10 tổ chức khủng bố giàu có nhất thế giới

[Gibbs]

Forbes thu thập các tổ chức khủng bố có thu nhập lớn nhất trên toàn thế giới. Sau đây là danh sách 10 tổ chức hàng đầu.

10. Real IRA thu $ 50 triệu hàng năm
IRA (Quân đội Cộng hòa Ireland), một nhóm cực đoan, IRA Bất ước tính có doanh thu hàng năm $ 50 triệu USD, có được hầu hết từ buôn lậu này, buôn đen và tài trợ.

9. Boko Haram thu $ 52 triệu hàng năm
Boko Haram phong trào Hồi giáo , được thành lập tại Nigeria vào năm 2002. Boko Haram nhận được tiền và đào tạo từ Al-Qaeda , Boko Haram năm nay đã tuyên thệ trung thành với Nhà nước Hồi giáo ISIS. Một số quốc gia, trong đó có Mỹ tuyên bố Boko Haram là tổ chức khủng bố. Doanh thu từ tiền chuộc cho các vụ bắt cóc, các loại thuế thu được trong các vùng lãnh thổ bị chiếm đóng, và cướp nhà bank. Boko Haram đang kiểm soát diện tích khoảng 20.000 dặm vuông, có mục tiêu áp đặt luật lệ Hồi giáo cực đoan tại Nigeria. Với cái tên mang ý nghĩa “giáo dục phương Tây là tội lỗi”, Boko Haram cấm người Hồi giáo làm bất kỳ điều gì liên quan đến phương Tây như bầu cử, mặc sơ mi, quần tây hoặc cách giáo dục thông thường.

Tháng 1/2015, Boko Haram càn quét thị trấn Baga, giết 2.000 người. Năm ngoái, nhóm này bắt cóc hàng trăm học sinh, trong đó 200 nữ sinh vẫn mất tích. Gần đây, Boko Haram đã dùng phụ nữ và bé gái để thực hiện các vụ đánh bom liều chết.

8. Al-Shabaab, thu $ 70 triệu hàng năm
Al-Shabaab là một cực đoan Hồi giáo, nhóm nổi dậy thánh chiến nhằm kiểm soát Somalia. Các khoản thu của tổ chức từ tiền chuộc cho các vụ bắt cóc, các loại thuế thu được trong các vùng lãnh thổ bị chiếm đóng và đóng góp đến từ thương mại ma túy.

Tại thời điểm mùa hè năm 2009 nhóm này kiểm soát hầu hết các phần phía nam của Somalia, bao gồm cả "một đường cỏ lớn" của thủ đô, Mogadishu, nơi nhóm này áp đặt luật saria dưới hình thức khắc nghiệt của riêng mình. Ước tính lực lượng al-Shebab, tính tới tháng 12 năm 2006, vào khoảng từ 3.000 đến 7.000. Tháng 9 năm 2013, nhóm đã thực hiện vụ tấn công Trung tâm thương mại West Gate, Nairobi, Kenya làm 68 người thiệt mạng để trả đũa việc quân đội Kenya tấn công tại Somalia.

7. Quân đội chính nghĩa, thu $ 100 triệu hàng năm
Quân đội chính nghĩa (Lashkar-e-Taiba) là một tổ chức chống Ấn Độ được thành lập vào năm 1990 tại Afghanistan, tổ chức có nguồn thu chủ yếu đến từ các nhà tài trợ đóng góp từ chiến đấu. Lashkar-e-Taiba (LeT) tại Pakistan chịu trách nhiệm cho các vụ tấn công tại Mumbai năm 2008 làm thiệt mạng 166 người. Sau đó, tổ chức này nấp sau một tổ chức nhân đạo tự xưng là Jamaat-ud-Dawa (Jud) và tiếp tục công khai hoạt động ở Pakistan.

Tuy nhiên, theo nhà báo Arif Jamal, Jud chính là tổ chức trung ương có mạng lưới trên toàn thế giới và LeT chỉ là một chi nhánh có nhiệm vụ tiến hành thánh chiến tại Ấn Độ.

