Đây là món ăn nổi tiếng của người dân Đài Châu, thuộc đông nam tỉnh Quư Châu.
Để cho ra nồi "lẩu phân ḅ" không phải đơn giản mà đ̣i hỏi người chế biến phải hết sức kỳ công và tinh tế. Đây là món ăn nổi tiếng của người dân Đài Châu, thuộc đông nam tỉnh Quư Châu.
Trước khi giết mổ ḅ, người ta sẽ cho ḅ ăn no cỏ tươi kèm với thảo dược. Sau khi ḅ được mổ, những thức ăn chưa được tiêu hóa hết trong dạy và và ruột của ḅ sẽ được lấy ra, từ đó vắt lấy thứ chất lỏng đặc sệt. Thường chất dịch từ ruột non sẽ đắng hơn so với từ dạ dày.
Khi chế biến, người ta thường cho thêm mật ḅ cùng gia vị, tất cả bỏ vào nồi, đun sôi vặn nhỏ lửa và thưởng thức. Trong dân gian, thường phải đến ngày Tết người ta dân địa phương mới dám làm món lẩu đặc biệt này cùng người thân ś sụp trong tiết trời lạnh giá ngày đầu năm.
Tuy nhiên chất dịch trên phải được lấy từ những con ḅ khỏe mạnh và được đun sôi kỹ để đề pḥng có bệnh truyền nhiễm cũng như kư sinh trùng độc hại. Chính v́ vậy thực khách khi đi ăn "lẩu phân ḅ" cũng sẽ chọn những nhà hàng có quy mô và tên tuổi để thưởng thức.
Mùi hương từ nồi "lẩu phân ḅ" có vị đắng, khi ăn cũng sẽ có vị thuốc và có chút đăng đắng. Tùy theo khẩu vị của thực khác, có thể gia giảm hương vị trong nồi lẩu nhưng khó có thể làm mất được vị đặc trưng của lẩu phân ḅ.
Theo người dân địa phương cho biết, cuối nồi lẩu thường có thêm các hương liệu từ vị thuốc đông y như 5 nhúm xương bồ và xuyên khung, như vậy khi ăn sẽ càng thấy thơm. Thông thường những người ăn quen sẽ vừa ăn vừa hụp nước trong nồi, nhưng với người không quen th́ rất khó nuốt.
Theo ông chủ một quán "lẩu phân ḅ" giới thiệu, món này có công hiệu rất tốt cho hệ tiêu hóa. Chủ quán nhớ lại một truyền thuyết do cha ông kể lại, một người dân ở Quư Châu từng bị tiêu chảy liên miên, bụng đau âm ỉ và đă chữa chạy khắp nơi nhưng bệnh vẫn không thuyên giảm.
Khi ông này thấy loài ḅ, dê ăn đủ loại cỏ mà cơ thể khỏe mạnh nên liền thử ăn phân của loài này xem sao. Ăn vài lần th́ bệnh tiêu chảy cũng lập tức biến mất.
Cách làm món "lẩu phân ḅ" được người Kiềm (người Quư Châu) khu vực Đông Nam tỉnh lưu truyền từ hàng ngàn năm trước. "Lẩu phân ḅ" thực chất là sử dụng dịch trong dạ dày của những loài động vật nhai lại.
Ví dụ loài trâu, ḅ sau quá tŕnh ăn sẽ ợ lại số thức ăn chưa được tiêu hóa trong dạ dày lên miệng để nhai lại một lần nữa. Thông thường trâu, ḅ ăn cỏ phần lớn sẽ nuốt sau khi chưa nuốt kỹ hoàn toàn, sau đó được đưa vào phần ruột gọi là "tổ ong".
Khi thực phẩm được nôn ngược trở lại ṿm miệng sẽ trộn lẫn với nước bọt và dịch vị, người dân địa phương gọi đây là "canh bách thảo".
- therealrtz ©VietSN