Tổng thống Donald Trump đă hùng hồn tuyên bố kế hoạch cắt giảm thuế khổng lồ, Nhưng sự thật th́ thế nào? Kế hoạch này đă gặp nhiều rào cản. Nói th́ th́ nhiều nhưng làm chẳng được bao nhiêu.
Hôm thứ Sáu tuần trước, Tổng thống Mỹ Donald Trump đă nói với AP rằng ông dự kiến sẽ đưa ra kế hoạch "cắt giảm thuế có lẽ là lớn nhất mà chúng ta từng có". Mặc dù vậy, việc đưa ra một trong những kế hoạch được mong chờ nhất trong nghị tŕnh của Trump có thể sẽ gặp rất nhiều trở ngại để trở thành luật và được thực thi.
Ông Trump đă nói với AP: "Chúng tôi sẽ đưa nó vào thứ Tư hoặc ngay sau đó. Hăy cho tôi chút thời gian với trong trường hợp này. Và đó là một chuyện lớn, bởi v́ rất nhiều người nghĩ rằng tôi c̣n lâu mới đưa ra kế hoạch này"
Dù rằng ông Trump đă đưa ra thời hạn cho kế hoạch cải cách thuế, những b́nh luận trái chiều của các quan chức đă khiến các nhà phân tích đặt câu hỏi về chi tiết kế hoạch như thế nào. Và hiện vẫn chưa ai biết chính xác là kế hoạch của Trump sẽ bao gồm những chính sách ǵ.
Thời điểm này có khá nhiều thứ phức tạp diễn ra cùng lúc: Nhà Trắng cũng đang cố gắng khởi động lại kế hoạch của đảng Cộng ḥa nhằm băi bỏ và thay thế Obamacare, và khả năng chính phủ liên bang có thể sẽ phải đóng cửa vào thứ Sáu tuần này cũng đang lớn dần
Một thời hạn ngạc nhiên
Thông báo của ông Trump về việc sẽ công bố kế hoạch thuế vào thứ Tư được cho là gây ngạc nhiên cho mọi người.
Theo tờ The New York Times, các quan chức Bộ Tài chính đă khá ngạc nhiên. Tờ báo này thuật lại rằng các trợ lư của Nhà Trắng sau đó đă làm rơ ư kiến của ông Trump và cho biết kế hoạch đưa ra hôm thứ Tư sẽ là một phác thảo "chung chung".
Ngoài ra, Giám đốc Văn pḥng Quản lư và Ngân sách Mick Mulvaney cho biết rằng có ít khả năng chính quyền Trump sẽ đưa ra được một kế hoạch đầy đủ trước tháng 6.
Với những vấn đề này, các nhà phân tích cho rằng buổi giới thiệu vào thứ Tư sẽ không phải là một kế hoạch chắc chắn hoặc một văn bản pháp luật cụ thể, mà chỉ là một phác thảo mơ hồ về những ǵ Trump muốn thực hiện.
Issac Boltansky và Lukas Davaz, thuộc công ty nghiên cứu chính trị Compass Point , viết trong một bản tin hôm thứ Hai rằng: "Nếu có điều ǵ đó được tiết lộ vào thứ Tư, chúng tôi cho rằng đó chỉ là khái quát chung về các mục tiêu của Tổng thống Trump muốn nhắm đến trong nỗ lực cải cách thuế sắp tới”.
Ông Edward Mills của ngân hàng đầu tư FBR cũng dự đoán rằng kế hoạch sẽ không có ǵ đáng chú ư. Mills viết trong một thông báo gửi khách hàng: "Chúng tôi cho rằng kế hoạch nếu có cũng chỉ đưa ra dàn ư và nguyên tắc chung, nhưng thiếu chi tiết cụ thể”.
Chính sách cho có
Nhà Trắng vẫn chưa có câu trả lời về một trong những nguyên tắc cơ bản nhất cho kế hoạch thuế: liệu kế hoạch này có làm tăng khoản nợ liên bang hay sẽ trung ḥa nguồn thu thuế (revenue neutral: giảm thuế người này, tăng thuế người khác, khiến doanh thu thuế không đổi). Ông Mulvaney nói với Chris Wallace của Fox News trong cuộc phỏng vấn tre chương tŕnh "Fox News Chủ nhật" rằng nhóm của ông Trump chưa quyết định được điểm này, cũng như việc cắt giảm thuế sẽ kéo dài bao lâu.
Ông Mulvaney nói rằng: "Tôi không nghĩ chúng tôi đă thống nhất về điểm này. Hăy nhớ rằng, việc cân bằng khá là khó. Chúng tôi có thể cắt giảm thuế ít hơn với một khoảng thời gian dài hơn, hoặc cắt giảm nhiều thuế hơn nhưng là chỉ trong ngắn hạn.Tôi không nghĩ rằng chúng tôi đă quyết định điều này, nhưng sẽ đưa ra thêm chi tiết vào thứ Tư."
Đồng thời, Bộ trưởng Tài chính Steven Mnuchin cho biết kế hoạch cải tổ thuế trong dài hạn có thể gia tăng nợ trong ngắn hạn, theo The Washington Post.
Có nhiều ư tưởng khác nhau về kế hoạch cải cách thuế khiến cho công chúng khó đoán định nó sẽ như thế nào.
Có các nguồn tin cho rằng kế hoạch này sẽ bao gồm một khoản thuế carbon - một ư tưởng bị Đảng Cộng ḥa phản đối nhưng được Đảng Dân chủ ủng hộ. Nhà Trắng đă bác bỏ những báo cáo này, nhưng Politico đưa tin rằng ư tưởng này đă gây ra sự bất đồng giữa các cố vấn của Nhà Trắng.
Những ư tưởng khác mà Nhà Trắng đă được cho là đă cân nhắc, bao gồm băi bỏ việc miễn thuế ở cấp tiểu bang và địa phương đối với các loại thuế liên bang, thuế giá trị gia tăng và thuế biên giới hiệu chỉnh.
Ngay cả mức thuế suất cũng đang được đặt dấu hỏi. Trump đă nói đi nói lại trong chiến dịch tranh cử rằng ông sẽ giảm thuế doanh nghiệp xuống 15% so với mức thuế theo luật liên bang hiện hành là 35%.
Tuy nhiên, sau đó ông Trump cho biết tại cuộc họp với các giám đốc điều hành các công ty sản xuất rằng tỷ lệ này sẽ ở mức khoảng 15% đến 20%, và có nguồn tin cho rằng mức thuế có thể chỉ giảm xuống 28%.