V́ ḷng tham, nhiều người tự biến ḿnh thành nạn nhân của chính ḿnh.
Lại thêm những nạn nhân mới cho những chiêu tṛ cũ: chủ tiệm vàng Ư Loan (Đồng Nai) tuyên bố vỡ nợ hơn 200 tỷ đồng, nhưng vẫn ngang nhiên thách thức pháp luật. Chiêu thức lách luật này không mới, đă diễn ra nhiều lần trước đây: người vay công bố vay với lăi suất cao, những lần vay đầu chi lăi suất “đẹp”, rồi tỏ vẻ ăn nên làm ra với nhà to và xe bóng loáng để tiếp tục vay nhiều người hơn, với số tiền lớn hơn… Kết cục: tuyên bố vỡ nợ! Lúc đó, người cho vay mới tá hỏa khi hay nhà và xe đó đều do người khác đứng tên, không c̣n ǵ để xiết nợ.
Đứng về góc độ pháp lư, quan hệ cho vay là quan hệ dân sự, người vay nợ vẫn thừa nhận nợ, không có dấu hiệu lừa đảo (gian dối, dùng một tài sản thế chấp nhiều nơi…), không bỏ trốn, sẽ không thể xử lư h́nh sự được. Vay phải trả, nhưng một khi đă vỡ nợ sẽ không c̣n khả năng chi trả, có kiện ra ṭa, ṭa cũng chỉ xử xác định khoản nợ đó, và chủ nợ phải theo dơi khi nào người vay có tài sản, báo cho cơ quan thi hành án kê biên trả nợ. Nếu người thiếu nợ có công ăn việc làm, cơ quan thi hành án cũng chỉ được quyền trích 30% thu nhập hàng tháng để trả cho các chủ nợ, chứ chẳng thể làm ǵ hơn.
Nhưng những người có ư lách luật thường chuyển giao tài sản cho người thân đứng tên, họ vẫn sống phè phỡn, nhởn nhơ thách thức pháp luật, mà chẳng ai làm ǵ được họ. Có người cho rằng đó là kẽ hở pháp luật. Thế nhưng, quy định này thể hiện tôn trọng sự tự do thỏa thuận giữa các bên. Điều đáng trách là sự thiếu hiểu biết pháp luật mà lại thừa ḷng tham của những người cho vay lăi suất cao.
Cha ông chúng ta vẫn thường khuyên dạy con cháu rằng đừng bao giờ tận dụng lúc người thân quen khó khăn mà trục lợi bằng cách cho vay nặng lăi. Họ đă khó mới đi vay, nếu là người thân, giúp được th́ giúp. C̣n nếu người không thân th́ phải thận trọng, họ đă dám vay lăi cao tức là họ đang khó khăn, ḿnh đă cho vay th́ phải chấp nhận rủi ro cao.
Đó là chưa kể, người rơi vào cảnh khốn khó rất dễ làm liều. Do vậy, nh́n lại nạn nhân của các vụ vỡ nợ vừa qua, nguyên nhân vẫn là do ḷng tham. Ham lăi cao, nhiều người không những dùng tiền tích lũy của ḿnh cho vay, mà c̣n cầm cố nhà cửa vay vốn ngân hàng cho vay lại hoặc vay vốn của người thân rồi cho vay lại lấy lời. Để rồi, con nợ vỡ nợ th́ ḿnh là người phải gánh.
V́ ḷng tham, nhiều người tự biến ḿnh thành nạn nhân của chính ḿnh. Dưới góc độ pháp luật, nhà nước không thừa nhận cho vay nặng lăi. Do vậy, người vay thường đánh vào ḷng tham đó, sẵn sàng trả lăi suất thật cao đến mấy chục phần trăm một tháng để thu hút được nhiều vốn. Nhưng khi có tranh chấp về lăi suất, ṭa sẽ áp dụng Điều 476 Bộ luật Dân sự để công nhận lăi suất không quá 150% lăi suất cơ bản của Ngân hàng Nhà nước.
Như vậy, nếu lăi suất cơ bản hiện nay là 7%/năm th́ 150% chỉ là 10,5%/năm (tức chưa đầy 0,9%/tháng). Đó là chưa kể, nếu cho vay với lăi suất cao, khi vỡ nợ, không những người cho vay mất tiền mà c̣n có nguy cơ bị xử lư h́nh sự về tội cho vay nặng lăi theo Điều 163 Bộ luật H́nh sự: “Người nào cho vay với mức lăi suất cao hơn mức lăi suất cao nhất mà pháp luật quy định từ 10 lần trở lên có tính chất chuyên bóc lột, bị phạt tiền từ 1 lần đến 10 lần số tiền lăi, hoặc phạt cải tạo không giam giữ đến 1 năm.
Phạm tội thu lợi bất chính lớn bị phạt tù từ 6 tháng đến 3 năm. Người phạm tội c̣n có thể bị phạt tiền từ 1 đến 5 lần số lợi bất chính, cấm đảm nhiệm chức vụ, cấm hành nghề hoặc làm công việc nhất định từ 1 năm đến 5 năm”. Như vậy, chỉ cần cho vay với lăi suất khoảng 9%/tháng và cho vay nhiều lần sẽ bị xử lư h́nh sự theo quy định pháp luật.
Rơ ràng, cho vay nặng lăi là điều không nên làm. Đúng như lời ông bà ta dạy: tham th́ thâm!
Theo
Hàn Ni
Sài G̣n giải phóng