Ở Mỹ ảnh hưởng ít nhiều cách dạy dỗ tại đây cuộc sống của trẻ sau này cũng khác rất nhiều khi ở VN. Sống ở đâu phải theo đó. Ở Mỹ bố mẹ dạy con phải theo kiểu Mỹ, không đánh đập la hét. Cùng vietbf.com khám phá sự khác biệt nhé.
Từ trước đến giờ có nhiều bài viết, nhiều người b́nh luận, nhiều nhận xét và so sánh về nền giáo dục ở Mỹ và Việt Nam nhưng ít người nói đến sự khác nhau trong việc dạy dỗ, cách giáo dục cũng như lối ứng xử của cha mẹ đối với con cái ở xă hội Mỹ và xă hội Việt Nam như thế nào.
Hầu hết con cái được sinh trưởng và lớn lên ở Mỹ, từ lúc nhỏ khi bập bẹ biết nói đă được biết đến quyền tự do của ḿnh, lớn lên một chút th́ biết tự lập, tự lo cho cuộc sống của riêng ḿnh. Bố mẹ chỉ nuôi đến hết học cấp 3 là con cái phải tự lo, nếu muốn học đại học th́ tự kiếm tiền để đi học c̣n học phí th́ sẽ phải vay nợ chính phủ, khi nào đi làm th́ trả nợ dần. Khi đủ 18 tuổi, hầu hết thanh thiếu niên ở Mỹ đều có ư chí tự lập, không muốn phụ thuộc vào gia đ́nh, vào cha me nên quyết định đi học tiếp hay đi kiếm việc làm là quyết định của riêng con cái. Ở đây, Con cái muốn học ǵ, chọn nghề ǵ là quyền tự do cá nhân của chúng, bố mẹ tôn trọng con cái nên ít khi bắt ép con tuân thủ theo ư kiến của ḿnh. Ra trường rồi th́ tự đi xin việc, tự kiếm tiền, tự mua xe, tự thuê nhà, tự lo cưới xin, tự mua nhà cửa nếu muốn. Chính v́ vậy mà con cái sinh trưởng và lớn lên ở xă hội Mỹ đều mang trong ḿnh trách nhiệm và tính tự lập, độc lập trong mọi việc từ quyết định cuộc sống tương lai cũng như tài chính, vật chất, việc làm nhưng rất hiếm khi thấy con cái ở Mỹ oán than bố mẹ ḿnh v́ những khó khăn trong cuộc sống cũng như trách nhiệm công dân mà ḿnh phải gánh chịu.
C̣n ở Việt Nam th́ ngược lại. Ở Việt Nam, con cái lúc nào cũng được bố mẹ lo lắng từ lúc sinh ra đến khi học xong đại học, tốt nghiệp đại học rồi được bố mẹ chạy đầu này đầu kia lo xin một công việc lương cao ổn định, lo xin việc cho con xong lại lo mua con cái xe, cái nhà, có xe có nhà rồi lại bắt đầu dành dụm tiền bạc lo cho con một cái đám cưới làm nở mày nở mặt bà con họ hàng, bạn bè xung quanh, để cho người khác thấy con cái ḿnh cũng không thua kém ai cả. Bố mẹ lo lấy vợ cho con trai, gả chồng cho con gái xong th́ bắt đầu lại lo trông cháu nội cháu ngoại. Đến khi tuổi già sức yếu, lại lo gom của cải để dành bao năm qua để lo chia phần làm của cho con. Vậy mà trong nhiều gia đ́nh thuộc nhiều tầng lớp xă hội khác nhau ở Việt Nam, vẫn có những người mang thân phận con cái oán trách, giận dỗi, vùng vằng với bố mẹ v́ ḿnh không có xe xịn, nhà cao cửa rộng như người khác, Rồi lúc bố mẹ qua đời, lại than trách ḿnh chẳng được chia gia tài, thừa hưởng của cải vật chất ǵ.
