H́nh ảnh cấm hiện nay không được xuất hiện ở Việt nam và người dân sẽ bị coi là tội phạm nếu sử dụng h́nh ảnh này.H́nh ảnh mang tính chất nhạy cảm được cho là chống đối chính quyền.Đồng nghĩa với việc không có một người dân nào được phép lên tiếng hết.
Trong phút chốc, con cá ở Việt Nam trở thành một h́nh tượng mang tính cấm kỵ. Từ cuối tháng 4, khi khu công nghiệp luyện thép Formosa, Hà Tĩnh, đầu độc biển Việt Nam và quan chức các cấp của chính phủ bày tỏ một thái độ che đậy đến kỳ cùng, con cá bỗng nhiên trở nên là một thứ dễ khích động cảm giác của người dân. V́ vậy, trong danh sách của muôn vàn thứ khác bị điểm danh, con cá bị chụp ảnh, lăn tay và đánh số như một tội phạm mới mẻ.
Trong tạp chí Đẹp số tháng 6/2016, diễn viên Hứa Vĩ Văn được mời chụp ảnh với chiếc áo có h́nh con cá. Thế nhưng sự tinh ư trước thời cuộc của những người kiểm duyệt, họ đă biến con cá thành con ốc. Dĩ nhiên, lư do ngụy trá ấy là “cho đỡ phần nhạy cảm”.
Sự kiện này làm tôi nhớ lại xiết bao, hơn 10 năm làm báo của ḿnh trong hệ thống truyền thông nhà nước, mà cách kiểm duyệt – hay nói đúng hơn là sự sợ hăi dẫn đến điểm trung thành hèn hạ của rất nhiều người có chức vụ, khiến đời sống luôn trở thành những diễn tiến thô bỉ qua lưỡi hái kiểm duyệt.
Nhà thơ lừng danh người Nga Yevgeny Yevtushenko, từng cay đắng nói rằng “Khi sự thật bị thay bằng im lặng, sự im lặng đó chính là lừa dối” (When truth is replaced by silence, the silence is a lie). Dù là một tài năng vượt bậc của nước Nga thời Cộng sản, nhưng kể từ khi có ư kiến minh bạch về cuộc đời, về bạn bè ḿnh, ông bị trục xuất khỏi Viện văn học Liên bang Xô Viết v́ tư tưởng “chủ nghĩa cá nhân” vào năm 1956. Trong khoảng thời gian từ 1963 đến 1965, Yevtushenko bị cấm xuất cảnh v́ dám mở lời khen ngợi Boris Pasternak, cũng như v́ quan điểm chính trị của ông. Tên ông cũng bị đục khỏi báo chí Nga Sô, kiểm duyệt không khác ǵ những con cá vô danh của Việt Nam.
Quả thật, khi người ta im lặng, hay sự im lặng được diễn đạt bằng cách nói ṿng vo, hăm dọa… đó cũng chính là dấu hiệu của sự lừa dối.
Cũng như những lời cấm kỵ về nhiều thứ mà trước nay không hề có văn bản chính thức nào, con cá Việt Nam trở thành tội phạm. Mọi ngày trong thành phố, những ai mặc những chiếc áo có h́nh cá, vẽ lên mặt một con cá hoặc diễn đạt một h́nh thức nào đó, có khái niệm cá, đều bị các thành phần an ninh ch́m, lực lượng áo xanh, áo cứt ngựa nh́n ngó như kẻ thù. Không ít những người trong đó bị bắt giữ, đánh đập, ép nhận tội nào đó vu vơ cho thích hợp hoàn cảnh.
Năm 2014, trong t́nh h́nh giàn khoan HD981 của Trung Quốc kéo đặt gần đảo Tri Tôn thuộc quần đảo Hoàng Sa của Việt Nam, bà T., một người tôi quen, cho in một loạt áo thun có in chữ Hoàng Sa-Trường Sa-Việt Nam để kêu gọi sự quan tâm của mọi người. Công an văn hóa đă đến gặp và yêu cầu bà nếu đă lỡ in rồi, th́ không được phát tán rộng răi nữa. Hôm sau, Anh H., một người làm việc trong báo Sài G̣n Tiếp Thị (cũ), vui mừng mặc chiếc áo đó đi làm. Vừa đi được một đoạn, anh bị 2 thanh niên to khỏe, ép xe chặn lại giữa đường và buộc phải cởi chiếc áo đó ra. Giằng co được một lúc, anh H. sợ trễ giờ làm nên phải quay về thay chiếc áo khác.
Một chương tŕnh ca nhạc được dự định tổ chức để gom quỹ cho các gia đ́nh các liệt sĩ Gạc Ma, với các bài hát đă cố làm làm nhạt nhẽo, bởi chỉ hát loanh quanh về biển, cũng bị người phụ trách kiểm duyệt ở Sở Văn hóa Thông tin Sài G̣n là Vơ Trọng Nam từ chối, với lư do “nhạy cảm lắm”. Trong suốt 74 ngày giàn khoan HD981 ngạo nghễ trụ trên biển, những người tức giận với cách ngang ngược của Trung Quốc đă xuống đường phản đối. Kết quả là họ bị bắt, bị đánh, bị công an đến nhà sách nhiễu, triệu tập… với mục đích để làm giảm sự nhạy cảm – mà cần hiểu ở đây là nhạy cảm phiền ḷng cho Bắc Kinh.
