi, nhưng nói chung chúng ta không cảm thấy được rõ ràng. Với độ tuổi ngày càng tăng, phụ nữ sau tuổi 50 và nam giới sau tuổi 60, chất xương loãng sẽ đẩy nhanh tiến độ lão hóa xương và khớp.
Khi có hiện tượng đầu gối đau mỏi khi bê vật nặng, hoặc thậm chí cột sống cong về phía trước, có thể là dấu hiệu của tình trạng lão hóa xương. Nhiều người trẻ ở tuổi 20 – 30 không quan tâm đến việc bổ sung canxi hoặc tập thể dục, dẫn đến tình trạng bệnh loãng xương xuất hiện sớm hơn.
Đề nghị chú ý đến bổ sung canxi, mỗi ngày một ly sữa bò hoặc sữa chua, nếu cần thiết có thể dùng viên canxi theo hướng dẫn của bác sĩ; chịu khó tập thể dục để làm chậm quá trình lão hóa; mỗi ngày hãy cho cơ thể tắm nắng Mặt trời từ 15 – 20 phút (tốt nhất vào sáng sớm) để cơ thể tổng hợp vitamin D, thúc đẩy sự hấp thụ canxi; nên chú ý tránh những tư thế không tốt cho vai, cổ, cột sống thắt lưng ngay từ khi còn trẻ; phòng ngừa béo phì để tránh các khớp xương phải gánh nặng quá mức gây lão hóa sớm.
Thanh Xuân
trithucvn.net

8 Dấu Hiệu Rõ Nhất Cho Thấy Cơ Thể Đang Dần Lão Hóa

(Ảnh: Shutterstock)

Bạn có biết những dấu hiệu nhận diện cơ thể lão hóa? Nếu bạn quan sát thấy cơ thể có những thay đổi này thì hãy chú ý: dung mạo hốc hác hơn, đi bộ cũng thở dốc, nhấc vật nặng khó khăn, mắc đi vệ sinh nhiều lần vào ban đêm…


1. Thị lực mờ, nước mắt giảm
Nhìn chung, cơ thể người sau tuổi 40 thì các mô mắt bắt đầu lão hóa, có thể xuất hiện các triệu trứng như đục thủy tinh thể, thoái hóa điểm vàng, làm thị lực suy giảm. Ngày nay, do tác động của việc sử dụng thời gian dài máy vi tính, điện thoại di động… khiến tình trạng lão hóa mắt có thể trầm trọng hơn và sớm hơn, nhiều người thậm chí chỉ khoảng 30 tuổi nhưng đã xuất hiện hội chứng khô mắt và khó chịu.
Nếu bạn thấy bản thân có các triệu trứng như tầm nhìn mờ, giảm nước mắt, khô mắt, và thậm chí hoa mắt thì có thể là dấu hiệu lão hóa, nên sớm đi khám bác sĩ, tránh sử dụng bừa bãi thuốc nhỏ mắt.
Để làm chậm lão hóa mắt, tất cả các nhóm tuổi đều nên chú ý đến khoa học trong sử dụng đôi mắt, hãy thường xuyên tập thể dục cho mắt; sau khoảng một giờ, hãy cho mắt ​​nhìn xa từ 5 đến 10 phút; trong ăn uống hãy lưu ý bổ sung thực phẩm bổ mắt để trì hoãn lão hóa cho mắt, chẳng hạn như dùng nhiều hơn đậu Hòa Lan hay bắp ngô giàu zeaxanthin và lutein.
2. Ù tai
Thính lực bắt đầu suy giảm từ khoảng 50 tuổi, và sau 60 tuổi có có thể bị ù tai, lãng tai. Nhưng cuộc sống hiện đại với tình trạng thường xuyên sống trong môi trường tiếng ồn, nhiều người có thói quen dùng tai nghe, hay hát karaoke… khiến hiện tượng lão hóa đối với nhóm dân số trẻ rõ ràng hơn. Một nghiên cứu của Anh thậm chí đã phát hiện ra rằng, người sử dụng tai nghe trong một thời gian dài thậm chí có thể bị suy giảm thính lực trầm trọng sớm hơn 30 năm. Nếu cảm thấy tai nghe của mình không còn được tốt như trước đây, hãy hiểu rằng có nhiều khả năng thính giác bạn đã suy thoái.
Nhóm người độ tuổi trung hay lão niên, nếu thấy tai nghe có vấn đề thì hãy kịp thời dùng máy trợ thính.
Đối với các bạn trẻ, nên kiểm soát âm lượng tai nghe không vượt quá 60 decibel, và không sử dụng quá 3 giờ mỗi ngày. Không nên lạm dụng tai nghe.
3. Cảm giác đầu ngón tay không còn nhạy
Sau 60 tuổi, độ nhạy cảm của tế bào cơ thể sẽ suy giảm nhiều, khả năng cảm nhận kích thích bên ngoài (ấm hay lạnh) sẽ chậm chạm hơn, đặc biệt là ở các đầu mút vòng tuần hoàn như đầu ngón tay, ngón chân. Một số bệnh tình sẽ tăng thêm những vấn đề trầm trọng, chẳng hạn như bệnh tiểu đường, đột quỵ… trong lâm sàng từng có người bệnh tiểu đường dù chân dẫm phải đinh mà không có cảm giác gì.
Kiến nghị, đối với nhóm người trung lão niên mắc tiểu đường, hãy điều trị bệnh tiểu đường mãn tính một cách khoa học dưới sự hướng dẫn của các bác sĩ; chú ý đến dự báo thời tiết mỗi ngày, tùy theo thời tiết mà điều chỉnh cách mặc đồ dày hay mỏng; chú ý đến chăm sóc bàn tay và bàn chân, chọn giày vừa chân, trước khi ngâm chân nước ấm hãy kiểm tra độ ấm của nước, thử bằng phần mu bàn tay là hay nhất, tránh bị bỏng.
Đối với những người trẻ tuổi, mấu chốt để trì hoãn xúc giác lão suy sớm là phòng ngừa những bệnh mãn tính do béo phì gây ra, nên giảm muối cao, đường cao, giảm chế độ ăn giàu calo và tăng tập thể dục.
4. Vận động chưa lâu đã thở dốc
Hoạt động sinh hoạt hàng ngày thì không sao, nhưng dễ hụt hơi khi thể dục thể thao, có người cho rằng đây là hệ quả của thời gian dài không tham gia thể dục thể thao, nhưng nhiều khi cũng là dấu hiệu của lão hóa.
Trong những trường hợp bình thường, sau 50 tuổi chức năng tim và phổi bắt đầu suy giảm, với thực trạng ngày nay bệnh tim mạch, bệnh hệ hô hấp (hen suyễn, viêm phế quản mãn tính…) ngày càng trẻ hóa, những vấn đề này xuất hiện ngày càng nhiều hơn ở nhóm dân số trẻ.
Người già cần hiểu được thực trạng lão hóa chức năng tim và phổi của mình, cần biết “bản thân đã già”, khi vận động thể dục thể thao chớ so sánh với tuổi trẻ, nên vận động nhẹ nhàng như đi bộ, bơi lội, tập thái cực quyền; nên chú ý việc kiểm soát nhịp tim tối đa theo công thức “170 trừ độ tuổi”, chỉ cần cơ thể hơi đổ mồ hôi và cảm thấy thoải mái hơn sau khi tập thể dục là được.
Đối với người trẻ tuổi, tập thể dục thể thao đều đặn là cách tốt để trì hoãn sự lão hóa sớm của tim và phổi.
5. Hay bị táo bón
Thông thường, các cơ quan tiêu hóa như dạ dày, đường ruột bắt đầu lão hóa sau tuổi 50, so với độ tuổi 30 thì khả năng tiêu hóa và hấp thụ có thể giảm tới 25%. Sự suy giảm nhu động dạ dày-ruột làm cho người trung niên và người cao tuổi dễ bị chứng khó tiêu và táo bón.
Trong xã hội hiện đại, những người trẻ bị táo bón đã trở nên phổ biến hơn, đây là biểu hiện của lão hóa đường ruột sớm, điều này phần nào quan hệ mật thiết với thói quen ăn không khoa học và ăn quá thiếu chất xơ.
Nhóm người trung và lão niên nên chú ý đến việc kiểm soát lượng thức ăn, không ăn quá nhiều; trong trường hợp đại tiện ra máu hoặc chất nhầy thì hãy sớm đi khám kiểm tra đường ruột.
Phương pháp phòng ngừa táo bón: uống nhiều nước để đảm bảo độ ẩm đường ruột tốt nhất có thể; phải chú ý ăn trái cây và rau quả làm sao để cung cấp đủ chất xơ, chẳng hạn như táo, bắp cải, cần tây; tập thể dục thường xuyên để tăng cường nhu động cho đường tiêu hóa.
6. Không làm chủ được đường tiểu
Có những phụ nữ bị triệu trứng không kiểm soát được đường tiết niệu, nhiều khi chỉ một tiếng ho hay hoạt động hơi mạnh là bị rò rỉ nước tiểu. Đừng lo lắng khi bị những triệu chứng này, đây có thể là hệ quả của đường tiết niệu bị lão hóa, đặc biệt là nhóm người sau 50 tuổi.
Đối với nam giới, nguyên nhân chính xảy ra vấn đề này là do tình trạng phì đại tuyến tiền liệt; các vấn đề tiết niệu của nữ giới chủ yếu do cơ vòng bàng quang, do lão hóa gây ra.
Khuyến nghị nhóm người trung lão niên không nhịn tiểu để phòng ngừa tình trạng suy giảm chức năng tiết niệu trầm trọng hơn; đối với nam giới nên hạn chế ngồi lâu để tránh lưu thông máu tuyến tiền liệt tắc nghẽn, tăng tốc độ phì đại tuyến tiền liệt; đối với phụ nữ phải thường xuyên thay đổi đồ lót, chú ý giữ gìn sạch sẽ cơ thể để ngăn ngừa nhiễm trùng đường tiết niệu; 1 – 2 tiếng trước khi đi ngủ nên hạn chế thức ăn lỏng để đảm bảo chất lượng giấc ngủ; tạo thói quen tắm ngồi trong nước ấm để hỗ trợ bảo vệ chức năng đường tiết niệu.
7. Bắt đầu đãng trí, hay quên
Nghiên cứu cho thấy, tế bào não bắt đầu suy giảm từ tuổi 20; đến sau 40 tuổi sẽ giảm tăng tốc khoảng 10.000 tế bào một ngày; trí nhớ và khả năng tính toán suy giảm rõ rệt sau tuổi 60. Tóm lại, đãng trí hay quên là một trong những dấu hiệu cho thấy não bộ đang bắt đầu già đi.
Đối với nhóm người lớn tuổi, để kéo dài sức khỏe não hãy chịu khó nghiên cứu tìm tòi tùy theo sở thích, đọc nhiều sách báo; ngoài ra hãy chịu khó giao tiếp nhiều hơn, tham gia vào các hoạt động nhóm người tuổi già; ghi lại những việc bản thân cần làm trong ngày vào sổ tay để giúp giải phóng áp lực ghi nhớ cho não.
Đối với những người trẻ tuổi và trung niên, chuyên cần động não và giữ cho tâm trí vui vẻ là cách hay để trì hoãn quá trình lão hóa của não.
8. Đau khớp khi di chuyển vật nặng
Một nghiên cứu của Anh đã phát hiện rằng hiện tượng thoái hoá khớp bắt đầu xảy ra từ 35 tuổi, nhưng nói chung chúng ta không cảm thấy được rõ ràng. Với độ tuổi ngày càng tăng, phụ nữ sau tuổi 50 và nam giới sau tuổi 60, chất xương loãng sẽ đẩy nhanh tiến độ lão hóa xương và khớp.
Khi có hiện tượng đầu gối đau mỏi khi bê vật nặng, hoặc thậm chí cột sống cong về phía trước, có thể là dấu hiệu của tình trạng lão hóa xương. Nhiều người trẻ ở tuổi 20 – 30 không quan tâm đến việc bổ sung canxi hoặc tập thể dục, dẫn đến tình trạng bệnh loãng xương xuất hiện sớm hơn.
Đề nghị chú ý đến bổ sung canxi, mỗi ngày một ly sữa bò hoặc sữa chua, nếu cần thiết có thể dùng viên canxi theo hướng dẫn của bác sĩ; chịu khó tập thể dục để làm chậm quá trình lão hóa; mỗi ngày hãy cho cơ thể tắm nắng Mặt trời từ 15 – 20 phút (tốt nhất vào sáng sớm) để cơ thể tổng hợp vitamin D, thúc đẩy sự hấp thụ canxi; nên chú ý tránh những tư thế không tốt cho vai, cổ, cột sống thắt lưng ngay từ khi còn trẻ; phòng ngừa béo phì để tránh các khớp xương phải gánh nặng quá mức gây lão hóa sớm.
Thanh Xuân
trithucvn.net

