Thế giới lâm nguy khi Trung Quốc thành số một về kinh tế?

[tonycarter]

Trên bình diện kinh tế, Libération hôm nay đăng bài viết về Trung Quốc của thông tín viên Philippe Grangereau, phân tích về chính sách của Trung Quốc – dưới tựa đề: "Trung Quốc muốn khai thác lợi thế áp đảo của mình"; và nhận định rằng chủ nghĩa quốc gia, dân túy của cường quốc sắp đứng đầu thế giới đang gây lo ngại cho phương Tây.

Tác giả bài viết phân tích là cường quốc kinh tế thứ nhì của thế giới từ 2 năm qua, có thể sẽ đứng đầu thế giới vào năm 2030, có khi sớm hơn, cho dù thu nhập bình quân đầu người ở Trung Quốc còn rất thấp so với những nước phát triển. Đây là những dự báo cơ quan NIC – National Intelligence Council - của Mỹ và Ngân hàng Thế giới.

Riêng trong tác phẩm China 2030, kinh tế gia Trung Quốc Hờ An Cương (Hu Angang) dự báo là GDP Trung Quốc - hiện chỉ là một nửa của Hoa Kỳ - sẽ lên gấp đôi Mỹ trong 16 năm tói đây.
Bài viết cho là như thế thế giới sẽ nằm dưới sự thống trị của một siêu cường quốc độc tài với chế độ độc đảng. Cho nên câu hỏi đặt ra là chế độ vẫn tỏ ra hung bạo, đàn áp công dân mình, có sẽ cư xử tốt hơn đối với phần còn lại của hành tinh hay không.
Tác giả bài báo nhắc phát biểu của chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình trong chuyến công du Châu Âu vừa qua, ra sức thuyết phục là Trung Quốc của ngày mai không phải là mối đe dọa đối với thế giới.
Tại Pháp, phát biểu tại Phủ tổng thống, ông Tập Cận Bình cho là "Napoléon đã nói : Trung Quốc là một con sư tử còn ngủ và sẽ làm thế giới rung động khi thức tỉnh". Theo ông Tập Cận Bình thì "lúc này đây, con sư tử Trung Quốc đã thức dậy, nhưng hòa hoãn, dễ mến và văn minh’. Phát biểu được cử tọa vỗ tay hoan nghênh.
Bài báo cho rằng không biết Napoléon có nói như chủ tịch Trung Quốc nêu lên hay không, nhưng điều đó không quan trọng, ông Tập Cận Bình muốn phản bác lại những chuyên gia vốn nhìn thấy Trung quốc đang đi vào một chủ nghĩa dân tộc hiếu chiến.
Sau phát biểu trên một chuyên gia về Trung Quốc, Jean Pierre Cabestan, tự hỏi một cách hóm hỉnh : "Đã có ai thấy một con sư tử hòa hoãn, dễ mến và văn minh bao giờ chưa ? Sư tử là một con vật hoang dã, chuyên săn mồi, nó giống như Trung Quốc trong quan hệ với các nước khác". Bài báo nhắc lại yêu sách chủ quyền của Bắc Kinh ở Biển Đông và Biển Hoa Đông.
Và Trung Quốc hành động như thế không phải vì quyền lợi kinh tế mà vì chủ trương dân tộc chủ nghĩa, mà giới phân tích cho đó là cơ sở hành động mới của đảng Cộng sản Trung Quốc. Chính quyền Bắc Kinh đưa ra tư tưởng dân túy này để che khuất những khó khăn kinh tế, thiếu sót chính trị của mình.
Libération đã trích dẫn một nhà báo Quảng Đông giải thích : "Ưu tiên của chính quyền Trung Quốc không phải duy trì tăng trưởng kinh tế. Đây chỉ là một phương tiện, chứ không phải là cứu cánh, tức là mục tiêu tối hậu. Ưu tiên thực sự, và bằng mọi giá, là duy trì quyền lực của Đảng.

