Theo như ḥn đảo Đài Loan đă đặt hàng thiết bị quân sự trị giá hơn 14 tỷ USD của Mỹ, trong khi đó chính quyền Tổng thống Joe Biden gần đây kư thông qua khoản tài trợ 80 triệu USD cho Đài Loan để mua thiết bị quân sự của Mỹ. Nó đến từ tiền thuế của người dân Mỹ. Lần đầu tiên sau hơn 40 năm, Mỹ sử dụng tiền của ḿnh để gửi vũ khí đến một nơi mà họ không chính thức công nhận.
Khi Tổng thống Mỹ Joe Biden gần đây kư thông qua khoản tài trợ 80 triệu USD cho Đài Loan để mua thiết bị quân sự của Mỹ, Trung Quốc cho biết họ “lấy làm tiếc và phản đối” những ǵ Washington đă làm.
Đối với người quan sát b́nh thường, đây không có vẻ là một khoản tiền quá lớn. Nó ít hơn giá của một chiếc máy bay chiến đấu hiện đại. Đài Loan đă đặt hàng thiết bị quân sự trị giá hơn 14 tỷ USD của Mỹ. Liệu 80 triệu USD này có quan trọng hơn không?
Mặc dù sự giận dữ là phản ứng mặc định của Bắc Kinh đối với bất kỳ sự hỗ trợ quân sự nào dành cho Đài Loan, nhưng lần này có điều ǵ đó khác biệt.
80 triệu USD không phải là một khoản vay. Nó đến từ tiền thuế của người dân Mỹ. Lần đầu tiên sau hơn 40 năm, Mỹ sử dụng tiền của ḿnh để gửi vũ khí đến một nơi mà họ không chính thức công nhận. Điều này đang diễn ra theo một chương tŕnh gọi là tài chính quân sự nước ngoài (FMF).
Ḥn đảo tự trị Đài Loan đối mặt nguy cơ bị Trung Quốc sáp nhập
Kể từ khi Nga xâm chiếm Ukraine vào năm ngoái, FMF đă được sử dụng để gửi khoảng 4 tỷ USD viện trợ quân sự cho Kyvi. Quỹ này cũng được sử dụng để gửi thêm hàng tỷ USD đến Afghanistan, Iraq, Israel và Ai Cập… Nhưng cho đến nay Mỹ mới chỉ gửi tiền đến các quốc gia hoặc tổ chức được Liên Hiệp Quốc công nhận. Đài Loan th́ không.
Sau khi Mỹ chuyển sự công nhận ngoại giao từ Đài Loan sang Trung Quốc vào năm 1979, nước này tiếp tục bán vũ khí cho ḥn đảo này theo các điều khoản của Đạo luật Quan hệ Đài Loan. Điều quan trọng là bán vừa đủ vũ khí để Đài Loan có thể tự vệ trước cuộc tấn công có thể xảy ra của Trung Quốc, nhưng không quá nhiều đến mức gây bất ổn cho mối quan hệ giữa Washington và Bắc Kinh. Trong nhiều thập kỷ, Mỹ đă dựa chiến lược mơ hồ này để giao thương với Trung Quốc, trong khi vẫn là đồng minh mạnh mẽ nhất của Đài Loan.
Nhưng trong thập kỷ qua, cán cân quân sự dọc eo biển Đài Loan đă nghiêng hẳn về phía có lợi cho Trung Quốc. Công thức cũ không c̣n hiệu quả nữa. Washington khẳng định chính sách của họ không thay đổi nhưng nếu xét theo những cách quan trọng, th́ đă có chuyển biến. Bộ Ngoại giao Hoa Kỳ đă nhanh chóng phủ nhận FMF mang ngụ ư có bất kỳ sự công nhận nào đối với Đài Loan. Nhưng ở Đài Bắc, rơ ràng là Mỹ đang xác định lại mối quan hệ của ḿnh với ḥn đảo này, đặc biệt xét trong bối cảnh Washington đang thúc đẩy Đài Loan cấp bách tái vũ trang. Và Đài Loan, quốc gia đang bị Trung Quốc áp đảo, cần sự trợ giúp.
