Người đàn ông Trung Quốc này ban đầu nghĩ thứ đựng 40kg vàng không quan trọng nên chỉ cất trong góc bếp mà không đưa cho chuyên gia.
Năm 1982, người nông dân Vạn Y Tài và 2 em trai ở tỉnh Giang Tô, Trung Quốc vô t́nh đào được kho báu trong lúc đào đất dọn sạch kênh mương cạnh ruộng. Cụ thể là 40kg vàng đă được t́m thấy, họ c̣n phát hiện ra trên những thỏi vàng khắc các ḍng chữ lạ, rất có thể là cổ vật có giá trị lịch sử. Sau cuộc đấu tranh tư tưởng bán đi hay giao nộp, 3 anh em họ Vạn quyết định giao toàn bộ số vàng cho chính quyền địa phương.
Quả thật số vàng này chính là báu vật, những ḍng chữ khắc lên vàng đều là biểu tượng đặc biệt của thời Chiến Quốc (năm 476 TCN - năm 221 TCN) trong lịch sử Trung Quốc. Những bánh vàng c̣n có vẻ bề ngoài sáng bóng, độ tinh khiết rất cao. Không những vậy, chúng c̣n trông như mới, gần như không bị hư hại theo thời gian. Lời nói của chuyên gia khiến mọi người vô cùng bất ngờ v́ không ai nghĩ số vàng này có lịch sử lâu đời đến như vậy.
Những bánh vàng được lăo nông này t́m thấy
Khi giao nộp vàng, một chuyên gia đă hỏi Vạn Y Tài rằng họ t́m thấy vàng như thế nào, có thứ ǵ chứa chúng không. Lúc nào ông Vạn mới kể lại chi tiết quá tŕnh phát hiện, vàng được đựng trong chiếc lọ có nhiều hoa văn bằng đồng, đă bị gỉ bên ngoài. Lúc này chuyên gia mới hốt hoảng hỏi ông chiếc b́nh đang cất ở đâu. Anh em họ Vạn cho biết họ đều nghĩ nó không có ư nghĩa ǵ nên đă cất trong bếp, định sau nay nung chảy để làm ổ khóa.
Vị chuyên gia nhận định chiếc b́nh đồng đựng vàng không phải là một phát hiện đơn giản, giá trị thậm chí c̣n có thể vượt số vàng này. Vậy nên cả nhóm nghiên cứu lập tức đến nhà họ Vạn, làm sạch đất trên chiếc b́nh để xem kỹ từng hoa văn và các chi tiết. Có người c̣n nhảy lên v́ phấn khích khi nh́n thấy đồ vật trước mặt. "Đó thực sự là quốc bảo!", một chuyên gia hô lên.
Hóa ra chiếc b́nh hoen gỉ này là b́nh đựng rượu được lưu truyền từ thời Chiến Quốc. Đă từng có một chiếc b́nh tương tự được t́m thấy và hiện đang trưng bày ở Bảo tàng ĐH Pennsylvania (Mỹ). Sự quư giá của chiếc b́nh không chỉ nằm ở tuổi đời mà c̣n bởi độ quư hiếm và giá trị nghiên cứu của nó. Vậy nên các chuyên gia khảo cổ rất vui mừng khi được chứng kiến cổ vật này được khai quật ở Trung Quốc.
Tuy bên ngoài chiếc b́nh này có phần bị oxy hóa nhưng nh́n chung vẫn c̣n hiện trạng khá tốt. Nó cao 24cm, bề mặt c̣n được khảm thêm vàng bạc, khắc chi tiết là những con rồng và hoa đào xen kẽ với kỹ thuật tinh xảo. B́nh có khắc chữ liên quan đến một sự kiện lịch sử thời Chiến Quốc ở đáy. Điều này cho thấy giá trị về mặt lịch sử và nghệ thuật của chiếc b́nh. Lúc này anh em họ Vạn mới nhận ra so với hàng chục kg vàng th́ đây mới thực sự là quốc bảo.
Để khen ngợi hành động tự nguyện giao nộp bảo vật lịch sử, anh em họ Vạn được thưởng một số tiền khá lớn, khen ngợi trên các phương tiện truyền thông khi đó. Bởi nếu họ không báo chính quyền về kho báu này, rất có thể dân làng sẽ đ̣i chia đều và bán đi v́ không ai biết ư nghĩa thực sự của chúng.
Dù bị dân làng "lời ra tiếng vào" suốt nhiều năm nhưng Vạn Y Tài vẫn không bao giờ hối hận v́ đă nộp các cổ vật này cho chính quyền. Ông tin rằng việc ḿnh làm là có lợi cho nước và cho tất cả mọi người. Hiện chiếc b́nh cùng số vàng Vạn Y Tài và các em t́m được đang được trưng bày ở Bảo tàng Nam Kinh (Trung Quốc).
VietBF@ Sưu tập