Ai Cũng Sợ Nhưng Vẫn Phải Ăn - Nguyễn Thượng Chánh, DVM


Tất cả các cuộc thăm dò dư luận đều cho biết là người tiêu thụ rất đổi quan tâm đến sự hiện diện của các loại hoá chất độc trong thực phẩm. Không ai có thể biết được những gì sẽ xảy ra cho sức khỏe chúng ta trong hai ba chục năm sau.

Mọi người đều sợ bị ung thư
Giới kỹ nghệ đã cảm nhận điều này và để trấn an người tiêu thụ nên thỉnh thoảng chúng ta thấy trên một một vài loại sản phẩm có đề thêm câu: Không có thêm chất bảo quản, không có hóa chất, không có hàn the (sans agent de conservation, pas d’additifs, no preservatives added), v.v…Không biết chúng ta có thể tin họ được hay không? Riêng người viết thì nghĩ rằng đây chỉ là một vấn đề quảng cáo và khuyến mãi mà thôi!

Còn bao nhiêu thứ nhập cảng từ khắp nơi trên thế giới, từ Á châu và từ Nam Mỹ, liệu họ có những luật chặt chẽ để bảo vệ tính chất trong lành của sản phẩm hay không?
Các quốc gia Âu Mỹ, tuy là được tiếng có nền kiểm soát thực phẩm rất quy củ và chu đáo, nhưng cũng không thể nào bảo đảm một cách tuyệt đối là 100% sản phẩm ngoại nhập bán ra đều trong lành hết đâu!
Tại các chợ Á Đông ở Montreal và có lẽ ở những nơi khác nữa một số không ít sản phẩm chẳng hạn như nem, chả đầu, giò thủ, v.v… đều là những mặt hàng ngoài luồng nghĩa là không được sản xuất từ một nhà máy có đăng ký và kiểm soát bởi Cơ quan Kiểm Tra

Thực Phẩm.
Đó là chưa nói đến các loại “cơm chỉ”, chỉ món nào là mua món đó (food to go) rất phổ biến đối với bà con tại hải ngoại.
Còn vấn đề ô nhiễm môi sinh do các chất phế thải kỹ nghệ (déchets industriels) và nông dược (pesticides) cũng rất đáng ngại và có thể ảnh hưởng vào tính trong lành của các sản phẩm bán ra. Các nhà khoa học đều nhìn nhận là có một số ít chất phụ gia có tiềm năng gây cancer cho người. Tuy nhiên, các nhận định nầy đều dựa vào kết quả thử nghiệm trên loài chuột mà thôi. Trong những thí nghiệm nầy, người ta đã sử dụng những liều lượng thật lớn để gây nhiễm cho chuột, bởi vậy trên thực tế chúng ta hy vọng là cancer cũng khó có thể xảy ra cho con người được.

Nồng độ của các chất phụ gia được phép sử dụng trong thực phẩm đều được ấn định ở mức rất thấp và rất an toàn. Nhà sản xuất không được vượt quá giới hạn nầy...(đây là nói theo luật và luận điệu của nhà nước vậy mà!).

Cách nấu nướng cũng có thể là nguyên nhân tạo ra những chất gây cancer. Đó là trường hợp chất heterocyclic aromatic amine khi nướng thịt ở nhiệt độ quá cao, hoặc chất benzopyrène do khói tạo ra khi chúng ta nướng barbecue trực tiếp trên lửa.
Nhiệt độ cao cũng có thể chuyển nitrite trong bacon, hot dog hoặc trong thịt ướp ra thành nitrosamine, là một chất gây ra cancer. Thường xuyên ăn thịt nướng trên lửa dễ có nguy cơ bị cancer lắm đó!

Theo cơ quan Food and Nutrition Board của National Research Council Hoa Kỳ, thì 35% cancer bắt nguồn từ thói quen và cách ăn uống mà ra, như ăn quá nhiều dầu mỡ, nhiều thịt đỏ (heo-bò-dê-cừu), ít chịu ăn rau cải và trái cây tươi và hơn nữa trong tổng số trường hợp cancer vừa kể thì chỉ có 1% hay 2% gây nên bởi chất phụ gia mà thôi.

Sợ nhưng vẫn phải ăn
Dù muốn dù không chúng ta vẫn phải ăn, vẫn phải uống để sống! Trong một xã hội quá ư là văn minh và quá ư là kỹ nghệ như Bắc Mỹ ngày nay, chúng ta không thể nào thoát ra khỏi quỹ đạo của hóa chất được.
Thôi thì tốt hơn hết là nên cẩn thận trong vấn đề ăn uống, nên điều độ và chừng mực thì tốt hơn!
Hãy cảnh giác và thận trọng đối với các loại thực phẩm (khô, tươi và biến chế) nhập từ Á Đông.
Đừng quên là hấu hết các loại thực phẩm tươi và khô trong các chợ Á Đông đều được made in China.

Hạn chế việc dùng những loại thực phẩm công nghiệp như các loại nước ngọt, các loại đồ hộp, đồ conserve, các loại thịt nguội và thịt hong khói smoked meat, v.v…Tránh bớt chừng nào tốt chừng đó!
Vào thế kỷ thứ XVI, Paracelse, một nhà hóa học nổi tiếng và đồng thời cũng là một y sĩ lỗi lạc của Thụy Sĩ đã từng nói một câu để đời như sau: «C’est la dose qui fait le poison», có nghĩa là chính liều lượng làm nên chất độc.
Ngẫm nghĩ lại câu này vẫn còn đúng cho đến ngày hôm nay./.

Thực phẩm bị nhiểm hóa chất từ đâu?
Hóa chất có thể gây nhiễm vào bất cứ giai đoạn nào trong tiến trình phát triển và tăng trưởng của các loài động vật và thực vật. Người ta gọi đây là hiện tượng tích lũy sinh học (bioaccumulation). Ngoài ra, trong lúc sản xuất, biến chế, bảo quản và tồn trữ, hóa chất cũng đôi khi dễ dàng lây nhiễm vào thực phẩm. Nguồn gây nhiễm có thể là do:
- Ô nhiễm kỹ nghệ (BPC, Dioxine)
- Canh nông (thí dụ, các loại nông dược)
- Biến chế thực phẩm (các chất phụ- gia)
- Các chất độc thiên nhiên (độc tố Aflatoxine từ nấm mốc)
Ảnh hưởng trên sức khoẻ cũng rất thay đổi tùy theo loại hóa chất, nồng độ và số lượng ăn vào, có ăn thường xuyên hay không và đôi khi cũng tùy theo cá nhân mỗi người nữa.

Các nông dược nhóm organochlorés
Điển hình là các chất DDT, MIREX, ALDRIN vv….MIREX thường thấy tích tụ trong cá và lươn. Phần lớn các chất nhóm organochlorés đã bị cấm sử dụng tại các quốc gia Tây Phương và
lần lần được thay thế bởi những hoá chất nhóm organophosphorés. Ngược lai, các quốc gia đang phát triển vẫn còn tiếp tục xài các hoá chất nhóm organochlorés. Chất tồn dư nhóm organochlorés thường tích tụ trong mỡ của các loài động vật và cả trong sữa bò nữa. Triệu chứng ngộ độc thường thấy là nôn mửa, cơ thể bải hoải, thần kinh rối loạn và co giật, nhưng điều mà mọi người lo sợ nhất là... ung thư.

Nông dược nhóm organophosphorés
Thí dụ như DIAZINON, MALATHION, PARATHION vv.... Hoá chất nhóm nầy thường tích tụ nhiều trên các loài thực vật có lá. Nhiễm độc nhẹ sẽ gây rối loạn tiêu hóa, nôn mửa, tiêu chảy và chóng mặt. Nói chung, hóa chất nhóm organophosphorés rất độc cho hệ thần kinh và có thể làm suy hô hấp.

Các chất phụ gia
Canada có vào khoảng 400 chất phụ gia đang được cho phép sử dụng. Chất phụ gia được thêm trong thức ăn và thức uống để cải thiện chất lượng, để thay đổi màu sắc, cũng như để kéo dài thời gian bảo quản và tồn trữ. Không phải chất phụ gia nào cũng đều có hại cho sức khỏe hết. Chỉ có một số ít chất như vài loại màu hóa học nhân tạo là có thể gây hại đến sức khỏe thôi...Phản ứng thông thường thuộc loại phản ứng dị ứng, như ngứa ngáy, da nổi đỏ, nổi mề đay, khó thở, nhức đầu, đau bụng và bị tiêu chảy vv....Một số chất phụ gia cũng bị nghi ngờ là nguyên nhân của vài loại cancer.

Bột ngọt (MSG) là thủ phạm của hội chứng nhà hàng Tàu (syndrome du restaurant chinois). Có người khi ăn bột ngọt sẽ bị nôn mửa, ngứa ngáy, mặt đỏ, ngộp thở, chóng mặt, nóng ran sau ót, ở hai cánh tay, và ở vùng ngực… Chất Sulfite được dùng để bảo quản thực phẩm và giúp giữ màu sắc được tươi thắm hơn, Sulfite có nhiều trong nước nho, trong rượu chát, sauce tomate, trong một số rau quả đóng hộp và trong các loại bánh mứt…Chất Nitrite và Nitrate (sodium et potassium) dùng để ướp muối thịt, khi nướng sẽ cho ra chất Nitrosamine, là một chất gây cancer. Tại một số quốc gia vùng Á Đông, trong đó có VN, rất nhiều hóa chất độc hại cho sức khỏe có thể được nhà sản xuất tự tiện thêm vào sản phẩm một cách bất hợp pháp nhằm mục đích bảo quản và kinh doanh…Hàn the (borax) ướp thịt cho tươi thắm…Formaldehyde giúp cho hủ tiếu khô được dai… Hóa chất lạ (giúp trái cây được tươi, lâu hư)…Phân urê và thuốc kháng sinh Streptomycin dùng ướp cá là những thí dụ được nhiều người thường nói đến.

Các chất kim loại
- Chì (Pb): Có thể thấy nhiều trong kỹ nghệ chế biến bình điện, trong các loại thực phẩm đóng hộp, và trong các hệ thống ống dẫn nước bằng chì. Ngộ độc chì sẽ làm đau bụng, mất máu, đi đứng khó khăn và các triệu chứng thần kinh khác.

