Mới đây, bộ phim tài liệu nói về một chủ tiệm nail người Việt tại San Francisco đă thu hút sự chú ư của nhiều người. Theo đó th́ nghề nail mà nhiều người gốc Việt đang làm ẩn chứa rất nhiều mối nguy hại về sức khỏe mà không phải ai cũng biết. Chính chủ nhân của tiệm nail này đă bị sẩy thai nhiều lần và mắc bệnh hen suyễn th́ thường xuyên tiếp xúc với các chất độc hại trong các sản phẩm làm nail.
Một phim tài liệu mới kể lại câu chuyện của Hoàng Vân, chủ nhân một tiệm nail ở San Francisco. Trong phim này, người xem được biết bà đă bị sẩy thai nhiều lần, và mắc bệnh hen suyễn, v́ trong một thời gian dài bà đă tiếp xúc với các hóa chất độc hại trong các sản phẩm chăm sóc móng tay. Kinh nghiệm bản thân đă khiến bà muốn đi t́m những giải pháp nhằm đem lại mỹ phẩm an toàn cho mọi người, không chỉ với phụ nữ làm nghề nail mà thôi.
Phim tài liệu này đă được nhiều tờ báo Mỹ viết tin trong mấy tuần qua. Mới nhất là một bài của kư giả Anthony Rogers đăng trên mạng 7×7.com vào ngày 15 tháng Ba, 2016.
Trong bài viết này, tác giả cho biết nếu bạn bước vào tiệm New York Nail ở San Francisco, trên đường Mission Street gần góc đường Cortland Avenue, vào bất kỳ ngày nào trong tuần, có lẽ bạn sẽ thấy bà Hoàng Vân đang chăm chỉ làm việc trong tiệm nail nhộn nhịp của bà. Người phụ nữ đứng tuổi này chăm sóc cho một nhóm phụ nữ khác nhau. Họ đến đây không những v́ nghệ thuật móng tay kỳ lạ, mà c̣n v́ môi trường gia đ́nh.
Bà Vân di cư từ Sài G̣n đến San Francisco vào năm 2000, và cách mấy năm sau đó bà mở tiệm riêng. Bà nói với Rogers, “Chúng tôi nấu ăn ở đây. Chỉ có điều chúng tôi không ngủ ở đây. Cửa tiệm này như là một người bạn thân của chúng tôi. Bây giờ tôi rất vui, v́ tôi đă có cơ hội được sinh sống ở Mỹ. Tôi đă từng không nghĩ rằng tôi sẽ được như vậy.”
Hồi nhỏ Vân bán đồ ăn và hàng hóa do gia đ́nh làm trên đường phố Sài G̣n. Đến năm 2001, sau khi sang Mỹ, bà được cấp giấy phép làm việc trong ngành nail. Thế nhưng đạt được giấc mơ Mỹ không hẳn đơn giản như vậy. Bà Hoàng Vân đă bị sẩy thai lần đầu tiên, sau đó thêm một lần nữa. Khó mà xác định chính xác nguyên nhân làm cho bà bị sẩy thai.
Tuy vậy, “bộ ba độc hại,” gồm ba hóa chất formaldehyde, toluene và dibutyl phthalate, được nhiều người biết là có liên quan đến những vụ hư hại về sinh sản và những khuyết tật bẩm sinh, Ba thứ hóa chất đó đều là các thành phần thông thường của ván ép, thuốc ướp xác, và những chất tẩy sạch đồ gia dụng.
Những người hiểu biết thành thạo nhất về phong cách thẩm mỹ hiện nay đều cảnh giác với bộ ba độc hại ấy. Từ lâu ba hóa chất ấy đă lọt vào trong những chai đựng chất đánh bóng của chúng ta, mà ít được hoặc không được chính quyền giám sát. Không có sự xét nghiệm, không có sự theo dơi những ảnh hưởng về sức khỏe, không có việc dán nhăn có thể cho biết những hóa chất được che giấu trong những chất sơn bóng mà chúng ta yêu thích. Trong khu vực Vịnh San Francisco, hai giám sát viên Cindy Chavez (Santa Clara) và David Chiu (San Francisco) đang lập hồ sơ về những ảnh hưởng tai hại của bộ ba độc hại. Ba chất này c̣n liên quan đến “những h́nh thức nguy hiểm của ung thư, dị tật bẩm sinh, hen suyễn, và mọi loại bệnh khác,” theo ông Chiu cho biết.
Trên phạm vi quốc gia, cùng với hai tổ chức California Healthy Nail Salon Collaborative và Women’s Voices for the Earth, bà Vân đang vận động ủng hộ cho Đạo Luật Các Mỹ Phẩm An Toàn Và Các Sản Phẩm Chăm Sóc Cá Nhân đang vận động ủng hộ Luật. Được đệ tŕnh tại Quốc Hội trong năm 2013, đạo luật này sẽ ấn định những tiêu chuẩn về an toàn và những quy định về việc ghi nhăn, và bảo đảm sự giám sát của Bộ Y Tế Hoa Kỳ.
Điều trần cho đạo luật ấy Hoa Thịnh Đốn, bà Vân nói, “Xin hăy thông qua luật ấy, để cho tất cả các loại mỹ phẩm, trong đó có các sản phẩm chăm sóc móng tay, đều được an toàn trước khi được bán cho công chúng, để cho chúng tôi không c̣n phải làm việc trong nỗi sợ hăi nữa.”
Câu chuyện của bà tóm tắt những câu chuyện của rất nhiều người đă và đang làm việc trong ngành kỹ nghệ mỹ phẩm, và hàng triệu phụ nữ cậy dựa vào các dịch vụ móng tay của họ. Câu chuyện bà Vân đă được ghi nhận trong một phim ngắn mới, tựa đề là Painted Nails (Những Móng Tay Được Sơn). Painted Nails là kết quả của một sự hợp tác giữa hai nhà làm phim ở San Francisco là Dianne Griffin, Erica Jordan, và nhà đồng sản xuất kiêm thông dịch viên Phạm Hoàng Nhung. Bà Jordan thực hiện phim này một phần v́ bà muốn tiếp tục cuộc tranh đấu trong thế kỷ 20 của bà ngoại của bà, để bảo vệ quyền lợi của giới lao động.
Hai nhà làm phim đă viết trên trang Facebook của phim về t́nh trạng cần có luật kiểm soát hóa chất chặt chẽ hơn: “Trong ngành thẩm mỹ, không có thuật ngữ nào với sự định nghĩa được ngành này đồng ư chắc chắn về những thứ như hữu cơ hoặc tự nhiên. Khác với ngành thực phẩm, những thuật ngữ này không được quy định cho mỹ phẩm. Điều này có nghĩa là các công ty có thể sử dụng những thuật ngữ này một cách khá tự do.”
hoalyly@vietbf sưu tầm