NAPA VALLEY, Bắc California - Phạm Ngũ hiểu được giá trị của tự do. Từ hồi c̣n nhỏ, ông đă được cha mẹ và những thân nhân khác dạy rằng việc thoát ra khỏi Việt Nam là cách duy nhất giúp ông có thể có được một cuộc sống tốt đẹp hơn.
Thầy Phạm Ngũ. (H́nh: St. Helena Star)
Là giáo viên môn khoa học lớp Sáu tại trường trung học RLS Middle School, ông Ngũ nói, “Tôi trân trọng những ǵ tôi đă nhận được. Nhăn quan của tôi về cuộc sống th́ khác với nhiều người khác v́ bối cảnh xuất thân của tôi. Tôi biết ơn về những ǵ chúng tôi có ở đây trong Học Khu St. Helena. Từ hoàn cảnh có rất ít – một căn nhà nhỏ trong một ngôi làng nhỏ không có điện, một ngôi trường không có sách giáo khoa – tôi quư trọng cộng đồng này nhiều lắm.”
Cha của ông quyết tâm đạt được tự do cho các con của ḿnh, đến nỗi ông đă cố gắng vượt biển ba lần để giúp gia đ́nh thoát khỏi Việt Nam, sau khi chiến tranh chấm dứt vào năm 1975. Hai lần đầu tiên đă kết thúc trong thất bại, với hậu quả cha ông bị giam tù một thời gian
Lần thứ ba là một dịp may, khi ông và em gái của ông có thể đi cùng với 21 người khác trên một chiếc thuyền vượt biên được thiết kế để chứa 16 người. Họ không biết rốt cuộc họ sẽ đi đến đâu, nhưng họ biết đó là cơ hội duy nhất của họ để t́m được một cuộc sống tốt đẹp hơn.
Cuộc hành tŕnh tám ngày để sống c̣n đă trở nên tuyệt vọng, khi cuối cùng họ lên bờ trên một ḥn đảo nhỏ ở Phi Luật Tân, nơi đó dân làng đă chăm sóc cho họ khỏe mạnh trở lại và chuyển họ tới ở trong một trại tị nạn ở Palawan, nơi họ lưu lại non một năm.
Phạm Ngũ và em gái của ông đă được tổ chức từ thiện Công Giáo Catholic Charities tạo cho một dịp may đi đến Mỹ, nhờ ơn một gia đ́nh ở Richmond , tiểu bang Virginia, nhà này đă trở thành gia đ́nh nuôi của hai anh em. Rốt cuộc cha mẹ nuôi của họ dời nhà đến Napa, ở đây Ngũ Phạm tốt nghiệp trường trung học Napa High School vào năm 1993.
Ông theo học trường đại học UC Davis, tốt nghiệp với văn bằng cử nhân khoa sinh lư học và chứng chỉ hành nghề dạy học, và sau đó quyết định dạy một năm ở Sacramento trước khi đến làm thầy giáo ở St. Helena.
Là người đă dạy học 16 năm, trong đó có 14 năm ở St. Helena, thầy Ngũ nói, “Tôi yêu mến nơi này. Tôi dạy môn khoa học lớp Sáu. Các học sinh lớp Sáu đều vui tươi, ngây thơ, chăm chỉ và hiếu tri. Tôi cũng có một đội ngũ tuyệt vời. Toàn thể ban giáo viên đều hăng say, quan tâm và có óc canh tân.”
Chương tŕnh khoa học lớp Sáu tập trung vào khoa học địa cầu, bao gồm không khí quyển (không khí), địa quyển (đất), sinh quyển (sự sống) và thủy quyển (nước).
“Trước tiên các học sinh t́m hiểu phương pháp khoa học, trong đó có một dự án trong đó các em làm một thí nghiệm làm cho cây nảy mầm bằng cách sử dụng nhà kính. Các em cũng dùng những dụng cụ kỹ thuật để nghiên cứu về kiến tạo địa tầng. Chúng ta đang sống trên ŕa của tầng địa chất ở đây tại California, và điều này là quan yếu với nhiều hành động và thông tin trực tiếp, chẳng hạn như các dữ kiện địa chấn.”
Việc nghiên cứu về nước cũng kịp thời, ông nói. “Đây là một đề tài mà chúng tôi đề cập, cùng với sự biến đổi khí hậu, môi trường và năng lượng. Tất cả đều liên kết với nhau mà chịu tác động của con người. Trong mọi thứ chúng tôi đang dạy, có những yếu tố có liên quan đến vấn đề hiện nay chúng ta đang phải đối phó.”
Các học sinh viên trong trọn năm đầu tiên học môn khoa học “đều có óc hiếu tri và hứng thú,” thầy Ngũ nói. “Các em vào cuộc với tâm trí nhiệt t́nh, và tôi ở đây để giải tỏa bất kỳ ngộ nhận nào. Tôi dạy thông qua việc học tập dựa trên dự án với chương tŕnh học có sự trợ giúp của kỹ thuật.”
Cách đây mười năm, Phạm Ngũ đă có thể đem cha mẹ ḿnh tới Virginia, nơi mà em gái của ông đang làm nha sĩ, để giúp nuôi nấng đứa con của cô ấy.
Ông nói rằng cha của ông là anh hùng của ông, v́ đă liều mạng cho con cái ḿnh. “Cha tôi đă đi tù hai lần, một lần khi tôi 8 tuổi, và một lần nữa khi tôi 12 tuổi,” v́ hậu quả hai trong số những nỗ lực vượt biên. Nhưng câu chuyện này kết thúc có hậu.
Ngũ Phạm kết hôn với Charlotte. Họ có hai đứa con, Brandon 4 tuổi, và Breanna 2 tuổi.
VD