Malaysia là một quốc gia đa dân tộc và đa văn hóa, đặc điểm này đóng một vai tṛ lớn trong chính trị quốc gia. Hiến pháp tuyên bố Hồi giáo là quốc giáo trong khi bảo vệ quyền tự do tôn giáo. Bởi vậy Quốc gia Đông Nam Á Malaysia có một lực lượng cảnh sát chuyên giám sát việc tuân thủ các chuẩn mực đạo đức của Hồi giáo.
Các nhân viên cảnh sát tôn giáo ở Malaysia đă đột kích vào nhà riêng của nữ diễn viên Faye Kusairi sau khi một số người tố cáo là cô đă “quá gần gũi” với một người khác phái ở một nơi cách biệt với xung quanh. Với “tội này”, người vi phạm ở Malaysia có thể bị phạt tới 2 năm tù. Vụ đột kích diễn ra vào đêm và họ thậm chí không nhận được trát nào cả.
Cảnh sát Malaysia áp giải một phụ nữ. Ảnh: Malaysian Insider.
Nhằm bắt các t́nh nhân đúng lúc “t́nh tính tang”, 5 nhân viên cảnh sát đă cắt lưới an toàn của ngôi nhà gia đ́nh cô và phá cửa chống cháy để đột nhập vào bên trong. Nhưng ngay cả Faye cũng không có mặt trong nhà: cô đang ở bên ngoài với một người bạn. Thay vào đó, các cảnh sát chỉ thấy có cha, mẹ và em trai của cô.
Vụ việc nói trên xảy ra vào tháng 4/2016. Cô vẫn chưa nhận được một lời xin lỗi chính thức nào. Faye kể: “Họ nói với cha tôi rằng họ phát hiện tôi ở cùng với chồng người khác”. Cô nói, dẫu sao, cảnh sát cũng đă sửa lại cánh cửa bị họ đập vỡ.
Thẩm quyền lớn
Nhà lập pháp Malaysia Fahri Azzat nói: “Thẩm quyền của họ giống với cảnh sát điều tra tội h́nh sự, như là trong trường hợp giết người”.
Hồi tháng 12/2016, các quan chức đă đột nhập vào căn hộ của một cảnh sát ở trên tầng 4. Nhưng thay v́ bắt gặp cảnh “trai trên gái dưới”, họ chỉ thấy một người phụ nữ ở một ḿnh trong một căn pḥng, với cánh cửa sổ mở tung. Người t́nh của cô này đă nhảy từ cửa sổ xuống để tránh bị bắt, ông ta sau đó tử vong tại bệnh viện. Một viên cảnh sát khác cũng bị vài vết thương do nhảy từ trên cao xuống để chạy trốn các nhân viên đạo đức vào đêm hôm đó.
Cảnh sát tôn giáo không chỉ t́m kiếm các “t́nh nhân” tại các khách sạn hay tư gia. Các tội vi phạm luật Hồi giáo sharia c̣n bao gồm cả việc “ăn cơm trước kẻng” và t́nh dục ngoài hôn nhân, uống rượu, không chay tịnh trong tháng ăn chay Ramadan, hoặc là không chịu đi nhà thờ Hồi giáo vào các ngày thứ Sáu trong tuần. Các nhân viên cảnh sát đạo đức c̣n truy bắt những người Hồi giáo ḍng Shiite (bị ḍng Sunni coi là dị giáo) cũng như những người đồng tính hay chuyển giới – những đối tượng bị coi là đàn ông “ăn mặc hoặc hành động” như phụ nữ.
Phụ nữ Malaysia trong trang phục Hồi giáo. Ảnh: Flickr.
Đạo Hồi ở Malaysia ngày càng có khuynh hướng “truyền thống” trong các năm gần đây. Giới học giả tôn giáo có ảnh hưởng rất lớn. Các quan chức tôn giáo mang theo truyền thông trong nhiều vụ bắt bớ. Các đoạn video ghi lại gương mặt và thông tin cá nhân của các nghi phạm được phát rộng răi trên truyền h́nh quốc gia.
Hồi giáo hóa
Ở Malaysia, khoảng 60% dân số là người Hồi giáo, đa số là tộc người Mă Lai. Nhiều người khác theo đạo Hồi, Hindu, Kitô hoặc không tôn giáo.
