Nói về rắn có biết bao những câu chuyện khiến người nghe bủn rủn chân tay. Loài rắn cũng biết trả thù kẻ đă gây ra cái chết cho "gia đ́nh" chúng. Tại "vương quốc rắn" rừng U Minh có một truyền thuyết...
Truyền thuyết kể rằng, trong cơi U Minh lam sơn chướng khí có một "vương quốc rắn" do đôi măng xà thân to mấy trượng trị v́. Cũng ở đây, có những ông thầy bùa đạo hạnh cao thâm dùng tà thuật "khiển" các loài rắn độc theo ư ḿnh.
"Rắn lạ" ở U Minh hạ
Đêm, sâu trong rừng đặc dụng Vồ Dơi - nơi được coi là khu rừng tràm nguyên sinh cuối cùng của rừng U Minh hạ - không gian yên tĩnh bỗng chốc náo động bởi tiếng bọn khỉ và tiếng thét của con chồn mướp. Khi vệt đèn pin hướng về bầy khỉ, mọi người mới chết điếng: con chồn chỉ c̣n là cái xác đu đưa trên ngọn tràm cao gần 10 mét, trong hàm con rắn khổng lồ.
Anh Nguyễn Văn Của, Chi cục trưởng Chi cục kiểm lâm tỉnh Cà Mau kể: Trước cảnh tượng này, cả đội chạy về hạt báo cáo trong tâm trạng thất thần. Anh phải động viên anh em hết lời, họ mới chịu quay trở lại chốt canh. Cách đây không lâu, chính anh Của cũng đă "đụng" một con rắn khổng lồ khi cùng một kiểm lâm viên chạy xe gắn máy kiểm tra các chốt canh trong rừng Vồ Dơi. Trước đó, ở vạt rừng cạnh Vồ Dơi có nông dân trong lúc phát quang bụi rậm cũng vô t́nh chặt đứt đuôi con rắn. Khi đem về cân thử một phần nhỏ của cái đuôi cũng đă nặng 7,5 kg...
Cứ thế, những câu chuyện nửa thực nửa hư về loài rắn khổng lồ trong rừng Vồ Dơi đă khiến nhiều tay phong ngạn (lấy mật ong) không dám bén mảng vào rừng, trừ các "ông thầy thuốc rắn".
Ông Trịnh Văn Ớt hơn 10 lần bị rắn độc cắn nhưng đều tự chữa khỏi. Ảnh: Tiến Tŕnh
Những thầy thuốc rắn cuối cùng
Hồi tháng 4 năm nay, ông Trịnh Văn Ớt, một tay bắt rắn lăo luyện ở xă Khánh Lâm, huyện U Minh (Cà Mau) khi ngà ngà hơi men đă nói với ông Trưởng công an huyện: "Nếu anh kư giấy cho tôi vào rừng, một ngày tôi nộp cho Nhà nước 500 ngàn đồng; c̣n ở Vồ Dơi, ai cho tôi vô, tôi đưa liền 1 triệu".
Cách đó 2 cây số, ông thầy thuốc rắn tên Phan Văn Thuận xuưt xoa: "Làm nghề thuốc rắn cứu người mấy chục năm nay, nhiều loại rắn như hổ long, hổ trâu, hổ chúi... đều thấy. Nhưng từ đầu năm tới nay, người ta chở tới tôi nhiều trường hợp bị rắn lạ cắn. Ngay cả rắn hổ phướng sống trên núi bây giờ cũng xuất hiện".
Trên toàn U Minh hạ chỉ c̣n trên dưới 20 người có khả năng cứu người bị rắn độc cắn. Phân nửa số này vẫn c̣n đi lục lạo từng xó xỉnh, từ bờ ruộng tới mé rừng bắt rắn làm kế sinh nhai. Ông Trịnh Văn Ớt kể: Năm 20 tuổi, ông đi chiến trường Campuchia trong hàng ngũ Sư đoàn 330. Khi trở về, duyên may sao đó khiến ông gặp được một vị tiền bối truyền lại nghề thu phục rắn, với lời nguyền: Khi dùng những ǵ học được để cứu người th́ không được lấy tiền. Nhưng cuộc sống khó khăn, ông đă dùng những ǵ ḿnh học được để... đi bắt rắn. Những năm 1984 -1985, có ngày ông bắt được mấy bao rắn, kiếm vài triệu đồng. Có tiền, ông mua được 14 công ruộng pḥng thân. Những năm trở lại đây, rừng tràm qua mấy mùa cháy lớn, diện tích bị thu hẹp dần. Do rừng ngày càng được canh giữ nghiêm, những người như ông rất khó đặt chân vô.
