Đây là ông chủ ḷ mổ chó Chương Mỹ, Hà Nội có lăi đậm. Nhưng ông đă quyết định bỏ nghề. Tại sao vậy?
Một ngày của người thu mua chó
Chủ Nhật ngày 16/9 của ông Phường (xă Đông Phương Yên, Chương Mỹ, Hà Nội), làm nghề thu mua chó, bắt đầu từ 4 giờ sáng.
Vừa trở ḿnh dậy, ông đặt luôn nồi nước lên bếp củi để chuẩn bị nước sôi, làm thịt chó. Hôm nay, một hộ dân trong làng đặt mua gia đ́nh ông 2 con chó làm sẵn để phục vụ cho đám cưới.
Ông Phường (trái) giao chó đă làm sạch cho khách. Ảnh: Ngọc Trang
Chó sau khi bị đập vào đầu bất động, mới có thể cắt tiết. Sau đó, chó sẽ được cho vào máy vặt lông tự động. Khi chó sạch lông, ông Phường nhóm rơm để thui.
Những nhà làm nghề chó dễ nhận diện bởi trong nhà có cây rơm to. “Vào mùa gặt, chúng tôi thường thu mua rơm, phơi khô rồi chất ở góc sân. Nhà luôn phải dự trữ rơm để thui chó quanh năm”, ông Phường nói.
7 giờ sáng, một góc sân nhỏ nhà ông đă rộn ràng tiếng băm chặt, tiếng xe máy của người chở củi đến, tiếng người đến nhận chó…
Sau khi con chó đă được làm sạch, ông cân và giao chó cho khách sau đó nhận tiền. Số chó c̣n lại ông Phường chất lên xe và mang ra chợ tiêu thụ.
Vào buổi chiều, ông lại dùng chiếc xe máy phía sau có gắn rọ sắt, phía trước có loa để vào các làng quê thu gom chó. Xe máy chạy đến đâu, loa rao mua chó vang đến đó. Nhà nào có nhu cầu bán chó, sẽ gọi ông vào nhà để bán.
Sau khi xem con chó, thỏa thuận giá cả, ông Phường tiến hành bắt chó, cho vào rọ sắt và tiếp tục hành tŕnh đi thu gom.
“Tôi thu gom bằng cách đi mua nhưng cũng có gia đ́nh trong làng có nhu cầu bán th́ điện thoại cho tôi đến tận nhà bắt chó. Chúng tôi chỉ thu mua những con chó khỏe mạnh, nhanh nhẹn. Những con chó có dấu hiệu ốm, mắc bệnh, chó có được do câu trộm tôi tuyệt đối không mua”.
Nhiều năm làm nghề đă cho ông kinh nghiệm chọn chó. Theo ông Phường, con chó khỏe mạnh là chó có bộ lông mượt, thân chắc khỏe cho thịt nạc, ngon. Những con chó béo thường cho thịt mỡ không ngon. Đặc biệt chó ốm thường có biểu hiện có gỉ mắt, chảy dăi…
Người thu mua chó lâu năm ở xă Đông Phương Yên cũng có nhiều cách để kiểm định chó ốm, bệnh. Ví dụ họ mua chó về, sau đó dùng quạt thổi thẳng vào người chó. Con chó bị bệnh dại rất sợ gió sẽ có biểu hiện hoảng loạn. Cũng theo những chủ ḷ mổ ở đây, chó dại thường chạy hoảng loạn, rất khó để bắt được.
Chó sau khi thu gom về được nhốt trong chuồng chờ ngày giết thịt. Ảnh: Diệu B́nh
Tất cả chó thu mua về được nhốt chung một chuồng ở cạnh ḷ mổ, rộng khoảng 15 m2 để chờ ngày thịt. Hằng ngày ông Phường làm thịt khoảng 2 con mang ra chợ bán. Ngoài ra, các gia đ́nh đặt chó làm cỗ ông sẽ làm thịt thêm.
Các con chó được nuôi ăn (cơm, đầu cá), được tắm rửa… chờ đến ngày thịt. Nếu không chăm sóc cẩn thận, chó sẽ gầy, hao cân lúc bán sẽ mất giá.
Thời điểm ông Phường thu mua được chó nhiều nhất là vào dịp đầu năm học mới. Nhiều gia đ́nh thiếu tiền nộp học cho con thường bán chó trong nhà. Thứ hai là vào dịp cận Tết nhiều gia đ́nh cần tiền chi tiêu, mua sắm.
Do điều kiện kinh tế được cải thiện nên hiện nay người dân có thể mua thịt chó để ăn quanh năm. Tuy nhiên lượng tiêu thụ nhiều nhất vẫn là vào mùa rét, những ngày mưa hay cuối tháng.