- Cadmium (Cd): Tìm thấy trong kỹ nghệ khai thác các quặn đồng, chì và kẽm, trong kỹ nghệ mạ kền, kỹ nghệ làm plastique, sản xuất nước sơn vv... Nhiễm cadmium lâu ngày, hệ miễn dịch sẽ bị tổn hại, ngoài ra cadmium cũng có thể gây cancer. Cadmium tích tụ trong tôm, cua, sò, ốc và trong gan thận thú rừng, hưu, nai và caribou.

- Thủy Ngân (Hg): Dưới dạng methyl mercury (MeHg), là chất phế thải từ các nhà máy làm bột giấy và từ kỹ nghệ khai thác hầm mỏ. Thủy ngân thường tích tụ trong thịt và trong gan cá. Trong thiên nhiên, do hiện tượng cá lớn nuốt cá bé cho nên những loại cá
nào ở tận cùng dây chuyền thực phẩm là loại cá chứa nhiều thủy ngân nhất. Cá mập hay cá nhám (shark), cá tuna, cá lưỡi kiếm swordfish, brochet, cá doré, cá king mackerel, cá tile fish là những cá có độ nhiễm thủy ngân nhiều hơn cá hareng. Thủy ngân tích lũy theo thời gian và quyện một cách chặt chẽ vào protéine của cá…Khác với cá biển, cá sông hồ nội điạ lại thường chứa một tỉ lệ chất ô nhiễm khá cao. Ở người, triệu chứng nhiễm thủy ngân thay đổi khác nhau tùy theo nồng độ và tùy theo thời gian nhiễm. Thủy ngân có thể gây độc cho bào thai, cho trẻ em và người lớn. Triệu chứng chính thuộc hệ thần kinh trung ương như cảm giác tê quanh môi, ở các ngón chân và ngón tay rồi lần lần ăn nói khó khăn, mắt và tai kém, mỏi mệt, nhức đầu, bồn chồn, không tập trung tư tưởng được, cơ thể càng ngày càng yếu đi, đi đứng rất ư là khó khăn, và cuối cùng thì hôn mê và chết…Santé Canada cho phép mức độ nhiễm thủy ngân ở cảc loài thủy sản là 0.5 ppm. Tại Hoa kỳ cơ quan FDA ấn định mức cho phép là 1ppm.

- Dioxine: Nguồn ô nhiễm chính là các nhà máy đốt rác và các chất phế thải. Kỹ nghệ sản xuất các thuốc diệt cỏ nhóm organochlorés cũng làm phát sinh ra dioxine. Trong thiên nhiên, cháy rừng và hoạt động của núi lửa cũng là nguyên nhân của sự ô nhiễm dioxine. Thuốc khai quang màu da cam 2,4-D được sử dụng tại Việt Nam ngày trước là một trong nhiều nguyên nhân ô nhiễm dioxine tại miền Nam. Dioxine ít hoà tan trong nước, nhưng lại dễ hoà tan trong mỡ và chất béo…Ở người, phần lớn ô nhiễm dioxine có nguồn gốc từ việc ăn uống. Dioxine đuợc tìm thấy trong cá, tôm, cua, sò, ốc, trong sữa bò và cả trong trứng gà nữa. Nhiễm dioxine lâu ngày có thể làm xuất hiện một loại bịnh ngoài da rất độc hại, gọi là chloracné. Các hệ miễn dịch, nội tiết, sinh dục và thần kinh đều bị tổn hại. Sinh ra quái thai và ung thư là hiểm họa đáng sợ nhất của dioxine.

- BPC (Biphényles Polychlorés)
Mặc dù đã bị cấm sử dụng tại Canada từ những năm 80, nhưng BPC vẫn còn là hóa chất thường hay được báo chí nói đến luôn. BPC đã được dùng trong các vật liệu chống lửa, trong nước sơn, trong mực in và trong những máy biến thế điện (transformateur)…BPC làm tổn hại hệ miễn dịch và cũng có thể gây ra cancer. BPC được tiết qua sữa mẹ. Trong dây chuyền thực phẩm, cá là loại nhiễm BPC nhiều nhất và từ đó lây nhiễm cho loài người…Tập chí Protégez vous ở Quebec, số tháng 2/2002 có báo động là cá Saumon de l'Atlantique đã bị nhiễm độc BPC ở mức độ rất cao. Cá được nuôi dưỡng theo lối công nghiệp trong những bè vĩ đại ven bờ biển Canada vùng Vancouver và Halifax, và được cho ăn toàn thức ăn hỗn hợp làm từ bột cá tạp, bột lông gà, bột bắp, dầu thực vật, và trụ sinh vv... Nhưng không biết vì lẽ gì loại dầu sử dụng đã bị nhiễm BPC nên đã lây nhiễm cho cá nói trên.

Tình hình Việt Nam theo báo chí bên nhà
Ước tính, TP.HCM mỗi năm có hơn 5.000 ca mắc ung thư mới, với 80% do các bệnh nhiễm, chế độ ăn uống (nhiều thực phẩm khô, rượu…) và khói thuốc lá. Theo BS Nguyễn Chấn Hùng, Chủ tịch Hội Ung thư VN, muối gốc nitrat trong các loại thực phẩm muối mặn phơi khô khi kết hợp với các chất dịch trong dạ dày sẽ biến thành nitrosamine. Cơ quan Nghiên cứu quốc tế về ung thư (IARC) xếp nitrosamine là tác nhân gây ung thư nhóm 1. Qua nhiều nghiên cứu tại các quốc gia có thói quen ăn uống giống Việt Nam như Trung Quốc, Nhật Bản, Hàn Quốc, IARC đã chứng minh, sử dụng thường xuyên những thực phẩm muối mặn, phơi khô, gia vị tẩm… là một trong các nguyên nhân gây bệnh ung thư.”
(Ngưng trích: An Quý – Nguyễn Cẩm Phụ nữ online đăng ngày 31/12/2011)

Kết luận
Nói chung, cũng may là đa số hóa chất gây nhiễm trong thực phẩm thường nằm dưới giới hạn quy định của Santé Canada. Sống trong một đất nước quá ư tiên tiến và kỹ nghệ thì vấn đề ô nhiễm môi sinh ắt khó tránh khỏi được. Đây là vấn đề làm nhiều người trong chúng ta thường hay lo nghĩ đến. Tuy nhiên, để hạn chế bớt tác dụng độc hại của một số hóa chất trên sức khỏe, chúng ta cần nên lưu ý đến các điểm sau đây:
- Độ nhiễm cũng thay đổi tùy theo từng vùng, có gần các khu kỹ nghệ hay không? Sông, rạch, ao hồ nội điạ nhiễm nhiều hơn vùng đại dương .
- Đồ lòng, gan, thận thú rừng, hưu, nai chứa nhiều chất kim loại như Cadmium .
- Mỡ và da cá là nơi tích tụ nhiều BPC và Dioxine .
- Để tránh hiện tượng tích lũy độc chất, nên thường xuyên thay đổi loại cá ăn .
- Tại Bắc Mỹ, phụ nữ đang mang thai hoặc đang cho con bú cần nên hết sức thận trọng, tốt hơn hết là tránh dùng các loại cá như cá nhám (cá mập), cá lưỡi kiếm (swordfish), cá tuna, king mackerel, và cá tile fish.
- Tất cả thực phẩm sản xuất theo lối công nghiệp đều có chứa hóa chất.
- Ăn, rau, cải, trái cây phải rửa kỹ, và phải gọt bỏ vỏ.
- Cách nấu nướng, như nướng chiên ở nhiệt độ cao, hoặc trực tiếp trên lửa ngọn, thường làm phát sinh ra chất HAAs (heterocyclic aromatic amines), là chất có thể gây ra ung thư.

Nguyễn Thượng Chánh

Rau Sẫm Màu Và Rau Sáng Màu: Loại Nào Có Chứa Nhiều Chất Dinh Dưỡng Hơn?


Rau quả tươi chỉ là những gia đình nhận thức độc nhất vô nhị để phòng bệnh, bảo vệ sức khoẻ cho cơ thể. Nhiều người quan niệm rau sẫm màu sẽ tốt hơn loại màu sắc, phần tốt hơn thân cành, rau lá tốt hơn rau củ.

Bữa ăn chứa nhiều loại rau, quả và củ rất có lợi cho sức khoẻ của thân thể, bảo đảm bình thường của đường ruột, nâng cao sức đề kháng, giảm nguy cơ các bệnh mạn tính như béo phì, bệnh tiểu đường, cao huyết áp vv Các thế hệ năm trở lại đây, trong ẩm thực dinh dưỡng của nước nhấn mạnh, tăng số lượng và các loại rau trong bữa ăn.


Bổ sung rau cho bữa ăn (Ảnh: Khoobsurati.com)

Thật vậy, rau là nguồn cung cấp nguyên tố vi lượng, xơ thực phẩm và chất chống oxy hóa thiên nhiên.Thường rau tươi chứa 65% -95% nước, đa số nước rau sạch trên 90%.Rau chứa vitamin, chất xơ, pectin, tinh bột, carbohydrate, đại đa lượng năng lượng tương ứng, là một loại thực phẩm low calo.Chúng còn là nguồn cung cấp caroten, vitamin B1, vitamin C, axit folic, canxi, phốt pho, kali, sắt rất tốt.

Loại rau thân, lá, hoa non như bắp cải, rau chân vịt, bông cải xanh, là nguồn carotene, vitamin C, vitamin B2, khoáng chất cho đến xơ thực phẩm rất tốt, vitamin C chuyển hóa mạnh tại lá, hoa, thân hàm lượng phong phú, cùng với diệp lục tố phân bố song song.


Ảnh: Khoeplus24h.com

Thường thì rau sẫm màu có hàm lượng carotene, riboflavin và vitamin C, tương đối cao hơn rau sáng màu, đồng thời còn chứa càng nhiều hoạt chất thực vật có lợi ích tốt cho sức khỏe. Trong cùng một loại rau, hàm lượng vitamin của phần lá thường cao hơn phần thân rễ, như rau diếp, lá cần tây, củ cải mầm cao hơn phần thân rễ tương ứng gấp mấy lần. Giá trị dinh dưỡng của rau lá thường cũng cao hơn rau củ.

Các loại rau củ chất xơ thực phẩm thấp hơn rau lá. Rau họ cải như cải bi xen, súp lơ, cải bắp v.v, có chứa nhiều hoạt chất thực vật như Isothiocyanate thơm, đó là thành phần ức chế khối u chủ yếu.

Nhóm tảo nấm như nấm mỡ, nấm hương, mộc nhĩ, men và rong biển v.v, còn có chứa protein, polysaccharide, carotene, khoáng chất sắt, kẽm, và selen v.v, trong nhóm nấm tảo hải sản như rong biển, tảo bẹ còn dồi dào iốt, vô cùng hữu hiệu trong phòng chống bướu cổ.


Ảnh: Kiyomi.com

Rau sẫm màu là chỉ rau màu xanh lục sẫm, màu đỏ, màu cam, màu đỏ tím, chứa nhiều beta carotene đặc biệt là cà rốt, là nguồn vitamin A chủ yếu cho bất kỳ ai.
Ngoài ra, rau sẫm màu còn chứa nhiều loại khác như các chất drasticle, lutein, lycopen, anthocyanin vv, cho một số chất thơm, phú cho màu sắc cây rau, hương vị và hương thơm, có tác use aesthetically values, a temporary print a number of the activity of students.

