VBF-Nhân dịp quốc khánh mùng 2/9 của VN để đánh dấu sự phát triển ngoại giao của 2 nước, VN đă có buổi lễ thượng cờ tại San Francisco. Đây được coi là sự kiện vô cùng trọng đại tại Mỹ được nhiều người Việt biết tới và khiến nhiều người Mỹ ngỡ ngàng.Lễ thượng cờ đỏ sao vàng tại Ṭa thị chính San Francisco dịp Quốc khánh 2.9.2008 là bước đột phá gây tiếng vang lớn khi lần đầu tiên lá cờ Tổ quốc tung bay ngay trung tâm thành phố nổi tiếng này.
California là bang có cộng đồng người Việt lớn nhất ở hải ngoại với khoảng 800.000 người, chiếm hơn nửa tổng số người Việt trên đất Mỹ và 1/4 cộng đồng người Việt ở nước ngoài. Đặc tính này giúp California trở thành cửa ngơ quan trọng cho hàng hóa VN vào thị trường Mỹ cũng như thuộc diện đối tác hàng đầu của VN trong các lĩnh vực đầu tư, thương mại, công nghệ, hợp tác về giáo dục đào tạo, nông nghiệp kỹ thuật cao... Tuy nhiên, đây cũng là nơi tập trung hầu hết các tổ chức chống Cộng ở hải ngoại. Vào thời điểm đó, lực lượng này c̣n hoạt động mạnh và các cơ quan đại diện của ta luôn phải đối đầu với sự chống đối từ phía họ. Đặc biệt chuyện cờ đỏ, cờ vàng luôn là vấn đề nhạy cảm.
Lễ thượng cờ VN tại Ṭa thị chính San Francisco ngày 2.9.2008
Khi sang nhận nhiệm vụ Tổng lănh sự VN tại San Francisco (2008 - 2011), tôi được biết một số trường đại học có truyền thống treo cờ các quốc gia có du học sinh theo học tại trường nhưng riêng cờ VN (dù chỉ là cờ đuôi nheo) họ không dám treo v́ bị các nhóm chống đối ta phản ứng, tẩy chay. Có khách sạn theo thông lệ treo cờ của ta cùng cờ các nước có du khách lưu trú đă bị những người quá khích phản ứng, bao vây, gây khó cho việc kinh doanh nên đă phải hạ xuống...
Qua quan hệ với cơ quan ngoại giao các nước bạn, tôi được biết ở San Francisco có thông lệ đến ngày Quốc khánh nước nào th́ sẽ tổ chức lễ thượng cờ nước đó tại Ṭa thị chính thành phố. Có được thông tin trên, chúng tôi hết sức vui mừng. Tuy nhiên, khi đưa ra bàn bạc nội bộ th́ cũng có ư kiến e dè, sợ khó. Vào thời điểm này quan hệ VN - Mỹ chưa được thuận lợi như bây giờ. Trong chính giới Mỹ ở cấp liên bang cũng như cấp tiểu bang lực lượng chống lại xu thế tăng cường quan hệ với VN vẫn c̣n khá mạnh, đặc biệt ở các bang có đông cộng đồng người Việt. Việc nêu vấn đề thượng cờ đỏ sao vàng của ta vào thời điểm này liệu đă phù hợp chưa? Nếu được chấp thuận th́ sẽ là một sự kiện rất có ư nghĩa trong việc nâng cao vị thế của đất nước, c̣n nếu bị từ chối th́ chắc chắn ngày hôm sau mấy tờ báo phản động sẽ có bài bôi nhọ chúng ta. Tuy nhiên, sau khi cân nhắc, chúng tôi quyết định sẽ xúc tiến việc này v́ ư nghĩa chính trị của nó và một phần cũng là v́ tinh thần tự trọng dân tộc: V́ sao các nước khác được làm mà ta lại không?
Khi chúng tôi đề cập với Văn pḥng thị trưởng San Francisco, lúc đầu có người lịch sự tránh né, lấy cớ nghi thức này hiện chỉ được thực hiện với các nước đă tham gia từ đầu mà không tạo thêm tiền lệ mới. Chúng tôi đă dựa trên nguyên tắc không phân biệt đối xử để nêu yêu cầu với bạn cũng như kiên tŕ giải thích cho họ hiểu đây là sự kiện có ư nghĩa quan trọng đối với cộng đồng người Việt và nước VN nói chung, một quốc gia có quan hệ ngoại giao chính thức với Mỹ. Chúng tôi cũng liên hệ với các bạn xưa nay luôn có cảm t́nh và ủng hộ VN trong chính giới San Francisco như Giám đốc thương mại quốc tế Văn pḥng thị trưởng Mark Chandler, Giám đốc quan hệ kinh tế quốc tế William Lee và Giám đốc ngoại vụ Patricia Hayes. Qua những người bạn này và qua lư lẽ của ta dần dần ta đă thuyết phục và nhận được sự ủng hộ của chính quyền thành phố.
Sau những cố gắng từ cả hai phía, sáng ngày 2.9.2008, Tổng lănh sự quán VN phối hợp với văn pḥng thị trưởng tổ chức lễ thượng cờ tại Ṭa thị chính San Francisco. Đến dự lễ có bà Charlotte Shultz, đại diện thị trưởng, và một số quan chức khác. Bà Charlotte Shultz là phu nhân của ông George Shultz, Ngoại trưởng Mỹ thời Tổng thống Ronald Reagan.
Đúng 10 giờ ngày 2.9, lần đầu tiên Quốc kỳ VN - lá cờ đỏ sao vàng được kéo lên tung bay ngay giữa trung tâm San Francisco, trong niềm vui sướng, tự hào của tất cả anh chị em ở tổng lănh sự quán, các cơ quan đại diện của ta, bạn bè Mỹ, đặc biệt là của đông đảo bà con Việt kiều.
Tin về lá cờ đỏ sao vàng tung bay trên ban công Ṭa thị chính San Francisco nhanh chóng được lan truyền và gây ngỡ ngàng trong cộng đồng người Việt. Nhiều người không tin đă chạy xe đến để tận mắt chứng kiến.
Ngay sau lễ thượng cờ, đại diện thị trưởng đă mở rượu chúc mừng Quốc khánh VN, đồng thời trao bản tuyên bố “Tôn vinh Quốc khánh VN và coi ngày 2.9 là ngày Di sản VN tại San Francisco” (Vietnamese Heritage Day in San Francisco) do thị trưởng kư. Từ đó đến nay, lễ thượng cờ VN đă trở thành thông lệ và được thực hiện hằng năm vào dịp Quốc khánh nước ta.
Đại sứ Lê Quốc Hùng
(nguyên Giám đốc Sở Ngoại vụ TP.HCM, nguyên Tổng lănh sự VN tại San Francisco)
tm