Khi Quốc thiều nước ta vang lên, không thấy ai trong đoàn Việt Nam hát, Nhà vua nước bạn hỏi nguyên Chủ tịch nước Nguyễn Minh Triết: “Quốc ca các bạn không có lời à?”.
Đối với công dân của bất kỳ quốc gia nào, bài ca đầu tiên cần biết hát nhất là Quốc ca. Quốc ca là bài ca vĩ đại và thiêng liêng của mỗi dân tộc. Với mỗi người con nước Việt, đó chính là bài Tiến quân ca của Văn Cao đă được long trọng ghi trong Hiến pháp là Quốc ca Việt Nam.
Tính từ tháng 8/1945 đến nay, Quốc ca Việt Nam đă tṛn 70 năm, bằng tuổi của Nhà nước Việt Nam Dân chủ Cộng ḥa, nay là Cộng ḥa Xă hội chủ nghĩa Việt Nam. Trong chặng đường 70 năm đó, Tiến quân ca đă ḥa nhịp trong mỗi bước đi đầy gian lao mà vô cùng oanh liệt của đất nước.
Đoàn quân Việt Nam đi
Chung ḷng cứu quốc…
Quốc ca mang hồn thiêng sông núi, là tiếng đồng vọng của lịch sử, là lời hiệu triệu xốc tới, là mạch đập của đất nước và dân tộc, trở thành mạch đập trái tim ta khi lồng ngực ta vang lên lời Quốc ca.
Hàng ngh́n người đă tập trung hát Quốc ca để thể hiện ḷng yêu nước trong bối cảnh Trung Quốc đặt trái phép giàn khoan Hải Dương 981 trong vùng biển đặc quyền của Việt Nam. Ảnh chụp từ clip/ VnExpress
Chào cờ, hát Quốc ca là nghi thức thiêng liêng, hun đúc tinh thần yêu nước, ḷng tự hào dân tộc, bồi đắp lư tưởng cách mạng. Cảm phục biết bao các chiến sỹ cộng sản hiên ngang chào cờ và hát quốc ca trong ngục tù để có thêm sức mạnh và khí tiết đương đầu với đ̣n tra tấn tàn bạo của quân thù. Ḷng ta rưng rưng khi thấy vận động viên Việt Nam đoạt huy chương vàng tại các cuộc thi đấu quốc tế miệng hát Quốc ca mà nước mắt chảy tràn trên má khi lá cờ Tổ quốc được kéo lên.
Ta cũng thấu hiểu v́ sao có bà mẹ Việt kiều tại Anh hàng ngày dạy đứa con gái 3 tuổi hát Quốc ca, những mong sớm gieo vào ḷng con trẻ t́nh yêu đất nước quê hương nguồn cội. Biết bao người đă trào nước mắt khi chứng kiến cảnh các em học sinh khiếm thính trường PTCS Xă Đàn hát Quốc ca bằng tay. Quốc ca vang lên trên đỉnh Phan Xi Phăng- nóc nhà Đông Dương- từ 60 trái tim giàu nhiệt huyết sáng tạo của FPT. Quốc ca bay trên những ngọn sóng ở Trường Sa, Hoàng Sa từ lồng ngực của những người lính trẻ kiên cường bám trụ bảo vệ chủ quyền Tổ quốc nơi đầu sóng.
Mùa hè năm ngoái, khi Trung Quốc ngang ngược hạ đặt trái phép Giàn khoan Hải Dương 981 trong vùng biển nước ta, ca sĩ Minh Quân và ca sĩ Nguyễn Ngọc Anh đă thực hiện dự án âm nhạc MV Quốc ca với sự tham gia của 1.300 người, trong đó có khoảng hơn 300 nghệ sĩ nổi tiếng, gây niềm xúc động sâu sắc trong ḷng công chúng.