Vì vậy thật không phải là vô trách nhiệm khi người ta thường chọn ăn nhiều rau quả hơn là màu sắc.

Theo secretchina
Liên Hoa

Thói Quen Ăn Nhanh Tăng Nguy Cơ Đột Quỵ


Một nghiên cứu ở Nhật cho thấy những người có thói quen ăn nhanh, nguy cơ mắc các bệnh chuyển hóa, một yếu tố nguy cơ chính của bệnh lý tim mạch như đột quỵ.

Theo các nhà nghiên cứu của Đại học Hiroshima-Nhật bản cho thấy những người có thói quen ăn nhanh thì hãy nên chậm lại vì thói quen này làm tăng nguy cơ của các bệnh chuyển hóa, không chỉ béo phì mà còn yếu tố nguy cơ bệnh lý tim mạch.

Các nhà khoa học tiến hành nghiên cứu 642 nam và 441 nữ, tuổi đời trung bình 51 tuổi trong khoảng thời gian từ 2008-2013. Trước nghiên cứu, những người này được xác định không mắc hội chứng chuyển hóa và được chia làm 3 nhóm: nhóm những người có thói quen ăn nhanh, nhóm những người ăn chậm và nhóm những người ăn bình thường. Kết quả cho thấy có 11,6% những người có thói quen ăn nhanh mắc hội chứng chuyển hóa so với 6,5% người ăn bình thường và 2,3% người ăn chậm.

Theo Tiến sĩ Takayuki Yamaji-Chuyên ngành Tim mạch cho biết những người có thói quen ăn nhanh, thường họ chưa có cảm giác no ngay vì vậy có xu hướng ăn nhiều thêm, chính điều này gây ra những rối loạn và gây đề kháng insulin.
Theo khảo sát ở 52 quốc gia, kết quả cho thấy đây là yếu tố nguy cơ xếp hàng thứ 3 gây nên các bệnh lý tim mạch chỉ sau hút thuốc lá và tăng cholesterol máu.

Theo Tiến sĩ Boris Hansel-Chuyên ngành Nội tiết cho biết “Ở những người bụng bự, đã “che giấu” đằng sau một loạt các vấn đề về sức khỏe, có thể thúc đẩy sự hình thành các mảng xơ vữa động mạch, ngăn chặn lưu thông máu và oxy đến các tổ chức”, từ đó có thể hình thành cục máu đông ở tim và não, gây nên nhồi máu cơ tim và đột quỵ.

Hội chứng chuyển hóa là tập hợp một số rối loạn, có những tác động nhất định đến cơ thể, tạo điều kiện xuất hiện một số bệnh mãn tính như đái đường type 2, các bệnh lý tim mạch như nhồi máu cơ tim, đột quỵ…

Tóm lại để có sức khỏe tốt, điều quan trọng không những chế độ ăn uống lành mạnh mà còn cách ăn uống vì vậy hãy nên có những thói quen tốt ngay từ bây giờ!

Bs Ái Thủy
(theo Medisite.fr)
Nguồn: http://suckhoedoisong.vn

Monday, January 29, 2018
Nước Mận Khô Và Chứng Táo Bón - Phương Hoa


Nhân đọc bài viết “Của Đi Thay Người” của tác giả Phạm Hoàng Chương, kể chuyện nhân vật ăn mít bị tắc ruột, tôi nhớ lại có một lần tôi cũng “ngốn” một loại trái cây rồi bị chứng tắc ruột “hỏi thăm” sắp sửa cần đến xe cấp cứu, nhưng chỉ nhờ một thức uống đơn giản mà tôi đã thoát nạn một cách thần kỳ. Đặc biệt, loại nước mận này còn tốt hơn cả thuốc nhuận trường, vì nó vừa “xổ” lại vừa “bổ!” Trong mười mấy năm qua nó đã giúp cho tôi và gia đình, làm cho chứng táo bón “không có cửa” để hoành hành. Xin viết ra đây để chia xẻ với những ai thường bị “chặc dạ.”

Trước khi đi vào câu chuyện chai nước mận, tôi xin “tản mạn” đôi chút về chứng táo bón mà có lẽ trong đời bạn cũng đã từng một vài lần bị nó “viếng thăm.” Theo tài liệu của viện sức khỏe quốc gia Hoa Kỳ, National Institutes of Health (NIH), táo bón là cái chứng (symptom) chứ không phải bệnh (disease) nhưng lại là một trong những triệu chứng thuộc về dạ dày và ruột được phàn nàn nhiều nhất trên xứ Cờ Hoa. Hàng năm, có hơn bốn triệu người Mỹ thường xuyên bị táo bón, gây nên khoản gần ba triệu cuộc viếng thăm bác sĩ, và có khoản trên bảy trăm triệu Mỹ Kim được dùng để mua thuốc nhuận trường. Tuy nhiên, ngọai trừ những trường hợp bệnh đặc biệt về đường ruột hay bệnh nhân tiểu đường, theo NIH, chứng táo bón thường là tạm thời chứ không nghiêm trọng.

Cũng theo NIH, một số trong những nguyên nhân thông thường nhất dẫn đến việc táo bón là do ăn uống không đủ chất sợi (fiber), ít hoạt động, thiếu nước, bị căng thẳng, hoặc là phải đối diện với sự đổi thay khắc nghiệt trong cuộc sống. Có lẽ đây là trường hợp của tôi.

Khi tôi đến Mỹ thì chứng táo bón đã theo tôi dễ cũng đến mười mấy năm rồi. Chứng táo bón này bắt đầu hành hạ tôi từ ngày gia đình tôi rời bỏ miền thùy dương cát trắng Nha Trang và dọn đến một vùng rừng núi để bắt đầu cuộc sống rẫy rừng.

Ở vùng kinh tế mới, mỗi ngày tôi bỏ ba đứa con thơ dại ở nhà chơi với nhau (khi đó ai cũng làm vậy cả, giờ nghĩ lại giật mình!) xách giỏ cơm khoai độn kèm gói muối ớt, vai mang gùi theo nhà tôi lên rừng chặt cây, phát rẫy, cuốc đất, trỉa bắp, trồng khoai. Chiều về, vợ nặng quằn vai gùi củi mục và rau rừng, chồng ì ạch với khúc gỗ to hay mấy gốc cây được đào bới lên từ nương rẫy. Đầu tắt mặt tối, cơm độn mà vẫn không đủ cho con ăn. Trăm nỗi lo âu, ngàn điều sầu não, ngủ không đủ giấc, ăn không đủ chất, bảo làm sao mà không…táo bón?

Nhưng thời buổi ấy có khối việc để lo, ai quan tâm đến “nghiệp vụ” của cái ruột già ruột non mà làm gì, hôm nay không đi được thì hôm sau, ngày này nó không ra thì ngày khác nó cũng phải chui ra thôi. Bỡi thế cho nên khi chứng táo bón nó đến viếng thì nó lại…làm biếng ra đi. Những người xung quanh tôi cũng cùng chung tình trạng. Một lần, ông cụ hàng xóm người xứ Quảng đã dùng bã mía “cạy” dùm cho thằng cháu nội vì nó “rặn” mãi mà không ra. Đau quá thằng bé khóc la inh ỏi. Thấy tôi nhìn, cụ nói, “Hắn có ăn cái chất chi mô mà ị hả cô, toàn là mắm với muối không thôi!”

Tội nghiệp ông cụ, người con trai đại úy Biệt Động Quân đã bị đi “học tập” mút mùa nên cụ phải phụ

với con dâu lo cho thằng cháu sau khi đi rẫy về. Cô dâu xinh đẹp của cụ người miền Nam, ngày xưa khi còn là vợ sĩ quan thường lên xe xuống kiệu, cơm nhà hàng, ngủ khách sạn, nhưng “gặp thời thế” chị cũng hăng hái thưởng thức những món “đặc sản” do người cha chồng chế biến để nuốt cho trôi cơm. Quanh năm suốt tháng, hễ ăn hết khạp chuối cây muối cụ lại làm một khạp cây đu đủ muối, món nào của cụ cũng mặn đến quắn cả lưỡi.

Lần đầu tiên khi cụ giới thiệu cái món ruột cây đu đủ thái mỏng muối chua, tôi ngạc nhiên quá đỗi. Trước 75, cây chuối và cây đu đủ thường được bà tôi dùng nấu cho heo. Thực ra những món này cũng chỉ để lừa cái khẩu vị đã từng quen ăn sung mặc sướng trước kia, chứ bổ khỏe gì. Cứ mãi hết muối đến dưa cộng với sự căng thẳng, chạy đua với cuộc sống cơ cực nên mọi người hè nhau mà “bí.”

Tôi chịu đựng cái chứng táo bón này mãi cho đến ngày tôi rời quê hương đi định cư ở Mỹ. Khi mới đến, cái đất nước rất quí trọng mạng sống con người này đã cho tôi được chọn một bác sĩ gia đình, cho tôi làm xét nghiệm từ A tới Z để xem tình hình sức khỏe của tôi. Bác sĩ đã bắt tôi uống thuốc đến sáu tháng trời vì cái “tội” thử da bị đỏ. Nhưng cái chứng táo bón cố hữu thì dầu cho bác sĩ thay đổi đủ lọai thuốc nhuận trường, chúng chỉ “quớt” được mấy lần đầu, rồi sau lại “vũ như cẩn.”

Cuối cùng bác sĩ cho đi soi ruột, tôi nhịn đói đến nỗi ngất xỉu phải gọi “Ambulance” nhưng rồi khi soi ruột cũng không tìm được gì. Bác sĩ bèn khuyên tôi nên thay đổi thức ăn. Từ đó, thực đơn chính của tôi nào là gạo lức muối mè, đu đủ chín, các loại rau, trái cây, và ăn ít thịt. Vậy mà cái ruột già của tôi nó vẫn “lì” ra đó, có khi nó làm việc có khi không. Có lẽ nó đã bị cái lũ mắm muối “đeo bám” kỹ rồi nên khó mà thay đổi! Dù bác sĩ nói chẳng nghiêm trọng gì, nhưng chứng táo bón đã làm cho tôi rất khó ngủ và khó chịu, bụng dạ lúc nào cũng cảm thấy anh ách, mặt mày nhiều lúc “quạu đeo.”

Cho đến khi tôi gặp bà Rosie. Bà khách già người Mỹ này từng làm việc trong ngành y khi còn trẻ. Một lần tán chuyện nghe tôi bị chứng táo bón kinh niên, bà liền đem đến cho tôi một chai nước trái mận khô gọi là “Prune Juice.” Bà bảo tôi cứ vài ngày thì uống một lần vào buổi sáng sớm khi bụng đói, uống chung với sữa, sẽ giúp ích cho việc nhuận trường.

Mới đầu, tuy tôi cám ơn Rosie về sự quan tâm của bà, tôi cũng không tin lắm vào sự hiệu quả của loại thức uống này. Tôi nghĩ, thuốc nhuận trường đủ loại, rau quả các thứ còn chưa “trông ăn” huống chi cái thức uống ngọt lịm đầy “nguy hiểm” này. Tôi đã từng tiếp xúc với nhiều người khách Mỹ bị bệnh tiểu đường nên tôi thường “kỳ thị” chất ngọt, chẳng thiết tha gì mấy với các loại thức uống và bánh kẹo của người Mỹ vì có chứa quá nhiều đường. Nhưng thật không ngờ thứ nước uống này lại có hiệu quả tuyệt vời. Nó đã đuổi được chứng táo bón của tôi chạy…“mất dép!” Lần đầu tiên trong mười mấy năm, tôi hiểu thế nào là cái cảm giác “sạch ruột nhẹ lòng” như mấy ông thầy thuốc bắc thường nói.