6. Al-Qaeda, thu $ 150 triệu hàng năm
Các gốc tự do Hồi giáo Al-Qaeda là một tổ chức khủng bố, được thành lập vào năm 1988, Osama Bin Laden. Các khoản thu của tổ chức ma túy buôn lậu, đòi tiền chuộc và đóng góp. Al-Qaeda đang tìm cách kích động phong trào Jihad (Thánh chiến) trên toàn cầu nhằm lật đổ các chế độ mà Al-Qaeda cho là thối nát và phản Hồi giáo tại các quốc gia Ả Rập và các nước Hồi giáo khác. Al-Qaeda muốn thay thế các chế độ nói trên bằng một nhà nước Hồi giáo duy nhất hoặc một đế chế được quản lý chặt chẽ bằng cái gọi là sharia (Luật Hồi giáo). Mạng lưới khủng bố này luôn coi Mỹ và các nước phương Tây khác là rào cản chính trên con đường thực hiện mục tiêu tham vọng trên, bởi vì các nước này có mối quan hệ liên minh với hầu hết các nước Al-Qaeda cho là mục nát.

Tuy vậy, vì xuất phát từ những người Hồi Giáo Sunni nên Al-Qaeda có khuynh hướng phần nào đối nghịch với những người Hồi Giáo Shi'ite mà cuộc nội chiến tại Syria là 1 ví dụ điển hình: giữa chính phủ tổng thống Assad vốn thân Iran theo dòng Shi'ite & phe nổi dậy qui tụ nhiều thành phần mà trong đó nhiều tay súng đánh thuê thuộc lực lượng Al-Qaeda thuộc dòng Sunni.

Al-Qaeda coi sự hiện diện của lực lượng quân đội Mỹ tại Ả Rập Saudi là một sự lăng mạ ghê gớm đối với người Hồi giáo vì Ả Rập Saudi có 2 thánh địa linh thiêng nhất của Hồi giáo là Mecca và Medina. Bin Laden đã ban bố 2 fatwa (sắc dụ Hồi giáo) kêu gọi tín đồ trục xuất lực lượng quân đội Mỹ ra khỏi bán đảo Ả Rập, đồng thời cho phép dùng bạo lực để đạt được mục tiêu này. Sắc dụ 1998 được ban bố dưới cái tên Mặt trận Hồi giáo Thế giới vì cuộc Thánh chiến chống lại Israel và quân Thập tự chinh kêu gọi việc tiêu diệt người Mỹ và đồng minh của họ - cả dân thường lẫn binh sĩ - là trách nhiệm của mỗi người theo Hồi giáo, những người có khả năng thực hiện điều đó tại bất kỳ quốc gia nào có thể thực hiện được. Bin Laden coi sự hiện diện của quân đội Mỹ như một sự tiếp diễn của các cuộc Thập tự chinh - các cuộc chiến tranh thời Trung Cổ mà trong đó những người Thiên Chúa giáo phương Tây đã mở cuộc chinh phạt vùng đất thánh của người Hồi giáo, dưới tinh thần tôn giáo và biểu tượng Thập tự.

Al-Qaeda được coi là một trong những phong trào dữ dội nhất, dai dẳng nhất trên thế giới hiện nay. Toàn bộ sức nặng của cuộc chiến chống khủng bố do Mỹ đứng đầu chủ yếu đè trực tiếp lên Al-Qaeda. Với sự kiện Mỹ tấn công Afghanistan, Al-Qaeda đã mất hầu hết các trại huấn luyện, các căn cứ hoạt động và đặc biệt là Bộ tư lệnh của họ tại quốc gia vùng Trung Á này. Hàng nghìn tay súng và nhiều thủ lĩnh Al-Qaeda đã bị tiêu diệt hoặc bắt giam. Tuy nhiên, cho đến nay, mạng lưới này vẫn chứng tỏ khả năng tiếp tục các đợt tấn công khủng bố mới.

Trước đây, IS vốn là một trong những chi nhánh của al-Qaeda, nhưng đã bị khai trừ vào năm ngoái vì quá tàn bạo.

5. Taliban, thu $ 400 triệu hàng năm
Taliban là Sunni, Hồi giáo và Pashtun phong trào dân tộc đại diện cho một phiên bản cực đoan của Hồi giáo nắm quyền từ năm 1996 đến năm 2001 tại Afghanistan. Doanh thu chủ yếu là heroin và sản xuất thuốc phiện và thu thuế khu vực chiếm đóng.