Bản thân ông Ớt hơn 10 lần bị rắn cắn nhưng đều tự chữa cho ḿnh được. Ông không nhớ hết đă từng cứu sống bao nhiêu người bị rắn độc cắn, mà chỉ nhớ lần duy nhất ông bó tay. Đau đớn thay, đó lại chính là anh ruột của ông tên là Trịnh Văn Thắng, cũng làm nghề bắt rắn. Ông Trịnh Văn Thắng đă 26 lần bị rắn cắn đều được ông Ớt chữa lành. Đến lần thứ 27, ông bị rắn hổ chúa cắn, ông Ớt đă mời 5 ông thầy thuốc rắn giỏi nhất nh́ U Minh đến cùng chữa nhưng tất cả đều chịu thua. "Hổ chúa" chính là loài rắn mà các thầy rắn ở U Minh đều e dè. Tương truyền rằng loài rắn này có thể gáy để gọi con mồi, và đă có quá nhiều cao thủ bắt rắn đă "tử nghiệp" v́ nó.
40 năm làm thầy thuốc rắn từ người cha truyền lại, ông Phan Văn Thuận, 67 tuổi, cũng không nhớ hết ḿnh đă cứu bao nhiêu người. Trong bán kính trên dưới 10 km từ nhà, hằng năm luôn có vài chục trường hợp bị rắn độc cắn được ông trị khỏi. Ông luôn tự hào là trong 40 năm làm công việc này, ông chưa một lần cầm tiền thù lao của người gặp nạn.
Báo ứng?
Trị bệnh không ăn tiền, không dùng khả năng có được để hại người, không lạm sát loài rắn là 3 điều mà các ông thầy rắn U Minh coi như là cái đức phải giữ. Thực tế, đă có không ít thầy thuốc rắn phải trả giá bởi vi phạm điều cấm. Hai ông thầy thuốc rắn được coi là giỏi nhất xứ U Minh từ trước tới nay cũng đă có một kết cuộc như thế. Họ đều có khả năng "khiển" được rắn hổ chúa, nhưng cả hai đều nghèo, sống đời rày đây mai đó. Ông Tám Rớt sống bằng nghề bắt rắn bán. Có bận ông Tám đă gặp con rắn rất lạ "dám" phùng mang với ông. Lần đó, ông đă bỏ hết bao rắn mấy chục con. Lần khác, ông đi bắt mấy bao rắn bỏ trên xuồng, khi bơi về nhà th́ cũng chính con rắn ấy như chực sẵn dưới khoang xuồng "đớp" ông một phát. Nghe tin, những ông thầy thuốc rắn giỏi nhất xứ U Minh đă tụ lại, người vuốt bùa, người đổ thuốc, nhưng ông Tám lắc đầu bảo đă đến lúc phải "trả nợ".
Cái chết của thầy Tám Rớt đă để lại một khoảng trống không nhỏ trong giới hành nghề thuốc rắn ở U Minh. Thầy Năm Ngọc được coi là cao thủ số một c̣n lại. Tuy là thầy thuốc rắn bậc nhất, nhưng ông lại làm nghề "đâm hà bá" (bắt cá trên sông). Người ta c̣n nhớ chuyện ông Năm Ngọc bị mất 2 con cá ngát to. Ông tức tối tuyên bố nếu ai đă lấy cắp con cá th́ phải trả ông lại... con heo. Mười ngày sau, có một người tên M. ở Hương Mai bị rắn độc cắn lúc đi phát ruộng. Ông Năm Ngọc nói muốn khỏi th́ phải cúng heo. Hóa ra, chính anh M. là người trộm 2 con cá của ông Năm Ngọc. Ông Năm Ngọc là thầy thuốc rắn nổi tiếng ở cả 2 phương diện: cứu người và "khiển" rắn cắn người. Về cuối đời, ông sống trong tâm trạng bấn loạn, thường chui xuống gầm sàn nằm như... rắn. Người ta bảo ông bị "tổ hành"!
Những câu chuyện huyền hoặc như trên có lẽ sẽ chẳng thể chứng minh bằng lăng kính khoa học. Có điều người dân U Minh trước nay có thói quen khi bị rắn cắn là gửi trọn niềm tin, sinh mạng cho những ông thầy thuốc rắn như quán tính tự nhiên. Thế nhưng, rồi những thầy thuốc rắn cũng sẽ không c̣n, như những huyền thoại đang nhạt dần ở rừng U Minh...