Tất cả chúng ta đều nghe thấy thứ này được quảng cáo khắp các kênh truyền thông với công dụng ngăn ngừa ung thư. Nhưng thật chất chúng làm được ǵ cho sức khỏe bạn. Bạn chắc chắn sẽ sốc khi biết sự thật này…
Sự quảng cáo lập lờ của thực phẩm chức năng (TPCN) khiến không ít người đặt ḷng tin vào khả năng chúng có thể “tiêu diệt tế bào ung thư”.
Quảng cáo TPCN như... “thần dược”
Gần tháng nay, cả nhà chị Nguyễn Mai Anh (Hoàng Mai, Hà Nội) mất ăn, mất ngủ khi mẹ chị bị chẩn đoán ung thư vú giai đoạn II, chỉ định phẫu thuật. Theo lời chị Mai Anh, mẹ chị 58 tuổi nhưng sức khỏe không được tốt, thông tin mắc ung thư vú khiến bà suy sụp, chẳng thiết ăn uống. Lo lắng mẹ không đủ sức cho cuộc phẫu thuật, chị Mai Anh băn khoăn: “Bạn bè ḿnh cho hay, người nhà mắc bệnh ung thư, thậm chí nặng hơn mẹ ḿnh mà dùng TPCN trị ung thư Fucoidan giờ sức khỏe đă ổn định. Ḿnh đang cân nhắc v́ thấy giá và xuất xứ loạn quá!”.
Qua khảo sát, hiện có hàng ngh́n sản phẩm TPCN quảng cáo hỗ trợ điều trị ung thư có xuất xứ từ: Mỹ, Nhật, Hàn Quốc… Tuy nhiên, chỉ có một số ít được nhập khẩu chính ngạch, c̣n lại phần lớn được bán theo dạng "hàng xách tay, giá mềm”. Trong đó, các loại TPCN như Fucoidan, Vidatox… được “rỉ tai”, quảng cáo tràn lan như một loại “thần dược” đối với các bệnh nhân ung thư.
Trên trang bán hàng online cachtriungthu…, TPCN Fucoidan được ghi rơ “Thuốc Fucoidan điều trị ung thư”. Theo giới thiệu của người bán hàng, sản phẩm này được chiết xuất từ tảo nâu Mozuku ở đảo Okinawa (Nhật Bản) và có công năng “hỗ trợ tiêu diệt các loại bệnh ung thư, chống khối u lành tính và ác tính; Cô lập làm cho tế bào ung thư tự hủy, làm tiêu các khối u lành tính...”. C̣n trên trang muabantot…, loại TPCN Doctor Best Fucoidan 70% lại được quảng cáo “Fucoidan tác dụng đẩy lùi ung thư, hạn chế tác dụng phụ của hóa trị và xạ trị, giảm đau đớn cho người bệnh.
Với người bệnh ung thư, Fucoidan giúp kích thích tế bào ung thư tự diệt. Với người b́nh thường, Fucoidan giúp tăng cường hệ miễn dịch, cải thiện chức năng gan, điều ḥa huyết áp và điều tiết sự lưu thông đường ruột, ngừa ung thư và ngăn ngừa quá tŕnh lăo hóa”. Cùng loại sản phẩm xuất xứ từ Mỹ nhưng mỗi nơi bán một giá, xê dịch từ 700 ngh́n đến 1,2 triệu đồng/hộp.
Ngay cả với sản phẩm Vidatox nọc độc bọ cạp Cuba vốn chỉ là TPCN nhưng cũng được quảng cáo là “Thuốc Vidatox chữa ung thư”. Riêng, loại TPCN này hiện được khá nhiều đơn vị phân phối dược phẩm nhập khẩu về Việt Nam với giá bán xê dịch từ 3,9 - 5,9 triệu đồng/lọ 30ml.
Với những lời quảng cáo như vậy rất dễ gây nhiễu loạn thông tin và đặc biệt khiến người bệnh hiểu nhầm rằng TPCN có thể chữa được bệnh ung thư.