“Mỹ đang nhấn mạnh đến nhu cầu cấp thiết phải cải thiện năng lực quân sự của chúng tôi. Họ đang phát đi một sự rơ rang mang tính chiến lược tới Bắc Kinh rằng chúng tôi sát cánh cùng nhau,” Vương Định Vũ, một nhà lập pháp của đảng cầm quyền có quan hệ mật thiết với Tổng thống Đài Loan Thái Anh Văn và các lănh đạo Quốc hội Hoa Kỳ nói.
Ông nói rằng 80 triệu USD chỉ là phần nổi của một tảng băng trôi rất lớn và lưu ư rằng vào tháng Bảy, Tổng thống Biden đă sử dụng quyền tùy ư để phê duyệt việc bán các dịch vụ và thiết bị quân sự trị giá 500 triệu USD cho Đài Loan. Ông Vương cho biết Đài Loan đang chuẩn bị gửi hai tiểu đoàn bộ binh tới Mỹ để huấn luyện lần đầu tiên kể từ những năm 1970.
Nhưng điều quan trọng là tiền, khởi đầu, theo ông, có thể lên tới 10 tỷ USD trong 5 năm tới.
I-Chung Lai, chủ tịch Quỹ Triển vọng, một tổ chức tư vấn có trụ sở tại Đài Bắc, cho biết các thỏa thuận liên quan đến thiết bị quân sự có thể mất tới 10 năm. "Nhưng với FMF, Mỹ đang gửi vũ khí trực tiếp từ kho của ḿnh và đó là tiền của Mỹ - v́ vậy chúng tôi không cần phải trải qua toàn bộ quá tŕnh phê duyệt."
Điều này rất quan trọng v́ Quốc hội Mỹ bị chia rẽ đă nắm giữ hàng tỷ đô la viện trợ cho Ukraine, mặc dù Đài Loan dường như nhận được nhiều sự ủng hộ của lưỡng đảng hơn. Nhưng cuộc chiến ở Gaza và Ukraine chắc chắn sẽ hạn chế nguồn cung cấp vũ khí của Mỹ cho Đài Bắc. Tổng thống Biden đang t́m kiếm viện trợ chiến tranh cho Ukraine và Israel, trong đó bao gồm việc cần nhiều tiền hơn cho Đài Loan.
Hỏi Bộ Quốc pḥng ở Đài Bắc tiền Mỹ sẽ được sử dụng vào mục đích ǵ, câu trả lời là một nụ cười và môi mím chặt.
Nhưng Tiến sĩ Lai nói rằng có thể đưa ra những phỏng đoán có căn cứ: Tên lửa pḥng không Javelin và Stinger - những vũ khí hiệu quả cao mà quân đội có thể học cách sử dụng nhanh chóng.
“Chúng tôi không có đủ các vũ khí này và chúng tôi cần rất nhiều”, ông nói. “Ở Ukraine, Stingers đă hết rất nhanh và cách Ukraine sử dụng chúng cho thấy chúng tôi cần gấp 10 lần số lượng hiện có.”
Đánh giá của các nhà quan sát lâu năm rất thẳng thắn: ḥn đảo này chưa được chuẩn bị kỹ càng để đối phó với một cuộc tấn công của Trung Quốc.
Ưu điểm lớn nhất của Đài Loan là ḥn đảo có địa h́nh đồi núi
Danh sách các vấn đề c̣n dài. Quân đội Đài Loan có hàng trăm xe tăng chiến đấu cũ kỹ nhưng lại có quá ít hệ thống tên lửa hạng nhẹ hiện đại. Cơ cấu chỉ huy, chiến thuật và học thuyết quân sự của nước này đă không được cập nhật trong nửa thế kỷ qua. Nhiều đơn vị tiền tuyến chỉ có 60% nhân lực lẽ ra phải có. Các hoạt động phản gián của Đài Loan ở Trung Quốc được cho là không tồn tại và hệ thống quân sự của nước này lạc hậu.
Năm 2013, Đài Loan đă giảm nghĩa vụ quân sự từ một năm xuống chỉ c̣n bốn tháng, trước khi khôi phục lại thành 12 tháng, một động thái sẽ có hiệu lực vào năm tới. Nhưng có những thách thức lớn hơn. Nó được các thanh niên gọi đùa là "trại hè".