Cũng năm ngoái, khi học sinh Thủ đô thi hát Quốc ca, cô giáo Nguyễn Thị Nhiếp- Hiệu trưởng trường THPT Phan Huy Chú, quận Đống Đa đă bày tỏ: “Đây không phải là cuộc thi hát hay mà là cuộc thi biểu hiện ḷng yêu nước qua một bài hát thiêng liêng của cả dân tộc. Tôi đă từng ước ao được đưa học sinh của ḿnh đi thăm Nghĩa trang liệt sĩ Trường Sơn, Nghĩa trang liệt sĩ Đường Chín, Thành cổ Quảng Trị… Các con sẽ cất lên bài hát Quốc ca giữa hàng vạn cuộc đời măi măi tuổi 20, quên ḿnh v́ ngày hôm nay. Các con sẽ hiểu hát Quốc ca thiêng liêng đến nhường nào”.
Chúng ta hăy cùng nhau đọc lại những ḍng liệt sĩ Nguyễn Văn Thạc viết về cuộc chia tay những sinh viên trên sân trường Đại học Tổng hợp 44 năm trước, khi họ xếp bút nghiên, giă từ giảng đường để lên đường ra trận trong cuốn nhật kư Măi măi tuổi 20: “Ḿnh đă khóc, nước mắt giàn giụa, khi các bạn tiễn ḿnh đi, khi buổi lễ kết thúc, khi bài Quốc ca rung bầu không khí trong lành trên sân trường Tổng hợp. Bản nhạc này đây, bao lần ḿnh đă nghe, đă cúi đầu suy nghĩ. Nhưng hôm nay mới thực hiểu, thực cảm một điều giản dị: Bài Quốc ca của ta, của ta! Khóc không phải v́ hèn yếu, không phải v́ buồn bă, mà v́ cảm động”.
Các bé thiếu nhi cùng ḥa giọng trong MV Quốc ca. Ảnh: Chụp từ clip/ Thanh niên[/CENTER]
Lâu nay, có một điều cứ trăn trở trong suy nghĩ của tôi cũng như của nhiều người: Quốc ca thiêng liêng như vậy, nhưng tại sao ở nước ta, việc hát Quốc ca lại chưa trở thành nền nếp, đặc biệt là chưa trở thành một nhu cầu tự thân của mỗi người. Ở nhiều nơi, trong lễ chào cờ, không hát Quốc ca mà thay bằng việc mở băng ghi âm. Như vậy, Quốc ca thiêng liêng mà chỉ nghe, chứ không hát. Điều đó sẽ dẫn đến t́nh trạng nhiều người chỉ biết giai điệu, biết đấy là bài Quốc ca nhưng không thuộc lời, không thể hát.
Quốc ca phải được hát lên bằng lời, v́ mỗi khi cất tiếng hát th́ từng câu, từng chữ, từng nốt nhạc của bài Quốc ca sẽ ngấm vào ḍng máu của mỗi công dân, tạo nên xúc cảm đặc biệt, làm bừng lên ḷng yêu nước, ḷng tự hào dân tộc, ư thức trách nhiệm với Tổ quốc. Không ít nơi, có hát Quốc ca trong lễ chào cờ nhưng nhiều người hát sai lời, sai nhạc. Tính trang nghiêm và ư nghĩa của lễ chào cờ Tổ quốc v́ thế mà bị giảm đi.
Có không ít thanh niên Việt Nam hát rất thành thạo và hào hứng các bài hát tiếng nước ngoài, nhưng không thể hát trọn bài ca thiêng liêng nhất của đất nước ḿnh. Trong khi đó, huấn luyện viên của tuyển nữ Việt Nam là một người Nhật Bản- ông Norimatsu Takashi- đă sánh vai cùng ban huấn luyện và các học tṛ hát vang Quốc ca Việt Nam trước khi diễn ra trận đấu tranh hạng 3-4 Giải vô địch bóng đá nữ Đông Nam Á 2015 giữa nữ Việt Nam và U20 Australia. H́nh ảnh đó khiến không ít người Việt Nam cảm thấy xúc động.