Đa số áp đảo của phong trào Taliban là những người dân tộc Pashtun từ phía Nam Afghanistan và phía Tây Pakistan, cùng với một số nhỏ người tình nguyện từ Âu-Á và Trung Quốc. Lực lượng Taliban đã nhận được huấn luyện, tiếp tế và vũ khí quý giá từ chính quyền Pakistan, đặc biệt là Cơ quan tình báo Pakistan (ISI), và nhiều lính mới từ những Madrasah cho những người tị nạn Afghanistan ở Pakistan, ban đầu là những nơi thiết lập bởi Jamiat Ulema-e-Islam JUI. Sau khi kiểm soát được thủ đô Afghanistan (Kabul) và phần lớn đất nước trong 5 năm, chế độ Taliban, hay "Vương quốc Hồi giáo Afghanistan," đã giành được sự công nhận ngoại giao chỉ từ ba nhà nước: Pakistan, Ả Rập Saudi, và Các Tiểu vương quốc Ả Rập Thống nhất. Những lạm dụng về nhân quyền đã khiến chế độ này không được Liên Hiệp Quốc và phần lớn các nhà nước trên thế giới công nhận, trong đó có Iran, Ấn Độ, Thổ Nhĩ Kỳ, Nga, Mỹ và phần lớn các nước cộng hòa Trung Á đã phản đối Taliban và trợ giúp đối thủ của chế độ này (Lực lượng Liên minh phía Bắc Afghanistan).

Năm 2001, Taliban thất thủ trước các cuộc tấn công của quân đội Mỹ. Tuy nhiên, khi Mỹ rút đi, Taliban lại một lần nữa nổi lên và chiếm giữ nhiều vùng đất.

4. Hezbollah,thu $ 500 triệu hàng năm
Hezbollah là một tổ chức chính trị và bán quân sự Shiite Lebanon. Hầu hết các doanh thu đến từ sự đóng góp và tài trợ (đặc biệt là Iran) cũng như từ việc bán thuốc phiện.

Hezbollah có nghĩa là "Đảng của Thượng đế", là một tổ chức chính trị, vũ trang của người Liban theo đạo Hồi dòng Shi'a được thành lập vào năm 1982 nhằm phản ứng trước sự kiện Israel xâm lược Liban để đẩy Tổ chức Giải phóng Palestine (PLO) của Yasser Arafat ra khỏi Liban. Hezbollah được thành lập từ sự hợp nhất ba tổ chức dân quân của người Hồi giáo dòng Shiite tại Liban là Phong trào Hồi giáo Amal, tổ chức Daw'ah và tổ chức Ulema. Hezbollah được sự hỗ trợ tài chính của Iran và Syria. Hezbollah được xem như kẻ thù không đội trời chung của Israel.

Tuy bị các nước phương Tây và Israel cho là tổ chức khủng bố quốc tế nhưng đối với đông đảo người dân Liban thì Hezbollah có công đánh đuổi Israel ra khỏi miền nam Liban vào năm 2000. Theo đánh giá của dư luận, Hezbollah là đảng chính trị lớn nhất, có lực lượng vũ trang hữu hiệu nhất ở Liban. Mặc dù chống Israel và Mỹ, Hezbollah lên án vụ tấn công ngày 11 tháng 9 năm 2001 vào nước Mỹ và những vụ chặt đầu con tin tại Iraq. Hezbollah cũng tuyên bố không có quan hệ với Osama bin Laden và Al-Qaeda như Mỹ và Israel cáo buộc.

3. Lực lượng vũ trang cách mạng của Colombia (FARC), $ 600 triệu thu hàng năm

Lực lượng Vũ trang Cách mạng của Colombia–Quân đội Nhân dân, theo tiếng Tây Ban Nha Fuerzas Armadas Revolucionarias de Colombia–Ejército del Pueblo, còn được biết đến với tên viết tắt FARC hay FARC-EP là một tổ chức cách mạng cộng sản và du kích vũ trang ở Colombia. Tổ chức này được thành lập vào khoảng 1964-1966 đóng vai trò là một phe quân sự của Đảng Cộng sản Colombia, và bị Chính quyền Colombia, Hoa Kỳ, và Liên minh châu Âu, và các tổ chức khác, quy là tổ chức khủng bố vì những hành động của họ không chỉ chống lại chính quyền mà còn cả cư dân, môi trường thiên nhiên và cơ sở hạ tầng.