“Không có đào tạo thường xuyên,” một sinh viên mới tốt nghiệp nói. "Chúng tôi đến trường bắn khoảng hai tuần một lần và sử dụng những khẩu súng cũ từ những năm 1970. Chúng tôi đă nhắm vào các mục tiêu. Nhưng không có sự hướng dẫn thích hợp về cách nhắm bắn nên mọi người cứ bắn trượt. Chúng tôi không tập luyện ǵ cả. Cuối cùng có bài kiểm tra thể lực, nhưng chúng tôi không chuẩn bị ǵ cho nó. ”
Anh mô tả một hệ thống trong đó các chỉ huy quân đội cấp cao nh́n những thanh niên này với thái độ hoàn toàn thờ ơ và không quan tâm đến việc huấn luyện họ, một phần v́ họ sẽ ở đó trong một thời gian ngắn.
Mỹ có cảm tưởng rằng Đài Loan sắp hết thời gian để cải cách và xây dựng lại quân đội của ḿnh. V́ vậy, Mỹ đang bắt đầu đào tạo lại quân đội Đài Loan.
Trong nhiều thập kỷ, các nhà lănh đạo chính trị và quân sự của ḥn đảo này đă tin rằng việc xâm chiếm ḥn đảo này là quá khó khăn và nguy hiểm đối với Trung Quốc. Giống như Anh, Đài Loan ưu tiên đầu tư ngân sách quốc pḥng cho lực lượng hải quân và không quân.
Tiến sĩ Lai cho biết: “Ư tưởng là giao chiến với chúng ở eo biển Đài Loan và tiêu diệt chúng trên các băi biển. V́ vậy, chúng tôi đầu tư rất nhiều nguồn lực vào việc pḥng thủ trên không và trên biển”.
Quân đội Đài Loan có một khoảng cách lớn so với phía Trung Quốc
Nhưng hiện nay Trung Quốc có lực lượng hải quân lớn nhất thế giới và lực lượng không quân vượt trội hơn nhiều. Một cuộc diễn tập diễn tập chiến tranh do một tổ chức nghiên cứu thực hiện năm ngoái cho thấy rằng trong một cuộc xung đột với Trung Quốc, lực lượng hải quân và không quân của Đài Loan sẽ bị tiêu diệt trong 96 giờ chiến đấu đầu tiên.
Dưới áp lực mạnh mẽ từ Washington, Đài Bắc đang chuyển sang chiến lược "pháo đài Đài Loan" khiến ḥn đảo này trở nên vô cùng khó khăn để Trung Quốc chinh phục.
Trọng tâm sẽ chuyển sang lực lượng bộ binh, bộ binh và pháo binh - đẩy lùi cuộc xâm lược trên các băi biển và, nếu cần thiết, chiến đấu với Quân đội Giải phóng Nhân dân (PLA) tại các thị trấn và thành phố, cũng như từ các căn cứ nằm sâu trong vùng núi bao phủ bằng rừng rậm của ḥn đảo. Nhưng điều này đặt lại trách nhiệm bảo vệ Đài Loan cho quân đội đă lỗi thời của nước này.
Tiến sĩ Lai nói: “Sau khi Mỹ cắt đứt quan hệ vào năm 1979, quân đội của chúng tôi gần như bị cô lập hoàn toàn. V́ vậy, họ bị mắc kẹt trong học thuyết quân sự của Mỹ thời Chiến tranh Việt Nam”.
Điều này không khiến Đài Bắc hay Washington lo lắng cho đến gần đây. Trong những năm 1990 và 2000, các công ty Đài Loan và Mỹ đă xây dựng nhà máy trên khắp Trung Quốc. Bắc Kinh đang vận động hành lang để gia nhập Tổ chức Thương mại Thế giới - và đă làm được. Thế giới đón nhận nền kinh tế Trung Quốc và Mỹ cho rằng thương mại và đầu tư sẽ đảm bảo ḥa b́nh ở eo biển Đài Loan.
