Quân đội Ba Lan đă được đặt trong t́nh trạng báo động cao vào tối hôm thứ Ba 15/11 sau khi một hỏa tiển đă rơi xuống lănh thổ của nước này khiến cho hai người bị thiệt mạng.
Vụ nổ xảy ra trong lúc quân Nga bắn ra hàng chục hỏa tiển tầm xa vào các mục tiêu ở Ukraine và quân đội Ukraine đă cố gắng bắn hạ chúng bằng hỏa tiển của chính họ, một phần trong hệ thống pḥng không S-300 của nước này.
Trong lúc chính phủ Ba Lan cùng với các quốc gia đồng minh thuộc khối NATO đang nổ lực để xác minh sự thật, nhóm điều tra nguồn mở của BBC đă phân tích các báo cáo và nghiên cứu các h́nh ảnh trên phương tiện truyền thông xă hội để khám phá thêm các chi tiết về sự kiện chấn động này.
Vụ nổ hỏa tiển này xảy ra ở đâu?
Vụ nổ lần đầu tiên được đưa tin trên các phương tiện truyền thông của Ba Lan vào tối thứ Ba, mô tả về một vụ nổ gần ngôi làng Przewodow của Ba Lan, cách biên giới Ukraine khoảng 6 km.
Một hổ tiển đă rơi xuống bện cạnh khu vực chất hàng của một trang trại, nơi mà các nhân viên thường cân đong ngũ cốc, phá hủy một ṭa nhà gần đó.
(Xem ảnh đính kèm)
Cách ngôi làng này khoảng 10 km (6 dặm), ngay bên kia biên giới với Ukraine, là nhà máy phát điện Dobrotvirska.
Một đường dây điện đang hoạt động nối liền Ba Lan với Ukraine cũng ở gần đó.
Nga đă nhắm mục tiêu vào các địa điểm cơ sở hạ tầng loại này và quân đội Ukraine đă sử dụng hệ thống pḥng thủ chống hỏa tiển để bắn trả lại chúng.
Những bức ảnh từ hiện trường của vụ nổ này bắt đầu được lan truyền trên mạng xă hội vào cuối ngày thứ Ba, cho thấy có một miệng hố và một chiếc máy kéo và xe moóc bị hư hỏng.
Một h́nh ảnh khác được cảnh sát Ba Lan đăng trên mạng xă hội vào sáng thứ Tư cho thấy các sĩ quan đang khám nghiệm tại hiện trường. Có thể nh́n thấy hạt rơi văi và các mảnh vụn trong cả hai h́nh ảnh.
Một bức ảnh khác lan truyền trên mạng xă hội đêm qua, được chia sẻ rộng răi, cho thấy một mảnh vỡ của hỏa tiển được cho là đă được t́m thấy tại hiện trường này.
Chỉ dựa trên h́nh ảnh này, BBC cho đến nay vẫn chưa thể xác minh rằng nó đă được t́m thấy ở cùng một địa điểm do thiếu các manh mối trực quan rộng hơn trong bức ảnh này.
Phóng viên BBC tuy có mặt tại hiện trường nhưng không thể đến gần v́ đă bị chính quyền Ba Lan phong tỏa chặt chẻ.
Chúng tôi đă đưa bức ảnh cho các chuyên gia quân đội xem xét và liệu họ có thể t́m ra loại hỏa tiển này là thứ ǵ và ai có thể đă bắn ra nó.
IMark Cancian, từ Tổ chức tư vấn
CSIS, tin rằng đó có thể là từ hệ thống S-300. Loại hỏa tiển này thường được sử dụng cho các cuộc tấn công đất đối không và đă được cả phía Nga và Ukraine sử dụng trong suốt cuộc chiến.
"Ai đă bắn hỏa tiển vẫn chưa rơ ràng", J Andrés Gannon, một chuyên gia an ninh tại Hội đồng Bang giao Đối ngoại Hoa Kỳ, đồng ư rằng đó có thể là từ một hệ thống pḥng không S-300.
"Chúng tôi đă biết Nga đă sử dụng S-300 cho các cuộc tấn công mặt đất, mặc dù đây là một hệ thống pḥng không, nhưng Ukraine cũng sử dụng chúng để pḥng chống lại loại hỏa tiển tầm xa".
Tiến sĩ Justin Bronk, thành viên cao cấp tại Think tank Rusi, đồng ư rằng đó có thể là từ hệ thống S-300, nhưng vẫn chưa có đủ bằng chứng rơ ràng để xác định ra.
Thủ tướng Ba Lan cho biết, rất có thể hỏa tiển này đă được phia Ukraine bắn trong quá tŕnh pḥng thủ trước các cuộc tấn công bằng hỏa tiển của Nga.
Tổng thống Hoa Kỳ Joe Biden cho biết "
không có khả năng" thỏa tiển được bắn ra từ phía Nga, với những phát hiện ban đầu của các giới chức Hoa Kỳ cho thấy nó được bắn bởi lực lượng pḥng không của Ukraine.
Điểm gần nhất của Nga với địa điểm xảy ra vụ nổ này ở Ba Lan là khoảng 580 km, xa hơn nhiều so với tầm bắn của hệ thống S-300 với sự hiểu biết của các chuyên gia quân đội.
Phỏng dịch theo BBC ở đây:
-
https://www.bbc.com/news/63648958