Có nhiều người gốc Việt dù ra đi bằng bất cứ lư do ǵ họ vẫn có ước mong được Việt Nam cấp quốc tịch. Một Việt kiều 90 tuổi sinh ra tại Biển Hồ (Campuchia) vừa về hồ Dầu Tiếng (Tây Ninh) định cư bày tỏ: "Tôi muốn trước khi chết ḿnh được cấp quốc tịch Việt Nam".
“Bà con người Việt ḿnh kéo về đây sống mà không có giấy tờ ǵ cả. Tôi cũng vậy. Ở trên đất nước ḿnh nhưng không có quốc tịch th́ đi tới đi lui thiếu tự tin. Tôi muốn trước khi chết ḿnh được cấp quốc tịch Việt Nam” - cụ Trần Minh Diện, 90 tuổi, nói.
Cụ Diện cho biết ông nội cụ sinh ra ở Việt Nam nhưng trôi dạt qua Biển Hồ (Campuchia). Từ đó đến nay nhiều thế hệ nhà cụ sinh ra và phiêu dạt trên Biển Hồ. Nhưng rồi nắng nóng cùng cực, Biển Hồ khô cạn hơn, nghề đánh bắt cá liên tục mất mùa. Nhiều người gốc Việt bên Campuchia bị thu thuế đánh bắt cá, xử phạt v́ không giấy tờ tùy thân nên cả nhà cụ kéo về nước dựng cḥi sống bám gần ḷng hồ Dầu Tiếng (xă Tân Thành, huyện Tân Châu, tỉnh Tây Ninh).
Cụ Diện 90 tuổi, vừa thấy phóng viên cụ liền mặc áo vào để tṛ chuyện. Cụ bảo mong ước của ḿnh là được chính quyền cấp quốc tịch Việt Nam để tự tin sống những ngày cuối đời tại cố hương
UBND tỉnh Tây Ninh cho biết đến nay đă có hơn 5.000 Việt kiều di cư tự do từ Campuchia về nước trong đó chỉ hơn 20 người có giấy tờ tùy thân. Theo t́m hiểu của chúng tôi, một lượng lớn Việt kiều Campuchia cũng đă t́m về cố quốc. Họ sống lay lắt tại Long An, An Giang, Đồng Nai, Đồng Tháp.
Nếu di cư bằng đường bộ th́ rất nhanh nhưng nhiều người chọn cách đi ghe. Lư do là họ tiếc những chiếc ghe cũ – “căn nhà nổi” của họ ở xứ Biển Hồ. Trong ghe có cả bàn thờ tổ tiên và bao kư ức đầy sóng gió, họ không dễ vứt bỏ. Từ Biển Hồ về Tây Ninh phải mất 7 ngày. Nhiều ghe thủng mục, họ phải thức đêm tát nước ghe mới khỏi ch́m.
Ông Hai Mệnh khẳng định chiếc ghe của ḿnh sẽ cắm măi trên đất liền Việt Nam
Mang danh là Việt kiều nhưng hàng loạt hộ hồi hương mà không có nổi tiền để mua cái giường để ngủ. Như anh Hai Ngọc cùng vợ và 4 con phải mượn người quen chiếc giường kê tạm bên mép hồ Dầu Tiếng để ngủ qua đêm.
Anh Hai Ngọc vừa về nước được vài ngày. Anh phải nhờ bà con người Việt cho mượn giường để có chỗ cho vợ và 4 con ngủ. Anh bảo tụi nhỏ rất mê ngủ giường v́ xưa giờ toàn ngủ ghe, cứ lắc lư
Những gia đ́nh hồi hương trước anh Ngọc th́ được chỗ khô ráo hơn để dựng nhà ở tạm. Nơi đây gọi là xóm Việt kiều, đầu xóm luôn treo cờ tổ quốc – dù họ chưa hề được cấp quốc tịch Việt Nam!
Lá cờ tổ quốc treo đầu xóm Việt kiều
Việt kiều nơi đây kiếm sống chủ yếu bằng cách đi đánh bắt cá trên hồ Dầu Tiếng. Hàng ngàn người bám vào hồ mà sống khiến con cá thưa dần nhưng mỗi kg cá được bán chỉ với giá tầm 15 ngàn đồng! B́nh quân một ngày mỗi người chỉ kiếm được khoảng vài chục ngàn, nhiều nhất là 200 ngàn đồng.
Rất nhiều Việt kiều hồi hương để đánh bắt cá trong hồ Dầu Tiếng khiến nghề này ngày càng thất thu
Thu nhập thấp nên bữa cơm của Việt kiều rất đạm bạc. Nhiều đứa trẻ v́ vậy mà bị chứng c̣i xương, suy dinh dưỡng, bệnh tật
Bữa cơm của gia đ́nh ông Ba Phước. Về nước hơn 1 năm rồi cả nhà vẫn c̣n khốn khó. Do không có giấy tờ tùy thân nên các con của ông Phước nhiều lần bị từ chối khi xin làm công nhân ở TP HCM, B́nh Dương
Nghèo khó đến cùng cực nhưng người Việt lưu lạc xứ Biển Hồ lại “đẻ như cái máy”. Bà Nguyễn Thị Hoang, 68 tuổi, vừa trở về từ Biển Hồ cho biết con gái bà đẻ 9 đứa con. Nhưng chẳng thấm tháp ǵ v́ cụ biết có người Việt sinh đến 25 con! Nuôi không nổi, nhiều cha mẹ phải cho con!
Bà Hoang đang giữ bầy cháu ngoại
Đau ḷng nhất là cảnh nhiều đứa trẻ té ghe chết trên Biển Hồ. Chúng đang tuổi tập ḅ, tập đi nhưng xung quanh toàn sông nước c̣n ba mẹ chúng th́ mải miết mưu sinh.
Bé Muội 10 tuổi với đôi mắt buồn. Bé không được đi học mà phải ở nhà trông em. Khi c̣n sống ở Biển Hồ, một đứa em của Muội trong lúc tập ḅ đă té ghe chết nước
Những đứa trẻ về từ xứ Biển Hồ hầu hết thất học. Ban ngày, chúng giữ em cho ba mẹ đi đánh cá. Ban đêm là lúc chúng nô đùa. Do không học hành, ít được chỉ bảo, nhiều trẻ không biết kiểm soát, chỉ cần một lời nói khích là lao vào đánh nhau.
Bọn trẻ chơi đùa rồi chửi nhau giữa đêm trên băi đất sát hồ Dầu Tiếng
Therealrtz © VietBF