việt Nam luôn có rất nhiều những tấm gương về nghị lực sống phi thường. Mặc dù bị tàn tật nhưng họ vẫn luôn lạc quan yêu đời. Không thể đi lại nhưng vẫn có thể làm việc mưu sinh bằng chính sức lao động của ḿnh.
Nằm sâu trong hẻm 148 Nguyễn Văn Cừ, phường Lộc Sơn, TP Bảo Lộc, tỉnh Lâm Đồng là căn nhà cấp 4 của cô Trần Thị Hoa. Năm nay 58 tuổi, với một nghị lực phi thường trên giường bệnh, cô đă dành cả tâm huyết nắn nót từng nét chữ, con số, dạy đánh vần từng tiếng a, b, c… cho những học tṛ có hoàn cảnh đặc biệt khó khăn suốt 20 năm qua.
Tai nạn bất ngờ
Chúng tôi đến thăm cô Hoa vào một chiều cuối tuần. Nằm trên giường bệnh, cô vẫn thoăn thoắt đôi tay móc từng sợi len đan áo để kịp giao cho bạn hàng vào hôm sau. Gác lại công việc đan móc len, cô Hoa kể lại vụ tai nạn mà cô cho rằng sẽ ám ảnh ḿnh đến suốt cuộc đời.
“Hôm đó, vào một buổi chiều cuối tuần tháng 6-1996, tôi nhớ như in có chừng 10 học sinh đến nhà chơi. Lúc này, ổi trong vườn đang chín rộ. Tôi cùng các em ra hái, tính ăn xong rồi sẽ chuẩn bị cho buổi sinh hoạt văn nghệ chào mừng ngày tựu trường năm mới. Nhưng không may, khi leo hái ổi, tôi trượt chân rơi xuống đất. Vụ tai nạn làm tôi găy xương cột sống và liệt nửa người, nằm riết tới bây giờ” - cô Hoa buồn bă.
Gần 20 năm qua, cô Hoa miệt mài dạy học tṛ trên giường bệnh
Trong căn nhà cấp 4, dưới ánh nắng gay gắt ở vùng đất cao nguyên hắt xuống mái tôn đầy oi bức, cô Hoa bồi hồi nhớ lại: “Là người con quê hương miền Trung, cũng chính v́ cuộc sống khó khăn nên tôi đă theo gia đ́nh rời Hà Tĩnh vào vùng đất Bảo Lộc xây dựng kinh tế mới từ những năm 1970 để mong có được cuộc sống ấm no hơn. Hồi đó, đất Lâm Đồng c̣n hoang vu, đồi núi trập trùng”.
Tốt nghiệp Trường Trung học Sư phạm Đà Lạt (nay là Trường CĐ Sư phạm Đà Lạt) ngành tiểu học, cô Hoa nhận nhiệm vụ truyền đạt kiến thức cho những học sinh là con em đồng bào dân tộc thiểu số ở Trường Tiểu học Lộc Nam - một xă vùng sâu, vùng xa của huyện Bảo Lâm, tỉnh Lâm Đồng, cách trung tâm Bảo Lộc hơn 20 cây số đường rừng. Cô Hoa gắn bó với nơi đây gần 10 năm (1981-1991). Đến năm 1992, cô được luân chuyển về Trường Tiểu học Lộc Thanh, TP Bảo Lộc.
Về gần nhà, gần gia đ́nh chưa được bao lâu, niềm vui chưa kịp vơi th́ vào mùa hè 1996, tai nạn đáng tiếc ập đến với cô Hoa. Ngă từ trên cao xuống, cô bị găy xương cột sống và liệt nửa thân người vĩnh viễn. Vậy là cô đành phải nuốt nước mắt rời xa trường lớp sau nhiều năm gắn bó.
“Hôm bác sĩ nói đôi chân không thể nào cứu chữa được, tôi buồn năo ruột rồi khóc như chưa bao giờ được khóc. Với nhiều người, đó là quăng thời gian cay đắng, suy sụp hoàn toàn nhưng tôi lại t́m vận may trong sự không may mắn đó. Dù không đi lại được, không lên lớp được nhưng tôi vẫn có học tṛ” - cô Hoa tâm sự. Cuộc sống muôn h́nh vạn trạng, mỗi người mỗi cảnh nhưng cô Hoa là một minh chứng cho nghị lực phi thường, vượt qua mặc cảm để vươn lên, bất chấp những điều không may mắn.
Bằng cả tấm ḷng
Thời gian trôi qua thật mau, giờ đây, cô Hoa đă không c̣n mặc cảm và tự ti như trước nữa. Thế nhưng, khi biết chúng tôi có ư định t́m hiểu để viết về ḿnh, cô liền ngại ngùng từ chối.
“Ngày qua ngày, tôi chủ yếu nằm liệt trên giường bệnh, cũng có khi ráng ngồi xe lăn di chuyển. Hoàn cảnh như vậy nên tôi chủ yếu kèm cặp con em những gia đ́nh nghèo khó, dạy các cháu thiểu năng học từ lớp 1 đến lớp 8. Biết ǵ dạy đó, không có ǵ đặc biệt để nói đâu…” - cô phân trần.