Hầu như cha mẹ nào ở Việt Nam cũng dạy dỗ con bằng roi vọt, quát mắng con, ép buộc con, thậm chí chửi rủa con ở mọi lứa tuổi, từ lúc c̣n con nít đến khi đă trưởng thành. Theo truyền thống gia đ́nh ở xă hội Việt Nam, dạy con là chuyện riêng của mỗi gia đ́nh, người khác không có quyền can thiệp, muốn dạy con nên người là phải đánh, phải dung bạo lực, phải bắt ép con cái theo khuôn khổ ư kiến của cha mẹ. Thầy cô giáo nhiều khi c̣n được phụ huynh nhờ đánh cho cháu nên người. Bởi vậy phận làm con ở Việt Nam chẳng biết sướng hay khổ khi được bố mẹ lo lắng mọi chuyện trong cuộc sống nhưng cũng chịu không ít bạo lực, la mắng từ lúc c̣n nhỏ đến khi trưởng thành.
Đó là chưa kể nhiều cha mẹ mê tín, khi sanh con ra đi nhờ thầy bói xem mạng đứa con có hạp tuổi không, để biết đẻ nó ra cha mẹ làm ăn phát tài hay điêu đứng rồi đặng mà c̣n lo chuyện kiêng kỵ trong gia đ́nh nào là: con không được mặc quần áo màu cấm kỵ, con phải được nhận làm con nuôi của người khác... Chẳng may bà mẹ nào đau bụng đẻ đúng giờ “xấu”, giờ khắc th́ ôi thôi đứa trẻ đành ngậm đắng nuốt cay trở thành nạn nhân của thầy bói chỉ v́ bố mẹ quá mê tín.
Lớn thêm một chút, khi bắt đầu đi học mẫu giáo th́ con cái bị ép ăn, nhồi ăn, phải ăn cho mau lớn, cho khỏe mạnh, cho cao to bằng bạn bè. Chỉ v́ một bữa ăn của con mà cả nhà thành đám xiếc: ba đánh trống thổi kèn, bà ngoại múa hát, con chạy nhảy từ trong nhà ra ngoài cửa, con đi đến đâu mẹ đuổi theo đến đó. Con ăn hết khẩu phần bữa ăn th́ không nói, con không ăn hết th́ lại bị la mắng, bị đ̣n roi, có lúc phải vừa khóc vừa ăn cho thỏa ḷng mẹ cha.
Lớn nữa th́ bị ép học, nhồi sọ, học từ lúc tờ mờ sáng đến tối mịt. Học chính quy rồi lại học thêm. Học kiến thức rồi học thể thao, học đánh cờ, học năng khiếu. cha mẹ lúc nào cũng lo cho con, mong muốn con giỏi toàn diện, không thua kém bạn bè, sớm trở thành thần đồng nên cứ ép học. Đến khi chuẩn bị vào đại học th́ con cái phải chọn nghề theo ư cha mẹ. Cha mẹ muốn con học y để trở thành bác sĩ th́ dù con thích ngành hội họa, ước mơ trở thành nhà thiết kế nhưng vẫn phải thi vào trường y. Căi lại th́ bị cha quát mắng, mẹ oán than, gia đ́nh nội ngoại hai bên ch́ chiết. Phận làm con ở Việt Nam có khổ không khi nhận được bao nhiêu sự quan tâm lo lắng của gia đ́nh th́ cũng nhận lại bao nhiêu sức ép, trách nhiệm.
Ngẫm lại nhiều khi thấy phận làm con ở Mỹ mà thấy thích, không chịu sức ép từ cha mẹ nhiều nhưng bù lại chịu áp lực từ cuộc sống tự lập, tự thân tự lo, để vươn lên trong cuộc sống. Làm con ở Việt Nam có khi cả đời bao nhiêu ước nguyện riêng tư không làm được v́ phải chiều ḷng cha mẹ, nếu không th́ bị mang tội bất hiếu, mang cái nghiệp chướng cho gia đ́nh, c̣n nếu chiều ḷng cha mẹ, khi trả xong “món nợ” cho cha mẹ, nh́n lại đời sống cá nhân th́ đă già mất rồi. Con cái được lo lắng từ nhỏ đến khi trưởng thành nhưng chẳng được sống v́ chính ḿnh. Vậy thực sự mọi người thấy làm con ở Mỹ sướng hay ở Việt Nam sướng?
Long Vi
|
|