Trung Quốc tổ chức đại hội đảng, Đức, Pháp, Hà Lan, Hàn Quốc chọn lănh đạo mới... những người sẽ quyết định t́nh h́nh quan hệ quốc tế trong những năm tới. Thủ tướng Đức Angela Merkel là "trụ cột" của EU và là một trong những nhà lănh đạo quyền lực nhất thế giới. Nếu bà Merkel và Liên minh Dân chủ Cơ đốc giáo (CDU) thất bại trong bầu cử sắp tới, đó sẽ là một cú đ̣n lớn giáng vào EU. Nhưng những diễn biến đầy sóng gió của chính trường Đức đang phơi bày một thực tế khá phũ phàng với đương kim Thủ tướng Đức Angela Merkel: Từ vị thế hàng đầu trên chính trường Đức, bà Merkel dường như đang bị đẩy ra ngoài cuộc.
Thủ tướng Đức Angela Merkel.
Trái ngược với nhiều dự đoán của giới phân tích, cạnh tranh trước bầu cử ở Đức đang diễn ra hết sức quyết liệt. Điều này được thể hiện qua sự thay đổi liên tục vị thế của các đảng phái chính nước Đức (Đảng Dân chủ Cơ đốc giáo- CDU của Thủ tướng Angela Merkel và đảng Dân chủ-Xă hội- SPD của ông Martin Schulz).
Trong một vài tháng trước, SPD vẫn bị CDU dẫn ở một khoảng cách khá xa nhưng hiện SPD đă đuổi kịp, thậm chí vượt qua CDU ở nhiều tiêu chí. Tương quan lực lượng đang nghiêng về phía SPD sau khi đảng này đề cử Martin Schulz, cựu Chủ tịch Nghị viện châu Âu, ra tranh cử với bà Angela Merkel.
Sự trở lại của “đứa con lạc đường” Martin Schulz tỏ ra khá hiệu quả. Martin Schulz đă thành công trong việc khuấy đảo chính trường Đức - nơi chứng kiến sự vượt trội không đối thủ của bà Angela Merkel trong gần hai thập kỷ qua. Sau khi bà Merkel công bố ư định sẽ tiếp tục tranh cử chức Thủ tướng Đức nhiệm kỳ thứ 4, hầu hết các chuyên gia phân tích chính trị Đức đều cho rằng bà Merkel sẽ dễ dàng giành chiến thắng.
Nhận định này càng được củng cố khi cựu Ngoại trưởng Frank-Walter Steinmeier, người uy tín đă vượt ra khỏi biên giới nước Đức, quyết định ra tranh cử Tổng thống. Sau đó, thủ lĩnh SPD là Sigmar Gabriel đảm nhiệm chức vụ Ngoại trưởng Đức.
Tuy nhiên, dường như những động thái trên của SPD được đưa ra để đánh lạc hướng bà Merkel trong việc chuẩn bị cho bầu cử. Trong đại hội của ḿnh, SPD đă đi nước cờ cao tay khi bầu Martin Schulz làm chủ tịch mới của đảng và là ứng cử viên cạnh tranh với bà Merkel.
Quyết định này của SPD đă tạo ra những thay đổi lớn trên chính trường Đức. Tuy nhiên, tiêu điểm chính của chính trường Đức hiện nay không phải là các cuộc bầu cử mà là sự tương quan cán cân lực lượng trên chính trường. Vấn đề là ở chỗ đến cuối tháng 1/2017, CDU vẫn đang vượt qua SPD ở trong hầu hết các lĩnh vực và khoảng cách ở mức khoảng 10%. Khi đó đă có cảm tưởng rằng cuộc bầu cử Quốc hội Đức vào tháng 9 tới và sau đó là cuộc bầu cử Thủ tướng sẽ chỉ là “show diễn” của CDU và bà Merkel.
“Thật là phi thường!”- Giám đốc Viện Xă hội Insa German Binkert đă không thể giấu được cảm xúc của ḿnh khi công bố kết quả của cuộc thăm ḍ dư luận xă hội mới nhất được tiến hành từ ngày 3-6/2 theo đơn đặt hàng của tạp chí Bild. “Tôi có thể nói rằng sẽ không thể nâng cao uy tín của đảng thêm 10% chỉ trong ṿng 2 tuần. Tuy nhiên, điều đó đă xảy ra”. Theo đó, uy tín của ông Martin Schulz đă tăng lên 50% và bà Merkel sụt xuống chỉ c̣n 34%.
Trong ṿng 2 tuần qua, ông Martin Schulz đă giúp SPD nâng cao mức độ tín nhiệm từ 21% lên 31%. Sự tăng trưởng ấn tượng này cho phép SPD trở lại vị thế hàng đầu trong các cuộc bầu cử sắp tới v́ hiện mức tín nhiệm của CDU đă giảm từ 33% xuống c̣n 30%.
Đây là lần đầu tiên mức tín nhiệm của CDU sụt xuống vị trí thứ 2 kể từ năm 2010, mặc dù c̣n hơn 7 tháng nữa mới đến bầu cử. Mặc dù ở một số chỉ số khác, CDU vẫn đang vượt SPD nhưng điều đó không có nghĩa là CDU sẽ vẫn duy tŕ được khoảng cách này. Sự tăng trưởng ấn tượng của SPD khiến không chuyên gia nào c̣n dám chắc về chiến thắng dành cho CDU.
Trước sự thay đổi cán cân một cách đột ngột này, Thủ tướng Angela Merkel chỉ có thể phản ứng bằng khẩu hiệu: Liên minh CDU/CSU sẽ vẫn giữ được vị thế trung tâm.
Về phần ḿnh, đối tác liên minh với CDU là đảng Liên minh Xă hội-Cơ đốc giáo (CSU)- đối tác liên kết lâu năm với CDU, cũng đă bày tỏ quan điểm của ḿnh. Trong cuộc họp báo hôm thứ hai vừa qua ở thủ đô Munich với bà Merkel, thủ lĩnh CSU Horst Zeehofer, cho dù vẫn c̣n nhiều bất đồng với bà Merkel về chính sách nhập cư, đă lên tiếng khẳng định CSU sẽ vẫn ủng hộ CDU và cá nhân bà Merkel.
Hầu hết các chuyên gia Đức nhận định rằng, cho dù đảng nào giành chiến thắng trong cuộc bầu cử Quốc hội Đức sắp tới th́ đảng đó cũng sẽ không thể giành đa số ghế để đơn phương thành lập chính phủ mới. Điều đó có nghĩa là đảng chiến thắng sẽ phải t́m đảng phái khác nhằm liên minh thành lập chính phủ và sự lựa chọn là khá nhiều.
SPD cũng có thể sẽ liên minh với CDU nhưng sẽ giành vị thế đứng đầu, CDU ở thế yếu hơn. Nhiều khả năng sau khi SPD giành chiến thắng, đảng này sẽ liên kết với đảng Cánh tả và “Liên minh 90”/“đảng Xanh”. Khi đó, nhiều khả năng CDU sẽ thất thế và bà Angela Merkel sẽ phải từ giă chính trường Đức.