Tuy FARC bắt nguồn từ phong trào du kích thuần túy, nhóm này đã bắt đầu dính líu đến việc buôn bán thuốc phiện vào những năm 1980, điều này tạo ra một sự chia rẽ giữa lực lượng này với Đảng Cộng sản và hình thành nên một tổ chức chính trị mà nó gọi là Đảng Cộng sản Colombia Bí mật.

Mặc dù bị gán nhãn khủng bố, FARC-EP vẫn tuyên bố là một phong trào du kích, và vài nhà phân tích tranh cãi rằng lý tưởng của nhóm có còn như trước hay không. Với khoảng 9000-12000 thành viên vào năm 2007 (khoảng 20 đến 30% trong số đó là trẻ em dưới 18 tuổi bị tuyển cưỡng ép, FARC-EP hiện diện ở 25-30 phần trăm lãnh thổ Colombia, mạnh nhất ở phần rừng phía đông nam và ở đồng bằng tại vùng núi Andes.

Lãnh đạo FARC là một hội đồng đứng đầu bởi Alfonso Cano và năm người khác, bao gồm chỉ huy quân sự cao cấp Jorge Briceño, còn có tên khác là "Mono Jojoy", sau cái chết của Manuel Marulanda (Pedro Antonio Marín), còn có tên khác là "Tirofijo", hay Sureshot. Trong các mối quan hệ quốc tế, tổ chức được đại diện bởi một thành viên khác trong hội đồng, "Raul Reyes", người đã chết trong một cuộc tấn công của quân đội Colombia vào một trại du kích của FARC ở Ecuador vào ngày 1 tháng 3 năm 2008.

FARC được tổ chức theo cơ cấu quân sự, bao gồm nhiều đơn vị quân sự thành phố hay các nhóm du kích. Nhóm này thêm phần sau –EP vào tên chính thức trong hội nghị du kích thứ bảy của mình để thể hiện sự phát triển từ chiến tranh du kích sang các hoạt động quân sự quy ước.

Tổ chức FARC-EP tự tuyên bố là một tổ chức quân sự chính trị theo đường lối Mác-Lênin, có ảnh hưởng của cách mạng Bolivar của Venezuela. Nó tuyên bố đại diện cho tầng lớp dân nghèo ở nông thôn chống lại tầng lớp giàu có hơn ở Colombia và chống lại ảnh hưởng của Hoa kỳ ở Colombia. FARC cũng chống lại một số lĩnh vực khác bao gồm tư nhân hóa tài nguyên thiên nhiên, các tập đoàn đa quốc gia và bạo lực bán quân sự. FARC-EP tuyên bố các mục đích này là động lực để nó nắm quyền lực ở Colombia qua một cuộc cách mạng vũ trang. Nó tự có nguồn tài chính phần lớn là nhờ tống tiền, bắt cóc và tham gia vào các đường dây buôn bán ma túy bất hợp pháp.

2. Hamas, $ 1 tỷ thu hàng năm
Hamas là từ viết tắt cho Harakat al-Muqawama al-Islamiyya, có nghĩa là "Phong trào Kháng chiến Hồi giáo". Ngày 14 tháng 12 năm 1987, chỉ ít ngày sau khi cuộc nổi dậy của người Palestine chống lại sự chiếm đóng của Israel (còn được gọi là Intifada lần thứ nhất) bùng nổ, Phong trào Hồi giáo Sunni Vũ trang Hamas đã được thành lập với mục tiêu dài hạn là thành lập một nhà nước Hồi giáo của người Palestine trên vùng lãnh thổ được hoạch định trước năm 1948.

Khẩu hiệu của Hamas là "Allah là mục tiêu, Nhà tiên tri Muhammad là hình mẫu, Kinh Koran là hiến pháp, Thánh chiến là con đường duy nhất và được chết vì Allah là sự thể hiện lòng trung thành". Vì những lý do đó, Hamas khước từ mọi giải pháp hòa bình, không công nhận nhà nước Israel. Và để thành lập một nhà nước Palestine Hồi giáo, đối với họ, không có con đường nào khác ngoài việc tiến hành cuộc thánh chiến.

