LOS ANGELES, California (NV)- Tuy tỉ lệ thành công khá thấp, chỉ khoảng 5% trong tổng số hàng ngàn các trường hợp kháng cáo, những thợ móng tay và thẩm mỹ vẫn ghi danh tham dự các buổi xét xử của Hội Đồng Thẩm Mỹ “state board” với hy vọng được xóa án phạt.
Tŕnh bày trước ba đại diện Ủy Ban Xem Xét Kỷ Luật (DRC) của "state board." (H́nh: Thiên An/Người Việt)
Một buổi kháng cáo
Chúng tôi đến một văn pḥng hành chính tiểu bang tại Los Angeles để theo dơi một buổi hiện diện kháng cáo của Hội Đồng Thẩm Mỹ California.
Tùy theo nơi ghi danh hành nghề của thợ, Hội Đồng Thẩm Mỹ sẽ chọn một địa điểm thích hợp, gần địa phương. Địa điểm chúng tôi đến lần này ở Los Angeles. Đây không phải là địa điểm duy nhất để xét xử của hội đồng, nhưng gần Quận Cam và là một trong những địa điểm có nhiều người Việt tham dự.
Chúng tôi tiến vào bên trong ṭa văn pḥng hành chính, sau khi đồ đạc đă được cho chạy qua máy kiểm soát của nhân viên bảo vệ. Pḥng xử nằm trên lầu bảy. Các tờ giấy nhỏ, có Tiếng Việt, được dán dọc đường đi, hướng dẫn lối vào pḥng xử.
Tuy có đến khoảng 60 vụ được hẹn sẽ xử trong ngày, pḥng xử khá nhỏ, chỉ với khoảng vài ba chục ghế v́ các vụ đă có giờ hẹn riêng. Bàn của Ủy Ban Xem Xét Kỷ Luật (DRC) được đặt phía trước. Ba đại diện của ủy ban là người chịu trách nhiệm thẩm định.
Hôm đó, trong ba vị, có cô Christie Trần là người Việt Nam duy nhất hiện là thành viên duy nhất của hội đồng, bên cạnh là ông Richard Hedges và bà tiến sĩ Kari Williams. Tuy vậy, cả ba vị theo quy định phải hoàn toàn dùng Tiếng Anh. Trợ giúp họ có thêm hai nhân viên nữa của hội đồng, lo về giấy tờ và thủ tục xét xử.
Thợ thẩm mỹ và chủ tiệm thẩm mỹ đến theo hẹn, ghi tên, chờ đến phiên. Trong khoảng vài chục người xin kháng cáo hôm đó, có đủ các thành phần, sắc dân. Chủ có, thợ có, người bản xứ có, người không rành Anh ngữ có... Khi tên ai được xướng lên, cùng với ngày tháng và lỗi bị phạt, th́ người đó tiến lên bàn phía trước, đối diện với ba đại diện ủy ban.
Một cặp vợ chồng người Việt đến dự buổi kháng cáo hôm đó là hai trong những người chờ xét xử.
Người vợ là chủ tiệm “nail,” người chồng đi theo trong vai tṛ đại diện, giúp phiên dịch. Bà bị phạt ba tội: cố thay đổi hiện trường khi bị thanh tra viên đến, dùng lại đồ chà chân, và không dán nhăn đúng cách cho các chai lọ. Qua lời thông dịch của người chồng, bà đưa ra các lời lẽ biện minh trước ủy ban. Cô Christie, đại diện ủy ban xử trường hợp này, cũng đưa ra luật lệ để giải thích cho bà đâu là đúng đâu là sai. Một số h́nh ảnh được đưa ra để hai bên cùng xem xét.
Ủy ban lắng nghe toàn bộ sự giải thích của cặp vợ chồng, trước khi cám ơn và mời họ ra về. Quyết định cuối cùng cho từng trường hợp kháng cáo sẽ được đưa ra trong giờ họp kín của ủy ban vào cuối buổi xét xử, khi ba thành viên cùng bàn bạc và bỏ phiếu chống hay thuận đơn kháng cáo.
Cặp vợ chồng người Việt chỉ là một trong nhiều trường hợp trong buổi xét xử hôm đó. Có người giống họ, cũng bị phạt về việc dán nhăn, một lỗi thường gặp nhất trong ngành. Có người khác họ, mỗi người mỗi kiểu, kháng kiện v́ nói bị phạt hai lần cho một lỗi, hay bị thanh tra sai...
Dù tỉ lệ thành công của các đơn xin kháng cáo rất thấp, theo lời ủy ban DRC nói với Nhật Báo Người Việt là chưa đến 5%, số tiền phạt được miễn hoặc giảm là không hề nhỏ trong số hàng ngàn trường hợp mà thanh tra viên của Hội Đồng Thẩm Mỹ California phạt hàng năm.
Hướng dẫn vào buổi hiện diện kháng cáo có ba thứ tiếng, Anh, Việt và Tây Ban Nha. (H́nh: Thiên An/Người Việt)
Quy tŕnh kháng cáo
Nhân viên Hội Đồng Thẩm Mỹ California có quyền bất ngờ thanh tra tại các tiệm thẩm mỹ vào bất kỳ ngày nào trong tuần, kể cả Thứ Bảy và Chủ Nhật. Khi các thanh tra viên đưa ra giấy báo phạt, tất cả các thợ thẩm mỹ và chủ tiệm sau đó đều có quyền kháng cáo.
