Một người Việt du lịch nước ngoài, mua hàng và bị lừa. Chuyện “xưa như trái đất” sao lại ầm ĩ thế? Nhưng chuyện chỉ thực sự “hot” khi xuất hiện cái ông Gabriel Kang.
Anh chàng công nhân lương tháng chưa tới 4 triệu đồng Phạm Văn Thoại (cùng bạn gái) du lịch Singapore đă tới khu Sim Lin Square mua một chiếc điện thoại iPhone 6 tặng bạn gái. Thoại đă bị chủ tiệm điện thoại trong khu này lừa không những không lấy được điện thoại c̣n phải trả thêm một đống tiền. Bị lừa trên đất khách, vừa hoảng hốt vừa xót tiền “mồ hôi nước mắt”, anh quỳ xuống xin chủ tiệm tha cho để lấy lại số tiền, nhưng chỉ nhận được sự chế nhạo của đám lừa đảo.
Xem thông tin này trên báo chí, nhiều người đă chỉ trích Thoại về hành động cầu xin để lấy lại tiền, cho rằng như thế là nhục nhă, là làm mất mặt người Việt, rằng đáng chết… Nhiều người khác chê anh chàng này rởm, chảnh, lương đă “bèo” mà dám du lịch nước ngoài, lại c̣n đ̣i mua iPhone 6 tặng bạn gái. Hoặc, đă không biết tiếng Anh c̣n mắc “bệnh sĩ” khi kư vào hóa đơn không biết trong đó nói ǵ... Tóm lại là bên cạnh những chia sẻ, cảm thông th́ đầy rẫy kẻ “ném đá”.
Ảnh chụp màn h́nh mẩu tin kêu gọi quyên góp tiền cho Phạm Văn Thoại
(người bật khóc trong ảnh) từ trangIndiegogo
Nhưng ngay trên đất Singapore, nơi mà Thoại bị lừa, một người đàn ông tên Gabriel Kang đă đứng ra mở “chiến dịch” quyên góp tiền trên mạng indiegogo.com để mua một chiếc iPhone 6 mới cho Thoại. Ông lư giải hành động của ḿnh: “Bởi v́ tôi là một công dân Singapore dù không giàu, không nghèo nhưng tôi cảm thấy ḿnh cần phải hành động, và bạn cũng sẽ vậy”. Và cho rằng: "Chúng ta không phải là đất nước của những kẻ cắp và lừa đảo". Rất đông người Singapore đă ủng hộ chiến dịch này, và đến hôm nay, ngày 6.11, số tiền quyên được sau hai ngày đă vọt lên tới 10.000 USD (trên 212 triệu đồng), vượt hơn nhiều lần số tiền dự định quyên ban đầu khoảng 1.350 USD.
Đúng là câu chuyện người Việt bị lừa trên đất bạn không phải là điều lạ lẫm, nhưng qua cách cư xử của con người, chúng ta có thêm điều phải suy nghĩ. Đó là bài học về ḷng tham. Ḷng tham khiến con người ta mất nhiều hơn được. Chỉ v́ ḷng tham của chủ tiệm điện thoại Mobile Air ở Sim Lim Square mà rất nhiều người, trong đó có tôi biết thêm rằng, đất nước Singapore ngoài h́nh ảnh tươi đẹp, giàu có, kỷ luật c̣n có cả lừa đảo và một khi du lịch Singapore phải hết sức cảnh giác. Singapore đă xấu đi trong mắt tôi một phần và cảm giác này khó mà phai nhạt.
Cửa hàng điện thoại Mobile Air ở Sim Lim Square lừa Thoại cũng bị cư dân mạng lên án mạnh mẽ, thậm chí c̣n đ̣i phải đóng cửa. Nhiều người chỉ trích nhà chức trách đă để tồn tại t́nh trạng này làm ảnh hưởng tới danh tiếng của đất nước Singapore.
Trông người lại ngẫm đến ta. Sao cùng một sự việc mà cách cư xử của con người hai nơi lại khác nhau đến thế. Một bạn đọc viết phản hồi: “Trong khi người Việt ra sức chỉ trích th́ người Singapore lại hành động đáng để ta phải học tập. Đúng vậy, chúng ta hăy từ bỏ thói quen chế giễu, chỉ trích, hăy thay vào đó là những nghĩa cử cao đẹp”.
C̣n bạn tên Khanh Van đă viết thế này: “Tại Singapore, người bán bị dân bản địa kêu gọi tẩy chay và quyên góp giúp người mua. Tại Việt Nam, người mua bị cư dân mạng bản xứ ném đá. Ḥn đá thứ nhất là lương hơn 3 triệu đồng dám mua iPhone chục triệu cho bạn gái. Ḥn đá thứ hai là không rành tiếng Anh bày đặt đi mua. Ḥn đá thứ ba là mất thể diện đàn ông khi quỳ xin lại tiền. Đọc hết mới thấy các nhà đạo đức của chúng ta nhiều như sao trên trời, các nhà giáo dục đông như cát dưới biển nhưng tính nhân văn th́ hiếm như sao chổi”.
Có bạn cho rằng: Dù có iPhone hay không th́ cũng xin cảm ơn tấm ḷng của Mr Gabriel. Đây là điều chúng ta cần học hỏi. Thử nghĩ, hằng ngày trên khắp đất nước Việt Nam ḿnh có bao nhiêu du khách nước ngoài (và cả du khách nội) đang bị lừa gạt, chặt chém từ những thủ đoạn của một số người vô đạo. Họ phải ngậm ngùi chia tay và không hẹn ngày trở lại.
Đúng là câu chuyện người Việt bị lừa trên đất bạn không phải là điều lạ lẫm, nhưng qua cách cư xử của con người, chúng ta có thêm điều phải suy nghĩ. Đó là bài học về ḷng tham. Ḷng tham khiến con người ta mất nhiều hơn được. Chỉ v́ ḷng tham của chủ tiệm điện thoại Mobile Air ở Sim Lim Square mà rất nhiều người, trong đó có tôi biết thêm rằng, đất nước Singapore ngoài h́nh ảnh tươi đẹp, giàu có, kỷ luật c̣n có cả lừa đảo và một khi đi du lịch Singapore phải hết sức cảnh giác. Singapore đă xấu đi trong mắt tôi một phần và cảm giác này khó mà phai nhạt.
Việt Nam chúng ta cũng bao lần được ca ngợi là điểm đến lư tưởng bởi ḷng hiếu khách của người Việt, thức ăn ngon, phong phú, phong cảnh tươi đẹp…nhưng sao giờ đây phải ngậm ngùi bởi khách “một đi không trở lại”. Trong biết bao nguyên nhân, có điểm chúng ta phải thừa nhận đó là t́nh trạng lừa đảo, chặt chém du khách của nhiều người, ở nhiều nơi, từ nhà hàng, khách sạn tới xe ôm, taxi, người bán dạo… Cảm giác bị lừa đảo, bị chặt chém khiến người ta sợ hăi và tự hứa với ḷng sẽ không bao giờ quay lại nơi đă đối xử với họ như vậy. Ḷng tham đă khiến cho chúng ta không chỉ xấu đi mà c̣n nghèo đi.
Người Singapore cũng cho ta bài học về tinh thần tự trọng dân tộc. Bạn có thể mất cảm t́nh với quốc đảo này sau vụ lừa đảo nhưng chính những người như Gabriel Kang đă lấy lại điểm cộng cho đất nước ḿnh nhờ những việc làm đẹp và nhân văn.
Lê Ngọc Khanh*
*Bài viết thể hiện văn phong và góc nh́n của tác giả, một người dân TP.HCM