Trong tiếng Ả Rập, Hamas có nghĩa là "nhiệt huyết", "lửa". Các hành động của Hamas không đi ngược lại tiêu chí này. Đánh bom liều chết là một yếu tố mà Hamas coi là vũ khí trong cuộc chiến chống lại Israel.

Người ta biết đến Hamas nhiều hơn với vai trò là một phong trào quân sự. Nhưng thực tế, các hoạt động của họ trong lĩnh vực xã hội cũng khá rộng rãi. Trong khi các phong trào Hồi giáo vũ trang khác như Jihad, lữ đoàn tử vì đạo Al-Aqsa ít phát triển, thì Hamas ngày càng lớn mạnh và giành được sự ủng hộ nhờ các chương trình phúc lợi xã hội lớn. Hamas mở các trường dạy cho trẻ em Hồi giáo, mở bệnh viện và trang trải cuộc sống cho gia đình các phần tử vũ trang nhờ vào tiền quyên góp của các nhà hảo tâm người Palestine lưu vong. Nguồn tài chính được ước đoán hàng tỷ đô la Mỹ nhờ hoạt động quyên góp này đã trang trải cho các hoạt động xã hội và qua đó, Hamas giành được uy tín lớn trong người dân Palestine.

Tháng 2 năm 2006, nằm ngoài dự đoán, Hamas đã giành chiến thắng trong cuộc bầu cử Hội đồng lập pháp Palestine. Một trong những nhà lãnh đạo của Hamas là Ismail Haniya trở thành Thủ tướng của Palestine.

1. ISIS, Nhà nước Hồi giáo Iraq và Levant, Khoảng từ 2 tỷ USD đến 3 tỷ USD thu hàng năm



Không ngạc nhiên khi ISIS đứng thứ nhất. Với thu nhập khổng lồ trên 2 tỷ USD, IS có thể "nuôi" hàng chục vạn quân lực khủng bố. Tổ chức khủng bố IS trước là một chi nhánh của Al-Qaeda. Thành lập bởi Abu Bakr al-Baghdadi, nhóm Nhà nước Hồi giáo (IS) đang nắm giữ diện tích lớn gồm hàng chục thị trấn, thành phố tại Iraq và Syria. Với sự tàn bạo và luật lệ hà khắc, IS đã gây ra hàng loạt vụ tấn công khủng bố, tàn sát, hành quyết con tin, bắt cóc, hãm hiếp và buôn bán phụ nữ…

Thế giới coi IS là nguy hiểm nhất, bởi nó mang tính tổ chức cao và có nguồn thu vững chắc từ các hoạt động buôn bán dầu mỏ, bắt cóc tống tiền, thuế và buôn lậu, được coi là giàu có nhất trong số các tổ chức khủng bố từ trước đến giờ.

IS có tiền rất nhiều thời gian đầu là nhờ tiền quyên góp được ở Qatar, Kuwait, Ả Rập Saudi và Các Tiểu vương quốc Ả Rập Thống nhất và tiền lấy được trong kho của các nhà băng tại Iraq.

AFP dẫn tin tức từ Thứ trưởng Ngoại giao Mỹ David Cohen cho biết, mỗi ngày ISIL kiếm được khoảng 1 triệu USD bằng cách bán dầu thô từ các mỏ dầu chiếm được từ tay chính phủ Iraq và Syria, và rằng ISIL đã tích lũy tài sản với "tốc độ chưa từng có" từ nhiều nguồn khác nhau. ISIL hiện nay được Mỹ coi là "tổ chức khủng bố giàu có nhất và tinh vi về mặt tài chính nhất thế giới".

Tổng thống Nga Vladimir Putin cho biết ông đã chia sẻ thông tin tình báo về các khoản tài chính mà IS nhận được với những người đồng cấp G20. Theo ông Putin, IS đã nhận được hỗ trợ tài chính từ 40 quốc gia, bao gồm cả một số thành viên trong G20.

Hiện nay, những kẻ gia nhập IS đến từ khắp nơi trên thế giới, trong đó có cả các nước phương Tây như Mỹ, Anh, Pháp và nhiều nước châu Á.