Sau khi nhận được trát hầu ṭa qua thư tín, người bị phạt có thể đóng tiền phạt hoặc kư và đệ tŕnh tài liệu đính kèm ghi rơ “Đơn Kháng cáo/Đơn Yêu cầu Hiệu Chỉnh” rồi gửi đến địa chỉ của hội đồng. Mọi đơn kháng cáo phải được đệ tŕnh trong ṿng 30 ngày kể từ ngày ban hành trát hầu ṭa. Các đơn kháng cáo không được đệ tŕnh đúng quy định về thời gian sẽ bị loại bỏ.
Hội đồng sẽ xếp lịch cho một buổi điều trần đơn kháng cáo không chính thức trước buổi gặp Ủy Ban Xem Xét Kỷ Luật. Khoảng 30 ngày trước ngày tiến hành buổi điều trần, hội đồng sẽ gửi thư thông báo ghi rơ ngày, thời gian và địa điểm buổi điều trần. Nếu không rành Anh ngữ, người bị phạt phải tự t́m người thông dịch viên đi cùng, trong vai tṛ thông dịch viên hoặc đại diện.
Trong buổi điều trần, người bị phạt có 15 phút để tŕnh bày trường hợp của ḿnh và giải thích lư do kháng cáo với Ủy Ban Xem Xét Kỷ Luật, gồm một hội thẩm đoàn có ba thành viên. Dù không bắt buộc, người tham dự được khuyên nên mang h́nh ảnh và tài liệu hỗ trợ cho trường hợp của ḿnh.
Sau khi đă lắng nghe và đưa ra quyết định cuối cùng, hội đồng sẽ gửi thư thông báo kết quả 30 ngày sau buổi điều trần, cho biết chấp nhận hay bác bỏ đơn kháng cáo. Thư này cũng sẽ công bố tổng số tiền
phạt chính thức.
Theo thông tin Hội Đồng Thẩm Mỹ California cung cấp, nếu không đồng ư với quyết định của ủy ban, người bị phạt có thể tiếp tục làm đơn kháng cáo để gửi tới Thẩm phán Luật Hành Chính. Đơn này phải được đệ tŕnh trước khi quyết định có hiệu lực hoặc 59 ngày sau buổi điều trần với ủy ban.
Nên tham dự các buổi hiện diện kháng cáo nếu tin thanh tra viên phạt sai. (H́nh minh họa: Getty Images)
Để không bị phạt
Số liệu thống kê gần đây nhất của Hội Đồng Thẩm Mỹ California cho thấy số thợ móng tay và thẩm mỹ bị phạt lên đến hàng ngàn người mỗi năm.
Trong ba tháng từ Tháng Bảy đến Tháng Chín 2013, tiểu bang có 1,882 đợt thanh tra th́ phát hiện có 2,505 vi phạm. Trong số đó, 626 đơn kháng cáo được gửi đến hội đồng. Và như đă đề cập, số được tha hoặc giảm phạt chỉ vào khoảng vài chục trường hợp.
Bà Marcene Mellixa, đại diện Hội Đồng Thẩm Mỹ California, nói: “Ủy ban không bỏ mức phạt chỉ v́ người bị phạt đến hiện diện kháng cáo. Ủy ban chỉ bỏ phạt khi không có đủ bằng chứng chứng minh họ đă vi phạm luật. Cơ hội một giấy phạt/vi phạm được hủy bỏ là chưa đến 5%.”
Riêng câu hỏi của phóng viên về thợ móng tay và thẩm mỹ gốc Việt, ông Richard Hedges, một thành viên của Ủy Ban Xem Xét Kỷ Luật, cho biết có khá ít người Việt xin kháng cáo. “Nếu tin rằng ḿnh bị xử sai, hăy đến đây để tŕnh bày cho chúng tôi được nghe,” ông nói.
“V́ sao người Việt ít tham dự, tôi cũng không rơ,” ông Richard nói thêm. “Có thể họ không tự tin là ḿnh rành luật lệ. Quư vị có thể thấy là chúng tôi nói chuyện rất nhẹ nhàng, không có ǵ đáng sợ. Mục tiêu của chúng tôi là để mọi người hiểu và chấp hành luật lệ. ”
Ông cũng đề cập đến nhiều thợ gốc Việt đến dự buổi hiện diện kháng cáo, nhưng trong cách tŕnh bày “có vẻ như không được nhà trường dạy kỹ lưỡng về luật thẩm mỹ.”
“Tốt nhất là nắm rơ luật và đừng vi phạm,” ông nói với phóng viên trước khi phải trở lại buổi xét xử. Nhắc đến tính cạnh tranh khiến nhiều tiệm thẩm mỹ chạy theo thời gian và bỏ qua các bước vệ sinh cần thiết, ông nói: "Chúng tôi được báo về các vi phạm từ chính đối thủ cạnh tranh của quư vị. Hăy chấp hành luật lệ để đảm bảo an toàn cho khách hàng và tiết kiệm tiền bạc cho chính bản thân.”
Thiên An/Người Việt