Tôi bắt đầu làm “người quảng cáo thầm lặng” không công cho hảng “SunSweet.” Tất cả người trong gia đình, người quen, bạn bè, và cả khách hàng của tôi đều được tôi giới thiệu loại thức uống này và ai cũng hài lòng với kết quả nhuận trường của nó. Vì dùng thường xuyên nên tôi cũng sợ, chẳng biết nó có tác hại phụ nào không. Nhưng hầu hết các bác sĩ của gia đình tôi đều nói là Prune Juice dùng cho táo bón rất tốt và không có hại vì tuy nó ngọt nhưng đó là chất ngọt của chính trái “plum” chứ không có đường.

Về sau tôi tìm ra quả là đúng như thế. Trên trang web nhà của hảng “SunSweet” họ khẳng định trong quá trình chế biến nước Prune Juice, họ không dùng hóa chất như chất bảo quản chống hư hoặc là bỏ thêm đường, mà tất cả thành phần, “ingredient,” chỉ có độc nhất trái mận khô (prune).

Tôi cũng tìm thấy thông tin từ hội đồng California Dried Plum Board (CDPB) đại diện cho hơn 900 nhà trồng mận của tiểu bang California cho biết, kết quả của nhiều cuộc nghiên cứu cho thấy chất fiber rất cao trong trái mận khô sẽ giúp hấp thụ nước làm cho trơn ruột già, phân sẽ mềm ra dễ đi cầu, giúp hạ thấp mức cholesterol trong máu, và rất nhiều các hợp chất vimtamins như B6, chất khoáng minerals, carbohydrates…có thể giúp làm giảm đi sự nguy hiểm của các chứng về tim mạch, hạ thấp chứng cao huyết áp, và giúp điều chỉnh mức đường trong máu (theo CDPB).

Biết được những thông tin này, tôi cũng an tâm khi liên tục dùng nước trái mận. Tủ lạnh nhà tôi lúc nào cũng có sẵn một chai Prune Juice, và nếu phải đi xa, tôi luôn mang theo một chai để phòng hờ nơi tôi đến không có bán. Ngay cả khi đi du lịch Hawaii tôi cũng nhét trong hành lý vài chai.

Nhưng có một lần tôi đi “gần,” đi ăn mừng tân gia của vợ chồng thằng con út, nên không mang theo chai nước mận thì tôi lại gặp chuyện. Tụi nhỏ may mắn mua được căn nhà khá đẹp, địa thế tốt ở thành phố Freemont, Bắc Cali, mà còn mua với một cái giá “phải chăng,” bù lỗ lại cho cái nhà thứ nhất mua trong thời điểm “bong bóng phập phồng,” nên vợ chồng tôi rất mừng, bèn “khăn gói quả mướp” đến chung vui với con. Hôm sau xong tiệc, ông nhà tôi trở về đi làm còn tôi ở thêm một buổi để giúp trang trí bộ rèm cửa rồi sẽ về sau vì vợ chồng tụi nó phải đi làm.

Sáng hôm đó, tôi ở nhà một mình, loay hoay với bộ rèm cửa cả tiếng đồng hồ nhưng vẫn chưa đâu vào đâu, thình lình tôi cảm thấy bụng đau quặn thắc. Tưởng là đến lúc phải “xả xui” tôi chạy vội vào nhà vệ sinh. Nhưng dù đau đến toát mồ hôi, tôi vẫn chẳng đi được chút nào, một tí “hơi” cũng không có. Tôi uống vào một ly nước lọc thì nó lại ào ạt “ọc” ra ngay. Bụng căng cứng, hơi bị ứ bên trong từ bao tử dồn lên chèn ép trái tim, làm tôi tức ngực đến không thở được.

Khó đứng khôn ngồi, tôi há miệng thở như con cá ngáp mới vừa được gỡ khỏi lưỡi câu. Tôi dùng tay vừa xoa cái bụng căng tròn, vừa nghĩ xem ngày trước đã ăn những gì. Thức ăn cho bữa tiệc chỉ là những món thông thường như bánh hỏi thịt quay, chả giò, gỏi cuốn, và súp măng cua…, con dâu tôi nó đặt mua từ một nhà hàng Việt Nam ở San Jose. Tôi không ăn thịt heo nên chỉ ăn một ít bánh hỏi với xì dầu và một chén xúp thì đâu đến nỗi bị ngộ độc.

Tôi bỗng nhớ lại buổi sáng sớm trước khi đi ăn tân gia, tôi có đi bộ với cô bạn Jilly. Thường thì mấy ngày weekend chúng tôi đều tranh thủ đi bộ một giờ vào buổi chiều. Hôm ấy vì phải đi cả ngày Chúa Nhật nên tôi rủ Jilly đi buổi sáng để tôi không bị gián đọan. Khi đi ngan qua một cây hồng dòn bên lề đường Low Saramento sum suê những trái mà trái nào cũng chín vàng ươm, Jilly dừng lại hái một trái, chùi vào áo rồi đưa lên miệng cắn nhai rào rào luôn cả vỏ. Từ trước đến nay tôi chưa ăn hồng luôn vỏ như thế bao giờ. Nhưng thấy Jilly ăn một cách ngon lành, tôi nghĩ ăn vỏ chắc là “good fiber,” có nhiều chất sợi, nên tôi cũng bắt chước. Tôi rứt một trái chín “bự chảng” cắn thử và thấy rất ngọt nên tôi đã ngon trớn tới luôn, ăn hết sạch. Đúng là “tham thực cực thân,” có lẽ là tại trái hồng to đùng đó.


Tôi vào tủ thuốc gia đình của tụi nó lục lấy một viên tiêu thực “Maalox” rồi nhai như tôi vẫn thường làm mỗi khi ăn khó tiêu hay bị đầy hơi, hy vọng sẽ ợ được hơi ra cho nhẹ bụng. Lát sau, tôi nhai thêm một viên nữa.

Hai viên tiêu thực tôi nhai đã được một lúc mà vẫn chả nghe ngóng gì, cơn đau bụng càng lúc càng tăng vì ợ không được, xả hơi không được, mà đi cầu cũng không được, tất cả các ngả “thông hơi” đều bị bế hết rồi. Phải gọi 911 thôi!

Nhưng rồi tôi nghĩ đến bao nhiêu phiền phức sẽ kèm theo sau đó, phải gọi thằng con về trong giờ làm việc, nó đã cho biết trong hảng có việc gấp nên dù rất muốn xin nghỉ hôm đó để dọn dẹp nhà cửa mà nó vẫn phải đi làm, con dâu thì làm việc ở xa, rồi sợ sẽ nằm viện lâu bỏ shop không ai làm, phải trả “deductible” cho bảo hiểm… thôi thì ráng đợi thêm chút nữa.

Tôi sực nhớ đến chai nước Prune. Phải chi tôi có mang nó theo thì sẽ uống một ly, may ra nó giúp cho thông cái ruột. Vội vàng khóa cửa, tôi ôm bụng lê từng bước đến tiệm FoodMaxx gần nhà. Nhiều lúc đau quá tôi phải ngồi xuống bên lề để thở, đợi cho dịu xuống rồi đứng dậy đi tiếp. Tiệm chỉ cách nhà con tôi hơn ba block đường, mà tôi cảm thấy đi lâu như cả hàng… thế kỷ. Đến nơi, tôi vào ngay dãy thức uống và tìm thấy chai nước mận quen thuộc. Không thể chờ được nữa, tôi ngồi bệt xuống sàn, run rẩy lắc mạnh cái chai cho đều, rồi vặn nắp ra và đưa lên miệng nốc một hơi dài đến “quên thở,” mặc kệ những khách hàng xung quanh đang tròn mắt nhìn tôi.

Sau đó tôi đem chai nước ra quầy tính tiền, xin lỗi họ vì không thể chờ nên tôi đã uống trước. Cô thâu ngân cũng vui vẻ nói, “Không sao, bà trả tiền đàng hoàng mà.”

Tôi mang chai nước uống dở lệt bệt ra về. Đi đến gần nhà, tôi bỗng nghe trong ruột sôi lên cuồn cuộn. Rồi tôi có cảm giác như là đã xả chút hơi và bất thình lình ợ được một cái rột.

Và tôi bỗng thấy nhẹ cả người, không còn đau tức nữa. Về nhà, tôi vội vàng chạy ngay vào toa lét. Chiều hôm đó, tôi đường hoàng lái xe ra về và ngày hôm sau đi làm tỉnh bơ. Từ đó, mỗi khi cảm thấy trong bụng đầy hơi, tôi uống nước Prune thay vì dùng viên tiêu thực Maalox.

Chưa hết, ngoài việc giúp nhuận trường, trái mận khô (prune) còn được cho là giúp tái tạo xương một cách tự nhiên và rất đắc lực. Theo kết quả nghiên cứu năm 2012 của giáo sư tiến sĩ Bahram Arjmandi, chủ tịch khoa dinh dưỡng “Nutrition, Food, and Exercise Sciences” tại đại học Florida State University (FSU), thì ăn từ sáu đến mười trái mận khô mỗi ngày, chẳng những có thể giúp ngăn ngừa chứng loãng xương, giúp tái tạo xương cho phụ nữ trong thời kỳ mãn kinh, mà nó còn giúp bảo vệ xương cho cánh đàn ông, vì từ 65 tuổi trở lên, các ông cũng bị hao hụt mất xương nhanh chóng không thua gì các bà. Từ kết quả nghiên cứu của ông, tiến sĩ Bahram cho rằng trái mận khô là một loại trái cây “miracle,” kỳ diệu, có thể giúp cơ thể người ta chiến đấu chống lại các chứng bệnh về xương (theo FSU).

Đến đây thì tôi nghĩ, không biết có phải bà Rosie cũng nhờ loại mận khô này mà bà rất khỏe và rắn chắc hay chăng. Bà đã qua tuổi chín mươi, nhưng vẫn đi đứng hiên ngang, nói cười rổn rảng, lái xe chạy ào ào, chứ không phải nói bằng giọng hụt hơi thì thào, còng lưng mỏi gối như phần đông những người cao tuổi. Có lần tôi hỏi thăm bí quyết sống của bà. Rosie cho biết bà thường ăn sáng bằng cheerios với trái mận khô trộn sữa hoặc nho khô, đi bộ mỗi ngày một giờ, thỉnh thoảng “rửa ruột” bằng nước mận, và tối nào bà cũng lột ăn nửa trái chanh cùng với một ly whisky rồi “night night,” tự chúc mình ngủ ngon, và lên giường rất sớm. Bà ngủ đến mười tiếng đồng hồ mỗi đêm. Thật là ngưỡng mộ, vì tôi còn trẻ hơn bà, được sinh ra sau bà gần bốn thập niên mà họa hoằn lắm tôi mới ngủ được một đêm tám tiếng. Khi tôi dọn đi khỏi thành phố thì bà đã bước qua tuổi chín mươi lăm.

Đó là chuyện về nước và trái mận khô. Về chứng táo bón, viện sức khỏe quốc gia Hoa Kỳ đã có lời khuyên, “phòng bệnh hơn là chữa bệnh,” chứng táo bón không có gì nguy hiểm, nếu biết cách điều chỉnh cuộc sống, thay đổi thức ăn, cộng với thể thao thể dục thường xuyên, người ta sẽ tránh được nó. (Chứ để chứng táo bón “bám rễ” như trường hợp của tôi thì khổ lắm!) Phòng được bệnh chẳng những giúp cho chính bản thân và gia đình, mà còn giúp giảm đi chi phí “Medical” cho nước Mỹ.