Nhà nước Hồi giáo Iraq và Levant viết tắt theo tiếng Anh: ISIL) – còn được biết đến với tên gọi Nhà nước Hồi giáo Iraq và Syria (viết tắt theo tiếng Anh: ISIS, hoặc IS) hay Nhà nước Hồi giáo Iraq và Cận Đông – là một nhóm chiến binh Jihad, gồm các tay súng Hồi giáo cực đoan dòng Sunni cầm đầu các hoạt động không được công nhận ở Iraq và Syria. Trong tình trạng tự xưng và không được công nhận là một nhà nước độc lập, tổ chức này tuyên bố lãnh thổ của chúng bao gồm Iraq và Syria, với dự định tuyên bố lãnh thổ trong tương lai bao trùm cả khu vực Levant – tức cả Liban, Israel, Jordan, Syria, Síp và nam Thổ Nhĩ Kỳ.

Tổ chức này tự xưng là Nhà nước Hồi giáo Iraq và Levant (ISIL) vào ngày 29 tháng 6 2014 đã tuyên bố thành lập một Khalifah (nhà nước Hồi giáo) trên lãnh thổ chiếm đóng của mình, Người lãnh đạo Abu Bakr al-Baghdadi tự cho mình là một Khalip. Tuy nhiên ở các nước Hồi giáo khác, tổ chức này hầu như không được chấp nhận là một Nhà nước có chủ quyền.

Nhiều nguồn tiếng Việt dùng tên Nhà nước Hồi giáo (Islamic State, viết tắt theo tiếng Anh: IS) – tên do nhóm chiến binh này đặt ra vào ngày 29 tháng 6 năm 2014 – nhưng danh xưng này bị chỉ trích mạnh mẽ, bị Liên Hiệp Quốc, nhiều chính phủ các quốc gia và các nhóm Hồi giáo chính thống từ chối sử dụng.

Tổ chức này được thành lập vào những năm đầu của cuộc chiến tranh Iraq (2003) và cam kết trung thành với al-Qaeda vào năm 2004. Nhóm này được hỗ trợ bởi một loạt các nhóm nổi dậy, trong đó bao gồm tổ chức tiền thân của nó, Hội đồng Mujahideen Shura, Al-Qaeda ở Iraq (AQI), Jaysh al-Fatiheen, Jund al-Sahaba, Katbiyan Ansar Al-Tawhid wal Sunnah, Jeish al-Taiifa al-Mansoura. Từ khoảng giữa năm 2013 ISIL và al-Qaeda đã có những tranh chấp với nhau. Vào tháng 2 năm 2014, sau 8 tháng tranh giành quyền lực, al-Qaeda đã cắt đứt mọi liên hệ với nhóm này.

Thủ lĩnh của ISIL là Abu Bakr al-Baghdadi - một công dân Iraq theo đạo Hồi dòng Sunni. Ông này nguyên là một tù nhân bị Mỹ và Iraq giam giữ tại trại giam Bucca, gần Umm Qasr - Iraq từ năm 2004 đến 2009. Sau khi được Mỹ thả trong một vụ đặc xá đáng ngờ, al-Baghdadi đã dần nổi lên trong hàng ngũ các thủ lĩnh Hồi giáo tham gia vào cuộc nội chiến Syria 2014, nhưng mục tiêu của al-Baghdadi không chỉ là lật đổ chính phủ Syria. Ngày 29/6/2014, sau khi vượt biên đánh tràn sang Iraq và chiếm được những mỏ dầu lớn ở miền Bắc nước này, thủ lĩnh al-Baghdadi đã quyết định hiện thực hóa giấc mơ của những người Hồi giáo thánh chiến là "lý tưởng tôn giáo thống trị và hợp nhất toàn cầu", bằng tuyên bố xây dựng "Nhà nước Hồi giáo" và cái tên IS (Islamic State) chính thức ra đời.
Theo một số nguồn tin, Mỹ và các quốc gia Trung Đông khác đã từng nuôi dưỡng IS làm công cụ tiêu diệt chính quyền dòng Shia ở Syria, nhưng IS đã đẩy tư tưởng Hồi giáo vượt tầm kiểm soát của Mỹ.
Theo trang web cá nhân Global Research, cựu nhân viên Cơ quan An ninh Quốc gia Hoa Kỳ (NSA), Edward Snowden, đã tiết lộ rằng tình báo Anh, tình báo Mỹ và tình báo Israel (Mossad) đã làm việc với nhau để tạo ra ISIL, theo đó các tài liệu mật bị rò rỉ tiết lộ rằng nhà lãnh đạo ISIL, giáo sĩ Abu Bakr Al-Baghdadi, đã được huấn luyện quân sự trong suốt một năm dưới sự đào tạo của Mossad, bên cạnh các khóa học về thần học và nghệ thuật phát biểu. Người đứng đầu Viện nghiên cứu vì hòa bình và thịnh vượng Ron Paul, một tổ chức tư nhân có khuynh hứng chống Mỹ, ông Daniel McAdams giải thích rằng: "Thực ra, "phe ôn hòa" (trong cuộc nội chiến Syria) đã được trợ giúp bởi người Mỹ từ lâu, họ đã chiến đấu bên cạnh những người có liên hệ với Al-Qaeda, và sau này là với những chiến binh của ISIS."