“Một nghề kiếm được”
Ông Phường cho biết, mỗi con chó có trọng lượng từ 12-15kg. Ông mua với giá khoảng 75 ngh́n đồng/kg. Sau khi làm lông, chế biến ông bán ra chợ với giá 150-160 ngh́n/kg.
Mặc dù lợi nhuận thu được từ nghề kinh doanh thịt chó không nhỏ nhưng không ít chủ ḷ mổ đă phải giải nghệ v́ nhiều lư do.
Anh Đại (41 tuổi, xă Trung Ḥa, Chương Mỹ) có cửa hàng kinh doanh thịt chó trong suốt gần 10 năm nhưng 2 năm gần đây anh đă bỏ nghề.
Anh Đại khẳng định: “Đây là một nghề cho thu nhập tốt. Trung b́nh mỗi ngày có khách, tôi bán đều tay có thể lăi ṛng khoảng 1 triệu đồng. Nếu vào mùa cao điểm (mùa đông) người kinh doanh thịt chó có khi kiếm được nhiều hơn”.
Sau khi xây được căn nhà khang trang, anh Đại, chủ quán thịt chó đă chuyển sang nghề khác Ảnh: Diệu B́nh
Sau khi kinh doanh thịt chó kết hợp chăn nuôi, vợ chồng anh xây được căn nhà hai tầng khang trang. Tuy nhiên đang lúc thời kỳ đỉnh cao của công việc, anh Đại bất ngờ bỏ nghề.
“Hiện, tôi không c̣n làm thường xuyên. Nhà nào có đám cưới, giỗ đặt mua 2, 3 con tôi mới bắt để làm thịt, cung cấp cho họ. Tôi chuyển sang chăn nuôi lợn, gà c̣n vợ tôi làm thêm nghề đan lát. Lư do tôi bỏ nghề này là vợ tôi khuyên nhủ. Vợ tôi không muốn giết mổ, sát sinh”.
Anh Đạt cũng nhấn mạnh, công việc làm thịt chó tuy cho thu nhập cao nhưng "ghê nhất là khâu đập chết con chó để cắt tiết”.
Vợ anh Đại cũng khẳng định nghề kinh doanh thịt chó là nghề nguy hiểm. Hằng ngày, chồng chị đi thu mua chó không cẩn thận có thể bị cắn, nếu con chó mắc bệnh th́ có thể khiến người thu mua mất mạng.
“Đây là một nghề vất vả, nguy hiểm và đặc biệt là phải giết mổ, sát sinh v́ thế tôi không thích. Tôi cũng nghe nhiều vấn đề duy tâm khi làm các nghề giết mổ nên sau đó tôi đă bàn với chồng để chuyển sang nghề khác”, vợ anh Đại chia sẻ.
Trước đây phụ chồng trong công việc giết mổ, kinh doanh thịt chó nhưng hiện vợ anh Đại đă chuyển sang nghề đan lát Ảnh: Ngọc Trang.
Ở một số xă có ḷ mổ chó như xă Đông Phương Yên, Trung Ḥa… huyện Chương Mỹ, người dân cũng thường đồn thổi nhiều câu chuyện về nghề sát sinh này.
“Tôi thường nghe chuyện nhiều gia đ́nh làm nghề này gặp nạn, chuyện không hay.
Ví dụ người dân ở đây hay kể về câu chuyện một vợ chồng làm nghề giết mổ ở xă Đông Phương Yên bị nạn. Theo đó, sáng sớm đun nồi nước để giết mổ. Hai vợ chồng bê nồi nước th́ bà vợ ngă đập đầu dẫn đến tử vong… Hoặc đâu đó có gia đ́nh giết mổ gia súc có người bị ung thư, tai nạn giao thông.
Mặc dù có thể do sự vô t́nh trùng hợp nhưng vẫn khiến người dân dị nghị khi nói đến nghề này. Bởi vậy, không ít chủ ḷ mổ đă phải chuyển sang nghề khác”, ông Tư (người dân ở xă Đông Phương Yên) cho biết.
Ngày 10/9, UBND TP Hà Nội có văn bản khuyến cáo người dân từ bỏ thói quen ăn thịt chó, mèo.
TP cho rằng, việc kinh doanh, giết mổ, sử dụng thịt chó, mèo gây ra những h́nh ảnh phản cảm đối với du khách quốc tế và người nước ngoài đến làm việc, sinh sống tại Hà Nội; làm ảnh hưởng đến h́nh ảnh Thủ đô văn minh hiện đại.
Ngoài ra, những người tham gia giết mổ và sử dụng thịt chó, mèo c̣n có nguy cơ mắc các bệnh truyền nhiễm như: bệnh dại, tả, xoắn khuẩn...