Tính sơ sơ nội cái chỉ cần giảm được chứng táo bón không thôi, mỗi năm đất nước Hoa Kỳ cũng sẽ tiết kiệm được hàng bảy tám trăm triệu Mỹ Kim.

Nhưng quan trọng hơn hết, sống khỏe thì mới sống vui, sống hạnh phúc yêu đời. Chứ cái mặt cứ “nhăn nhăn như thằng táo bón” thì yêu đời sao nổi.

Tips cho chai nước Prune Juice:

Ở các tiệm thực phẩm có bán rất nhiều loại chai nước “Prune Juice.” Nếu bạn đã từng biết đến và thử qua loại nước mận này nhưng không có hiệu quả, thì có lẽ bạn đã mua không đúng loại rồi, vì trong thực tế chỉ có một loại nước Prune dùng tốt nhất cho táo bón. Nếu bạn muốn thử, hãy mua đúng loại chai có nắp màu cam và có chữ “WITH PULP” (có xác) y như hình trên thì mới hiệu quả.

Dùng cho táo bón: Buổi sáng lúc mới ngủ dậy bụng đói, uống trước một ly nước lọc. Sau đó trộn nửa ly sữa chung với nửa ly nước Prune Juice rồi uống hết một lần. Có thể uống thêm nước lọc lai rai cho đến khi đi vệ sinh. Bảo đảm ruột của bạn sẽ được rửa sạch, “không đẹp không ăn tiền!”

Loại nước chai có nắp màu cam này hơi khó tìm vì lúc nào cũng được bán hết sớm hơn các lọai có nắp màu khác và giá cao hơn nhiều. Bạn có thể lên trang nhà của hảng này để mua, giá rẻ hơn một nửa giá bán lẻ của các tiệm thực phẩm: $2.35 so với $5.99/chai, hoặc nếu có “on sale” thì ít nhất cũng phải trên $4.00. Nếu ở không xa, bạn cũng có thể đến tận địa chỉ nhà máy mà mua, họ có phòng bán lẻ tại đó để giới thiệu mặt hàng. Nếu mua nhiều, họ gửi UPS cước phí cũng nhẹ:

http://store.sunsweet.com/merchant2/...ory_Code=JUICE

Monday, October 19, 2020
Ảnh Hưởng Của Âm Nhạc Và Não Bộ - Bác Sĩ Hồ Ngọc Minh

Những em bé 1 và 2 ngày tuổi được nghe nhạc ngay trong bệnh viện. (Hình: Getty Images)

Tại sao âm nhạc có thể làm cho người nghe có lúc trầm lắng, lúc khác lại phấn chấn, và nhiều khi tạo những nhịp cầu kết nối giữa những tâm hồn, những nhịp đập của con tim với nhau?

Có bao giờ bạn thắc mắc vì sao khi nghe một giai điệu, một ca khúc nào đó chợt thấy lòng mình xốn xang khó hiểu? Hầu như mọi người chúng ta đều trải nghiệm qua một vài lần như thế, cho dù, tự phân loại mình, vào diện không biết gì về âm nhạc cả.

Âm nhạc có thể giúp ta hồi phục những tổn thương về tâm hồn lẫn thể xác, giúp ta vận động thể dục thể thao, hay làm việc với năng suất cao hơn. Và có khi, có khả năng làm cho hệ thống thần kinh hồi phục sau khi bị chấn thương.

Là một bác sĩ y khoa, lại yêu âm nhạc, tôi xin đơn cử một số ý tưởng về hiệu ứng của âm nhạc và não bộ con người.
Âm nhạc là phương cách truyền đạt tư tưởng với nhau, đi trước cả sự phát triển của ngôn ngữ loài người. Hãy tưởng tượng, những nhóm người tiền sử xa xưa, cho dù chưa biết nói, nhưng có thể sáng chế ra những dụng cụ tạo ra âm thanh rất thô sơ để liên lạc với nhau. Từ âm nhạc, ngôn ngữ dần dần hình thành với những phát âm u ơ, trọ trẹ. Ví dụ, ta có thể nhìn thấy quá trình phát triển của âm nhạc và ngôn ngữ của nhân loại được thu ngắn lại với tiến trình phát triển ngôn ngữ của một em bé. Nghiên cứu cho thấy, trước khi chào đời, em bé đã biết nghe và phản ứng với âm nhạc. Nếu được nghe nhạc, sự phát triển về ngôn ngữ của em bé ấy sẽ dễ dàng hơn sau nầy.

Âm nhạc bao gồm nhịp, điệu và giai điệu. Có thể nói nhịp là cơ bản, có khi còn quan trọng hơn cả điệu và giai điệu. Chỉ cần một chuỗi tiếng trống, tiếng chiêng, hay tiếng muỗng nĩa gõ lên nhau, tạo nên một khuôn mẫu lập đi lập lại cũng đủ gọi là âm nhạc. Không tin, bạn thử lên YouTube tìm nghe những “nghệ sĩ đường phố,” ngồi gõ thùng rất ư là tuyệt vời. Dựa trên nhịp, những điệu như fox, valse, rock, slow rock… được xây dựng. Cuối cùng nhịp và điệu chuyên chở giai điệu (melody) đến người nghe. Cũng có khi giai điệu được phát sinh trước, nhưng giai điệu sẽ không có hồn nếu không có nhịp và điệu đi kèm, và còn phải “đúng điệu” nữa.

Não bộ con người thường có thói quen nhận diện những khuôn mẫu lập đi lập lại, và lâu lâu, lại thích những đột biến, để tạo ra những cảm xúc đột ngột. Cũng vì vậy, người nhạc sĩ, để thoả mãn hiếu kỳ của người nghe, có khi phá lệ, đi ngoài những quy luật của âm nhạc, như dùng “nhịp chỏi,” dùng hợp âm lạ, hay tạo những “cao trào bất ngờ.”

Về “nhịp chỏi,” nhạc sĩ có thể đảo phách, thay vì thường là phách mạnh đi trước, nhưng một số nhịp lại đi ngược phách.

Về cao trào, thay vì để “cao trào” vào đoạn giữa bài, bài nhạc lại chấm dứt ngay ở cao trào. Ví dụ, thay vì viết một bài nhạc theo kiểu A1, A2, B, A3, ở đây A là phiên khúc, B là điệp khúc, một số bài nhạc được viết theo kiểu A1, A2, B1, B2 hay A, B, C hoặc A, B, C, D. Một số bài nhạc khác, ví dụ như các bài Barber’s Adagio for Strings, Tiësto’s Adagio for Strings, một cổ điện, một hiện đại, có thể nghe trên YouTube, lại cứ xoay tròn, lập đi lập lại ở đoạn cao trào, dường như không chấm dứt.


(Hình minh họa: Getty Images)

Một điểm khác nữa, là về hợp âm, dùng để hỗ trợ cho giai điệu, nhưng có khi lại giúp để tạo ra giai điệu. Chúng ta thường nghe nói hợp âm vòng, trong đó “hệ thống hợp âm” được đi theo một tứ tự “tuần hoàn,” một số bài nhạc lại được viết với những biến chuyển hợp âm rất bất ngờ, phá lệ.

Nhiều bài nhạc, tuy không phải là nhạc sĩ, nhưng khi nghe, cho dù là lần đầu, ta vẫn có thể đoán được câu kế tiếp sẽ ra sao. Tiêu biểu là loại nhạc Bolero của Việt Nam. Loại nhạc nầy dễ đi vào lòng người cũng vì tính chất bất biến, dễ nhớ, dễ cảm nhận, và dễ… thương. Những bài nhạc thuộc loại êm đềm, theo đúng quy luật của âm nhạc như thể loại nhạc tiền chiến của Việt Nam, dễ cho ta những lắng dịu về tâm hồn, an bình vì không tạo ra những xáo trộn. Những khi khác, ta lại thích những đột phá bất ngờ như loại nhạc trẻ. Ví dụ khi nghe nhạc của Freddie Mercury, thể hiện trong phim Bohemian Rhapsody, người nghe sẽ thấy kích thích vì những đột biến về cả giai điệu và nhịp điệu. Những đột biến bất ngờ ở cao trào ấy, khiến não bộ tiết ra các chất tín hiệu thần kinh kích thích sự sung sướng như dopamin, còn gọi là “phê.”

Nhạc sĩ và những người nghiên cứu về nhạc đều đồng ý rằng, não bộ con người không thể nhận ra hay phân biệt được điệu nhạc, ví dụ như valse hay “xì-lô,” nhưng lại bị tác động và cảm ứng bởi nhịp, như 2/4, 3/4 hay 4/4 chẳng hạn. Trung tâm não bộ chuyên kiểm soát về sự vận động, co thắt của bắp thịt, cũng chính là trung tâm cảm nhận và phân tách được nhịp. Đó là lại sao những điệu vũ được xây dựng trên nhịp là chính. Học khiêu vũ, ta phải học bước theo nhịp, trước khi học về điệu.

Suy luận cho kỹ, cơ thể con người được xây dựng trên nền tảng của những nhịp và điệu, biểu hiện qua những vòng tuần hoàn của sự sống. Và đó cũng là lý do tại sao, con người thường không thể lý giải được “nhịp đập con tim,” nhịp co thắt của mạch máu, nhịp thở, và những cơn sóng của tâm hồn. Vì thế, tất cả những nhịp, và điệu của nội tâm có thể cộng hưởng với nhịp và điệu của âm nhạc một cách dễ dàng, tự nhiên.

Thí dụ, nghe nhạc êm dịu khi tâm hồn bị xáo động làm cho tâm tư trầm lắng, nhịp tim chậm lại, và nhịp thở sâu hơn, chỉ vì não bộ con người có khuynh hướng hòa đồng với nhịp và điệu của âm nhạc với nhịp và điệu của nội tâm, làm cho toàn bộ hệ thống đi chậm lại. Nghiên cứu cho thấy những hormone về stress như cortisol sẽ giảm đi khi nghe nhạc êm dịu, và đầu óc dễ tập trung, năng suất làm việc cao hơn.

Tuy không may mắn được huấn luyện âm nhạc một cách “chính quy,” tôi cũng tập tành sáng tác nhạc. Nhiều nhạc sĩ đàn anh thường phê bình, lối viết nhạc của tôi rất “phóng túng.” Thật ra, những đột biến về hợp âm, những cao trào phá lệ, hay những nhịp chỏi mà tôi sử dụng chỉ vì tình cờ, lười biếng, và nhiều khi chỉ vì dốt nhạc mà thôi.

Ngoài ra, tôi vẫn thích nghe nhạc trong phòng mổ. Nghiên cứu cho thấy bệnh nhân thường có cảm giác an bình hơn, cần ít thuốc mê hơn, và ngược lại bác sĩ cũng dễ tập trung tư tưởng, ít bị sai sót trong khi giải phẫu.

Một người bệnh nhân của tôi, gốc người Ý, sau 18 năm, cho tôi biết cậu con trai mà tôi giúp chào đời nhờ phương pháp thụ tinh nhân tạo, bây giờ là một nhạc sĩ, cho dù trong gia đình không có ai có năng khiếu âm nhạc cả. Tôi trả lời, có thể, vì tổ phụ của cậu ấy là một nhạc sĩ bên Ý, mà cũng có thể, vì khi cấy phôi, cậu ấy được cùng tôi nghe nhạc cổ điển!

