Khối tài sản khổng lồ của nhà ông Trầm Bê tại Sacombank và Southern Bank

[megaup]

Gia đình ông Trầm Bê đang vi phạm Luật các tổ chức tín dụng 2010 về sở hữu tại Southern Bank khi nắm trên 20% vốn, nhưng nếu kịch bản sáp nhập Sacombank - Southern Bank hiện thực hóa thì bài toán vượt trần này sẽ được giải quyết.

Gia đình ông Trầm Bê là nhóm cổ đông lớn của cả hai ngân hàng Southern Bank lẫn Sacombank.

Năm 2012 thị trường ngân hàng chấn động với sự kiện Ngân hàng TMCP Sài Gòn Thương Tín (Sacombank) bị thâu tóm bởi Ngân hàng TMCP Xuất nhập khẩu Việt Nam (Eximbank), thời điểm đó cái tên Southern Bank và một nhân vật kín tiếng là Trầm Bê mới bắt đầu xuất hiện rõ nét, mặc dù ông Bê đã đầu tư ngân hàng từ 10 năm về trước (2004).


Lúc này, dư luận ngỡ ngàng khi Đại hội đồng cổ đông 2012 khép lại với một loạt gương mặt mới và đa số đến từ Ngân hàng TMCP Phương Nam – một ngân hàng nhỏ, trong khi, sự chú ý suốt một khoảng thời gian dài đều tập trung về Eximbank.


Cũng từ thời điểm này, người ta mới được “mục sở thị” khối tài sản khổng lồ và quyền lực mà ông Trầm Bê và gia đình nắm giữ thông qua những biến động trong sở hữu cổ phần tại Sacombank cũng như Southern Bank.


Từng là Phó Chủ tịch Hội đồng quản trị Southern Bank, số cổ phần mà ông Bê nắm giữ tại nhà băng này lên tới 33,36 triệu đơn vị, chiếm tỉ lệ 8,36% vốn điều lệ - và nếu chiểu theo quy định tại Luật các tổ chức tín dụng 2010 thì rõ ràng ông Bê đã vi phạm luật, vượt trần sở hữu cho phép đối với một cá nhân là 5% tại một tổ chức tín dụng.


Bên cạnh đó, cộng lại tổng tỉ lệ sở hữu của gia đình ông Bê tại ngân hàng này cũng vượt trần 20% cho phép. Theo đó, con trai ông Bê là ông Trầm Trọng Ngân có 17,68 triệu cổ phần tương ứng 4,42%; con gái Trầm Thuyết Kiều có 29,42 triệu cổ phần tương ứng 7,36% và con rể Lê Trọng Trí (Chồng bà Trầm Thuyết Kiều) có 2,69 triệu cổ phần tương ứng 0,67%.


Tổng cộng, nhà ông Trầm Bê có 83,25 triệu cổ phần tại Southern Bank và đồng nghĩa với việc đang sở hữu 20,81% ngân hàng này. Tính theo mệnh giá cổ phiếu, khối tài sản mà gia đình ông Bê đang có tại Southern Bank vào khoảng 832,5 tỷ đồng.


Hồi tháng 4 năm ngoái, ông Bê đã từ nhiệm chức danh Phó Chủ tịch HĐQT Southern Bank để chuyển sang vị trí Phó Chủ tịch HĐQT Sacombank, trong khi các vị trí quan trọng tại Southern Bank vẫn đang do 2 con ông Bê nắm giữ: ông Trầm Trọng Ngân hàng Phó Chủ tịch HĐQT và bà Trầm Thuyết Kiều là Phó Tổng giám đốc.


Tại Sacombank, gia đình ông Bê cũng sở hữu một khối lượng cổ phần khá lớn và đảm nhiệm những vị trí quan trọng. Đáng chú ý, con trai thứ của ông Bê là Trầm Khải Hòa còn rất trẻ (sinh năm 1988) nhưng đã Thành viên HĐQT với sở hữu lên tới 24,03 triệu cổ phần STB, chiếm tỷ lệ 1,93% vốn ngân hàng.


Ngoài ra, hai người con khác là Trầm Trọng Ngân và Trầm Thuyết Kiều đang là lãnh đạo tại Southern Bank cũng sở hữu lần lượt 54,72 triệu cổ phần (tương ứng 4,4%) và 3,6 triệu cổ phần tương ứng 0,3%. Qua đó đưa tổng khối lượng cổ phần mà gia đình ông Bê nắm giữ tại Sacombank lên tới 84,2 triệu cổ phần, chiếm tỉ lệ 6,78% vốn điều lệ và trở thành nhóm cổ đông lớn của ngân hàng này.


Trên thị trường chứng khoán, cổ phiếu STB của Sacombank hiện đang giao dịch với thị giá gấp đôi mệnh giá (đóng cửa phiên 6/3 đạt 20.100 đồng). Như vậy, tổng tài sản của gia đình ông Trầm Bê đang có tại Sacombank ước tính gần 1.700 tỷ đồng.


Trước giả thiết hiện nay cho rằng Sacombank sẽ sáp nhập Southern Bank, đây được coi là cách giúp cổ đông Trầm Bê và gia đình tránh được việc vi phạm vượt sở hữu cho phép ở Southern Bank, giảm tỉ lệ xuống dưới 20% vốn điều lệ của ngân hàng sau sáp nhập. Trong trường hợp lý tưởng, tỉ lệ hoán đổi cổ phiếu là 1:1, vốn điều lệ của ngân hàng sau hợp nhất sẽ lên hơn 16.400 tỷ đồng, tương đương 1.624,5
triệu cổ phiếu.


Tính theo phép cộng dồn, lúc này, tổng cổ phần mà gia đình ông Trầm Bê sở hữu tại ngân hàng sau sáp nhập sẽ là 167,44 triệu cổ phần và tỉ lệ sở hữu giảm xuống còn trên 10%.


Tuy nhiên, mọi quyết định sẽ phụ thuộc vào cổ đông hai bên và sự chấp thuận của Ngân hàng Nhà nước. Nếu xét về mặt hoạt động, Sacombank hiện đang vượt trội hơn cả về quy mô lẫn chất lượng hoạt động trong khi Southern Bank với quy mô nhỏ, khả năng sinh lời lại thấp.


Hiện tại Southern Bank chưa công bố kết quả hoạt động kinh doanh cũng như Báo cáo tài chính 2013. Tuy nhiên, theo các dữ liệu đã có thì cuối 2013, ROA và ROE của ngân hàng tương ứng chỉ đạt 0,16% và 2,78%. Lợi nhuận sau thuế 9 tháng/2013 chỉ đạt 225 tỷ đồng (chỉ bằng khoảng 1/10 Sacombank), với tỷ lệ nợ xấu ở mức 3,79% (thuộc diện bắt buộc phải bán nợ cho VAMC).


Tuy nhiên, nếu thương vụ này thành công thì ngân hàng sau sáp nhập sẽ vươn lên xếp thứ 5 toàn hệ thống xét về quy mô tài sản và vốn chủ sở hữu.

Bích Diệp