Tuy nhiên, theo báo TIME, những thông tin trên là do IRNA (Islamic Republic News Agency, Thông tấn xã Cộng hòa Hồi giáo, cơ quan thông tin chính thức trực thuộc nhà nước Iran) "pha chế" với mục đích tuyên truyền và cuộc phỏng vấn với Snowden nói trên bị nghi ngờ là không có thật. Cũng theo TIME, các quan chức chính phủ Iran và các nhà phân tích độc lập tại Iran cũng như những thông tin của IRNA đã dựa theo hay là thậm chí khởi đầu những tin đồn lan rộng trên mạng internet để cố khẳng định "bằng chứng dứt khoát" về nguồn gốc ISIS là của Mỹ và Israel dựng nên.

Lãnh tụ tối cao Iran, Ali Khamenei đã nói rằng Mỹ, Israel và Anh đứng đằng sau tổ chức khủng bố Nhà nước Hồi giáo Iraq và Levant tự xưng; ông cho rằng các nước này đã tạo ra Al-Qaeda và Da'esh (tức ISIL) nhằm tạo ra sự chia rẽ và sử dụng chúng trong cuộc chiến chống lại các nước Hồi giáo, nhưng rốt cục các tổ chức này lại quay sang chống lại Mỹ.

Tờ Business Insider đưa tin về việc Omar al-Shishani, 1 trong những thủ lĩnh của ISIL, từng được đặc nhiệm Mỹ đào tạo để chống lại Nga trong cuộc chiến Gruzia năm 2008. Sau đó, Omar al-Shishani đã tìm đường sang Syria và gia nhập ISIL ở đó. Omar nhanh chóng sử dụng những kỹ năng quân sự đã được Mỹ huấn luyện để tổ chức các chiến dịch quân sự thành công cho ISIL.

Điều làm nên sự khác biệt của ISIL so với các tổ chức khủng bố Hồi giáo khác là chúng không theo đuổi việc tổ chức các hành động khủng bố gây tiếng vang rồi rút lui. ISIL theo đuổi việc thành lập một nhà nước thuần Hồi giáo theo tinh thần Thánh chiến.

Thành công của ISIL (chỉ trong vòng 3 tháng đã chiếm một nửa Iraq) nằm ở tính kỷ luật cao và giàu lý tưởng tôn giáo của các chiến binh. Mặt khác, quân đội Iraq lại tỏ ra bạc nhược, tinh thần chiến đấu thấp do binh sĩ bất mãn bởi các vấn nạn tham nhũng, sự thiếu đoàn kết trong chính phủ (kết quả một cuộc điều tra sơ bộ cho thấy quân đội Iraq có ít nhất 50.000 "lính ma" nằm trong hệ thống trả lương của Bộ Quốc phòng Iraq). Tham nhũng tràn lan trong quân đội Iraq được cho là nguyên nhân dẫn đến sự sụp đổ của 4 trong số 14 sư đoàn quân đội nước này trước những đợt tấn công dữ dội của ISIL. Phóng viên chiến trường mô tả quân đội Iraq đã đào ngũ hàng loạt (chỉ khoảng 25% ở lại chiến đấu), và quân đội này "hầu như không còn tồn tại, họ không chiến đấu tốt ở mọi nơi".