BS. Hồ Ngọc Minh

Vì Sao Người Xưa Nói: Mọi Bệnh Tật Đều Khởi Phát Từ Trong Tâm?


Rốt cuộc, hết thảy bệnh tật trên đời đều là tâm thái của bạn gây nên cả. Phải làm thế nào để cải biến tất cả đây?

Tâm thái của bạn chính là chủ nhân của cơ thể. Hoàn cảnh không trói buộc con người, mà là con người ta tự buộc chặt mình vào trong hoàn cảnh.

1. Tâm niệm và bệnh tật là có quan hệ trực tiếp với nhau
Tâm hồn có tổn thương, có vấn đề thì sẽ biểu hiện ra ngoài thân thể. Rất nhiều bệnh tật trên thân thể chỉ là giả tướng. Giống như chúng ta chỉ có thể nhìn thấy được hình dạng của quả, chứ không biết được hạt giống gieo xuống từ khi nào và ở đâu, rồi lại nảy mầm kết trái ra sao.

Bệnh tật có tâm niệm trong đời này, còn có nhân duyên, quan niệm, của những đời trước. Hãy để cho mỗi một niệm đều chan chứa tình thương. Trong tình yêu thương đó không có đau lòng, sợ hãi, phẫn nộ, mà chỉ có bình thản, hài hòa. Học cách yêu thương để thân thể trở thành đồng hồ đo của tình thương, để tâm hồn tỏa ra ánh sáng lương thiện vốn có!

Đời người, mỗi một cảm xúc đều là một cái hộp tối của tâm hồn. Đời người, mỗi một trạng thái đều là hiển hiện của tâm linh. Đó cũng chính là góc khuất của tâm tình mà người ta hay nói đến.

Con người ta một khi sinh ra tâm trạng tiêu cực trong suốt khoảng thời gian dài, rất mau chóng sẽ chiêu mời bệnh tật. Có những người sợ hãi quá độ, kết quả có thể dẫn đến các chứng bệnh thần kinh. Lại có những người tâm oán hận rất lớn mạnh, sẽ chiêu mời các loại tai họa.

2. Xin hãy ghi nhớ rằng, lực lượng tự nhiên là vô cùng to lớn
Nó vốn không sợ bạn cứng rắn đến đâu, chỉ sợ bạn luôn hiền lành, khiêm nhường. Phàm những người có tâm oán hận quá nặng, vận mệnh trong đời phần lớn đều sẽ đau khổ bi thảm. Phàm những người hiền lành, khiêm nhường, vận mệnh cuộc đời phần nhiều sẽ tốt lành. Sống theo đạo trời, một đời bình yên là vậy.

Tâm oán hận sâu nặng chính là căn nguyên của mọi khổ nạn trong đời. Hãy cố gắng loại bỏ nó đi. Đời người nếu sinh khởi một niệm tâm oán hận, sau này thế nào cũng sẽ có người tức giận với bạn, hoặc khiến bạn tức giận. Con người ta nếu như ngày nào cũng như vậy thì quả là phiền phức rồi. Rác rưởi tích tụ nhiều rồi, tai họa trong đời ắt sẽ giáng xuống.

Nếu như một đời này của chúng ta luôn thích nóng giận, thế thì sẽ cứ luôn mắc bệnh. Hãy luôn tự nhắc nhở bản thân: “Mình không nên cứ luôn tức giận như thế!“. Vậy thì, mọi thiếu sót của bản thân đều sẽ dần dần được hóa giải. Hãy nhớ rằng, nếu đời người thật sự học được cách sám hối thì nhất định có thể cải biến vận mệnh của mình.

Nếu chúng ta bớt nóng giận, sau này những việc khiến ta tức giận cũng sẽ ít đi. Đồng thời, người khác cũng sẽ ít chọc giận bạn hơn. Trường khí đen bẩn trong thân thể bạn tự nhiên sẽ giảm bớt đi, đau nhức trong thân thể cũng sẽ thuyên giảm đi rất nhiều. Vận mệnh đời người cũng sẽ theo đó mà phát sinh thay đổi.

3. Người ta trong đời luôn phải học cách nhận thức bản thân
Đây là năng lực giác ngộ cá nhân vô cùng quan trọng. Ai có thể tìm ra được càng nhiều thiếu sót của bản thân thì năng lực giác ngộ của người đó càng mạnh. Người nào cứ mãi tìm kiếm khuyết điểm của người khác thì si mê của người đó càng sâu. Người tu Đạo không nhìn vào chỗ thiếu sót của người khác, mà chỉ nhìn vào chỗ thiếu sót của bản thân.

Vào thời thượng cổ, người người đều tu Đạo, người người đều tu tâm, con người thời đó hầu như đều có thể sống đến hơn trăm tuổi. Về điều này, trong “Hoàng Đế Nội Kinh” đều có ghi chép rõ ràng. Hiện tại, một đời này của chúng ta, phần nhiều đều sống không được thoải mái lắm.

Rất nhiều người hàng ngày đều đang bới tìm khuyết điểm của người khác, hễ gặp chuyện thì cứ luôn oán trách người khác, trước nay không chịu nhìn lại bản thân mình. Ngày ngày luôn nghĩ đến việc tranh đấu tính kế người khác, họ không biết rằng người thích tranh tới tranh lui cuối cùng đều chỉ là công dã tràng.

Tâm tình của người ta có thể làm lợi muôn vật, thay đổi vạn vật. Tâm trạng của người ta có thể nuôi dưỡng sinh mệnh của chính mình. Tâm trạng người ta rối bời rồi thì thân thể của người đó sẽ mắc bệnh. Thân thể của chúng ta là đồng hồ đo của linh hồn. Tiếc thay chúng ta trước nay lại không hề hay biết, cũng thật đáng buồn thay!

Trong bộ y kinh “Hoàng Đế Nội Kinh”, người xưa từ sớm đã vén mở những quy luật thân tâm đơn giản như vậy: “Vui vẻ tổn thương tim“, “vui vẻ thì khí trì hoãn“, vui mừng quá độ thường thì không còn chút sức lực. “Giận tổn thương gan“, “giận thì khí sôi trào lên“, vậy nên người xưa có câu “giận dựng đứng cả tóc gáy“. “Buồn thì hại phổi“, “buồn thì tinh thần sa sút“, khóc đến bi thương cực độ, con người ta sẽ bị sốc choáng. “Lo nghĩ nhiều tổn thương lá lách“, “nghĩ nhiều thì khí ứ đọng“. Hay như: “Lo sợ thì hại thận“, “lo sợ thì khí huyết tụt giảm“.

4. Biết rõ tính cách của bản thân chính là biết rõ bệnh tật của mình
Phàm là người dễ bị kích động, chẳng mấy ai có được trái tim khỏe mạnh. Mạch máu đầu não thông thường cũng sẽ lưu thông không được tốt.
Phàm là người hay tức giận, rất dễ mắc các bệnh tuyến giáp trạng, gan cũng sẽ không được tốt.
Phàm là những người thích phân cao thấp, không chịu nhận thua, phần nhiều xương cổ không được tốt.
Phàm là những người nhát gan sợ sệt, thận tạng thông thường sẽ không được tốt.
Phàm là những người hay đa nghi, thường có vấn đề về tuyến tụy.
Phàm là những người không có chủ kiến, đầu óc thường hay mơ hồ.
Phàm là những người hay tức giận trong lúc làm việc, thường có vấn đề xung quanh bờ vai.
Phàm là những người mà con cái không nghe lời, thường thường có vấn đề nơi các khớp chân.
Phàm là những người chăm chỉ nghiêm túc, phần đông trông khá là gầy gò.
Phàm là những người chấp nhận được thì cứ chấp nhận, thích tích cóp từng chút một, không có tinh thần cầu tiến, rất dễ bị béo phì.
Phàm là người hay lo lắng, tim dễ đập mạnh, phần nhiều mắc các bệnh cao huyết áp.
Phàm là người sợ áp lực, phần nhiều dễ mắc chứng huyết áp thấp.
Phàm là những người đặc biệt thích sạch sẽ, da dẻ thường không được tốt, tỳ vị cũng không được khỏe.
Phàm là người đau khổ quá độ, phần nhiều tuyến tụy không được tốt, lưng cũng không được tốt, rất dễ có cảm giác nhức mỏi.
Phàm là người hay buồn bực, phần nhiều dễ bị ngứa ngáy trên người.
Phàm là những người cảm thấy đời người quá gian nan, thường thường khi đi đứng hành động cảm thấy đặc biệt khó khăn.

“Tướng” do tâm sinh, “bệnh” do tâm khởi, vậy nên các loại bệnh tật, suy cho cùng đều là do tâm thái bạn dẫn khởi cả! Muốn cải biến cơ thể, đổi thay vận mệnh, đừng chỉ tập trung vào biểu hiện bề ngoài. Uống mười thang thuốc chẳng bằng cười một nụ cười sảng khoái. Thay đổi thái độ, nghĩ tích cực hơn, sống an lạc, nhẹ thân tâm, đạo trường sinh chẳng phải đó sao?

Theo Soundofhope
Vũ Dương biên dịch

Cười Là Cách Giúp Quên Phiền Muộn Và Đại Dịch Covid - Nguyễn Thượng Chánh, DVM


Phỏng theo chuyện tiếu lâm của Pháp

http://www.blaguemarrante.com/Blagues-hommes-vs-femme

NHỮNG NGƯỜI “QUÁ ĐẠO ĐỨC” KHÔNG NÊN ĐỌC

La rirothérapie OU le yoga du rire, c’est quoi ?

http://www.i-share.fr/actualite/la-r...e-yoga-du-rire

On ne l’entend pas assez souvent, mais le rire participe vraiment à notre bonne santé mentale et physique.

Le rire se compose d’un enchaînement d’expirations saccadées accompagné d’une vocalisation.

Il augmente le taux de dopamine ce qui procure notamment un effet antidépresseur.

Rire 10 à 15 min par jour permettrait une meilleure santé et un accroissement de la confiance en soi.

Aujourd’hui, on passe moins de temps à rire. Et pourtant, les Grecs parlaient déjà de ces bienfaits dans l’Antiquité.

La rirothérapie désigne le fait d’utiliser des techniques pour stimuler la joie de vivre, l’optimisme et la créativité.

Aussi appelée Yoga du Rire, elle combine des rires avec des respirations profondes.

Ce yoga est devenu un réel phénomène lancé par le médecin indien Madan Kataria en 1995.

Cette technique étudie les effets du rire sur la psychologie, la physiologie et le corps.



Ảnh vui do tác giả gởi



Cổng thiên đường sau ngày tận thế

Sau ngày tận thế…Bên ngoài cổng thiên đường, có vô số người tay cầm passport, hay Nexus nôn nóng, chen chúc nhau đứng chờ thánh Saint Pierre ra mở cửa.

Thánh St Pierre phán: Các ông làm ơn xếp thành hai hàng giùm tôi.

Hàng số 1 dành riêng cho những ông chồng cương nghị, thật sự làm chủ gia đình lúc còn sống, và hàng số 2 là dành cho các ông suốt đời sợ vợ, bị vợ đì, và bắt nạt te tua mà không dám hó hé gì hết.

Phần các bà thì khỏi cần xếp hàng, cứ tự nhiên trình passeport và thông thả thơi thới đi vô.

Chờ sau khi tất cả các bà các cô đã vào hết bên trong rồi, thì các ông mới xếp hàng trong trật tự.

