Ghế ngồi của Thổ Nhĩ Kỳ trong khối NATO hiện đang trong t́nh trạng lung lay hơn bao giờ hết khi Đức và Mỹ đề nghị xem xét tư cách thành viên của nước này.
Ông Paul Vallely, Thiếu tướng lục quân Mỹ đă nghỉ hưu cho rằng, Thổ Nhĩ Kỳ cần phải bị loại khỏi NATO sau khi bắn rơi máy bay Su-24 của Nga. Ông khẳng định rằng Thổ Nhĩ Kỳ không c̣n quan tâm lợi ích của khối mà theo đuổi lợi ích riêng của ḿnh.
Thiếu tướng Vallely tin rằng, vụ tấn công chiếc máy bay ném bom Su-24 của Nga không nhằm bảo vệ biên giới quốc gia, mà nhằm chứng minh với Nga rằng Thổ Nhĩ Kỳ là cường quốc có ảnh hưởng trong khu vực. Tổng thống Thổ Nhĩ Kỳ Recep Tayyip Erdogan đă từng tham gia vào cuộc xung đột tại khu vực này: vài năm trước đây, nước này đă bắn hạ một máy bay chiến đấu của Syria.
Tướng Vallely nhấn mạnh rằng, NATO nên xem xét vụ việc này một dấu hiệu nguy hiểm. Thổ Nhĩ Kỳ đă đơn phương đưa ra quyết định bắn hạ một chiếc máy bay ném bom của Nga và họ không thống nhất hành động với NATO.
"Họ muốn tái lập Đế chế Ottoman của riêng ḿnh, và tất nhiên Tổng thống Erdogan đang nỗ lực hướng đến một Nhà nước Hồi giáo (IS) có kiểm soát. V́ vậy, họ có chương tŕnh nghị sự sai lầm ở Thổ Nhĩ Kỳ và đó là những ǵ mà họ đang theo đuổi", ông Vallely nhận định.
Cuối cùng ông Vallely kết luận rằng, vụ bắn hạ máy bay Nga không có lợi đối với châu Âu, không có lợi đối với Trung Đông, và cũng không có lợi đối với NATO.
Đồng quan điểm, bà Beatrix von Storch – Phó chủ tịch đảng của đảng cánh hữu Sự lựa chọn khác cho nước Đức (AfD), đồng thời là nghị sỹ nghị viện châu Âu nói rằng, NATO nên xem xét lại tư cách thành viên của Thổ Nhĩ Kỳ và Ankara cũng cần phải quên đi kế hoạch gia nhập EU.
“Nếu thông tin từ một số quan chức cấp cao của Washington nói rằng Thổ Nhĩ Kỳ bắn máy bay Nga ở Syria là đúng th́ hiển nhiên đó là hành động gây hấn và đặt dấu chấm hỏi vào tư cách thành viên của Thổ Nhĩ Kỳ trong NATO”, bà Beatrix von Storch nhấn mạnh với tờ Freie Welt.
Nữ nghị sĩ c̣n nói rằng hành động của Ankara là thái quá dù cho chiếc Su-24 của Nga có vào không phận Thổ Nhĩ Kỳ trong giây lát.
“Giới chức NATO nên suy nghĩ kỹ về việc hiệu có thể kham nổi một chính phủ nông nổi trong vấn đề biên giới như Thổ Nhĩ Kỳ hay không… Và chấp nhận Thổ Nhĩ Kỳ và EU cũng là điều không tưởng”, bà Beatrix von Storch khẳng định thêm.
Cũng liên quan đến vấn đề này, trong bản báo cáo ngày 25/11 của ḿnh, hăng CNN (Mỹ) nhận định, quyết định bắn hạ Su-24 của Nga đă khiến Tổng thống Thổ Nhĩ Kỳ Erdogan mất điểm nghiêm trọng trong con mắt giới lănh đạo NATO v́ hành động này vô t́nh đă làm hại đến các toan tính của giới lănh đạo khối này.
“Các đối tác trong NATO của Thổ Nhĩ Kỳ hiện có thể coi ông Erdogan là người thiếu tin cậy v́ đă hành động thiếu suy nghĩ khi t́nh h́nh có thể bùng nổ bất ổn. Ông Erdogan đă trở thành người không thể giữ được cái đầu lạnh để có thể giúp NATO thúc đẩy cuộc chiến tranh lạnh đến giây phút cuối cùng”, báo cáo của CNN viết.
Sau khi xảy ra vụ máy bay Su 24 của Nga bị Thổ Nhĩ Kỳ bắn rơi, Bộ Quốc pḥng Mỹ khẳng định không liên quan tới vụ việc này.
“Đó là chuyện giữa Thổ Nhĩ Kỳ và Nga. Mỹ chỉ tập trung vào IS. Nhiệm vụ của quân đội Mỹ là chiến đấu chống lại IS ở Syria và Iraq. Đó là những ǵ chúng tôi cần phải làm”, Đại tá quân đội Mỹ, Steve Warren nhấn mạnh trong buổi họp báo tại Baghdad trước đó.
Trong khi đó, NATO cũng tỏ thái độ không muốn dính dáng quá nhiều đến vụ việc này. Phát biểu tại buổi họp báo sau cuộc họp khẩn theo đề nghị của Ankara, Tổng thư kư NATO ông Jens Stoltenberg khẳng định ủng hộ sự toàn vẹn lănh thổ của Thổ Nhĩ Kỳ, tuy nhiên không hề nói rơ những hành động cụ thể nhằm giải quyết những vấn đề liên quan đến vụ máy bay Nga rơi.
Tổng thư kư NATO nhấn mạnh rằng ông mong đợi sẽ có các cuộc tiếp xúc giữa Ankara và Moscow, đồng thời kêu gọi các bên b́nh tĩnh và giảm bớt căng thẳng để giải quyết vụ việc này.
VietBF© Sưu tập