Trớ trêu thay, ḷng yêu nước, chủ nghĩa dân tộc lại phải nhận những lằn roi. Trong lịch sử Việt Nam, đi qua mọi thời kỳ, việc vẫn tồn tại được quốc gia h́nh chữ S bên bờ Thái B́nh Dương suốt hàng ngàn năm dù vô vàn lần bị xâm lược từ nhiều phía, cũng chỉ bởi người Việt có được một tài sản trân quư vô giá, đó là chủ nghĩa dân tộc. Thật đau ḷng khi hôm nay, mỗi ngày lại nh́n thấy ḷng yêu nước, con người với chủ nghĩa dân tộc sôi sục từ ngàn năm trước truyền lại, vẫn không từ nan để dấn thân, mỗi ngày lại nhận những lằn roi càng nặng nề thú tính hơn.
Chủ nghĩa dân tộc là hành trang không ai bị bắt phải mang vác. Nhưng nếu là người của một quốc gia, nếu không có chủ nghĩa dân tộc chảy trong ḍng máu, ắt phận người chỉ là kẻ ăn bám, trục lợi, vong bản hoặc lưu cư cho một âm mưu. Đâu ai buộc Hoàng Hoa Thám, Phan Đ́nh Phùng. Nguyễn Thái Học… phải chọn hy sinh thân ḿnh v́ những người không quen biết, v́ những bờ cơi của tổ quốc mà họ chưa hề đặt chân đến. Thậm chí, Trương Công Định c̣n quyết liệt tuyên bố vào năm 1862, về một chế độ đă chấp nhận đầu hàng và thuận làm kẻ dưới của ngoại bang, rằng “Triều đ́nh không nh́n nhận chúng ta, nhưng chúng ta cứ bảo vệ Tổ quốc chúng ta”.
Chủ nghĩa dân tộc cuộn trào trong ḍng máu, khiến mỗi con người chỉ cần biết yêu cuộc sống và đất nước này thôi, cũng đă lẫm liệt, vượt lên mọi thứ quan lại với bổng lộc và những lời xảo trá.
Tháng 4/2016, tôi có nhận lời thiết kế giúp cho một chiếc áo thun, giúp cho một phong trào kêu gọi ư thức tiết kiệm nước ở nông thôn miền Tây. Áo sẽ phát cho nhiều sinh viên tham gia mặc trong ngày vận động về bảo vệ nguồn nước trong t́nh trạng hạn, mặn. Bản logo thiết kế in áo, tôi viết khẩu hiệu “Giữ nước như người miền Tây”, sau khi đưa đi cho ban giám đốc một trường đại học duyệt, đă bị đổi lại vô cùng đơn điệu là “Hăy tiết kiệm nước”. Khi ḍ hỏi, tôi ngẩn người khi biết được một vị trí thức, có chức có quyền, nói rằng “nghe giữ nước có vẻ nhạy cảm quá”.
Từ Hoàng sa, Trường sa rồi đến con cá, đến nguồn nước… những ǵ của quê hương này cứ như đang tuột dần ra khỏi bàn tay nắm tuyệt vọng của ư thức dân tộc. Hôm nay, đến “giữ nước” mà đă là nỗi sợ hăi của người có học thuộc chính quyền, th́ mai sau, dân tộc này sẽ về đâu?
Tháng 5/2016, tôi nh́n thấy trên mạng xă hội, những thanh niên khỏe mạnh được chính quyền nuôi dạy, bịt mặt, giấu ḿnh trong đám đông và xông vào đánh đập dă man những người biểu t́nh, chỉ v́ họ đ̣i minh bạch một môi trường sống của những người cách xa họ cả ngàn cây số. Những người bịt mặt đó, nghiến răng, hét vào bộ đàm “ĐM, đập chết mẹ tụi nó”.
“ĐM, đập chết mẹ tụi nó”. Mẹ của ai? Mẹ của những người yêu nước? Mẹ của những người đă thề không phản bội quê hương này cần phải bị đập chết?
Trong các lư luận về sự h́nh thành các nhà nước. Chủ nghĩa dân tộc là đối trọng gay gắt với chủ nghĩa cộng sản mà Karl Marx đề ra. Bản chất của thuyết Karl Marx là dựng một nhà nước từ sự phân hóa giai cấp và cai trị, không cần phân biệt ǵ khác. C̣n Chủ nghĩa dân tộc dựa trên tinh thần quốc gia và giống ṇi để h́nh thành nhà nước phục vụ. Hôm nay, những lằn roi đang giáng xuống ở Việt Nam, có phải là chỉ dấu của sự xung đột đến hồi khốc liệt giữa Chủ nghĩa cộng sản và Chủ nghĩa dân tộc?
Có thể những thanh niên yêu nước xuống đường hôm qua và hôm nay rồi cũng sẽ chết một ngày nào đó trong cuộc sống rất đỗi phù du này. Nhưng trước họ, những người mẹ miền Trung cũng ṃn mỏi chết với bờ biển đầy chất độc ngoại bang. Cá giẫy chết. Người thoi thóp. Những lằn roi hận thù tự dàn dựng vào cá-vào đảo-vào biên giới-vào ư thức-vào người cứ quất vào lịch sử đất nước này, có phải là những cú tát như cơ hội để người người cùng sực tỉnh, rằng, nếu không có ư thức về đất nước, tổ tiên, dân tộc, như những con cá vô danh vô định, mai này rồi chúng ta sẽ trôi dạt về đâu?
News
Library
Technology
Giải Trí
Portals
Tin Sốt
Home
.jpg)