Lừa đảo người bệnh
Trao đổi với Báo Giao thông, BS. Đặng Thế Căn, nguyên Giám đốc BV K T.Ư cho biết, chưa nghe đến loại TPCN Fucoidan có khả năng tiêu diệt các tế bào ung thư. Ngay cả với Vidatox được chiết xuất một phần từ nọc độc của bọ cạp xuất xứ Cuba mệnh danh là "thần dược" với các loại ung thư, đặc biệt với ung thư phổi, tuy nhiên tác dụng thật sự vẫn cần được kiểm chứng. “Cũng có những bạn bè, bệnh nhân của tôi đă sử dụng TPCN Vidatox nhưng không thấy mang lại hiệu quả như lời đồn “thần dược”. Chưa kể giá cả của loại Vidatox không hề rẻ”, ông Căn dẫn chứng.
Ông Căn cho biết, đă gọi là TPCN, cần hiểu nó chỉ mang tính chất hỗ trợ, không phải là thuốc điều trị. V́ chưa trải qua các nghiên cứu khoa học, kiểm nghiệm lâm sàng đủ khắt khe của thuốc nên họ lựa chọn việc công bố và sản xuất TPCN. Trên thị trường, các loại TPCN thường quảng cáo “quá đà” công dụng thực sự của sản phẩm, chính v́ vậy, người bệnh cần hiểu rơ sử dụng TPCN chủ yếu là tăng sức đề kháng, bổ trợ sau khi thực hiện đủ theo phác đồ điều trị khoa học.
Cùng quan điểm, ông Trần Đáng, Chủ tịch Hiệp hội TPCN khẳng định: “TPCN không thể chữa bệnh nào hết, với ung thư th́ càng không. Nếu người nào nói dùng TPCN để chữa bệnh th́ đó chỉ là lừa đảo v́ TPCN chỉ có tác dụng hỗ trợ trong quá tŕnh điều trị ung thư”.
Cùng một loại nhưng TPCN có giá cả không đồng nhất, thậm chí xê dịch từ 5-7 triệu đồng. Nếu có khuyến cáo sử dụng thêm TPCN, người bệnh cũng không nhất thiết phải dùng sản phẩm đắt tiền mới là tốt, cần tỉnh táo lựa chọn sản phẩm có công năng rơ ràng, nguồn gốc xuất xứ đảm bảo”.
BS. Đặng Thế Căn, nguyên Giám đốc BV K T.Ư
Ông Căn cho biết thêm, hiện điều trị ung thư có các phương pháp chính thống sau phẫu thuật, hóa trị, xạ trị… Nếu bệnh nhân phát hiện mắc ung thư, cần đến cơ sở y tế chuyên môn tốt để thăm khám, có phác đồ điều trị kịp thời, không nên bỏ lỡ "giai đoạn vàng” trong điều trị. Việc phát hiện sớm và điều trị kịp thời mang lại nhiều cơ hội sống cho người bệnh. Chỉ sau khi trải qua đầy đủ các phác đồ điều trị mới nên sử dụng thêm TPCN, hoặc các loại thuốc hỗ trợ khác. “Không ít bệnh nhân khi khám phát hiện ung thư đă từ chối điều trị tại viện, t́m đến các bài thuốc dân gian, các loại thuốc lá hay TPCN... đến khi bệnh bộc phát, lở loét mới quay trở lại viện. Lúc này ung thư bước vào giai đoạn muộn, lỡ đi "thời điểm vàng” điều trị, bác sĩ cũng phải bó tay”.
“Lời đồn thổi về khả năng chữa ung thư của một số loại TPCN đôi khi bắt nguồn từ việc người bệnh sau khi phẫu thuật, xạ trị dẫn tới sức khỏe đuối đi, được người nhà cho sử dụng TPCN bồi bổ, phục hồi và nâng cao thể trạng… nên dễ cho rằng khỏi ung thư là do TPCN mà không cho rằng đó là kết quả của việc điều trị trước đó”, ông Căn cho hay.