Về lư thuyết, Hiến pháp Malaysia năm 1957 bảo đảm tự do tôn giáo cho những người không phải gốc Mă Lai. Nhưng đồng thời nó quy định đạo Hồi là quốc giáo.
Người Hồi giáo ở Malaysia chịu sự chi phối của hai hệ thống pháp luật. Một số vụ án được xử bởi các ṭa án sharia cụ thể, khác với ṭa của hệ thống tư pháp thông thường.
Người Hồi giáo dễ bị nhận diện do tôn giáo của họ được ghi rơ trên thẻ căn cước, trong khi những người thuộc các tôn giáo khác th́ không ghi như vậy. Ai muốn kết hôn với một người Hồi giáo th́ phải cải đạo sang thành Hồi giáo. Lựa chọn một tôn giáo không phải là quá tŕnh dễ dàng, v́ điều đó đ̣i hỏi được một ṭa án Hồi giáo nào đó phê chuẩn. Tại một số bang của Malaysia, việc từ bỏ Hồi giáo là một tội h́nh sự.
Câu chuyện trên cũng ảnh hưởng tới những người không phải là Hồi giáo. Tất cả các phụ nữ Malaysia phải che kín chân ḿnh khi ở bên trong một số ṭa nhà của chính quyền. Bộ Phát triển Hồi giáo nước này cũng đă khuyến nghị một doanh nghiệp thay chữ “chó” bằng chữ “xúc xích” trong tên một món hàng của họ th́ mới được nhận chứng chỉ halal dành cho các món ăn mà người Hồi giáo được phép ăn.
Chỉ người Hồi giáo mới được phép dùng từ “Allah” – từ gốc Arab dùng để chỉ Chúa, dù rằng đây cũng là một thuật ngữ Kitô giáo dùng để chỉ vị thần của riêng họ.
Các kinh thánh Kitô giáo bằng tiếng Mă Lai bị cấm khắp mọi nơi, ngoại trừ nhà thờ. Người Kitô giáo Mă Lai coi đây là một ví dụ về t́nh trạng Hồi giáo hóa ngày càng gia tăng trong quốc gia Đông Nam Á này.
Chống lễ Valentine, đ̣i áp dụng chế tài Hồi giáo
Ở Malaysia, người Hồi giáo bị cấm tổ chức lễ T́nh yêu Valentine. Giới chức tôn giáo tuyên bố rằng đây là một ngày lễ của Kitô giáo, ngày lễ này thúc đẩy thói lang chạ và các hành vi phi đạo đức.
Năm 2017 trong một chiến dịch thường niên bài trừ ngày Valentine, một nhóm thành niên Hồi giáo đă kêu gọi phụ nữ Hồi giáo tránh sử dụng các biểu tượng cảm xúc trong các tin nhắn cũng như tránh xức nhiều nước hoa khi có mặt một nam giới nào đó không phải là người thân. Họ cũng kêu gọi thanh niên Hồi giáo công khai chỉ trích những cặp đôi Hồi giáo chưa kết hôn hẹn ḥ nhau vào ngày lễ Valentine 14/2.
Kể từ khi giành độc lập khỏi Liên hiệp Anh vào năm 1957, Malaysia liên tục nằm dưới sự lănh đạo của liên minh Barisan Nasional, bao gồm các đảng đại diện cho các nhóm dân tộc lớn nhất.
Cũng trong nhiều thập kỷ, đảng Hồi giáo liên Malaysia (PAS) đối lập t́m cách hợp pháp hóa các h́nh phạt khắc nghiệt theo kiểu Hồi giáo như là ném đá hay tùng xẻo. Chính quyền Malaysia đă liên tục đấu tranh chống lại các yêu sách kiểu này nhưng lực lượng lănh đạo liên minh Barisan Nasional đă bị mất nhiều phiếu trong các cuộc bầu cử vừa qua và điều này gia tăng áp lực buộc họ có nhiều khả năng sẽ phải nhượng bộ trước các yêu sách của PAS nhằm giành lại lá phiếu cử tri.
Phil Robertson, Phó Giám đốc phụ trách châu Á của Tổ chức Theo dơi Nhân quyền, cho biết, khi sự nghiệp chính trị bị đe dọa th́ Thủ tướng Malaysia Najib Razak có thể tạm gác một số nguyên tắc./.