Tân ngoại trưởng Mỹ, ông Tillerson ngay sau khi kết thúc chuyến thăm Hàn Quốc đă sang Bắc Kinh để tiếp tục gặp người đồng cấp tại Trung Quốc. Từ chuyến thăm lần trước, ông Tillerson đă có các cuộc thảo luận tại Bắc Kinh hôm khiến nhiều chuyên gia dự đoán ngoại trưởng Mỹ và phía Bắc Kinh sẽ có “lời qua tiếng lại” cứng rắn ít nhiều quanh vấn đề Triều Tiên, việc triển khai Hệ thống pḥng thủ tên lửa tầm cao giai đoạn cuối (THAAD) đến Hàn Quốc hay vấn đề Đài Loan. Nhưng có vẻ như mọi chuyện không như các chuyên gia dự đoán.
Những lời lẽ nồng ấm
Trong cuộc gặp tại Đại lễ đường nhân dân ở Bắc Kinh ngày 19-3, những vấn đề này đă được Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận B́nh và ông Tillerson gạt sang một bên, ít nhất là trước mặt báo giới, theo hăng tin Reuters.
Ông Tập khen ngợi tân ngoại trưởng Mỹ đă có nhiều nỗ lực để đạt được một sự chuyển ḿnh êm thắm trong kỷ nguyên mới của quan hệ hai nước. Ông Tập cũng không quên nhắc lại đă từng điện đàm với Tổng thống Mỹ Donald Trump. “Chúng tôi tin rằng một mối quan hệ hợp tác Mỹ-Trung phát triển chính là đích đến chung của cả hai nước. Lợi ích chung của Trung Quốc và Mỹ đều lớn hơn nhiều so với những khác biệt và hợp tác là lựa chọn duy nhất cho cả hai nước” - ông Tập phát biểu tại buổi họp báo chung.
Trong khi đó, ông Tillerson cũng chia sẻ rằng Tổng thống Trump mong muốn hiểu rơ hơn về Trung Quốc và có thể sẽ đến thăm Trung Quốc trong tương lai. Tillerson nói rằng ông Trump đánh giá rất cao lần trao đổi thông tin qua điện đàm trước đây giữa lănh đạo hai nước. “Chúng tôi biết rằng thông qua đối thoại nhiều hơn nữa, sự thấu hiểu sẽ được cải thiện để từ đó thúc đẩy quan hệ Trung-Mỹ và đặt nền tảng cho quan hệ hợp tác trong tương lai giữa hai quốc gia”.
Ngoại trưởng Mỹ Rex Tillerson và người đồng cấp Trung Quốc Vương Nghị trong cuộc gặp tại Bắc Kinh hôm 18-3. Ảnh: REUTERS
Ngoại trưởng nhỏ nhẹ, ông Trump cứng rắn
Trước đó, phát biểu tại Seoul hôm 17-3, ông Tillerson đă đưa ra những cảnh báo được xem là “nghiêm trọng nhất” từ trước tới nay của chính phủ ông Trump, khẳng định rằng biện pháp quân sự là một trong những lựa chọn mà Mỹ có thể dùng tới nếu B́nh Nhưỡng có động thái đe dọa Seoul và Washington.
Tuy nhiên, khi đến Bắc Kinh, ông Tillerson dường như đă “dịu giọng để tiến xa hơn”, gạt sang một bên những bất đồng liên quan đến Triều Tiên trong chuyến thăm Trung Quốc, ít nhất là trước thềm cuộc gặp giữa hai nhà lănh đạo dự kiến vào tháng 4, kênh truyền h́nh CNN b́nh luận.
Cả ông Tillerson và Ngoại trưởng Trung Quốc Vương Nghị đều có một tông giọng ḥa giải trong suốt cuộc gặp hôm 18-3. Quan chức ngoại giao Mỹ cho rằng căng thẳng trong vấn đề Triều Tiên đă chạm “mức nguy hiểm” và hai nước sẽ cùng hợp tác để buộc Triều Tiên chuyển sang “một tiến tŕnh khác” để từ bỏ chương tŕnh hạt nhân của nước này.
Trước đó, Tổng thống Mỹ Donald Trump đă liên tục kêu gọi Trung Quốc dùng ảnh hưởng của nước này để gây áp lực lên Triều Tiên. Hôm 17-3, trước khi ông Tillerson tới Trung Quốc, ông Trump một lần nữa nói rằng Trung Quốc không giúp ích nhiều trong việc giải quyết vấn đề Triều Tiên. Bắc Kinh hiện là đồng minh duy nhất và cũng là “mạnh thường quân” kinh tế chủ chốt của Triều Tiên, chiếm 70% trao đổi thương mại của nước này, theo CNN.
Tờ Thời báo Hoàn Cầu (Trung Quốc) hôm 17-3 nói rằng Washington và Seoul đang muốn Trung Quốc tham gia vào chiến lược đối phó B́nh Nhưỡng. Trong một động thái hiếm hoi, Trung Quốc tháng 2-2017 đă cấm nhập khẩu than đá của Triều Tiên đến hết năm 2017, tước đi nguồn ngoại tệ rất lớn giúp hỗ trợ các chương tŕnh phát triển của B́nh Nhưỡng.