Trung Quốc bất ngờ dừng đắp đảo, làm bất ngờ cả thế giới đây không biết có phải là động thái nhún nhường Mỹ và các nước ASEAN không, hay là một chiêu tṛ mới của Trung Quốc?
Theo tạp chí The Diplomat, việc tạm ngừng đắp “đảo nhân tạo” trái phép này là bởi nó
đă hoàn tất theo kế hoạch. Có nhiều lư do giải thích cho động thái này và đều nằm trong những toan tính của Bắc Kinh. Nguyên nhân đơn giản nhất chính là mùa mưa băo ở Biển Đông sắp bắt đầu, buộc Trung Quốc phải dừng bồi đắp đảo trong mùa hè để tránh những cơn
băo biển mạnh.
Tiếp đến, có một số yếu tố chính trị khiến cho lựa chọn ngưng xây đảo trở nên hợp lư vào thời điểm hiện nay. Vụ Philippines khởi kiện Trung Quốc ra Ṭa án Trọng tài Quốc tế sẽ khởi động vào tháng tới. Dù liên tục từ chối tham dự phiên ṭa, tuyên bố không chấp nhận bất kỳ phán quyết mà ṭa đưa ra, nhưng Bắc Kinh nhận thấy nên dừng các động thái khiêu khích trước tiến tŕnh pháp lư này.
Quan hệ Mỹ-Trung cũng là một yếu tố không thể bỏ qua, do những căng thẳng gần đây liên quan đến căng thẳng ở Biển Đông. Tháng 9 tới, ông Tập Cận B́nh sẽ có chuyến thăm chính thức đầu tiên tới Mỹ trên cương vị Chủ tịch Trung Quốc và hai bên cần tạo đà thuận lợi cho cuộc gặp cấp cao lần này. Xa hơn một chút, nước Mỹ cũng đang hướng đến cuộc bầu cử tổng thống trong năm 2016 và Bắc Kinh không muốn Biển Đông sẽ là tâm điểm để các ứng viên đem ra thảo luận trong các chiến dịch tranh cử.
Nh́n nhận tổng quát, quyết định của Trung Quốc dừng ḅi đắp “đảo nhân tạo” xuất phát từ chính lợi ích trong chính sách đối ngoại của nước này.
Nhưng quan hệ Trung Quốc với các nước ASEAN đă bị giảm sút. Một số học giả nh́n nhận, đây là hệ quả xấu, v́ hợp tác Trung Quốc-ASEAN giữ vai tṛ chủ đạo đối với đề án “Một vành đai, một con đường” - điểm then chốt nhất trong chính sách đối ngoại của Trung Quốc hiện nay.
Hiện này Trung Cộng đang tiến hành nhiều hoạt động trái phép mà các nước ASEAN th́ không có động thái ǵ mạnh mẽ ngăn chặn.
JD