Nhưng sao lạ quá, hàng các ông, sợ vợ, thường hay bị vợ đì thì dài bất tận trên 50 km lận, còn hàng thứ nhì dành riêng cho các ông không bao giờ biết ngán vợ thì chỉ vỏn vẹn có một người mà thôi. Sao kỳ lạ vậy?

Thánh St Pierre mới cầm micro lên và nhìn vào hàng số 1, tức là hàng đông người nhứt mà phán rằng: Này, các chú phải biết nhục vì đã không tuân hành theo lời dạy bảo của Thiên Chúa:

Làm chồng là phải biết lo lắng, phải chỉ huy vợ và có bổn phận quán xuyến cả gia đình. Chúa đã tạo ra các ông để điểu khiển gia đình.

Các ông đã không nghe lời, dám cãi lại lời Chúa, nên bị vợ đè đầu cởi cổ cũng đáng đời, ngoại trừ duy nhứt có một người đã biết nghe lời Thiên Chúa mà thôi.

Trong kinh Sáng thế Genesis, Chúa đã nói rất rõ nhiệm vụ của chồng và của vợ trong đời sống gia đình: Đó là sự bình đẳng, thương yêu, giúp đỡ, hỗ trợ lẫn nhau. Chồng là xếp vợ là phụ tá.

(Femmes, soyez soumises à vos maris, comme au Seigneur; car le mari est le chef de la femme, comme Christ est le chef de l’église, qui est son corps, et dont il est le Sauveur." (EPHESIENS 5:22-23))

Sau đó, thánh St Pierre mới nhìn qua hàng thứ 2 và nhỏ nhẹ hỏi người đàn ông gương mẫu: Làm thế nào mà chú em hay quá xá vậy?

Chú ta, mặt mày lấm la lấm lét nhìn vào bên trong cổng và run rẩy bần bật và thưa rằng: dạ thưa ngài, chính con vợ em đã ra lệnh bắt tui phải đứng ngay hàng nầy đây. (Dịch nguyên văn)

http://www.blaguemarrante.com/Blagues-hommes-vs-femmes

C'est la fin du monde, on se retrouve tous dans une file d'attente pour entrer au Paradis. Dieu apparaît et dit:


- Je veux que tous les hommes se placent sur deux lignes. Une ligne pour tous les hommes qui étaient réellement à la tête de leur ménage, et l'autre ligne par ceux qui ont été dominés par leur épouse. Les femmes, elles, peuvent se présenter directement à Saint-Pierre.
Une fois les femmes parties, les hommes se placent sur deux lignes.
La lignes des hommes dominés par leur épouse s'étire sur plus de 500 kilomètres tandis que, dans la ligne réservée à ceux qui avaient mené leur couple, on ne comptait qu'un seul homme.
Dieu s'adresse d'abord à ceux de la longue file:
- Vous devriez avoir honte de vous; je vous ai créé pour être les dirigeants du foyer!
Vous m'avez désobéi et vous n'avez pas rempli votre mission! Parmi tous les hommes, un seul m'a obéi. Écoutons-le et retenons sa leçon.
Dieu se tourne vers le seul homme de l'autre ligne et lui demande:
- Comment avez-vous fait pour être le seul homme dans cette file?
L'homme lui répondit:
- C'est ma femme qui m'a dit de me placer ici
Anh tìm gì vậy?

Một người đàn ông châm chú đọc rất kỹ tờ hôn thú mà anh ta vừa ký xong từ hai giờ qua. Đọc đi đọc lại hoài...Vợ anh ngồi bên cạnh thấy hơi lạ và thắc mắc nên nàng hỏi

-Anh yêu của em, tìm cái gì vậy?

-Anh tìm coi họ ghi ngày hết hạn ở chỗ nào.

Un homme examine son acte de mariage silencieusement, de façon très attentive, depuis deux heures. Son épouse, qui est assise près de lui, anxieuse, lui demande :

- Chéri, mon amour, que regardes-tu ainsi ?
- Je cherche la date d'expiration
Bán trứng

Một bà trọng tuổi đang hấp hối trên giường bệnh, cụ ông đang luẩn quẩn bên cạnh để chờ giây phút cuối cùa bà nhà.

Bà cố gắng thều thào trong mệt nhọc, có lẻ bà ta bị nhiễm corona chăng?

Chạy mau lên trên gác, phía mặt trong kẹt, ông sẽ thấy một cái hộp,

Cụ ông lật đật phóng lên gác và tìm thấy ngay cái hộp phủ đầy bụi bậm, trong đó có 5 cái trứng gà và 150 000 $.

Ông trở xuống và đến gặp bà xã. Ông liền hỏi một cách ngạc nhiên:

-5 quả trứng là gì vậy hả bà?

Bà liền đáp:

-Có gì đâu, quá đơn giản mà: mỗi đêm ngủ với ông mà tui không lên đỉnh được, thì tui bỏ vào hộp một cái trứng gà,

Nghe vậy, lão ông mừng quá và tự hào mình cũng còn gân, già răng già lợi chớ đồ chơi chưa già và ông liền hỏi bà vợ già:

-Vậy 150 000$ là gì vậy?

Bà cụ trả lời.

-Mỗi khi tui có được 12 quả hột gà thì tui liền đem ra chợ bán.

Une vieille femme est proche de la mort, son mari est à ses cotés pour l'accompagner dans ses derniers instants :
La femme demande à son mari :
- File dans le grenier, au fond à droite, tu trouveras une boîte.
Le mari s'exécute de suite et monte au grenier, il y découvre la fameuse boîte pleine de poussière dans laquelle il y a 5 oeufs, et 150 000€.
Il revient auprès de sa femme avec la boîte et lui demande étonné :
- C’est quoi ces 5 oeufs ?
Sa femme lui répond :
- Et bien c'est simple, chaque fois que je n’avais pas d’orgasme avec toi, je mettais un oeuf dans cette boîte.
Le vieil homme fier d'avoir était un bon étalon, lui demande alors :
- Mais et ces 150 000€ ?
Elle lui répond :
- Chaque fois que j’en avais une douzaine, j’allais les vendre au marché.
Bá nghệ

Vợ hỏi chồng:

Ông à, vòi nước robinet nhà mình bị hư rồi. Ông làm ơn sửa giùm tui một cái...

-Tui hổng phải là thợ ống nước.

-Ông à, đèn nhà tắm cũng hổng cháy, ông làm ơn sửa giùm được không?

-Tui hổng phải là thợ điện!

Sáng hôm sau, bà vợ nói:

-Ông à, hôm qua may quá Trời, có anh hàng xóm ghé tạt ngang qua và đã sửa hết trọi rồi.

-Có tốn tiền lắm không hả bà?

-Anh ta đề nghị em làm cho ảnh hoặc một cái bánh thật ngon hoặc cho ảnh múa lân với em.

-Vây thì em đã làm gì?

-Trời đất ơi ! Anh cũng hiểu rằng em có biết làm bánh bao giờ đâu.

Une femme à son mari :

- Chéri, le robinet est cassé, tu peux le réparer s'il te plait ?
- Je suis pas plombier !
- Chéri, il n'y a plus de lumière dans les toilettes, tu peux la réparer s'il te plait ?
- Je suis pas électricien !
Le lendemain, la femme dit :
- Chéri, le voisin est passé et il a tout réparé !
- Ça t'a coûté cher ?
- Il m'a proposé soit de lui faire un gâteau soit de lui faire l'amour.
- Et tu as fais quoi ?
- Ben je suis pas pâtissière..
Pa ơi!

Thằng con hỏi ông già tía nó:

-Pa à, sắc đẹp nghĩa là gì vậy pa?

-Con có nhìn thấy má mầy không?

-Dạ có

-Vậy, đẹp không phải là như thế đó.

Un fils demande à sont père:

-Papa,c'est quoi la beauté?

-Tu vois ta mère ?

Đoán coi
-Nhốt bà xã và con chó trong thùng sau xe

- Chờ 30 phút

-Trở lại và mở thùng xe ra

-Đoán xem coi ai mừng nhứt.

1-Enferme ta femme et ton chien dans le coffre de ta voiture,

2- Attend une demi heure,

3- Reviens et ouvre le coffre,
Devine qui est le plus content de te revoir ?

Nằm mơ
Vợ nói với chồng

-Ông à, đêm qua, em ngủ nằm mơ thấy anh mua cho em một cái áo dài sang trọng tuyệt đẹp

Chồng trả lời:

-Thôi, tối nay em nằm mơ tiếp thấy đang bận cá áo đó đi.

Une femme dit à son homme


-J'ai rêvé que tu m'achetais une robe de luxe
L'homme lui répond:
-La nuit prochaine tu rêveras de la porter...
Con trai và mẹ

-Mẹ à !

-Con muốn nói gì ?

-Ai mua bộ ghế salon vậy mẹ?

-Chú của mầy đó.

-Còn cái TV

-Ông bạn của mẹ ở Paris

-Còn tấm thảm?

-Một cậu em họ của mẹ đó

-Còn chiếc xe hơi, chắc là Pa mua quá?

-Con cưng của mẹ ơi, pa đỡ đầu của con mua đó

-Vậy thì trong nhà nầy pa con hổng có mua cái gì hết sao mẹ?

-Con ơi, nếu mẹ phải trong cậy vào pa thì kể cả con cũng chưa có mặt trên cỏi đời nầy..Hãy nói cám ơn bác hai láng giềng đi con.

Un fils à sa mère :
- Maman !
- Oui chéri ?
- Qui a acheté les fauteuils ?
- C'est ton oncle.
- Et la télé ?
- C'est mon ami de Paris.
- Et le tapis ?
- Un cousin.
- La voiture quand même, c'est papa ?
- Non mon chéri, c'est mon parrain.
- Donc mon père n'a rien acheté dans cette maison ?
- Mon fils, si je voulais compté sur ton père, toi-même tu ne serais pas encore né... Dis merci au voisin.

Nhiều quá
Trước khi ngủ, một anh chồng trẻ hỏi cô vợ:

-Em cưng, em có thể nói cho anh biết: em đã có bao nhiêu bồ trước anh?

-Không thấy trả lời

Lặng thinh….rất lâu, rất lâu.

Sau một hồi, anh chồng mới dám thì thào bên tai em

-Cưng ngủ chưa?

-Chưa, em đang bận đếm.

Juste avant de dormir, un jeune marié demande à son épouse :


- Chérie, tu peux me parler : as-tu connu d'autres amants avant moi ?
Pas de réponse...
Très très long silence...
Au bout d'un certain temps, le mari chuchote :
- Tu dors ma chérie ?
- Non, je compte.
Phi nước đại

Một cặp đang phi nước đại gần tới đỉnh Vu sơn.

-Nàng: tàn bạo, mạnh hơn, hơn nữa, nữa đi anh yêu.

- Chàng:ừ, ừ

-Nàng: dừng e thẹn gì hết nghe anh!

-Chàng: ừ!

-Nàng: hãy chứng tỏ ra mình một người nình ông cường tráng hơn Rambo đi anh.

-Chàng: ừ! ừ! ừ!

-Nàng: hãy tuôn ra những điều gì dơ bẩn, nhơ nhớp nhứt đi anh.

-Chàng: cái nhà bếp, cầu tiêu, phòng khách…

Un couple est en pleine action, la pression commence à monter.

Elle : Vas-y sauvagement !
Lui : Oui !
Elle : Ne soit pas timide !
Lui : Oui !
Elle : Montre que tu es un homme !
Lui : Oui, oui !
Elle : Dis-moi des choses sales !
Lui : La cuisine, la sale de bain, le salon.

Montreal Oct 13/2020