Nhưng sự nổi lên của Tập Cận B́nh, thương hiệu chủ nghĩa dân tộc của ông, và việc Nga xâm chiếm Ukraine đă thổi bay những giả định an ủi đó.
Đối với Đài Loan, những bài học từ cuộc xâm lược Ukraine đă gây sốc. Đạn pháo đă thống trị chiến trường - có tốc độ bắn cao và độ chính xác khủng khiếp. Quân đội Ukraine đă biết rằng họ phải di chuyển sau khi bắn một loạt đạn pháo - nếu không trong ṿng vài phút, "hỏa lực phản công" của Nga sẽ trút xuống vị trí của họ như mưa.
Nhưng nhiều binh sĩ pháo binh của Đài Loan được trang bị các loại súng thời Chiến tranh Việt Nam hoặc thậm chí là Thế chiến thứ hai. Chúng được tải thủ công, di chuyển khó khăn và chậm. Họ sẽ dễ dàng bị tấn công.
Điểm yếu của Đài Loan đang buộc Washington phải hành động. Đó là lư do tại sao lực lượng lục quân của Đài Loan được phái đến Mỹ để huấn luyện và các chuyên gia của Mỹ cũng đến Đài Bắc để phối hợp với thủy quân lục chiến và lực lượng đặc biệt của Đài Loan. Nhưng William Chung, một nhà nghiên cứu tại Viện Nghiên cứu Quốc pḥng và An ninh Quốc gia ở Đài Bắc, nói rằng Đài Loan vẫn không thể hy vọng tự ḿnh ngăn chặn được Trung Quốc. Đây là bài học khác từ cuộc chiến ở Ukraine.
Ông nói: “Cộng đồng quốc tế phải quyết định liệu Đài Loan có quan trọng hay không. Nếu G7 hoặc Nato cho rằng Đài Loan quan trọng v́ lợi ích của họ th́ chúng ta phải quốc tế hóa t́nh h́nh Đài Loan – bởi v́ đó là điều sẽ khiến Trung Quốc phải suy nghĩ kỹ về cái giá phải trả”.
Tiến sĩ Chung nói rằng hành vi của Trung Quốc đă vô t́nh giúp Đài Loan làm được điều đó.
Ông nói: “Trung Quốc đang cho thấy họ là người theo chủ nghĩa bành trướng ở Biển Đông và Biển Hoa Đông. Và chúng ta có thể thấy kết quả ở Nhật Bản, nơi ngân sách quân sự hiện đang tăng gấp đôi.”
Ông nói, kết quả là việc các liên minh trong khu vực đang được định h́nh lại - cho dù đó là hội nghị thượng đỉnh lịch sử giữa Mỹ, Nhật Bản và Hàn Quốc, tầm quan trọng ngày càng tăng của các liên minh quân sự như Bộ tứ ‘Quad’ (Nhật Bản, Mỹ, Úc và Ấn Độ) và Aukus (Anh, Mỹ và Úc) đang chạy đua chế tạo tàu ngầm chạy bằng năng lượng hạt nhân thế hệ tiếp theo, hay mối quan hệ chặt chẽ hơn giữa Mỹ và Philippines.
Ông nói: “Trung Quốc đang cố gắng thay đổi nguyên trạng trên toàn khu vực. [Và điều đó] có nghĩa là an ninh Đài Loan liên quan mật thiết với Biển Đông và Biển Hoa Đông. Điều đó có nghĩa là chúng tôi không c̣n bị cô lập nữa.”
Hiện đang có cuộc tranh luận gay gắt ở Washington về việc Mỹ nên hỗ trợ Đài Loan đến mức nào. Nhiều nhà quan sát Trung Quốc lâu năm cho rằng bất kỳ cam kết công khai nào từ phía Mỹ đều sẽ khiêu khích Bắc Kinh hơn là răn đe. Nhưng Washington cũng biết rằng Đài Loan không thể hy vọng tự vệ một ḿnh.
Như một nhà quan sát Trung Quốc lâu năm đă nói: “Chúng ta cần giữ im lặng trước chiến lược mơ hồ này, trong cùng lúc đó trang bị vũ khí tận răng cho Đài Loan”.
News
Library
Technology
Giải Trí
Portals
Tin Sốt
Home