Chúng ta cũng đă từng chứng kiến tại lễ khai mạc một Đại hội thể thao lớn, hay một cuộc thi đấu bóng đá quốc tế, trên khán đài sân vận động Mỹ Đ́nh, hàng vạn người hát Quốc ca để thể hiện ḷng yêu nước, cỗ vũ cầu thủ đội nhà thi đấu, nhưng hát lỗ chỗ, kẻ trước người sau, khi trên khán đài đă hát xong mà dưới sân đội quân nhạc mới thổi đến phần cuối của bản nhạc. Nếu so sánh với việc hát Quốc ca trên các sân vận động lớn của thế giới, th́ chúng ta thấy họ hát Quốc ca với một chất lượng khác hẳn, mặc dù về ḷng yêu nước th́ người Việt Nam ta không hề thua kém một quốc gia nào. Đó là điều rất đáng suy ngẫm.
Ngay sáng qua, 24/5, tṛ chuyện với tôi về việc hát quốc ca, nhà sử học Dương Trung Quốc cho biết, nguyên Chủ tịch nước Nguyễn Minh Triết trong một lần đến làm việc tại Mặt trận Tổ quốc Việt Nam đă kể lại, khi đến thăm một quốc gia Bắc Âu, người ta cử quốc ca hai nước. Khi Quốc thiều nước ta vang lên, không thấy ai trong đoàn Việt Nam hát, trong khi nước chủ nhà họ hát rất nghiêm túc, Nhà vua nước bạn hỏi nguyên Chủ tịch nước Nguyễn Minh Triết: “Quốc ca các bạn không có lời à?”. Nguyên Chủ tịch nước nói, đây là điều bức xúc, phải được khắc phục”.
Quốc gia nào cũng có quốc ca, người dân nước nào cũng có quyền tự hào về bản quốc ca của đất nước ḿnh. Có những bài quốc ca được biết đến rộng răi trên thế giới bởi bối cảnh ra đời đặc biệt gắn với những sự kiện lịch sử trọng đại của dân tộc ấy; lại có những bài quốc ca được biết đến nhiều v́ nó rất hay cả về nhạc và lời. Quốc ca Việt Nam được xếp vào hàng những bài Quốc ca hay nhất trên thế giới v́ cả hai yếu tố: bối cảnh lịch sử ra đời và âm điệu cũng như lời ca.
70 năm trước, Đoàn quân Việt Nam đi. Chung ḷng cứu quốc…, trong đêm trước của cuộc Cách mạng Tháng Tám thay đổi vận mệnh của cả dân tộc. Đoàn quân đó là cả dân tộc Việt Nam dưới sự lănh đạo của Đảng, nghe theo lời kêu gọi của Bác Hồ, băng qua muôn trùng thử thách, đau thương, quả cảm đi suốt cuộc trường chinh đầy máu lửa trong hai cuộc kháng chiến chống thực dân Pháp và đế quốc Mỹ xâm lược giành lại độc lập, tự do cho Tổ quốc, thống nhất non sông về một mối.
Và hôm nay, Đoàn quân Việt Nam đi…, cả dân tộc Việt Nam đang xốc lại đội ngũ trong một cuộc hành tŕnh mới khi mà hội nhập quốc tế và thời đại toàn cầu hóa đang diễn ra ngày càng sâu rộng với những cơ hội lớn và thách thức không hề nhỏ. Đó là cuộc kiến tạo vĩ đại xác lập tầm vóc mới, vị thế mới của nước Việt Nam trong thế giới hiện đại, v́ mục tiêu dân giàu, nước mạnh, dân chủ, công bằng, văn minh.
Hát Quốc ca - một việc không khó, nhưng ư nghĩa vô cùng sâu sắc, có sức lay động nhận thức, cỗ vũ tinh thần to lớn. Đó là tiếng ḷng, là nhịp đập của con tim yêu Tổ quốc.
V́ thế, bằng tất cả t́nh yêu đất nước và ḷng tự hào dân tộc, bằng ư chí và khát vọng vươn tới, mỗi con dân nước Việt, đứng dưới cờ đỏ sao vàng, hăy cất lên Tiến quân ca - Quốc ca của Tổ quốc vinh quang- lời hiệu triệu cho một cuộc trường chinh mới của toàn dân tộc, từ sâu thẳm trái tim ḿnh.
Đoàn quân Việt Nam đi…
…Nước non Việt Nam ta vững bền.
News
Library
Technology
Giải Trí
Portals
Tin Sốt
Home