Ngoài giờ lên lớp, cô Hoa nhận đan móc len kiếm thêm thu nhập
Cô Hoa cho biết chuyện bắt đầu từ việc ở xóm có một cô bé thiểu năng tên Nguyễn Bảo My, v́ chưa có giấy khai sinh nên không được đến lớp. Sẵn niềm đam mê nghề nghiệp và t́nh cảm mến yêu học tṛ, cô không đành ḷng nên đă nhận lời dạy My viết chữ, làm toán. Cũng từ nhân duyên đó mà lớp học đặc biệt “hai không” (không bảng đen, không phấn trắng) ngay trên giường bệnh của cô ra đời.
Ṛng ră gần 20 năm nay, căn nhà nhỏ của cô Hoa đă trở thành mái trường của những học tṛ nghèo khó, thiểu năng. Mỗi em là một số phận đặc biệt, không may. Có em v́ gia đ́nh quá khó khăn, không đủ tiền trang trải nếu học ở các trường chính quy. Có em mồ côi cả cha lẫn mẹ, phải sống với ông bà. Có nhiều em khiếm khuyết, gia đ́nh không đủ điều kiện cho học các trường chuyên biệt…
Học tṛ của cô Hoa c̣n là những em khuyết tật, thiểu năng ở nhiều lứa tuổi khác nhau, học ở trường không tiếp thu được bài vở và không thể theo kịp bạn bè; là những học sinh b́nh thường đến nhờ kèm cặp thêm… Với em nào, cô Hoa cũng đón nhận bằng cả tấm ḷng.
Các lớp học của cô Hoa hầu như miễn phí, không đặt nặng chuyện tiền bạc mà tùy ḷng hảo tâm của phụ huynh. Mỗi tháng, các phụ huynh hỗ trợ cô khoảng 700.000 đồng, cộng với số tiền trợ cấp 480.000 đồng.
Thời gian rảnh rỗi, cô Hoa tranh thủ đan móc len, vừa kiếm thêm thu nhập, tránh nhàm chán vừa t́m niềm vui để quên đi nỗi buồn bệnh tật. “Quan trọng là tôi cảm thấy rất hạnh phúc. Tôi sống được như hôm nay là nhờ niềm vui, niềm động viên, an ủi rất ngây thơ của các học tṛ đấy” - cô bày tỏ.
Chưa thể nghỉ ngơi
Qua ngần ấy năm, cô Hoa vẫn nằm đó, trên chiếc giường bệnh cũ kỹ của ḿnh. Thế hệ học tṛ đầu tiên của cô đă bắt đầu vào đại học. Nhiều người c̣n đạt danh hiệu học sinh giỏi trong các kỳ thi cấp tỉnh, cấp quốc gia. Không ít người thành đạt, có công ăn việc làm ổn định.
Sức khỏe của cô Hoa ngày một yếu đi. “Nhiều lần tôi đă tính đến chuyện nghỉ ngơi nhưng bé Nguyễn Bảo My, cô học tṛ gắn bó với tôi gần 10 năm nay, nói như mếu: “Mẹ Hoa không dạy nữa th́ con và những em nhỏ ở đây sẽ đi đâu?”. Vậy th́ sao mà nghỉ được” - cô bộc bạch.
Cô Hoa cũng cảm thấy không an ḷng nếu nghỉ dạy học, v́ không thể bỏ dở việc đào luyện cho những học tṛ “cá biệt”. Chẳng hạn cậu bé Cao Khoa, 8 tuổi, sức học rất chậm. Để nhận biết được mặt chữ, làm vài bài toán đơn giản… với Khoa là chuyện hết sức khó khăn nhưng sau thời gian ngắn theo học cô Hoa, giờ cậu đă bắt đầu ghép được chữ, cộng trừ được 2 chữ số…
Như bà tiên trong chuyện cổ tích
Dưới “mái trường” của cô Trần Thị Hoa, 3 chị em Nguyễn Thị Thùy Trang từng theo học. Nhà Trang có hoàn cảnh đặc biệt khó khăn, mẹ em đi bán vé số dạo khắp TP Bảo Lộc. Hiện nay, Trang đă là sinh viên năm thứ hai Trường ĐH Ngoại thương TP HCM. Khi c̣n là học sinh Trường THPT Bảo Lộc, em đạt nhiều thành tích trong học tập, đoạt cả giải nh́ cuộc thi tháng “Đường lên đỉnh Olympia” năm 2014…
“Ba chị em của em và gia đ́nh không bao giờ quên ơn cô giáo Hoa. Cô Hoa hiền lành như bà tiên trong câu chuyện cổ tích mà lúc nhỏ em thường nghe mẹ kể. Giờ đă trưởng thành, dẫu tụi em có đi đâu, làm ǵ đi nữa th́ vẫn xem cô giáo Hoa như là người đặt viên gạch đầu tiên cho ḿnh xây dựng ngôi nhà mơ ước” - Trang xúc động.
Ghi nhận thành tích và tấm ḷng nhân ái của cô Trần Thị Hoa, năm 2013, Bộ Giáo dục và Đào tạo đă trao tặng cô bằng khen. Hi vọng câu chuyện của cô sẽ là nguồn cảm hứng cho lớp trẻ thời nay luôn vươn lên sống.