Các chuyên gia tính toán, sau khi bị đánh bật khỏi Mosul, quân đội Iraq đã bỏ lại 40 vạn đơn vị vũ khí cho ISIL bao gồm không chỉ vũ khí bộ binh, mà còn nhiều trang bị quân sự hạng nặng, hiện đại. Nhiều thành viên của ISIS giờ đã được trang bị không kém tiêu chuẩn binh sĩ hiện đại với quân phục, áo giáp chống đạn, thiết bị nhìn đêm và vũ khí cá nhân.

Hậu phương của ISIS còn được đảm bảo theo tinh thần của thủ lĩnh ISIL, Abu Bakr al-Baghdadi, một giáo sĩ Hồi giáo có đầu óc tổ chức và tầm nhìn. Tại các vùng lãnh thổ do ISIL kiểm soát, luật Hồi giáo Sharia ngay lập tức có hiệu lực. Những giáo luật tuy hà khắc nhưng đã nhanh chóng ổn định tình hình ở nhiều vùng tại miền Bắc Iraq vốn chìm trong bất ổn trong hơn 10 năm qua do dự yếu kém của chính quyền địa phương. Và điểm quan trọng nhất là người dân Hồi giáo Sunni cảm thấy được đối xử công bằng, điều chưa từng có dưới chính phủ Iraq của người Shitte. Nền nông nghiệp của Iraq bị tàn phá 90% sau cuộc xâm chiếm của Mỹ vào năm 2003. Những đau khổ của cộng đồng người Iraq dòng Sunni ở nông thôn hoàn toàn đối nghịch với người Shia đang sống trong giàu sang ở Baghdad và các thành phố phía đông nhờ phục vụ cho chế độ Shia thân Mỹ. Những người Iraq dòng Sunni đã chào đón ISIL như những người giải phóng, thậm chí còn tham gia hàng ngũ của ISIL nhằm chống lại chế độ áp bức bởi người Shia.

Điểm khác biệt nữa của ISIS là tại các vùng tạm chiếm, đại diện phong trào này luôn tìm cách trấn an người dân ở lại. Tại Mosul, ngay khi chiếm được thành phố, ISIS phát cho mỗi người dân một bình gas miễn phí để nấu nướng. Khi những người dân băn khoăn rằng làm sao họ có thể tin được ISIS, đại diện phong trào này trả lời: "Hãy cho chúng tôi thêm thời gian, chúng tôi sẽ nhanh chóng cung cấp số điện thoại. Khi mọi người cần chúng tôi sẽ lập tức giúp đỡ". Giới phân tích quốc tế đã thực sự bất ngờ khi thấy ISIL sở hữu một bộ máy công quyền và dân sự khá hoàn chỉnh có tòa án, cảnh sát, trường học và các tổ chức từ thiện. Tại vùng Al-Raqqa, ISIL đã xây dựng chợ, đường xá, các đường dây điện, trạm xá, bưu điện, bến xe… quản lý khí đốt để đảm bảo phân chia công bằng và tổ chức loạt các hoạt động cứu trợ từ thiện cho người dân địa phương.

Theo báo Time viết ngày 3 tháng 10 2014, nhà nước Hồi giáo đã thành công trong việc gửi đi khắp toàn cầu một thông điệp rằng sự thống nhất của thế giới Hồi giáo và lý tưởng xây dựng một nhà nước Hồi giáo "hoàn toàn thánh khiết" là điều có thể. Hàng trăm ngàn thanh niên gốc Trung Đông, dù sinh ra và lớn lên ở châu Âu nhưng lại dành sự ngưỡng mộ cho IS, hàng chục ngàn trong số đó đã tình nguyện vượt biên tới Syria và Iraq để chiến đấu cho Nhà nước này.


ISIS còn phát hành cả hộ chiếu

Nhờ nhiều người tình nguyện gia nhập từ cả Iraq, Syria lẫn nước ngoài (có cả người Hồi giáo sống ở Anh, Pháp, Nga, Úc, Thổ Nhĩ Kỳ...), quân số của ISIL tăng nhanh chóng. Tháng 6/2014, ISIL mới có khoảng 4.000 quân ở Iraq và vài ba ngàn ở Syria, nhưng đến tháng 9/2014, ước tính quân số của ISIL đã lên tới 100.000 và vẫn tiếp tục tăng.