Giảm phát đe dọa Châu Âu?

Riêng báo Công giáo La Croix hôm nay lại chú trọng đến kinh tế, nêu thành tựa câu hỏi : "Có nên lo ngại giảm phát hay không ?"
Tờ báo dành cả hai trang trong cho hiện tượng, nhắc lại rằng giá cả ở Châu Âu tăng rất ít đang làm cho Quỹ Tiền tệ Quốc tế lo ngại. sợ rằng kinh tế bị khựng lại.
La Croix khẳng định là mối e ngại này không phải viễn vông, vì thực tế là giá cả ở vùng đồng euro đã tăng rất ít : Vào tháng 3 vừa qua, chỉ tăng 0,5% tính theo nhịp độ thường niên, mức thấp nhất từ cuộc khủng hoảng năm 2008. Tại những nước yếu, mực độ này còn ít hơn nữa.
Ngay tại Pháp, giá cả trong một số lãnh vực không những không tăng, mà lại còn giảm, giảm 0,2% trong lãnh vực thực phẩm, 0,8% đối với sản phẩm công nghiệp, và 0,3% đối với thuốc men...
Giới kinh tế hiện nay, theo La Croix rất quan ngại, tự hỏi rằng đây chỉ là hiện tượng giảm lạm phát nhất thời hay là Châu Âu thực sự bước vào giai đoạn giảm phát (déflation) - tức là hiện tượng tổng nhu cầu không đủ so với sản phẩm và dịch vụ cung ứng ? Nếu như thế thì sẽ vô cùng đáng ngại, vì khiến cho kinh tế bị đình đốn.
Dĩ nhiên là trong vấn đề giả cả không tăng nhiều, có khi giảm này, người tiêu dùng và giới kinh tế gia không phản ứng như nhau. Người dân mua sắm rất hài lòng, nhưng ngược lại đối với giới sản xuất thì tai hại vô cùng, với hậu quả xã hội là sẽ phải giảm bớt nhân công. Tóm lại đây là căn bênh vô cùng nguy hiểm đối với một nền kinh tế với những tác động dây chuyền.

Kinh nghiệm nhãn tiền: Nhật Bản

La Croix nhắc lại là Châu Âu có trước mắt mình trường hợp của Nhật Bản, đã phải trầy trật chống lại hiện tượng này trong suốt 15 năm. Tờ báo nêu một ví dụ: một tô cơm thịt bò ở của hàng ăn nhanh nổi tiếng Yoshinoya đã giảm từ 400 yen xuống 300 yen từ cuối thập kỷ 1990.
Đương kim Thủ tướng Nhật hiện nay dốc sức lao vào trận chiền với chính sách Abenomics của ông, bơm tiền vào kinh tế để thúc đẩy giá cả, hầu đạt ít ra tăng trưởng 2% từ đây đến 2015. Ông Abe đã gặt hái được một số thành quả : lạm phát vào tháng 2/2014 tăng lên 1,5%.
Báo kinh tế Les Echos hiển nhiên không bỏ qua hiên tượng trên. Tập trung vào tình hình Pháp, tờ báo nói đến việc "lạm phát có những dấu hiệu yếu kém đáng ngại", trong lúc mà vùng đồng euro lại là trọng tâm mối quan ngại cuộc họp nhóm G20 - tại Washington hôm nay.
Theo Les Echos, Quỹ Tiền tệ Quốc tế - FMI- đang thúc giục Ngân hàng Trung ương Châu Âu nhanh chóng có biện pháp để chống nạn giảm phát, càng sớm càng tốt. Theo tờ báo cộng đồng quốc tế càng thêm lo ngại vì hiện nay Châu Âu bị xem là mắt xích yếu của tăng trưởng kinh tế thế giới. FMI dự báo tăng trưởng Châu Âu chỉ được 1,2% trong năm nay.

Mai Vân, rfi